ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN
TRƯỜNG TIỂU HỌC
-----------***-----------
BÁO CÁO BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIẢNG
DẠY MÔN ÂM NHẠC
Tên biện pháp: “Tạo hứng thú, phát huy tính tích cực, chủ
động, sáng tạo cho các em học sinh, thiếu tự tin, hạn chế khả
năng âm nhạc ở bậc Tiểu học”
Tác giả:
LINK TẢI FILE THUYẾT TRÌNH Ở CUỐI BÀI
, năm 2022
BÁO CÁO GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
GIẢNG DẠY MÔN ÂM NHẠC
Tên biện pháp: “Tạo hứng thú, phát huy tính tích cực, chủ
động, sáng tạo cho các em học sinh, thiếu tự tin, hạn chế khả
năng âm nhạc ở bậc Tiểu học”
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
, ngày 25 tháng 09 năm 2022
BÁO CÁO
BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC
Tên tác giả:
Năm sinh:
Trình độ chun mơn: Đại học
Chức vụ cơng tác: Giáo viêm dạy Âm nhạc
Đơn vị công tác: Trường Tiểu học
Tên biện pháp: “Tạo hứng thú, phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo trong học
tập cho các em học sinh thiếu tự tin, hạn chế khả năng âm nhạc ở bậc Tiểu học”
Đối tượng tác động: Học sinh Tiểu học
Thời điểm áp dụng biện pháp: Năm học 2021 - 2022
Địa điểm thực hiện: Trường tiểu học
I. Lý do chọn biện pháp
Âm nhạc là một bộ môn nghệ thuật, trên thực tế, khơng phải học sinh nào cũng có
tố chất âm nhạc, có giọng hát hay, có khả năng thẩm âm tiết tấu tốt, có năng khiếu biều
diễn vượt trội. Còn rất nhiều em hạn chế về năng khiếu, thậm chí khơng có năng khiếu
âm nhạc. Nhiều học sinh còn nhút nhát, chưa mạnh dạn, thiếu tự tin trong học tập và
trong giao tiếp. Đó là lí do mà các em không mấy hào hứng khi học Âm nhạc, giờ học
vì thế sẽ trở nên gị ép, cứng nhắc, đơn điệu, buồn tẻ và không đạt hiệu quả cao. Xuất
phát từ những lí do đó, tơi đã mạnh sử dụng biện pháp: “Một số giải pháp tạo hứng
thú, phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo cho các em học sinh nhút nhát, thiếu
tự tin, hạn chế khả năng âm nhạc ở bậc Tiểu học” và áp dụng từ tháng 9 năm 2020
đến nay.
II.Thực trạng
1. Về giáo viên: Là giáo viên có kinh nghiệm 12 năm cấp THCS và 5 năm cơng
tác tại trường Tiểu học , có trình độ chun mơn, nhiệt tình trách nhiệm trong cơng
việc, tích cực tham gia các hoạt động phong trào văn hóa văn nghệ của trường, của
Phịng giáo dục, cộng đồng xã hội, Bản thân từng là giáo viên đạt danh hiệu Giáo viên
dạy giỏi cấp THCS, và là thành viên nhóm soạn giáo án, tài liệu âm nhạc của cấp Tiểu
học khối 1-2-3 sách Âm nhạc –Kết nối tri thức, tham gia đầy đủ các lớp tập huấn về
chuyên môn nghiệp vụ của Phòng, Sở, Bộ.
a. Hạn chế :
- Mới tiếp cận bậc Tiểu học với chương trinh GDPT mới 2018 cịn nhiều cái mới
lạ, khác so với chương trình giáo dục phổ thông trước đây
- Trang thiết bị dạy học còn thiếu, học liệu và các loại nhạc cụ chưa có và chưa
đáp ứng nhu cầu GDPT 2018
b. Nguyên nhân:
Lứa tuổi và tâm sinh lý của học sinh bậc Tiểu học khác so với chuyên ngành dạy
học THCS trước đây
2. Về học sinh: Học sinh ngoan ngỗn, lễ phép, chăm học.
a. Hạn chế: Khơng có đồ dùng và học liệu học mơn Âm nhạc đầy đủ, chủ yếu là
các em tự làm theo sự hướng dẫn của giáo viên.
