SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO
TẠO
THANH HÓA

KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP
TỈNH
NĂM HỌC 2018- 2019
Môn thi: NGỮ VĂN- Lớp 11 BT THPT

Số báo danh ……………………
Thời gian: 180 phút (không kể thời gian giao đề)
Ngày thi: 22 tháng 3 năm 2019
(Đề thi có 02 phần, gồm 01 trang)
PHẦN I. ĐỌC HIỂU (6,0 điểm)
Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
(…)Một trong những bất hạnh lớn nhất của đời người, đó là khơng tìm
ra được một đối tượng có thể chia sẻ và cảm thơng với mình trong bất cứ lúc
nào, về những điều thầm kín hay những cảm xúc vui buồn. Trạng thái chơi vơi
như bị tách biệt ấy gọi là nỗi cô đơn.
Dù ta đang sống chung với những người trong gia đình hay khơng thiếu
những người bạn tốt ở xung quanh, nhưng dường như giữa họ và ta ln có
những bức tường vơ hình ngăn cách… Bức tường ấy có thể là tính cách, sở
thích, kiến thức, quan điểm sống hay vị trí trong xã hội. Nhưng đơi khi chính ta
là chủ nhân của bức tường ngăn cách ấy vì ta đã khơng dễ dàng tin tưởng để
chấp nhận một người mà ta chưa thấy hết tấm chân tình của họ. Ta đã tự làm
khó mình bằng cách tự ban cho mình một ví trí đặc biệt, mà phải một người
bản lĩnh và thiện chí lắm mới có thể trèo qua bức tường kiên cố ấy.
(…) Thật khó tin rằng ngun nhân đưa tới sự cơ đơn chính là do thái độ
sống của ta. Ta hãy thử mở lịng ra làm quen với một người… Muốn có một
người bạn tốt thì trước hết ta hãy là người bạn tốt trước đã. Đừng trông chờ
vào vận may hay ngồi đó gặm nhấm nỗi cơ đơn bất hạnh của mình một cách

đáng tội nghiệp. Đó là thái độ yếu đuối và thất bại khơng nên có.
(Minh Niệm, Hiểu về trái tim, NXB Tổng hợp TP Hồ Chí Minh 2017)
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính trong đoạn trích trên.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


Câu 2.Theo tác giả, điều gì tạo nên bức tường ngăn cách giữa ta với mọi
người?
Câu 3.Anh/chị hiểu thế nào về ý kiến:Muốn có một người bạn tốt thì trước hết
ta hãy là người bạn tốt trước đã?
Câu 4. Anh/chị có đồng tình với ý kiến sau khơng? Vì sao?
Ta đã tự làm khó mình bằng cách tự ban cho mình một ví trí đặc biệt, mà phải
một người bản lĩnh và thiện chí lắm mới có thể trèo qua bức tường kiên cố ấy.
PHẦN II. LÀM VĂN (14,0 điểm)
Câu 1 (4,0 điểm)
Anh/chị hãy viết bài văn (khoảng 400 chữ) trình bày suy nghĩ về ý kiến được
nêu trong đoạn trích ở phần Đọc hiểu: nguyên nhân đưa tới sự cơ đơn chính là
do thái độ sống của ta.
Câu 2 (10,0 điểm)
Từ việc phân tích Chữ người tử tù (Nguyễn Tuân, Ngữ văn 11, tập một,
NXBGD Việt Nam 2018), liên hệ vớiChuyện chức phán sự đền Tản
Viên(Nguyễn Dữ, Ngữ văn 10, tập hai, NXBGD Việt Nam 2018), anh/chị hãy
bình luận ý kiến của Nguyễn Hoàng Thu: Văn học nghệ thuật khơng chỉ ngợi
ca lịng cao thượng mà cịn góp phần thúc đẩy sự cao thượng vốn có của con
người.
………………….HẾT……………….

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO


KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


THANH HĨA

CẤP TỈNH
NĂM HỌC 2018- 2019
Mơn thi: NGỮ VĂN- Lớp 11 BT
THPT

(Hướng dẫn chấm gồm có 03 trang)
Phần Câu Yêu cầu cần đạt

Điểm

ĐỌC HIỂU

6,0

1

Phương thức biểu đạt chính: nghị luận/phương thức nghị
luận

1,0

2


Nguyên nhân tạo ra bức tường ngăn cách giữa ta với mọi
người là do sự khác biệt về tính cách, sở thích, kiến thức,
quan điểm sống, vị trí trong xã hội và thái độ sống của
chính ta

1,0

3

Muốn có người bạn tốt thì trước hết bản thân mỗi người
phải thân thiện, chân thành, trung thực, sẵn sàng sẻ chia và 2,0
cảm thông với người khác, luôn ở bên cạnh họ khi họ cần,
bước qua những thành kiến về sự khác biệt để tạo dựng
mối quan hệ tin cậy và bền vững.

