SỞ GD&ĐT LONG AN
---------------(Hướng dẫn chấm gồm
04 trang)

KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT CHUYÊN LONG AN
NĂM HỌC 2016-2017
HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THI CHÍNH THỨC
Mơn thi: NGỮ VĂN (Khơng chun)

I. Hướng dẫn chung
-

Giám khảo cần đánh giá bài làm trên hai mặt: kĩ năng làm văn và kiến thức, tránh đếm ý
cho điểm.
Cần chủ động, linh hoạt trong vận dụng hướng dẫn chấm; khuyến khích những bài văn
có cảm xúc, sáng tạo.
Cho điểm lẻ đến 0,25.
Điểm toàn bài là tổng điểm bài văn (10,0 điểm)

II. Đáp án và thang điểm
ĐÁP ÁN
PHẦN I
Câu 1
2,0

Điểm

VĂN BẢN VÀ TIẾNG VIỆT

5,0

a.-Dịng thơ được trích trong tác phẩm “Truyện Kiều”
-Của tác giả Nguyễn Du
*Cách chấm:Nếu thí sinh:
-Nêu đúng như đáp án: chấm trọn điểm
-Sai chính tả (kể cả không viết hoa): chấm 00 điểm
-Nêu tên tác phẩm là “Đoạn trường tân thanh”: chấm 0,25 điểm
-Nêu tên tác giả là “Tố Như” hoặc “Thanh Hiên”: chấm 00 điểm
b. -Dịng thơ nói về nhân vật Thúy Kiều
-Gợi tả vẻ đẹp của đơi mắt, lơng mày
*Cách chấm:Nếu thí sinh:
-Nêu đúng như đáp án: chấm trọn điểm
-Nêu vẻ đẹp của đôi mắtkhông nêu lông mày: chấm 0,25 điểm
-Nêu vẻ đẹp của lơng mày haygương mặthoặc chỉ nói vẻ đẹp (chung)
của Thúy Kiều: chấm 00 điểm
c.-“Làn thu thủy”: làn nước mùa thu dợn sóng gợi lên thật sống động vẻ
đẹp của đôi mắt trong sáng, long lanh, linh hoạt, …
-“Nét xuân sơn”: nét núi mùa xuân gợi lên đôi lông mày thanh tú trên
gương mặt trẻ trung
Tác giả đã gợi, tạo một ấn tượng chung về vẻ đẹp của một giai nhân
tuyệt thế.
*Cách chấm:Nếu thí sinh:
-Nêu đúng như đáp án: chấm 0,5 điểm
-Nêu đúng 2 ý bất kì trong đáp án: chấm 0,5 điểm
-Nêu đúng 1 ý bất kì trong đáp án: chấm 0,25 điểm
-Nêu chung: ý nói mắt đẹp, trong sáng, long lanh như nước mùa thu, lông
mày đẹp thanh thoát như nét núi mùa xuân: chấm 0,5 điểm
-Diễn đạt khác nhưng tương đồng về ý nghĩa vẫn chấm là đúng đáp án.
1

0,25

0,25

0,25
0,25

0.5


-Nêu chung chung: mắt đẹp, lông mày đẹp hay chỉ nói mắt đẹp như nước
mùa thu, mắt đẹp như nét núi mùa xuân hay lặp lại từ ngữ trong câu thơ
(đẹp như làn thu thủy, đẹp như nét xuân sơn) mà khơng giải thích đẹp
như thế nào: chấm 00 điểm
d.-Chép dòng thơ tiếp theo: Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh.
-Dự báo: số phận Thúy Kiều sẽ éo le, đau khổ, bất hạnh
*Cách chấm:Nếu thí sinh:
-Nêu đúng như đáp án: chấm 0,5 điểm
-Chép đúng dịng thơ: sai chính tả, sai từ, đảo vị trí các từ, thiếu từ: từ
một từ trở lên: chấm 00 điểm
-Dự báo:
+Nêu: Thúy Kiều sẽ bị ghét ghen, đố kị, hờn ghen: chấm 0,25 điểm
+Nêu được được ý tương đương: chấm 0,25 điểm
Câu 2:
3,0

a.-Lời dẫn: “Khách đến bất ngờ, chắc cu cậu chưa kịp quét tước dọn dẹp,
chưa kịp gấp chăn chẳng hạn”
-Ý nghĩ được dẫn
-Là lời dẫn trực tiếp
*Cách chấm:Nếu thí sinh:
-Nêu đúng như đáp án: chấm trọn điểm

-Lời dẫn: sai, thiếu, đảo vị trí các từ: từ một từ trở lên: chấm 00 điểm

0,25
0,25

0,5
0,25
0,25

b.Hàm ý trong phần in đậm: Mời khách lần đầu gặp lại có cả phụ nữ, nên 0,5
xin phép về trước để chuẩn bị đón tiếp cho lịch sự.
*Cách chấm:Nếu thí sinh:
-Nêu đúng như đáp án: chấm 0,5 điểm
-Nêu được ý “xin phép về trước để chuẩn bị đón tiếp cho lịch sự”:
chấm 0,5 điểm
c.-Phép thế
+Từ ngữ liên kết: Ông-Họa sĩ
-Phép đồng nghĩa
+Từ ngữ liên kết: người con trai-cu cậu
*Cách chấm:Nếu thí sinh:
-Nêu đúng như đáp án: chấm trọn điểm
-Nêu từ ngữ liên kết ngược lại theo thứ tự của đáp án. Ví dụ: Từ ngữ liên
kết: Họa sĩ - Ông: chấm 00 điểm.
-Nêu sai tên phép liên kết mà nêu đúng từ ngữ liên kết. Ví dụ: Phép thế:
người con trai-cu cậu: chấm 00 điểm.
PHẦN II

