-1-

f

I. MỞ ĐẦU

1.Lý do chọn đề tài
Đạo đức là cái gốc của mỗi con người, khi sinh thời Bác Hồ đã nói : “Có tài
mà khơng có đức là người vô dụng”. Một trong những tư tưởng đổi mới GD&
ĐT hiện nay là tăng cường giáo dục đạo đức cho học sinh, được thể hiện trong
nghị quyết của Đảng, Luật giáo dục và các văn bản của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Luật giáo dục 2005 đã xác định: “ Mục tiêu của giáo dục phổ thông là giúp cho
học sinh phát triển tồn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ
năng cơ bản nhằm hình thành nhân cách con người”.
Mặt khác, đặc điểm của học sinh THCS là hiếu động, đang chuyển từ
trạng thái tâm lý trẻ em sang người lớn, bắt đầu muốn tự khẳng định mình trước
bạn bè, trước người lớn, các em khơng chỉ có nhu cầu ăn mặc, học hành mà cịn
có nhu cầu vui chơi giải trí, tìm hiểu đời sống xã hội để hồ nhập tốt hơn với
mơi trường xã hội. Vì vậy, trong một tiết học 45 phút ở trên lớp không thể đủ
truyền tải một cách đầy đủ, những kiến thức văn hóa xã hội và giáo dục nhân
cách học trị. Chính vì lẽ đó mà nhà trường cần phải giáo dục đạo đức học sinh
thông qua các Họat động giáo dục ngoại khóa với những tiết học ngoại khóa.
Qua đó hình thành, củng cố và phát triển kiến thức văn hoá cũng như phẩm chất
đạo đức, năng lực cá nhân, đáp ứng mục tiêu đào tạo nhân lực trong thời kỳ mới,
thời kỳ của hội nhập quốc tế, góp phần giáo dục tồn diện cho các em.
Các kiến thức trong quá trình hoạt động thực tiễn hoạt động ngoại khóa,
sẽ là mơi trường thuận lợi để học sinh hồn thiện chính mình và góp phần quan
trọng trong việc hình thành nhân cách cho các em.
Xuất phát từ những địi hỏi cấp bách của cơng cuộc đổi mới đất nước, đổi
mới sự nghiệp giáo dục, công tác chỉ đạo thực hiện giáo dục đạo đức là một
trong những thành công của sự nghiệp trồng người như đã trình bày ở trên. Trải

qua kinh nghiệm dạy học trong 9 năm, và làm công tác quản lý 03 năm được sự
phân công nhiệm vụ về quản lý giáo dục đạo đức cho học sinh. Những kiến thức
được trang bị ở trường học tôi nhận thức rõ ý nghĩa, tầm quan trọng của công
tác giáo dục đạo đức cho học sinh trong nhà trường. Chính vì vậy tơi lựa chọn


-2-

đề tài: "Nâng cao công tác chỉ đạo giáo dục đạo đức cho học sinh qua hoạt
động ngoại khóa".
2.Mục tiêu, nhiệm vụ đề tài:
2.1Mục tiêu
Đề xuất một số biện pháp chỉ đạo thích hợp và khả thi về cơng tác giáo
dục đạo đức học sinh trường THCS Phan Đình Phùng thơng qua tiết học ngoại
khóa nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh, đáp ứng mục
tiêu giáo dục của cấp THCS và nghành GD-ĐT hiện nay.
2.2Nhiệm vụ nghiên cứu
2.2.1.Nghiên cứu một số vấn đề lý luận có liên quan đến đề tài .
2.2.Điều tra, khảo sát và đánh giá thực trạng công tác giáo dục đạo đức HS
thơng qua Họat động giáo dục ngoại khóa, tiết học ngoại khóa ở trường THCS
Phan Đình Phùng - CưM’gar - Đăk Lăk
2.2.3.Đề xuất những biện pháp khả thi nhằm nâng cao chất lượng GD đạo
đức HS thông qua Họat động giáo dục ngoại khóa, tiết học ngoại khóa ở trường
THCS Phan Đình Phùng - CưM’gar - Đăk Lăk.
3. Đối tượng nghiên cứu
3.1.Chủ thể nghiên cứu: Các biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục
đạo đức học sinh thơng qua các tiết học ngoại khóa
3.2.Khách thể nghiên cứu: các hoạt động giáo dục đạo đức học sinh thông qua
các tiết học ngoại khóa ở trường THCS Phan Đình Phùng - CưM’gar - Đăk Lăk.
4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu

Phạm vi nghiên cứu: Công tác chỉ đạo hoạt động giáo dục ngoại khóa
trường THCS Phan Đình Phùng - Cư M’gar - Đăk Lăk. Từ năm học 2008-2009
đến năm học 2011-2012.
5.Phương pháp nghiên cứu
Trong q trình nghiên cứu tơi đã tiến hành một số phương pháp sau:
a.Phương pháp điều tra: Gặp gỡ, trị chuyện cùng các em vừa có hạnh
kiểm tốt và hạnh kiểm trung bình, hạnh kiểm yếu, và học lực TB-Y-Kém 30 học
sinh khối 6, 30 học sinh khối 7, 30 học sinh khối 8, 30 học sinh khối 9.
Gặp gỡ trò chuyện với 10 phụ huynh khối 6, 10 phụ huynh khối 7, 10 phụ
huynh khối 8, 10 phụ huynh khối 9


-3-

Gặp cơng an xã, đồn thanh niên xã Quảng Hiệp, để tìm hiểu thơng tin
học sinh
b. Phương pháp nghiên cứu hồ sơ:
-Thống kê chất lượng giáo dục năm học 2008-2009.
-Hồ sơ khen thưởng kỷ luật học sinh. Năm học 2007-2008, 2008-2009.
-Sổ chủ nhiệm của giáo viên chủ nhiệm 30 lớp.
-Bản tường trình, bản kiểm điểm học sinh vi phạm. Biên bản vụ việc
c. Phương pháp nghiên cứu tài liệu
-Các tài liệu đã học ở trường, lớp quản lý, văn bản chỉ đạo các cấp, thơng
tin trên báo chí, mạng Internet.
d.Nhóm phương pháp bổ trợ: Thống kê, phân tích số liệu
d. Phương pháp đi thực tế


