THÁNH ĐƯỜNG
SAGRADA FAMILIA
• Thời điểm xây dựng: Bắt đầu từ năm 1882
• Địa điểm xây dựng: Barcelona, Catalonia, Tây Ban Nha
Thánh đường Sagrada
Familia đang xây dựng
khoảng năm 1912, lúc vách
tường ở gian nhà con hình
bán nguyệt cuối nhà thờ và
mặt tiền phía Đông được
hoàn tất và tháp bắt đầu
vươn cao.
Có vẻ thật nghịch lý nhưng có thể đơn giản như mặt trái phải của đồng tiền: ở
Barcelone trong suốt thế kỷ 19, nhà thờ đều bị giập sập nhân danh sự tiến bộ, và
sự bùng phát bạo động tạo ra sự thiêu hủy, cướp phá và phá hoại các công trình
tôn giáo. Nhưng cũng trong thành phố này, gần cuối thế kỷ 19, công trình xây dựng
một nhà thờ đồ sộ lại được tiến hành với dự định làm vực dậy những mẫu mực lý
tưởng cổ xưa ở các nhà thờ kiểu Gothic vừa trở thành một trong những minh họa
điển hình nhất trong lịch sử kiến trúc tôn giáo đương đại.
Sáng kiến cho sơ đồ trọng đại này xuất phát từ một tổ chức tôn giáo khiêm tốn nhất
dành để thờ phụng thánh Joseph. Chủ tịch tổ chức, Josep Maria Bacebella công
bố kế hoạch xây dựng một nhà thờ dành cho Thánh gia, chúa Jésus, Đức mẹ
Maria và Joseph như là một mô hình cho tất cả gia đình Cơ đốc giáo. Nhà thờ về
bản chất mang tính chất chuộc tội, nguồn tài chính huy động từ quỹ từ thiện và
quyên cúng.
Số tiền thu được đợt đầu không đủ mua đất gần trung tâm thành phố cổ, vì thế địa
điểm được chọn vào thời điểm ấy là vùng ngoại ô Barcelona, ở nơi gọi là
Ensanche, thành phố bắt đầu phát triển nhanh chóng ở đây theo quy hoạch đô thị
của kỹ sư Ildefons Cefdà. Mảnh đất mua với giá 170.000 pesetas (khoảng 700
bảng Anh), và viên đá đầu tiên đặt tượng trưng cho sự khởi công vào ngày hội
Thánh Joseph, ngày 19/03/1882.

Công trình khởi công dưới sự chỉ đạo của kiến trúc sư Francisco Villary Lozano, và
thiết kế tân Gothic ban đầu lấy cảm hứng trực tiếp từ đại thánh đường Loreto ở Ý.
Nhưng, dự án được xem lại hoàn toàn vào cuối năm 1883, Villar được thay bằng
Antoni Gaudí.
Mặc dù tất cả khái niệm đổi mới này và sự dự đoán chủ nghĩa hậu hiện đại, thực tế
đáng kinh ngạc vẫn còn ở thánh đường Sagrada Familia về cơ bản là công trình
Gothic giữ trong thế quân bình và vận dụng nhiều hơn bất kỳ kiến trúc sư nào khác
trong thời Trung cổ. Trụ bổ tường của gian giữa nhà thờ tựa vào phía trong trở
thành trụ chống tường của chính chúng - sự phát triển hợp lý hệ thống lực
xô và chống lực xô. Gaudí làm mô hình theo sơ đồ nội thất không có dây, bên
ngoài trát vữa và treo chổng đầu xuống. Khi ông bỏ lớp vữa, sẽ tạo ra thiết kế như
hiện nay. Tên kỹ thuật của vòm kết cấu này là "móc xích" (từ chữ catena, dây xích).
Mặt tiền Chúa Giáng sinh
của thánh đường
Sagrada Familia, với 3
mái cổng và tác phẩm
điêu khắc dày đặc. Thiết
kế của nhà thờ đầy ắp
biểu tượng tôn giáo: 4
tháp, trong số tất cả 12
tháp sau cùng tượng
trưng cho các thánh tông
đồ.
Một trong những đặc điểm đáng chú ý nhất trong kiến trúc của Gaudí là khả năng
sáng tạo hình dáng của ông. Hình dáng có vẻ như kỳ quái và tùy tiện nhưng thực
ra đều dựa trên cơ sở lập luận logic. Kiến trúc ở thánh đường Sagrada Familia
phát triển từ một nền tảng hình học vững chắc, toàn bộ công trình được điều chỉnh
theo một hệ thống tỷ lệ cố định. Hình dạng chủ yếu là hình
paraboloid và hyperboloid, mà Gaudí tiến hành thử nghiệm, ngày nay sử dụng
hệ thống thiết kế với sự hỗ trợ của máy tính (CAD) để tính toán như thế.

