Lý thuyết và bài tập môn Vật lí 8_Học kì II

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (220.31 KB, 20 trang )

Giáo viên: Mai Quang Hưởng
MỤC LỤC

1
Lý thuyết và bài tập Vật lí 8 – Học kì II

Giáo viên: Mai Quang Hưởng
Chương 1: CƠ HỌC (tiếp theo)
Bài 13: CƠNG CƠ HỌC
I – LÝ THUYẾT
1. Khi nào có công cơ học ?
Công cơ học (Công) được thực hiện khi có …….. tác dụng làm vật ……………..
Cơng cơ học phục thuộc vào hai yếu tố là:
o Độ mạnh của lực tác dụng (F)
o Độ dài quãng đường chuyển dời (s)
VD: Hãy cho ví dụ về trường hợp cơng được thực hiện.
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
2. Cơng thức tính cơng cơ học
Cơng cơ học được tính bởi cơng thức: …………………………………….
Trong đó:
o A: cơng cơ học (J)
o F: lực tác dụng (N)
o s: quãng đường chuyển dời (m)
Chú ý: Nếu vật chuyển động lên đều theo phương thẳng đứng thì cơng tính bởi:
A = F.s = P.h = 10.m.h
II – BÀI TẬP
1. Bỏ qua mọi ma sát. Hãy cho biết tên lực đã thực hiện công trong các trường hợp sau đây.
a. Người kéo xe thồ đi từ rẫy về nhà.

b. Ngựa đang kéo xe trên đường.
c. Xe gắn máy chạy từ tỉnh về huyện
d. Bạn Ly đạp xe từ nhà đến trường.
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
2. Trong các trường hợp sau, trường hợp nào có cơng cơ học, trường hợp nào khơng có cơng cơ
học ? Hãy giải thích.
a. Dùng dây kéo thùng gỗ chuyển động trên mặt sàn nằm ngang.
b. Dùng tay ấn thật mạnh vào vách tường.
c. Chiếc ôtô đang chuyển động trên đường.
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
3. Động cơ ôtô sinh ra một lực 1000 N để làm ôtô chuyển dời một đoạn đường dài 100 m. Hãy
tính cơng do động cơ ôtô sản ra.
ĐS: 100000 J
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________

1
Lý thuyết và bài tập Vật lí 8 – Học kì II

Giáo viên: Mai Quang Hưởng
4. Một cần cẩu nâng đều thùng hàng nặng 2 tấn từ mặt đất lên độ cao 8 m so với mặt đất. Hãy tính

cơng mà cần cẩu đã thực hiện. ĐS: 160000 J
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
5. Một cần cẩu nâng đều một thùng hàng nặng 2 tấn lên độ cao h. Biết rằng công do cần cẩu sinh
ra là 50000 J. Hãy tính h.
ĐS: 2,5 m
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
6. Một lực sĩ nâng đều quả tạ nặng 125 kg lên độ cao 2 m so với mặt đất. Tính cơng của lực sĩ đã
thực hiện.
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
7. Một ôtô di chuyển quãng đường dài 1500 m với lực kéo 400 N.
a) Tính cơng của động cơ đã thực hiện trên quãng đường đó.
b) Sau đó ơtơ đi tiếp qng đường dài 2 km. Biết rằng trên đoạn đường thứ hai thì động cơ đã
sinh ra một cơng là 1800000 J. Hãy tính lực kéo của động cơ trên đoạn đường thứ hai.
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________

8. Trong cơng trường người ta sử dụng búa máy để đóng những chiếc cọc bê tông xuống đất. Khi
búa được đưa lên cao khoảng cách từ búa đến đầu chiếc cọc là 0,2 m. Cho biết khối lượng của
búa máy là 2 tấn. Khi búa được thả rơi xuống đập vào đầu cọc thì cọc bị lún sâu xuống đất. Hãy
tính công của búa máy đã thực hiện.
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
9. Một thang máy được kéo lên từ độ sâu 80 m dưới hầm mỏ lên mặt đất. Biết khối lượng của
thang máy là 800 kg.
a. Hãy tính cơng nhỏ nhất để thực hiện cơng việc đó của động cơ.
ĐS: 640000 J

1
Lý thuyết và bài tập Vật lí 8 – Học kì II

Giáo viên: Mai Quang Hưởng
b. Trong trường hợp lực ma sát 200 N. Hãy tính cơng kéo nhỏ nhỏ nhất mà động cơ có thể thực

hiện. ĐS: 656000 J
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________

Bài 14: ĐỊNH LUẬT VỀ CÔNG
I – LÝ THUYẾT
1. Hãy phát biểu định luật về công.
Phát biểu: Không một máy cơ đơn giản nào cho ta lợi về công, được lợi bao nhiêu lần về
lực thì ………………………………………… và ngược lại.
2. Cách giải bài tập về máy cơ đơn giản
a) Ròng rọc động
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
b) Mặt phẳng nghiêng
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
c) Địn bẩy
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
3. Viết biểu thức tính hiệu suất cơ học.
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________
II – BÀI TẬP

