CHUYÊN  11: “Làng” – Kim Lân.
Theo admin Hc vn lp 9 – CH -


* Khái quát v tác gi, tác phm:

- Kim Lân là nhà vn chuyên vit truyn ngn. Vn gn bó và am hiu sâu sc cuc sng
 nông thôn, Kim Lân hu nh ch vit v sinh hot làng quê và cnh ng ca ngi nông
dân sau ly tre làng.
- Truyn ngn “Làng” đc vit nm 1948 - thi kì đu ca cuc kháng chin chng thc
dân Pháp. Thông qua din bin tâm trng ca mt nhân vt c th ( ông Hai), trong mt
hoàn cnh c th (đang  ni tn c, nghe tin làng Ch Du ca ông theo gic), tác gi đã
khai thác mt tình cm bao trùm và ph bin trong con ngi Vit Nam thi kì kháng
chin: tình cm quê hng, đt nc.Ch đ này không mi, nhng nét đc sc ca tác
phm chính là  ch nhân vt ca truyn không đc trc tip tham gia bo v quê hng
( ông Hai đang cùng gia đình ri làng đi tn c trong nhng ngày kháng chin), nhng
tình cm yêu làng, yêu nc trong ông li rt sâu sc. Tình cm y đc nhà vn Kim
Lân din t mt cách sinh đng, c th, va mang tính khái quát, tr thành tình cm cng
đng.
* Ngh thut đc sc:

- Xây dng tình hung truyn bt ng, gay cn: ông Hai nghe tin làng Ch Du theo
gic, lp t.
- Miêu t tâm lí nhân vt t nhiên mà sâu sc, tinh t. Tác gi miêu t c th, gi cm các
din bin ni tâm qua các Ủ ngh, hành vi, ngôn ng, đc bit din t rt đúng và gây n
tng mnh m v s ám nh, day dt trong tâm trng nhân vt. iu đó, chng t Kim
Lân am hiu ngi nông dân và th gii tinh thn ca h.
- Ngôn ng k, ngôn ng nhân vt tht đc sc, đc bit là ngôn ng ông Hai giàu tính
khu ng, va có nét chung ca ngi nông dân va mang cá tính ca nhân vt.

 bài: Cm nhn tình yêu làng quê thng nht vi lòng yêu nc và tinh thn
kháng chin  nhân vt ông Hai trong truyn ngn “Làng” ca Kim Lân.

I. M bài:

Kim Lân là nhà vn hin đi Vit Nam có s trng v truyn ngn.Ông vn am hiu sâu
sc và gn bó vi nông thôn và ngi nông dân. Vì th, ông đc xem là nhà vn ca
nông thôn, ca ngi dân quê Vit Nam vi nhng v đp mc mc và đm đà. Ra đi
vào nm 1948 – thi kì đu cuc kháng chin chng thc dân Pháp,“Làng” ca Kim Lâm
đã xây dng rt thành công hình tng ngi nông dân thi kì Cách mng mà tình yêu
làng quê đã hoà nhp trong lòng yêu nc và tinh thn ca ngi dân kháng chin. Ông
Hai Thu – nhân vt chính ca truyn có nhng nét tình cm cao đp và đáng quỦ đó.
II. Thân bài:
* Tình yêu làng nói chung
-  mi ngi nông dân,qu thc tình yêu làng quê là bn cht có tính truyn thng. Yêu
làng, gn bó vi làng, t hào v làng ca mình vn là tâm lỦ rt quen thuc có tính gc
r.Vy nên, ngi nông dân thng t hào, hãnh din v làng:
Làng ta phong cnh hu tình
Dân c giang khúc nh hình con long
* Lun đim 1 : Tình yêu làng, yêu nc ca ông Hai khi đi tn c.
- Cng nh bao con ngi Vit Nam khác ông Hai cng có mt quê hng đ yêu
thng, gn bó. Làng ch Du luôn là nim t hào,kiêu hãnh ca ông. Kháng chin bùng
n, ngi dân phi xa làng đi tn c, ông Hai cng theo dòng ngi y s tán đn mt
min quê xa xôi, ho lánh. Ông Hai thc s bun khi phi xa làng.  ni tn c, lòng
ông đau đáu nh quê, c “ ngh v nhng ngày làm vic cùng anh em”,ông nh làng quá.
Ông Hai luôn khoe và t hào v cái làng Du không ch vì nó đp mà còn bi nó tham gia
vào cuc chin đu chung ca dân tc. Ông luôn tìm cách nghe tin tc v kháng
chin “chng sót mt câu nào”. Nghe đc nhiu tin hay , nhng tin chin thng ca quân
ta, rut gan ông c múa c lên, náo nc, bao nhiêu Ủ ngh vui thích chen chúc trong đu
óc.

