PHẦN THỨ NHẤT: ĐẶT VẤN ĐỀ
Tên đề tài: “Một số biện pháp giúp phụ huynh dạy trẻ học tốt chữ cái, góp phần
tạo tâm thế tiền đọc viết cho trẻ 5 tuổi”.
1. Lý do chọn đề tài:
Như chúng ta đã biết trẻ em là tương lai của đất nước, là hạnh phúc, niềm vui
của mọi gia đình, cũng là niềm tự hào của toàn xã hội. Trong bất kỳ thời đại nào,
trẻ em ln cần được chăm sóc, ni dưỡng và giáo dục đúng đắn để phát triển một
cách toàn diện.
Chủ tịch Hồ Chí Minh của chúng ta cũng đã nói:
“Vì lợi ích mười năm trồng cây
Vì lợi ích trăm năm trồng người”
Câu nói của Người từ lâu đã trở thành chân lý và ln ln có trong trái tim,
trí óc của mỗi chúng ta. Chính vì lẽ đó, đào tạo nên một thế hệ trẻ phát triển thành
những con người toàn diện là trách nhiệm của xã hội, của mỗi nhà trường. Trong
đó thì giáo viên nói chung và giáo viên mầm non nói riêng là những người khởi
đầu cho sự nghiệp trồng người.
Sự phát triển của trẻ phụ thuộc vào rất nhiều các yếu tố, trong đó ngơn ngữ có
vai trị vơ cùng quan trọng đối với trẻ. Đối với trẻ mầm non hoạt động làm quen
với chữ cái là một trong những hoạt động quan trọng trong việc phát triển tồn diện
cho trẻ. Nó có tầm quan trọng rất lớn trong việc phát triển vốn từ, phát triển ngôn
ngữ, khả năng phát âm - đọc chuẩn tiếng mẹ đẻ, để phát triển các giác quan và hoàn
thiện các nhân cách cho trẻ. Mặt khác nó cịn giúp trẻ nhận biết thế giới xung
quanh, giúp trẻ giao tiếp với mọi người. Có thể nói mơn làm quen chữ cái là tiền đề
vững chắc giúp trẻ 5 tuổi bước vào trường tiểu học với một tâm thế tự tin, vững
vàng. Đối với trẻ 5 tuổi khi bước vào tiểu học là một bước ngoặt lớn và điều quan
trọng nhất là ở đây ai sẽ là người giúp trẻ vượt qua những cái khó khăn đó? Những
người đó chính là các cơ giáo, phụ huynh và bản thân trẻ. Tình trạng chung hiện
nay, cha mẹ thường bỏ bê, chưa thực sự quan tâm trực tiếp đến việc học tập của
con em mình.
2
Đặc biệt là bố mẹ đi làm ăn xa, các con ở nhà với ông bà nên việc học tập của
các con khơng có nhiều cơ hội học tốt mơn chữ cái. Đơi khi ơng bà dạy các cháu
học cịn phát âm chưa đúng các chữ cái theo chương trình quy định. Chính vì vậy
mà trẻ dễ bị phát âm sai các chữ cái, có cháu cịn nói ngọng, nói lắp. Và càng khó
khăn hơn nữa là năm nay vì dịch bệnh Covid – 19 báo động mà trẻ phải nghỉ học ở
nhà. Trong khi trẻ 5 tuổi đang trong độ tuổi học chữ, cần những kiến thức cơ bản
về chữ cái để chuẩn bị thật tốt tâm thế bước vào lớp 1.
Bắt nguồn từ những tầm quan trọng trên và những khó khăn của các bậc phụ
huynh khi dạy con chữ cái ở nhà. Cho nên là một giáo viên mầm non tơi ln tìm
tịi để đưa ra những biện pháp giúp phụ huynh dạy trẻ nắm vững chữ cái, tạo tiền
đề cho trẻ tự tin bước vào lớp 1, làm sao cho lượng kiến thức trẻ tiếp thu được đạt
kết quả cao, trẻ hứng thú với bài học và tạo ra nhiều sản phẩm.
Qua thời gian các bé nghỉ học ở nhà, tôi nhận thấy rằng trẻ làm quen chữ cái
chưa được nhiều, trẻ viết chưa chuẩn, chưa biết sao chép các từ, tư thế ngồi chưa
đúng, phát âm sai còn ngọng, chưa tập trung học và nhớ lâu được các chữ cái...Vì
vậy mà nó địi hỏi phụ huynh phải kiên trì, chịu khó, biết vận dụng linh hoạt các
phương pháp, đặc biệt là trong việc tạo môi trường chữ cái phong phú quanh trẻ,
giúp trẻ lĩnh hội đầy đủ kiến thức của bộ mơn nói riêng và góp phần vào việc phát
triển ngơn ngữ cho trẻ nói chung. Nhưng vì trẻ nghỉ học ở nhà, phụ huynh khơng
có nhiều thời gian, chưa có phương pháp dạy.... Tất cả những điều đó thơi thúc tơi
chọn đề tài: “Một số biện pháp giúp phụ huynh dạy trẻ học tốt chữ cái, góp phần
tạo tâm thế tiền đọc viết cho trẻ 5 tuổi”.
2. Mục đích nghiên cứu:
Nhằm tìm ra một số biện pháp hữu hiệu nhằm giúp phụ huynh dạy trẻ học tốt
chữ cái, góp phần tạo tâm thế tiền đọc viết cho trẻ 5 tuổi. Giúp trẻ mạnh dạn, tự tin
khi bước vào lớp 1.
3. Đối tượng nghiên cứu:
Một số biện pháp giúp phụ huynh dạy trẻ học tốt chữ cái, góp phần tạo tâm
thế tiền đọc viết cho trẻ 5 tuổi.
3
4. Đối tượng khảo sát, thực nghiệm:
Trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi lớp A1 trong Trường Mầm non Phú Cường, thực
nghiệm trên 29 trẻ.
5. Các phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp nghiên cứu lý luận, thực tiễn.
- Phương pháp tham khảo tài liệu.
- Phương pháp điều tra thực trạng (Khảo sát trên phần mềm Google Form).
- Phương pháp thực hành trải nghiệm.
- Phương pháp quan sát.
- Phương pháp trao đổi, trị chuyện ( Hình thức trên Zoom).
- Phương pháp toán thống kê.
6. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu:
- Đề tài được thực hiện tại trường Mầm non Phú Cường – huyện Ba Vì –
Thành phố Hà Nội.
- Từ tháng 9 năm 2021 đến tháng 4 năm 2022.
4
PHẦN THỨ HAI: NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Cơ sở lý luận để giải quyết vấn đề.
1.1. Cơ sở lý luận:
Ngơn ngữ có vai trị quan trọng giúp duy trì và phát triển xã hội lồi người.
