ĐỀ CƯƠNG ƠN TẬP HỌC KÌ I - Mơn: SINH HỌC 6
Câu 1: Em hãy kể tên các thành phần chính của tế bào thực vật?
Các thành phần chính của tế bào là: Vách tế bào, Màng sinh chất, Chất tế bào, Nhân, không bào, lục lạp…

Câu 2. Tế bào ở những bộ phận nào của cây có khả năng phân chia? Quá trình phân chia diễn
ra thế nào?
-Tế bào ở mơ phân sinh có khả năng phân chia.
Q trình đó diễn ra như sau:
+ Đầu tiên từ 1 nhân hình tàn 2 nhân, tách xa nhau.
+ Sau đó chất tế bào được phân chia, xuất hiện một vách ngăn, ngăn đôi tế bào cũ thành 2 tế bào con.
- Các tế bào con tiếp tục lớn lên cho tới khi bằng tế bào mẹ
- Sự lớn lên và phân chia của tế bào giúp cây sinh trưởng và phát triển.
Câu 3:Rễ gồm mấy miền? Chức năng của mỗi miền?
Rễ cây trong đất gồm 4 miền.
- Miền trưởng thành có các mạch dẫn: Có chức năng dẫn truyền.
- Miền hút có các lơng hút: Hấp thụ nước và muối khống
- Miền sinh trưởng: Làm cho rễ dài ra
- Miền chóp rễ: Che chỡ cho đầu rễ.
Câu 4: Cây cần nước và các loại muối khoáng như thế nào? Bộ phận nào của rễ có chức năng chủ yếu
hấp thụ nước và muối khoáng?
- Cây cần nước và các loại muối khống hịa tan, trong đó cần nhiều muối đạm, muối lân, muối kali. Nhu
cầu nước và muối khoáng là khác nhau với từng loai cây, các giai đoạn khác nhau trong chu kì sống của cây.
- Bộ phận lơng hút của rễ có chức năng chủ yếu hấp thụ nước và muối khống. Nước và muối khống trong
đất được lơng hút hấp thụ chuyển qua vỏ tới mạch gỗ đi lên các bộ phận của cây.
Câu 5: Có mấy loại rễ chính? cho ví dụ.
- Rễ cọc: gồm rễ cái và các rễ con. Ví dụ: cây bưởi, đậu, cải, …
- Rễ chùm: gồm nhiều rễ con mọc từ gốc thân. Ví dụ: lúa, ngơ, tre, …
Câu 6: Kể tên những loại rễ biến dạng và chức năng của chúng?
- Rễ củ: rễ phình to có chức năng chứa chất dự trữ được dùng khi ra hoa tạo quả. Ví dụ: cải củ, cà rốt...
- Rễ móc: rễ phụ mọc từ thân và cành trên mặt đất, móc vào trụ bám. Chức năng giúp cây leo lên. Ví dụ:
trầu khơng, hồ tiêu...

- Rễ thở: Sống trong điều kiện thiếu không khí. Rễ mọc ngược lên trên mặt đất. Chức năng lấy oxi cung cấp
cho các phần rễ dưới đất. Ví dụ: Bụt mọc, bần...
- Giác mút: Rễ biến đổi thành giác mút đâm vào thân hoặc cành của cây khác. Chức năng lấy thức ăn từ cây
chủ. Ví dụ: Tơ hồng, tầm gửi...
Câu 7: Tại sao phải thu hoạch các cây có rễ củ trước khi chúng ra hoa?
- Chất dinh dưỡng của các củ được dùng khi ra hoa tạo quả.
- Sau khi ra hoa chất dinh dưỡng trong rễ củ giảm nhiều hoặc khơng cịn nữa, làm cho rễ củ xốp, teo nhỏ lại,
chất lượng và khối lượng của củ đều giảm.
Câu 8: Thân cây gồm những bộ phận nào?
- Thân cây gồm thân chính, cành, chồi ngọn, chồi nách.
Câu 9: So sánh sự khác nhau và giống nhau giữa chồi hoa và chồi lá?
- Giống nhau: Đều có mầm lá.
- Khác nhau:
Chồi hoa:
Chồi lá:
- Có mầm hoa.
- Cú mụ phõn sinh ngn
- Chồi hoa phát triển thành cành mang - Chồi lá phát triển thành cành mang
hoa hoặc hoa.
lá.
Cõu 10: Cú my loi thõn, k tờn mt số cây có những loại thân đó?