4

Thí sinh có thể đồng tình hoặc khơng đồng tình nhưng cần
lí giải vấn đề phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp
luật.
Nếu đồng tình, thí sinh cần lí giải: Vị trí đặc biệt nghĩa là
ta tự cho mình hơn người, khác biệt với người khác hoặc
ta quá cầu tồn. Việc ban cho mình vị trí đặc biệt vơ tình 2,0
đã tạo ra khoảng cảnh khiến người khác e ngại khi tiếp
xúc hoặc muốn xây dựng một mối quan hệ. Chỉ những ai
thực sự có thiện chí, bản lĩnh và sự kiên trì mới có thể xóa
đi khoảng cách để gần ta và hiểu ta.

I


II

LÀM VĂN
1

14,0

Viết bài văn (khoảng 400 chữ) trình bày suy nghĩ về ý
kiến: nguyên nhân đưa tới sự cơ đơn chính là do thái độ 4,0
sống của ta
Yêu cầu chung

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


– Câu hỏi hướng đến việc đánh giá năng lực viết bài văn
NLXH, địi hỏi thí sinh phải huy động những hiểu biết về
đời sống xã hội, kĩ năng tạo lập văn bản để bày tỏ thái độ,
chủ kiến của mình.
– Thí sinh có thể làm bài theo nhiều cách khác nhau
nhưng phải có lí lẽ và căn cứ xác đáng; được tự do bày tỏ
quan điểm riêng của mình, nhưng phải có thái độ chân
thành nghiêm túc, phù hợp với chuẩn mực đạo đức và
pháp luật.
Yêu cầu cụ thể
1. Giải thích
– Cơ đơn: cảm giác lẻ loi đơn độc, khơng tìm được ai để
chia sẻ cảm thơng
– Cơ đơn khơng phải hồn cảnh mà là trạng thái tâm lí.


0,5

=> Ý kiến chỉ ra nguyên nhân dẫn đến sự cô đơn là do thái
độ sống, cách ứng xử, thể hiện cảm xúc, thái độ với người
khác.
2. Bàn luận
Từ nhận thức và trải nghiệm của bản thân, thí sinh có thể
bày tỏ suy nghĩ riêng về ý kiến: nguyên nhân đưa tới sự cơ
đơn chính là do thái độ sống của ta. Tuy nhiên dù suy
nghĩ theo hướng nào cũng cần hướng đến việc làm rõ yêu 2,5
cầu: Tại sao nguyên nhân đưa tới sự cơ đơn lại chính là do
thái độ sống của bản thân? Làm thế nào để có thái độ sống
tích cực?…
3. Bài học nhận thức và hành động
Từ việc bàn luận về nguyên nhân đưa tới sự cơ đơn, thí
sinh cần nêu được định hướng nhận thức và hành động
phù hợp, ý nghĩa cho bản thân.

2

1,0

Phân tích Chữ người tử tù (Nguyễn Tuân), liên hệ
với Chuyện chức phán sự đền Tản Viên (Nguyễn
Dữ) để bình luận ý kiến củaNguyễn Hồng Thu: Văn
10,0
học nghệ thuật khơng chỉ ngợi ca lịng cao thượng mà cịn
góp phần thúc đẩy sự cao thượng vốn có của con người

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí



Yêu cầu chung
– Câu hỏi kiểm tra năng lực viết bài nghị luận văn học
của thí sinh, địi hỏi thí sinh phải huy động kiến thức về lí
luận văn học, tác phẩm văn học, kĩ năng tạo lập văn bản
để làm bài.
– Thí sinh có thể cảm nhận và kiến giải theo những cách
khác nhau, nhưng phải có lí lẽ, căn cứ xác đáng.
Yêu cầu cụ thể