Đặc biệt ngôn ngữ được sử dụng như một phương tiện của tư duy hay cịn được
hiểu ngơn ngữ là “cái vỏ” của tư duy, là phương thức biểu đạt muốn cho người
khác hiểu được những suy nghĩ, nhu cầu, mong muốn của bản thân thơng qua lời
nói. Và để tạo cơ hội cho trẻ lứa tuổi mầm non phát triển tư duy, khả năng nhận
thức, kĩ năng xã hội… thì việc giáo dục phát triển ngơn ngữ cho trẻ đóng vai trị vơ
cùng quan trọng.
Như chúng ta đã biết, trẻ mẫu giáo lớn 5 - 6 tuổi khi bước vào trường tiểu
học là một bước ngoặt lớn và khó khăn đối với trẻ. Vì ở mẫu giáo trẻ đang quen
với vui chơi là hoạt động chủ đạo, nhưng khi trẻ vào tiểu học thì học tập lại là
vai trị chủ đạo. Ngay từ nhỏ, trẻ được tiếp xúc với người lớn và sự vật xung
quanh. Dần dần trẻ bắt đầu có khái niệm về thế giới xung quanh, rồi có nhu cầu
vốn hiểu biết hơn về tên gọi đặc điểm của các sự vật. Chính vì thế việc dạy trẻ làm
quen, học tốt các chữ cái và học đọc học viết đóng vai trị quan trọng, hình thành và
phát triển các năng lực trí tuệ như: Ngơn ngữ mạch lạc, tư duy, cảm giác và khả
năng chú ý có chủ đích. Cho trẻ làm quen chữ cái là chuẩn bị các kĩ năng tiền biết
đọc, viết và đặc biệt là nhận biết các chữ cái cho trẻ 5 tuổi, chuẩn bị cho trẻ một
hành trang “ Tiếng việt” vững chắc để trẻ bước vào lớp 1.
Trước hết làm quen với chữ cái là rèn luyện khả năng nghe, khả năng phát
âm, khả năng hiểu ngôn ngữ tiếng việt. Thông qua việc làm quen với chữ cái, trẻ
được cung cấp thêm vốn từ về thế giới xung quanh. Cho trẻ làm quen với chữ
cái còn giúp trẻ hiểu được mối quan hệ giữa ngơn ngữ nói với ngơn ngữ viết, trẻ
hiểu thế nào là đọc và viết sau này khi sang bậc học khác.
Nhận thức được ý nghĩa và tầm quan trọng của việc dạy trẻ học tốt chữ cái, trẻ
có tiền đọc viết và những khó khăn trong việc trẻ ở nhà phịng chống dịch khơng
được đến trường. Trẻ ở nhà với ơng bà nhiều hơn bố mẹ cịn bố mẹ vì cuộc sống
nên chưa dành nhiều thời gian cho con. Phụ huynh chủ yếu là quan tâm đến việc
5
ăn ngủ của trẻ, chưa hiểu được việc học tốt các chữ cái có tác dụng quan trọng
trong việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 tuổi như thế nào. Trẻ nghỉ học vì dịch bệnh
khơng thể đến trường, phải thực hiện 5K của Bộ y tế cho nên giáo viên không thể
dạy và gặp trẻ trực tiếp được. Bên cạnh đó hiện nay trẻ thích chơi hơn thích học.
Mỗi khi các cháu học tinh thần uể oải, không tập trung nhưng khi các cháu chơi
những trò chơi hiện đại như chơi game trên các phương tiện như: tivi, điện thoại …
thì rất hào hứng và trẻ khơng hứng thú với việc học chữ cái.
1.2. Cơ sở thực tiễn:
Qua nhiều năm được phân công chủ nhiệm lớp 5 tuổi, cũng như qua các buổi
trao đổi với phụ huynh trên hình thức trực tuyến thì bản thân tơi nhận thấy trẻ rất
thích đọc chữ và học đọc, học viết. Nhưng khi học thì trẻ nhận dạng các mặt chữ,
để phát âm chuẩn, biết sao chép từ, tơ trùng khít các từ cịn hạn chế. Trẻ hay bắt
chước đọc theo qn tính đọc vẹt, nhận thức của trẻ không đồng đều. Số trẻ không
nhớ được mặt chữ lâu, phát âm không rõ ràng, sao chép từ và tơ trùng khít các từ
cịn cao. Số trẻ chưa mạnh dạn tự tin trong khi đọc viết cũng cịn nhiều. Cịn có một
số trẻ phát âm chưa chính xác cịn nói lắp, nói ngọng…Trẻ 5 tuổi chuẩn bị vào lớp
1 còn vướng mắc rất nhiều về chữ cái, trong khi năm nay dịch bệnh khiến trẻ phải
nghỉ học ở nhà, phụ huynh khơng có kiến thức và phương pháp khi dạy chữ cái.
Như vậy, trẻ sẽ mất đi Tiếng việt – thứ tiếng mẹ đẻ của người Việt Nam. Vì vậy tơi
ln trăn trở, suy nghĩ và tìm tịi nghiên cứu để có những biện pháp làm thế nào
cho trẻ nắm vững các chữ cái và học đọc, học viết một cách có hiệu quả để tạo tiền
đề cho trẻ tự tin bước vào lớp 1 một cách tốt nhất kể cả khi trẻ không đến trường.
2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu.
2.1. Thuận lợi :
Có sự quan tâm của ban giám hiệu về cơng tác chuyên môn, luôn đầu tư tạo
điều kiện cho giáo viên học hỏi và bồi dưỡng chuyên môn qua các buổi chuyên đề
do Phòng giáo dục và nhà trường tổ chức.
Giáo viên đứng lớp có trình độ trên chuẩn, u nghề, mến trẻ, nhiệt tình và
đặc biệt là có năng khiếu và sở trường trong lĩnh vực giáo dục phát triển ngôn ngữ
cho trẻ.
6
Được sự quan tâm, phối hợp, tương tác của phụ huynh trong q trình giáo
dục phát triển ngơn ngữ cho trẻ, đặc biệt là phụ huynh của các cháu có khó khăn về
mặt ngơn ngữ.
Một số trẻ nhận thức nhanh, hồn thành các bài tập cơ giao trên video và gửi
sản phẩm lên Zalo nhóm lớp.
2.2. Khó khăn:
Đồ dùng và các nguyên liệu còn thiếu chưa đầy đủ và phong phú. Đa số phụ
huynh làm nông, và sự quan tâm của gia đình dành cho các cháu là khơng đồng đều
nên chưa chú trọng vào việc giáo dục và phát triển ngơn ngữ cho con em mình.
Bên cạnh đó hiện nay trẻ thích chơi hơn thích học. Mỗi khi các cháu học tinh
thần uể oải, không tập trung, trong khi các cháu lại thích chơi những trị chơi hiện
đại như chơi game trên các phương tiện như: tivi, điện thoại… cho nên trẻ không
hứng thú với việc học chữ cái. Thời gian trẻ nghỉ học ở nhà phòng chống dịch bệnh
Covid kéo dài. Trẻ thường ở nhà với ông bà, ông bà không dạy được trẻ học, có
dạy cũng phát âm không chuẩn các chữ cái.