Có 3 loại thân chính:
- Thân đứng có ba dạng:
 Thân gỗ: cứng, cao, có cành. Ví dụ: cây mít, cây xồi...
 Thân cột: cứng, cao, khơng cành. Ví dụ: Cây dừa, cây cau....
 Thân cỏ: mềm, yếu, thấp. Ví dụ: Cây lúa, cây hành...
- Thân leo: leo bằng thân quấn, tua cuốn,...Ví dụ: cây mướp, dưa leo...
- Thân bị: mềm yếu, bị lan sát đất. Ví dụ: Cây rau má..

Câu 11: Bấm ngọn, tỉa cành có lợi gì ? Những loại cây nào thì bấm ngọn , những loại cây nào thì tỉa
cành ?
- Để tăng năng xuất cây trồng tùy từng loại cây mà bấm ngọn hoặc tỉa cành .
- Những loại cây trồng như bông, đậu cà phê, nhãn trước khi cây ra hoa tạo quả thường ngắt ngọn.
- Những cây lấy gỗ (bạch đàn, lim ) lấy sợi (gai, đai) người ta thường tỉa cành xấu,cành bị sâu mà không
ngắt ngọn.
Câu 12. Thân dài ra do đâu? thân to ra do đâu
Thân cây dài ra do sự phân chia các tế bào ở mô phân sinh ngọn
Thân cây gỗ to ra do sự phân chia các tế bào mô phân sinh ở tầng sinh vỏ và tầng sinh trụ
Câu 13: Em hãy tìm sự khác nhau cơ bản giữa dác và ròng.
- Dác : là lớp gỗ màu sáng ở phía ngồi, gồm những tế bào mạch gỗ,có chức năng vận chuyển nước
và muối khống
- Rịng :là lớp gỗ màu thẩm, ở phía trong, gồm những tế bào chết ; vách dày có chức năng nâng đỡ cây
Câu 14: So sánh cấu tạo trong của miền hút ở rễ và thân non
Cấu tạo miền hút của rễ
Cấu tạo trong của thân non
Biểu bì, có lơng hút
Vỏ

Biểu bì
Vỏ

Thịt vỏ

Thịt vỏ, có chứa diệp lục
MR
MR (ở ngồi)
Bó mạch
xếp
Bó mạch

Trụ giữa
MG xen kẽ
Trụ giữa
MG (ở trong)
Ruột
Ruột
Câu 15 .Người ta thường chọn phần nào của gỗ để làm nhà, trụ cầu, đóng tủ, bàn ghế,..?Tại sao?
- Người ta thường chọn phần rịng để làm nhà, trụ cầu, đóng tủ, bàn ghế…
- Vì phần rịng rắn chắc được tạo thành từ những tế bào chết vách hóa gỗ dày, khó bị mối mọt xâm nhập.
Câu 16: Nêu chức năng các loại mạch trong thân?
- Mạch gỗ vận chuyển nước và muối khoáng từ rễ lên thân, lá.
- Mạch rây vận chuyển chất hữu cơ trong cây.
Câu 17: Mơ tả thí nghiệm chứng minh mạch gỗ của thân vận chuyển nước và muối khống?
- Dơng cơ thÝ nghiƯm: + 2 cốc nước ( 1 pha màu, 1 không pha màu)
+ Dao con, Kính lúp, 2 cành hoa màu trắng( hoa cúc hoặc hoa hng)
- Các bớc tiến hành thí nghiệm: (HS cắm một cành hoa trắng vào cốc nớc màu(A),
một cành vào cốc nớc trắng(B) từ trớc giờ thực hành)
+Sau 15-20p cánh hoa trên cành cốc A nhuốm màu của nớc.
+ Cắt ngang cành hoa, dùng kính lúp quan sát thấy các mạch gỗ nhuộm màu của n ớc.
+ Kt lun: Nớc và muối khoáng hòa tan đợc vận chuyển theo mạch gỗ của thân.
Cõu 18: trỡnh by thớ nghim chng minh cây vận chuyển được chất hữu cơ nhờ mạch rây.
- Lấy một cành cây trong vườn.
- Dùng dao bóc một khoang vỏ có cả mạch rây.


