1

MỞ ĐẦU
Tín ngưỡng, tơn giáo là hiện tượng xã hội cổ xưa nhất của nhân loại. Quá
trình tồn tại và phát triển của tôn giáo đã tác động sâu sắc đến mọi mặt của đời
sống chính trị, văn hóa, xã hội, tâm lý, đạo đức, phong tục, tập quán của nhiều
dân tộc, quốc gia trong đó có Việt Nam.
Tín ngưỡng, tôn giáo là một vấn đề thuộc lĩnh vực nhận thức, tình cảm,
niềm tin. Trong lịch sử hình thành và phát triển của mình, các tơn giáo lớn đều
thích ứng với lợi ích khác nhau của các giai tầng xã hội, với sự biến đổi của cơ
sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng để tìm ra một tiếng nói chung, nhằm tôn vinh
ý nghĩa “Tốt đời, đẹp đạo”. Coi tơn giáo như một yếu tố văn hóa được Đảng ta
và Bác Hồ đã đặt ra qua việc khẳng định: “Những giá trị truyền thống của các
tôn giáo, giá trị đạo đức tơn giáo có những điều phù hợp với xã hội mới”. Việt
Nam khơng chỉ là quốc gia có truyền thống văn hóa lâu đời mà cịn là một dân
tộc đa tơn giáo, tín ngưỡng, có sự xuất hiện của hầu hết các tôn giáo lớn trên thế
giới, như Phật giáo, Công giáo, Tin lành, Hồi giáo, Baha’i, Bà-la-môn…, những
tôn giáo nội sinh đặc trưng như Cao Đài, Phật giáo Hịa Hảo, … trong đó, có tơn
giáo đã ổn định về tổ chức và nề nếp sinh hoạt tôn giáo, đã có đường hướng tiến
bộ, có tơn giáo hoạt động chưa ổn định, bản thân mỗi tôn giáo chứa đựng nội
dung phong phú về lịch sử, tư tưởng, triết học, đạo đức, văn hóa… riêng biệt.
Tuy nhiên, hiện nay, tơn giáo tín ngưỡng lại bị lợi dụng để phục vụ lợi ích chính
trị, kinh tế… do đó đang diễn biến phức tạp.
Từ những vấn đề nêu trên, tôn chọn vấn đề “ Thực trạng vấn đề tơn giáo,
tín ngưỡng ở Việt Nam hiện nay. Thực tiễn trên địa bàn tây nguyên hiện nay”
làm nội dung bài tiểu luận hết mơn Tơn giáo và tín ngưỡng.


2

NỘI DUNG

1. Một số vấn đề đặt ra từ việc thực hiện chính sách tơn giáo, tín
ngưỡng hiện nay.
* Hệ thống chính sách, pháp luật về TN, TG cần được tiếp tục hồn thiện
Hệ thống chính sách, pháp luật chưa theo kịp tình hình tơn giáo, tín
ngưỡng
Hiện tượng tơn giáo mới, lạ diễn biến phức tạp chưa có chủ trương giải
quyết.
* Cần có sự phối kết hợp giữa các cơ quan của HTCT trong công tác tôn
giáo
Thực tế hiện nay vẫn cịn tình trạng: thiếu sự phối hợp giữa các tổ chức,
đùn đẩy trách nhiệm, đối xử không công bằng giữa các tôn giáo.
* Cần tăng cường công tác vận động quần chúng, xây dựng lực lượng
chính trị trong các vùng có đồng bào tơn giáo
Cơng tác phát triển, xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng cốt cán, người
tiêu biểu trong các vùng tôn giáo chưa được quan tâm thường xuyên.
Công tác quy hoạch, đào tạo bồi dưỡng cán bộ vùng giáo chưa có nhiều
chuyển biến.
Cơng tác vận động quần chúng tín đồ, chức sắc tơn giáo và cơng tác xây
dựng các tổ chức yêu nước trong vùng tôn giáo chưa được quan tâm đúng mức.
* Hoạt động tôn giáo, tín ngưỡng cịn tiềm ẩn nguy cơ mất ổn định về an
ninh chính trị và trật tự an tồn xã hội