-4-


II.NỘI DUNG
1. CƠ SỞ LÝ LUẬN
1.1.Một số vấn đề cơ bản của giáo dục đạo đức
1.1.1.Đạo đức là những biểu hiện tư tưởng, tình cảm của con người. Đồng
thời. đạo đức còn là những nguyên tắc, chuẩn mực để con người hướng theo và
điều chỉnh hành vi của mình trong các mối quan hệ giữa người với người, giữa
con người với cộng đồng xã hội.
1.1.2.Giáo dục đạo đức là một bộ phận quan trọng của quá trình giáo dục,
xác định giá trị khách quan của con người. Nó có tác dụng điều chỉnh, định
hướng thái độ, hành vi của con người. Quá trình giáo dục đạo đức bao gồm cả
quá trình tự GD và GD lại :
- Tự giáo dục là q trình hoạt động có mục đích, có ý thức của người được
giáo dục, tự mình hướng vào việc hoàn thiện nhân cách của bản thân theo những
chuẩn mực của kiểu nhân cách mà xã hội mong muốn.
- Giáo dục lại: là quá trình đan xen với quá trình tự giáo dục, nhằm thay đổi
những phẩm chất nhân cách không phù hợp, do ảnh hưởng xấu của môi trường
đã hình thành ở học sinh và xây dựng những phẩm chất đúng đắn của con người.
Nói cách khác, giáo dục lại là sự cải tạo những khiếm khuyết về đạo đức, lối
sống, bồi bổ những giá trị mới và phát triển nhân cách tồn diện.
2.Thực trạng
2.1 Thuận lợi-Khó khăn
Trường THCS Phan Đình Phùng nằm ở gần trung tâm xã Quảng Hiệp, hệ
thống giao thông đi lại thuận lợi. Hệ thống thông tin liên lạc phủ khắp địa bàn.
Đời sống kinh tế của nhân dân chủ yếu là sản xuất nông nghiệp, kinh tế ổn định.
Được sự quan tâm của UBND Huyện CưM’gar, Phịng GD-ĐT CưM’gar
về cơng tác giáo dục của nhà trường. Được sự quan tâm của Đảng Ủy, UBND
và nhân dân xã Quảng Hiệp về phát triển giáo dục.
Đội ngũ giáo viên nhà trường đáp ứng đủ theo qui định và có trình độ đạt
từ cao đẳng trở lên trong đó Đại học chiếm tỉ lệ 65%. Đại đa số là đội ngũ giáo



-5-

viên trẻ, nhiệt tình, năng động trong cơng tác giảng dạy và hoạt động giáo dục
khóa
Số lượng học sinh đơng 1 119 với 30 lớp, học sinh chủ yếu là người kinh
chiếm 76% các em học sinh tích cực học tập và rèn luyện đạo đức.
Cơ sở vật chất nhà trường đủ phòng học, thiết bị dạy học tương đối đầy
đủ. Cảnh quan môi trường xanh, sạch, đẹp.
Họat động giáo dục ngoại khóa là những hoạt động được tổ chức ngồi
giờ học của các mơn học ở trên lớp. Hoạt động giáo dục ngoại khóa là sự tiếp
nối hoặc xen kẽ với hoạt động dạy-học trên lớp, là con đường gắn lý thuyết với
thực tiễn, tạo nên sự thống nhất giữa nhận thức và hành động của học sinh.
Trong khuôn khổ thời gian qui định của một tiết học 45 phút, việc mở
rộng, khắc sâu kiến thức gặp nhiều khó khăn. Những hoạt động ngồi giờ như
sinh hoạt tổ nhóm học tập, hội thảo, câu lạc bộ,.. sẽ góp phần củng cố, nâng cao
những kiến thức đã học.
Một số tổ chức hoạt động ngoại khóa cần địi hỏi nhiều thời gian chuẩn bị
trước 1 tuần, 1 tháng hay hơn 01 tháng, kinh phí thực hiện.
Một số gia đình phụ huynh chưa quan tâm các hoạt động giáo dục con em,
các dịch vụ trị chơi gần trường ảnh hưởng khơng nhỏ đến thực hiện giáo dục
đạo đức cho học sinh.
2.2. Thành công-hạn chế
Giáo dục về nhận thức
Giúp học sinh tự điều chỉnh hành vi, lối sống cho phù hợp, biết vận dụng
những tri thức đã học để giải quyết những vấn đề do thực tiễn đời sống đặt ra .
Có hiểu biết tình hình phát triển kinh tế, văn hóa của đất nước, đoàn kết
dân tộc, đường lối lãnh đạo của Đảng, chính sách pháp luật nhà nước. Từ đó có
thái độ đúng đắn về việc thực hiện nghĩa vụ của người học sinh của người đoàn
viên thanh niên Cộng Sản Hồ Chí Minh.

