Chương 5 tiền tệ ngân hàng và chính sách tiền tệ
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (965.79 KB, 78 trang )
05/09/14 Lê Thị Hường 1
05/09/14 Lê Thị Hường 2
I. Tiền tệ và hoạt động của ngân hàng
II. Thò trường tiền tệ
III. Chính sách tiền tệ
05/09/14 Lê Thị Hường 3
I.Tiền tệ và hoạt động của ngân
hàng
1. Tiền tệ:
a. Khái niệm:
Tiền là bất kỳ phương tiện nào được thừa
nhận chung để thanh toán cho việc mua
hàng hay để thanh toán nợ nần.
Nói cách khác, tiền là một lượng tài sản
được sử dụng ngay để tiến hành giao dòch
05/09/14 Lê Thị Hường 4
b. Các hình thái của tiền:
Tiền bằng hàng hoá
V t ậ dùng làm tiền có giá trị, lâu bền, dễ vận chuyển, dễ chia nhỏ. Giá trị
của tiền bằng đúng giá trị của vật dùng làm tiền.
Tiền quy ước
Giá trị ghi trên mặt đồng tiền chỉ là giá trị quy ước, giá trị này lớn hơn
chi phí sản xuất ra tiền rất nhiều và khơng cần có hàng hóa bảo chứng.
Tiền qua ngân hàng
1. Tiền tệ:
05/09/14 Lê Thị Hường 5
c. Chức năng:
Phương tiện thanh toán, trao đổi
Có khả năng giao nhận ngay, được đảm bảo khơng thể làm giả và có tính khả phân.
Đơn vò hạch toán
Ti n t ề ệ là thước đo thống nhất được thừa nhận để tính tốn giá cả, biểu hiện cho
giá trị của sản phẩm và dịch vụ trong nền kinh tế.
D tr giá tròự ữ
1. Tiền tệ:
05/09/14 Lê Thị Hường 6
d. Khối tiền tệ: M
Căn cứ vào khả năng chuyển đổi một tài sản thành tiền để sẵn
sàng giao dòch, người ta chia khối tiền tệ ra nhiều loại:
1. Tiền tệ:
05/09/14 Lê Thị Hường 7
Tiền giao dòch (M1)(ti n h p): là lượng tiền dùng cho giao dòch ề ẹ
gồm:
Tiền mặt ngoài ngân hàng (CM)
Tiền gửi không kỳ hạn viết cheque (DM)
Tiền rộng (M2) = M1 + Tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn và không
kỳ hạn
1. Tiền tệ:
05/09/14 Lê Thị Hường 8
Tiền rộng M3 =M2 + trái phiếu, cổ phiếu…
Ở Việt Nam, lượng cung tiền trong nền kinh tế là M1
1. Tiền tệ:
05/09/14 Lê Thị Hường 9
2. Hoạt động của ngân hàng
Hệ thống ngân hàng hiện đại gồm:
Ngân hàng trung ương
Các ngân hàng trung gian: ngân hàng thương mại, ngân hàng đầu tư,
các tổ chức tín dụng, …
05/09/14 Lê Thị Hường 10
2. Hoạt động của ngân hàng
NHTW có các chức năng cơ bản sau:
Quản lý các NHTM:
Cấp giấy phép hoạt động cho các NHTM
Thường xuyên kiểm tra hoạt động của
NHTM
Ngân hàng trung ương:
05/09/14 Lê Thị Hường 11
2. Hoạt động của ngân hàng
Ngân hàng của các NHTM:
cho các NHTM vay khi cần thiết
nhằm tránh sự sụp đổ không đáng có trong
hệ thống ngân hàng
Là cơ quan độc quyền in và phát hành tiền trong nền kinh tế
Cung ứng tiền, kiểm soát lượng cung tiền và lãi suất nhằm ổn đònh
giá trò tiền tệ, ổn đònh và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
05/09/14 Lê Thị Hường 12
2. Hoạt động của ngân hàng
Là ngân hàng của chính phủ:
Mở tài khoản, nhận tiền gửi & tổ chức
thanh toán cho kho bạc nhà nước.
Làm đại lý phát hành trái phiếu kho
bạc nhà nước.
Quản lý thò trường ngoại hối, bảo
quản dự trữ ngoại tệ của quốc gia, …
05/09/14 Lê Thị Hường 13
2. Hoạt động của ngân hàng
Ngân hàng trung gian:
Là một tổ chức trung gian tài chính
có chức năng kinh doanh tiền tệ
và đầu tư.