1
Lý thuyết và bài tập Vật lí 8 – Học kì II

Giáo viên: Mai Quang Hưởng
1. Một người dùng một lực Fk = 300 N để kéo theo phương ngang một vật trên mặt sàn nằm ngang

đi được một đoạn s = 25 m. Biết lực ma sát tác dụng lên vật không đổi và bằng Fms = 30 N.
a. Hãy tính cơng của lực kéo. ĐS: 8250 J
b. Hãy tính công của lực ma sát. ĐS: 750 J
c. Chuyển động của vật là dạng chuyển động nào (nhanh dần đều, chậm dần hay đều) ?
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
2. Để đưa một thùng hàng nặng m = 50 kg từ mặt đất lên xa tải cao h = 1,2 m so với mặt đất người
ta dùng một mặt phẳng nghiêng dài s = 7 m.
a. Tính cơng thực hiện được. ĐS: 600 J
b. Tính lực kéo. ĐS: 85,7 N
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________
3. Để đưa một thùng hàng nặng m = 60 kg từ mặt đất lên xa tải cao h = 2 m so với mặt đất người ta
dùng một mặt phẳng nghiêng dài s = 7 m. Cho biết lực ma sát có độ lớn bằng Fms = 20 N.
a. Tính lực kéo tối thiểu để kéo thùng hàng.
b. Tình hiệu suất.
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
4. Người ta dùng một hệ thống ròng rọc cố định và ròng rọc động như hình để
nâng một vật nặng có khối lượng m = 60 kg lên độ cao h = 2 m. Bỏ qua ma sát và khối
lượng của ròng rọc, dây treo khơng bị dãn.
a. Hãy tính cơng nâng vật. ĐS: 1200 J
b. Hãy tính lực kéo nhỏ nhất mà người cần tác dụng vào đầu A của ròng rọc để
thực hiện cơng việc đó. ĐS: 300 N
c. Khi vật đã lên được độ cao h = 2 m thì đầu A của dây đã đi chuyển một đoạn s
bao nhiêu ? ĐS: 4 m
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
1
Lý thuyết và bài tập Vật lí 8 – Học kì II

Giáo viên: Mai Quang Hưởng

_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
5. Người ta dùng hệ thống ròng rọc động và ròng rọc cố định để nâng đều một vật nặng có trọng
lượng P = 900 N. Bỏ qua ma sát và dây treo không dãn.
a) Nếu độ dài đoạn dây kéo là s = 3 m thì vật được nâng lên một đoạn h bằng bao nhiêu ?
b) Tính lực kéo và cơng kéo.
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
6. Người ta dùng hệ thống ròng rọc động và ròng rọc cố định để nâng đều một vật nặng. Cho biết
lực kéo dây là 250 N.
a) Cho biết lực ma sát có độ lớn 30 N. Tính trọng lượng của vật.
b) Nếu đoạn dây cần kéo dài 4 m thì vật được nâng lên bao nhiêu ?
c) Tính hiệu suất của hệ thống rịng rọc.
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
Bài 15: CƠNG SUẤT
I – LÝ THUYẾT
1. Cơng suất được xác định như thế nào ? Công thức tính cơng suất.

- Định nghĩa: Cơng suất được xác định bằng công thực hiện được trong một đơn vị thời gian.
A
P=
t
- Cơng thức tính cơng suất:
Trong đó:
o P: Cơng suất (W)
o A: công thực hiện được (J)
o t: thời gian thực hiện công (s)
- Đơn vị của công suất là W (t). Ngồi ra cơng suất cịn được tính bằng Hp (1 Hp = 746 W)
o 1 kW = 1000 W
o 1 MW = 1000000 W

P = Fv
2. Hãy chứng minh cơng thức

_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
1
Lý thuyết và bài tập Vật lí 8 – Học kì II

Giáo viên: Mai Quang Hưởng
_________________________________________________________________________________
II – BÀI TẬP
1. Động cơ ôtô sinh ra một lực kéo 10000 N để kéo ôtô đi được 100 m trong thời gian 15 giây.
a) Tính cơng của động cơ ơtơ sinh ra.
b) Tính cơng suất của động cơ ôtô ra đơn vị W và Hp.
ĐS: 1000000 J; 66,7 kW; 89,4 Hp
_________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
2. Một người kéo một vật từ giếng sâu 14 m so với mặt đất lên đều trong 30 giây. Người ấy phải
dùng một lực là 160 N. Tính cơng đã thực hiện và cơng suất của người đó.
ĐS: 2240 J và 74,7 W
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
3. Một con ngựa kéo xe đi quãng đường 6 km trong thời gian 30 phút. Biết lực kéo của ngựa là
khơng đổi và bằng 200 N.
a) Tính cơng của ngựa thực hiện.
b) Tính cơng suất kéo của ngựa.
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
4. Một động cơ ôtô hoạt động với công suất không đổi 7 kW.
a. Tính cơng mà ơtơ thực hiện được trong phút. ĐS: 420 kJ.
b. Biết xe chuyển động với tốc độ 10 m/s. Hãy tính độ lớn của lực kéo của động cơ.
ĐS:42000 N
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________
5. Một xe đạp điện có cơng suất 600 W chuyển động đều trên đoạn đường dài 6 km trong thời gian
30 phút.
a) Tính vận tốc của xe đạp điện.
b) Tính lực kéo của động cơ xe đạp.
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
1
Lý thuyết và bài tập Vật lí 8 – Học kì II