* Lun đim 2: Tình yêu làng, yêu nc ca ông Hai khi nghe tin làng theo gic:
- Nhng khi nghe tin làng ch Du theo gic thì bao nhiêu tình cm tt đp y trong ông
Hai bng nhiên bin thành nhng ni lo âu, dn vt.
+ Khi nghe tin quá đt ngt, ông Hai sng s, xu h và ut c: “c ông lão nghn ng
hn li, da mt tê rân rân. Ông lão lng đi tng nh không th đc”.Khi trn tnh li
đc phn nào, ông còn c cha tin cái tin y”. Nhng ri nhng ngi tn c đã k rành
rt quá, li khng đnh h “va  di y lên”làm ông không th không tin. Nim t hào
v làng th là sp đ tan tành trc cái tin sét đánh y. Cái mà ông yêu quỦ nht nay cng
đã li quay lng li vi ông. Không ch xu h trc bà con mà ông cng t thy ông
mt đi hnh phúc ca riêng ông, cuc đi ông cng nh cht mt mt na.
+ T lúc y trong tâm trí ông Hai ch còn có cái tin d y xâm chim, nó thành mt ni
ám nh day dt. Ông tìm cách lng tránh nhng li bàn tán và cúi gm mt xung ra v.
Nghe ting chi bn Vit gian, ông “cúi gm mt mà đi”, v đn nhà ông nm vt ra
ging, ri ti thân nhìn đàn con, “nc mt ông lão c giàn ra”. Bao nhiêu câu hi dn
v xon xuỦt, ba vây làm tâm trng ông ri bi trong cn đau đn, ht hng đn mê di,
d dn và gay gt Ông cm thy nh chính ông mang ni nhc ca mt tên bán nc
theo gic, c các con ông cng s mang ni nhc y.
+ Sut my ngày ông không dám đi đâu. Ông quanh qun  nhà, nghe ngóng tình hình
bên ngoài. “Mt đám đông túm li, ông cng đ Ủ, dm by ting ci nói xa xa, ông
cng cht d. Lúc nào ông cng nm np tng nh ngi ta đang đ Ủ, ngi ta đang
bàn tán đn “cái chuyn ây”. Thoáng nghe nhng ting Tây, Vit gian, cam –nhông… là
ông li ra mt góc nhà, nín thít. Thôi li chuyn y ri!”
+ Nhng chính lúc này, tình cm đp trong con ngi ông Hai li càng đc bc l rõ
hn bao gi ht. Nhng đau đn, dn vt,s h thn đn tt cùng đã đy ông Hai vào mt
tình hung phi la chn. Quê hng và T Quc, bên nào nng hn? Quê hng đáng
yêu, đang t hào Nhng gi đây dng nh mi ch ngh ti đó, lòng ông Hai đã
nghn đng li. Tình yêu quê hng và tình yêu t quc xung đt d di trong lòng ông.
Mt Ủ ngh tiêu cc thoáng qua trong đu: Hay là quay v làng. Nhng ri ông cm thy
“rn c ngi”. Ông đã tng nh làng da dit, tng ao c đc tr v làng. Nhng“va
chm ngh, lp tc ông lão phn đi ngay” bi vì “v làng tc là b kháng chin, b C

H”. Cui cùng ông đã quyt đnh: “không th đc! Làng thì yêu tht, nhng làng theo
Tây mt ri thì phi thù”. Nh vy,tình yêu làng du có thit tha, mãnh lit đn đâu, cng
không th mnh hn tình yêu đt nc.
+ Chun mc cho tình yêu và nim t hào v quê hng, đi vi ông Hai lúc by gi là
cuc kháng chin. Tuy đau xót tng chng b tc nhng trong cõi thm sâu ca tm
lòng, ngi nông dân y vn hng v kháng chin, vn tin  nhng điu tt đp, c gi
cho tâm hn không vn đc, đ đón đi mt điu gì đ đau đn, tuyt vng hn.
+ Khi tâm s vi đa con nh còn rt ngây th, nghe con nói: “ng h c H Chí Minh”,
nc mt ông Hai c giàn ra, chy ròng ròng trên hai má, ging ông nh nghn li:“
đúng ri, ng h c H con nh?”. Phi chng, trong tâm hn ngi nông dân cht phác
y vn không phút nào nguôi ngoai ni nh quê hng, yêu quê hng và ni đau đn
khi nghe tin quê hng ri xa công vic chin đu chung ca đt nc by gi? Tâm s
vi đa con, ông Hai mun bo con nh câu “nhà ta  làng ch Du”. ng thi ông
nhc con- cng là t nhc mình “ng h c H Chí Minh”. Tm lòng thu chung vi
kháng chin, vi cách mng tht sâu nng, bn vng và thiêng liêng: “Cái lòng b con
ông là nh th đy, có bao gi dám đn sai. Cht thì cht có bao gi dám đn sai”.
* Lun đim 3: Tình yêu làng, yêu nc ca ông Hai khi nghe tin làng kháng chin
(Nim vui ca ông Hai khi tin đn đc ci chính.
- n khi bit đích xác làng Du yêu quỦ ca ông không phi là làng Vit gian, ni vui
mng ca ông Hai tht là vô b bn: “Ông c múa tay lên mà khoe cái tin y vi mi
ngi”, mt ông “ti vui, rng r hn lên”. i vi ngi nông dân, cn nhà là c
nghip ca c mt cuc đi, vy mà ông sung sng h h loan báo cho mi ngi bit
cái tin “Tây nó đt nhà tôi ri bác ” mt cách t hào nh mt nim hnh phúc thc s
ca mình. ó là ni lòng sung sng trào ra hn nhiên nh không th kìm nén đc ca
ngi dân quê khi đc bit làng mình là làng yêu nc du cho nhà mình b gic
đt.Tình yêu làng ca ông Hai tht là sâu sc và cm đng.
- So vi lão Hc trong truyn ngn cùng tên ca nhà vn Nam Cao trc cách mng
tháng Tám, rõ ràng ta thy ông Hai có nhng đim tin b vt bc trong nhn thc, tâm
hn, tình cm và tính cách. ó chính là nh vào đng li giác ng cách mng ca ng,
Bác H mà hc có đc. Lão Hc và ông Hai có nhng đim tính cách khác nhau nhng