Giúp HS mở rộng hiểu biết về thế giới xung quanh và cộng đồng xã hội .
Giáo dục về thái độ


-6-

Bồi dưỡng cho các em những tình cảm đạo đức trong sáng về q hương
đất nước, gia đình, thầy cơ, bạn bè, biết tôn trọng cái tốt, cái đẹp, ghét cái xấu,
cái lỗi thời không phù hợp.
Hoạt động giáo dục ngoại khóa phải tạo cho học sinh sự hứng thú và lịng
ham muốn tham gia tích cực. Thúc đẩy ý thức trách nhiệm của bản thân với tập
thể.
Bồi dưỡng cho HS tính tích cực, năng động sáng tạo sẵn sàng tham gia
những hoạt động xã hội, hoạt động tập thể của trường,của lớp vì lợi ích chung,
vì sự trưởng thành và tiến bộ của bản thân.
Giáo dục tình đồn kết và hữu nghị với các bạn quốc tế, với các dân tộc
trên thế giới.
Rèn luyện kỹ năng
Rèn luyện cho HS kỹ năng tự điều chỉnh, kỹ năng hoà nhập để thực hiện
tốt các nhiệm vụ mà tập thể và thầy cô giao cho. Kỹ năng giao tiếp, ứng xử
trước đông người. Kỹ năng lao động có kỷ luật có kỷ luật.
Hoạt động giáo dục ngoại khóa rèn luyện cho, ứng xử có văn hố, những
thói quen tốt trong học tập, lao động và các hoạt động khác .
Rèn luyện cho học sinh các kỹ năng tự quản , tự tổ chức, điều khiển. Kỹ
năng nhận xét đánh giá kết quả hoạt động.
Từ chức năng, nhiệm vụ, chúng ta thấy vai trò quan trọng và cần thiết của
hoạt động giáo dục ngoại khóa đối với việc giáo dục đạo đức cho học sinh.
Muốn nề nếp, kỷ cương của nhà trường được thực hiện tốt thì cần phải coi trọng
hoạt động giáo dục ngoại khóa.
Tuy rằng nếu khơng phát huy hết hoạt động của tất cả các em thì việc một

số học sinh ỷ lại lẫn tránh, thiếu trách nhiệm, dẫn đến việc giáo dục cho các em
khơng có hiệu quả.
Cơng tác tổ chức nội dung của các buổi hoạt động nếu khơng được chuẩn
bị kỹ về nội dung, hình thức tổ chức, phối hợp không đồng đều các bộ phận sẽ
dẫn đên không thành công.
2.3 Mặt mạnh-mặt yếu


-7-

Cán bộ quản lý trong nhà trường, chịu trách nhiệm quản lý toàn bộ hoạt
động của nhà trường, chỉ đạo các hoạt động dạy học, giáo dục nói chung, nói
riêng về giáo dục đạo đức cho học sinh, đây là một trong những nhiệm vụ cơ
bản của các nhà trường, muốn thực hiện có hiệu quả cần phải có người đứng đầu
cơ quan năng động sáng tạo, biết lựa chọn nội dung, hình thức khoa học và ln
đổi mới nó cho phù hợp với điều kiện hoàn cảnh. Biết kết hợp thường xuyên
giữa dạy học trên lớp và hoạt động giáo dục ngoại khóa, tránh quan niệm coi
hoạt động giáo dục ngoại khóa là hoạt động "phụ khố", biết phát huy những
ảnh hưởng tích cực của nó nhằm tạo sự định hướng thống nhất giữa các lực
lượng xã hội. Vì tổ chức hoạt động ngoại khóa cần phải có nhiều người tham gia
từ giáo viên cho đến học sinh việc lựa chọn giáo viên có năng lực, cơng tác chỉ
đạo thúc đẩy ý thức trách nhiệm giáo viên cùng hoạt động với học sinh thì cần
phải có một cách nhìn tồn diện.
Cơng tác quản lý, chỉ đạo các hoạt động giáo dục của nhà trường nói
chung và giáo dục về đạo đức nói riêng. Đội ngũ giáo viên, nhân viên không đủ
năng lực để thực hiện các nội dung do người lãnh đạo phân công sẽ dẫn đến mục
tiêu giáo dục đề ra sẽ hạn chế. Sự phối hợp các tổ chức trong nhà trường không
nhịp nhàng, giám sát không thường xuyên các tổ chức hoạt động sẽ dẫn đến hiệu
quả thấp.
2.4 Các nguyên nhân, các yếu tố tác động

Học sinh THCS có độ tuổi từ 11 đến 15. Đây là giai đoạn phát triển
nhanh về thể lực và tâm sinh lý, HS đã bắt đầu có sự trưởng thành về nhận thức
văn hoá, xã hội đang tập làm người lớn, song tâm lý chưa ổn định cịn có những
biểu hiện tiêu cực :
Ý thức tổ chức kỷ luật và trách nhiệm cơng dân chưa hồn thiện, định
hướng chính trị mờ nhạt, thường hay đua đòi, chạy theo cái mới, dễ bị kích
động, sa ngã vào những biểu hiện tiêu cực, phản giá trị đạo đức xã hội.
Ảnh hưởng môi trường giáo dục tại gia đình, tác động của một số loại
văn hóa khơng lành mạnh của của thế giới gia nhập vào Việt Nam, khí hậu, mơi
trường bị ơ nhiệm tác động đến sức khỏe tâm sinh lý của các em.


-8-

Đối với những học sinh có khó khăn trong rèn luyện, tu dưỡng đạo đức
thường có những biểu hiện bằng thái độ coi thường giáo dục, lười học, lười lao
động, cư xử không lịch sự, thường xuyên vi phạm nội qui, nề nếp của nhà
trường của gia đình và xã hội các phản ứng của các em thường mang tính cực
đoan, nói dối trở thành nét tính cách thường xun mà các em cho là có lợi,
những học sinh này thường làm cho gia đình và xã hội phải lo lắng.
Bên cạnh những mặt chưa tốt, những học sinh này cũng có những nét tâm
lý đáng q. Các em thường nhanh nhẹn, hoạt bát, thể hiện tính nhạy cảm, hiếu
động, trí tưởng tượng phong phú. Nhiều em có năng khiếu nhạc, hoạ, cờ vua, thể
thao vv...nhưng học lực lại học yếu thường mặc cảm, hay tủi thân.
Những đặc điểm trên của học sinh có khó khăn về tu dưỡng đạo đức
khơng phải chỉ là cố hữu với chúng, có khi nó cũng biểu hiện ở những học sinh
khác, trong những tình huống xung đột hoặc trong những phút khó khăn của
cuộc sống.
Hoạt động ngoại khóa chủ yếu là hoạt động tập thể có tổ chức dưới nhiều
hình thức sinh hoạt, có tính chất đa dạng phong phú từ đó giúp các em hồn

thiện về nhân cách
Q trình thống kê kết quả giáo dục 2 mặt và điều tra phân tích.
Kết quả năm học 2009-2010

