I. PHẦN MỞ ĐẦU
I.1 Lý do chọn đề tài
Ứng dụng cơng nghệ tin học nói chung và phần mềm dạy học nói riêng vào
hoạt động giảng dạy, học tập đang được sự quan tâm đăc biệt của ngành giáo dục.
Thực tế đã chứng minh, công nghệ tin học đem lại hiệu quả rất lớn trong quá trình
dạy học. Giáo viên tiếp cận và sử dụng công nghệ thông tin làm cho giờ dạy trở nên
thú vị và hấp dẫn, học sinh hứng thú và tích cực tham gia hoạt động tìm tịi học hỏi.
I.2. Tính cần thiết của sáng kiến kinh nghiệm
Sử dụng phần mềm trong hoạt động dạy học cũng là một yêu cầu trong đổi
mới phương pháp dạy học nhằm tích cực hố các hoạt động của học sinh với sự trợ
giúp của các phương tiện dạy học hiện đại.
Ở nhà trường THCS công nghệ thông tin đã được sử dụng vào các bộ mơn tự
nhiên như: tốn, lí, hóa,sinh...với các phần mềm: Paintbrush, Autocad, VCD Cutter,
Powerpoint, Proshow..Tuy nhiên một số tranh ảnh minh họa trong sách giáo khoa
khơng nhiều lại tối màu, khó quan sát và cảm nhận đặc biệt là phần giảng dạy về
giải phẫu sinh lý người ở sinh 8 và phần sinh 9. Vì vậy để khắc phục tình trạng trên
giáo viên phải chuẩn bị, sưu tập tranh ảnh, đồ dùng dạy học minh họa rất vất vả mà
hiệu quả chưa được cao.
I.3. Mục đích nghiên cứu
Qua thực tế giảng dạy mơn sinh học lớp 9, tôi không khỏi băn khoăn, suy

nghĩ: “Làm thế nào để xây dựng được một giờ dạy Sinh học tốt nhất vừa đáp
ứng được yêu cầu của môn học, vừa phù hợp với học sinh của mình để các em
có hứng thú khi học mơn này, u sinh học và tìm thấy niềm say mê đối với
bộ mơn”?
Nhờ sự quan tâm giúp đỡ của phịng giáo dục huyện Đơng Triều cũng như
của nhà trường, tôi đã được tham dự lớp bồi dưỡng tin học do phòng giáo dục tổ
chức. Từ những điều đã tiếp thu được, tôi nhận thấy cần mạnh dạn ứng dụng công
nghệ tin học vào việc thiết kế bài giảng và giảng dạy bộ môn Sinh học với sự hỗ trợ

Giáo viên nghiên cứu: Trần Thị Ánh Tuyết trường THCS Mạo Khê II

1


của các phần mềm trong đó có phần mềm Violet, kết hợp với các phương tiện hiện
đại như máy vi tính, máy chiếu projector....để làm cho giờ dạy học tươi vui, hấp dẫn
và mới mẻ hơn. Cách làm đó cịn có tác dụng thực sự cho việc nâng cao chất lượng
dạy học ở nhà trường THCS.
I.4. Đối tượng, phạm vi, kế hoạch nghiên cứu
Violet là phần mềm công cụ giúp cho giáo viên có thể tự xây dựng được các
bài giảng trên máy tính một cách nhanh chóng và hiệu quả. So với các công cụ
khác, Violet chú trọng hơn trong việc tạo ra các bài giảng có âm thanh, hình ảnh,
chuyển động và tương tác...phù hợp với mọi đối tượng học sinh.
Với đề tài này, tơi khơng có tham vọng viết tất cả về công dụng của phần
mềm Violet trong thiết kế và giảng dạy Sinh học vì sự hiểu biết về tin học còn hạn
chế. Từ thực tế những việc đã làm được tôi mạnh dạn đưa ra những ý kiến để đồng
nghiệp trao đổi bàn bạc, rút ra kinh nghiệm và vận dụng một cách có hiệu quả các
phương tiện hiện đại vào công tác chuyên môn nghiệp vụ. Đó chính là lí do tơi chọn
đề tài: “ứng dụng phần mềm Violet trong thiết kế, giảng dạy bộ môn Sinh học”
Đề tài này được tôi thử nghiệm và thực hành trong chương trình Sinh học lớp 8,9
năm học 2006-2007 và đây là năm học thứ 2 2007- 2008.
I.5. Đóng góp mới về mặt lý luận thực tiễn
Qua thời gian nghiên cứu và thực hiện đề tài của mình tơi nhận thấy sử dụng phần
mềm Violet vào giảng dạy bộ môn với giáo viên và học sinh đây là cách tiếp cận
cơng nghệ thơng tin phát huy tính tích cực, chủ động, mạnh dạn tiếp thu và sử dụng
tin học trong nhà trường của cả giáo viên và học sinh.
* với giáo viên:
- Chủ động tìm tịi sáng tạo nhiều hình thức khác nhau để thiết kế bài giảng cho
phù hợp với nhận thức của học sinh.
- Tích cực sưu tầm, chọn lựa các tài liệu hỗ trợ cho bài dạy ngày một phong phú.

