Thuốc chống rối loạn tâm thần
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (519.05 KB, 43 trang )
THUỐC
CHỐNG
RỐI
LOẠN
TÂM
THẦN
ThS.Ds.
Nguyễn
Hoài
Nam
03/2014
MỤC
TIÊU
HỌC
TẬP
Sau
bài
này,
sv
sẽ:
• Phân
loại
được
các
thuốc
chống
loạn
thần
• Nêu
được
cơ
chế
tác
động,
chỉ
định,
chống
chỉ
định,
tác
dụng
phụ,
tương
tác
thuốc
của
các
thuốc
chống
loạn
thần
RỐI
LOẠN
TÂM
THẦN
•
•
•
•
•
•
•
•
RLTT
thực
thể
RLTT
và
hành
vi
do
dùng
thuốc
Tâm
thần
phân
liệt
Rối
loạn
khí
sắc
RL
liên
quan
tới
stress
Hội
chứng
hành
vi
+
rl
sinh
lý
RL
nhân
cách
và
hành
vi
…
CÁC
THUỐC
ĐIỀU
TRỊ
• An
thần
(
antianxiety)
• Chống
loạn
thần
(
antipsychotic)
• Chống
trầm
cảm
(antidepressant)
•…
PHÁT
TRIỂN
THUỐC
• Kết
hợp:
–Hệ
thống
thụ
thể
–Con
đường
hình
thành
các
chất
dẫn
truyền
thần
kinh
(catecholamin,
seretonin)
THUỐC
ĐiỀU
TRỊ
Có
2
nhóm
thuốc
chính:
• Dạng
rối
loạn
kích
thích
-‐>
ức
chế
• Dạng
rối
loạn
ức
chế
-‐>
kích
thích
THUỐC
ỨC
CHẾ
THẦN
KINH
Là
các
thuốc
liệt
thần
kinh
hay
an
thần
mạnh
-‐>
không
phải
các
thuốc
an
thần
bình
thường
Đặc
điểm:
•
Tạo
cảm
giác
n
bình,
dịu
vận
động
•
Giảm
kích
thích
TK
THUỐC
ỨC
CHẾ
THẦN
KINH
Cơ
chế:
Ức
chế
hệ
dopamin
ở
não
giữa
và
hệ
viền
(trên
thụ
thể
D1
và
D2
là
chủ
yếu)
Dược
động:
• Hấp
thu
dễ
dàng
• HT
First
Pass
(Clopromazin,
thioridazin)
• Tan
trong
lipid
• Gắn
với
protein
huyết
tương
• Qua
nhau
thai
• Đào
thải
chủ
yếu
qua
thận
THUỐC
ỨC
CHẾ
THẦN
KINH
Tác
dụng
dược
lý:
§
TKTW:
giảm
cảm
xúc,
sáng
kiến,
phản
ứng
chậm…
§
TK
thực
vật:
anti
Histamin
H1
và
seretonin
yếu,
ức
chế
α-‐adrenergic,
anticholinergic
§
Tim
mạch:
hạ
huyết
áp
thế
đứng,
phản
xạ
tim
nhanh
§
Nội
tiết:
tăng
tiết
prolactin,
giảm
estrogen,
gonadotropin,
progesteron
-‐>
mất
kinh
THUỐC
ỨC
CHẾ
THẦN
KINH
Chỉ
định:
Thuộc
tâm
thần:
Loạn
tâm
thần,
hưng
cảm
Ngồi
tâm
thần:
§ Chống
nơn
(phenothiazin)
§ Nấc
cục
(Clopromazin)
§ Gây
mê
(droperidol
+
fentanyl)
THUỐC
ỨC
CHẾ
THẦN
KINH
Độc
tính:
TKTW:
Hội
chứng
ngoại
tháp
Rối
loạn
trương
lực
cơ
(cấp
+
mạn)
An
thần
(mạn)
TKTV:
Ức
chế
receptor
muscarin
(anticholinergic),
α-‐
adrenergic
Nội
tiết:
Tăng
cân,
vú
to,
vô
kinh,
chảy
sửa
THUỐC
ỨC
CHẾ
THẦN
KINH
Clopromazin
HCl
Chỉ
định:
chống
rối
loạn
tt,
chống
nôn,
chống
co
thắt,
kháng
H1
nhẹ
TDP:
CNS:
giảm
ngưỡng
kích
thích,
EPS
Anticholinergic:
khơ
miệng,
mờ
mắt,
táo
bón,
glaucome
góc
hẹp,
bí
tiểu,
phì
đại
tiền
liệt
tuyến..
CV:
↓
HA
thế
đứng,
tim
nhanh,
loạn
nhịp.
THUỐC
ỨC
CHẾ
THẦN
KINH
Clopromazin
HCl
CCĐ:
lái
xe,
glaucome
góc
hẹp,
gan,
thận
Dạng
dùng:
viên
nén,
viên
đạn,
ống
tiêm
THUỐC
ỨC
CHẾ
THẦN
KINH
Haloperidol
Chỉ
định:
tương
tự
Clopromazin,
tăng
cường
tác
dụng
thuốc
mê,
thuốc
ngủ,
chống
nơn
CCĐ:
parkinson,
xơ
mạch,
glaucome
góc
hẹp,
gan,
thận,
có
thai
THUỐC
ỨC
CHẾ
THẦN
KINH
Sulpirid
Chỉ
định:
tâm
thần
phân
liệt,
chống
nôn,
phối
hợp
trong
điều
trị
viêm
loét
dạ
dày
– tá
tràng
TDP:
rối
loạn
giấc
ngủ,
…
CCĐ:
suy
gan,
bệnh
tim,
phối
hợp
với
anti-‐cholinergic
khác,
phụ
nữ
mang
thai
và
cho
con
bú
THUỐC
CHỐNG
TRẦM
CẢM
Robin
William
BỆNH
TRẦM
CẢM
•
•
•
•
5-‐6%
dân
số
đang
bệnh
10%
có
nguy
cơ
Nam
giới
ít
bị
hơn
Có
3
loại
trầm
cảm:
– Trầm
cảm
không
do
thần
kinh
(60%)
– Vấn
đề
xã
hội
(25%)
– Tâm
thần
(10-‐15%)
Choi
Jin
Sil
BỆNH
TRẦM
CẢM
• Đặc
điểm:
– Khó
phát
hiện
– Thay
đổi
tính
khí
– Giảm
hứng
thú
trong
các
hoạt
động
– Giảm
khả
năng
tình
dục
– Có
ý
định
tự
tử
Dr
Gatchet