2.3. Khảo sát thực trạng:
Trước khi vào thực hiện đề tài tôi đã khảo sát và điều tra những khả năng của
trẻ qua hình thức sử dụng câu hỏi trên “Google Form” gửi trên Zalo nhóm lớp.
(Minh chứng 1: Hình thức khảo sát qua Goole Form gửi trên Zalo nhóm lớp)
Qua điều tra và khảo sát trên phần mềm thì tơi thấy đa số trẻ khi phát âm chữ
cái còn chưa chuẩn, các mặt chữ cái chưa nhớ lâu, khả năng tơ trùng khít chấm mờ
và sao chép các từ còn chiếm tỉ lệ phần trăm cao. Để giúp phụ huynh có thể dạy trẻ
học tốt các chữ cái, góp phần tạo tâm thế tiền đọc viết cho trẻ, khi tôi đã tiến hành
khảo sát và đã thu được kết quả như sau:
(Minh chứng 2: Bảng khảo sát trẻ học chữ cái và khả năng tiền đọc viết cho trẻ
lớp 5TA1 đầu năm học)
Nhìn vào kết quả mà tôi khảo sát được tôi nhận thấy trẻ chưa nhớ hết các mặt
chữ cái, phát âm các chữ cái chưa chuẩn, việc sao chép tô đồ các từ, ngồi đúng tư
thế chiếm tỉ lệ phần trăm thấp. Trong khi các em lại nghỉ dịch ở nhà, cho nên bản
7
thân tôi mạnh dạn đưa ra các biện pháp sau để giúp các bậc phụ huynh dạy trẻ học
tốt các chữ cái, tạo tiền đề đọc viết trước khi trẻ vào lớp 1.
Từ những thuận lợi, khó khăn cùng những nguyên nhân tình hình thực trạng
trên và qua quá trình khảo sát trên của trẻ và trao đổi với phụ huynh. Tôi đã nghiên
cứu và đưa ra: Một số biện pháp giúp phụ huynh dạy trẻ học tốt các chữ cái, góp
phần tạo tâm thế tiền đọc viết cho trẻ 5 tuổi. Nhằm nâng cao chất lượng giáo dục
phát triển ngơn ngữ cho trẻ, từ đó có được niềm tin của trẻ và các bậc phụ huynh.
Đồng thời nâng cao năng lực của bản thân trong việc thực hiện hoạt động nghề
nghiệp sư phạm, từ đó nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ ở trường mầm
non.
(Minh chứng 3: Hình ảnh giáo viên trao đổi với phụ huynh qua hình thức trực
tuyến)
3. Những biện pháp thực hiện.
3.1. Biện pháp 1: Xây dựng môi trường chữ xung quanh trẻ.
3.2. Biện pháp 2: Kích thích trẻ luyện đọc, luyện viết hàng ngày.
3.3. Biện pháp 3: Sưu tầm, tổ chức các trò chơi cho trẻ làm quen chữ cái.
3.4. Biện pháp 4: Làm quen chữ cái thông qua hoạt động trải nghiệm.
3.5. Biện pháp 5: Rèn kĩ năng tiền đọc viết cho trẻ.
4. Biện pháp thực hiện (Biện pháp thực hiện từng phần).
4.1. Biện pháp 1: Xây dựng môi trường chữ xung quanh trẻ.
Thế giới xung quanh luôn là môi trường sống động, kích thích sự tị mị và trí
tưởng tượng của trẻ. Trẻ luôn bị thu hút bởi những vật lại có kích thước lớn hoặc
màu sắc sặc sỡ. Mơi trường xung quanh trong đó có các yếu tố giúp trẻ thường
xuyên tiếp xúc, tương tác với chữ cái là điều kiện hết sức quan trọng trong hoạt
động trẻ làm quen chữ cái.
Các hình ảnh minh họa màu sắc hài hịa và các kiểu chữ có màu sắc phù hợp,
dán chữ ở độ cao vừa tầm nhìn của trẻ. Những tên gọi ngộ nghĩnh, dễ nhớ để kích
thích trẻ ghi nhớ lâu hơn và trẻ đã phần nào hiểu về từ đó. Cho trẻ tìm chữ cái trong
mơi trường xung quanh: Đố trẻ tìm trong sách vở, truyện, tờ lịch...
8
Kiểu chữ dán phải chuẩn, phụ huynh nên sử dụng chữ in thường để viết tên
các đồ dùng, đồ vật..... trong gia đình, sau đó dán lên đồ dùng đó. Từ đó để dần
hình thành được mối quan hệ giữa nói và viết.
Ví dụ: Khi cho trẻ làm quen nhóm chữ cái o, ơ, ơ thì các bậc phụ huynh hãy dán
chữ cái o vào cái cốc xúc miệng, dán chữ cái ô vào quyển sách, chữ ơ vào cái khăn.
(Minh chứng 4: Hình ảnh gắn chữ cái trên các đồ vật, đồ dùng cá nhân của trẻ)
Ví dụ: Gắn chữ cái từng kệ dép, tủ quần áo, các đồ dùng, đồ chơi, cây cối, cây
cảnh.. và trẻ sẽ nhìn thấy các chữ cái có trong các từ đó.
(Minh chứng 5 : Hình ảnh gắn chữ cái lên đồ dùng, đồ vật, cây cối xung quanh
nhà)
Như các bậc phụ huynh cũng biết, đặc điểm tâm lý của trẻ mầm non là dễ
nhớ, dễ quên. Vì vậy những kiến thức mới cung cấp cho trẻ nếu không thường
xuyên ôn luyện sẽ nhanh chóng quên ngay. Khi tham gia các hoạt động gia đình trẻ
thường cất đồ chơi nhanh nhưng khơng ngăn nắp, bố mẹ thường mất nhiều thời
gian để sắp xếp lại đồ chơi cho trẻ. Nó vừa mất thời gian mà trẻ lại khơng có thói
quen lao động tự phục vụ.
Để khắc phục tình trạng này các bậc phụ huynh hãy xếp đồ dùng, đồ chơi trên
giá ngăn nắp, gọn gàng và theo trật tự khoa học. Khi gắn tên cho các đồ chơi thì
phụ huynh hãy đàm thoại với trẻ:
Ví dụ: Với đồ chơi gấu bơng, điện thoại,…Phụ huynh hãy hỏi trẻ đây là cái gì?
Con hãy nhìn xem mẹ viết (ghép) từ “gấu bông” nhé! Chữ cái đầu tiên trong từ
“gấu bơng” là từ gì? Và những chữ cái cịn lại là những chữ gì?