3

Các hoạt động lợi dụng tơn giáo, tín ngưỡng phục vụ lợi ích chính trị, kinh tế
hiện nay diễn ra rất phức tạp, tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây mất ổn định về an ninh
chính trị, an tồn xã hội.
2. Định hướng nâng cao hiệu quả của việc thực hiện chính sách tơn giáo,
tín ngưỡng

2.1. Tập trung nâng cao nhận thức, thống nhất quan điểm, trách nhiệm của
hệ thống chính trị và toàn xã hội về vấn đề TG
- Tăng cường tuyên truyền, phổ biến các quan điểm, chủ trương, chính sách
về tơn giáo cho cán bộ, nhân dân, cho chức sắc, chức việc, nhà tu hành và tín đồ
các tôn giáo.
- Phân định chức năng, nhiệm vụ và phối kết hợp chặt chẽ giữa các tổ chức
của hệ thống chính trị
- Giữ gìn và phát huy truyền thống dt; tơn trọng tín ngưỡng truyền thống của
đồng bào các dân tộc thiểu số và đồng bào có đạo, tăng cường sự đồng thuận
giữa người có và khơng có tín ngưỡng, tơn giáo, giữa các tơn giáo, tín ngưỡng
khác nhau.
2.2. Tăng cường công tác vận động quần chúng, xây dựng lực lượng chính trị
ở cơ sở
- Thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở; đổi mới nội dung, phương thức cơng
tác vận động tín đồ các tơn giáo.
- Tăng cường hoạt động của MTTQVN và các đoàn thể nhân dân trong việc
tuyên truyền chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về tôn giáo.
2.3. Tăng cường quản lý nhà nước về tôn giáo
- Tăng cường đầu tư, thực hiện có hiệu quả các dự án, phát triển kinh tế, văn
hóa, xã hội , vùng có đơng tín đồ tơn giáo, vùng dân tộc thiểu số.


4

- Hồn thiện chính sách, pháp luật về tín ngưỡng, tơn giáo.
- Khuyến khích các tơn giáo có tư cách pháp nhân tham gia các hoạt động y
tế, văn hóa, xã hội, giáo dục phù hợp với chức năng, khả năng của mỗi tôn giáo
và quy định của pháp luật.
- Thống nhất chủ trương xử lý vấn đề nhà, đất sử dụng vào mục đích tơn giáo
hoặc có liên quan đến tơn giáo, tín ngưỡng theo quy định của pháp luật.

- Tăng cường cảnh giác, chủ động đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu của các
thế lực thù địch lợi dụng vấn đề TG,TN
2.4. Tăng cường công tác tổ chức, cán bộ làm cơng tác tơn giáo, tín ngưỡng
- Củng cố, kiện tồn bộ máy tổ chức làm cơng tác tơn giáo, tín ngưỡng của hệ
thống chính trị, xác định chức năng, nhiệm vụ của từng tổ chức.
- Xây dựng, thực hiện tốt công tác quy hoạch đào tạo bồi dưỡng, sử dụng và
bảo đảm chế độ, chính sách đối với cán bộ làm cơng tác tơn giáo, tín ngưỡng.
3. Thực trạng tình hình tơn giáo, tín ngưỡng và công tác tôn giáo Trên
địa bàn tây nguyên hiện nay
Hiện nay, các tôn giáo đang hoạt động hợp pháp trên địa bàn Tây Ngun
có khoảng 1,7 triệu tín đồ, chiếm 34% dân số tồn vùng; trong đó, Phật giáo 487.500 tín đồ, Cơng giáo - 750.000 tín đồ, Tin lành - 380.000 tín đồ và đạo Cao
đài - 18.845 tín đồ. Riêng đồng bào các dân tộc thiểu số theo các tơn giáo, có
hơn 460.000 tín đồ.
Trong những năm gần đây, các địa phương ở Tây Nguyên có bước phát
triển vượt bậc, tốc độ tăng trưởng kinh tế khá cao, hơn mức bình quân chung của
cả nước; thu nhập bình quân đầu người tăng nhanh; kết cấu hạ tầng được đầu tư
xây dựng khá quy mô và đồng bộ; các chương trình, dự án quốc gia và của địa
phương bước đầu có hiệu quả, góp phần giảm tỷ lệ hộ đói nghèo xuống đáng kể.


5

Sinh hoạt của nhân dân nói chung, của bà con giáo dân nói riêng, theo đó từng
bước ổn định và nâng lên; nhiều nơi phong trào sống “tốt đời, đẹp đạo” đi vào
cuộc sống, xuất hiện nhiều mơ hình, điển hình về lương - giáo đồn kết; hoạt
động đối ngoại của các tổ chức tôn giáo và cá nhân tôn giáo được tăng cường.
Về mặt tổ chức, Giáo hội Phật Giáo Việt Nam ở Tây Nguyên có ban đại
diện ở cấp huyện, ban trị sự ở cấp tỉnh; Công giáo có 3 giáo phận (Kon Tum,
Bn Ma Thuột và Đà Lạt), dưới giáo phận có các giáo hạt, giáo xứ và họ giáo;
Đạo Tin lành thuộc hệ phái Tin lành Việt Nam (miền Nam) đến nay có 5 ban đại

diện ở cấp tỉnh, 141 chi hội và trên 1.000 điểm nhóm sinh hoạt... Cơ sở thờ tự
của các tơn giáo ngày càng được xây dựng, nâng cấp khang trang; đời sống sinh
hoạt tín ngưỡng, tơn giáo của tín đồ, chức sắc được nâng lên, nhu cầu sinh hoạt
tín ngưỡng tâm linh được tơn trọng, hầu hết quần chúng tín đồ, chức sắc tôn giáo
phấn khởi, tin tưởng vào đường lối, chủ trương của Đảng và chính sách của Nhà
nước, tích cực tham gia các hoạt động xã hội, từ thiện nhân đạo, các phong trào
xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư, các lễ hội tôn giáo truyền thống... được
đẩy mạnh.
Cùng với phát triển kinh tế - xã hội, cơng tác tơn giáo ở Tây Ngun cũng
có những chuyển biến khá tích cực. Xác định nội dung cốt lõi của công tác tôn
giáo là vận động quần chúng thực hiện tốt đường lối, chủ trương, chính sách của
Đảng, pháp luật của Nhà nước, những năm qua, các cấp, các ngành tại Tây
Nguyên đã tập trung đẩy mạnh công tác vận động quần chúng ở vùng có đơng
đồng bào theo đạo, nhất là vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới. Nhiều địa phương
chủ động biên soạn tài liệu tuyên truyền bằng hai thứ tiếng, nội dung ngắn gọn,
phù hợp với trình độ nhận thức của đồng bào; tăng thời lượng và nâng cao chất


6

lượng chương trình phát thanh bằng tiếng dân tộc; phát huy vai trị già làng,
trưởng thơn, bn, người có uy tín trong cơng tác vận động quần chúng. Các
thành viên trong hệ thống chính trị ở cơ sở và lực lượng vũ trang trên địa bàn có
sự phối hợp thống nhất trong lĩnh vực tôn giáo, tham gia xử lý, giải quyết tốt các
vụ việc nảy sinh liên quan đến tôn giáo trên địa bàn... Đến nay, tất cả các tỉnh ở
Tây Nguyên đều đã tổng kết 5 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 7, khóa IX,
về Phát huy sức mạnh đại đồn kết dân tộc, về Cơng tác tơn giáo và Thơng báo
số 160 của Ban Bí thư về Một số chủ trương đối với đạo Tin lành. Các địa
phương chủ động giải quyết kịp thời các nhu cầu chính đáng của các tôn giáo
như giúp đỡ, hướng dẫn các giáo hội hoạt động đúng đường hướng hành đạo;

thăm viếng các chức sắc nhân các ngày lễ trọng; giúp đỡ các giáo hội về an ninh
trật tự trong các dịp lễ hội, hành hương, đại hội...
Nhìn chung, cơng tác tơn giáo ở Tây Nguyên từng bước đi vào chiều sâu,
sát cơ sở, sát dân, chuyển tải thông tin kịp thời đến với đồng bào nói chung, đồng
bào có đạo nói riêng; xây dựng được mối quan hệ tốt đẹp với các chức sắc, chức
việc trong các tơn giáo trên tinh thần đồn kết dân tộc. Hiện nay, tình hình tơn
giáo ở Tây Ngun có chiều hướng phát triển tích cực, hầu hết các chức sắc và
giáo dân đều có nguyện vọng phát triển mạnh về tôn giáo và nhất quán với
đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước về công
tác tôn giáo.
Tuy nhiên, bên cạnh sự chuyển biến tích cực trên, vấn đề tơn giáo và cơng
tác tơn giáo trên địa bàn Tây Ngun vẫn cịn diễn biến khó lường. Các thế lực
thù địch đã và đang tìm cách lợi dụng vấn đề dân tộc, tơn giáo chống phá Đảng


7

và Nhà nước ta với mục tiêu từng bước tách tôn giáo ra khỏi sự quản lý nhà
nước, cụ thể như:
- Sử dụng những phần tử phản động, quá khích, cực đoan trong đồng bào
các dân tộc, trong tôn giáo vào các hoạt động chống phá cách mạng. Kích động,
chia rẽ các tôn giáo, giữa tôn giáo với Đảng và chính quyền.
- Tài trợ, sử dụng các đài phát thanh, gửi tài liệu phản động và kinh sách
vào trong đồng bào dân tộc thiểu số, đồng bào các tôn giáo nhằm kích động số
cực đoan, phản cách mạng, quá khích trong đồng bào dân tộc, trong các tôn giáo
để tập hợp lực lượng; phối hợp móc nối trong - ngồi để tiến hành hoạt động gây
rối, biểu tình, bạo loạn chính trị; tuyên truyền vu cáo chính quyền “đàn áp” tơn
giáo, địi tơn giáo “độc lập” với Nhà nước, địi xóa bỏ các tổ chức tơn giáo được
Nhà nước ta chấp thuận như: “Giáo hội Phật giáo Việt Nam”; “Ủy ban Đồn kết
Cơng giáo Việt Nam”, các hệ phái Tin lành hợp pháp... Hiện nay, chúng tìm

cách phát triển nhiều hệ phái Tin lành hoạt động trái phép; trong Công giáo thì
lập nhiều loại hội đồn để tranh chấp quần chúng bằng các thủ đoạn, các hình
thức tài trợ, âm mưu từng bước vơ hiệu hóa hệ thống chính trị của ta ở cơ sở.
Đối với vấn đề dân tộc, các thế lực thù địch thông qua số đối tượng người
dân tộc lưu vong tăng cường tổ chức hội thảo về văn hóa - lịch sử các dân tộc
thiểu số, viện trợ nhân đạo,... nhằm lơi kéo những người có uy tín, trí thức là
người dân tộc thiểu số; kích động tư tưởng dân tộc hẹp hòi, đòi ly khai, lập khu
tự trị... Hiện tại, có một số Fulrơ lưu vong và các đoàn khách nước ngoài đến
Tây Nguyên với danh nghĩa tham quan, du lịch và tìm hiểu tình hình, nhưng thực
chất tìm cách móc nối, lơi kéo những người đã từng tham gia Fulrô, nhất là số
lừng khừng, cực đoan nhằm xây dựng lực lượng tại chỗ.


8

Để tiếp tục làm tốt công tác tôn giáo và dân tộc ở Tây Nguyên, cần tiến
hành đồng bộ các giải pháp về phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh, quốc
phịng, thực hiện tốt chính sách tôn giáo và dân tộc của Đảng, Nhà nước, coi
trọng cơng tác dân vận của cả hệ thống chính trị, nhất là ở cơ sở. Quan điểm
chung nhất là:
- Tăng cường hơn nữa cơng tác tun truyền, giáo dục chính trị tư tưởng
cho cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân, nhất là những người có đạo,
đồng bào các dân tộc thiểu số trên cơ sở tôn trọng quyền tự do tín ngưỡng, tơn
giáo và khơng tín ngưỡng, tơn giáo của nhân dân; nâng cao kiến thức và ý thức
tôn trọng pháp luật của mọi người dân. Công tác tuyên truyền, giáo dục tập trung
vào từng loại đối tượng cụ thể. Nội dung chú trọng vào tuyên truyền chủ trương,
chính sách của Đảng, Nhà nước về dân tộc, về tôn giáo và làm rõ những thành
quả cách mạng từ khi thống nhất đất nước cho đến nay, nhất là những chính sách
ưu tiên, ưu đãi đối với vùng đồng bào các dân tộc thiểu số Tây Nguyên.
- Tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ và giải pháp nêu trong Nghị quyết số

10/NQ-TW, ngày 18-2-2001, của Bộ Chính trị và các quyết định của Chính phủ
và Thủ tướng Chính phủ về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm an ninh, quốc
phòng ở các tỉnh Tây Nguyên. Trước hết, xác định rõ và xây dựng mơ hình nơng
- lâm kết hợp có hiệu quả. Gắn sản xuất với mở rộng mạng lưới thương nghiệp,
chế biến nông sản hàng hóa. Tập trung chỉ đạo thực hiện giao khốn quản lý, bảo
vệ rừng, giao đất trồng rừng cho hộ gia đình hoặc tạo điều kiện cho đồng bào đủ
sống và vươn lên từ nghề rừng; tổ chức đào tạo nghề gắn với giải quyết công ăn
việc làm đối với đồng bào các dân tộc thiểu số tại chỗ. Triển khai thực hiện tốt
các chính sách xã hội như: hỗ trợ về nhà ở, giáo dục - đào tạo, y tế, xã hội, văn


9

hóa... để đồng bào thực sự được hưởng lợi về những thành quả do Nhà nước đầu
tư.
- Tiếp tục quán triệt và thực hiện tốt Nghị quyết Trung ương 7 (khóa IX)
Về phát huy sức mạnh đại đồn kết tồn dân tộc, Về công tác dân tộc và công tác
tôn giáo. Phát huy quyền làm chủ của nhân dân ngay ở thôn làng, bn bản,
phum sóc; tơn trọng và bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng, tơn giáo của cơng dân;
đẩy mạnh phong trào “Xây dựng đời sống văn hóa mới ở khu dân cư”, xây
dựng “Gia đình văn hóa”, “Thơn bn văn hóa”, phong trào “Quần chúng tích
cực tham gia xây dựng và bảo vệ an ninh Tổ quốc”; khôi phục và phát huy bản
sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số; xử lý, phòng ngừa,
ngăn chặn kịp thời các nhân tố gây mất ổn định ở Tây Nguyên.
- Đầu tư xây dựng hệ thống chính trị, trước hết kiện tồn đội ngũ cán bộ
chun trách cơng tác dân tộc, công tác tôn giáo ở các cấp, các ngành, thực hiện
phương châm “Dân vận khéo thì việc gì cũng thành cơng”. Tăng cường cơng tác
dân vận chính quyền làm sao thực hiện theo tinh thần: Gần dân, trọng dân, hiểu
dân và có trách nhiệm với dân; nghe dân nói, nói dân hiểu, làm dân tin. Có kế
hoạch cụ thể bồi dưỡng về kiến thức hiểu biết về tôn giáo, về các quan điểm, chủ

trương, chính sách mới của Đảng và Nhà nước đối với tình hình phát triển kinh
tế - xã hội, an ninh, quốc phịng, dân tộc, tơn giáo, an sinh xã hội... trên địa bàn.
- Coi trọng công tác quản lý nhà nước đối với mọi hoạt động tôn giáo trên
địa bàn. Chủ động phối hợp giữa các cấp, các ngành trong việc đấu tranh, xử lý
với các phần tử đội lốt tơn giáo, chức sắc, tín đồ vi phạm pháp luật, gây chia rẽ
dân tộc, tôn giáo. Đấu tranh làm rõ đâu là sinh hoạt tôn giáo thuần túy, đâu là lợi
dụng tôn giáo, các tổ chức tôn giáo trái phép ở các địa phương.


10

- Nghiên cứu và tổ chức thực hiện tốt Nghị quyết số 23/2003/NQUBTVQH, ngày 26-11-2003, của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XI về đất
do Nhà nước đã quản lý, bố trí sử dụng trong q trình thực hiện các chính sách
quản lý nhà đất và chính sách cải tạo xã hội chủ nghĩa trước ngày 01-7-1991, các
Nghị định số 127/2005/NĐ-CP; Nghị định số 84/2007/NĐ/CP của Chính phủ và
Chỉ thị 1940/CT-TTg, ngày 31-12-2008 của Thủ tướng Chính phủ “Về nhà, đất
liên quan đến tơn giáo”.
Tồn bộ hệ thống chính trị, mỗi cán bộ, đảng viên, có trách nhiệm làm tốt
công tác tôn giáo; lồng ghép việc thực hiện công tác tôn giáo với các phong trào
hành động từ cơ sở... đó là hướng đi thiết thực và hiệu quả ở Tây Nguyên./.


11

KẾT LUẬN

Nhận thức rõ vai trị của các tơn giáo với xã hội nói chung, với văn hóa
nói riêng, trong q trình xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản
sắc dân tộc, Đảng ta rất quan tâm đến các sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng, tơn giáo
nhằm phát huy vai trị của các tơn giáo phục vụ cho sự nghiệp xây dựng và bảo

vệ đất nước. Những sinh hoạt tôn giáo lành mạnh luôn được Đảng, Nhà nước tạo
điều kiện thuận lợi. Các lễ hội ngày càng được tổ chức quy mô rộng lớn hơn, cơ
sở thờ tự ngày càng khang trang, to đẹp hơn đáp ứng nhu cầu sinh hoạt tín
ngưỡng, tơn giáo của đơng đảo người dân.
Đại hội XII của Đảng khẳng định: Tiếp tục hồn thiện chính sách, pháp
luật về tín ngưỡng, tơn giáo, phát huy những giá trị văn hoá, đạo đức tốt đẹp
của các tôn giáo. Quan tâm và tạo điều kiện cho các tổ chức tôn giáo sinh hoạt
theo hiến chương, điều lệ của các tổ chức tôn giáo đã được Nhà nước công
nhận, theo quy định của pháp luật. Đồng thời, chủ động phòng ngừa, kiên quyết
đấu tranh với những hành vi lợi dụng tín ngưỡng, tơn giáo để chia rẽ, phá hoại
khối đại đoàn kết dân tộc hoặc những hoạt động tín ngưỡng, tơn giáo trái quy
định của pháp luật.
Từ những vấn đề lý luận được tiếp thu trên lớp và những vấn đề thực tiễn
công tác tôn giáo tín ngưỡng trên địa bàn các tỉnh Tây Nguyên đã trình bày trong
nội dung bài thu hoạch, tơi rất mong nhận được sự tham gia, góp ý của các thầy
giáo, cơ giáo để bài thu hoạch của tơi được hồn thiện hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn.


12

TÀI LIỆU THAM KHẢO
(1) Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XII, Văn
phòng Trung ương Đảng, Hà Nội, 2016, tr.165
(2) Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu tồn quốc lần thứ
XI, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, tr. 83
(3) Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần
XI, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, tr. 81
(4) Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội toàn quốc lần thứ
XI, Nxb. Chính trị quốc gia, 2011, tr. 70

(5) />(6)
/>