Nghệ thuật điêu khắc đời Trần pptx
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (404.3 KB, 9 trang )
Nghệ thuật điêu khắc đời Trần
Tượng Hổ ở lăng Trần Thủ Độ ( Thái Bình ). Trần Thủ Độ là Thái Sư triều Trần ,
ông là người uy dũng , quyết đoán , người góp phần dựng lên vương triều Trần , người có
vai trò quan trọng trong chiến thắng chống quân xâm lược Mông cổ (1258).
Khu lăng mộ của ông được xây dựng vào năm 1264 tại Thái Bình , ở lăng có tạc
một con hổ .Tượng hổ có kích thước dài gần như thật (dài 1,43m)thân hình thon ,bộ ức
nở nang ,bắp vế căng tròn . Tượng đã lột tả tính cách dũng mãnh của vị chúa sơn lâm
ngay cả trong tư thế rất thư thái ,nằm xoải chân , chân thu về phía trước , đầu ngẩng cao .
Tượng hổ tạo khối đơn giản , dứt khoát , có chọn lọc và được sắp xếp một cách chặt chẽ ,
vững chãi . Sự chau chuốt , nuột nà của hình khối và đường nét với những đường chải
mượt của tóc hổ , những đường vằn đều đặn trên ức tạo nên những hoa văn trang trí tôn
thêm vẻ đẹp của hổ . Thông qua hình tượng con hổ , các nghệ sĩ điêu khắc thời xưa đã
nắm bắt và lột tả được tính cách , vẻ đường bệ ,lẫm liệt của thái sư Trần Thủ Độ .Bây giờ
đến Vũ Thư Thái Bình . Ta vẫn gặp một con hổ đá nằm im lìm giữa hoa hoang cỏ dại
trong di tích hoang tàn lăng Trần Thủ Độ . Đây là một tác phẩm nghệ thuật đẹp trong nền
nghệ thuật điêu khắc cổ Việt Nam.
Tượng quan hầu trong lăng vua Trần Hiến Tông ở xã An Sinh huyện Đông Triều ,
tỉnh Quảng Ninh .Vua Trần Hiến Tông mất năm 1341 , tuy đã 13 năm làm vua , nhưng
lúc ấy mới 23 tuổi . Có lẽ vì thế , trong sự thương tiếc của triều đình , đây là lăng mộ vua
Trần duy nhất có các tượng “người đá , ngựa đá ,hổ đá , dê đá ,trâu đá “như các tác giả
sách Đại Nam Nhất Thống Chí ở cuối thế kỷ XIX còn thấy > Sau nhiều biến thiên lịch sử
, cho đến thập niên 70 của thế kỷ XX , khu lăng đã bụ hủy hoại , song vẫn còn hai tượng
quan hầu , chó đá và trâu đá .
Rất tiếc cả hai tượng quan hầu đều bị gẫy mất đầu nhưng may tìm được một đầu
tượng chắp lên rất khớp ., và như thế có thể nhận ra một tượng quan hầu khá nguyên .
tượng cao 130 cm, đứng trên đế chữ nhật cạnh trước 39 cm cạnh bên 30 cm còn nổi trên
đất 10cm . Tượng và bệ liền một khối đá dựng thẳng đứng , tất cả khuôn lại trong một trụ
gọn gàng như kiểu tượng mồ tây nguyên , không có những chi tiết nhô ngang dễ gãy .
Tượng được diễn tả một viên quan hầu cận đứng nghiêm , hai tay ép sát sườn rồi đưa
ngang về trước bụng để nâng một vật như chiếc hộp trước ngực , nhưng bàn tay bị che
khuất . Đầu tượng đội mũ bó sát thành băng ngang phía trên trán .Thân mặc áo dài quét
đất , gấu áo hơi loe ra , phía trước để lộ hai bàn chân đi giầy , ống tay áo rộng thành khối
vuông trước bụng , áo không có trang trí mà chỉ có nếp chảy xuôi , bốn cạnh thân nổi rõ .
Như vậy toàn thân tượng cũng như các thành phần chính được quy về các khối hình học
có góc cạnh rõ ràng , điều đó làm tăng tính khúc triết , khỏe khoắn , dứt khoát . Đầu
tượng hơi dài , mặt thon thả ,mắt , nũi , miệng đều rát thực và ở trạng thái đăm chiêu ,
bình thản .Trong không gian lăng mộ , giữa lũng hoang cạnh sườn núi , tượng quan hầu
trang nghiêm và tĩnh lặng đến tuyệt đối , phảng phất một nỗi ưu tư .
Tượng thú và quan hầu lăng Trần Hiến Tông
Trong chùa Dâu ở gian giữa chùa có tượng Bà Dâu , hay nữ thần Pháp Vân , uy nghi trầm
mặc , màu đồng hun , cao gần 2m được bày ở gian giữa . Tượng có gương mặt đẹp với
nốt ruồi to đậm giữa trán gợi liên tưởng tới những nàng vũ nữ Ấn Độ , tới quê hương Tây
Trúc , còn hai pho tương rất đẹp là tượng Kim Đồng và Ngọc Nữ chầu hai bên , với
khuôn mặt sống động , đứng trong tư thế của một điệu múa cổ xưa , đặc biệt tượng Ngọc
Nữ vấn khăn , rẽ tóc mang đậm tâm hồn người Việt . Ngoài ra trong chùa chính còn rất
nhiều các pho tượng cổ : Tượng Tổ Sư Tỳ-Ni-Đa-Lưu-Chi , tượng Mạc Đĩnh Chi ,các
pho Kim Cương , Hộ Pháp . Tượng Phật , Bồ Tát , Thánh Tăng , Đức Ông được bày phía
sau cũng là những tác phẩm điêu khắc giá trị .