Trong quá trình hoạt động, các ngân hàng đã “tạo tiền qua ngân
hàng”
05/09/14 Lê Thị Hường 14
3. Cách tạo tiền qua ngân hàng
trung gian:
Giả đònh:
Mọi giao dòch đều qua ngân hàng
Tỷ lệ dự trữ chung d = 10%
Các ngân hàng đều cho vay hết lượng tiền
còn lại = ( 1 – d)
Tiền dự trữ là tiền gửi mà NH nhận được,
nhưng không cho vay.
05/09/14 Lê Thị Hường 15
VD: Cá nhân A gửi vào NH I 1000$.
Nếu NH dự trữ 100%
nghóa là NH chỉ nhận tiền gửi mà không cho vay
thì NH không tạo tiền
Trong bản tổng kết tài sản của NH I:
3. Cách tạo tiền qua ngân hàng
trung gian:
05/09/14 Lê Thị Hường 16
NH I
CÓ N
Tiền gửi:1000$ Tiền gửi:1000$
Dự trữ:1000$
3. Cách tạo tiền qua ngân hàng
trung gian:
05/09/14 Lê Thị Hường 17
→ Lượng cung tiền không đổi: 1000$ tiền gửi vào NH làm:
tiền mặt giảm 1000$
tiền dự trữ NH tăng 1000$
→ hệ thống NH dự trữ 100%:
không tạo tiền
không tác động đến lượng cung tiền
3. Cách tạo tiền qua ngân hàng
trung gian:
05/09/14 Lê Thị Hường 18
Nếu NH dự trữ 10%:
B1:Khi A gửi vào NH I 1000$:
NH I sẽ cho vay 900$, dự trữ 100$
N
Tiền gửi:1000$
CÓ
Cho vay: 900$
Dự trữ: 100$
3. Cách tạo tiền qua ngân hàng
trung gian:
05/09/14 Lê Thị Hường 19
B2:NH I cho khách hàng B vay 900$ để trả cho C. C lại gửi 900$ vào
NH II. NH II dự trữ 90$ cho D vay 810$:
NH II
N
Tiền gửi: 900$
CÓ
Cho vay: 810$
Dự trữ: 90$
3. Cách tạo tiền qua ngân hàng
trung gian:
05/09/14 Lê Thị Hường 20
B3: D lại trả cho E 810$ và E lại gửi vào NH III 810$, NH III lại cho
vay thêm 729$, dự trữ thêm 81$
NH III
N
Tiền gửi:810$
CÓ
Cho vay:729$
Dự trữ:81$
3. Cách tạo tiền qua ngân hàng
trung gian:
05/09/14 Lê Thị Hường 21
Quá trình cứ tiếp diễn:
tiền cho vay của NH này
trở thành tiền gửi tăng thêm của NH kế
tiếp
3. Cách tạo tiền qua ngân hàng
trung gian:
05/09/14 Lê Thị Hường 22
Cách tạo tiền qua ngân hàng
Các NH
Tiền gửi
tăng thêm
Cho vay
tăng thêm
Dự trữ
tăng thêm
NH I
1000 900 100
NH II
900 810 90
NH III
…
810
…
729
…
81
…
Hệ thống
NH
10000 9000 1000
05/09/14 Lờ Th Hng 23
M =1000 + 900 + 810 +
= H + (1 d) H + (1 d)
2
H +
H
d
M
H
d
M
=
=
*
1
*
)1(1
1
3. Caựch taùo tien qua ngaõn haứng
trung gian:
05/09/14 Lê Thị Hường 24
4. Số nhân tiền tệ
Là hệ số phản ánh sự thay đổi
trong lượng cung tiền
khi lượng tiền mạnh thay đổi 1 đơn
vò:
H
M
HM
HM
k
k
k
m
m
m
=⇒
∆=∆
=
*
*
K
m
=
∆ M
∆H
05/09/14 Lê Thị Hường 25
4. Số nhân tiền tệ
H: lượng tiền mạnh (tiền cơ sở): Là lượng tiền mà NHTW đã
phát hành, gồm :
Lượng tiền mặt ngoài ngân hàng CM
Lượng tiền dự trữ trong hệ thống ngân hàng RM
H = C
M
+ R
M