Giáo viên: Mai Quang Hưởng
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
6. Một máy kéo khi hoạt động với cơng suất 1600 W thì nâng được một vật nặng 70 kg lên cao 10
m trong 6 giây.
a. Tính cơng mà máy đã thực hiện trong thời gian nâng vật. ĐS: 9600J
b. Muốn rút ngắn thời gian nâng vật cịn 4 giây thì động cơ của máy phải hoạt động với công
suất bao nhiêu ?
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________

Bài 16: CƠ NĂNG
Bài 17: SỰ CHUYỂN HĨA VÀ BẢO TỒN CƠ NĂNG
I – LÝ THUYẾT
1. Khi nào vật có cơ năng ?
- Khi vật có khả năng thực hiện cơng ta nói vật có cơ năng.
2. Thế nào là thế năng trọng trường ? Cho ví dụ về vật có thế năng trọng trường.
- Thế năng trọng trường là cơ năng của vật có được do vật có độ cao so với mặt đất hoặc so
với các vật khác được chọn làm mốc.
- VD: Máy bay đang bay trên cao, máy bay đang có thế năng trọng trường.
3. Thế nào là thế năng đàn hồi ? Cho ví dụ về vật có thế năng đàn hồi.
- Thế năng đàn hồi là cơ năng của vật có được do vật biến dạng đàn hồi.
- VD: Kéo dãn sợi dây cao su, sơi dây đang có thế năng đàn hồi.
4. Thế nào động năng ? Cho ví dụ về vật có động năng.
- Động năng là cơ năng của vật có được do vật chuyển động.
- VD: Ơtơ đang chạy, ơtơ có động năng.
5. Cho ví dụ về vật vừa có thế năng vừa có động năng.
VD: Máy bay đang bay trên bầu trời, máy bay vừa có thế năng, vừa có động năng.
6. Cơ năng của vật là gì ?
- Cơ năng của một vật là tổng động năng và thế năng của vật đó.
7. Kết luận về sự chuyển hố và bảo tồn cơ năng trong các quá trình cơ học.
- Trong các q trình cơ học ln có sự chuyển hố qua lại giữa động năng và thế năng nhưng
cơ năng không đổi.
8. Hãy phân tích sự chuyển hố cơ năng khi quả bóng rơi và quả bóng nảy lên.
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
II – BÀI TẬP

1
Lý thuyết và bài tập Vật lí 8 – Học kì II

Giáo viên: Mai Quang Hưởng
1. Hãy cho 2 ví dụ về sự chuyển hóa từ thế năng sang động và 2 ví dụ về sự chuyển hóa từ động

năng sang thế năng.
2. Các nhà máy thủy điện dùng sức nước chảy từ trên cao xuống để làm quay Tua-bin phát điện.
Hãy chỉ ra sự chuyển hóa năng lượng trong quá trình vừa nêu trên.
3. Dùng búa để đóng đinh vào gỗ. Khi búa được nâng lên và rơi xuống năng lượng của nó thay đổi
thế nào?
4. Khi thả quả bóng cao su rơi xuống, quả bóng nảy lên khơng đúng độ cao ban đầu. Như vậy đã
có một phần năng lượng bị mất đi. Hãy giải thích hiện tượng trên.
5. Một vật được xem là có cơ năng khi vật đó
A. có trọng lượng lớn. B. có khả năng thực hiện cơng lên vật khác.
C. có khối lượng lớn.
D. chịu tác dụng của một lực lớn.
6. Động năng của vật phụ thuộc vào
A. chỉ có tốc độ của vật.
B. cả khối lượng và tốc độ của vật.
C. chỉ có khối lượng của vật.D. cả khối lượng, tốc độ và độ cao của vật.
7. Chọn mốc thế năng ở mặt đất, trường hợp nào sau đây vật có cả thế năng và động năng?
A. Con chim đang bay trên không trung.
B. Máy bay chuyển động trên đường băng để cất cánh.
C. Quyển sách đặt trên giá sách cao.
D. Viên đạn đang nằm yên trong hộp đạn.
8. Đơn vị của cơ năng là
A. W/s.
B. J/s.