h vn có nhng phm cht ca nhng ngi nông dân ging nhau, đu hin lành, cht
phác, lng thin. Khi cách mng tháng Tám thành công đã đem đn s đi đi cho mi
ngi nông dân. T mt thân phn nô l ph thuc h tr thành mt ngi t do làm ch
cuc đi, làm ch đt nc. T đó đã cng c và làm nn tng vng chc cho tình yêu
quê hng, đt nc, tr thành mt tình cm vng bn, thiêng liêng sâu nng, nng cháy.
=> Trong hoàn cnh toàn dân đang hng ti cuc kháng chin chng pháp, bo v đc
lp dân tc, ông Hai đã bit đt tình yêu đt nc lên trên tình yêu cá nhân ca mình vi
làng ch Du, ông dành tt c cho cách mng. ó chính là nét đp trong con ngi ông
Hai nói riêng và ngi nông dân Vit Nam nói chung.
- Vn hào I li a, E ren bua có nói: …” Lòng yỪu nhà, yỪu làng xóm, yỪu đng quỪ tr nỪn
lòng yỪu t quc. Ông Hai đúng là mt con ngi nh th. Nim vui, ni bun ca ông
đu gn bó vi làng. Lòng yêu làng ca ông chính là ci ngun ca lòng yêu nc.
* Lun đim 4: . Ngh thut xây dng nhân vt ông Hai
- Nhà vn Kim Lân đã khá thành công khi xây dng nhân vt ông Hai, mt lão nông cn
cù, cht phác, yêu mn, gn bó vi làng quê nh máu tht.
+ Nhà vn đã chn đc mt tình hung khá đc đáo là s th thách bên trong bc l
chiu sâu tâm trng.
+ Tâm lỦ nhân vt đc nhà vn miêu t c th, gi cm qua các din bin ni tâm, qua
các Ủ ngh, cm giác, hành vi, ngôn ng. c bit là nhà vn đã din t đúng và gây đc
n tng mnh m v s ám nh, day dt trong tâm trng nhân vt.
III. Kt bài:

Qua truyn ngn “Làng”, tác gi đã khc ho thành công hình tng mt ngi nông dân
yêu làng, yêu nc hn nhiên cht phác nhng xúc đng.Hình tng nhân vt ông Hai
va phn ánh chân thc nhng np cm, np ngh ca ngi nông dân Vit Nam trong
thi kì đu ca cuc kháng chin chng Pháp, vacó Ủ ngha giáo dc sâu sc đi vi
nhiu th h bn đc. Qua truyn ngn này,ta có th hiu đc mt cách sâu sc thêm v
hình nh nhng ngi dân kháng chin Vit Nam vi tình yêu quê hng đt nc.



 bài: Phân tích din bin tâm trng ca nhân vt ông Hai trong tác phm “Làng”
ca Kim Lân khi nghe tin làng mình theo gic.
(  thi vào 10 THPT, nm hc 2013-2014, S GD&T Hi Phòng)

I. M bài:

*M bài 1: Kim Lân là mt nhà vn có s trng v truyn ngn.  tài chính trong sáng
tác ca ông là cnh sinh hot làng quê và cnh ng ca nhng ngi nông dân sau ly tre
làng. Ra đi nm 1948 – thi kì đu ca cuc kháng chin chng Pháp, “Làng” là mt
trong nhng tác phm xut sc ca Kim Lân . Tiêu biu trong truyn ngn “Làng” là
nhân vt ông Hai – ngi nông dân chân lm tay bùn, có tình yêu làng và lòng yêu nc,
yêu cách mng.Tình cm y đc th hin rt rõ trong tình hung khi ông nghe tin làng
Ch Du lp t, theo gic.
* M bài 2: Là nhà vn có s trng vit truyn ngn, Kim Lân đc bit đn qua nhng
thiên truyn xut sc nh: “V nht”,”Con chó xu xí”,”Nên v nên chng”… C đi
gn bó vi nông thôn Vit Nam, Kim Lân là ngi hiu hn ai ht v ngi quê, hn quê,
chính vì th đ tài trong sáng tác ca ông thng là cnh sinh hot làng quê và cnh ng
ngi nông dân sau ly tre làng. n tng sâu đm nht trong lòng ngi đc là vic nhà
vn đã xây dng rt thành công hình tng ngi nông dân – nhng con ngi lao đng
chân lm tay bùn, mc mc,hin lành mà giàu tình ngha vi quê hng, vi đt nc,
vi cách mng. Ông Hai trong truyn ngn “Làng” là mt con ngi nh th! Tình yêu
làng, lòng yêu nc  nhân vt đc nhà vn Kim Lân din t mt cách chân thc và sinh
đng trong tình hung khi ông nghe tin làng Ch Du lp t, theo gic.
*M bài 3: Kim Lân là nhà vn hin đi Vit Nam có s trng v truyn ngn. Do hoàn
cnh sng ca mình, ông am hiu sâu sc sinh hot, tâm lí ca ngi nông dân. Kim Lân
đc xem là nhà vn ca nông thôn, ca ngi dân quê Vit Nam vi nhng v đp mc
mc mà đm đà. c vit trong thi kì đu ca cuc kháng chin chng Pháp và đng
ln đu trên tp chí Vn ngh nm 1948, “Làng” là mt trong nhng tác phm đc sc
nht ca ông. Truyn đã th hin mt cách sinh đng và tinh t din bin tâm trng ca
ông Hai khi nghe tin làng Ch Du theo gic.