b. Nguyên nhân: Trường Tiểu học là một trường miền núi, học sinh đa phần là
con em nơng thơn, điều kiện kinh tế cịn nhiều khó khăn Các em khơng có điều kiện
hoặc ít có cơ hội tham gia các hoạt động văn hóa văn nghệ, các lớp năng khiếu tại các
trung tâm, các câu lạc bộ.
Kết quả khảo sát đầu năm :
Các tiêu chí
Khả năng âm
nhạc
Mạnh dạn tự tin
trong học tập
Đánh giá theo các mức độ
Hạn chế khả năng
Thể thiện tốt Thể hiện được
âm nhạc
10,4%
52,1%
Rất mạnh dạn Mạnh dạn tự
tự tin
tin
31,25%
37,5%
Chưa mạnh dạn tự tin
36,45%
32,3%
III . Yêu cầu cần giải quyết
Tổ chức, tạo hứng thú học tập cho học sinh.
Đưa ra các tình huống nhằm khơi dậy phát huy tính sáng tạo, tập trung của người
học.
Tạo khơng khí lớp học sơi nổi.
IV. Mục tiêu cần đạt
1. Mục tiêu chung
Tạo hứng thú, phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo trong học tập cho các
em học sinh nhút nhát, thiếu tự tin, hạn chế khả năng âm nhạc ở bậc Tiểu học
Bổ sung và hoàn thiện kiến thức cho bản thân.
2. Mục tiêu cụ thể
Tạo khơng khí vui vẻ, thoải mái, rèn luyện trí nhớ, tính tập trung và phản xạ
nhanh nhẹn, hoạt bát.
Rèn tính tự tin, thi đua giữa học sinh.
V. Nội dung, cách thức thực hiện
1. Đổi mới linh hoạt các hình thức tổ chức dạy học
a.. Thay đổi nội dung, hình thức phần mở đầu mỗi tiết học
Thông thường mở đầu tiết học, giáo viên thường cho học sinh hát lại bài hát đã
học ở bài trước hoặc hỏi hỏi kiến thức cũ, theo tơi đây là một lối mịn khơng phù hợp
với thực tế hoạt động dạy học GDPT 2018. Nhưng với tơi hoạt động này cực kỳ quan
trọng, nó vừa là hoạt động khởi động, vừa có ý nghĩa kiểm tra, tái hiện lại kiến thức đã
học, tạo khơng khí thoải mái, hứng thú, gây sự tò mò để dẫn dắt học sinh vào nội dung
bài mới. Chính vì thế, tôi đã làm mới hoạt động này bằng nhiều cách: tổ chức các trò
chơi khởi động, tổ chức hoạt động biểu diễn vận động cơ thể, cho học sinh nghe nhìn
một mẩu chuyện vui hoặc nghe một bản nhạc, ...tùy vào từng tiết dạy mà áp dụng cho
phù hợp. Đây là cách mở đầu rất hay và hấp dẫn, vừa tạo khơng khí vui vẻ, hứng khởi
cho cả giáo viên và học sinh, vừa như mở ra một căn phòng đầy sức lôi cuốn và mới
mẻ, giúp học sinh hào hứng tiếp thu bài học mới.
b. Thay đổi trình tự các bước trong quy trình dạy học hát
Quy trình dạy hát, thơng thường có 7 bước:
Bước 1: Giới thiệu về bài hát
Bước 2: Đọc lời ca
Bước 3: Nghe hát mẫu
Bước 4: Khởi động giọng
Bước 5: Tập hát từng câu
Bước 6: Hát nối cả bài, kết hợp vận động.