C. W.s.
D. kW.
9. Vật nào sau đây không có cơ năng?
A. Hịn bi lăng từ từ trên mặt đất.
B. Dây cung khi được kéo căng.
C. Quyển sách đặt trên bàn.
D. Đoàn tàu đang chuyển động trên
đường ray.
10. Động năng của vật sẽ bằng không khi
A. vật chuyển động thẳng đều.
B. độ cao của vật so với vật mốc không thay đổi.
C. khoảng cách của vật với vật mốc không thay đổi.
D. vật đứng yên so với vật mốc.
11. Một vật chỉ có thế năng đàn hồi khi
A. vật chịu tác dụng bởi các lực cân bằng.
B. vật mốc chọn ngay vị trí của vật.
C. vật bị biến dạng.
D. vật có tốc độ bằng khơng.
12. Thế năng của một vật sẽ bằng không khi
A. vật mốc chọn ngay vị trí của vật.
B. vật chịu tác dụng bởi các lực cân bằng.
C. vật có tốc độ bằng khơng.
D. vật bị biến dạng.
13. Một hành khách ngồi trên một toa tàu đang chuyển động trên đường ray. Chọn câu đúng.
A. So với toa tàu hanh khách có động năng bằng khơng.
B. So với người ngồi bên cạnh thì hành khách có động năng khác không.
C. So với đường ray hành khách có động năng bằng khơng.
D. So với đất hành khách có động năng bằng khơng.
14. Chọn câu sai.
A. Khối lượng càng lớn thì thế năng đàn hồi càng lớn.

B. Thế năng hấp dẫn không phụ thuộc vào tốc độ của vật.
C. Động năng là cơ năng mà vật có được do chuyển động.
D. Thế năng đàn hồi phị thuộc vào độ biến dạng của lò xo.
_____________________________________________________________

1
Lý thuyết và bài tập Vật lí 8 – Học kì II

Giáo viên: Mai Quang Hưởng
Chương 2: NHIỆT HỌC
Bài 19: CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO ?
I – LÝ THUYẾT
Kết luận về cấu tạo của các chất.
- Các chất được cấu tạo từ các hạt nhỏ bé riêng biệt gọi là nguyên tử và phân tử.
- Giữa các phân tử, ngun tử ln có khoảng cách.
(Phân tử là một nhóm các nguyên tử tạo thành)

VD: Phân tử nước là một nhóm gồm 2 nguyên tử Hidro kết hợp với 1 nguyên tử Oxi).
1
Lý thuyết và bài tập Vật lí 8 – Học kì II

Giáo viên: Mai Quang Hưởng
Lưu ý: Trước đây, để chứng minh vật chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt , giữa chúng có
khoảng cách, người ta phải dựa vào hàng loạt các sự kiện thực nghiệm như sự hụt thể tích của hỗn
hợp, sự khuếch tán, chuyển động Bơ - rao... Ngày nay, do sự chụp được ảnh của các phân tử,
nguyên tử riêng biệt nên có thể dùng chúng để khẳng định là vật chất được cấu tạo từ các hạt riêng
biệt, giữa chúng có khoảng cách.
II – BÀI TẬP

1. Một ly chứa nước, bỏ ít đường vào ly rồi khuấy đều. Đợi cho nước đứng yên trở lại, người ta
ngạc nhiên vì mực nước vẫn khơng dâng lên so với lúc chưa bỏ đường vào. Dựa vào kiến thức
về cấu tạo chất hãy giải thích hiện tượng trên.
Vì giữa các phân tử nước có khoảng cách, các phân tử đường sẽ xen kẽ vào khoảng cách của các
phân tử nước. Vì vậy nước khơng dâng lên.
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
2. Chọn câu sai.
A. Nguyên tử là hạt chất nhỏ nhất cấu tạo nên vật.
B. Phân tử là một nhóm các nguyên tử kết hợp lại.
C. Giữa các phân tử có khoảng cách.
D. Hạt nguyên tử thường lớn hơn phân tử.
3. Trường hợp nào sau đây chứng tỏ các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt và giữa chứng có
khoảng cách.
A. Bóp nát một viên phấn thì thấy viên phấn được cấu tạo từ các hạt rất nhỏ.
B. Quan sát ảnh chụp mẫu vật qua kính hiển vi hiện đại.
C. Đường đựng trong túi gồm rất nhiều hạt đường nhỏ.
D. Mở bao xi măng thấy hạt xi măng rất nhỏ.
4. Pha 50cm3 rượu với 50cm3 lại với nhau ta không thu được 100cm 3 hỗn hợp rượu và nước.
Nguyên nhân là vì
A. giữa các phân tử rượu và nước có khoảng cách, các phân tử đã xen kẻ vào khoảng cách của
nhau đẩ lắp đầy các khoảng trống.
B. khi pha lẫn vào nhau thì khối lượng của hỗn hợp ln giảm.
C. nước và rượu là hai chất có khối lượng riêng khác nhau.
D. nước và rượu là hai chất có trọng lượng riêng khác nhau.
5. Ruột xe đạp đã bơm căng, nếu để lâu ngày vẫn bị bẹp mặc dù ruột khơng hề bụ thủng. Ngun
nhân là vì
A. ruột xe làm bằng cao su nên có sự đàn hồi.
B. do nhiệt độ môi trường làm ruột xe co lại.