Mỗi khi chơi với trẻ thì phụ huynh hãy trị chuyện với trẻ: Đây là hình gì?
Dưới hình trịn có từ “Hình trịn”, sau đó cho trẻ đọc từ “Hình trịn”. Trong từ
“Hình trịn” có chữ cái nào đã học? Chữ cái đầu tiên là từ nào?....
Với hàng loạt câu hỏi hàng ngày như vậy, trẻ vừa được chơi, được nhìn thấy
từ, thứ tự các chữ cái trong từ. Từ đó dần dần trẻ trẻ sẽ thuộc từ đó, có thể tự viết
hoặc ghép chữ cái rời thành từ đó và phát âm thành thạo nó. Phụ huynh có thể tìm
chữ theo u cầu, sau khi tìm được sẽ đọc to chữ cái đó lên. Như vậy, trẻ sẽ được
9
hoạt động, vận động thoải mái và tập trung để đi tìm chữ cái đã học. Mỗi khi trẻ ra
ngồi gặp những hình ảnh trên băng zơn, các từ, các chữ…. trên đường đi trẻ sẽ tự
tin và mở rộng vốn từ Tiếng việt của mình. Mỗi ngày khi vào giờ vui chơi hay lúc
rảnh rỗi phụ huynh nên cùng bé cắt dán chữ cái, các con vật hay hoa quả để trang
trí góc học tập của trẻ. Khi ở nhà phụ huynh cũng nên sử dụng những tranh ảnh, có
viết hoặc in chữ cái phía dưới, ngồi ra cần thay đổi hình ảnh cho trẻ đỡ nhàm
chán. Phụ huynh viết tên một số loại cây xanh, cây cảnh, sau đó đính vào từng cây
cối trong gia đình. Làm như vậy thì hàng ngày phụ huynh có thể hỏi con về các chữ
cái có trong từ, kích thích sự tị mò và ghi nhớ các chữ cái được lâu hơn.
*Kết luận: Khi phụ huynh tạo môi trường chữ xung quanh trẻ sẽ kích thích
trẻ hứng thú trong việc học chữ. Sẽ đưa chữ cái đến gần với trẻ hơn nữa. Nhớ các
mặt chữ cái, trẻ bắt đầu được làm quen với cách ghép các chữ cái thành từ dưới sự
hướng dẫn của phụ huynh. Trẻ tha hồ được làm quen với chữ cái ở mọi lúc mọi
nơi.
4.2. Biện pháp 2: Kích thích trẻ luyện đọc, luyện viết hàng ngày.
Để phát triển khả năng đọc, viết trước hết cha mẹ cần phải phát triển khả năng
nghe, nói của trẻ. Khơng gì phát triển nhanh chóng tích cực bằng việc thường
xun cho trẻ nghe, cho trẻ nói. Vì vậy, cha mẹ cần thường xun trị chuyện và
khuyến khích trẻ nói qua các hoạt động trong ngày.
Sau khi đã xây dựng môi trường chữ xung quanh trẻ thi các phụ huynh sẽ
luôn tập cho trẻ học nói, tập trả lời câu hỏi, tập cầm bút tơ viết chữ để khuyến khích
trẻ sử dụng tái tạo lại các chữ cái đã được đọc và viết hàng ngày của trẻ. Ngoài ra,
sẽ hỏi trẻ những câu hỏi gợi mở:
Ví dụ: Trong từ “cái bút” được bắt đầu bằng chữ nào? Hay trong từ “quyển sách”
có những chữ cái nào con đã học?...
Phụ huynh muốn trẻ phát triển ngơn ngữ học đọc, học viết thì hãy dẫn dắt trẻ
đọc hết từ, đọc cả câu, viết từ ghép. Khi trẻ phát triển chưa tốt trong khi đọc, viết
thì hãy động viên và khuyến khích trẻ để trẻ thực hiện tự tin mạch lạc hơn.
Ngoài ra, cha mẹ khơng nên thúc giục hay gị ép trẻ đọc viết chữ. Vào các
ngày lễ, cha mẹ nên khuyến khích trẻ làm thiếp và viết vào đó những lời chúc của
10
mình gửi đến ơng bà, bố mẹ, thầy cơ,…Tạo cơ hội để trẻ được nghe các âm thanh
khác nhau từ mơi trường.
Ví dụ: Tiếng kêu của động vật, âm thanh của phương tiện giao thông, âm thanh đồ
vật, âm thanh của một số hiện tượng tự nhiên, âm thanh của các lễ hội,...Bởi vì các
âm thanh khác nhau ấy sẽ có tác dụng kích thích thính giác các giác quan của trẻ rất
lớn. Tổ chức cho trẻ hoạt động kết hợp với lời nói trong các trị chơi, bài hát, đóng
kịch.
Phụ huynh cần dành thời gian để chơi với trẻ, muốn tổ chức các hoạt động
kích thích trẻ luyện đọc, luyện viết hàng ngày thì phụ huynh cần chuẩn bị đầy đủ
các loại đồ dùng, đồ chơi, tạo tình huống, khơng khí chơi vui vẻ để lơi cuốn trẻ
tham gia vào hoạt động, trẻ chủ động tự nguyện chứ tuyệt đối không được ép trẻ
phải thực hiện tô, đồ, sao chép và tuyệt đối khơng được trách móc, chê các sản
phẩm do trẻ làm ra.
(Minh chứng 6 : Phụ huynh dành thời gian chơi với trẻ)
Tạo môi trường chữ viết phong phú đa dạng. Để phát huy hiệu quả phụ huynh
cần trang trí mơi trường chữ với nhiều màu sắc, đa dạng phong phú các kiểu chữ to,
nhỏ, kiểu dáng khác nhau. Để thu hút trẻ, phụ huynh cần tạo ra một góc thư viện
ngay trong ngơi nhà của mình. Ở đây, phụ huynh hãy chuẩn bị thật nhiều sách,
truyện,…để trẻ được làm quen với nhiều loại sách, giúp trẻ chọn sách đúng ý thích,
phụ huynh sẽ tham gia đọc sách cùng với trẻ.
( Minh chứng 7: Tạo góc sách truyện trong gia đình )
*Kết luận: Khi kích thích trẻ luyện đọc, luyện chữ sẽ làm cho trẻ hứng thú
hơn khi học và hiệu quả của việc học sẽ tốt hơn. Ngoài ra giúp trẻ nhớ lâu các mặt
chữ, thích thú trong việc đọc và luyện viết. Khi tinh thần trẻ được thoải mái thì học
gì cũng sẽ nhanh và dễ hơn.