II.Thân bài:

1.Khái quát (Dn dt vào bài):
- Ông Hai – nhân vt chính ca tác phm là ngi rt yêu làng, nhng phi xa làng đi tn
c. Tình yêu làng ca ông b đt vào th thách:có tin làng làng Du theo gic, phn bi
kháng chin. Ông Hai đã tri qua tâm trng dn vt đau đn, phi đu tranh quyt lit đ
la chn còn đng đi đúng đn cho mình.
2. Phân tích:

- Nim vui đang ngp tràn trong lòng ông Hai khi ông va  phòng thông tin bc ra, đó
cng là lúc ông nghe tin làng Ch Du theo gic.Cái tin quá đt ngt y khin ông bàng
hoàng, sng s: “c ông lão nghn ng hn li,da mt tê rân rân. Ông lão lng đi tng
nh không th đc”. T đnh cao ca nim vui,nim tin ông Hai ri xung vc thm
ca s đau đn, ti h và tuyt vng. Khi trn tnh li đc phn nào,ông còn c cha tin
cái tin y. Nhng ri nhng ngi tn c đã k rnh rt quá, li khng đnh h “va 
di y lên”, “C làng chúng nó Vit gian t thng ch tch mà đi c ông ” khin ông
không th không tin. Kim Lân đã t ra rt khéo léo,ch qua mt vài chi tit mà miêu t
đc ni đau đn, nhc nhã,ê ch ca mt ngi yêu làng khi nghe tin làng mình làm
Vit gian. T lúc y,trong tâm trí ông Hai ch có cái tin d y xâm chim, nó tr thành
ni lo s,s ám nh, day dt vi mc cm là k phn bi. Nghe ting chi bn Vit
gian“ông cúi gm mt mà đi”.
- V đn nhà, ông nm vt ra ging, ti thân, thng con,thng dân Ch Du, thng
thân mình phi mang ting là dân làng Vit gian “nc mt ông lão c giàn ra. Chúng nó
cng là tr con làng Vit gian đy ?. Chúng nó cng b ngi ta r rúng ht hi đy
?” Cm gin l ngi phn bi làng theo gic, ông nm cht hai tay mà rít lên: “Chúng
bay n ming cm hay ming gì vào mm mà đi làm cái ging Vit gian bán nc đ
nhc nhã th này?” Nhng ri ông li “ng ng nh li mình không đc đúng
lm”. Nim tin, ni ng vò xé tâm can ông. Ông kim đim tng ngi trong óc và thy “
h toàn là nhng ngi có tinh thn c. H đã  li làng, quyt tâm mt sng mt cht
vi gic, có đi nào li cam tâm làm điu nhc nhã y! ”Nhng “không có la làm sao

có khói?” Ông cm thy vô cùng ti nhc và lo lng: “Ri đây bit làm n buôn bán ra
sao? Li còn bao nhiêu ngi làng, tan tác mi ngi mt phng na, không bit h đã
rõ cái c s này cha? ”
- Sut my ngày lin, ông Hai chng dám đi đn đâu, ch quanh qun  nhà, trong gian
phòng cht hp nghe ngóng binh tình  bên ngoài: “Mt đám đông tm li, ông cng đ
Ủ, dm by ting ci nói xa xa, ông cng cht da. Lúc nào ông cng nm np tng
nh ngi ta đang đ Ủ, ngi ta đang bàn tán đn “cái chuyn y”. C thoáng nghe
nhng ting Tây, Vit gian,cam-nhông…là ông li ra mt góc nhà, nín thít. Thôi li
chuyn y ri!”Ông Hai mc cm thy mình nh có li trong vic làng Du theo gic,
phn bi kháng chin. Ông thu mình trong ni ti h, đau xót, trn trc, không ng,
không mun nói nng gì. iu này không ch ông mà c gia đình ông sng trong tâm
trng rt đi nng n, trong bu không khí u ám, ngi ln không dám nói to, tr con
không dám ci đùa. Lòng t hào v làng quê ca ông Hai b tn thng sâu sc.
=> Vi ngh thut miêu t ni tâm, s dng ngôn ng đc thoi ni tâm, nhà vn đã
din t rt c th ni ám nh nng n bin thành s nm np lo s thng xuyên
trong ông Hai cùng vi ni đau xót, xu h, nhc nhã. Kim Lân không nói nhiu, t
nhiu nhng cng đ cho thy tình cm mà ông Hai dành cho làng ln đn nhng
nào. Nu ông Hai không yêu làng sâu sc thì cng không đau đn đn vy!
- Th ri, ông Hai tip tc b đy vào mt tình hung th thách cng thng khi m ch
nhà đánh ting đui đi: “Nghe nói, bo có lnh đui ht nhng ngi làng Ch Du khi
vùng này không cho  na”. Ông Hai cm nhn ht ni nhc nhã, lo s vì tuyt đng
sinh sng: “Bit đem nhau đi đâu bây gi? Bit đâu ngi ta cha b con ông mà đi bây
gi? ”. B đy vào đng cùng, tâm trng ông vô cùng b tc, tuyt vng. Mâu thun ni
tâm b đy lên đnh đim. Ông ngh “Hay là quay v làng?” nhng ông hiu rõ “V làng
tc là chu quay li làm nô l cho thng Tây”, là phn bi cách mng, phn bi C
H…Cui cùng, ông dt khoát la chn theo cách ca mình: “Làng thì yêu tht nhng
làng theo Tây mt ri thì phi thù”. Tình yêu nc đã rng ln hn, bao trùm hn tình
cm làng quê. Nhng dù xác đnh th nào, ông vn không vt b đc tình cm vi làng.
Vì th, mà ông càng đau xót, ti h.
- Trong tâm trng b dn nén, b tc y, ông ch còn bit trút ni lòng ca mình vào