C. lúc mới bơm ruột xe cịn nóng nên nở ra, để lâu ruột xe nguội đi nên có lại.
D. giữa các phân tử ruột xe có khoảng cách nên các phân tử khí bên trong có thể thốt ra ngồi.
6. Nói về chất rắn, lỏng khí. Phát biểu nào sau đây sai?
A. Khoảng cách giữa các phân tử chất lỏng nhỏ hơn trong chất khí.
B. Khoảng cách giữa các phân tử chất rắn lớn hơn trong chất lỏng.
C. Khoảng cách giữa các phân tử chất lỏng lớn hơn trong chất rắn.
D. Khoảng cách giữa các phân tử chất khí lớn hơn trong chất rắn.
Bài 20: NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG HAY ĐỨNG YÊN ?
I – LÝ THUYẾT
- Các nguyên tử, phân tử luôn chuyển động không ngừng.
1
Lý thuyết và bài tập Vật lí 8 – Học kì II

Giáo viên: Mai Quang Hưởng
Nhiệt độ của vật càng cao thì các nguyên tử, phân tử cấu tạo nên vật chuyển động càng
nhanh.
Lưu ý: Trong SGK có câu "nhiệt độ càng cao thì các phân tử chuyển động càng nhanh"
khơng hàm nghĩa là nhiệt độ quyết định vận tốc của phân tử mà chỉ nêu lên mối quan hệ thấy được
qua TN giữa nhiệt độ và chuyển động phân tử. Ở lớp 6 ta quan niệm nhiệt độ biểu thị sự nóng, lạnh
thì ở lớp 8 ta có dịp thấy rõ hơn về bản chất của nhiệt độ. Nhiệt độ có quan hệ với chuyển động hỗn
độn của các phân tử cấu tạo nên vật
-

II – BÀI TẬP
1. Nhỏ một giọt mực vào ly nước, ta thấy giọt mực nhanh chống lan
ra khắp ly nước. Hiện tượng đó gọi là hiện tượng khuếch tán. Dựa
vào kiến thức về nguyên tử và phân tử em hãy giải thích hiện
tượng khuếch tán đó.
- Nước và mực cấu tạo từ các phân tử, giữa chúng có khoảng

cách và ln chuyển động khơng ngừng.
- Các phân tử mực và phân tử nước sẽ xen kẽ vào khoảng cách
của nhau tạo ra hiện tượng khuếch tán.
2. Nếu nhỏ giọt mực vào ly nước nóng và ly nước nguội thì ở ly nào
hiện tượng khuếch tán diễn ra nhanh hơn ? Vì sao ?
- Ở ly nước nóng, hiện tượng khuếch tán diễn ra nhanh hơn.
- Vì ở ly nước nóng, các phân tử chuyển động nhanh hơn.
3. Xịt một ít nước hoa ở đầu lớp, một lúc sao ở cuối lớp ngửi thấy
mùi thơm. Dựa vào kiến thức về nguyên tử và phân tử em hãy giải thích hiện tượng đó.
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
4. Quả bong bóng bay bơm căng rồi buộc chặt, để lâu ngày ta thấy quả bóng cứ xẹp dần. Hãy giải
thích hiện tượng đó.
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
5. Khơng khí nhẹ hơn nước nhưng cá vẫn sống được trong nước nhờ trong nước có khơng khí.
Dựa vào kiến thức về nguyên tử và phân tử em hãy giải thích vì sao trong nước lại có khơng
khí.
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
Bài 21: NHIỆT NĂNG
I – CÂU GỎI LÝ THUYẾT

1
Lý thuyết và bài tập Vật lí 8 – Học kì II

Giáo viên: Mai Quang Hưởng
1. Nhiệt năng là gì ?
- Nhiệt năng của một vật là tổng động năng của tất cả các phân tử cấu tạo nên vật.
- Mọi vật đều có nhiệt năng.
- Nhiệt độ của vật càng cao thì các phân tử cấu tạo nên vật chuyển động càng nhanh nên nhiệt

năng của vật càng lớn.
2. Có mấy cách làm thay đổi nhiệt năng của vật ?
Có hai cách làm thay đổi nhiệt năng của một vật:
- Thực hiện công: là làm cho vật chuyển động hoặc tác dụng lực vào vật.
VD: Chà xát miếng đồng làm miếng đồng nóng lên.
- Truyền nhiệt: là cung cấp nhiệt cho vật.
VD: Thả miếng đồng nguội vào nước nóng làm miếng đồng nóng lên.
3. Nhiệt lượng là gì ?
- Nhiệt lượng: Là phần nhiệt năng mà vật nhận thêm hay mất đi trong quá trình truyền nhiệt.
- Nhiệt lượng:
o Ký hiệu: Q
o Đơn vị là J (đọc là Jun)
II – BÀI TẬP
1. Khi đun ấm nước, nhiệt năng của ấm nước tăng hay giảm ? Đây là sự thực hiện công hay truyền
nhiệt ?
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
2. Bỏ một lon nước vào ngăn làm đá của tủ lạnh, một thời gian sau lon nước bị đơng thành nước
đá. Trong q trình trên nhiệt năng của nước đã thay đổi thế nào ? Đó là sự thực hiện cơng hay
truyền nhiệt ?