4.3. Biện pháp 3: Sưu tầm, tổ chức các trò chơi cho trẻ làm quen chữ cái.
Đối với trẻ mầm non chơi là hoạt động chủ đạo, cho nên phụ huynh hãy sưu
tìm ra một số trị chơi liên quan đến chữ cái. Nếu là những trị chơi có sử dụng các
ngun vật liệu có sẵn xung quanh trẻ thì càng tốt. Cơ có một số gợi ý về các
ngun vật liệu sẵn có để phụ huynh dễ tìm như: Các hạt ngô, hạt đỗ, viên sỏi, đất
11
nặn, hạt gấc, hạt bưởi, tấm bìa cắt thành các nét, thẻ chữ cái,…Từ những nguyên
liệu này phụ huynh có thể tạo ra vơ số các trị chơi cho các bé tại nhà.
Việc học chữ cái qua các trò chơi sẽ sinh động hơn, kích thích hứng thú cho
trẻ nhiều hơn. Phụ huynh chú ý khi tổ chức cho trẻ chơi các trị chơi chữ cái thì nên
kết hợp những trò chơi tĩnh đan xen lẫn trò chơi động. Giáo viên sẽ hướng dẫn và
gợi ý cho phụ huynh về 1 số trị chơi tĩnh và động, sau đó giáo viên sẽ đưa ra một
số gợi ý về chuẩn bị, cách chơi của một số trò chơi để phụ huynh tham khảo dạy
trẻ.
Một số trị chơi tĩnh phụ huynh có thể cho trẻ chơi như : Chọn thẻ chữ theo
yêu cầu, tô chữ cái, xếp các chữ cái bằng các nguyên liệu, giải đố chữ, bao nhiêu
chữ cái, điền chữ cái còn thiếu, gạch chân chữ cái, sao chép chữ cái, bàn cờ chữ cái,
…Sau đây là một số trò chơi giáo viên gợi ý cho phụ huynh tổ chức cho trẻ chơi
như sau:
+ Trò chơi “Chọn thẻ chữ theo yêu cầu”:
Chuẩn bị: Phụ huynh chuẩn bị một số thẻ chữ cái (Ví dụ: Hơm nay học về
nhóm chữ cái a, ă, â thì chuẩn bị bộ thẻ chữ sẽ có các chữ cái là a, ă, â, o, ơ,
ơ)
Cách chơi: Khi nói tìm chữ cái nào thì trẻ phải tìm đúng chữ cái theo yêu
cầu và phát âm chữ cái đó. Lần 2 thì phụ huynh sẽ nói cấu tạo của chữ cho
trẻ tìm.
+ Trị chơi “Xếp chữ”:
Chuẩn bị: Một số hột hạt, viên sỏi, đất nặn, các nét chữ….
Cách chơi: Trẻ sẽ xếp các chữ cái theo yêu cầu, xếp xong thì phụ huynh cho
trẻ sẽ phát âm chữ cái đó và nói cấu tạo của chúng.
( Minh chứng 8: Trẻ xếp chữ cái bằng các nguyên vật liệu )
+ Trò chơi “Điền chữ cái còn thiếu” :
Chuẩn bị: Phụ huynh chuẩn bị 1 số hình ảnh hoặc đồ vật, đồ chơi, thẻ từ
Cách chơi: Bên dưới mỗi hình ảnh, đồ vật đều có thẻ từ nhưng thẻ từ bên
dưới bị thiếu chữ cái. Phụ huynh sẽ cho trẻ tìm ra chữ cái còn thiếu để điền
vào chỗ trống cho phù hợp.
12
Ngồi những trị chơi tĩnh trên giáo viên muốn gợi ý cho phụ huynh ra, thì
phụ huynh có thể tìm tòi và sáng tạo thêm các trò chơi dân gian về chữ cái như:
Trị chơi ơ ăn quan, ơ chữ bí mật, ong tìm chữ, nhảy lị cị, tìm từ tương ứng với
hình, sắp xếp cho đúng theo mẫu…
Khi phụ huynh áp dụng các trị chơi dân gian có kết hợp chữ cái vào thì khi
tham gia chơi trẻ rất hứng thú và ôn luyện chữ cái rất tốt. Bởi vì, trị chơi dân gian
khơng chỉ chắp cánh cho tâm hồn trẻ, giúp trẻ phát triển tư duy, sáng tạo mà còn
giúp trẻ thêm yêu quê hương, đất nước. Trò chơi dân gian có vai trị lớn trong việc
giáo dục nhân cách văn hóa cho trẻ trong khi chơi. Nó không chỉ thỏa mãn nhu cầu
vui chơi của trẻ mà cịn góp phần hình thành nhân cách cho trẻ. Và sau đây cơ xin
gợi ý một số trị chơi dân gian như sau:
+ Trò chơi “Bé với đồng dao”:
Chuẩn bị: Phụ huynh chuẩn bị các bài đồng dao, ví dụ bài “ Con cua mà có
hai càng”…, hình ảnh các con vật và thẻ từ bên dưới hình: con voi, con cá,
con cua…
Cách chơi: Phụ huynh dán hình ảnh kèm tên các con vật lên bảng cho trẻ
quan sát và đọc từ để trẻ nhớ tên các con vật có trong bài đồng dao.
+ Trị chơi “Tìm chữ”:
Chuẩn bị: Một tờ giấy đã chép các bài đồng dao, bút chì.
Cách chơi: Phụ huynh cho trẻ tìm các chữ cái theo yêu cầu có trong bài đồng
dao, phát âm lại chữ đó và đếm xem chữ đó có tất cả bao nhiêu chữ.
( Minh chứng 9 : Hình ảnh trẻ tìm và gạch chân các chữ cái )
+ Trị chơi “Bật nhảy ơ theo hiệu lệnh”:
Chuẩn bị: Phấn vẽ (phấn trắng và phấn màu) vẽ các ơ vng ( hoặc hình
trịn) bên trong có viết các chữ cái muốn dạy trẻ và các chữ cái đã học.
Cách chơi: Phụ huynh sẽ cho bật nhảy vào các ô chữ cái theo hiệu lệnh, khi
bật được vào thì trẻ sẽ phát âm chữ cái đó.
(Minh chứng 10: Hình ảnh về trị chơi bật nhảy ơ theo hiệu lệnh )
Để trẻ không thấy nhàm chán, cơ thể được vận động, tạo thêm hứng thú hơn
thì phụ huynh nên kết hợp tổ chức cho trẻ chơi những trò chơi động như : Tạo dáng
13
chữ cái, tìm nhà, bật nhảy vào ơ, hái hoa,….. .Sau đây, cô xin gợi ý về cách chơi
của một số trò chơi động như:
+ Trò chơi “Tạo dáng chữ cái”:
Chuẩn bị: Phụ huynh cần chuẩn bị một số bài hát quen thuộc với Bé của
mình u thích.
Cách chơi: Phụ huynh cho trẻ vừa đi vừa hát. Khi có hiệu lệnh của phụ
huynh (Ví dụ là tạo dáng chữ cái O…) thì trẻ sẽ tạo dáng chữ cái O bằng các
bộ phận trên cơ thể của mình. Phụ huynh cho trẻ chơi đi chơi lại và động
viên khi trẻ làm đúng.
