ĐỒN TNCS HỒ CHÍ MINH TRƯỜNG ĐẠI HỌC LIÊN CHI ĐỒN KHOA

BÀI DỰ THI TÌM HIỂU PHÁP LUẬT
VỀ PHỊNG CHỐNG THAM NHŨNG

Chủ đề: Trách nhiệm của sinh viên trong việc đấu tranh phòng
chống tham nhũng. Liên hệ bản thân.
Họ và tên:
Mã sinh viên:
Chi đoàn:

Hà Nội, tháng 11 năm 2022

MỞ ĐẦU


Vấn đề tham nhũng là một vấn đề quan trọng và đáng báo động ở mọi quốc gia,
bởi lẽ những hậu quả của nó đem lại là vơ cùng nặng nề đe dọa đến sự phát triển
của một quốc gia. Chính vì vậy mà hiện nay các quốc gia đang khơng ngừng thực
hiện nhiều chương trình và biện pháp hướng đến giảm thiểu, chấm dứt nạn tham
nhũng diễn ra; để phát huy được hết sức mạnh của các chương trình, biện pháp này
địi hỏi phải có sự tham gia tích cực của mọi cấp, mọi ngành và mọi người dân.
Chính vì thế mà mọi người dân nói chung và sinh viên nói riêng cần có trách
nhiệm đấu tranh phịng chống tham nhũng.

NỘI DUNG


1. Phịng, chống tham nhũng là gì?
Tham nhũng là một hiện tượng tất yếu của xã hội có sự phân chia giai cấp, có nhà
nước; bơi tham nhũng ln gắn với quyền lực nhà nước; một số người có chức vụ,

quyền hạn trong bộ máy nhà nước đã lợi dụng quyền lực nhà nước để nhằm thu lợi
ích bất chính về cho mình, cho gia đình, cho người thân của mình.
Tham nhũng gây thiệt hại đến nền kinh tế của đất nước, nó làm suy thối đạo đức
lối sống của khơng ít cán bộ, cơng chức trong bộ máy nhà nước. Bên cạnh đó hiện
tượng tham nhũng cịn làm cho bộ máy nhà nước hoạt động kém hiệu quả thậm chí
làm mục rỗng cơ cấu hoạt động của bộ máy nhà nước đe dọa đến sự tồn vong của
đất nước, của chế độ; Chính vì vậy mà cấp thiết Đảng và nhà nước, nhân dân phải
có những phương pháp, chương trình nhằm hạn chế, tiến tới tiêu diệt những mầm
họa này.
Theo đó phịng, chống tham nhũng được hiểu là: bao gồm các hoạt động của hệ
thống cơ quan Đảng, bộ máy nhà nước, các tổ chức chính trị xã hội, các tổ chức
kinh tế, tổ chức xã hội và toàn thể nhân dân, căn cứ vào đường lối, chủ trương của
Đảng và pháp luật của Nhà nước để phòng ngừa, ngăn chặn và xử lý những hành
vi tham nhũng nhằm bảo vệ lợi ích hợp pháp của Nhà nước, cơ quan, tổ chức và
cơng dân, góp phần quan trọng vào việc giữ vững an ninh chính trị – xã hội, bảo
vệ chế độ và bảo đảm cho kinh tế – xã hội đất nước phát triển bền vững.

2. Vai trò của xã hội trong phòng, chống tham nhũng:
Phòng, chống tham nhũng là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị dưới sự lãnh
đạo của Đảng, phát huy sức mạnh tổng hợp của các ngành, các cấp, nhấn mạnh
trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan, tổ chức, đơn vị, đề cao vai trị của xã
hội, các tổ chức đồn thể và quần chúng nhân dân. Đấu tranh phòng, chống tham
nhũng phải gắn liền và phục vụ cho đổi mới kinh tế – xã hội, giữ vững ổn định
chính trị, tăng cường đại đoàn kết toàn dân và xây dựng Nhà nước pháp quyền xã
hội chủ nghĩa trong thời kỳ đổi mới.
Tham nhũng là căn bệnh của bộ máy nhà nước; đồng thời, đó cũng là một tệ nạn xã
hội cần phải được bài trừ và lên án của cả xã hội. Mọi cơng dân đều có trách nhiệm
tham gia tích cực để ngăn chặn, đẩy lùi, tiến tới xóa bỏ các điều kiện tồn tại của