- Mạnh dạn sử dụng tin học trong mọi lĩnh vực công tác chuyên môn.

Giáo viên nghiên cứu: Trần Thị Ánh Tuyết trường THCS Mạo Khê II

2


- Yêu nghề và tâm huyết với nghề.
*Với học sinh
- Thích thú khi được học bộ mơn
- Khơng khí lớp học sôi nổi, hào hứng. Các em mạnh dạn bày tỏ ý kiến riêng của
mình, kể cả những em nhút nhát ít khi giơ tay phát biểu.
Dưới sự định hướng của cô giáo, các em chủ động phát hiện kiến thức, nắm bắt kiến
thức. Giờ dạy thật thoải mái, nhẹ nhàng. Học sinh tiếp thu được bài và vận dụng tốt
vào thực hành.
Đặc biệt với sự phát triển của khoa học kỹ thuật việc ứng dụng công nghệ thông tin
vào dạy học sẽ giúp các em học sinh không chỉ dừng lại ở việc cầm bút nữa mà các
em có thể trao đơitr bài học của mình với nhiều học sinh khác thông qua mạng
Internet.

Giáo viên nghiên cứu: Trần Thị Ánh Tuyết trường THCS Mạo Khê II

3


II. PHẦN NỘI DUNG
II.1. Chương I: Tổng quan
Như tôi đã trình bày ở trên, sử dụng phần mềm vào thiết kế và giảng dạy sinh
học là một trong những phương pháp dạy học mới cần được ứng dụng để đem lại
kết quả tốt nhất trong việc dạy và học. Đó cịn là một cách tiếp cận cơng nghệ thơng

tin phát huy tính tích cực, chủ động, mạnh dạn tiếp thu và sử dụng tin học trong nhà
trường của cả giáo viên và học sinh.
II.2. Nội dung vấn đề nghiên cứu
Trước đây, trong các tiết dạy Sinh học, tôi đã sử dụng phương tiện hiện đại
như máy chiếu Overhead, kết hợp với băng hình, máy ghi âm...rất cồng kềnh, vất vả
nhưng hiệu quả chưa cao. Từ khi làm quen với tin học và tiếp cận với phần mềm
Powerpoin,Violet tôi nhận thấy Violet có giao diện được thiết kế trực quan và dễ
dùng, ngôn ngữ giao tiếp và phần phụ trợ đều bằng tiếng Việt, nên rất phù hợp với
giáo viên không giỏi tin học và ngoại ngữ. Violet cho phép nhập các dữ liệu văn
bản, công thức, các file dữ liệu multimedia (hình ảnh, màu sắc, âm thanh, phim,
hoạt hình Flash...), sau đó lắp ghép các dữ liệu, sắp xếp thứ tự, căn chỉnh hình ảnh,
tạo các hiệu ứng chuyển động và biến đổi, thực hiện các tương tác với người dùng.
Với những tính năng trên khi thể hiện bài giảng được thiết kế với phần mềm này,
giờ học sẽ trở nên sống động, thu hút sự chú ý của học sinh vào bài dạy. Đây cũng
là cơ sở để học sinh phát huy tính độc lập, tự giác, tích cực trong học tập.
Violet cho phép chọn nhiều kiểu giao diện (skin) giáo viên có thế lựa chọn
các giao diện khác nhau cho bài giảng, tuỳ thuộc vào bài học, môn học và ý thích
của giáo viên (trên 10 giao diện).
Với giao diện trắng thì bài giảng chỉ có 2 nút Next, Back ở dưới bên phải để
chuyển đổi giữa các trang màn hình.(chức năng tương đương như Powerpoint), các
tư liệu trong giao diện sẽ được hiển thị to hơn, tuy nhiên việc theo dõi và thay đổi
các mục sẽ khó khăn hơn.