+ Trị chơi “Tìm nhà”:
Chuẩn bị: Cắt tấm bìa hình ngơi nhà, lơ tơ hay thẻ chữ cái, băng dính hay hồ
dán.
Cách chơi: Phụ huynh cho trẻ vừa đi vừa hát. Khi có hiệu lệnh “Tìm
nhà..tìm nhà và tìm nhà chữ cái Ơ” thì trẻ sẽ chạy đi tìm ngơi nhà mang chữ
cái Ơ, khi trẻ tìm được nhà rồi thì phụ huynh cho trẻ phát âm chữ cái đó. Lần
2 thì nói cấu tạo cho trẻ đi tìm chữ cái đó.
Mỗi lần chỉ học một nhóm chữ cái, chơi các trị chơi với chữ cái, luyện tập
đến khi nào trẻ nhớ hết các chữ cái nhóm đó mới chuyển sang nhóm khác. Ơn các
nhóm chữ cái đã học trước, sau đó mới học các nhóm chữ cái mới. Tận dụng mọi
lúc mọi nơi để luyện tập cho trẻ chứ không nhất thiết phải ngồi vào bàn học. Mỗi
lần học chỉ tối đa 30 - 35 phút, không bắt trẻ học quá lâu sẽ gây áp lực và nhàm
chán cho trẻ. Xen kẽ các ngày học chữ cái - học đếm, chữ số - rèn kỹ năng... để
tránh trẻ bị nhàm chán.
*Kết luận: Khi các phụ huynh áp dụng các trò chơi vào việc dạy trẻ học tốt
mơn chữ cái là rất hữu ích vì các trị chơi chữ cái sẽ lơi cuốn trẻ hứng thú học hơn,
có vai trị đặc biệt trong q trình phát triển của trẻ. Học mà chơi, chơi mà học phải
đan xen nhau. Ngồi ra, nó cịn tạo hứng thú cho trẻ với chữ cái, giúp trẻ tập trung
hơn. Tạo môi trường tiếp xúc cho trẻ với các con chữ để trẻ nhanh thuộc mặt chữ.
Kích thích sự sáng tạo và trí thơng minh của trẻ. Cha mẹ phát âm phải chuẩn, phát
âm rõ và tròn tiếng.
14
4.4. Biện pháp 4: Làm quen chữ cái thông qua hoạt động trải nghiệm.
Ngoài việc cho trẻ làm quen các chữ cái ở xung quanh trong gia đình thì phụ
huynh nên cho trẻ tham gia nhiều hoạt động trải nghiệm. Bởi vì ở trẻ mầm non hoạt
động trải nghiệm có nhiều thế mạnh để trẻ nhận biết và phát âm đúng chữ cái. Vì
trong hoạt động này, trẻ được tiếp xúc trực tiếp với các sự vật hiện tượng, được
hành động với đối tượng hoặc được làm trực tiếp… nhờ đó mà tích lũy được vốn từ
phong phú, đa dạng và tích cực.
Hằng ngày phụ huynh cho trẻ tham gia hoạt động trải nghiệm như : Nhổ cỏ,
tưới nước cho luống rau….. Trước tiên cho trẻ quan sát vườn rau, để vườn rau ln
tốt tươi các con phải làm gì? Vậy con hãy đi lấy nước tưới cho luống rau mồng tơi
có chứa chữ cái n; nhổ cỏ ở luống rau muống mang chữ cái m.... Như vậy trẻ đã
quan sát, nhận biết được chữ cái để thực hiện các tình huống mà phụ huynh đưa ra.
( Minh chứng 11: Hình ảnh chữ cái xuất hiện ở khu vườn trong gia đình )
Hoặc vào dịp ngày tết Hàn thực ( ngày 3/3 âm lịch) hay ngày Giỗ tổ Hùng
Vương ( ngày 10/3 âm lịch), phụ huynh cho trẻ hoạt động trải nghiệm: “Làm bánh
trôi”. Ở mỗi nguyên liệu làm đều có gắn chữ cái muốn dạy. Sau đó tạo tình huống
nhờ trẻ lấy cho mẹ nguyên liệu ở mâm chữ cái a (nhân bánh); mâm chữ ă ( bột);
mâm chữ ă (vừng)……
*Kết luận: Hoạt động trải nghiệm không chỉ giúp hình thành kiến thức mới mà
quan trọng hơn là tạo cho trẻ có niềm say mê tìm hiểu, thích khám phá và biết cách
lĩnh hội những kiến thức mới, giúp trẻ thấy yêu lao động.
4.5. Biện pháp 5: Rèn kĩ năng tiền đọc viết cho trẻ.
Nhà giáo dục MarieClay, người New Zealand đã đưa ra khái niệm tiền đọc,
viết để mô tả hành vi của trẻ khi chúng sử dụng sách và tài liệu, dụng cụ đọc, viết
để bắt chước các hoạt động đọc và viết mặc dù trẻ thực sự khơng thể đọc, viết theo
cách thơng thường. Có thể chỉ là những nét vẽ nguệch ngoạc, những bài tô, viết
chữ theo mẫu, sao chép chữ, tên, những bài đọc “vẹt” một cuốn sách nào đó…
nhưng chúng mang ý nghĩa đặc chữ viết để truyền tải thông tin của bản thân mặc
dù chưa chính xác. Nó được coi như là sự cố gắng nỗ lực đầu tiên của đứa trẻ trong
việc thực hiện những hành vi đọc, viết. Khả năng đọc, viết là nền tảng quan trọng
15
cho sự phát triển các năng lực học tập của trẻ sau này, giúp trẻ có nhiều thuận lợi
hơn trong lĩnh hội các kiến thức. Từ đó trẻ có thể đọc vẹt, có thể sử dụng chữ viết,
kí hiệu, tranh ảnh diễn đạt ý nghĩa điều trẻ mong muốn.
Khả năng đọc, viết là một yếu tố quan trọng trong năng lực của mỗi học sinh
khi còn ngồi trên ghế nhà trường. Trường mầm non khơng có nhiệm vụ dạy trẻ đọc
ghép vần, viết nhưng cần chuẩn bị và phát triển khả năng tiền đọc, viết cho trẻ.
Công việc này được tiến hành trong suốt giai đoạn lứa tuổi mầm non, đặc biệt là
giai đoạn 5 - 6 tuổi, chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1. Tuy nhiên, năm nay vì dịch bệnh
mà trẻ nghỉ học ở nhà. Còn các bậc phụ huynh ít quan tâm đến phát triển khả năng
tiền đọc, viết cho trẻ. Do đó, là giáo viên dạy lớp 5 tuổi tôi muốn cung cấp một số
cách giúp phụ huynh rèn kĩ năng tiền đọc viết cho trẻ như sau:
Khi cho trẻ tập tô chữ, sao chép chữ, phụ huynh nên chép lại các bài đồng
dao, bài thơ trẻ đã học để giúp trẻ nhận ra được chữ cái và các dấu thanh mà trẻ đã
học. Sắp xếp đa dạng các hoạt động làm quen chữ viết. Phụ huynh đọc cùng trẻ,
cho trẻ nhận được các chữ, hướng chữ, quy tắc đọc Tiếng việt là viết từ trái sang
phải, từ trên xuống dưới.