Bước 7: Củng cố, kiểm tra
Trong thực tế, cách dạy âm nhạc cần hết sức linh hoạt, mềm dẻo nên thứ tự các
bước trong quy trình dạy hát khơng nhất thiết phải bất di bất dịch, giáo viên có thể linh
hoạt trong các các hoạt động dạy học, tùy vào nội dung bài học. Giáo viên có thể thay
đổi tiến trình 4 bước đẩu một cách linh hoạt sao cho tạo được hứng thú học tập của học
sinh.
Ví dụ: Nắm được tâm lý lứa tuổi của học sinh Tiểu học là rất yêu thích các lồi
vật, các em đặc biệt dành tình cảm cho các con vật ngộ nghĩnh đáng yêu, vì vậy khi dạy
tiết 26, học bài hát Chú Voi con ở Bản Đơn chương trình lớp 4, tơi sẽ thay đổi linh hoạt
quy trình bước 3 thành bước 1 để ngay từ những phút đầu tiên các em được nghe và
cảm nhận giai điệu vui tươi của bài hát, nghe những ca từ về chú voi đáng yêu, đồng
thời kết hợp cho các em xem video ngắn về chú Voi con để tạo hứng thú cho các em.
Kết quả: Giải pháp đổi mới tổ chức các hoạt động dạy học làm cho giờ học diễn
ra một cách linh hoạt, tạo sự mới mẻ, thoải mái cho cả giáo viên và học sinh. Tôi nhận
thấy sự tiến bộ rõ rệt của học sinh. Các em hứng thú hơn khi học môn Âm nhạc.
2. Vận dụng các phương pháp dạy tích cực
Trong nhóm phương pháp dạy học tích cực phương pháp trị chơi và phương
pháp làm việc nhóm là 2 phương pháp mang lại hiệu quả cao trong việc tạo hứng thú,
phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh
a. Phương pháp trò chơi
Là phương pháp tổ chức cho học sinh tìm hiểu, khám phá, luyện tập, vận dụng
để thể hiện những hiểu biết và kỹ năng thực hành âm nhạc thơng qua các trị chơi.
Tâm lý của học sinh tiểu học là rất thích vui chơi. Giáo viên khéo léo lồng ghép
các trò chơi vào các hoạt động học tập giúp các em thấy thoải mái. Học mà chơi- chơi
mà học sẽ làm cho tiết học sôi nổi và đạt hiệu quả cao.
Phương pháp trò chơi phù hợp với hầu hết nội dung các tiết dạy, và có thể sử
dụng linh hoạt ở nhiều thời điểm của tiết học.
Trò chơi ở đầu tiết học: Trò chơi ở đầu tiết học là hoạt động khởi động vừa tái
hiện kiến thức đã học, củng cố bài cũ vừa tạo hứng thú, sự hào hứng cho học sinh bước
vào nội dung bài mới.
Trị chơi ở giữa tiết học: Thơng qua các hoạt động chơi, nhằm cung cấp, rèn
luyện, hình thành và vận dụng kiến thức kỹ năng.
Trò chơi ở cuối tiết học: Là hoạt động củng cố kiến thức bài học, tạo điều kiện
cho các em trải nghiệm và vận dụng kiến thức vừa được học.