_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
3. Vào những ngày trời nóng nực ta sờ vào mặt bàn nhôm và mặt bàn gỗ thì thấy mặt bàn nào mát
hơn ? Vì sao ?
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
4. Vào ngày nóng nực, ở trong mái lá ta thấy mát hơn nhà mái tôn. Hãy giải hiện tượng đó.
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
5. Vì sao nồi thường làm bằng kim loại cịn tơ chén thì thường làm bằng sứ ?
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
6. Vào ngày trời lạnh, mặc một chiếc áo dày không ấm bằng mặc nhiều chiếc áo mỏng. Hãy giải
thích hiện tượng đó.
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
7. Vào ngày lạnh ta thường thấy chim, gà, vịt hay đứng một chỗ và xù lông (không phải bị bệnh).
Hãy giải thích hiện tượng đó.
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
Bài 23: ĐỐI LƯU – BỨC XẠ NHIỆT
I – LÝ THUYẾT
1. Hình thức truyền nhiệt bằng đối lưu là gì ? Đối lưu xảy ra với chất nào ?
- Là hình thức truyền nhiệt mà nhiệt năng truyền bằng các dịng chất lỏng hoặc chất khí.
- Đối lưu chủ yếu xảy ra trong chất lỏng và chất khí.
VD:

 Nhở đối lưu là nươc trong ấm nhanh nóng lên khi đun.
 Đối lưu làm cho khói nóng từ các óng khói ln bay lên cao.
2. Hình thức truyền nhiệt bằng bức xạ nhiệt là gì ?
- Là hình thức truyền nhiệt mà nhiệt năng truyền bằng các tia nhiệt đi thẳng.
- Bức xạ nhiệt truyền trong cả trong chân không.
VD:
 Nướng thịt trên bếp than hồng, thịt chín là nhờ bức xạ nhiệt từ than.
 Nhiệt truyền Mặt Trời đến Trái Đất bằng bức xạ nhiệt.
 Đối lưu tạo ra các dịng biển.
 Đối lưu góp phần tạo ra gió, lóc xốy, bão…
3. Vật nào bức xạ nhiệt tốt và hấp thụ nhiệt tốt ? Ví dụ về vật bức xạ nhiệt tốt, vật hấp thụ
nhiệt tốt.
1
Lý thuyết và bài tập Vật lí 8 – Học kì II

Giáo viên: Mai Quang Hưởng
Vật có bề mặt gồ ghề, sẫm màu thì hấp thụ nhiệt tốt, bức xạ nhiệt cũng tốt.
VD: Yên xe máy thường có màu đen nên hấp thụ nhiệt rất tốt, vì vậy để ngồi nắng, yên xe
nhanh nóng lên.
- Vật có bề mặt bóng, sáng màu thì hấp thụ nhiệt kém, bức xạ nhiệt cũng kém.
VD: Những ngày nóng nực ta mặt quần áo sáng màu sẽ cảm thấy mát hơn.
II – BÀI TẬP
1. Trong các hiện tượng sau, hiện tượng nào là đối lưu, hiện tượng nào là bức xạ nhiệt ?
- Nước sôi trong ấm.
- Đặt tay gần bóng đèn thấy nóng.
- Sự tạo thành gió.
- Đứng gần bếp lị thấy nóng.
- Khói bay ra từ ống khói bếp lị.
-

2. Vì sao đun nước ta phải đun từ phía dưới của ấm thì nước ?

_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
3. Vì sao về mùa nóng ta mặc áo màu sáng thì cảm thấy đỡ nóng hơn khi mặc áo màu đậm ?
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
4. Khoảng không gian giữa Trái Đất và Mặt Trời là chân khơng. Hãy giải thích vì sao nhiệt từ Mặt
Trời có thể truyền đến Trái Đất.
_________________________________________________________________________________
5. Có hai ấm nước, một ấm mới màu sáng cịn ấm kia đã cũ và bám đầy muội (lọ).
a. Khi đem đun cùng một lượng nước trên hai bếp giống hệt nhau thì ấm nào mau sơi hơn ? Vì
sao ?
b. Khi hai ấm nước đã sôi ta tắt hai bếp đi thì ấm nào nước nguội nhanh hơn ? Vì sao ?
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
6. Bình thủy có tính năng giữ nhiệt rất tốt. Em hãy giải thích vì sao bình thủy có
thể giữ được nhiệt.
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
Bài 24: CƠNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG
I – LÝ THUYẾT