Phụ huynh nên dành thời gian để đọc sách cùng với trẻ, vừa đọc vừa chỉ tay
vào các từ để trẻ phân biệt các từ, mối liên hệ giữa từ ngữ và tiếng nói, ý nghĩa của
từ; hướng dẫn trẻ đọc: từ trái sang phải, từ trên xuống dưới, đọc hết trang thì giở
tiếp trang khác.
( Minh chứng 12: Hình ảnh phụ huynh hướng dẫn trẻ đọc sách )
Thường xuyên tổ chức cho trẻ làm quen với chữ cái qua các trị chơi, thẻ chữ
cái, tìm chữ cái trong từ, ghép chữ còn thiếu trong từ, cho trẻ thấy được mối quan
hệ giữa các chữ cái, trẻ hiểu các chữ cái được ghép lại thành từ và các từ ghép lại sẽ
thành câu, khi đọc lên chúng có ý nghĩa.
Ngồi ra phụ huynh nên tổ chức hoạt động nhằm giúp trẻ nắm được cách sử
dụng công cụ viết như: bút chì, bút lơng, phấn…. Biết được hướng viết của nét
chữ, mối quan hệ giữa tiếng nói và viết; cách cầm và sử dụng công cụ viết, cho trẻ
vẽ trên sàn, sân, vẽ trên cát, tô màu tranh, vẽ tự do trên giấy,…để rèn luyện vận
16
động của các cơ nhỏ, sự khéo léo của ngón tay, sự phối hợp tay mắt, biết cách cầm
bút đúng và giữ giấy khi tô, vẽ, viết.
(Minh chứng 13: Trẻ tập viết chữ trên vở và sao chép từ)
Hằng ngày, phụ huynh phải tổ chức cho trẻ tiếp xúc nhiều với chữ viết, tạo
nên tính thân thuộc, gần gũi.
Ví dụ: Trang trí chữ viết lên các giá sách, kệ, tên của trẻ trên các vật dụng cá nhân,
gắn tên cây cối, đồ dùng, đồ chơi. Các bài thơ, ca dao, đồng dao, các thành ngữ đơn
giản kèm với hình ảnh, để trẻ được tắm mình trong mơi trường ngơn ngữ Tiếng
việt.
( Minh chứng 14 : Trẻ viết tên mình trên các đồ dùng cá nhân )
Gợi ý để trẻ tự làm bưu thiếp, làm sách tranh, sách truyện, sao chép một số ký
hiệu, chữ cái, tên của mình theo mẫu có sẵn hoặc trẻ quan sát được từ mơi trường
xung quanh… cho trẻ làm quen với các nét chữ cơ bản như nét thẳng, nét ngang,
nét xiên trái, nét xiên phải, nét cong hở trái, hở phải… cách đưa tay để tạo thành
nét chữ; sử dụng bút để tô vẽ, tập tô, đồ các nát cơ bản trên giấy, tô chữ cái in rỗng,
sử dụng phấn để viết, tô các nét trên bảng, trên sàn nhà, sân chơi.
( Minh chứng 15 : Phụ huynh hướng dẫn trẻ tập viết chữ cái )
Phụ huynh cho trẻ ôn lại các video chữ cái cơ giáo gửi trên nhóm Zalo và kết
hợp làm bài tập trên phần mềm Liveword Sheet. Đường link cô giáo sẽ gửi trong
Zalo nhóm lớp.
(Minh chứng 16: Trẻ xem video bài dạy của cô và làm bài tập trên Liveword Sheet)
*Kết luận: Khi trẻ được rèn đọc viết mỗi ngày với nhiều hình thức khác nhau sẽ
khiến trẻ thành thạo trong việc đọc và viết. Trẻ được mở rộng thêm vốn từ, từ
những nét chữ nguệch ngoạc nay sẽ được thay thế bằng các nét chữ ngay ngắn,
đúng li… Trẻ sẽ thấy tự tin, mạnh dạn hơn, sẽ giúp trẻ có một tâm thế vững vàng
khi bước vào lớp một.
5. Kết quả đạt được:
Từ việc áp dụng một số biện pháp giúp phụ huynh dạy trẻ học tốt chữ cái,
góp phần tạo tâm thế tiền đọc viết cho trẻ 5 tuổi tại lớp A1, tôi đã thu được kết quả
sau:
17
* Đối với giáo viên
Giúp giáo viên nâng cao được trình độ chun mơn, chủ động, sáng tạo, tận
dụng các nguyên liệu có sẵn để áp dụng vào việc truyền thụ kiến thức cho trẻ thông
qua phụ huynh.
Biết kết hợp các biện pháp thông qua phụ huynh để trẻ lĩnh hội được nhiều
kiến thức về chữ cái và phù hợp với khả năng của trẻ.
Phát huy đựơc tầm quan trọng trong việc lấy trẻ làm trung tâm cho dù trẻ ở
nhà. Biết xây dựng kế hoạch phù hợp với tình hình thực tế của trẻ khi phải ở nhà.
* Đối với phụ huynh:
Nâng cao hiểu biết cho phụ huynh về chữ cái. Thấy được tầm quan trọng
trong việc giúp trẻ học tốt môn chữ cái, biết tiền đọc viết trước khi bước vào lớp 1.
Tạo mối quan hệ gần gũi, thân thiện giữa phụ huynh và giáo viên; giữa cha
mẹ và con cái. Phụ huynh quan tâm tới trẻ nhiều hơn, thường xuyên trao đổi với cô
giáo về cách dạy trẻ phát âm, cách viết chữ....
* Đối với trẻ:
Trẻ có khả năng thể hiện cảm xúc, sáng tạo trong các hoạt động làm quen chữ
cái, yêu thích, hào hứng tham gia vào các hoạt động làm quen chữ cái.
Trẻ nhận dạng được các chữ cái đã học, biết cách cầm sách vở, ngồi tơ đúng
tư thế, tơ trùng khít chữ theo nét chấm mờ, sao chép được chữ cái, “đọc” được sách
theo hướng từ trái sang phải và từ dòng trên xuống dòng dưới. Nhận thức của trẻ
cũng tăng lên, vốn từ vựng Tiếng việt của trẻ phong phú, phát triển ngơn ngữ mạch
lạc, u thích cái đẹp.