- Để một thời gian sau quan sát thấy mép vỏ phía trên phình to.
- Do khi bóc vỏ cây là đã bóc ln cả mạch rây nên chất hữu cơ do lá tổng hợp được ở phần trên không thể
vận chuyển xuống dưới được nên bi ứ đọng lại ổ mép trên-> Vậy chứng tỏ mạch rây vận chuyển chất hữu
cơ.
- Nhân dân ta thường ứng dụng hiện tượng này để nhân giống cây bằng phương pháp chiết cành.

Câu 19: Phân tích những đặc điểm phù hợp giữa cấu tạo và chức năng của các bộ phận cấu tạo bên
trong của lá ?
Bộ phận
Đặc điểm cấu tạo
Phù hợp với chức năng
-Lớp tế bào trong suốt
-Cho ánh sáng đi xuyên qua
Biểu bì
-Vách ngồi của biểu bì dày
-Bảo vệ các bộ phận bên trong lá
-Lỗ khí nhiều ở mặt dưới
-Lá thoạt hơi nước và trao đổi khí với mơi trường
Thịt lá
-Chứa nhiều lục lạp
-Thu nhận ánh sáng để tổng hợp chất hữu cơ
-Nằm xen vào phần thịt lá
-Vận chuyển nước và muối khoáng đến lá (mạch gỗ) và
Gân lá
chuyển chất hữu cơ từ lá đến các bộ phận khác (mạch rây)
Câu 20: Nêu khái niệm và viết sơ đồ tóm tắt của quang hợp?
Quang hợp là quá trình lá cây nhờ có chất diệp lục, sử dụng nước, khí cacbơnic và năng lượng ánh
sáng mặt trời để chế tạo ra tinh bột và nhả khí oxi.
Nước

+

khí cacbơnic

ánh sáng
chất diệp


lục

Tinh bột

+

khí oxi

Câu 21 : Trình bày thí nghiệm chứng minh lá cây chế tạo được tinh bột khi có ánh sáng?
- Lâý một chậu cây khoai lang để vào chỗ tối trong hai ngày.
- Dùng băng giấy đen bịt kín một phần lá ở cả hai mặt.
- Đem chậu cây đó ra để chỗ nắng gắt trong khoảng từ 4-6 giờ.
- Ngắt chiếc lá đó, bỏ băng giấy đen,cho vào cồn 90 đun sôi cách thủy để tẩy hết chất diệp lục ở lá, rồi rửa
lại bằng nước ấm cho sạch.
- Bỏ chiếc lá đó vào dung dịch iơt lỗng ta thấy phần lá khơng bị bịt băng giấy đen có màu xanh tím đặc
trưng chứng tỏ phần lá đó chế tạo được tinh bột.
Câu 22. Quang hợp của cây xanh có ý nghĩa gì đối với đời sống sinh vật trên trái đất kể cả con người?
- Ý nghĩa của quang hợp: Các chất hữu cơ và khí oxi do quang hợp của cây xanh tạo ra cần cho sự sống của
hầu hết các sinh vật trên trái đất kể cả con người
Câu 23: Nêu khái niệm và viết sơ đồ tóm tắt của hơ hấp?
Khái niệm: Trong q trình hơ hấp, cây lấy oxi để phân giải các chất hữu cơ, sản ra năng lượng cần cho các
hoạt động sống, đồng thời thải ra khí cacbơnic và hơi nước.
Sơ đồ hơ hấp:
Chất hữu cơ + khí oxi  Năng lượng + khí cacbonic + hơi nước
- Thực vật hơ hấp cả ngày lẫn đêm. tất cả các cơ quan thực vật đều tham gia q trình hơ hấp.
* Hãy giải thích câu tục ngữ : “Một hịn đất nỏ bằng một giỏ phân”=> Câu tục ngữ này có ý nghĩa khi đất
phơi khô , trở lên tơi xốp, rễ cây có điều kiện hơ hấp và phát triển tốt , hút được nhiều nước và muối khoáng ,
giống như được bón thêm phân vậy.
Câu 24: Thí nghiệm chứng minh khi cây hơ hấp nhả ra khí cácbonic