tham nhũng ra khỏi đời sống xã hội. Nếu như đấu tranh chống tham nhũng trước
hết là trách nhiệm của các cơ quan nhà nước thì việc tham gia tích cực vào cơng
cuộc đấu tranh đó vừa là quyền, vừa là trách nhiệm của các tổ chức và từng thành
viên trong xã hội. Các em học sinh, sinh viên ngay từ khi cịn ngồi trên ghế nhà
trường cũng đã có thể tham gia tích cực vào cơng tác đấu tranh. Phòng chống tham
nhũng; sự tham gia của các em được thể hiện trước hết ở thái độ nghiêm túc trong
học tập, tự phấn đấu bằng chính năng lực của bản thân. Bên cạnh đó, các em cũng
cần có thái độ thẳng thắn và đấu tranh kiên quyết với mọi biểu hiện tiêu cực diễn ra
trong phạm vi nhà trường.
Về phương diện lý thuyết cũng như thực tiễn đấu tranh chống tham nhũng, các
nước trên thế giới đều khẳng định trong bối cảnh xây dựng nhà nước pháp quyền,
xã hội, công dân đóng một vai trị vơ cùng quan trọng trong cuộc chiến chống tệ
nạn tham nhũng. Vai trò của xã hội thể hiện ở việc thực hiện chức năng giám sát,
phản biện đối với hoạt động của bộ máy nhà nước nói chung và trong cơng tác
phịng chống tham nhũng nói riêng. Xã hội có quyền địi hỏi Nhà nước thực hiện
đúng chức năng của mình cũng như địi hỏi phải xử lý nghiêm minh hành vi vi
phạm của đội ngũ cán bộ, công chức, những người hưởng lương từ ngân sách nhà
nước, hình thành nên từ sự đóng góp của các thành viên trong xã hội. Để phát huy
hết khả năng và năng lực của toàn xã hội Luật phịng, chống tham nhũng năm 2018
đã có những quy định để tạo cơ sở pháp lý để xã hội tham gia đấu tranh chống tệ
tham nhũng qua việc quy định vai trò và trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt
Nam và các tổ chức thành viên; vai trò và trách nhiệm của báo chí; vai trị và trách
nhiệm của doanh nghiệp, hiệp hội ngành nghề; trách nhiệm của công dân và ban
thanh tra nhân dân với các loại hình tham gia thích hợp với tính chất hoạt động của
các tổ chức này.

3. Trách nhiệm của xã hội trong phòng, chống tham nhũng:
Cũng giống như trong vai trò của phòng, chống tham nhũng; trách nhiệm của xã
hội trong phòng, chống tham nhũng là trách nhiệm của tất cả mọi tổ chức, mọi
thành viên của xã hội, đặc biệt là sinh viên, bất cứ khi nào khi phát hiện ra những

dấu hiếu của hành vi tham nhũng đều phải có những hành động nhằm ngăn chặn nó
xảy ra gây thiệt hại cho đất nước và xã hội.Để cơng tác phịng, chống tham nhũng,
tiêu cực ngày càng triệt để, hiệu quả, trong thời gian tới, trong điều kiện phát triển
nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, trên cơ sở truyền thống văn
hóa của dân tộc và tiếp thu có chọn lọc kinh nghiệm của nước ngồi, cơng tác


phòng, chống tham nhũng, tiêu cực cần phải thực hiện đồng bộ với nhiều giải
pháp.

Hội nghị toàn quốc tổng kết 10 năm cơng tác phịng, chống tham nhũng, tiêu cực giai
đoạn 2012-2022 ngày 30/6/2022

Một là, tiếp tục đẩy mạnh công tác giáo dục, tuyên truyền, sâu rộng các mục tiêu,
quan điểm, nhiệm vụ, giải pháp, quy định của Đảng và Nhà nước về phòng, chống
tham nhũng, tiêu cực; về sự nguy hại của tham nhũng, tiêu cực. Thúc đẩy sự tự
giác, thống nhất cao về nhận thức và hành động trong cán bộ, đảng viên và nhân
dân về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Nêu cao tinh thần gương mẫu của
người đứng đầu cấp uỷ, cơ quan, tổ chức, đơn vị, địa phương; kiên trì, thường
xuyên giáo dục, rèn luyện đức tính liêm khiết; trung thực. Xây dựng văn hóa tiết
kiệm, chống lãng phí trong cán bộ, đảng viên, cơng chức, viên chức. Tư tưởng này
cần phải được quán triệt, phổ biến rộng rãi đến mọi cấp, mọi ngành và tồn thể
nhân dân, tạo bước chuyển biến tích cực, căn bản về nhận thức trong cán bộ, đảng
viên và nhân dân, là cơ sở cho sự thống nhất trong hành động.