LÀM VĂN
Cảm nhận về bài thơ Sang thu của Hữu Thỉnh
Bỗng nhận ra hương ổi

Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
2

0,5
0,25
0,5
0,25

5,0


Sơng được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
Vẫn cịn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi.
- Yêu cầu kĩ năng: Biết cách làm bài văn nghị luận văn học; vận
dụng nhuần nhuyễn các thao tác cơ bản như phân tích, chứng minh, bình
luận, so sánh…; kết cấu chặt chẽ, mạch lạc, không mắc lỗi chính tả, ngữ
pháp, dùng từ.
- Yêu cầu về kiến thức: Trên cơ sở hiểu biết về tác phẩm, học sinh
có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau, nhưng vẫn phải làm rõ các ý
chính:

-


Nêu vấn đề nghị luận: Giới thiệu tác giả, tác phẩm
Giới thiệu tác giả Hữu Thỉnh
Giới thiệu tác phẩm Sang thu.

 Khái quát nội dung, nghệ thuật
- Cảm nhận tinh tế của nhà thơ về những chuyển biến của đất trời
lúc cuối hạ sang thu:(Khổ1)
+Tín hiệu của sự chuyển mùa đến từ ngọn gió se mang theo hương
ổi.
+ Sương đầu thu “chùng chình”, giăng mắc nhẹ nhàng, chuyển
động chầm chậm nơi đường thơn ngõ xóm.
+Nhà thơ ngỡ ngàng, cảm xúc bâng khuâng qua các từ: bỗng, hình
như.
+ Cảnh đất trời lúc cuối hạ sang thuđược cảm nhận qua nhiều yếu
tố, bằng nhiều giác quan và sự rung động tinh tế.
Lưu ý: Học sinh phải dẫn chứng thơ khi phân tích thì mới đạt điểm
tối đa.
- Cảm nhận tinh tế của nhà thơ về những chuyển biến trong
khơng gian lúc sang thu:(Khổ 2)
+Dịng sơng “dềnh dàng” trôi một cách thanh thản gợi lên vẻ êm
3

0,5
0,25
0,25
0,25
1,0
0,25
0,25

0,25
0,25

0,75
0,25


dịu của bức tranh thiên nhiên. Chim bắt đầu “vội vã” ở buổi hồng hơn.
+Tập trung phân tích hình ảnh liên tưởng đặc sắc “Có đám mây
mùa hạ/ Vắt nửa mình sang thu”.
+ Sự tinh tế khơng chỉ thể hiện ở những từ ngữ diễn tả trạng thái sự
vật dềnh dàng, vội vã, vắt nửa mình sang thu mà cịn ở cảm nhận bâng
khuâng, xao xuyến của con người.
Lưu ý: Học sinh phải dẫn chứng thơ khi phân tích thì mới đạt điểm
tối đa.
- Những suy ngẫm, triết lí của nhà thơ về cuộc đời:(Khổ 3)
+ Những hiện tượng thời tiết mùa hè vẫn còn: nắng, mưa, sấm
nhưng đã đổi thay theo bước đi của mùa hạ. Điều đó được diễn tả qua
những từ ngữ: vẫn, còn, bao nhiêu, vơi dần, bớt…
+Hình ảnh “sấm”, “hàng cây” vừa có tính tả thực vừa mang ý nghĩa
ẩn dụ gợi ra những suy ngẫm thâm trầm. Cuối hạ-đầu thu, khi đã khơng
cịn những cơn mưa xối xả thì sấm cũng bớt bất ngờ và dữ dội. “Hàng
cây đứng tuổi” là hàng cây đã qua bao cuộc chuyển mùa, khơng cịn bị
bất ngờ, giật mình vì tiếng sấm. Tựa như con người đã từng trải thì cũng
vững vàng hơn trước những tác động bất thường của ngoại cảnh, cuộc
đời.
Lưu ý: Học sinh phải dẫn chứng thơ khi phân tích thì mới đạt điểm
tối đa.
- Đặc sắc nghệ thuật: Những từ ngữ diễn tả cảm giác, trạng thái
(bỗng, phả vào, chùng chình…) được nhà thơ sử dụng rất tinh tế. Hình

ảnh thơ tự nhiên khơng trau chuốt mà giàu sức gợi cảm. Thể thơ năm
chữ, biện pháp tu từ nhân hóa,…
 Nêu nhận định, đánh giá chung về bài thơ
Diễn đạt:
- Đúng chính tả, sạch sẽ, rõ ràng, đẹp
- Dùng từ, đặt câu không mắc lỗi
- Viết sai dưới 05 lỗi trừ 0,25điểm
- Viết sai trên 05 lỗi: 00 điểm

__________ Hết _________

4

0,25
0,25

1,0
0,5

0,5

0,5

0,5
0,5