- Dựa vào hiện tượng nước vơi trong khi gặp khí cácbonic bị vẩn đục, tạo váng.
- Dụng cụ: 2 chuông thủy tinh, 2 cốc nước vơi trong, 2 tấm kính, 1 chậu cây.
- Tiến hành: đặt 2 cốc nước vôi trong lên 2 tấm kính ướt , lấy 2 chng A và B úp lên . Chuông A đặt thêm 1
chậu cây; chuông B chỉ có cốc nước vơi trong. Đưa 2 chng vào chỗ tối trong vòng 6 giờ.
- Kết quả: Sau 6 giờ cốc nước vơi trong ở chng A có lớp váng đục dày hơn, cốc nước vôi trong ở chng B
có lớp váng đục mỏng hơn.
- Kết luận: Chứng tỏ chng A nhiều khí cácboníc hơn. Vậy trong q trình hơ hấp cây xanh nhả ra khí
cácbonic.
Câu 25: Thí nghiệm chứng minh khi cây hơ hấp cây hút khí ôxi:


- Dựa vào hiện tượng khí oxi duy trì sự cháy.
- Dụng cụ: Túi bóng đen, 1 cây trồng trong cốc, cốc thủy tinh to, diêm, que đóm, tấm kính.
- Tiến hành: Đặt chậu cây vào lấy cốc thủy tinh to rồi úp tấm kính lên, dùng túi bóng đen chùm lại trong
vịng 4 tiếng. Bỏ túi bóng đen ra, châm que đóm cho cháy rồi nhanh chóng đưa vào miệng cốc.
- Hiện tượng : que đóm đang cháy tắt-> chứng tỏ trong cốc khơng cịn khí ơxi.
- Kết luận : khi cây hơ hấp cây hút khí ơxi
Câu 26. Khơng có cây xanh thì khơng có sự sống ngày nay trên Trái Đất? Điều đó đúng khơng? Vì
sao?
Khơng có cây xanh thì khơng có sự sống ngày nay trên Trái Đất, điều đó đúng vì:
- Cây cung cấp chất hữu cơ do quá trình quang hợp tạo ra cho mọi sinh vật trên trái đất.
- Cây xanh cung cấp oxi do cây xanh thải ra trong quá trình quang hợp cho các sinh vật hơ hấp.
Câu 27: Vì sao ban đêm không nên để nhiều hoa hoặc cây xanh trong phịng ngủ đóng kín cửa?
Trong phịng ngủ để nhiều cây hoặc hoa, ban đêm cây không quang hợp, chỉ có hiện tượng hơ hấp được thực
hiện, cây sẽ lấy khí ơxi của khơng khí trong phịng và thải ra nhiều khí cacbơnic. Nếu đóng kín cửa, khơng
khí trong phịng sẽ bị thiếu khí ơxi và rất nhiều khí cacbơnic nên người ngủ dễ bị ngạt, có thể chết.
Câu 28: Vì sao hơ hấp và quang hợp là hai q trình trái ngược nhau nhưng lại có quan hệ chặt chẽ
với nhau?
- Hô hấp và quang hợp là hai quá trình trái ngược nhau vì sản phẩm của quang hợp là nguyên liệu của hô hấp
và ngược lại sản phẩm của hô hấp là nguyên liệu của quang hợp.