nhng li tâm s vi đa con đ cng c nim tin vào cách mng, vào kháng chin. Qua
li th th, tâm s ca ông vi đa con, ta nhn thy tình yêu sâu nng vi cái làng Ch
Du ca ông. Ông mun đa con nh ghi nh: “Nhà ta  làng Ch Du, ng h C H
con nh?”. Nhng li tâm s y thc cht là nhng li ông t nh vi chính mình, giãi
bày ni lòng mình nhm bc l tm lòng sâu xa, gn bó bn cht vi quê hng, đt
nc. ng thi cng khng đnh  ông tm lòng thy chung, trung thành vi kháng
chin, vi cách mng mà biu tng là c H. Ông mong “Anh em đng chí bit cho b
con ông. C H trên đu trên c xét soi cho b con ông”.Tình cm y  ông tht bn
vng, sâu nng và thiêng liêng: “Cái lòng b con ông là nh th đy, có bao gi dám đn
sai. Cht thì cht có bao gi dám đn sai.” Khi thng con bé rành rt tr li: “ng h C
H Chí Minh muôn nm”, nc mt ông chy ròng trên hai má, ông xúc đng bi li nói
ngây th ca đa bé chính là gan rut, là ni lòng ca ông.
3. Ý kin đánh giá, bình lun:

- Có th nói, thành công ca Kim Lân trong truyn ngn “Làng”là đã sáng to đc tình
hung truyn gin d mà đc đáo đã th hin tình yêu làng, yêu nc ca ngi nông dân
trong kháng chin chng Pháp. Ông rt thành công trong vic miêu t din bin tâm trng
ca nhân vt ông Hai mt cách tinh t và sinh đng. t nhân vt vào tình hung th
thách bên trong đ bc l chiu sâu tâm trng. Tác gi miêu t c th, gi cm các din
bin ni tâm qua Ủ ngh, hành vi, ngôn ng, đc bit din t rt đúng và gây n tng
mnh m v s ám nh, day dt đau đn trong sâu thm tâm trng nhân vt. iu đó,
chng t nhà vn Kim Lân am hiu sâu sc ngi nông dân và th gii tinh thn ca
h.Ngôn ng k, ngôn ng nhân vt tht đc sc, đc bit là ngôn ng nhân vt ông Hai
giàu tính khu ng, va có nét chung ca ngi nông dân va mang đm cá tính ca nhân
vt.
III. Kt bài:
- Qua nhân vt ông Hai, ngi đc thm thía tình yêu làng, yêu nc rt mc mc, chân
thành mà vô cùng sâu nng, cao quỦ trong nhng ngi nông dân lao đng bình thng.
- S m rng và thng nht tình yêu quê hng trong tình yêu đt nc là nét mi trong
nhn thc và tình cm qun chúng cách mng mà vn hc thi kháng chin chng Pháp

đã chú trng làm ni bt. Truyn ngn “Làng” ca Kim Lân là mt trong nhng thành
công đáng quỦ.

* Bài tp vn dng:

Bài tp 1: Tình hung truyn là gì? Vai trò ca tình hung truyn trong truyn
ngn “Làng” ca Kim Lân.
=> Gi ý:
- Tình hung truyn là hoàn cnh có vn đ trong tác phm.Trong hoàn cnh đó, nhân vt
s có hành đng bc l rõ nht, đin hình nht bn tính ca mình. Tính cách nhân vt s
rõ, ch đ s bc l trn vn.
- Tình hung truyn trong truyn ngn “Làng” ca nhà vn Kim Lân là khi ông Hai bit
tin làng Ch Du làm Vit gian theo Tây t ming nhng ngi tn c di xuôi lên.
- Vai trò: Tình hung này giúp nhà vn khc ha sâu sc tính cách ông Hai. Là ngi
nông dân  ngôi làng thân yêu, không gì đp và đáng t hào hn ngôi làng đó. Nhng khi
làng y theo gic, ta thy có mt s th thách vi ngi nông dân. Gia tình yêu làng và
lòng yêu nc, yêu cách mng, ngi nông dân y đã la chn tình yêu đt nc và cách
mng mc dù trong lòng đau đn, ti h. Nh sáng to đc tình hung, nhà vn đã miêu
t đc tâm lí ca nhân vt vi nhng bin chuyn khá phc tp. Nh th, hình tng
ngi nông dân vi s bin chuyn mnh m v t tng, tình cm đã đc miêu t chân
thc và sinh đng.
Bài tp 2: c đon trích sau và tr li câu hi:
Bác Th cha nghe thng câu hi ra sao, ông lão đã lt đt b lên nhà trên:
- Tây nó đt nhà tôi ri ông ch . t nhn. Ông ch tch làng em va lên ci chính…
ci chính cái tên làng ch Du chúng em Vit gian y mà. Ra lao! Láo ht, chng có gì
st. Toàn là sai mc đích c!”
( Kim Lân, Làng)
a. Cùng nói vi ông ch nhà, vy mà ông Hai va mi xng “tôi” ri ngay sau đó li
xng “em”. Vì sao vy?
b. Nói “Làng Ch Du chúng em Vit gian” là dùng cách nói nào?