TT
1
2
3
4

Khối
6
7
8
9
Cộng

Số
học
sinh
356
364
325
253
1298

HẠNH KIỂM
TRUNG
KHÁ
BÌNH


TỐT
SL

%

SL

%

SL

%

216
237
212
223
888

60.7
65.1
65.2
88.1
68.4

126
122
102
30

380

35.4
33.5
31.4
11.9
29.3

14
5
9
0
28

3.9
1.4
2.8
0
2.2

YẾU
S
L
3
4
8
2
17

%

0
0
0.6
0
1.2


-9-

GIỎI
SL
%
7
2
4
1.1
18
5.5
15
5.9
44
3.4

KHÁ
SL
%
73
20.5
69
19

70
21.5
64
25.3
276 21.3

HỌC LỰC
TRUNG BÌNH
SL
%
135
37.9
178
48.9
173
53.2
155
61.3
641
49.4

YẾU
SL
128
104
61
19
312

%

36
28.6
18.8
7.5
24

KÉM
SL
%
13
3.7
9
2.5
3
0.9
0
0
25
1.9

Kiểm tra biên bản xử lý kỷ luật năm học 2008-2009, 2009-2010 tơi có số liệu
Nội dung

Số lượng

Xử lý

Số lần tái
phạm>1 lần


Đánh nhau

15 học sinh

Kiểm điểm trước lớp,

03 học sinh

toàn trường
Bỏ tiết đi chơi

20 học sinh

Kiểm điểm trước lớp

10 học sinh

Nói tục, chửi bậy

30 học sinh

Kiểm điểm trước lớp

15 học sinh

Lấy cắp tài sản

5 học sinh

Kiểm điểm trước


02 học sinh

Games

trường, bồi thường tài
sản
Vi phạm khác

14 học sinh

Kiểm điểm, có bản

6 học sinh

cam kết
Đi tìm ngun nhân của những vi phạm và biểu hiện đa dạng ở những
học sinh cịn khó khăn về đạo đức, tơi thấy có rất nhiều . Trong đó có các
ngun nhân từ phía gia đình , nhà trường, xã hội và bản thân các em. Khảo sát
ý kiến của các thầy cô bộ môn và các thầy cô giáo chủ nhiệm tôi thấy nổi lên
những yếu tố ảnh hưởng xấu đến quá trình rèn luyện đạo đức của học sinh là do:
- Thiếu sự quan tâm của gia đình
- Chưa có biện pháp giáo dục phù hợp
- Tác động của kinh tế thị trường
- Người lớn chưa gương mẫu
- Những biến đổi tâm sinh lý của học sinh


- 10 -


- Ảnh hưởng của tiêu cực xã hội
- Một bộ phận thầy cô giáo chưa quan tâm tới việc giáo dục đạo đức học sinh
- Bản thân học sinh ít rèn luyện tu dưỡng
- Do khuyết tật bẩm sinh
- Hồn cảnh kinh tế gia đình cịn gặp nhiều khó khăn
- Nội dung giáo dục cịn chưa phù hợp
- Do bạn bè lôi kéo
Khảo sát học sinh bằng phỏng vấn, điều tra khi một số học sinh vi phạm
đạo đức trong trường học tơi thu được kết quả sau:
?Vì sao em thường hay cúp tiết đi chơi điện tử. HS: Vì em khơng thích ngồi
trong lớp học khi đến tiết học đó.
?Vì sao em thường xun nói bậy, chửi tục. HS: Vì em thường nghe các anh chị,
người lớn nói những lời như thế ở nhà nên em theo thói quen.
?Vì sao em hay đánh nhau . HS: Vì em thường hay bị các bạn khác ghen ghét do
có lời nói hàng ngày hunh hoang.
? Vì sao em thường không học bài, không tham gia hoạt động trong lớp học.HS:
Vì bố mẹ em thường xuyên cãi vã nhau, đánh nhau nên em chán chuyện gia
đình.
?Vì sao em khơng tham gia các buổi lao động do lớp phân công. HS: Vì em
chưa bao giờ biết làm việc gì cả nên em rất ngại khi tham gia lao động.
Tổ chức các hoạt động giáo dục đạo đức chỉ mới dừng lại ở các mơn học
chính khóa. do khơ khan về cách giáo dục, nhàm chán, chưa tạo hứng thú cho
với những em cá biệt đã nêu trên. Các em chưa được tư vấn, chia sẻ qua các hoạt
động tập thể vì thời gian hạn em 1 tiết dạy 45 phút của giáo viên chú trọng về
kiến thức trọng tâm là chính, chứ giáo dục đạo đức lồng ghép là chưa đủ .
-Cảnh quan môi trường sư phạm chưa tạo cho các em học sinh ấn tượng “Mỗi
ngày đến trường là một niềm vui”
- Một bộ phận GV có nhận thức cịn chưa đúng về hoạt động giáo dục ngoại
khóa.