1. Nhiệt lượng là gì ? (bài cũ). Đơn vị của nhiệt lượng.
- Nhiệt lượng: Là phần nhiệt năng mà vật nhận thêm hay mất đi trong quá trình truyền nhiệt.
Nhiệt lượng:
o Ký hiệu: Q
o Đơn vị là J (đọc là Jun)
2. Viết cơng thức tính nhiệt lượng.
_________________________________________________________________________________
1
Lý thuyết và bài tập Vật lí 8 – Học kì II

Giáo viên: Mai Quang Hưởng
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
3. Nêu ý nghĩa của nhiệt dung riêng.
Nhiệt dung riêng của một chất là nhiệt lượng cần truyền để làm 1 kg chất đó tăng thêm 10C.
VD1: Đồng có nhiệt dung riêng c Cu = 380 J/kgK. Nghĩa là muốn làm 1 kg đồng tăng thêm
0
1 C thì ta cần cung cấp nhiệt lượng là 380 J.
VD2: Nói nhiệt dung riêng của nhơm là cAl = 880 J/kgK, điều đó có ý nghĩa gì ?
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
II – BÀI TẬP
1. Cung cấp cùng một nhiệt lượng Q cho hai quả cầu có cùng khối lượng làm bằng nhơm và chì.
Hỏi nhiệt độ của quả cầu nào tăng nhiều hơn ? Vì sao ?
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________

2. Để làm cho 1 kg rượu và 1 kg nước tăng nhiệt độ một lượng bằng nhau thì nhiệt lượng cần cung
cấp có bằng nhau khơng ? Vì sao ?
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
3. Tính nhiệt lượng cần cung cấp để làm 1,5 lít nước tăng nhiệt độ từ 20 0C đến 90 0C. Cho biết
nhiệt dung riêng của nước là 4200 J/kgK. ĐS: 441000 J
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
4. Muốn làm cho 3 kg rượu tăng nhiệt độ từ 25 0C lên đến 600C ta cần cung cấp một nhiệt lượng
vừa đủ là Q = 94500 J. Hãy tính nhiệt dung riêng của rượu.
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
5. Một cái ấm bằng nhơm có khối lượng m 1 = 200 g, chứa 2 lít nước ở nhiệt độ ban đầu t 1 = 200C.
Muốn đun sôi ấm nước trên ta cần cung cấp một nhiệt lượng vừa đủ là bao nhiêu ? Cho biết c Al
= 880 J/kgK, cn = 4200 J/kgK.
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
6. Một cái nồi bằng đồng có khối lượng mCu = 500 g, chứa 4 lít nước ở nhiệt độ ban đầu t 1 = 300C.
Muốn đun sôi nồi nước trên ta cần cung cấp một nhiệt lượng vừa đủ là bao nhiêu ? Cho biết c Cu
= 380 J/kgK, cn = 4200 J/kgK.
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
1
Lý thuyết và bài tập Vật lí 8 – Học kì II

Giáo viên: Mai Quang Hưởng
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
7. Tính nhiệt lượng cần cung cấp để làm cho V = 1,5 lít rượu tăng nhiệt độ từ 20 0C đến 90 0C.
Cho biết nhiệt dung riêng của rượu là c = 2500 J/kgK và khối lượng riêng của rượu là D =
800kg/m3. ĐS: 210000J
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
Bài 25: PHƯƠNG TRÌNH CÂN BẰNG NHIỆT
I – LÝ THUYẾT
1. Hãy phát biểu nguyên lý truyền nhiệt
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
2. Viết phương trình cân bằng nhiệt
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
II – BÀI TẬP
1. Thả một miếng đồng đã được nung nóng vào nước lạnh. Vật nào tỏa nhiệt, vật nào thu nhiệt ?
Sau một thời gian thì nhiệt độ của nước và đồng thay đổi thế nào (tăng, giảm) ?

_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
2. Thả một thỏi đồng có khối lượng 600 g ở nhiệt độ 100 0C vào trong 200 g nước. Nhiệt độ cân
bằng của hỗn hợp là 40 0C. Tính nhiệt độ ban đầu của nước. Cho biết nhiệt dung riêng của nước
và đồng lần lượt là 4200 J/kgK và 380 J/kgK. Bỏ qua hao phí do truyền nhiệt cho cốc đựng và
môi trường. ĐS: 23,70C
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
3. Một thỏi đồng nặng 450 g được nung nóng tới 230 0C rồi thả vào chậu nhơm có khối lượng
200g chứa nước ở nhiệt độ 25 0C. Khi cân bằng nhiệt, hổn hợp có nhiệt dộ là 30 0C. Tìm khối
1
Lý thuyết và bài tập Vật lí 8 – Học kì II