c. Trong câu nói, ông Hai đã dùng sai mt t, đó là t nào?L ra phi nói th nào mi
đúng?
=> Gi ý:
a. Cùng nói vi ông ch nhà nhng ông Hai va xng “tôi” đã li xng “em”, t cách
xng hô ngang hàng chuyn sang cách xng hô ca b di vi b trên. Nhng xng
“em” vi ngi nói chuyn cng là thói quen th hin s tôn trng ca ngi nông dân
Vit Nam  làng quê trc đây. Mt khác,thay đi cách xng hô nh vy cng cho thy
tâm trng ông Hai không n đnh,ông quá vui mng đn không làm ch đc mình, ch
thích khoe.
b. Nói “Làng Ch Du chúng em Vit gian” là cách nói hoán d- ly làng đ ch nhng
ngi dân Ch Du.
c. Trong câu nói, ông Hai dùng sai t “mc đích”, l ra phi nói “mc kích” ngha là nhìn
thy, chng kin.

* T liu tham kho:

Khi nói v công vic sáng tác, nhà vn Kim Lân thng th l rng ông mun th hin
con ngi mình qua trang vit. Có l,  trng hp nh Kim Lân, s t th hin thành ra
mt nhu cu, và chính nó to ra hi th, sc sng cho tác phm ca ông. Nhng gì nhà
vn chng kin, tri nghim trong nhng thi đim quan trng ca lch s đt nc tr
thành ngun nguyên liu trc tip đ ông sáng to nên nhng hình t ng đc sc. Truyn
ngn “Làng”, vi nhân vt ông Hai, chng t cho chúng ta v điu này. Kim Lân tng
nói:

"Cái không khí ngày đu kháng chin  nông thôn, tôi đụ đa vào Làng. Lúc y Tây còn
đóng ti cu ung, tôi v làng chi my ln, chng kin tn mt th nào là "làng chin
đu". Trong không khí y, cùng vi d lun bán tín bán nghi v làng ch Du theo Tây
làm Vit gian đụ khin tôi vit truyn ngn này. Ông lụo Hai chính là tôi".

Tình yêu quê hng đt nc trong mi con ngi c th mang mt hình hài riêng. Có

th là s hi sinh anh dng ca nhng chin s ngoài mt trn, có th là công sc khai
hoang, vun trng nhng tha rung, có th là cái mt mà hay hùng tráng ca mt ca
khúc ca ngi tình ngi, tình đi, v.v Và  đây là tình yêu, s gn bó thu chung vi
cái làng ca mình, ca mt ngi nông dân phi ri làng đi tn c trong nhng nm đu
ca cuc kháng chin chng Pháp.

Thành công ca truyn Làng chính là  hình tng nhân vt lão Hai vi nhng trng
hung tâm lí, ngôn ng đc khc ho sc so, chân thc và sinh đng. Tuy nhiên, đ
nhân vt bc l đc tâm lí hay ngôn ng, trc ht, nhà vn phi xây dng đc tình
hung truyn. Tính cách nhân vt ch đc th hin trong mt s vic c th nào đó. Hiu
lm ri v l là dng tình hung thng đc các nhà vn s dng. Vic ri làng đi tn
c là s vic có Ủ ngha to khung cho câu chuyn. ó cha phi là tình hung. Phi đn
khi ông Hai nghe tin đn làng ca ông theo Tây làm Vit gian thì tình hung mi thc s
bt đu. Tình hung truyn kt thúc khi ông Hai bit đc s thc làng ca ông không
theo gic. Qua tình hung này, hình nh mt lão nông dân tha thit yêu làng quê ca
mình, mt lòng mt d theo kháng chin hin ra sc nét, vi chiu sâu tâm lí, ngôn ng
mang đm màu sc cá th hoá.

S d cái tin làng ch Du theo gic làm ông Hai kh tâm là vì nó đã đng chm đn điu
thiêng liêng, nhy cm nht trong con ngi ông. Cái làng đi vi ngi nông dân quan
trng lm. Nó là ngôi nhà chung cho cng đng, h mc. i này qua đi khác, ngi
nông dân gn bó vi cái làng nh máu tht, rut rà. Nó là nhà ca, đt đai, là t tiên, là
hin thân cho đt nc đi vi h. Trc Cách mng tháng Tám, ông Hai thuc loi "kh
rách áo ôm", tng b "bn hng lí trong làng trut ngôi tr ngoi xiêu dt đi, lang thang
ht ni này đn ni khác, ln mò vào đn tn đt Sài Gòn, Ch Ln kim n. Ba chìm
by ni mi my nm tri mi li đc tr v quê hng bn quán". Nên ông thm thía
lm cái cnh tha hng cu thc. Ông yêu cái làng ca mình nh đa con yêu m, t hào
v m, tôn th m, mt tình yêu hn nhiên nh tr th. C xem cái cách ông Hai náo nc,
say mê khoe v làng mình thì s thy. Trc Cách mng tháng Tám, ông khoe cái sinh
phn ca viên tng đc làng ông: "Cht! Cht, tôi cha thy cái dinh c nào mà li đc nh-