Giáo viên nghiên cứu: Trần Thị Ánh Tuyết trường THCS Mạo Khê II

4


Các kiểu giao diện khác sẽ hiện rõ các hoạt động ở trên cùng của giao diện
và các phần mục trong từng hoạt động phía bên trái của giao diện, tạo điều kiện dễ

dàng cho thao tác của giáo viên khi giảng dạy.
Violet sử dụng Unicode nên font chữ trong các sản phẩm bài giảng đều đẹp,
dễ nhìn và ổn định trên mọi máy tính.
Trong q trình soạn giáo án Violet còn cung cấp sẵn nhiều mẫu bài tập
chuẩn thường được sử dụng trong sách giáo khoa và sách bài tập như:


Bài tập trắc nghiệm, gồm có các loại: một đáp án đúng, nhiều
đáp án đúng, câu hỏi ghép đôi, chọn đúng/ sai,...



Bài tập ô chữ: học sinh phải trả lời các ơ chữ hàng ngang để tìm
ra ơ chữ hàng dọc.



Bài tập kéo thả chữ/ kéo thả hình ảnh: học sinh phải kéo thả các
đối tượng này vào đúng những vị trí được qui định trước trên một hình ảnh
hoặc một đoạn văn bản. Bài tập này cịn có thể thể hiện dưới dạng bài tập
điền khuyết hoặc ẩn/ hiện.

Ngồi ra Violet cịn hỗ trợ sử dụng rất nhiều các module cho từng mơn học,
giáo viên có thể tạo được những trang bài giảng chuyên nghiệp một cách dễ dàng:


Vẽ đồ thị hàm số




Vẽ hình học



Ngơn ngữ lập trình mô phỏng

Sau khi soạn thảo xong bài giảng trên phần mềm Violet giáo viên có thể xuất
bài giảng ra thành một thư mục chứa file EXE chức năng này xuất bài giảng đang
soạn thảo ra thành một sản phẩm chạy độc lập, có thể copy vào đĩa mềm, USB hoặc
đĩa CD để chạy trên các máy tính khác mà khơng cần chưong trình Violet. Với chức
năng này ta có thể liên kết với các bài giảng được tạo bằng Powerpoint hoặc các
cơng cụ khác có hỗ trợ liên kết. Ngồi ra phần mềm cịn có chức năng đóng gói bài
giảng dạng HTML phần mềm sẽ chạy dưới dạng giao diện Web và có thể đưa lên
Website của trường (cá nhân) nhờ vậy giáo viên có thể truy cập sử dụng bài giảng

Giáo viên nghiên cứu: Trần Thị Ánh Tuyết trường THCS Mạo Khê II

5


của mình thơng qua Internet ở mọi nơi mọi lúc mà không cần mang theo đĩa mềm,
USB hoặc đĩa CD.
Việc sử dụng phương tiện hiện đại một cách hợp lý, khoa học sẽ rút ngắn
khoảng cách giữa lý thuyết với thực hành và làm cho quá trình nhận thức của học
sinh được cụ thể hơn. Các em lĩnh hội tri thức một cách đầy đủ chính xác hơn đồng
thời củng cố, mở rộng, khắc sâu và nâng cao kiến thức cơ bản cho các em.
`
Kinh nghiệm sử dụng phần mềm Violet trong thiết kế và giảng dạy Sinh học
II.3.1. Các bước tiến hành:
Khi thiết kế bài giảng Sinh học trong Violet, cũng như Powerpoint tơi có thể

tiến hành một số bước như sau:
Bước 1. Tạo trang bìa:

Tạo trang bìa giới thiệu bài giảng (chứa tiêu đề bài

giảng, tên giáo viên giảng dạy...) đây là màn hình khơng có giao diện ngồi (nội
dung phóng to tồn màn hình). Vào đầu tiết học, phần mềm bài giảng chỉ hiện trang
bìa, khi tiết dạy bắt đầu chỉ cần click chuột, lúc đó nội dung bài giảng sẽ hiện ra.
ví dụ:

Lai hai cặp tính trng
Giỏo viờn: ........
Trng

:

Việc thiết kế trang bìa giáo viên có thể sử dụng các file hình
ảnh, âm thanh (nhạc) có sẵn, sử dụng tranh vẽ, video, hoặc tận

Giỏo viờn nghiờn cứu: Trần Thị Ánh Tuyết trường THCS Mạo Khê II

6


dụng ngay tranh vẽ có trong sách giáo ``khoa (đà qua sử lý màu
sắc, hình ảnh bằng photosop) làm nền cho trang bìa. Cách làm
này có thể khắc phục nhợc điểm của tranh ảnh đen trắng trong
sách giáo khoa.
Bớc 2. Nội dung bài giảng
Tuỳ theo môn dạy để xây dựng bài giảng theo các hoạt động



Hoạt động 1. Kiểm tra bài cũ và giới thiệu bài mới.