Khía cạnh trong kiến trúc của Gaudí biểu hiện ở thánh đường Sagrada Familia
là ý thức tôn vinh tín ngưỡng sâu sắc. Mặc dù tính chính thống của ông bị một
số người tranh cãi, nhưng năm 2000 giáo hội Cơ đốc bắt đầu một quá trình để
phong á thánh cho ông. Thánh đường Sagrada Familia được thiết kế như lời bày tỏ
chiến thắng của Giáo hội trước xung đột và biến động của thế giới hiện đại và vì lý
do này, Gaudí muốn đặt thánh đường trong một vị trí áp đảo trên nền trời
Barcelona.
Chính động cơ tôn giáo này, cùng với khái niệm kiến trúc ganh đua cùng thiên
nhiên, dùng làm cơ sở để hiểu chủ nghĩa tượng trưng phong phú trong công trình.
Số liệu thực tế:
• Chiều cao ngoại thất tối đa (theo thiết kế): 170m
• Chiều cao nội thất: 90m
• Chiều rộng tối đa (chỗ giao nhau): 60m
• Chiều rộng gian giữa chính: 45m
• Chiều cao gian giữa:
- Giữa: 45m
- Bên: 30m
Sơ đồ và chủ nghĩa tượng trưng
Nhà thờ cố vươn cao hơn nữa, liên tưởng đến một ngọn núi, đôi lúc có thể ví như
dãy Montserrat.
Một thành hệ đá gần Barcerlona nơi tọa lạc một ngôi đền tín ngưỡng quan
trọng. Đỉnh cao nhất của thánh đường Sagrada Familia là mái cupôn hay mái
bát úp khổng lồ, dự định đạt đến chiều cao 170m khi hoàn tất. Quanh mái bát
úp có 4 vòng xoắn khác, cho dù không xây dựng, cao đến 130m tượng trưng cho 4
vị Thánh sử, trong khi một vòng xoắn thứ 5, cao 140m bên trên gian nhà con hình
bán nguyệt cuối nhà thờ tượng trưng cho Đức mẹ Maria đồng trinh. Chủ đề theo
chiều thẳng đứng được hoàn tất bằng 4 tháp trên đỉnh của mỗi trong số 3 mặt tiền.
12 tháp này tượng trưng cho 12 vị thánh tông đồ, mỗi tháp cao khoảng 100m.
Mặt tiền phía Đông, hướng về phía mặt trời mọc, tượng trưng cho sự Giáng sinh
của Chúa, trong khi mặt tiền phía Tây hướng về phía mặt trời lặn, tượng trưng cho

sự Khổ nạn của chúa Jésus. Mặt tiền chính quay mặt về hướng Nam tượng trưng
cho Thiên đàng. Nội thất nhà thờ dự định mô phỏng rừng, cột giống như cây chìa
ra ở một độ cao nhất định để đỡ lấy mái cong dạng vòm, được hình thành bằng
một hệ thống hình học phong phú với nhiều hình dáng giống như sao.
Gaudí thiết kế sơ đồ tổng thể cho dự án vào khoảng 1890. Năm 1892 bắt đầu thi
công mặt tiền Chúa Giáng sinh, mặt tiền duy nhất được thi công dưới sự
giám sát trực tiếp của Gaudí. Khi mất, ông đã hoàn tất sơ đồ chi tiết mặt tiền Khổ
nạn và gian giữa nhà thờ cũng như chương trình tượng trưng và mô tả bằng tranh
tượng cho toàn bộ khu phức hợp của nhà thờ. Nguồn tham khảo chính đối với dự
án là các mô hình theo tỷ lệ 1:10 và 1:25, bị phá hủy vào năm 1936 khi thánh
đường Sagrada Familia bị cướp phá trong cuộc Nội chiến Tây Ban Nha, nhưng sau
này được trùng tu. Từ năm 1936-1952, công tác xây dựng bị đình hoãn, và xây
dựng lại với tôn chỉ phải cho giống với sơ đồ của Gaudí càng nhiều càng tốt, mặc
dù chấp nhận sự kết hợp công nghệ và vật liệu mới chẳng hạn như bê tông.
Đồng thời, cũng có nhiều ý kiến phản đối việc tiếp tục công trình xây dựng thánh
đường Sagrada Familia, và giá trị của dự án thường đặt nghi vấn, cả lý do tôn giáo
- nhà thờ đồ sộ có ý nghĩa gì trong thế giới hiện đại?, lẫn lý do thẩm mỹ - có hợp lý
hay không khi tiếp tục phong cách cá nhân cực đoan của riêng Gaudí, hay có nên
kết hợp các ngôn ngữ nghệ thuật mới?
Công tác thi công diễn ra qua nhiều thời kỳ thăng trầm, vì những người bảo trợ
muốn có nguồn tài chính từ của từ thiện và tài sản cá nhân khi chết làm chúc thư
để lại. Năm 1976, mặt tiền Khổ nạn cùng với 4 tháp được hoàn tất, điêu khắc gia
Josep M. Subirachs tiếp tục việc trang trí có tác phẩm điêu khắc của mặt tiền này
từ năm 1986. Năm 2002, công trình đang thi công đến phần gian giữa nhà thờ,
hiện nay lợp mái được một phần. Ngày tháng hòan tất công trình xây dựng thánh
đường Sagrada Familia vẫn chưa xác định. Mặc dù vẫn chưa được xây dựng
xong, nhưng ngôi thánh đường Sagrada Familia đã được Unesco công nhận là di
sản thế giới.
Những kết cấu, cấu trúc.
Qua quan sát sự toàn bích nhưng đầy công dụng trong thiên nhiên, Gaudi đã dùng

những bề mặt bị xoắn lại và những mặt phẳng bị cong như là những nền tảng cơ
hữu cho các công trình của ông. Những cột, vòm, và cầu thang tất cả xuất phát từ
ý niệm về thiết kế trong thiên nhiên.

