BIẾN SỐ NGHIÊN CỨU
ThS. Cao Nguyễn Hoài Thương
BM Tổ chức – Quản lý y tế
1
Mục tiêu
1.
Biến số là gì?
2.
Liệt kê biến số nghiên cứu từ mục tiêu nghiên cứu
3.
Phân loại và định nghĩa biến số
2
Biến số
Biến số là những đại lượng hay những đặc tính có
thể thay đổi từ người này sang người khác hay từ
thời điểm này sang thời điểm khác
3
Liệt kê biến số
MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
Biến số phụ thuộc: mô tả hay đo lường vấn đề
nghiên cứu (biến số kết cuộc)
Biến số độc lập: mô tả hay đo lường các yếu tố
được cho là gây nên vấn đề nghiên cứu
4
Liệt kê biến số
Ví dụ: Xác định mối liên quan giữa “hút thuốc
lá” và “ung thư phổi”
BIẾN SỐ ĐỘC LẬP
HÚT THUỐC LÁ
BIẾN SỐ PHỤ THUỘC
UNG THƯ PHỔI
5
Liệt kê biến số
6
Liệt kê biến số
7
Phân loại
Biến định tính
Biến định lượng
8
Phân loại
Biến số định tính: là một biến số mà những giá
trị của nó khơng thể diễn tả được bằng số, mà chỉ
bằng cách phân loại
Chia làm 2 loại: biến số danh định và biến số
thứ tự
9
Phân loại
Biến số danh định:
giá trị không thể biểu thị bằng số mà phải biểu
diễn bằng tên gọi
các giá trị này không thể sắp đặt theo trật tự
có 2 giá trị trở lên
Ví dụ: Biến số “dân tộc” với các giá trị: Kinh,
Khmer, Hoa, Chăm, …
10
Phân loại
Biến số thứ tự:
Là biến số danh định nhưng có thể sắp xếp
được
Ví dụ: Biến số “tình trạng kinh tế xã hội” có
các giá trị: giàu, khá, trung bình, nghèo
11
Phân loại
Biến số định lượng: thể hiện một đại lượng và
có giá trị là những con số
Chia làm 2 loại: biến số định lượng liên tục và
biến số định lượng rời rạc
12
Phân loại
Biến số định lượng liên tục:
giá trị của nó có thể là số nguyên hoặc phân số
giữa 2 giá trị của một biến số định lượng liên
tục có mọi giá trị đi liền nhau
Ví dụ: “cân nặng” là biến số định lượng liên
tục bởi vì ta có thể nói người này 48,5 kg,
người kia 50 kg ....
13
Phân loại
Biến số định lượng rời rạc:
chỉ có giá trị là những số nguyên
Ví dụ: “số con trong gia đình” là biến số định
lượng rời rạc bởi vì biến số này chỉ mang
những giá trị nguyên là 1 con, 2 con, ...
14
Định nghĩa
Cách đo lường biến số
Khơng được mơ hồ
Chỉ có một cách lí giải duy nhất
trong nghiên cứu
biến số này thể hiện đặc điểm gì của đối tượng
15
Định nghĩa
Công thức
Tên biến số, định nghĩa, phân loại, các giá trị
16
Định nghĩa
Ví dụ
Tên
Định nghĩa
Phân loại
Các giá trị
Nghề
Nghề nghiệp hiện tại Danh định
1. Công nhân viên chức
nghiệp
cung cấp thu nhập
2. Kinh doanh
chính
có 4 giá trị
3. Nội trợ
4. Nghề tự do
17
Định nghĩa
Ví dụ
Tên
Định nghĩa
Phân loại
Các giá trị
Thực hành
Thực hành về cho con ngủ
Danh định
1. Đúng
ngủ mùng
mùng của bà mẹ
có 2 giá trị
2. Khơng đúng
- Đúng: bà mẹ có thực hành
đúng khi cho con ngủ mùng
cả ban ngày lẫn đêm
- Không đúng: khi không
cho con ngủ mùng, hoặc
cho con ngủ chỉ ban đêm
hoặc chỉ ban ngày
18
Định nghĩa
Ví dụ
Tên
Định nghĩa biến số Phân loại biến số Các giá trị biến số
Giới tính Là 2 phái khác nhau Danh định
Giới tính của
về mặt sinh học và
người được PV
1. Nam
có 2 giá trị
2. Nữ
sinh lý
Tình
Là việc chung sống
Danh định
1. Có gia đình
trạng
một cách thường
có 3 giá trị
2. Chưa có gđình
Tình trạng hơn
nhân hiện tại của
hơn nhân xun với người
người được
thân nhất tại nơi
3. Ly thân, ly hơn,
góa
phỏng vấn
sinh sống
19
Định nghĩa
Tên
Sử dụng
bao cao su
Bạn tình
Định nghĩa biến số Phân loại biến số
Hành vigọi
sử dụng
BCS
Được
là bao
khi quan hệ tình dục
- Có: khi có
dụng
dương
vậtsửhay
áo
BCS khi QHTD
- Khơng: khi khơng sử
mưa,.....
dụng
Các giá trị biến số
Danh định
1. Có
có 2 giá trị
2. Khơng
- Số người
mà hệ Định lượng rời rạc 1, 2, 3, 4, .....
Người
có quan
người được phỏng
tình dục với người
vấn có quan hệ
tình dục
phỏng
vấn
- Số người mà
người được phỏng
Định tính thứ tự
vấn có quan hệ
tình dục
1. 1
2. 2
3. 3
4. >4
20