Hoạt động 2. hình thành kiến thức mới)



Hoạt động 3.Tổng kết (hoặc luyện tập)



Hoạt động 4. Củng cố dặn dò

Ví dụ: Hoạt động 1
Kiểm tra bài
*Sử dụng kiểu bài tập điền khuyết để kiểm tra lý thuyÕt.
VÝ dô: H·y chän tõ, côm tõ thÝch hợp để điền vào chỗ trống
trong câu sau:
Lai

hai

bố

mẹ

khác


nhau

về

hai

cặp

tính

trạng .......... ....,.............di trun ®éc lËp víi nhau cho F 2 cã
tû lệ. mỗi....................

bằng tích các tỉ lệ của các.............

hợp thành nó.
Biến dị tổ hợp là sự tổ hợp lại các .............. của bố mẹ làm
xuất hiện kiểu hình khác nhau.
Học sinh khi click chuột vào các ô trống .......... thì ngay tại
đó sẽ xuất hiện một ô nhập liệu, cho phép nhập phơng án
đúng vào. Khi kiểm tra độ chính xác của các phơng án,
máy tính sẽ bỏ qua sự khác biệt về chữ hoa, chữ thờng và
số lợng dấu cách giữa các từ.
* Hoặc dùng kiểu bài tập trắc nghiệm ghép đôi
Ví dụ: HÃy kéo mỗi ý ở cột phải đặt vào một dòng tơng ứng sau
mỗi ý ở cột trái để cho kết quả đúng.

Giỏo viờn nghiờn cứu: Trần Thị Ánh Tuyết trường THCS Mạo Khê II


7


Tác dụng hạn chế

Ghi
quả

1. Ô nhiễm không khí
2. Ô nhiễm chất thải rắn
3. Ô nhiễm tiếng ồn

kết biện pháp hạn chế
a.Lắp
đặt
hệ
tghoongs lọc khí cho
nhà máy
b. sản xuất lơng thực
thực phẩm an toàn
c. Trồng cây
`Xây dựng nhà máy,
xí nghiệp...ở xa khu
dân c.

Giới thiệu bài mới (tuỳ theo phân môn) giáo viên có thể sử
dụng hình ảnh có liên quan đến nội dung bài học, đó là những
tranh ảnh, phim động cho học sinh xem, quan sát từ đó giới thiệu
nội dung bài học để tạo tâm thế cho học sinh.
Ví dụ: Khi dạy bài Tác động của con ngời đối với m«i trêng( sinh häc 9 tiÕt 56) T«i sư dơng cảnh phim hiện tợng chặt phá

rừng bừa bÃi kết hợp với âm nhạc phù hợp cho học sinh quan sát, sau
đó đặt câu hỏi gợi dẫn vào bài.
Hình ảnh trực quan sinh động giúp tôi vào bài mới tự nhiên
hơn và đặc biệt gây hứng thú cho học sinh đi vào tìm hiểu
bài.
Ví dụ. Hoạt động 2: Khi dạyphần II tiÕt 19 sinh häc 9 : Mối

quan hệ giữa gen và tính trạng
Hình thành kiến thức mới: phần này tơi link vào một đoạn phim mơ tả về q trình
tổng hợp chuỗi axitamin trong tế bào Click trỏ chuột vào hoạt động 2. đoạn phim sẽ
hiện trên màn hình, giáo viên đưa ra yêu cầu, học sinh xem phim và nêu ý kiến;
giáo viên nhấn chuột chạy hiệu ứng, những nội dung chính của bài qua việc xem
đoạn phim mơ tả sẽ sẽ nhấp nháy và lần lượt đổi màu theo phát hiện của học sinh.
Nhờ đó, kiến thức cơ bản được khắc sâu một cách thật dễ dàng. Bài học trở nên dễ

Giáo viên nghiên cứu: Trần Thị Ánh Tuyết trường THCS Mạo Khê II

8


hiểu, dễ nhớ, thu hút học sinh, tạo tâm lý cho các em tiếp thu lĩnh hội kiến thức dễ
dàng hơn.
Ví dụ. Hoạt động 3. (Tổng kết, luyện tập)
*Tổng kết: Giáo viên có thể đưa các dạng biểu bảng sơ đồ tổng hợp lên màn
hình để học sinh tiện theo dõi từ đó rút ra nội dung ghi nhớ.
Ví dụ : Dạng biểu bảng, sơ đồ:
Hệ thống các loại biến dị:( khi dạy chương IV: Biến dị sinh 9 tiết 22)
giáo viên giới thiệu sơ lược các loại biến dị để học sinh hình dung được tồn bộ
kiến thức trong chương đã học


`

Các loại biến dị

biến dị không di
truyền

Biến dị di truyền

Đột biến

Đột biến gen

Biến dị tổ hợp

Đột Biến
nhiễm sắc thể

*Luyện tập
Có thể dùng các kiểu bài tập để kiểm tra việc nắm bắt nội dung bài của học
sinh. Kiểu bài tập ơ chữ sẽ tạo ra khơng khí vui vẻ cuối giờ học cho học sinh và có
tác dụng củng cố, khắc sâu, nhớ lâu kiến thức.
Khi tạo bài tập này giáo viên phải biết trước về ô chữ hàng dọc và ô chữ ở
hàng ngang .

Giáo viên nghiên cứu: Trần Thị Ánh Tuyết trường THCS Mạo Khê II

9



Ví dụ:
HÃY TÌM TỪ TRONG Ơ CHỮ HÀNG DỌC

Click vào các câu hỏi dưới đây để trả lời
1.
Tnhóm sinh vật lớn nhất có khả
năng tự tạo ra chất hữu cơ ngồi ánh
sáng? (7 ơ)
2.
Một thành phần của tế bào, có chức
năng điều khiển mọi hoạt động sống của
tế bào? (9ô)
H
3.
Một thành phần của tế bào chứa
dịch tế bào”?(8ô)
4.
Bao bọc tế bào? (12 ơ)

T

H Ư C

N T

Ê

B

À


K H Ơ N G

B

À

O

M À

N

G

N

H Â

C H Ấ

T

B

À

V Â T

O


S

I

N C H N

O

Khi tiến hành loại bài tập này, ta chỉ cần click vào câu hỏi, trên màn hình hiện ra ơ
nhập liệu. Sau khi lựa chọn câu trả lời, click vào Enter đáp án đúng sẽ hiện trên ô
chữ, nếu đáp án sai thì màn hình thơng báo bạn sai rồi phải làm lại.
Bứơc3 Đóng gói bài giảng
Thiết kế bài giảng xong giáo viên thực hiện thao tác đóng gói bài giảng. Xuất
bài giảng ra thành một thư mục chứa file EXE coppy vào đĩa mềm, USB, hoặc đĩa
CD để thuận lợi cho việc sử dụng trên mọi máy vi tính.
Lưu ý
Khi thiết kế bài giảng nên sử dụng kiểu chữ, fonts chữ, màu nền hoặc vẽ
thêm các hình ảnh minh hoạ cho phù hợp với bài dạy nhằm mục đích nhấn vào
những nội dung quan trọng của vấn đề, qua đó khắc sâu kiến thức cơ bản.
Lựa chọn kiểu hiệu ứng chuyển động cho chữ viết và hình ảnh thêm sinh
động hấp dẫn.
Với cách chuẩn bị như vậy, tôi thấy giờ dạy ln đạt hiệu qủa cao, cịn giáo
viên chủ động lựa chọn nội dung thích hợp để đổi mới phương pháp dạy học.
II.3.2 Bài dạy minh hoạ.
Phần Sinh vật và môi trường là một phân mơn có nhiều bài tập, với sự hỗ trợ
của phần mềm Violet, bên cạnh việc sử dụng các bài tập trong sách giáo khoa hoặc
tự thiết kế các bài tập theo ý mình, tơi cịn sử dụng các kiểu dạng bài tập có sẵn
trong Violet để đem lại hiệu quả cho tiết học.
Tiết 57


Giáo viên nghiên cứu: Trần Thị Ánh Tuyết trường THCS Mạo Khê II

10


Sau khi thiết kế giáo án, bài giảng sẽ được thể hiện bằng các hoạt động cụ thể
trên giao diện như sau:


Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ và gíơi thiệu bài mới



Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới



Hoạt động 3: Luyện tập



Hoạt động 4: Củng cố dặn dò....
Trong quá trình giảng dạy giáo viên chỉ cần click vào các hoạt động, chi tiết

của từng hoạt động sẽ hiện lên bên trái của giao diện, giáo viên chọn phần mục nào,
nội dung tương ứng sẽ hiện trên màn hình lớn.
(Bài giảng này được tôi lưu trong USB và dùng máy vi tính, máy chiếu projector để
thực hiện)
Hoạt động1

Giáo viên click trỏ chuột vào hoạt động 1, trên màn hình lần lượt xuất hiện
nội dung của hoạt động.
1. Kiểm tra bài cũ
. Bài tập
lựa chọn đáp án đúng, sai bằng click chuột vào đúng hoặc sai của mỗi câu tương ứng  :
ô nhiễm môi trường là :

Môi trường bị nhiễm bẩn
Thay đổi bầu khơng khí, nhiều khí độc
hại
Khơng ảnh hưởng gì đến con người

đúng
đúng

sai
sai

đúng

sai
Làm lại

Kiểu bài tập này có kết quả ngay cho từng phương án. Nếu phương án chọn
là đúng bài tập tự đánh dấu “V” đỏ kèm theo tiếng vỗ tay và bên dưới có hàng chữ
“Hoan hơ, bạn đã trả lời đúng. Nếu phương án chọn sai đáp án tự hiện dấu “X”
xanh, bên dưới có hàng chữ “ Rất tiếc, bạn đã sai rồi” (lúc đó cần làm lại) Mỗi lần
có câu trả lời đúng học sinh cả lớp vỗ tay tạo nên khơng khí sơi nổi trong giờ học.
2. Giới thiệu bài mới. (Giáo viên kết thúc kiểm tra và giới thiệu bài mới)
Lúc này trên màn hình hiện lên trang bìa của bài giảng.


Giáo viên nghiên cứu: Trần Thị Ánh Tuyết trường THCS Mạo Khê II

11


Sinh học
Tiết 57

Ơ nhiễm mơi trường

Giáo viên:
Trường

:
Hoạt động 2.

Hạn chế ô nhiễm môi trường
Click trỏ chuột vào hoạt động 2. Các đề mục sẽ lần lượt hiện trên màn hình,
giáo viên đưa ra các tranh ảnh yêu cầu, học sinh quan sát nêu ý kiến để trả lời các
câu hỏi:
? Có các loại tác nhân nào gây ơ nhiễm mơi trường.
Giáo viên tổ chức nội dung bài học dưới dạng cuộc thi:
Thể lệ:
+ Các nhóm bốc thăm câu hỏi, chuẩn bị 10 phút
+ Mỗi nhóm 4 - 6 học sinh ( đã chuẩn bị)
+ Trình bày 5 -7 phút
+ Trả lời đúng được điểm và quà.
Giáo viên nhấn chuột chạy hiệu ứng, những câu hỏi yêu cầu sẽ hiện ra
Ví dụ: Ngun nhân nào làm ơ nhiễm khơng khí? Biện pháp hạn chế ơ nhiễm

khơng khí là gì? bảm thân em đã làm gì để góp phần giảm ơ nhiễm khơng khí?

Giáo viên nghiên cứu: Trần Thị Ánh Tuyết trường THCS Mạo Khê II

12


Khi từng nhóm học sinh trả lời giáo viên nhấn chuột chạy hiệu ứng trong đoạn
thông tin sẽ nhấp nháy và lần lượt đổi màu theo phát hiện của học sinh. Nhờ đó,
kiến thức cơ bản được khắc sâu một cách thật dễ dàng. Bài học trở nên dễ hiểu, dễ
nhớ, thu hút học sinh, tạo tâm lý cho các em tiếp thu lĩnh hội kiến thức dễ dàng hơn.
Tương tự như vậy câu hỏi với các nội dung (ô nhiễm nguồn nước, ô nhiễm do các
chất thải rắn...)
Ghi nhớ:
Bài tập nhanh:
 Học sinh đánh dấu X vào ô trống đầu dịng những phương án lựa chọn và giải
thích vì sao. Khi có kết quả lựa chọn đúng hay sai đều có hiệu ứng trên bài
tập.
Chọn câu trả lời em cho là đúng nhất ? Giải thích vì sao?
Hạn chế ô nhiễm môi trường là:


Trồng nhiều cây xanh



Hạn chế sử dụng thuốc bảo vệ thực vật




Sử dụng hợp lý nguồn tài nguyên thiên nhiên



Tuyên truyền rộng rãi để mọi người cùng hiểu tác hại của ô nhiễm
môi trường



Tất cả các ý trên
Làm lại

Học sinh đánh dấu X vào ô trống đầu dịng những phương án lựa chọn và
giải thích vì sao(lựa chọn đúng hay sai đều có hiệu ứng trên bài tập)
Hoạt động 3.
Luyện tập
Trong hoạt động này giáo viên có thể chiếu lần lượt nội dung bài tập trong
sách giáo khoa lên màn hình, học sinh làm theo yêu cầu của bài tập. Cuối cùng
giáo viên đưa ra đáp án đúng để học sinh kiểm tra đối chiếu với bài mình đã làm.
Hoạt động 4.
Củng cố kiến thức

Giáo viên nghiên cứu: Trần Thị Ánh Tuyết trường THCS Mạo Khê II

13


1. Giáo viên chiếu lần lượt nội dung biện pháp hạn chế ô nhiễm trong bảng 55
SGK để học sinh có thể nhắc lại tồn bộ kiến thức chính của bài
2. Bài tập về nhà. (Các nhóm chuẩn bị nội dung “ Điều tra tình hình ơ nhiễm mơi

trường” ở các bảng 56.1, 56.2, 56.3 trang 170, 171, 172 sgk)
II.4. phương pháp nghiên cứu và Kết quả sau thực nghiệm
II.4.1. Phương pháp:
Là giáo viên trong giai đoạn hiện nay giai đoạn của việc ứng dụng công nghệ
thông tin trong mọi lĩnh vực tôi nhận thấy rõ tầm quan trọng của việc sử dụng giáo
án điện tử trong dạy học nói chung nhằm phục vụ việc đổi mới dạy học theo hướng
tích cực hóa vì thế tơi đã sử dụng phương pháp :
- Tìm hiểu cách sử dụng các phầm mềm hỗ trợ dạy học.
- Đi sâu tìm hiểu cách soạn giáo án điện tử thông qua các phần mềm đặc biệt là
phần mềm Violet với giao diện bằng pont tiếng việc dễ dàng cho giáo viên sử
dụng
- Học hỏi qua đồng nghiệp đặc biệt là giáo viên tin học
- Tham khảo các giáo án điện tử của các đồng nghiệp qua các trang web trên
mạng Internet.
II.4.2. Kết quả:
Nhờ sự hỗ trợ của phần mềm và máy tính, từ khâu thiết kế bài giảng đến thực
hành giảng dạy tôi đã thu được một số kết qủa như sau:
* Với giáo viên
- Chủ động tìm tịi sáng tạo nhiều hình thức khác nhau để thiết kế bài giảng cho
phù hợp với nhận thức của học sinh.
- Tích cực sưu tầm, chọn lựa các tài liệu hỗ trợ cho bài dạy ngày một phong phú.
- Mạnh dạn sử dụng tin học trong mọi lĩnh vực công tác chuyên môn.
- Yêu nghề và tâm huyết với nghề.
*Với học sinh
- Thích thú khi được học bộ mơn
- Khơng khí lớp học sơi nổi, hào hứng. Các em mạnh dạn bày tỏ ý kiến riêng của
mình, kể cả những em nhút nhát ít khi giơ tay phát biểu.

Giáo viên nghiên cứu: Trần Thị Ánh Tuyết trường THCS Mạo Khê II


14


- Dưới sự định hướng của cô giáo, các em chủ động phát hiện kiến thức, nắm bắt
kiến thức. Giờ dạy thật thoải mái, nhẹ nhàng. Học sinh tiếp thu được bài và vận
dụng tốt vào thực hành.
Kết qủa đối chứng trước và sau khi sử dụng phần mềm Violet. (cụ thể ở lớp 9D1)
Kết quả

Trước

Sau

Thái độ

Sự tập trung chú ý vào bài học Sự tập trung chú ý vào bài học
chưa cao.
được nâng cao rõ rệt.

Hành vi

Một số học sinh yếu chưa chủ
động tham gia xây dựng bài,
chỉ dựa vào một số học sinh
khá, giỏi.

Cả lớp hăng hái nhiệt tình tham
gia góp ý xây dựng bài. Học sinh
yếu đã mạnh dạn tham gia ý kiến
của mình cùng các bạn khác.


Nhận thức

-Tỉ lệ tiếp thu kiến thức ngay
trên lớp đạt 75%
-Thực hành vận dụng kiến thức
vào bài tập đạt 70%

-Tỉ lệ tiếp thu kiến thức ngay
trên lớp đạt 95%-100%
-Thực hành vận dụng kiến thức
vào bài tập đạt 90%-95%

III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

ứng dụng tin học vào hoạt động nghiệp vụ của giáo viên là một trong những
biện pháp nhằm tích cực hố hoạt động học tập của học sinh, làm các em có thể chủ
động tiếp thu kiến thức, sôi nổi học tập và đáp ứng yêu cầu đổi mới phương pháp
dạy học ngày nay.
Muốn đạt được điều đó, giáo viên cần phải có lịng nhiệt tình, say mê với
nghề nghiệp, bởi thiết kế một giáo án điện tử địi hỏi phải có sự đầu tư về thời gian,
cơng sức tìm hiểu, sưu tầm tư liệu để thiết kế lên một bài giảng có chất lượng
Song, tơi thiết nghĩ với lòng tâm huyết, yêu trẻ, yêu nghề của giáo viên cộng
với sự hỗ trợ của các cấp, các ngành thì việc thiết kế giáo án và giảng dạy bằng các
phương tiện hiện đại sẽ trở thành một việc làm quen thuộc trong giảng dạy bộ mơn
Sinh học nói riêng và các mơn học trong nhà trường nói chung.

Giáo viên nghiên cứu: Trần Thị Ánh Tuyết trường THCS Mạo Khê II

15



Trên đây là một vài kinh nghiệm nhỏ của tôi khi sử dụng phần mềm Violet
trong thiết kế và giảng dạy môn Sinh học. Tôi rất mong được sự nhận xét, đóng
góp, của các vị lãnh đạo và đồng nghiệp để tơi có được những bài dạy hồn thiện
hơn .
Tơi xin Trân thành cảm ơn!
Mạo Khê , ngày 2 tháng 5 năm 2008
Người viết

Trần Thị Ánh Tuyết

IV.TÀI LIỆU THAM KHẢO VÀ PHỤ LỤ
IV.1 TÀI LIỆU THAM KHẢO:
1. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong trường THCS (Bộ
giáo dục và đào tạo dự án phát triển THCS giai đoạn 2)
2. Trang web:
3. Sử dụng phần mềm hỗ trợ giáo viên thiết kế bài giảng điện tử.
4. Hướng dẫn sử dụng và tự thiết kế bài giảng điện tử bằng một số
phần mềm công cụ.
5. Trang web:
IV.2 PHỤ LỤC:
Trang
I. PHẦN MỞ ĐẦU
I.1. Cơ sở khoa học.................................................................................................1
I.2. Tính cần thiết của sáng kiến kinh nghiệm........................................................1
1.3. Mục đích nghiên cứu........................................................................................1
I.4. Đối tượng, phạm vi, kế hoạch nghiên cứu........................................................2
I.5: Dongd góp mới về mặt lý luận và thực
tiễn.....................................................2


Giáo viên nghiên cứu: Trần Thị Ánh Tuyết trường THCS Mạo Khê II

16


II. PHẦN NỘI DUNG
II.1. Chương I. Tổng quan......................................................................................3
II.2. Chương II: Nội dung vấn đề nghiên cứu..................................................... 3
. II.3. Chương III: Phương pháp nghiên cứu- kết quả nghiên cứu:
Kinh nghiệm sử dụng phần mềm Violet trong thiết kế & giảng dạy Sinh học
II.3.1. Các bước tiến hành................................................................................5
II.3.2. Bài dạy minh hoạ...................................................................................9
II.4. Kết quả sau thực nghiệm
II.4.1 Phương pháp..........................................................................................14
II.4.2 Kết quả...................................................................................................15
III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ..............................................................................16
IV: TÀI LIỆU THAM KHẢO VÀ PHỤ LỤC:.................................................... 17

ĐÁNH GIÁ CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC NHÀ TRƯỜNG VÀ
PHÒNG GIÁO DỤC

Giáo viên nghiên cứu: Trần Thị Ánh Tuyết trường THCS Mạo Khê II

17