Hai là, gắn cơng tác phịng, chống tham nhũng, tiêu cực với việc thực hành tiết
kiệm, chống lãng phí; gắn phịng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực với xây
dựng, chỉnh đốn Đảng, học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí
Minh; chống suy thối về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, "tự diễn biến," "tự

chuyển hoá" trong nội bộ; huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị
và tồn xã hội trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng.
Ba là, kết hợp chặt chẽ giữa tích cực phịng ngừa với chủ động phát hiện, xử lý
nghiêm minh, kịp thời những hành vi tham nhũng, tiêu cực, bao che, dung túng,
tiếp tay cho tham nhũng, can thiệp, cản trở việc xử lý tham nhũng, tiêu cực;
nghiêm túc thực hiện phương châm “không có vùng cấm, khơng có ngoại lệ” và sử
dụng đồng bộ các biện pháp chính trị, tư tưởng, tổ chức, hành chính, kinh tế, hình
sự. Chỉ có tiến hành triệt để, kiên quyết, đồng bộ với nhiều giải pháp thì cơng tác
phịng, chống tham nhũng mới đạt kết quả cuối cùng và đảm bảo tính răn đe trong
thực tế.
Năm là, tiếp tục xây dựng, hoàn thiện đồng bộ thể chế về xây dựng, chỉnh đốn
Đảng, quản lý kinh tế-xã hội và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; kịp thời khắc
phục những bất cập, bịt kín những "khoảng trống," "kẽ hở" để "không thể tham
nhũng, tiêu cực". Đây là giải pháp rất căn cơ nhằm hình thành những cơ chế, thể
chế để cán bộ khơng thể tham nhũng, như đồng chí Tổng Bí thư đã chỉ rõ: “phải
xây dựng cho được một cơ chế phịng ngừa chặt chẽ để "khơng thể tham nhũng"”;
“một cơ chế răn đe, trừng trị nghiêm khắc để "không dám tham nhũng"; và một cơ
chế bảo đảm để "không cần tham nhũng"[12]. Đây là nhiệm vụ bức thiết, cần sớm
được đầu tư, hồn thiện để cơng tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực sớm đi vào
chiều sâu, hiệu quả.
Sáu là, tiếp tục xây dựng, hoàn thiện các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà
nước về kiểm tra, giám sát và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Mặt khác, cần
tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét
xử một cách hiệu quả, đảm bảo tính khách quan, cơng khai, minh bạc. Phát hiện
sớm, xử lý nghiêm các vụ việc, vụ án tham nhũng, tiêu cực; kiên quyết thu hồi tài
sản tham nhũng góp phần khắc phục, hạn chế hậu quả của tham nhũng, đồng thời
thể hiện tính răn đe của pháp luật. Xử lý kịp thời và thay thế những cán bộ lãnh
đạo, quản lý có biểu hiện xách nhiễu, vòi vĩnh, gây phiền hà cho người dân và
doanh nghiệp, tạo sự tin tưởng tuyệt đối của nhân dân đối với cơng tác phịng,
chống tham nhũng, tiêu cực.

Bảy là, tiếp tục hoàn thiện và thực hiện nghiêm các quy định về cơng khai, minh
bạch và trách nhiệm giải trình trong hoạt động của cơ quan, tổ chức, đơn vị; kiểm
sốt có hiệu quả tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn. Cùng với việc