Vi deo hoặc ảnh minh họa
Kết quả: Phương pháp trị chơi khơng chỉ giúp cho giờ học Âm nhạc trở nên sôi
nổi, học sinh hào hứng và tích cực hơn, ghi nhớ bài học nhanh hơn mà cịn giúp học
sinh phát huy trí tưởng tượng, óc sáng tạo, tăng cường khả năng kết nối tri thức vào
cuộc sống. Bên cạnh đó, khi cùng tham gia trị chơi, học sinh năng giao tiếp và hợp tác,
giảm căng thẳng trong học tập. Đặc biệt đối với những học sinh vốn nhút nhát, ngại
giao tiếp, những học sinh hạn chế khả năng Âm nhạc đều hào hứng và tích cực tham gia
hoạt động này
b.. Phương pháp làm việc nhóm
Là phương pháp chia học sinh trong lớp thành các nhóm, giáo viên phân cơng
nhiệm vụ cho từng nhóm và mỗi nhóm lại có sự phân cơng nhiệm vụ phù hợp với khả
năng của từng thành viên trong nhóm. Đây là phương pháp được sử dụng từ rất lâu và
được sử dụng trong hầu hết tất cả các môn học. Tuy nhiên nếu như phương pháp làm
việc nhóm truyền thống chia nhóm phân cấp theo khả năng và lăng lực của học sinh thì
phương pháp làm việc nhóm trong nhóm phương pháp dạy học tích cực chia nhóm phân
cấp đa trình độ để học sinh hỗ trợ nhau trong các hoạt động học tập.
ảnh minh họa
Kết quả: Với phương pháp này, các thành viên trong nhóm được hợp tác và chủ
động hồn thành các nhiệm vụ hoc tập như đã được phân công trong khoảng thời gian
đã định. Thơng qua đó những em hạn chế về khả năng Âm nhạc được học hỏi, được
chia sẻ kiến thức, kỹ năng của môn học để giải quyết vấn đề liên quan đến nội dung bài
học. Phương pháp làm việc nhóm tạo cơ hội để các em giao lưu, học hỏi lẫn nhau, cùng
hợp tác để giải quyết vấn đề, qua đó tạo hứng thú, phát huy tính tích cực, chủ động,
sáng tạo của học sinh.
3. Áp dụng các phương pháp dạy học mới
Trong dạy học âm nhạc, bên cạnh việc áp dụng các phương pháp dạy học đặc thù
vốn có của mơn âm nhạc. Giáo viên cần phải áp dụng các phương pháp dạy học mới
theo định hướng phát triển phẩm chất, năng lực học sinh. Để tăng hứng thú, phát huy
tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh, đặc biệt là đối với những học sinh những
học sinh hạn chế khả năng Âm nhạc, những học sinh nhút nhát, chưa tự tin, trong số các
phương pháp và kỹ thuật dạy học mới, tôi đặc biệt chú trọng đến Phương pháp Body
Percussion và Phương pháp trình diễn.
a. Phương pháp Body Percussion (Vận động cơ thể theo nhịp điệu)
Đây là phương pháp dạy học mới. Trong chương trình giáo dục phổ thơng 2018
Body Percussion được lồng ghép vào các mạch nội dung bài học.
Phương pháp Body Percussion là tạo ra các vận đông của cơ thể như: đập, rậm,
rung, lắc, vỗ tay, vỗ vai, búng ngón tay…để phát ra âm thanh theo hình tiết tấu, nhịp
điệu, phù hợp với nội dung và tính chất âm nhạc.
Kết quả: Phương pháp này giúp giờ học Âm nhạc sơi nổi, mang đậm tính chất và
đặc thù riêng, đặc biệt gây hứng thú và kích thích sự tị mò khám phá bản thân của học
sinh, khắc phục được những hạn chế về khả năng âm nhạc của các em, tạo ra hiệu ứng
rất tốt khi vận dụng vào một số bài dạy cụ thể.
* ảnh minh họa
b. Phương pháp trình diễn
Đây là phương pháp học sinh vận dụng những kiến thức, hiểu biết của mình vào
thực tiễn để hồn thành một tiết mục, chương trình hay dự án học tập. Phương pháp này
tạo nhiều cơ hội, môi trường để học sinh chủ động, tự tin thể hiện khả năng của mình
trước tập thể.