- 11 -

- Một bộ phận không nhỏ trong học sinh và phụ huynh HS cũng chưa quan tâm
đến hoạt động này và thường coi hoạt động giáo dục ngoại khóa như là "phụ
khố".
Từ thực trạng nêu trên kết hợp với các lý luận quản lý trường học và thực
tế công tác trong nhiều năm ở trường THCS, tôi thấy cần thiết tìm ra một số biện
pháp, nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho học sinh, thông qua các
Họat động giáo dục ngoại khóa ở trường THCS Phan Đình Phùng
3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP, BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO NHẰM NÂNG CAO
CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH THƠNG QUA
HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOẠI KHĨA
3.1.Mục tiêu giải pháp, biện pháp
Chỉ đạo thực hiện giáo dục đạo đức qua hoạt động ngoại khóa, tạo ý thức
trách nhiệm của mỗi giáo viên gắn với thực hiện nhiệm vụ. Xây dựng kế hoạch
khung thời gian mục tiêu các hoạt động, nâng cao vai trò người lãnh đạo cơ
quan đối với công tác giáo dục đạo đức.
3.2 Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp.
3.2.1Nâng cao nhận thức về vị trí, vai trị, CB-GV-CNV trong cơng tác giáo
dục đạo đức cho học sinh.
a. Làm tốt công tác tư tưởng chính trị, tuyên truyền giáo dục bằng nhiều hình
thức năng cao nhận thức cho đội ngũ cán bộ, giáo viên nhân viên về việc chỉ đạo
hoạt động giáo dục ngoại khóa.
Để giúp mọi người có nhận thức đúng về hoạt động giáo ngoại khóa.
Người quản lý phải có kế hoạch cụ thể nâng cao nhận thức cho đội ngũ cán bộ
giáo viên, phụ huynh học sinh và các lực lượng tham gia giáo dục. Để mọi thành
viên thấy được tầm quan trọng , tính cấp thiết phải giáo dục đạo đức thơng qua
hoạt động giáo dục ngồi gìơ lên lớp; thấy được Họat động giáo dục ngoại khóa
là một phương tiện hữu hiệu để giáo dục học sinh đặc biệt là giáo dục đạo đức .

Tổ chức các nội dung ngoại khóa được tập huấn vào đầu năm học cho tất cả giáo
viên, nhân viên gồm những nội dung như sau.
-Giáo dục an tồn giao thơng từ tháng 9 đến hết năm học


- 12 -

-Giáo dục phòng chống Ma túy, tệ nạn xã hội thơng qua các buổi nói chuyện
chun đề. Lồng ghép nội dung vào trong sinh hoạt văn nghệ các chủ điểm như
20-11,26-03
-Tổ chức được các hội thi hái hoa dân chủ về chủ đề giáo dục môi trường, giáo
dục giới tính, sinh sản sức khỏe vị thành niên, tìm hiểu về luật giao thông, luật
cư trú….
-Tổ chức sinh hoạt dưới cờ hàng tuần phát động các phong trào thi đua có liên
quan đến các hoạt động giáo dục trong nhà trường, nêu gương người tốt việc tốt,
vượt khó học giỏi
- Tổ chức các buổi đọc báo để giáo viên có những thơng tin về các lĩnh vực xã
hội.
-Tổ chức các chuyên đề nâng cao chất lượng giáo dục, đổi mới phương pháp dạy
học
-Tổ chức hoạt động thi văn nghệ, chào mừng ngày nhà giáo Việt Nam.
-Tổ chức thi nghi thức đội. Bóng đá các lớp ngày thành lập đồn thanh niên 2603
-Tổ chức lao động hàng ngày, hàng tuần trong khu vực trường và khu vực khác
trên địa bàn xã do đoàn thanh niên đảm nhận.
-Tổ chức thi kể chuyện về tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh tháng 05 nhân kỷ
niệm ngày sinh nhật Bác
- Mời chính trị viên huyện đội về trường nói chuyện truyền thống ngày thành
lập QĐND Việt Nam 22-12.
-Tổ chức cho học sinh tham quan.
- Nhà Biệt điện Bảo Đại, số 02 đường Y Ngơng, thành phố Bn Ma

Thuột.
- Đình Lạc Giao, số 67, đường Phan Bội Châu, thành phố Buôn Ma
Thuột.
- Nhà đày Buôn Ma Thuột toạ lạc tại số 18, đường Tán Thuật, phường
Tự An, thành phố Buôn Ma Thuột, là một địa chỉ đỏ trong việc gìn
giữ, phát huy truyền thống của cha ông.


- 13 -

- Trích ngân quỹ của nhà trường, mua thêm tài liệu , sách báo , tạp chí,
những thơng tin khoa học giáo dục có liên quan đến Họat động giáo
dục ngoại khóa.
Mặt khác ban giám hiệu cần kết hợp với cơng đồn nhà trường tổ chức ho
các thành viên trong nhà trường được tham gia học hỏi kinh nghiệm, cách làm
của trường bạn đã có phong trào hoạt động tốt . Có thể tổ chức cho ban chỉ đạo
đi tham quan về tập huấn giáo viên, tổ chức cho giáo viên xem băng hình minh
hoạ cách thức tổ chức hoạt động ngoại khóa nhằm giáo dục đạo đức cho học
sinh .
b. Tuyên truyền rộng rãi trong chính quyền nhân dân địa phương và đặc biệt
là cha mẹ học sinh để họ hiểu và ủng hộ nhà trường trong việc chỉ đạo Họat
động giáo dục ngoại khóa:
- Thành lập tiểu ban giáo dục ngoại khóa. trong đó có sự tham gia của đại
diện chính quyền địa phương hoặc cha mẹ học sinh.
- Tổ chức và tham mưu để tổ chức hội nghị các cấp, có sự tham gia của chính
quyền địa phương , ban đại diện cha mẹ học sinh... Thơng qua đó mọi người
nhận thức được tầm quan trọng của Họat động giáo dục ngoại khóa trong việc
giáo dục đạo đức học sinh , hình thành và phát triển nhân cách cho các em .
- Tuyên truyền để mọi người nhận thức sự cần thiết phải giáo dục đạo đức cho
học sinh. Thông qua buổi họp phụ huynh đầu năm, giữa năm, cuối năm và gặp

đột xuất về với phụ huynh khi có học sinh vi phạm đạo đức, nội qui nhiều lần.
Tư vấn phương pháp giáo dục con em tại gia đình. Kết quả 100% giáo viên
nhân viên tham gia
3.2.2.Chỉ đạo thực hiện các Họat động giáo dục ngoại khóa nhằm giáo
dục đạo đức cho học sinh
*Một số biện pháp tổ chức thực hiện
a, Hoạt động 15 phút trước mỗi buổi học
Quy định duy trì hàng ngày sinh hoạt 15 phút đầu giờ ở các lớp. Nội dung sinh
hoạt theo quy định chung:
- Thứ 2,4,6 : chữa bài tập .