Giáo viên: Mai Quang Hưởng
lượng nước trong chậu. Cho biết nhiệt dung riêng của đồng, nhôm và nước lần lượt là 380
J/kgK, 880 J/kgK và 4200 J/kgK. Bỏ qua hao phí nhiệt do truyền vào mơi trường xung quanh,
xem như nước nóng lên từ từ mà khơng bị bốc hơi. ĐS: 1,58 kg
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
4. Trộn một hỗn hợp gồm 2 kg nước ở nhiệt độ 90 0C và 3 lít rượu ở nhiệt độ 50 0C. Cho biết nhiệt

dung riêng của nước và rượu lần lượt là 4200 J/kgK và 2500 J/kgK. Hãy tính nhiệt độ khi cân
bằng của hỗn hợp. Xem như chỉ có nước và rượu truyền nhiệt cho nhau. ĐS: 71,13 0C
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
8. Một cái ấm bằng nhơm có khối lượng m 1 = 200 g, chứa 2 lít nước ở nhiệt độ ban đầu t 1 = 200C.
Muốn đun sôi ấm nước trên ta cần cung cấp một nhiệt lượng là bao nhiêu ? Cho biết hiệu suất
của ấm là H = 60%, cAl = 880 J/kgK, cn = 4200 J/kgK.
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
9. Một cái nồi bằng đồng có khối lượng mCu = 500 g, chứa 4 lít nước ở nhiệt độ ban đầu t 1 = 300C.
Muốn đun sôi nồi nước trên ta cần cung cấp một nhiệt lượng vừa đủ là bao nhiêu ? Cho biết
hiệu suất của ấm là H = 70%, cCu = 380 J/kgK, cn = 4200 J/kgK.
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________3
Bài 26: NĂNG SUẤT TỎA NHIỆT CỦA NHIÊN LIỆU

I – LÝ THUYẾT
1. Kể tên các loại nhiên liệu mà em biết
_________________________________________________________________________________
1
Lý thuyết và bài tập Vật lí 8 – Học kì II

Giáo viên: Mai Quang Hưởng
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
2. Nêu ý nghĩa, đơn vị năng suất tỏa nhiệt của nhiên liệu.
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
3. Viết công thức tính nhiệt lượng tỏa ra khi đốt cháy hồn tồn nhiên liệu.
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
II – BÀI TẬP
1. Năng suất tỏa nhiệt của dầu hỏa là 44.106 J/kg.
a. Ý nghĩa của con số trên là gì ?
b. Tính nhiệt lượng tỏa ra khi đốt cháy hoàn toàn 2,5 kg dầu. ĐS: 110000000 J
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
2. Cho biết năng suất tỏa nhiệt của than đá và củi lần lượt là 27.106 J/kg và 10.106 J/kg.
a. Tính nhiệt lượng tỏa ra khi đốt cháy hoàn toàn 2 kg củi khô. ĐS: 20000000 J
b. Muốn thu được nhiệt lượng trên ta cần đốt bao nhiêu than đá ? ĐS: 0,74 kg
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
3. Để đun sơi 5 lít nước ở 20 0C người ta cần đốt 0,5 kg than đá. Cho biết năng suất tỏa nhiệt của
than đá là 27.106 J/kg, nhiệt dung riêng của nước là 4200 J/kgK. Tính hiệu suất của bếp đun. ĐS:
12,4 %
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
Bài 27: SỰ BẢO TỒN NĂNG LƯỢNG
1
Lý thuyết và bài tập Vật lí 8 – Học kì II

Giáo viên: Mai Quang Hưởng
TRONG CÁC HIỆN TƯỢNG CƠ VÀ NHIỆT
I – LÝ THUYẾT
1. Hãy cho ví dụ về sự truyền cơ năng, nhiệt năng từ vật này sang vật khác.

_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
2. Hãy cho ví dụ về sự chuyển hóa giữa các dạng của cơ năng, của cơ năng sang nhiệt năng.
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
3. Phát biểu định luật bào tồn và chuyển hóa năng lượng.
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
II – BÀI TẬP
1. Một quả bóng rơi xuống đất rồi nẩy lên, độ cao mà bóng đạt được khơng bằng lần nẩy lên trước
đó. Hãy chỉ ra sự chuyển hóa năng lượng trong trường hợp này.
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
2. Trong nhà máy thủy điện người ta sản xuất điện nhờ sự chuyển hóa năng lượng từ dạng nào
sang dạng nào của nước ?
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
3. Khi đun nước, nước nóng lên từ từ, khi nước đã sơi nếu chúng ta cịn tiếp tục đun thì nấp ấm bị
bật lên. Hãy phân tích q trình chuyển hóa năng lượng trong trường hợp trên.
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________
Hết

1
Lý thuyết và bài tập Vật lí 8 – Học kì II

Lý thuyết và bài tập môn Vật lí 8_Học kì II

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về