Với đặc thù mơn Âm nhạc ở Tiểu học, học sinh khơng chỉ trình bày các bài hát đã
học mà cịn bao gồm cả trình diễn nhạc cụ gõ đệm hoặc trình diễn các động tác vận
động phụ họa, vận động cơ thể theo tiết tấu bài tập đọc nhạc.
Giáo viên phân công nhiệm vụ dựa trên năng lực, đặc biệt lưu ý đối với những
học sinh còn nhút nhát, thiếu tự tin.
Để phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo trong học tâp cho học sinh, bên
cạnh việc hướng dẫn, giáo viên nên để học sinh tự lựa chọn hình thức trình bày bài hát:
Đơn ca, song ca, tốp ca; tự lựa chọn cách hát: Hát đối đáp, hát nối tiếp, hát lĩnh xướng,
hát đuổi, hát bè; tự lựa chọn cách gõ đệm: Gõ đệm theo nhịp, gõ đệm theo phách, gõ
đệm theo tiết tấu; tự sáng tạo động tác múa minh họa cho bài hát.
* ảnh minh họa
Kết quả: Phương pháp này giúp mọi đối tượng học sinh đều có cơ hội biểu diễn
và rèn luyện, độc lập, tự tin trình bày trước đám đơng, hứng thú, phát huy tính tích cực,
chủ động. Giúp các em khai thác và thể hiện khả năng của bản thân, biết nhận xét, đánh
giá kết quả học tập của bạn.
VI. Hiệu quả thực hiện được
* Bảng so sánh sự tiến bộ của học sinh các khối lớp trước và sau khi áp dụng
giải pháp
Các tiêu
Trước khi áp dụng
Sau khi áp dụng
Cấp độ so sánh
chí
Khả năng
Thể hiện tốt
Thể hiện tốt
Thể hiện tốt
Âm nhạc
10,4%
46,87%
tăng 20,83%
Thể hiện được
Thể hiện được
Thể hiện được
52,1%
47,91%
Tăng 11,46%
Hạn chế khả năng
Hạn chế khả năng
Hạn chế khả năng
Âm nhạc
Âm nhạc
Âm nhạc
37,5%
5,2%
giảm 32,3%
Rất mạnh dạn, tự
Rất mạnh dạn, tự Rất mạnh dạn, tự
tin
tin
tin
Mạnh
31,25%
46,87
Tăng 15,62%
dạn, tự tin
Mạnh dạn, tự tin
Mạnh dạn, tự tin
Mạnh dạn, tự tin
trong học
36,45%
44,27%
Tăng 7,75%
tập
Chưa mạnh dạn,
Chưa mạnh dạn,
Chưa mạnh dạn,
tự tin
tự tin
tự tin
32,29%
8,85%
giảm 23,45%
* Kết quả thu được của biện pháp
- Biện pháp cụ thể, phù hớp với đặc thù môn học, tâm lý lứa tuổi và phù hợp với
năng lực của học sinh
- Giáo viên đã tạo hứng thú phát huy được tính tích cực chủ động sáng tạo của
học sinh
- Cải thiện được khả năng âm nhạc, học sinh mạnh dạn tự tin trong giao tiếp và
trong học tập
Trên đây là “Tạo hứng thú, phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo trong
học tập cho các em học thiếu tự tin, hạn chế khả năng âm nhạc ở bậc Tiểu học” mà
bản thân tôi đã nghiên cứu và áp dụng tại trường Tiểu học – – Nghệ An trong thời gian
qua. Bước đầu thu được một số thành cơng nhất định. Trong q trình thực hiện đề tài
có thể cịn những thiếu sót, tơi kính mong nhận được sự bổ sung, góp ý của các cấp lãnh
đạo để đề tài của tơi được hồn thiện hơn. Tơi xin trân trọng cảm ơn!
, ngày 20/09/2022
TÁC GIẢ GIẢI PHÁP
LINK TẢI THUYẾT TRÌNH:
/>L0ij/edit?usp=share_link&ouid=109332663190992756245&rtpof=true&sd=true