hồn thiện cơ chế, thể chế, đảm bảo cơng khai, minh bạch, đề cao trách nhiệm giải
trình là điều kiện đầu tiên để kiểm soát quyền lực, bảo đảm quyền lực được vận
hành đúng đắn, khơng bị "tha hố", lạm dụng. Mặt khác, cần có các biện pháp để
cơng dân thực hiện đầy đủ quyền tiếp cận thông tin theo quy định của pháp luật để
có ý kiến phản hồi chính xác, kịp thời. Đồng thời, phát huy vai trị giám sát việc
thực thi quyền lực thông qua công tác kiểm tra, giám sát của Đảng; thanh tra, kiểm
toán của Nhà nước; giám sát của cơ quan dân cử và đại biểu dân cử, của cơ quan tư
pháp, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên, nhân dân và xã hội.
Tám là, cần xây dựng cơ chế bảo vệ, khen thưởng, động viên kịp thời những người
làm báo tích cực, dũng cảm phát giác, đấu tranh chống tham nhũng; đồng thời kiên
quyết vạch trần, phê phán, bác bỏ các luận điệu xuyên tạc, lợi dụng phòng, chống
tham nhũng, tiêu cực để kích động, chia rẽ, chống phá Đảng, Nhà nước ta. Xử lý
nghiêm việc đưa tin sai sự thật, vu cáo, bịa đặt, gây hậu quả xấu. Tăng cường phối
hợp, kịp thời cung cấp thông tin, định hướng tuyên truyền về phòng, chống tham
nhũng; đồng thời chú trọng thông tin, tuyên truyền về gương người tốt, việc tốt;
khắc phục tình trạng thơng tin một chiều, thơng tin khơng chính xác, mang tính
kích động, gây hoang mang.
Có thể nói, dưới sự lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt của Đảng, sự vào cuộc của cả hệ
thống chính trị và sự ủng hộ tuyệt đối của nhân dân, chúng ta tin tưởng rằng, cơng
tác phịng, chống tham nhũng, tiêu cực với tinh thần "Cắt bỏ một vài cành cây sâu
mọt để cứu cả cái cây" như Bác Hồ đã từng chỉ dạy, sẽ khơng những khơng làm
ảnh hưởng mà cịn tạo sinh khí mới, quyết tâm cao, hành động mạnh mẽ để đánh
thắng “giặc nội xâm” và Đảng ngày càng vững vàng, bản lĩnh, tiếp tục lãnh đạo
toàn Đảng, toàn dân ta giành thắng lợi trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội,
góp phần củng cố niềm tin yêu của nhân dân đối với Đảng, với chế độ.


4. Liên hệ bản thân:
Từ thực tiễn tham mưu về cơng tác phịng, chống tham nhũng, tiêu cực trong thời
gian qua, nhằm nâng cao hiệu quả về cơng tác phịng, chống tham nhũng, tiêu cực
bản thân cần:
Một là, công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về cơng tác phịng, chống tham
nhũng, tiêu cực; thường xuyên công khai, minh bạch trong hoạt động cơ quan, đơn
vị; đẩy mạnh cải cách hành chính; thực hiện tốt các chế độ, định mức, tiêu chuẩn,
quy chế dân chủ, quy tắc ứng xử, quy tắc đạo đức nghề nghiệp, chuyển đổi vị trí
cơng tác, minh bạch tài sản.


Hai là, làm tốt công tác phối hợp giữa cấp Ủy đảng, chính quyền và các tổ chức
đồn thể chính trị xã hội trong cơng tác phịng, chống tham nhũng, tiêu cực.
Ba là, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại về cơng tác
phịng, chống tham nhũng, tiêu cực. Từng bước nâng cao nhận thức, ý thức trách
nhiệm của công chức, viên chức trong cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng,
tiêu cực.
Ba là, nâng cao vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu trong việc lãnh đạo, chỉ
đạo về cơng tác phịng, chống tham nhũng, tiêu cực. Thực hiện nghiêm các quy
định của pháp luật về xử lý trách nhiệm người đứng đầu khi để xảy ra tham nhũng,
tiêu cực trong nội bộ cơ quan đơn vị.


KẾT LUẬN
Bước vào thế kỷ 21, Việt Nam đang đứng trước những thời cơ và vận hội mới.
Đảng và Nhà nước ta tiếp tục lãnh đạo nhân dân xây dựng một đất nước Việt Nam
hồ bình và giàu mạnh. Tuy nhiên trên con đường ấy vẫn cịn khơng ít những cản
trở, một trong những nguy cơ đang tồn tại mà chúng ta buộc phải đối mặt là vấn đề
tội phạm tham nhũng. Hành vi phạm tội tham nhũng không chỉ gây thiệt hại đến tài

sản của Nhà nước mà còn xâm phạm đến các hoạt động đúng đắn của các cơ quan
Nhà nước, tổ chức xã hội, quyền và lợi ích hợp pháp của cơng dân. Bên cạnh đó,
nó cịn có tác động tiêu cực đối với các giải pháp kinh tế xã hội của Đảng và Nhà
nước. Đồng thời nó cịn là yếu tố kìm hãm, ngăn cản sự phát triển kinh tế – chính
trị của đất nước, đe doạ đến sự ổn định vững vàng của chế độ chính quyền cũng
như độc lập an ninh của Tổ quốc.
Nhận thức được những hậu quả của tội phạm tham nhũng gây ra chúng ta cần phải
có những biện pháp hữu hiệu nhằm đấu tranh phòng chống vấn nạn này, làm trong
sạch bộ máy chính quyền, lấy lại niềm tin trong nhân dân và một môi trường phát
triển lành mạnh cho kinh tế Việt Nam