10,0

1. Vài nét về chức năng của văn học

1,0

– Một trong những chức năng cao quý của văn học là bồi
0,5
đắp và định hướng lí tưởng, giá trị sống cho con người.
Mỗi tác phẩm là một thơng điệp chứa trong đó tâm tư, tình
cảm, khát vọng của nhà văn truyền đến người đọc “cách
sống của tâm hồn”.
– Thơng qua hình tượng nghệ thuật và cảm xúc của nhà
văn, tác phẩm có khả năng tác động mạnh mẽ đến người
đọc, khơi gợi cuộc tự đấu tranh bên trong tâm hồn để lựa 0,5
chọn những giá trị sống tích cực, đẹp đẽ.
2. Phân tích Chữ người tử tù (Nguyễn Tuân), liên
hệvới Chuyện chức phán sự đền Tản Viên (Nguyễn
Dữ) để làm sáng tỏ ý kiến


7,5

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


a.Phân tích truyện ngắn Chữ người tử tù của Nguyễn
Tuân
* Vài nét về Nguyễn Tuân và Chữ người tử tù

0,5

* Phân tích truyện ngắn Chữ người tử tù
– Vẻ đẹp nhân vật Huấn Cao: Nguyễn Tuân đã phát hiện 2,5
ra trong hoàn cảnh ngục tù, ở một nơi tăm tối, dù cận kề
cái chết, vẻ đẹp của
Huấn Cao vẫn tỏa sáng, đặc biệt là vẻ đẹp nhân cách cao
thượng.

2,0

– Vẻ đẹp nhân vật quản ngục: Dù làm nghề coi ngục, sống
nơi đề lao, quản ngục vẫn giữ thú chơi tao nhã, có tấm
lịng biệt nhỡn liên tài, dám sống chết với sở nguyện của
mình, là một thanh âm trong trẻo giữa một bản đàn mà
nhạc luật của nó đều xơ bồ hỗn loạn.
– Nhà văn ca ngợi và tôn vinh sự chiến thắng của cái đẹp,
cái cao thượng qua cảnh cho chữ- cảnh tượng xưa nay
chưa từng có.


1,0

b. Liên hệ vớiChuyện chức phán sự đền Tản
Viên (Nguyễn Dữ)
* Vài nét về Nguyễn Dữ và Chuyện chức phán sự đền Tản
Viên
0,5
* Chuyện chức phán sự đền Tản Viên ca ngợi sự cương
trực, khảng khái, kiên quyết chống gian tà, đấu tranh đến
1,0
cùng cho cơng lí, chính nghĩa, dù phải đổi cả mạng sống
cũng khơng bao giờ khuất phục. Ý nghĩa đó được thể hiện
qua hình tượng nhân vật Ngơ Tử Văn- một vẻ đẹp cao
thượng.
3. Bình luận, đánh giá

1,5

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


– Ý kiến khẳng định chức năng to lớn của văn học nghệ
0,5
thuật trong việc ngợi ca lòng cao thượng, hơn thế cịn góp
phần thúc đẩy sự cao thượng vốn có của con người. Quan
niệm đó đã giúp nhà văn nói điều mới mẻ về con người
với những giá trị nhân văn sâu sắc.
– Ý kiến đó vừa là định hướng vừa là yêu cầu với sáng tác
của nhà văn.Đồng thời cũng định hướng về một con
0,5

đường tiếp nhận văn học nghệ thuật.
– Hai tác phẩm đều ca ngợi cái cao thượng, từ đó giúp
người đọc thanh lọc tâm hồn, tìm đến chân, thiện, mĩ.
Ở Chữ người tử tùlà thái độ trân trọng bảo vệ cái đẹp, tài
hoa nghệ sĩ. Chuyện chức phán sự đền Tản Viên là tinh
thần chính nghĩa, cứng cỏi của kẻ sĩ dám đấu tranh cho
công bằng xã hội.

0,5

Điểm tổng cộng: 20,0 điểm
Lưu ý chung:
1.
2.

3.

4.
5.

Đây là đáp án mở, thang điểm có thể khơng quy định chi tiết đối với
từng ý nhỏ, chỉ nêu mức điểm của phần nội dung lớn nhất thiết phải có.
Chỉ cho điểm tối đa theo thang điểm với những bài viết đáp ứng đầy đủ
những yêu cầu đã nêu ở mỗi câu, đồng thời phải được triển khai chặt chẽ,
diễn đạt lưu lốt, có cảm xúc.
Khuyến khích những bài viết có sáng tạo. Chấp nhận bài viết khơng
giống đáp án, có những ý ngồi đáp án nhưng phải có căn cứ xác đáng và lí
lẽ thuyết phục.
Khơng cho điểm cao đối với những bài chỉ nêu chung chung, sáo rỗng.
Cần trừ điểm đối với những lỗi về hành văn, ngữ pháp và chính tả.


Mời bạn đọc cùng tham khảo />
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí