Tập làm văn Kể lại lời nói, ý nghĩ của nhân vật
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (714.74 KB, 22 trang )
Tập làm văn
Kể lại lời nói, ý nghĩ của nhân vật.
1. Tìm những câu ghi lại lời nói và ý nghĩ của cậu
bé trong truyện Người ăn xin.
2. Lời nói và ý nghĩ của cậu bé nói lên điều gì về
cậu.
Lời nói: .....................
Ý nghĩ: .....................
Tính cách của
cậu
bé: ................
......................
......................
......................
......................
......
NGƯỜI ĂN XIN
Lúc ấy, tôi đang đi trên phố. Một người ăn xin già lọm khọm đứng ngay
trước mặt tôi.
Đôi mắt ông lão đỏ đọc và giàn giụa nước mắt. Đôi môi tái nhợt, áo quần
tả tơi thảm hại... Chao ơi! Cảnh nghèo đói đã gặm nát con người đau khổ
kia thành xấu xí biết nhường nào!
Ơng già chìa trước mặt tơi bàn tay sưng húp, bẩn thỉu. Ơng rên rỉ cầu
xin cứu giúp.
Tơi lục tìm hết túi nọ túi kia, khơng có tiền, khơng có đồng hồ, khơng có
cả một chiếc khăn tay. Trên người tơi chẳng có tài sản gì.
Người ăn xin vẫn đợi tơi. Tay vẫn chìa ra, run lẩy bẩy.
Tôi chẳng biết làm cách nào. Tôi nắm chặt lấy bàn tay run rẩy kia:
- Ông đừng giận cháu, cháu khơng có gì để cho ơng cả.
Người ăn xin nhìn tơi chằm chằm bằng đơi mắt ướt đẫm. Đôi môi tái
nhợt nở nụ cười và tay ông cũng xiết lấy tay tôi:
- Cháu ơi, cảm ơn cháu! Như vậy là cháu đã cho lão rồi. - Ơng lão nói
bằng giọng khản đặc.
Khi ấy, tôi chợt hiểu rằng: cả tôi nữa, tôi cũng vừa nhận được chút gì của
ơng lão.
Theo Tuốc-ghê-nhép
1. Những câu ghi lại lời nói và ý nghĩ của cậu bé
trong truyện Người ăn xin
Lời nói:
- Ơng đừng giận cháu, cháu
khơng có gì để cho ơng cả.
Ý nghĩ:
+ Chao ơi! Cảnh nghèo đói đã
gặm nát con người đau khổ
kia thành xấu xí biết nhường
nào.
+ Cả tơi nữa, tơi cũng vừa
nhận được chút gì của ơng lão.
Tính cách
của cậu bé:
cậu là một
người nhân
hậu, giàu lòng
trắc ẩn,
thương người
3. Lời nói và ý nghĩ của ơng lão ăn xin trong
hai cách kể sau đây có gì khác nhau?
b.
a.
- Cháu ơi, cảm ơn cháu! Như vậy Bằng giọng khản đặc, ông lão
là cháu đã cho lão rồi. - Ông lão cảm ơn tơi và nói rằng như vậy
là tơi đã cho ơng rồi.
nói bằng giọng khản đặc.
3. Lời nói và ý nghĩ của ơng lão ăn xin trong hai cách kể
sau đây khác nhau là:
Xưng hô (Cháu-lão)
Xưng hô (ông lão-tôi)
b.
a.
- Cháu ơi, cảm ơn cháu! Như vậy Bằng giọng khản đặc, ông lão
là cháu đã cho lão rồi. - Ơng lão cảm ơn tơi và nói rằng như vậy
là tơi đã cho ơng rồi.
nói bằng giọng khàn đặc.
Kể nguyên văn
Lời dẫn trực tiếp
Kể bằng lời của người kể chuyện
Lời dẫn gián tiếp
Ghi nhớ:
1.Trong bài văn kể chuyện, nhiều khi ta phải
lời nói và…
ý nghĩ của nhân vật. Lời nói
kể lại…
tính cách nhân vật
và ý nghĩ cũng nói lên …
và ý nghĩa câu chuyện.
2. Có hai cách kể lại lời nói và ý nghĩ của
nhân vật:
nguyên văn (lời dẫn trực tiếp).
- Kể …
- Kể bằng lời củangười
… kể chuyện ( lời dẫn
gián tiếp).
HOẠT ĐỘNG THỰC HÀNH
1.Tìm lời dẫn trực tiếp trong đoạn văn sau:
Ba cậu bé rủ nhau vào rừng. Vì mải chơi nên các cậu
về khá muộn. Ba cậu bàn với nhau xem nên nói thế nào
để bố mẹ khỏi mắng. Cậu bé thứ nhất định nói dối là bị
chó sói đuổi.
Cậu thứ hai bảo:
- Cịn tớ, tớ sẽ nói là đang đi thì gặp ơng ngoại.
- Theo tớ, tốt nhất là chúng mình nhận lỗi với bố mẹ.Cậu thứ ba bàn.
(Tiếng Việt 2 – 1998)
(Dựa vào dấu gạch ngang và từ xưng hô để nhận ra lời
nói trực tiếp của cậu bé thứ hai và cậu bé thứ ba)
1. + Lời dẫn trực tiếp trong đoạn văn
trên là:
- Cịn tớ, tớ sẽ nói là đang đi thì gặp
ơng ngoại.
- Theo tớ, tốt nhất là chúng mình nhận
lỗi với bố mẹ.
2. Tìm lời dẫn gián tiếp trong đoạn văn
sau :
Vua nhìn thấy những miếng trầu têm
rất khéo bèn hỏi bà hàng nước xem trầu đó
ai têm. Bà lão bảo chính tay bà têm. Vua
gặng hỏi mãi, bà lão đành nói thật là con
gái bà têm.
Truyện Tấm Cám
2. + Lời dẫn gián tiếp trong đoạn văn
trên là:
- Vua hỏi bà hàng nước trầu đó ai têm.
- Bà bảo chính tay bà têm.
- Là con gái bà têm.
3. Chuyển lời dẫn gián tiếp trong đoạn
văn trên thành lời dẫn trực tiếp.
*Gợi ý:
Muốn chuyển lời dẫn gián tiếp thành trực tiếp thì
phải nắm vững đó là lời nói của ai, nói với ai. Khi
chuyển:
-Phải thay đổi lời xưng hơ.
-Phải đặt lời nói trực tiếp sau dấu hai chấm, trong dấu
ngoặc kép hoặc đặt sau dấu hai chấm, xuống dòng,
gạch đầu dòng.
Lời dẫn trực
Lời dẫn gián
tiếp
tiếp
Vua nhìn thấy
Vua nhìn thấy
miêng
những
miếng những
trầu
têm
rất
khéo
trầu têm rất
bèn
hỏi
bà
hàng
khéo bèn hỏi bà
nước:
hàng nước xem
- Xin cụ cho
trầu đó ai têm.
biết ai đã têm
trầu này.
Lời dẫn gián Lời dẫn trực tiếp
Bà lão bảo:
tiếp
Bà lão bảo chính - Tâu bệ hạ, trầu
do chính tay gìa
tay bà tiêm.
têm đấy ạ!
Lời dẫn gián
Lời dẫn trực
tiếp
tiếp
Vua gặng hỏi Nhà vua không
mãi, bà lão
tin, gặng hỏi
đành nói thật là
mãi, bà lão đành
con gái bà têm.
nói thật :
- Thưa, đó là trầu
do con gái già
têm đấy ạ!.
• Bài 3: Chuyển lời dẫn trực tiếp trong đoạn văn sau
thành lời dẫn gián tiếp:
Bác thợ hỏi Hòe:
- Cháu có thích làm thợ xây khơng?
Hịe đáp:
- Cháu thích lắm!
(Tiếng Việt 2 – 1998)
• Nếu kể bằng lời của Hịe, cần dùng từ xưng hô nào
thay cho từ cháu? Hãy kể bằng lời của Hòe.
* Nếu kể bằng lời của bác thợ, cần dùng từ xưng hô
nào thay cho từ bác thợ? Hãy kể bằng lời của bác
thợ.
Nếu kể bằng lời của Nếu kể bằng lời của
Hòe, cần phải dùng bác thợ, cần phải dùng
từ xưng hô là em, từ xưng hơ là tơi.
mình, tơi
Một hơm, bác
Tơi hỏi Hịe có thích
thợ hỏi tơi có thích làm thợ xây khơng. Nó
làm thợ xây khơng. nói rằng nó rất thích.
Tơi liền trả lời
ln
và khơng cần nghĩ
Củng cố
Kể nguyên văn
(lời dẫn)
Ý.............
nghĩ của
nhân vật
Kể bằng
lời
của
............
người
dẫn
.............
chuyện
Tính
cách
......
nhân vật
và
ý........
nghĩa
câu
chuyện