- 14 -

- Thứ 3,5 : đọc báo.
- Thứ 7 : tập hát.
Để duy trì các hoạt động này chỉ đạo tổng phụ trách đội TNTP Hồ Chí
Minh, anh chị phụ trách chi đội và công tác viên của hoạt động đội, tập huấn
cho các em là chỉ huy chi đội kỷ năng tổ chức sinh hoạt, điều hành vào tiết học
đội vào các ngày trong tuần. Tập huấn nghiệp vụ cho giáo viên kỹ năng sinh
hoạt đội 1 tháng 1 lần. Mỗi tuần giáo viên chủ nhiệm phải có mặt sinh hoạt 15
phút ít nhất là 3 buổi cịn lại giao cho ban cán sự lớp thực hiện tổ chức sinh hoạt,
giáo viên và cộng tác viên đội thiếu niên giám sát sinh hoạt của các em. Các
tiết tập hát thường được hát bài hát mới phù hợp vào chủ điểm của tháng ví dụ
như tháng 12 chào mừng năm mới cho các em sinh hoạt tập hát về bài hát
mừng Đảng mừng xuân mới, vv…

.

Hoạt động 15 phút đầu giờ chuẩn bị tâm thế cho học sinh trước khi vào

buổi học. Thực tế cho thấy lớp nào tự quản tốt, duy trì được hoạt động này
thường là lớp có nền nếp tốt, học sinh thu được nhiều thơng tin, cả về kiến thức
trong nhà trường và đời sống xã hội. Hoạt động này có tác dụng giáo dục tác
phong, nền nếp cũng như ý thức kỷ luật, trách nhiệm của cá nhân học sinh trước
tập thể. Hình thành cho các em có tính tự chủ, chịu trách nhiệm của mình cơng
tác tổ chức sinh hoạt. Tâm thế tốt hơn khi vào tiết học chính thức. Đồng thời có
sự theo dõi đội cờ đỏ nhắc nhở học sinh vi phạm vì vậy các em sẽ khơng giám vi
phạm nội qui của trường.
b, Hoạt động chào cờ đầu tuần và sinh hoạt lớp cuối tuần
Đây là hoạt động quan trọng, có tính chất thường xun để giáo dục đạo
đức cho học sinh . Tiết sinh hoạt dưới cờ đầu tuần được tổ chức theo quy mơ
tồn trường với sự tham gia điều khiển của giáo viên và học sinh.
Công việc chủ yếu của các giờ chào cờ là :
- Phát động thi đua (nếu đang đầu đợt thi đua).
- Nhận xét đánh giá xếp loại thi đua tuần trước ( sơ kết thi đua.)
- Triển khai kế hoạch hoạt động trong tuần.


- 15 -

- Xen kẽ văn nghệ, các câu hỏi, trò chơi trong tiết chào cờ, khen thưởng kịp
thời những học sinh tích cực tham gia chủ điểm về giáo dục tư tưởng của tháng.
Phần tổ chức này được giao cho tổng phụ trách đội và đoàn thanh niên thực hiện
vào đầu tháng.
Ngoài ra trong buổi chào cờ đầu tuần thường được kết hợp với các thơng
báo chủ trương chính sách mới, thông báo thời sự, sinh hoạt thơ ca, văn nghệ,
nêu gương người tốt việc tốt trong nhà trường, trong huyện, tỉnh và nơi khác,
nói chuyện về lịch sử... Phần này được Hiệu trưởng hoặc phó hiệu trưởng thực
hiện.
Sinh hoạt dưới cờ đầu tuần là một dạng hoạt động giáo dục có tính chất

tổng hợp, nhằm giáo dục cho học sinh lòng yêu quê hương đất nước, thực hiện
nội qui, qui chế trường học và pháp luật qui định, đồng thời biểu dương những
học sinh được thành tích trong hoạt động giáo dục tại trường, phê bình những
học sinh, tập thể lớp thực hiện nội qui, qui định của nhà nước; khắc sâu ý thức
phục vụ Tổ quốc, phục vụ nhân dân; xác định được trách nhiệm của mình là học
vì bản thân và vì đất nước; định hướng những yêu cầu trọng tâm của nhà trường
trong từng thời điểm, tạo nên khí thế mới thúc đẩy học sinh hăng say rèn luyện;
mở rộng mối liên hệ giữa các tập thể lớp, tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau, khắc
phục xu hướng hẹp hòi , cục bộ trong đời sống tập thể hằng ngày ở nhà trường.
Tiết sinh hoạt lớp cuối tuần do học sinh tự tổ chức dưới sự giúp đỡ , cố
vấn của giáo viên chủ nhiệm. tổng phụ trách đội, đoàn thanh niên. Sinh hoạt lớp
phải xây dựng được có các nội dung:
- Tổng kết đánh giá tuần thi đua giữa các tổ trong lớp
- Tuyên dương - phê bình
- Phương hướng thi đua tuần tới
Nội dung hoạt động của tiết chào cờ đầu tuần và tiết sinh hoạt lớp cuối
tuần gắn với nội dung hoạt động của chủ đề giáo dục tháng, phù hợp với nhu cầu
và hứng thú của học sinh. Thực hiện tốt hoạt động chào cờ đầu tháng, chào cờ
đầu tuần và hoạt động sinh hoạt lớp cuối tuần sẽ góp phần tích cực vào nhiệm vụ
giáo dục đạo đức cho học sinh của nhà trường . Muốn vậy, các số liệu về thi đua


- 16 -

trong tuần của các lớp cần được cung cấp kịp thời và chính xác, tin cậy (nền nếp
, học tập, thể dục giữa giờ, HS bỏ học, vi phạm...). Trên cơ sở đó, tun dương
hoặc phê bình góp ý kịp thời, đúng đối tượng. Tôi đã chỉ đạo công tác trực theo
dõi nề nếp là giáo viên chủ nhiệm và học sinh lớp đó, mỗi tuần 01 lớp. Đội thiếu
niên giám sát chung, đoàn thanh niên phối hợp trực ở ngoài nhà trường các học
sinh thường xuyên chơi INTERNET và trốn học.

