CA LÂM SàNG
Bệnh nhân nam, 34
tuổi, diễn biến bệnh 2
ngày sau mổ nội soi
hạch giao cam vùng l!
ng với các triệu chứng:
đau ngực, khó thở.
Nghe phổi:ri rào phế
nang giam
Khám:có dấu hiệu lạo
xạo d!ới da vùng ngực
X quang tim phổi: cho
phim d!ới đây.
chÈn ®o¸n xq
chÈn ®o¸n xq
trµn khÝ
trµn khÝ
khoang lång
khoang lång
ngùc
ngùc
định nghĩa
Tràn khí khoang ngực đ!ợc hiểu là sự xuất
hiện khí ở một số khoang và tổ chức của lồng
ngực ngoài đ!ờng dẫn khí và chứa khí của bộ
máy hô hấp.
ph©n lo¹i theo vÞ trÝ
•
Trµn khÝ khoang ngùc bao gåm:
1-Trµn khÝ d!íi da.
2-Trµn khÝ mµng phæi.
3-Trµn khÝ trung thÊt
4-Trµn khÝ mµng ngoµi tim.
1.Tràn khí d)ới da
subcutaneous emphysema
Là hiện t!ợng khí len vào bên trong các mô d!ới da , th!ờng
gặp ở vùng ngực và cổ.
Một số nguyên nhân hay gặp gây biến chứng tràn khí d!ới da:
+Tràn khí màng phổi.
+Tổn th!ơng gâyrách thực quan.
+Tổn th!ơng gây thủng đ!ờng dẫn khí: vết th!ơng do dao đâm,
đạn bắn.
+Chấn th!ơng vật tày.
+Các nhiễm trùng cơ do các vi khuẩn hoại th! sinh hơi.
D!ới đây là một số hinh minh họa.
Trµn khÝ d!íi da vïng cæ vµ vai
Trµn khÝ mµng phæi kÕt hîp víi trµn khÝ d!íi
da
Trµn khÝ díi da phèi hîp víi trµn khÝ trung thÊt ë bÖnh nh©n bÞ di can phæi
•
TKDD vïng
ngùc vµ vai
ph¶i(vßng trßn
xanh), vïng th
îng ®ßn (mòi tªn
®á) phèi hîp trµn
khÝ trung thÊt
(mòi tªn tr¾ng)
•
TKDD sau
®Æt
catheter
vïng
ngùc
•
TKDD sau ®Æt catheter vïng ngùc
2.Tràn khí màng phổi
pneumothorax
TKMF là xuất hiện khí trong khoang màng
phổi.
Một số nguyên nhân chính:
+Nội khoa: hen phế quản, bệnh phổi tắc nghẽn
mạn tính, vỡ kén khí bẩm sinh, vỡ hang lao
+Ngoại khoa: vết th!ơng xuyên thấu thành
ngực do dao đâm, đạn bắn, gãy x!ơng s!ờn,
sau phẫu thuật, thủ thuật vùng ngực.
Tràn khí màng phổi có thể đ!ợc phát hiện ở
các t! thế chụp:
+T! thế đứng: là t! thế phổ biến nhất, dễ phát
hiện nhất TKMF, áp dụng với các bệnh nhân
sức khỏe cho phép.
+T! thế nằm ngửa hoặc nằm nghiêng: đối với
các bệnh nhân nặng trong khoa điều trị tích
cực, phải dựa vào một số dh để phát hiện
TKMF
2.1.Tràn khí màng phổi ở BN
chụp phổi t thế đứng.
Các dấu hiệu:
Vị trí th!ờng tồn tại ở vùng bên và đỉnh phổi.
Một số ít tr!ờng hợp khí đọng ở d!ới đáy phổi,
có thể là do màng phổi bị dày dính.
Thấy đ!ợc đ!ờng màng phổi mảnh, nét.
Không thấy tổ chức phổi ở ngoài đ!ờng màng
phổi.
Sự xuất hiện các dấu hiệu của phổi ở ngoài đ!
ờng này cho phép loại trừ TKMF.
Trµn khÝ mµng phæi kÝnh ®¸o
•
Trµn khÝ mµng phæi kÝn ®¸o vïng ®Ønh: chó ý kh«ng thÊy cÊu tróc phæi
bªn ngoµi ®!êng mµng phæi.
Trµn khÝ mµng phæi tr¸i
Trµn khÝ mµng phæi tù ph¸t
•
Ph©n biÖt TKMF víi nÕp da thµnh ngùc : nÕp
da kÐo dµi liªn tôc víi thµnh ngùc cßn ®!êng
mµng phæi trong TKMF kh«ng nh! vËy.
Tràn khí màng phổi dới
phổi
TKMF d!ới phổi hiếm gặp: khí đọng lại giữa
đáy phổi và vòm hoành, bờ hoành tr!ớc cao
hơn bờ hoành sau dẫn đến dấu hiệu vòm hoành
đôi.
DÊu hiÖu vßm hoµnh ®«i
DOUBLE-DIAPHRAGM SIGN
SUBPULMONIC PNEUMOTHORAX
KhÝ ®äng l¹i d!íi ®¸y phæi t¹o nªn dÊu hiÖu vßm
hoµnh ®«i
Trµn khÝ mµng phæi d!íi phæi
(DÊu hiÖu vßm hoµnh ®«i)
Tràn khí màng phổi áp lực
tension pneumothorax
Các dấu hiệu: nh! TKMF thông th!ờng và
thêm các dấu hiệu :
-
Trung thất bị đẩy lệch sang bên đối diện.
-
Khoang liên s!ờn giãn rộng.
-
Phổi bị xẹp nhiều, có khi xẹp toàn bộ.
-
Một dấu hiệu quan trọng là vòm hoành lõm
xuống.