Sau thời gian tôi áp dụng đề tài và muốn biết được kết quả như thế nào thì tơi
đã gửi phiếu khảo sát trên phần mềm “Goolge Form” và đã tổng hợp kết quả trên
bảng so sánh từ đầu năm học cho đến cuối năm học. Kết quả thu được ở trẻ về các
kỹ năng như: Trẻ đã nhận biết, phân biệt được các mặt chữ cái; trẻ phát âm chuẩn
các chữ cái; biết các tơ và tơ trùng khít lên các nét chấm mờ; trẻ biết sao chép lại
các từ và có tư thế ngồi, cầm bút đúng cách chiếm tỉ lệ phần trăm cao hơn nhiều so
với đầu năm.
18
( Minh chứng 17: Bảng khảo sát và điều tra trẻ học chữ cái và khả năng tiền đọc
viết cho trẻ lớp 5TA1 cuối năm học)
6. Bài học kinh nghiệm:
Qua q trình thực hiện đề tài, bản thân tơi đã rút ra được những bài học kinh
nghiệm sau:
Là một giáo viên mầm non thi phải thật tâm huyết với việc dạy học, thường
xun tìm tịi và nghiên cứu ra những biện pháp, sưu tầm các trò chơi, học hỏi từ
đồng nghiệp để giúp phụ huynh có thể dạy trẻ học tốt chữ cái, tạo tiền đọc viết cả
khi trẻ ở nhà.
Trẻ thích được trải nghiệm và thực hành. Trẻ sẽ tiếp thu và học tốt chữ cái
nhất là khi trẻ được quan tâm, hướng dẫn, trải nghiệm với môi trường xung quanh.
Muốn trẻ nắm vững các chữ cái, học đọc, học viết tốt thi cần phải đầu tư cả về vật
chất lẫn tinh thần. Cần luyện khả năng chú ý, lắng nghe các yêu cầu của người lớn,
hình thành các kĩ năng nghe, nói, đọc, viết của trẻ.
Trẻ rất cần sự quan tâm thường xuyên, động viên khuyến khích sẽ giúp trẻ vui
vẻ trong khi học đọc, học viết.
19
PHẦN THỨ BA: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1. Kết luận:
Thông qua việc áp dụng đề tài:“Một số biện pháp giúp phụ huynh dạy trẻ học
tốt chữ cái, góp phần tạo tâm thế tiền đọc viết cho trẻ 5 tuổi” vào thực tế khi trẻ
nghỉ học ở nhà, tôi thấy trẻ tiến bộ hơn rất nhiều so với đầu năm khảo sát. Trẻ phát
âm các chữ cái rõ, chuẩn, biết sao chép từ, có thể ghép vần một số cụm từ ngắn.
Phụ huynh đã có nhiều kĩ năng hơn trong việc dạy chữ cho trẻ. Với bản thân là một
giáo viên tơi cảm thấy rất vui và hài lịng khi mình đã biết sử dụng các biện pháp,
áp dụng các biện pháp đó phù hợp với trẻ.
Và việc sử dụng linh hoạt sáng tạo các giải pháp trong hoạt động làm quen
chữ cái cho trẻ là rất quan trọng và cần thiết. Làm quen chữ cái cho trẻ mầm non,
có nhiệm vụ hết sức quan trọng nhằm phát triển ngôn ngữ, hướng tới sự phát triển
toàn diện cho trẻ mầm non, góp phần hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân
cách, chuẩn bị cho trẻ tâm thế tốt khi bước vào lớp 1. Phụ huynh luôn quan tâm đến
trẻ để nắm bắt đặc điểm tâm sinh lí, nhu cầu yêu thích các hoạt động làm quen chữ
cái, khả năng nhận biết chữ cái của trẻ từ đó có hướng giáo dục trẻ đạt hiệu quả
hơn.
2. Khuyến nghị:
Qua tìm tịi nghiên cứu và thực hiện đề tài tôi nhận thấy nội dung là rất phù hợp
và cần thiết. Vì vậy tơi có một số khuyến nghị sau:
* Đối với giáo viên:
Bản thân giáo viên cần phải tích cực tìm tịi học hỏi, trau dồi vốn hiểu biết
của bản thân để nâng cao chất lượng khi cho trẻ làm quen chữ cái. Cần sưu tầm các
20
trị chơi có sử dụng các ngun vật liệu có sẵn để phụ huynh có thể dễ tìm và tổ
chức cho trẻ chơi. Giáo viên tham gia đầy đủ các buổi tập huấn do phịng và trường
tổ chức. Ngồi ra, giáo viên phải thường xuyên trao đổi với phụ huynh về cùng
nhau phối kết hợp trong việc dạy trẻ học tốt chữ cái để góp phần tạo tiền đọc viết
cho trẻ.
* Đối với Ban giám hiệu nhà trường:
Nhà trường tạo điều kiện cho giáo viên tham gia các lớp bồi dưỡng chuyên
môn đặc biệt là về phát triển ngôn ngữ cho trẻ để nâng cao hiểu biết và kỹ năng cho
giáo viên trong công tác giáo dục trẻ. Cung cấp các tài liệu chuyên môn đi sâu vào
phương pháp giáo dục phát triển ngơn ngữ nói chung và hoạt động làm quen với
chữ viết nói riêng cho trẻ.
* Đối với Phòng Giáo dục và Đào tạo:
Tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa trong việc dạy và học của cô và trẻ nhất là
theo xu hướng đổi mới hiện nay, đặc biệt là để tăng cường hơn nữa phương tiện,
điều kiện cần thiết để giáo dục phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Phòng Giáo dục cần mở
thêm các lớp bồi dưỡng chun mơn, chun đề phù hợp với thực tiễn tình hình
dịch bệnh khi trẻ phải nghỉ học ở nhà cho giáo viên tham gia để nâng cao chất
lượng giáo dục trẻ nói chung và giáo dục phát triển ngơn ngữ cho trẻ nói riêng.
* Đối với phụ huynh:
Phụ huynh cần quan tâm tới trẻ nhiều hơn, đặc biệt là trong vấn đề học chữ
cái, tiền đọc viết. Thường xuyên trao đổi với giáo viên để có các biện pháp dạy trẻ
đúng và tốt nhất. Áp dụng và sử dụng các ngun vật liệu có sẵn để cho trẻ trải
nghiệm thơng qua học chữ cái, cho trẻ luyện đọc và luyện viết trẻ vừa được học lại
vừa được chơi. Khơng gị ép hay bắt buộc trẻ, hãy để trẻ thấy thật thoải mái khi
học.
Trên đây là sáng kiến kinh nghiệm của bản thân tôi viết về :“Một số biện pháp
giúp phụ huynh dạy trẻ học tốt chữ cái, góp phần tạo tâm thế tiền đọc viết cho trẻ 5
tuổi”. Tôi rất mong nhận được những ý kiến góp ý, nhận xét của hội đồng khoa
học các cấp để bản thân có được những kinh nghiệm quý báu trong việc chăm sóc
giáo dục trẻ.