Các hoạt động này có tác dụng động viên rất nhiều những tập thể và HS
tích cực rèn luyện tốt . Đồng thời qua đó uốn nắn những thái độ hành vi đi
ngược lại với đạo đức tác phong của người học sinh.
c, Tổ chức hoạt động giáo dục ngồi giờ lên lớp theo chủ đề.
Chương trình hoạt động ngoài giờ lên lớp ở trường THCS được cấu trúc
thành 9 chủ đề hoạt động bao gồm 9 tháng của năm học và thời gian hoạt động
hè 3 tháng. Để chỉ đạo thực hiện tốt "chương trình bắt buộc" này, ngay từ đầu
năm học, lập kế hoạch.
KẾ HOẠCH
Hoạt động giáo dục ngồi giờ lên lớp
Tháng

Chủ đề

09

Truyền
thống Nhà
trường

10

Chăm
ngoan học
giỏi

11

Tơn Sư
trọng đạo


Hình
thức
Các lớp
- Bầu cán bộ lớp
tự tổ
- Thảo luận về nhiệm vụ của học sinh
chức
- Thảo luận về tặng kỉ vật lưu niệm cho trường,
thực hiện
văn nghệ
theo lớp
-Thi viết, vẽ ca ngợi truyền thống trường
Nội dung tổ chức các hoạt động

- Lễ đăng kí thi đua học tập tốt.
- Thi tìm hiểu thư Bác Hồ
- Sinh hoạt chủ đề “em là nhà khoa học
- Sinh hoạt văn nghệ
- Lễ đăng ký ‘’Tuần học tốt, tháng học tốt”.
- Thảo luận về chủ đề truyền thống “Tôn sư
trọng đạo”
- Tổ chức kỷ niệm ngày Nhà giáo Việt Nam
20/11.

Tập trung
một khối
tổ chức 1
buổi
Tập trung

toàn
trường


- 17 -

- Sinh hoạt văn nghệ TDTT chào mừng ngày
20/11.
- Thảo luận về chủ đề “Thanh niên phát huy
truyền thống cách mạng của dân tộc
- Thi văn nghệ ca ngợi truyền thống cách mạng
Uống nước của quê hương đất nước
nhớ nguồn - Hội vui học tập
- Xây dựng kế hoạch giúp đỡ các gia đình có
cơng với cách mạng

12

- Tìm hiểu về sự đổi mới và phát triển đất nước
Mừng
01-2
- Trồng cây lưu niệm ở trường.
Đảng,
- Giao lưu với Đảng viên tiêu biểu ở địa phương.
mừng xuân
- Sinh hoạt văn nghệ mừng Đảng, mừng Xuân.
- Toạ đàm về vai trị của Đồn và lí tưởng của
thanh niên hiện nay
Tiến bước - Giao lưu với đoàn viên ưu tú.
03/2010

lên Đoàn - Sinh hoat văn nghệ chào mừng ngày thành lập
Đoàn 26 - 3.
- Thảo luận kế hoạch chuẩn bị hội trại 26-3.

04

05

Tháng
hè(6,7,8
)

Tổ chức
hoạt
động tập
trung
theo khối
Tập trung
thực hiện
theo khối

Tồn
trường
làm
1
chủ điểm
26/03

Hoạt
động tập

Hịa bình
trung
và hữu
Theo
nghị
khối
- Thảo luận về chủ đề “Bác Hồ với thanh niên”
Hoạt
Bác Hồ
- Sinh hoạt văn nghệ chào mừng sinh nhật Bác.
động tập
kính u - Tìm hiểu về những lời dạy của Bác Hồ với
trung
Thiếu nhi
The lớp
Tổ chức
- Thi khéo tay hay làm.
sinh hoạt
Hè vui
- Câu lạc bộ hướng nghiệp
cùng
khỏe và bổ - Các hoạt động RLTT
đồn TN
ích
- Các hoạt động xã hội ở địa phương
địa
- Hội trại tổng kết hè
phương
- Tổ chức diễn đàn thanh niên về chủ đề “ Hịa
bình và hữu nghị”

- Tổ chức hội vui học tập
- Sinh hoạt văn nghệ chào mừng ngày 30/04.


- 18 -

Phân công GV phụ trách các khối lớp để phân công cụ thể cho từng giáo
viên
- Khối 6: GV phụ trách: Đồng Thị Thu Trang
- Khối 7: GV phụ trách: Nguyễn Văn Thanh
- Khối 8: GV phụ trách: Trần Thị Mây
- Khối 9: GV phụ trách: Nguyễn Công Nam
Ví dụ khi tổ chức cho chủ điểm phân cơng như sau
Chủ điểm

Người thực hiện

Nhiệm vụ

Trần Tiến Dũng

Chỉ đạo chung HĐ

Uống nước

Thái Đình Quyền

Viết kịch bản

nhớ nguồn


GVCN Khối 9

Ra câu hỏi đáp án
, chuẩn bị cho các đội

Đội TN

Chuẩn bị CSVC

Tổ tư vấn

Tư vấn cho HĐ

Tuần

Hình thức

16

Tập trung 1

15/12

buổi

Sau khi nội dung được thiết kế phải được duyệt của BGH nhà trường.
Tăng cường các loại hình sinh hoạt theo chủ đề nhằm tạo diều kiện cho
mỗi học sinh phát huy khẳ năng tư duy sáng tạo, làm giàu thêm vốn tri thức để
phát triển nhân cách.

