iPhone nhìn dưới góc 
độ binh pháp Tôn Tử 
Về bản chất, iPhone là sự kết hợp ba loại thiết bị: một chiếc điện thoại + một 
chiếc máy nghe nhạc iPod màn hình rộng cảm ứng + một thiết bị internet di 
động. Do đó, xét về mặt công nghệ, iPhone không phải là một thiết bị đỉnh 
cao, thế nhưng, trong tay “phù thuỷ marketing” Steve Jobs, iPhone khiến cả 
thế giới lên cơn sốt mà khó có loại thiết bị tương tự nào đạt được. 
 
Chỉ sau ba tháng đi vào thị trường, iPhone đạt lượng bán tới một triệu chiếc. 
Đây là kỷ lục mà ngay các đại gia điện thoại di động (ĐTDĐ) như Nokia 
hay Samsung cũng phải mơ ước trong khi Apple lại chưa từng sản xuất 
ĐTDĐ. Theo dự báo của tạp chí Business Week hồi tháng 6.2007, iPhone sẽ 
mang về cho Apple 10 tỉ USD. 
Con số bán ra này là kết quả của một loạt tuyệt chiêu marketing, mà nếu 
nhìn dưới góc độ binh pháp Tôn Tử, người ta có thể tạm xếp vào mấy chiêu 
sau đây: 
Giương đông kích tây: chiêu này dùng tin đồn kích thích sự tò mò khiến 
truyền thông phải chạy theo. Hơn một năm trước khi iPhone được tung ra, 
đã có hàng loạt tin đồn lan truyền trên mạng và báo chí về một loại “siêu 
ĐTDĐ”. Trong khi đó thì Apple cứ úp úp, mở mở không xác nhận hay phủ 
nhận gì. 
Một bức màn mờ ảo phủ lên iPhone khiến người ta cứ tò mò tìm hiểu. 
iPhone đã tạo ra độ quan tâm cực cao khiến giới truyền thông (gồm cả báo 
chí và các website, diễn đàn về thiết bị số) phải chạy theo. Bất cứ một thông 
tin nào liên quan đến chiếc máy này đều được nhanh chóng đăng tải. 
iPhone còn kích thích thêm sự tò mò ngay khi đã sắp tung ra thị trường: chỉ 
có ba chuyên viên cấp cao của nhà cung cấp dịch vụ được “sờ tận tay” chiếc 
iPhone một vài ngày trước khi nó chính thức ra mắt tại MacWorld 2007. Cao 
tay hơn, iPhone còn giữ kín về cấu trúc bên trong của chiếc điện thoại khiến 
giới giang hồ internet tức điên lên, bỏ tiền mua iPhone về để… tháo tung ra 
xem có gì bên trong. Các hình ảnh “giải phẫu iPhone” này khi được đưa lên 
mạng đã thu hút hàng triệu lượt truy cập. 
Vài tháng sau khi iPhone ra thị trường, thông tin về iPhone vẫn tiếp tục tràn 
ngập trên báo chí và internet: AT&T kích hoạt chậm trễ đến bẻ khoá, giảm 
giá, pin mau “chết”… 
Và không chỉ ở Mỹ, cơn sốt thông tin về iPhone và mua iPhone cũng nóng 
hổi ngay tại Việt Nam và nhiều nước khác!  
Minh tri cố muội + khích tướng kế: chiêu này là biết rõ mà làm như không 
biết và khích, thách thức để đối phương làm theo ý mình. Về mặt công nghệ, 
chắc chắn là không thể ngăn cản nổi việc mở khoá mạng (unlock) iPhone. 
Có lẽ Apple thừa biết điều này nhưng vẫn tuyên bố chắc nịch là iPhone đã 
được khoá mạng chỉ dùng được với nhà cung cấp dịch vụ AT&T. 
Việc Apple cho rằng không thể unlock iPhone là một kiểu khích tướng khiến 
cộng đồng hacker lao vào nghiên cứu cách bẻ khoá. Kết quả là Apple rung 
đùi hưởng lợi vì việc bẻ khoá được iPhone trở thành sự kiện truyền thông 
hàng đầu. Ngay cả đại gia truyền hình CNN cũng phải dành nhiều thời lượng 
khi lần đầu iPhone bị bẻ khoá. 
Ngoài ra, việc bẻ khoá iPhone còn khiến cho lượng tiêu thụ tăng vọt vì 
iPhone được mua để bán sang các nước khác do việc unlock quá dễ dàng. 
Sau khi bị bẻ khoá, Apple lại tung ra phiên bản mới của hệ điều hành cho 
iPhone và tiếp tục ca bài “không thể bẻ khoá”. Kết quả: chỉ trong vài ngày, 
phiên bản này tiếp tục bị bẻ khoá và thông tin về sự kiện này lại tràn ngập 
trên các phương tiện truyền thông. 
Vô trung sinh hữu: chiêu này là không có mà làm thành có. Kế này lấy ý từ 
việc tu hú đẻ trứng vào tổ chim khác, làm chim khác không chỉ lo ấp trứng 
mà còn phải nuôi cho con tu hú lớn, khi biết bay, tu hú con lại quay về với 
bầy tu hú. 
Thiết kế nguyên thuỷ của iPhone còn khá nhiều hạn chế về tính năng so với 
các loại ĐTDĐ khác, nhất là các chức năng liên quan đến điện thoại và cài 
đặt ứng dụng mở rộng tính năng. Không rõ đây là hạn chế do thiết kế hay là 
một lỗ hổng được Apple cố tình tạo ra nhưng điều này đã kích thích cộng 
đồng lập trình trên thế giới nhảy vào… khắc phục và bổ sung dùm. 
Người ta đâm đầu vào làm không công cho Apple hưởng vì hai lý do. Thứ 
nhất, tự khắc phục những hạn chế của iPhone mà họ đang dùng. Thứ hai, 
làm để lấy tiếng, thoả mãn ý muốn chinh phục iPhone hay lấy tiền vì trong 
bối cảnh hiện nay, ai viết được tiện ích cho iPhone đều sẽ được chú ý và có 
thể bán được phần mềm cho người khác. 
Nhờ chiêu này, “tu hú” Apple đã nhờ rất nhiều “chim” khác phát triển phần 
mềm khắc phục nhược điểm và nâng cao tính năng cho iPhone. Chỉ cần gõ 
từ “iPhone softwares” vào Google, bạn sẽ tìm thấy rất nhiều phần mềm cho 
iPhone. 
Tóm lại, có thể nói là Apple đã vận dụng liên hoàn kế một cách hoàn hảo và 
rất thành công trong chiến dịch marketing cho iPhone.