 cái dinh c c thng làng tôi". Và mc dù chng h hàng gì nhng ông c gi viên
tng đc là "c tôi" mt cách rt h hê! Sau Cách mng, "ngi ta không còn thy ông đ
đng gì đn cái lng y na", vì ông nhn thc đc nó làm kh mình, làm kh mi ng-
i, là k thù ca c làng: "Xây cái lng y c làng phc dch, c làng gánh gch, đp đá,
làm phu h cho nó. [ ] Cái chân ông đi tp tnh cng vì cái lng y''. Bây gi ông khoe
làng ông khi ngha, khoe "ông gia nhp phong trào t hi kì còn trong bóng ti", ri
nhng bui tp quân s, khoe nhng h, nhng , nhng giao thông hào ca làng ông,
Cng vì yêu làng quá nh th mà ông nht quyt không chu ri làng đi tn c. n khi
buc phi cùng gia đình đi tn c ông bun kh lm, sinh ra hay bc bi, "ít nói, ít ci,
cái mt lúc nào cng lm lm".  ni tn c, ông nh cái làng ca ông, nh nhng ngày
làm vic cùng vi anh em, "Ô, sao mà đ y vui th. Ông thy mình nh tr ra.[ ] Trong
lòng ông lão li thy náo nc hn lên". Lúc này, nim vui ca ông ch là hàng ngày đi
nghe tin tc thi s kháng chin và khoe v cái làng ch Du ca ông đánh Tây. Th mà,
đùng mt cái ông nghe đc cái tin làng ch Du ca ông theo Tây làm Vit gian. Càng
yêu làng, hãnh din, t hào v làng bao nhiêu thì bây gi ông Hai li càng thy đau đn,
ti h by nhiêu. Nhà vn Kim Lân đã chng t bút lc di dào, kh nng phân tích sc
so, tái hin sinh đng trng thái tình cm, hành đng ca con ngi khi miêu t din
bin tâm trng và hành đng ca nhân vt ông Hai trong bin c này.

Ông lão đang náo nc, "Rut gan ông lão c múa c lên, vui quá!" vì nhng tin kháng
chin thì bin c bt ng xy ra. Cái tin làng ch Du theo gic đã làm ông đing ngi:
"C ông lão nghn ng hn li, da mt tê rân rân. Ông lão lng đi, tng nh đn không
th đc. Mt lúc lâu ông mi rn è è, nut mt cái gì vng  c, [ ] ging lc hn đi",
"Ông Hai cúi gm mt xung mà đi" và ngh đn s dè bu ca bà ch nhà. Ông lão nh
va b mt mt cái gì quỦ giá, thiêng liêng lm. Nhng câu vn din t tâm trng tht xúc
đng: "Nhìn l con, ti thân, nc mt ông lão c trào ra Chúng nó cng là tr con làng
Vit gian đy? Chúng nó cng b ngi ta r rúng ht hi đy? Khn nn, bng y tui
đu ". Ni nhc nhã, mc cm phn bi hành h ông lão đn kh s: "Chao ôi! Cc
nhc cha, c làng Vit gian! Ri đây bit làm n buôn bán ra sao? Ai ngi ta cha. Ai
ngi ta buôn bán my. Sut c cái nc Vit Nam này ngi ta ghê tm, ngi ta thù

hn cái ging Vit gian bán nc ". C nhà ông Hai sng trong bu không khí m đm:
"Gian nhà lng đi, hiu ht. ánh la vàng nh nh  ngn đèn du lc vn trên nét mt lo
âu ca bà lão. Ting th ca ba đa tr chm đu vào nhau ng nh nhàng ni lên, nghe
nh ting th ca gian nhà". Ông Hai n không ngon, ng không yên, lúc nào cng nm
np, bt n trong ni ti nhc ê ch. Thm chí ông không dám nhc ti, phi gi tên cái
chuyn phn bi là "chuyn y". Ông tuyt giao vi tt c mi ngi, "không dám bc
chân ra đn ngoài" vì xu h. Và cái chuyn v chng ông lo nht cng đã đn. Bà ch
nhà bóng gió đui gia đình ông, ch vì h là ngi ca làng theo Tây. Gia đình ông Hai 
vào tình th cng thng. Ông Hai phi đi mt vi tình cnh khó khn nht: "Tht là tuyt
đng sinh sng! [ ] đâu đâu có ngi ch Du ngi ta cng đui nh đui hi Mà cho
du vì chính sách ca C H ngi ta chng đui đi na, thì mình cng chng còn mt
mi nào đi đn đâu".