Chỉ đạo các tổ chức đội thiếu niên, đoàn thành niên tham gia vào hoạt
động này lên kế hoạch cụ thể, xác định rõ nội dung giáo đạo đức. Từ đó có kế
hoạch lồng ghép nội này vào chương trình hoạt động ngoại khóa của cả năm
học . Nội dung giáo dục đào đức cho học sinh khơng tách rời những vấn đề nóng
bỏng của xã hội, đất nước, những vấn đề có tính thời đại hiện nay. Các hình thức
hoạt động diễn ra hàng ngày, kế tiếp nhau, hoạt động này tạo thế cho hoạt động
kia. Tất cả các hoạt động đều hướng tới sự hình thành ở học sinh những tư tưởng
tình cảm, hành động đã được xác định trong nội dung từng chủ đề.
Mỗi chủ đề thường có một số hoạt động, mỗi hoạt động nên chỉ đạo đi
theo quy trình sau đây:
Bước 1: Tên hoạt động
Bước 2: Mục tiêu hoạt động
Bước 3: Công tác chuẩn bị cho hoạt động


- 19 -

Bước 4: Triển khai hoạt động
Bước 5: Kết thúc hoạt động
Trên cơ sở đó tiếp tục các năng lực chủ yếu, thích ứng với thời kỳ mới
hiện nay như năng lực giao tiếp, năng lực thuyết trình, năng lực hợp tác. Phát
huy năng lực cảm thụ, đánh giá cái đẹp trong cuộc sống, góp phần nâng cao chất
lượng giáo dục đạo đức cho các em.
d.Tổ chức buổi lao động.
Thông thường các trường thường thuê mướn người để quét dọn, lau vệ
sinh các phòng học, học sinh chỉ việc nộp tiền là xong việc. Nhưng trên thực tế
học sinh không nhận thức được giá trị lao động tạo cảnh quan môi trường sạch
sẽ. Coi thường lao động, xả rác bừa bãi. Tôi đã phân công lao động vào đầu năm
học theo tuần, hàng ngày, mỗi buổi lao động như thế giáo viên chủ nhiệm phải
là người giám sát và có giáo án tổ chức lao động thường được thể hiện như sau:

-Mục tiêu
-Chuẩn bị (dụng cụ,...)
-Tổ chức thực hiện
Điểm danh, giáo viên thông báo kế hoạch và yêu cầu của BGH nhà trường
về lao động khu vực được phân cơng (Như cách cầm chổi, cầm chàng vị trí
đứng, cách làm giảm bớt sức lực mạng lại hiệu quả cao)
-Tổng kết đánh giá:
Đánh giá lại buổi lao động, biểu dương học sinh tích cực, khen ngợi, phê
bình, nhắc nhở các học sinh chây lười. Xếp loại từng tổ lao động
Nêu được ý nghĩa buổi lao động đem lại cảnh quan sạch sẽ môi trường
trong lành,vv....
* Tổ chức chuyên đề đổi mới phương pháp dạy học, nâng cao chất lượng giáo
dục.
- Chun đề có vai trị quan trọng trong việc cung cấp về kiến thức, kỹ năng của
quá trình dạy học, bên cạnh đó giúp cho học sinh rèn luyện kỹ năng tự học, sáng
tạo. Chuyên đề không chỉ giúp các em học sinh giáo viên củng cố khắc sâu kiến


- 20 -

thức đồng thời giáo dục đạo đức cho các em mà cịn thơng qua hoạt động các em
sẽ hứng thú. Rèn luyện đạo đức tốt hơn.
-Để xây dựng được chuyên đề phân công cho các tổ trưởng tổ chun mơn,
mỗi mơn học ít nhất 1 tổ 02 chun đề trong một năm học mỗi học kỳ 1 chuyên
đề mỗi chuyên đề phải đạt mục tiêu(Kiến thức, kỹ năng, thái độ). Chẳng hạn để
cho học sinh hứng thú và u bộ mơn Văn, giáo dục tư tưởng chính trị tích hợp
với văn học cho tổ chức chuyên đề ‘văn học dân gian’ ở khối lớp 7 xác định
cho các giáo viên bộ môn về xây dựng mục tiêu, của chuyên đề, hình thức tổ chức, nội
dung tổ chức. Khi tiến hành chuyên đề này tôi đã phân công như sau


Người thực hiện
Thái Đình Quyền

Nhiệm vụ

Hình thức

Chỉ đạo về nội dung chuyên môn
duyệt kiến thức bộ môn.

Hồ Thị Thu Hiền

Thiết kế kịch bản

Phạm Đức Lợi

Chuẩn bị về CSVC

Trịnh Quốc Hưng

Tổ chức thiết lập đội chơi

Ngoại khóa
(2 tiết)

Nguyễn Thị Hồng Hạnh Người trợ giảng
GV dạy Văn Khối 7

Định hướng nội dung chủ đề cho học
sinh khối lớp 7


Bố cục của kịch bản thiết kế:
Phần 1: Giới thiệu đội chơi
Phần 2: Phần thi kiến thức văn học dân gian
Phần 3: Dành cho khản giả
Phần 4: Thi hát dân ca
Phần 5: Nhìn hình đoán nhân vật hoặc tác phẩm văn học dân gian
Phần 6: cảm nhận văn học và giáo dục tư tưởng đạo đức
Sau khi được thiết kế cần họp lại các bộ phận và báo cáo với BGH nhà
trường để kịp thời tư vấn những vướng mắc gặp phải.
Sau khi thực hiện xong chun đề tơi thấy học trị rất thích hình thức hoạt
động này vừa vui vừa học, các em học sinh chăm chú, thấy được cái hay cái đẹp