Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (155.48 KB, 2 trang )
Gừng gió chữa xơ gan cổ trướng
Gừng gió, Riềng gió, Ngải xanh, Ngải mặt trời - Zingiber zerumbet Sm, thuộc
họ gừng - Zingeberaceae
Mô tả: Cây thảo cao 1-1,30m, có bẹ. Thân rễ dạng củ, phân nhánh, mặt ngoài màu
trắng, bên trong màu vàng vàng. Lá xếp sít nhau, hầu như không cuống, thuôn
ngọn giáo, có mũi nhọn, thon ở gốc, màu lục sẫm ở trên, nhạt màu và có lông rải
rác ở mặt dưới; bẹ lá nhẵn trừ ở chóp. Cán hoa dài 30-60cm bao phủ nhiều vẩy lợp
bên nhau, có lông ở ngoài. Bông hình trứng, với những lá bắc to áp sát, hình mắt
chim, màu lục, đường kính 25-30mm. Hoa vàng; tràng hoa có ống 2cm, với các
thuỳ hình ngọn giáo; cánh môi có 3 thuỳ, thuỳ giữa lớn hơn, lõm, tù, các thuỳ bên
nguyên, ngắn hơn đến 3 lần. Quả nang hình bầu dục, hạt đen, ít, có áo hạt trắng.
Bộ phận dùng: Thân rễ (củ) Rhizoma Zingiberis.
Nơi sống và thu hái: Cây của vùng Ðông Dương và Ấn Độ, thường gặp dưới tán
rừng ẩm. Có thể thu hái thân rễ quanh năm, dùng tươi hay phơi khô dùng dần.
Thành phần hoá học: Thân rễ chứa tinh dầu Từ tinh dầu này, đã tách được
zerumbone, một sesquiterpen keton đơn vòng, có tác dụng kháng khuẩn trên thực
nghiệm đối với Micrococcus pyogenes var aureus và Mycobacterium tuberculosis.
Tính vị, tác dụng: Gừng gió có vị cay đắng, tính ấm, có tác dụng tán phong hàn,
tán huyết ứ, kích thích, bổ và lọc máu.
Công dụng, chỉ định và phối hợp: Thường dùng trị trúng gió, đau bụng, sưng tấy
đau nhức, trâu bò bị dịch. Ngày dùng 20-30g dạng thuốc sắc; thường phối hợp với
các vị thuốc khác. Ở Ấn Độ người ta cũng dùng như gừng. Ở Campuchia, thường
dùng ngâm rượu (khoảng 160g trong 1 lít rượu) dùng uống ngày 2-3 ly để trị
chứng khó chịu, chóng mặt có triệu chứng ngất, cả cho người mới sinh đẻ, trong
vài tuần lễ đầu tiên sau khi sinh.
Ðơn thuốc:
1. Chữa trúng gió lạnh, bị ngất, chân tay giá lạnh. Gừng gió 20-30g, giã nhỏ, chế