Đổi mới phương pháp dạy học trong phân môn vẽ tranh
I. PHẦN MỞ ĐẦU
I.1/ LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI.
Mỹ thuật gắn liền với cuộc sống con người. Dạy mỹ thuật trong nhà trường
THCS là một yêu cầu rất quan trọng trong chương trình đào tạo. Mỹ thuật cùng
các mơn học khác góp phần hồn thiện nhân cách con người.
Vẽ tranh ở THCS là một phân môn trong bộ môn mỹ thuật, có tính tổng
hợp nhiều mơn học như: Vẽ theo mẫu, mầu sắc, phương pháp sắp xếp hình
mảng, đậm nhạt… nhằm ghi lại, tạo lên hình ảnh của một phong cảnh sinh hoạt
hoặc nêu lên một vấn đề trong cuộc sống.
Các em học sinh THCS đã có tư duy hơn học sinh Tiểu học, mẫu giáo, các
em đã biết quan sát xung quanh và thể hiện được tranh vẽ theo đề tài cho trước.
Đặc biệt lứa tuổi các em rất thích học hỏi và có ấn tượng mạnh với một phong
cảnh đẹp,với những cảnh sinh hoạt gần gũi với các em là: Học tập, gia đình, vui
chơi, lao động với những người thân bên cạnh các em.
Vẽ tranh đề tài trong trường THCS giúp học sinh thể hiện được những
nhận thức cái đẹp của thế giới khách quan trên tranh vẽ bằng đường nét, mầu sắc
và cảm xúc của bản thân. Qua đó hình thành ở các em thị hiếu thẩm mỹ và cảm
quan thẩm mỹ.
Thực tế trong trường THCS, học sinh vẽ tranh đề tài có nhiều cách khác
nhau. Trong đó nổi bật là hai cách: Vẽ theo cảm nhận của bản thân có sáng tạo
và vẽ bắt trước người lớn, tranh truyện. Trong khi đó một số giáo viên hiểu chưa
sâu sắc về cách nhìn nhận đanh giá tranh của học sinh.
Do những đặc điểm trên, tôi mạnh dạn đưa ra môti vài ý kiến để học sinh
THCS vẽ tranh đề tài được tốt hơn.
I.2/ TÍNH CẦN THIẾT CỦA ĐỀ TÀI.
Đề tài viết ra khi áp dụng vào giảng dạy sẽ giải quyết được những vấn đề
sau:
Định hướng cho học sinh vẽ tranh theo suy nghĩ, cảm nhận của bản thân và
có sáng tạo.
Ngơ Thị Thu Huyền - THCS Mạo Khê II
1
Đổi mới phương pháp dạy học trong phân môn vẽ tranh
Xố bỏ tình trạng học sinh vẽ tranh theo kiểu bắt chước giáo viên hay một
tranh nào đó trong sách, báo, truyện tranh …
Định hướng cho một số giáo viên có cách nhìn nhận đánh giá tranh của
học sinh một cách sâu sắc và đúng đăn hơn.
I.3/ MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU.
Tìm hiểu, nghiên cứu, hệ thống hố các quan điểm khác nhau về vẽ đề tài
và phương pháp dạy vẽ tranh đề tài ở trường THCS.
Qua đó xác định một phương pháp tốt để định hướng cho học sinh
I.4/ ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI, THỜI GIAN NGHIÊN CỨU
4.1/ Đối tượng nghiên cứu.
Là học sinh trường THCS Mạo Khê II
4.2/ Phạm vi nghiên cứu.
Phạm vi luận văn nghiên cứu về đặc điểm tranh vẽ theo đề tài ở trường
THCS và phương pháp dạy vẽ theo đề tài.
4.3/ Thời gian nghiên cứu
Trong nhiều năm.
I.5/ ĐÓNG GÓP MỚI VỀ MẶT LÝ LUẬN THỰC TIỄN.
*/ Về mặt lý luận.
Mục đích của nền giáo dục của chúng ta là đào tạo những con người phát
triển toàn diện ( đức, trí, thể, mĩ). Hài hồ cân đối giữa các mặt. Nếu thiếu một
trong các mắt đó thì việc đào tạo sẽ mất cân đối.
Thực hiện giáo dục thẩm mỹ phải thông qua nhiều hoạt động, nhiều môn
học, trong đó mĩ thuật giữ một vị trí quan trọng là môn cơ sở của mỹ dục. Môn
mỹ thuật chỉ ra những quan điểm những tiêu chuẩn của cái đẹp. Vì vậy đã từ lâu
mơn mỹ thuật là một mơn học chính thức trong chương trình giảng dạy trong
nhà trường phổ thơng nó gắn bó chặt chẽ với các mơn học khác để tạo ra và
nâng cao chất lượng.
Vẽ tranh là một trong những phân mơn trong chương trình mỹ thuật ở
trường THCS. Vẽ tranh cùng các phân môn khác đều nhằm mục đích phát triển
khả năng sáng tạo của học sinh.
Ngô Thị Thu Huyền - THCS Mạo Khê II
2
Đổi mới phương pháp dạy học trong phân môn vẽ tranh
*/ Về mặt thực tiễn.
Hiện nay môn mỹ thuật đã được dạy đồng đều, nhất quán ở tất cả các
trường THCS. Có điều do quan niệm chưa đúng của một số gia đình, nhà
trường, xã hội, cịn cho là mơn học phụ nên dẫn đến việc giảng dạy chưa đồng
bộ, chưa quan tâm đến bộ môn.
Muốn cho môn Mỹ thuật đạt hiệu quả cao thì vẽ tranh là phân mơn phải
được đưa lên hàng đầu, vì đây là mơn học gây nhiều hứng thú cho học sinh nhất.
Mục đích của vẽ tranh là nhằm rèn luyện và phát triển ở học sinh trí nhớ, trí
tưởng tượng sáng tạo giúp các em thể hiện được những nhận thức về cái đẹp của
thế giới khách quan, trên tranh vẽ bằng đường nét, màu sắc và cảm xúc của bản
thân. Qua đó hình thành ở các em thị hiếu thẩm mỹ và tình cảm thẩm mỹ, các
em sẽ yêu cái đẹp và mong muốn thể hiện nó trong cuộc sống. Ở mỗi lứa tuổi
học sinh có nhận thức khác nhau nên trong nhiều năm học qua tôi đã rút ra được
một số kinh nghiệm dạy học sinh cách vẽ tranh đạt kết quả cao và luôn gây hứng
thú cho các em trong các giờ học.
II. PHẦN NỘI DUNG.
II.1/ THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ
II.1.1/ SƠ LƯỢC VỀ TRƯỜNG NƠI TÁC GIẢ VIẾT ĐỀ TÀI.