- Hô hấp và quang hợp cần có nhau nên liên hệ chặt chẽ với nhau:
+ Hô hấp cần chất hữu cơ do quang hợp chế tạo.
+ Quang hợp và mọi hoạt động sống của cây cần năng lượng do hô hấp sản ra.
- Cây không thể sống được nếu thiếu một trong hai q trình đó.
Câu 29: Sự thốt hơi nước
-Phần lớn nước do rễ hút vào cây đã được thải ra ngồi bằng sự thốt hơi nước qua lá.
- Ý nghĩa sự thoát hơi nước qua lá: tạo sức hút để vận chuyển nước và muối khoáng từ rễ lên lá, làm cho lá
dịu mát.
* Tại sao khi đánh cây đi trồng ở nơi khác người ta chọn ngày râm mát và tỉa bớt lá hoặc cắt ngọn?
-Khi đánh cây đi trồng nơi khác người ta thường chọn ngày râm mát và tỉa bớt lá hoặc cắt ngắn ngọn để làm
giảm sự thốt hơi nước cho cây , cây khơng bị khơ héo, chết vì thiếu nước.
Câu 30: Trình bày các loại lá biến dạng
-Lá biến thành gai: Gai của cây xương rồng -> giảm sự thoát hơi nước
-Lá vảy: những vảy nhỏ nằm trên củ dong ta -> bảo vệ chồi thân rễ
-Tua cuốn: Lá chét của cây đậu Hà lan biến thành tua cuốn -> giúp cây leo cao
-Tay móc: Lá ngọn cây mây biến thành tay móc-> giúp cây bám lên cao
-Lá dự trữ:củ hành (phần bẹ lá phình to -> dự trữ chất hữu cơ)
-Lá bắt mồi: lá của cây bèo đất, cây nắp ấm -> bắt và tiêu hóa con mồi (sâu bọ).
Câu 31. Sinh sản sinh dưỡng tự nhiên là gì?
- Sinh sản sinh dưỡng tự nhiên là hiện tượng hình thành cá thể mới từ một phần của cơ quan sinh dưỡng (rễ,
thân, lá). Ví dụ : Sinh sản sinh dưỡng tự nhiên từ rễ: củ khoai lang...
Câu 32: Nêu các hình thức sinh sản sinh dưỡng do người?
- Giâm cành: giâm cành là cắt 1 đoạn cành có đủ mắt, chồi đem cắm xuống đất ẩm cho cành đó bén rễ
thành cây mới. Ví dụ: rau lang, dâm bụt, khoai mì, …
- Chiết cành: Chiết cành là làm cho cành ra rễ ngay trên cây mẹ rồi mới cắt đem trồng thành cây mới. Ví dụ:
Cam, chanh, bưởi, …
- Ghép cây là dùng 1 bộ phận CQSD (mắt, chồi, cành ghép) của 1 cây gắn vào 1 cây khác
(gốc ghép) cho tiếp tục phát triển. Ví dụ: nhãn, bưởi, xồi,…
Câu 33: Cách nhân giống nào hiệu quả nhất?



- Cách nhân giống nhanh nhất và tiết kiệm cây giống nhất là nhân giống vơ tính trong ống nghiệm. Vì từ một
bộ phận của cây ta có thể tách ra đựoc vô số tế bào, mô rồi đem nuôi cấy tạo ra vô số cây con.