T ch yêu tha thit cái làng ca mình, ông Hai đâm ra thù làng: "V làm gì cái làng y
na. Chúng nó theo Tây c ri. V làng tc là b kháng chin, b C H ". Và "N c
mt ông giàn ra". Ông li ngh đn cnh sng nô l tm ti, lm than trc kia. Bao ni
nim ca ông không bit giãi bày cùng ai đành trút c vào nhng li trò chuyn cùng đa
con th di:
- Húc kia! Thy hi con nhé, con là con ca ai?
- Là con thy my l con u.
- Th nhà con  đâu?
- Nhà ta  làng ch Du.
- Th con có thích v làng ch Du không?
Thng bé nép đu vào ngc b tr li khe kh:
- Có.
Ông lụo ôm khít thng bé vào lòng, mt lúc lâu ông li hi:
- À, thy hi con nhé. Th con ng h ai?
Thng bé gi tay lỪn, mnh bo và rành rt:
- ng h C H Chí Minh muôn nm!
Nc mt ông lụo giàn ra, chy ròng ròng trỪn hai má. Ông nói th th:

-  đúng ri, ng h C H con nh.
Nhng li đáp ca con tr cng là tâm huyt, gan rut ca ông Hai, mt ngi ly danh
d ca làng quê làm danh d ca chính mình, mt ngi son st mt lòng vi kháng
chin, vi C H. Nhng li tht ra t ming con tr nh minh oan cho ông, chân thành
và thiêng liêng nh li th đinh ninh vang lên t đáy lòng ông:
Anh em đng chí bit cho b con ông
C H trỪn đu trỪn c xét soi cho b con ông.
Cái lòng b con ông là nh th đy, có bao gi dám đn sai. Cht thì cht có bao gi
dám đn sai.
Nhà vn đã nhìn thy nhng nét đáng trân trng bên trong ngi nông dân chân lm tay
bùn. Nhân vt ông Hai hin ra chân thc t cái tính hay khoe làng, thích nói v làng bt
k ngi nghe có thích hay không; chân thc  đc đim tâm lí vì cng đng, vui cái vui
ca làng, bun cái bun ca làng và chân thc  nhng din bin ca trng thái tâm lí ht
sc đc trng ca mt ngi nông dân ti nhc, đau đn vì cái tin làng mình phn bi.
Nu nh trong bin c y tâm trng ca ông Hai đau đn, ti cc bao nhiêu thì khi v l
ra rng đó ch là tin đn không đúng, làng ch Du ca ông không h theo gic, s vui s-
ng càng tng bng, h hê by nhiêu. Ông Hai nh ngi va đc hi sinh. Mt ln
na, nhng thay đi ca trng thái tâm lí li đc khc ho sinh đng, tài tình: "Cái mt
bun thu mi ngày bng ti vui, rng r hn lên. Mm bm bm nhai tru, cp mt
hung hung đ hp háy ". Ông khoe khp ni: "Tây nó đt nhà tôi ri bác . t
nhn![ ] Láo! Láo ht! Toàn là sai s mc đích c", "Tây nó đt nhà tôi ri ông ch .
t nhn.[ ] Ra láo! Láo ht, chng có gì st. Toàn là sai s mc đích c!". áng l ra
ông phi bun vì cái tin y ch? Nhng ông đang tràn ngp trong nim vui vì thoát khi
cái ách "ngi làng Vit gian". Cái tin y xác nhn làng ông vn nht quyt đng v phía
kháng chin. Cái tin y khin ông li đc sng nh môt ngi yêu nc, li có th tip
tc s khoe khoang đáng yêu ca mình, Mâu thun mà vn ht sc hp lí, đim này
cng là s sc so, đc đáo ca ngòi bút miêu t tâm lí nhân vt ca nhà vn Kim Lân.

Ngi đc s không th quên đc mt ông Hai quá yêu cái làng ca mình nh th. Mt
khác, cng nh các nhân vt qun chúng (ch cho con bú loan tin làng ch Du theo gic,

bà ch nhà,) cái khó quên  nhân vt này còn là nét cá th hoá rt đm v ngôn ng.
Lúc ông hai nói thành li hay khi ông ngh, ngi đc vn nhn thy rt rõ đc đim
ngôn ng ca vùng quê Bc B, ca mt làng Bc B: "Nng này là b m chúng
nó","không đc thành ting cho ngi khác nghe nh my", "Thì vn", "có bao gi dám
đn sai", c bit là nhà vn c Ủ th hin nhng t ng dùng sai trong lúc quá hng
phn ca ông Hai. Nhng t ng "sai s mc đích c" là du n ngôn ng ca ng i nông
dân  thi đim nhn thc đang chuyn bin, mun nói cái mi nhng t ng cha hiu
ht. S sinh đng, chân thc, thú v ca câu chuyn phn nào cng nh vào đc đim
ngôn ng này.

Kim Lân đã tng đc đánh giá là mt cây bút hàng đu v đ tài phong tc. Trong
truyn Làng, s thông hiu v l thói, phong tc ca làng quê đc ông vn dng ht sc
khéo léo vào xây dng tâm lí, hành đng, ngôn ng nhân vt. Ct truyn đn gin, sc
nng li dn c vào mch din bin tâm trng, vào li thoi ca nhân vt nên câu chuyn
có sc hp dn riêng, n tng riêng, đc đáo. Trong s rt nhiu nhng nhân vt nông
dân khác, ngi đc khó có th quên mt ông Hai yêu làng quê, yêu đt nc, thu chung
vi kháng chin, vi s nghip chung ca dân tc. Mt ông Hai thích khoe làng, mt ông
Hai st sng nghe tin tc chính tr, mt ông Hai ti nhc, đau đn khi nghe tin làng mình
theo gic, mt ông Hai vui mng nh tr th khi bit tin làng mình không theo gic, Ai
đó đã mt ln thy nhà vn Kim Lân, nghe ông nói chuyn còn thú v hn na: hình nh
ta gp ông đâu đó trong Làng ri thì phi.