*/ Thuận lợi:
Trường THCS Mạo Khê II nằm ở trung tâm thị trấn Mạo Khê, một thị trấn
lớn, có tốc độ phát triển kinh tế nhanh, mạnh.
Nhà trường đã mua sắm thiết bị dạy học tương đối đầy đủ.
Nhà trường đã có phịng học bộ mơn riêng.
+/ Đối với HS : có điều kiện thuận lợi tiếp cận các thông tin văn hố, phần
lớn HS là con em cơng nhân viên chức nhà nước, phụ huynh học sinh có nhiều
sự quan tâm tới việc học tập của con em họ.
+/ Đối với GV: Đã được dự các lớp tập huấn đổi mới phương pháp giảng
dạy do Sở, Phòng Giáo dục- Đào tạo tổ chức. Đặc biệt GV đã được tham dự lớp
bồi dưỡng tin học do phịng giáo dục tổ chức.
Ngơ Thị Thu Huyền - THCS Mạo Khê II
3
Đổi mới phương pháp dạy học trong phân môn vẽ tranh
* Khó khăn:
+/ Đối với trường: Tuy đã được trang bị máy chiếu, máy vi tính nhưng cịn chưa
đủ cho các phịng học.
+/ Đối với giáo viên:
Trình độ tin học còn chưa cao.
+/ Với học sinh:
+ Phần lớn học sinh cịn coi đây là mơn phụ trong các mơn học nên việc
đầu tư thời gian cho việc học môn này cịn ít. Các em thích vẽ nhưng lại khơng
muốn vẽ theo sự hướng dẫn của giáo viên mà thích chép lại một tranh nào đó
trong sách giáo khoa. Nên bài vẽ nhìn tưởng đẹp nhưng lại khơ cứng khơng đẹp
vì nó khơng có hồn.
Mặt khác khả năng tiếp thu của HS còn chưa đồng đều trong một lớp học,
một số em cịn lười học và khơng có đồ dùng đầy đủ, do vậy ảnh hưởng lớn đến
chất lượng bộ môn.
+ Việc đầu tư của phụ huynh học sinh cho việc học của con em mình về
bộ mơn Mỹ thuật cịn ít.
II1.2/ MỘT SỐ THÀNH TỰU,( KẾT QUẢ ) ĐẠT ĐƯỢC.
Mục đích của mơn Mỹ thuật ở trường phổ thơng chủ yếu là giáo dục thẩm
mĩ, tạo điều kiện cho học sinh tiếp xúc, làm quen và thưởng thức vẻ đẹp của
thiên nhiên xung quanh và của các tác phẩm Mỹ thuật, qua đó vận dụng những
hiểu biết về cái đẹp vào sinh hoạt và học tập hằng ngày. Trong thời gian giảng
dạy Mỹ thuật tại trường THCS Mạo Khê II tôi nhận thấy: Đa số các em học sinh
rất yêu thích mơn học và khi học đã biết vận dụng những hiểu biết về cái đẹp
vào sinh hoạt và học tập hằng ngày như: Các lớp đã tự biết sắp xếp trang trí
phịng học của lớp mình một cách khoa học và đẹp. Các em có năng khiếu đa
tham gia các cuộc thi vẽ tranh của trường tổ chức và đạt kết qủa tốt. Các em đã
có tranh tham gia chương trình phát thanh măng non do Hội liên hiệp Phụ nữ
Tỉnh Quảng Ninh tổ chức. Đặc biệt các em thường xuyên tham gia vẽ tranh
tuyên truyền về các tệ nạn xã hội. Kết quả cuối năm của bộ môn thường đạt từ
70% - 75% Khá và Giỏi, khơng có học sinh có học lực Kém trong mơn học này.
Ngơ Thị Thu Huyền - THCS Mạo Khê II
4
Đổi mới phương pháp dạy học trong phân môn vẽ tranh
II1.3/ MỘT SỐ TỒN TẠI VÀ NGUYÊN NHÂN.
*/Tồn tại:
Học sinh vẫn có thói quen vẽ tranh theo kiểu bắt chước một tranh ở đâu
đó của người lớn hay hình minh hoạ của một tác phẩm văn học
Khi vẽ tranh thường khơng chú trọng đến bố cục.
Vẫn cịn thói quen dùng thước trong khi vẽ tranh.
Hình ảnh còn nghèo nàn đơn điệu.
Mầu sắc còn thiếu đậm.
*/ Nguyên nhân:
Do còn thiếu giáo viên dạy mĩ thuật nên một số lớp cịn tình trạng giáo
viên khơng có chuyên môn tham gia giảnh dạy mĩ thuật, nên cứ đến giờ
vẽ là cho học sinh vẽ theo sách và dùng thước kẻ vẽ tranh… dẫn đến học
sinh có thói quen chép tranh, dùng thước kẻ ngôi nhà đường đi…
Học sinh không được học bài bản nên không biết cách tìm bố cục cho
tranh vẽ.
Khơng được luyện nhiều, ký hoạ nhiều dẫn đến hình ảnh trong tranh cịn
nghèo nàn đơn điệu.
Mầu sắc thì đa số học sinh chỉ thích dùng nhiều mầu để tơ lên tranh mà
khơng chú trọng đến không gian, ánh sáng, nên tranh vẽ nhiều mầu mà
vẫn thiếu đậm.
II.1.4/ MỘT SỐ VẤN ĐỀ ĐẶT RA:
- Đặc điểm tranh vẽ của học sinh THCS
- Tranh vẽ ở lứa tuổi THCS.
- Sự khác biệt giữ tranh vẽ của hoạ sĩ và tranh vẽ của học sinh.
- Sự tác động của giáo viên dạy mĩ thuật đối với học sinh,
- Sử dụng tranh thị phạm như nào cho có hiệu quả.
- Áp dụng CNTT vào giảng dạy ở phần nào cho phù hợp và có hiệu quả.
- Sử dụng những phương pháp nào để phù hợp với phân môn vẽ tranh và sử
dụng như nào để học sinh tiếp thu bài tốt nhất.
II.2/ ÁP DỤNG TRONG GIẢNG DẠY.
Ngô Thị Thu Huyền - THCS Mạo Khê II
5
Đổi mới phương pháp dạy học trong phân môn vẽ tranh
II.2.1/ CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH:
Trẻ em rất thích vẽ, vẽ là nhu cầu của trẻ. Hội hoạ đối với trẻ em nói chung
và đối với học sinh THCS nói nói riêng, là cả một thế giới mn hình mầu sắc
với những nét ngây thơ sinh động.
a. Tranh vẽ ở lứa tuổi học sinh THCS.
Ở lứa tuổi này tư duy của học sinh có tính trưu tượng lơ gích, tư duy trừu
tượng tranh vẽ của học sinh dần dần sát với thực tế và tính liệt kê, tính ước lệ
trong tranh của các em cũng dần mất đi ở lứa tuổi tiếp theo.
Màu sắc đã biết pha trộn với nhau và dùng nhiều màu hơn.
Bố cục tranh đã biết sắp xếp các ý đồ hơn ở lứa tuổi học sinh Tiểu học.
Hình vẽ đã biết so sánh hình trong tranh và hình ở ngồi thực tế. Tuy nhiên vẫn
rất ngây thơ, ngộ nghĩnh.
b. Sự khác biệt giữa tranh vẽ của hoạ sĩ và tranh vẽ theo đề tài của học sinh
THCS
Tranh vẽ của hoạ sĩ là sự sắp xếp logic, là ý thức. Với hoạ sĩ khi vẽ tranh
về một đề tài gì thì phải thâm nhập vào cuộc sống đó, phải kí hoạ hoặc quan sát
nhiều lần, làm nhiều phác thảo. Có nghĩa là phải đi lấy tài liệu từ thực tế rồi mới
cho ra đời một bức tranh.
Còn với học sinh, chúng vẽ theo sự cảm nhận của chính mình, chúng nhìn
nhận mọi sự vật xung quanh rất đơn giản, chúng chỉ quan sát hình thức bề ngồi,
chứ ít để ý đến nội dung bên trong. Đây cũng chính là tư duy của học sinh
THCS
c. Thực tế của học sinh THCS với tranh vẽ theo đề tài.
Học sinh THCS rất thích vẽ tranh theo đề tài, vì trong tranh thể hiện được
những xúc cảm, tình cảm của các em. Các em vẽ về tất cả cảnh vật và con người
thân quen gần gũi với các em, gắn bó cuộc sống của các em.
Tôi là giáo viên giảng dạy môn mỹ thuật. Đã có thời gian tơi dạy ở một
trường thuộc vùng nông thôn. Tôi nhận thấy trong tranh vẽ theo đề tài của học
sinh trường mình, các em vẽ chủ yếu về cảnh nơng thơn: Có cây đa, bến nước,
sân đình, đống rơm, cây chuối...rất gần gũi với các em, các em vẽ về cảnh quê
Ngô Thị Thu Huyền - THCS Mạo Khê II
6
Đổi mới phương pháp dạy học trong phân môn vẽ tranh
hương có bố mẹ, có những người nơng dân lao động trên cánh đồng q hương
mình.
Ví dụ: Tranh vẽ theo đề tài: Ngày Tết và mùa xuân (Mỹ thuật 6). Các em thường
vẽ rất nhiều người. Đó là những người các em thường gặp, các bạn ăn mặc đẹp
đi chơi xuân, bố mẹ, anh chị em đi chợ tết, đi chúc tết, đi chùa xem và tham gia
các trò chơi dân gian mà các em vẫn thường chơi hoặc xem như: Chơi đu, đấu
vật, kéo co... cảnh ở đây là cảnh chùa triền, đình làng, có những cây cổ thụ to
lớn. Mầu sắc tưng bừng tươi sáng,chủ yéu là mầu ngun chất khơng pha trộn.
Các em vẽ như chính các em đang chơi trong ngày Tết đó.
Khác với trẻ em nông thôn, hiện nay tôi đang dạy ở một trường thị trấn
( trường THCS Mạo Khê II - Đông Triều _ Quảng Ninh ). Trẻ em thành phố, thị
xã, các em thường vẽ về phố phường, những dãy nhà cao tầng, đường phố tấp
lập xe cộ qua lại với rất nhiều người, các em vẽ về nhà máy, có những cơ chú
cơng nhân lao động. Đấy là những hình ảnh thân quen gần gũi của trẻ em thị xã.
Còn với trẻ em vùng biển thì lại vẽ nhiều biển, vẽ những ngư dân với
nước da đen sạm, chắc khoẻ.
Tình cảm của quê hương, của những người thân, được các em tiếp nhận
và tạo được xúc cảm trong bản thân các em và đã được các em thể hiện trong
tranh vẽ của mình. Các em muốn biểu đạt, muốn nói về những xúc cảm đó bằng
hình vẽ, bằng màu với mọi người. Những tranh vẽ bằng xúc cảm thực sự là
những bức tranh đẹp, bởi trong những loại tranh đó người xem thấy được cái
khơng khí, tình cảm thực sự của người vẽ. Hồ Chủ Tịch có nói: "Bác nghĩ rằng
nghệ thuật phải gắn với cuộc sống..."
Trong thực tế không phải tất cả học sinh THCS vẽ tranh theo đề tài bằng
tình cảm thật của mình. Cịn có em chưa hiểu đúng về vẽ tranh, các em thường
vẽ người phải giống người thật, cảnh phải như cảnh thật, có em cịn bắt chước
người lớn, vẽ theo như tranh người lớn, có em lại tô lại ảnh và tranh truyện. Đây
là một nhận thức sai của các em - Giáo viên cần phải phân tích cho các em rõ
hơn.
Ngơ Thị Thu Huyền - THCS Mạo Khê II
7
Đổi mới phương pháp dạy học trong phân môn vẽ tranh
Những tranh đó, người xem khơng thấy được khơng khí thật của nội dung,
mà chỉ thấy gò cứng, trong tranh không thất được sự sáng tạo. Tô lại tranh
truyện hoặc tranh của người khác sẽ không tạo ra sự hứng thú, say mê tìm tịi và
thể hiện cái mới. Hình ảnh trong tranh bị cứng nhắc, vì các em cố gị cho giống
hình thực, cảnh thực, em đâu biết rằng: Có những cái vơ dun trong hiện thực
lại có dun trong nghệ thuật, và có cái có duyên trong hiện thực lại vô duyên
trong nghệ thuật. Hội hoạ lấy từ cuộc đời và trả về cuộc đời ở dạng tinh khiết
hơn.
Màu sắc ở loại tranh này thường là gọn gàng khơ cứng ít tạo được cảm
xúc đối với người xem, màu bị lệ thuộc vào thiên nhiên, hoặc lệ thuộc vào người
khác. Các em tô màu cây thường là xanh, tóc đen, mây trắng, nắng hồng...
Tranh vẽ bắt chiếc người lớn, tô lại trong tranh truyện là loại tranh chưa
đẹp, vì trong tranh khơng phải là những người ln gần gũi với các em, khơng
có tình cảm thật sự của các em, mà chỉ là những hình ảnh mượn, những con
người xa lạ mà các em thống nhìn tưởng là đẹp, là tốt. Do hình ảnh mượn nên
màu sắc cũng không thể tạo được và cũng phải lệ thuộc. Như vậy những bức
tranh đó khơng phải khơng được đánh giá cao, bởi khơng có sự sáng tạo. Cố Thủ
tướng Phạm Văn Đồng đã định nghĩa: "Nghệ thuật là hiểu biết, khám phá, sáng
tạo." Sự sáng tạo trong nghệ thuật sẽ nảy sinh những cái mới, cái đẹp, cái rung
động lòng người.
d. Sự tác động của giáo viên dạy Mỹ thuật đối với học sinh.
Các Mác nói "Nếu anh muốn thưởng thức nghệ thuật thì anh phải là người
được giáo dục về nghệ thuật". Mác thường nói: "Một bản nhạc hay cũng khơng
có ý nghĩa gì với một đơi tai khơng xành âm nhạc".
Với mỗi học sinh, đặc biệt là học sinh THCS muốn cảm nhận được cái
đẹp, biến cái đẹp thành cái của mình thì việc đầu tiên phải học về cái đẹp. Cái
đẹp ở đây là cái đẹp trong cuộc sống được chắt lọc để đưa vào tranh. Điều đó rất
cần có sự hỗ trợ của người lớn, nhà trường, đặc biệt là giáo viên giảng dạy trực
tiếp môn mỹ thuật. Bác Hồ dặn: "Mỗi con người đều có cái thiện và cái ác ở
trong lòng. Ta phải biết làm cho phần tốt ở trong mỗi con người nảy nở như hoa
Ngô Thị Thu Huyền - THCS Mạo Khê II
8
Đổi mới phương pháp dạy học trong phân môn vẽ tranh
mùa xuân và phần xấu bị mất dần đi." Như ở phần trên đã nói, thực ttế học sinh
THCS vẽ tranh đề tài theo hai hướng: Tranh vẽ theo cảm xúc và tranh vẽ bắt
chước người khác. Trước thực trạng đó, giáo viên phải nắm được những yêu cầu
đối với một bài vẽ tranh đề tài.
Ví dụ: Với một đề tài: "Ngày Tết và mùa xuân" (Lớp 6)
Yêu cầu đối với đề tài này, học sinh chỉ cần làm toát lên được cái khơng
khí của ngày Tết và Mùa Xn chứ khơng nên địi hỏi cao q như: Động tác rõ
ràng công việc cụ thể. Yêu cầu cao không phù hợp với lứa tuổi, sẽ ảnh hưởng tới
sự hứng thú của học sinh.
Đối với một giờ học vẽ mà không gây được hứng thú cho học sinh thì
khơng có kết quả cao, và cũng khơng cịn nghĩa của giờ học vẽ nữa.
Tơi đã có dịp đi dự giờ vẽ theo đề tài: "Vệ sinh môi trường" (lớp 7) của
một giáo viên trường bạn. Khi hứơng dẫn học sinh cách vẽ, giáo viên vẽ mâu lên
bảng từng bước đến hoàn thành bức tranh. Khi học sinh thực hành giáo viên
khơng xố bảng, bức tranh của cơ vẽ trên bảng vẫn cịn đó, các em cú thế chép
theo, thế là lớp học có 48 em thì có 48 bài vẽ tương đối giống nhau. Cuối buổi
giáo viên chấm bài, cứ ai vẽ giống cô nhất, sẽ điểm cao nhất.
Tiết dạy vẽ tranh như vậy chưa đạt được u cầu, vì cơ giáo đã biến tiết
dạy thành tiết học công thức, cứng nhắc, quá nặng nề căng thẳng.
Với mỗi người giáo viên giảng dạy mỹ thuật: Là thơng qua bài dạy kích
thích, gợi mở tạo điều kiện để học sinh được tiếp xúc nhiều với nghệ thuật và
phát huy tính tích cực, độc lập sáng tạo trong các bài tập thực hành và trong
cách suy nghĩ, cách cảm thụ trước cái đẹp. Có như vậy thì kết quả dạy và học sẽ
cao hơn và có nghĩa hơn. Dạy vẽ trong trường THCS nếu có kết quả tốt sẽ có
ảnh hưởng rất lớn với môn học khác, mỹ thuật cùng với những môn học khác
phát triển và hoàn thiện nhân cách của trẻ, nếu giáo viên không định hướng
được cho học sinh, không nhận thấy cái đẹp trong tranh thiếu nhi thì sẽ làm thui
trột sự phát triển thẩm mỹ của trẻ.
Người giáo viên dạy mơn Mỹ thuật phải cần có quan niệm đúng với mơn
của mình, có như vậy mới phát huy được tính tích cực của học sinh. Giáo viên
Ngơ Thị Thu Huyền - THCS Mạo Khê II
9
Đổi mới phương pháp dạy học trong phân môn vẽ tranh
cần tìm tịi, sáng tạo những phương pháp tốt nhất để dạy cho học sinh phát huy
tính tưởng tượng thị giác và khả năng tổ hợp. Giáo viên cần tạo điều kiện để học
sinh phát triển cảm giác về màu sắc, học cách chọn và dùng màu, bố trí hợp lý
sự sáng tối, từng bước dạy cho các em tạo dựng ý đồ nghệ thuật tìm con đường
và phương tiện tốt nhất để thể hiện ý đồ đó.
e. Phương pháp hướng dẫn học sinh THCS vẽ tranh đề tài
+ Tranh thị phạm
Chuẩn bị tốt cho giờ dạy cụ thể: Nắm vững yêu cầu của bài, chuẩn bị đầy
đủ đồ dùng dạy học. Đồ dùng dạy học cho giờ vẽ cho đề tài thường là những bài
vẽ của học sinh cũ, đồ dùng phải gần gũi, gắn bó với các em. Gọi là tranh thị
phạm.
Ví dụ: Đối tượng học sinh là trẻ em nơng thơn thì hình ảnh giáo viên đưa
ra nên dùng: Cảnh làng quê có những cây tre, đống rơm, đàn gà...và những
người nông dân lao động.và ngược lại với trẻ em thị trấn, thành phố thì hình ảnh
GV đưa ra nên dùng là: Cảnh đường phố có nhiều nhà cao tàng, có xe cộ đi lại
tấp lập, có nhà máy,xí nghiệp … Tranh thị phạm trong giờ dạy mỹ thuật có vai
trị rất quan trọng đến chất lượng bài vẽ.
- Sử dụng tranh thị phạm có hiệu quả:
- Giới thiệu đúng lúc, đúng chỗ
- Phân tích rõ trọng tâm
- Cất đồ dùng dạy học, để học sinh nhớ lại, suy nghĩ và tưởng tượng
+ Các giai đoạn tiến hành
Vẽ tranh theo đề tài thường gồm hai phần lớn.
- Phần một:
Giới thiệu nội dung bao gồm: Cung cấp kiến thức và vạch ra cách vẽ,
hướng dẫn từ đơn giản đến phức tạp, từ khái quát đến chi tiết.
Giai đoạn này không kéo dài quá mười phút( tổng số 45 phút). Tâm lý học
sinh khơng thích nghe nhiều, mà thích vẽ ngay, các em thích thể hiện ngay trí
tưởng tượng của mình, khơng cần biết có đẹp hay khơng. Ơ lứa tuổ học sinh
THCS các em vẽ có sự so sánh, hình vẽ gần với thực tế nên ở giai đoạn này các
Ngô Thị Thu Huyền - THCS Mạo Khê II
10
Đổi mới phương pháp dạy học trong phân môn vẽ tranh
em cảm thấy khó vẽ. Do vậy giáo viên cần phải giảng giải phân tích cho học
sinh hiểu. Giáo viên cần có phương pháp thích hợp để lơi cuốn sự chú ý của học
sinh vào nghe giảng.
- Phần hai:
Học sinh làm bài tập. Phần này có ý nghĩa quyết định đến kết quả bài dạy,
nó được thể hiện một cách sinh động, rõ ràng ngay trên bài vẽ của học sinh: Đẹp
hay chưa đẹp
Khi giáo viên ra đề tài, để các em tự xác định nội dung vẽ, không nên áp
đặt, mà phải hướng học sinh tìm nội dung gần gũi gắn bó đối với các em.
Ví dụ: Đề tài “Phong cảnh mùa hè” nghe tưởng là dễ nhưng học sinh rất
khó sác định được nội dung để vẽ, vì vậy người giáo viên cần phải hương học
sinh đên những gì gần gũi với các em như: Hoa gì báo hiệu mùa hè đến?( Hoa
phượng). Mầu sắc mùa hè khác với các mùa khác như thế nào?( Mầu sắc của
mọi vật rõ ràng hơn,). Hoa gì chỉ nở vào mùa hè?( Hoa sen, hoa súng)…
Tìm bố cục: Đối với học sinh chuyên nghiệp, bố cục là sự sắp xếp ý tưởng,
ở giai đoạn này thời gian cũng rất nhiều, do vậy mỗi bài vẽ đề tài cần làm 4-5
cái phác thảo để so sánh và quan trọng hơn là tập tư duy hình ảnh cụ thể.
Cịn với học sinh THCS, cac em vẽ theo trí tưởng tượng của mình, khơng
so sánh với hình ảnh thực, với lại thời gian chỉ có 45 phút cho cả tiết học( từ lúc
nghe giảng đến hồn thành tiết học). Do vậy việc tìm bố cục phải rất nhanh và
hình ảnh phải gắn bó với các em.
Tìm mầu: Hồn tồn do các em, nhưng giáo viên phải nói được cảm xúc
trong mầu sắc. Ví dụ: Vui thườg dùng mầu ấm nong, êm ả thường dùng mầu
lạnh…không nên quá lệ thuộc vào thiên nhiên.
Thể hiện: Tạo cho các em có ý thức tồn diện, đồng bộ, tỷ lệ khung trong
tờ giấy. Vì cái đẹp phải có nền, hình, mảng. Cái đẹp ở đây là cái đẹp trong chỉnh
thể.
Ở phần hai: Sự quan tâm, nhắc nhở, gợi ý, động viên, khuyến khích hay
bổ sung kiến thức uốn nắn những sai lệch của giáo viên đối với học sinh, có tác
động khơng nhỏ đến kết quả bài vẽ của học sinh. Nừu ở phần một thời gian có
Ngơ Thị Thu Huyền - THCS Mạo Khê II
11
Đổi mới phương pháp dạy học trong phân môn vẽ tranh
hạn, giáo viên chỉ cung cấp những kiến thức cơ bản, vạch ra cách giải quyết
chung chung cho tất cả học sinh, thì phần hai là phần thể hiện biến hoá, sáng tạo
của học sinh. Bài vẽ phong phú là ở phần này. Giáo viên sẽ phải làm việc với
từng em trên từng bài vẽ, mỗi học sinh có cách nhìn, cách nghĩ, cách cảm tưởng
khác nhau về bài học. Chỉ ra cho học sinh những cái được cái chưa được ngay
trên bài vẽ chứ không được vẽ hộ cho học sinh hoặc vẽ mẫu để học sinh chép
lại. Có như vậy mới thực là dạy của giáo viên và học sinh lúc ấy mới thực là
học. Phần này kéo dài 25 phút, Khơng nên phó thác cho học sinh tự “ xoay sở”
một mình. Đây cũng là đặc điểm của dạy mĩ thuật. Ở phần này ngoài làm việc
với các học sinh, Giáo viên có thể nói chuyện xung quanh nội dung bài vẽ vẫn
không ảnh hưởng đến chất lượng.
Ví dụ:
1. Cơ giáo có thể kể chuyện về q hương để khắc sâu tình cảm của các em
đối với quê hương.
2. Chiếc lá có mầu sắc khác nhau, lá non thì màu xanh non, lá già thì mầu
xanh đậm, vào cuối mùa thu lá chuyển hẳn sang mầu vàng, mầu đỏ rồi lá
rụng, có chiếc lá thì bản chất của nó da có màu đỏ, màu tía ( lá cây Tía
Tơ) …
+. Các phương pháp giảng dạy:
Đối với tranh vẽ theo đề tài ở trường THCS nên dùng các phương pháp sau:
a. Phương pháp thuyết trình:
Nên đặt ra câu hỏi trước cho cả lớp suy nghĩ để tìm ra cách trả lời (hoặc
khơng) rồi sau đó giáo viên bổ sung tóm tắt, nhấn mạnh để làm rõ nội dung.
b. Phương pháp gợi mở:
Thường nâng cao năng lực tư duy, khả năng sáng tạo của học sinh.
Những câu hỏi có tính nghi vấn: Cịn có thể vẽ gì nữa? Hình vẽ này đã đẹp
chưa? Màu nào dùng vào đây sẽ đẹp hơn...Kích thích độc lập suy nghĩ, lịng tự
tin vào khả năng của mỗi học sinh. Các em sẽ tự tìm ra cách vẽ, cách sửa chữa
theo ý mình, như vậy bài vẽ mới thật sự là bài vẽ của học sinh. Giáo viên chỉ là
Ngô Thị Thu Huyền - THCS Mạo Khê II
12
Đổi mới phương pháp dạy học trong phân môn vẽ tranh
người chỉ đường dẫn lối, học sinh phải độc lập sáng tạo dưới sự chỉ dẫn của giáo
viên.
Cuối cùng bài vẽ đẹp hay không một phần rất lớn phụ thuộc vào việc học
sinh có thích vẽ hay khơng. Do vậy giáo viên cần suy nghĩ dạy sao cho vui, ngay
từ phút đầu của giờ học dù là đề tài đơn giản hay phức tạp, gần gũi hay xa lạ
cũng phải tạo cho học sinh khơng khí hào hứng, chờ đón (mong muốn được vẽ,
mong muốn vẽ đẹp, có tranh đẹp).
Giáo viên có thể đặt câu hỏi bằng câu chuyện nhỏ. Gây cho học sinh sự
ngạc nhiên, suy nghĩ chủ động hướng tới bài học, và cũng là cách vào bài có
hiệu quả cao hơn cả.
Mỗi mơn học có đặc trưng riêng, có cách dạy riêng. Mỹ thuật là mơn nghệ
thuật, nghệ thuật tạo ra cái đẹp. Cái đẹp có cái chung, có cái riêng. Cái đẹp là cái
mới, là cái đẹp nhiều hình vẽ. Bài vẽ của học sinh phải khác nhau về nội dung,
về bố cục (sắp xếp) về hình vẽ, về màu sắc. Vì học sinh tiếp thu kiến thức
chung, nhưng thể hiện theo cách nhìn, cách nghĩ và quan trọng hơn cả là cách
cảm thụ riêng của mình. Làm cho học sinh thích vẽ, đó là bí quyết của phương
pháp dạy vẽ tranh theo đề tài ở bậc THCS.
c. Phương pháp thực hành - luyện tập.
Phương pháp này cũng là một phương pháp rất quan trọng trong dạy mỹ
thuật. Bởi vì nếu chỉ có lý thuyết mà khơng có thực hành thì khơng đạt kết quả
tốt. N.P.Xa- Cu- Li- Na nhà tâm lý học Nga cho rằng: Hoạt động tạo hình chỉ có
tính chất sáng tạo khi sự cảm thụ thẩm mỹ được phát triển và trẻ đã nắm được
những kĩ năng, kĩ xảo cần thiết để thể hiện bài vẽ.
- Khi học sinh thực hành vẽ giáo viên phải thường xuyên đền với từng học sinh
để hướng dẫn học sinh cáh bbố cục hình vẽ trên giấy, cách sử dụng mầu và cách
sử dụng các hình tượng với các đặc điểm nổi bật của chúnh.
d. Phương pháp dạy học nhằ phát huy tính tích cực hoạt động của học sinh.
Phương pháp dạy học phát huy tính tích cực của học sinh đang được thực
hiện ở tất cả các môn học. Đối với việc giảng dạy mỹ thuật cần vận dụng
phương pháp này một cách hợp lý để phát huy được tính tích cực của học
Ngơ Thị Thu Huyền - THCS Mạo Khê II
13
Đổi mới phương pháp dạy học trong phân môn vẽ tranh
sinh.Giáo viên là người tổ chức hoạt động và hướng dẫn học sinh hoạt động, có
thể tổ chức giờ học bằng cắc hình thức tổ chức sau:
+. Tổ chức trị chơi:
Vào đầu giờ học, để tạo hứng thú và kích thích học sinh tích cực hoạt
động, giáo viên có thể tổ chức các trị chơi giúp các em có tinh thần sảng khối
trước khi bước vào bài học mới.
Ví dụ: Trong bài vẽ tranh: Cảnh đẹp đất nước (lớp 7), giáo viên cho học sinh
chơi trò chơi : Kể tên những cảnh đẹp mà em biết trên đất nước ta. Hát một câu
hát giới thiệu về cảnh đẹp đó.
- Về đề tài học tập, vui chơi hay đề tài bộ đội … cũng có thể sử dụng trị chơi
như trên. Kể tên đồ dùng học tập, kể tên các trò chơi…
- Trò chơi kết thúc trong giờ học cũng tạo cho cac em gứng thú khi xem lại bài
vẽ của mình và của bạn. Các em sẽ sung sướng, tự hào khi bức trnh của mình
được bạn ưa thích và tự giới thiệu cho tất cả mọi người cùng nghe thơng qua
việc chnj tranh dần dần hình thành ở các em khả năng cảm thụ thẩm mỹ.
+. Tổ chức thảo luận nhóm:
Có thể tổ chức cho các em ngồi theo nhóm, giáo vên phát cho mỗi nhóm
một câu hỏi để thảo luận, hay tất cả các nhom cùng thảo luận một câu hỏi.
Ví dụ: Vẽ tranh đề tài bộ đội : Giáo viên phát mỗi nhóm tìm hiểu một câu hỏi:
Nhóm 1: Em hãy kể tên các binh chủng bộ đội?
Nhóm 2: Em hãy cho biết bộ đội hải quân làm cơng việc gì?
Nhóm 3: Em hãy cho biết bộ đội khơng qn làm cơng việc gì?
Mỗi nhóm thảo luận trong vịng 4 phút sau đps nhóm trương sẽ phát biểu ý kiến
của nhóm mình, các nhom khác bổ sung ý kiến.
- Sau khi các nhom trình bày, giáo viên có thể cho học inh xem tranh ảnh hoặc
cho học sinh xem một đoạn phim giới thiệu về các binh chủng bộ đội mà học
sinh vừa thảo luận để nhăm chính xác hố các biể tượng vè chú bộ đội.
II.2.2/ BÀI DẠY MINH HOẠ.
VD 1: Vẽ tranh : Đề tài cảnh đẹp quê hương (Mĩ thuật 6)
a. Mục tiêu bài học
Ngô Thị Thu Huyền - THCS Mạo Khê II
14
Đổi mới phương pháp dạy học trong phân môn vẽ tranh
Phát huy trí tưởng tượng, bồi dưỡng tình u với phong cảnh quê hương,
đất nước.
Vẽ được bức tranh phong cảnh theo ý niệm có bố cục, hình mảng, đường
nét và màu sắc phù hợ với lứa tuổi.
b. Chuẩn bị đồ dùng dạy học:
Một số tranh ảnh đẹp về phong cảnh nơng thơn, đường phố, đình chùa (để
so sánh)
Một số tranh vẽ theo đề tài cảnh đẹp của thiếu nhi.
c. Tiến trình giờ dạy.
c.1. Giới thiệu:
Nơi nào cũng có phong cảnh, phong cảnh ở mỗi nơi, mỗi vùng có những
đặc điểm khác nhau. (Giáo viên cho học sinh xem một số tranh phong cảnh nói
lên điều đó). Cảnh đẹp có thể chỉ là một ngơi đình, chùa cổ kính. Cây đa bến
nước sân đình, cổng làng hoặc chỉ là một đống rơm với những cây chuối, cây
khoai nước, đường phố...
Cảnh nào cũng đẹp nếu như em u thích và gắn bó với nó. Hãy vẽ những
cảnh gần gũi với các em.
c.2. Hướng dẫn học sinh tìm và chọn nội dung đề tài
Để học sinh tập trung vào cảnh đẹp do mình tưởng tượng ra, giáo viên đặt
câu hỏi: Chỗ em ở có cảnh gì? Hàng ngày đi học em thấy phong cảnh thế nào?
Em hãy kể lại những cảnh đó.
Từ lời kể của học sinh, giáo viên bổ sung thêm chi tiết phù hợp, nhưng cố
gắng không trùng lặp. Với học sinh ở nông thôn, các câu hỏi và gợi ý thiên về
đường làng, ngõ xóm với cây đa, giếng nước, cổng làng, bụi chuối, bụi tre. Với
vùng biển là thuyền bè, rặng phi lao, bãi cát vàng. Với những thành phố là nhà
cửa, phố xá, ôtô, xe máy...cố găng liên hệ tới các di tích lịch sử, văn hố của điạ
phương.
Giáo viên hỏi câu hỏi có tính gợi mở như: Mái đình khác mái nhà như thế
nào? Màu sắc của mái ngói, tường vơi, đống rơm, cây chuối...thế nào? Phần
Ngơ Thị Thu Huyền - THCS Mạo Khê II
15
Đổi mới phương pháp dạy học trong phân môn vẽ tranh
hướng dẫn giáo viên chính là người dẫn chuyện và gợi ý, học sinh chính là
người kể chuyện bằng hình vẽ.
c.3. Hướng dẫn học sinh cách vẽ:
- Hướng dẫn học sinh sắp xếp hình ảnh vừa với khổ giấy: Hình không to
quá, không nhỏ quá.
- Sắp xếp những mảng lớn trước sau đó mới cụ thể
- Giáo viên đến với từng em để hướng dẫn học sinh vẽ đẹp hơn
- Không bắt học sinh phải theo ý cô, không vẽ hộ học sinh.
- Nhắc nhở học sinh: Vẽ cảnh mà em thích nhất, quen thuộc hoặc nhìn
thấy nhiều lần
- Giáo viên có thể đọc bài thơ "Quê hương" (Tế Hanh)
Để gợi được tình cảm yêu dấu và nảy sinh được nhiều hình ảnh đẹp về
quê hương.
- Học sinh vẽ hình song rồi tô màu, để học sinh tô màu, giáo viên hướng
cho học sinh biết được màu trong bài đẹp ở chỗ nào, và chưa đẹp ở chỗ nào. Độ
dày mỏng của màu quyết định sự trong trẻo.
Bài vẽ đẹp là bài vẽ của các em có gắn bó với thiên nhiên và đã được tô
màu xong.
c.4. Hướng dẫn học sinh làm bài tập
- Giáo viên theo dõi giúp các em tìm và sắp xếp hình. Gợi ý các em nhớ
lại cảnh đẹp của thiên nhiên, mầu sắc (ở những nơi đã đên và đang sống).
- Trong lúc các em vẽ bài, giáo viên quan sát nếu học sinh nào trở lại
tranh, ảnh giáo viên phải nhắc nhở uốn nắn lại hình ảnh quen thuộc và đẹp để vẽ
- Một số hình tượng: Cây, hoa, nhà, người. Giáo viên vẽ trên bảng (sau đó
xố đi).
VD 2: Vẽ tranh đề tài: "Hoạt động trong những ngày nghỉ hè" (MT 7).
I. Mục tiêu bài học
1. Kiến thức: Học sinh hướng đến những hoạt động bổ ích và có ý nghĩa trong
những ngày nghỉ hè
2. Kỹ năng: Vẽ được tranh về các hoạt động hè theo cảm xúc của mình.
Ngơ Thị Thu Huyền - THCS Mạo Khê II
16
Đổi mới phương pháp dạy học trong phân môn vẽ tranh
3. Thái độ: Có tinh thần trách nhiệm khi tham gia các hoạt động tập thể
II. Đồ dùng dạy học
1.GV: Sưu tầm tranh, ảnh của hoạ sĩ, học sinh năm trước về đề tài này, băng
hình quay một số hoạt động tập thể của học sinh, sinh viên trong kỳ nghỉ hè
2. HS: Mang đủ đồ dùng học tập, sưu tầm tranh ảnh liên quan đến bài học
III. Phương pháp
- Thuyết trình, vấn đáp, minh hoạ
IV. Tiến trình giờ dạy
1. Giới thiệu: Vào những kỳ nghỉ hè, các em thường được bố mẹ cho đi tắm
biển, về quê thăm gia đình, đi cơng viên...hoặc được nhà trường tổ chức cho
tham gia các hoạt động như: cắm trại, trồng cây... Em hãy vẽ tranh về những
hoạt động đó
2. Tìm và chọn nội dung
- Để học sinh vẽ trong hưng phấn và vẽ đẹp, giáo viên cho học sinh xem băng
hình chiếu một số hoạt động của học sinh trong những ngày nghỉ hè.
? Em hãy kể cho cô và các bạn nghe vào các kỳ nghỉ hè em thường làm gì?
+ Em đi về quê thăm gia đình
+ Em tham gia cắm trại cùng các bạn thiếu nhi trong khu
+ Em đi thả diều...
- GV cho HS xem một số tranh vẽ về các đề tài trên hướng các em suy nghĩ,
quan sát, nhận xét...
? Em đã được đi tắm biển chưa? Biển có những gì?
+ Biển có nhiều tầu du lịch, có thuyền buồm, có các đảo, có các ngọn núi, có
chim hải âu bay lượn
? Ngồi vẽ những cảnh đó em cịn phải vẽ gì nữa?
+ Em vẽ người: Em và bố mẹ đang tắm biển, xung quanh có nhiều người khách
du lịch cũng đang tắm biển
+ Em cùng các bạn, các thầy cô đi thăm các đảo các hang động...
? Mọi người tìm hiểu các hang động, các đảo như thế nào?
Ngô Thị Thu Huyền - THCS Mạo Khê II
17
Đổi mới phương pháp dạy học trong phân môn vẽ tranh
Chúng ta đi them nhóm và đi đến đâu lại tập trung lại nghe cô hướng dẫn viên
du lịch giới thiệu cho nghe
3. Hướng dẫn cách vẽ
- Sau khi đã hướng dẫn HS quan sát nhận xét đề tài và nêu nội dung xong, GV
đặt câu hỏi:
? Em hãy nêu lại các bước vẽ tranh đề tài đã học
+ Tìm nội dung
+ Tìm bố cục
+ Vẽ hình ảnh chính, phụ
+ Vẽ mầu theo ý thích
- GV gợi ý hướng dẫn HS từng bước cụ thể bàng hình minh hoạ
- GV có thể đặt câu hỏi: Em ăn lo quá hoặc đói q có được khơng? (Khơng).
Vẽ cũng vậy, hình to quá hoặc nhỏ quá trong tờ giấy đều không được, phải vừa
phải.
- Có nhiều cách vẽ: Vẽ người (em, bố mẹ, anh chị, các bạn...) trước, sau đó vẽ
thêm cảnh vật (cây cối, đường đi, biển, sông núi, thuyền buồm...) hay vẽ cảnh
vật trước sau đó vẽ hoạt động của con người.
+ Hình ảnh chính phải rõ, nổi, tập trung, khơng nên gỉai đều
+ Hình ảnh có chính, có phụ
+ Vẽ xong hình rồi vẽ mầu (hạn chế tính nóng vội trong các em). Màu sắc tươi
vui, biểu hiện được khơng khí hoạt động của những ngày nghỉ hè...Để các em tự
vẽ màu nhưng phải hướng các em vẽ màu có sự chạy màu khơng để dồn cục.
Nét bút tự nhiên không quá tẩy bẩn. Mảng mầu phải đủ no.
4. Hướng dẫn HS vẽ bài
- Giáo viên nhắc nhở học sinh phải tự vẽ, tự suy nghĩ, tự tưởng tượng ra
một hoạt động nào đó trong đó có em tham gia.
- Giáo viên chú ý đến cách tìm hình, vẽ hình tượng và cách sắp xếp các
hình tượng, đồng thời giúp học sinh cách tơ màu: Có đậm, có nhạt.
Ngơ Thị Thu Huyền - THCS Mạo Khê II
18
Đổi mới phương pháp dạy học trong phân môn vẽ tranh
- Với một số học sinh chưa được đi chơi bao giờ thì GV phải cho HS xem
nhiều tranh ảnh có các hoạt động tập thể, kể chuyện về các hoạt động tập thể hay
cá nhân để kích thích trí tưởng tượng và tư duy sáng tạo của học sinh.
- GV cũng có thể gợi ý đối với những HS chưa được đi đâu bao giờ thì em
hãy nhớ lại những công việc nhà mà em đã làm giúp bố mẹ trong những kỳ nghỉ
hè. Đó cũng có thể vẽ thành tranh được.
II.3 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ KẾT QUẢ SAU THỰC
NGHIỆM.
II.3.1. Phương pháp nghiên cứu.
Bài viết được thực hiện bằng phương pháp nghiên cứu lý thuyết và thưc
hành.
Lý thuyết: Sưu tầm tài liệu, so sánh và tổng hợp.
Thực hành: Phân tích các vấn đề và phương pháp dạy vẽ tranh theo đề tài.
II.3.2. Kết quả sau thực nghiệm:
Sau khi nghiên cứu và áp dụng vào giảng dạy năm học 2008-2009 tại
trường THCS Mạo Khê II đạt được kết quả như sau:
TT Lớp
Sĩ
số Giỏi
Khá
Trung bình
Yếu Kém
HS
1
6A1,2,3,5,6,7
220
50%
40%
10%
0% 0%
2
7B1-B7
254
43%
46%
10%
1% 0%
3
8C1,2,3
123
52%
42%
6%
0% 0%
III. PHẦN KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ
III.1. Kết luận
" Xem tranh thiếu nhi, nhiều hoạ sĩ già đời cũng phải sợ xanh mắt"
(Picatxơ).
Học sinh THCS thích vẽ tranh đề tài vì trong vẽ đề tài, các em được hoàn
toàn tự do vận dụng những gì đã học vào bài vẽ theo cách nghĩ, cách cảm thụ sự thích thú của mình. Các em vẽ rất đẹp, các em vẽ về quê hương, về bạn bè và
Ngô Thị Thu Huyền - THCS Mạo Khê II
19
Đổi mới phương pháp dạy học trong phân môn vẽ tranh
về những nguời thân yêu bên cạnh các em. Tuy nhiên không phải tất cả học
sinh nào cũng vẽ đẹp, giáo viên nào cũng dạy tốt.
Thực tế trong trường THCS có những giáo viên dạy mỹ thuật cịn quan
niệm sai về cách nhìn nhận, đánh giá tranh vẽ của học sinh dẫn đến học sinh mất
khả năng sáng tạo.
Trước thực trạng đó, bản thân tơi là giáo viên giảng dạy mơn mỹ thuật ở
trường THCS có ý kiến: Mỗi một người giáo viên dạy mơn Mỹ thuật nói chung
và dạy mỹ thuật ở THCS nói riêng đều phải có năng lực nhất định về chuyên
môn, phải thường xuyên rèn luyện tay nghề để đạt trình độ dạy học cao "Nghệ
thuật dạy học". Có như vậy mới kích thích được sáng tạo cho học sinh và nâng
cao chất lượng dạy học nhằm tạo ra con người mới phát triển toàn diện.
Dạy Mỹ thuật trong nhà trường nhằm cung cấp một số kiến thức phổ
thông và cần thiết về mỹ thuật, dạy học sinh cách tạo ra cái đẹp theo khả năng, ý
thích của mình chứ khơng dạy theo cách áp đặt, rập khn, sao chép một cơng
thức chung nào đó cho tất cả. Mơn mỹ thuật giúp các em có hưng phấn học các
mơn học khác. Mỹ thuật cịn giúp các em bộc lộ được cảm xúc, ý thích của mình
với mọi người bằng hình ảnh.
Người dạy vẽ cũng phải có cảm xúc hưng phấn với sự sáng tạo mới có thể
tác động lan truyền, nếu chỉ dạy như một cỗ máy sư phạm, hoặc uể oải, buồn
chán sẽ khó tạo ra một khơng khí hưng phấn cho lớp học, kết quả sẽ rất hạn chế.
III.2. KIẾN NGHỊ
- Với nhà trường:
+ Nên quan tâm hơn đến bộ môn.
+ Đầu tư kinh phí để mua thêm đồ dùng cho mơn Mỹ thuật ( ví dụ: Những
bài Vẽ theo mẫu – Vẽ tĩnh vật lọ hoa và quả ...) với những bài này, GV dạy đến
tiết này vẫn phải tự bỏ tiền ra mua mẫu cho học sinh vẽ.
- Với Phòng, Sở giáo dục:
+ Phòng giáo dục nên tăng cường những buổi sinh hoạt chun mơn theo
kỳ cho tồn bộ giáo viên dạy mĩ thuật.
Ngô Thị Thu Huyền - THCS Mạo Khê II
20