1) Các cột :
Trong khi tìm kiếm một cái cột toàn bích, Gaudi đã nghiên cứu sự phát triển
theo mặt đinh ốc của nhiều cây cỏ – kiểu mẫu cho phép lá nhận ánh mặt trời và có
thêm sức mạnh về cấu trúc. Những cái cột của Gaudi bắt chước cách phân bố tải
trọng của cây. Bắt đầu với đa giác 8 cạnh và theo sau là mặt đinh ốc xoắn 2 lần,
các cột có được mặt bên và sức mạnh khi lên cao.
Ở các nhà thờ Gô- tích, tải trọng ngang được chịu bởi trụ ốp tường. Gaudi không
thích sự thẩm mỹ của hệ thống này và đã xem trụ ốp tường là “nạng chống”. Vì thế,
ông đã tách xa truyền thống Gô- tích khi chuyển tỉa trọng ngang của nhà thờ này
xuống các cột của gian giữa Giáo đường- một kỳ công về kỹ thuật có được nhờ
các khả năng chịu lực độc đao của hệ thống các cột.
Những cột chính của nhà thờ có 4 cỡ và hình dạng. Đường kính và số cạnh tuỳ
thuộc vào tải trọng mà cột này cần để chịu tải. Cột 12 cạnh cao 69 bộ, cột 10 cạnh
cao 57 bộ, cột 8 cạnh cao 46 bộ và cột 6 cạnh cao 34 bộ.
2) Những kết cấu khác.
- Những vòm dựa theo sức hút Trái Đất
+ Tất cả những công trình của Gaudi chú trọng vào những vòm nối tiếp nhau, được
tạo ra trong thiên nhiên dưới sức hút của quả đất và để nhận thấy khi một sợi dây
được treo, xác định khả năng chịu tải của các vòm của nhà thờ, Gaudi đã treo
những túi chì đã cân đo theo tỉ lệ.
+ Những mô hình vòm ba chiều tài tình đã được chụp và dùng thế cho những bản
vẽ.
- Mái kép
+ Một đặc điểm của mái nhà thờ là những bề mặt bậc hai, còn được gọi là
hyperboloid, phản chiếu và lọc tia sáng thiên nhiên.
- Cầu thang xoắn ốc.

+ Được tìm thấy ở cây cỏ, động vật và hệ hành tinh, đường xoắn ốc là hình dạng
được Gaudi lập lại và đặt vào trong trong những công trình của ông. Vỏ ốc và vỏ
của hạt giống cây phong đang rơi là một trong những đường xoắn ốc thiên nhiên
mà Gaudi nghiên cứu.
- Mái giống lá cây.
+ Dựa vào cấu trúc của một cái lá và áp
dụng để thiết kế mái nhà, một mặt phẳng
cong, được gọi là conoid chịu tải lớn và có
thể phân tán nước mưa.
- Những cấu trúc của cây
+ Để tạo “khu rừng” bên trong nhà thờ, Gaudi đã khắc những đặc điểm của cây
vào các cột. Đỉnh của cột ở gian giữa nhà thờ tượng trưng cho sự chuyển tiếp giữa
thân và các cành của một cây lớn, được thiết kế để gắn đèn, các cột của Gaudi bắt
trước những vết sẹo đã tạo ra trong
thiên nhiên khi một nhánh cây bị cắt.
Những hình paraboloid hyperbolic có rất
nhiều trong thiên nhiên. Ví dụ là rễ cây nối
với thân cây và màng da giữa ngón tay
cái và tay trỏ.
- Những cửa sổ bắt chước từ
thiên nhiên.
+ Dựa vào những mẩu tìm thấy trong
thiên nhiên, như tảo cát, Gaudi đã thiết kế
những cửa sổ cho phép ánh sáng tự nhiên đi qua.
- Những chi tiết của tháp nhọn.
+ Những đỉnh tháp của nhà thờ Sagrada Familia được dựa theo sự khảo sát của
kiến trúc sư này về các tinh thể, những gai của hạt ngủ côc, và cỏ mọc ở và chung
quanh Barcelona.
+ Gaudi đã nhìn thấy đặc điểm hình học của sự kết tinh ở các khoáng vật
như pyrite, fluorite, và galena và đưa chúng vào nhiều công trình của ông. Cây oải

hương, cây lúa mì, và vài cây cỏ mà Gaudi đã nghiên cứu khi thiết kế các tháp
nhọn.