Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Lý thuyết GDCD 10 bài 7: Thực tiễn và vai trò của thực tiễn
đối với nhận thức
A/ Lý thuyết
1/ Thế nào là nhận thức
a/ Quan điểm về nhận thức
- Triết học Duy tâm: Nhận thức là do bẩm sinh hoặc do thần linh mách bảo.
- Triết học trước Mác: Nhận thức chỉ là sự phản ánh đơn giản, máy móc, thụ động về sự
vật hiện tượng.
- Triết học Duy vật biện chứng: Nhận thức bắt nguồn từ thực tiễn, là quá trình nhận thức
cái tất yếu, diễn ra rất phức tạp, gồm 2 giai đoạn: nhận thức cảm tính và nhận thức lý tính.
b/ Hai giai đoạn của q trình nhận thức
- Nhận thức cảm tính:
+ Là giai đoạn nhận thức được tạo nên do sự tiếp xúc trực tiếp của các cơ quan cảm giác
đối với sự vật, hiện tượng. Đem lại cho con người hiểu biết về đặc điểm bên ngoài của
chúng.
+ Là giai đoạn nhận thức trực tiếp.
+ Ưu điểm: Độ tin cậy cao
+ Nhược điểm: Kết quả nhận thức chưa sâu sắc, chưa tồn diện.
- Nhận thức lý tính:
+ Là giai đoạn nhận thức tiếp theo, dựa trên các tài liệu do nhận thức cảm tính đem lại,
nhờ các thao tác của tư duy như: phân tích, tổng hợp, so sánh, khái quát hố…tìm ra bản
chất, quy luật của sự vật, hiện tượng là giai đoạn nhận thức gián tiếp.
+ Ưu điểm: Kết quả nhận thức sâu sắc, toàn diện.
+ Nhược điểm: nếu khơng dựa trên nhận thức cảm tính chính xác thì độ tin cậy không cao.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

+ Mối quan hệ giữa nhận thức cảm tính và nhận thức lý tính:
+ Giai đoạn nhận thức cảm tính làm cơ sở cho nhận thức lý tính.
+ Nhận thức lý tính là giai đoạn nhận thức cao hơn, phản ánh bản chất sự vật, hiện tượng
sâu sắc và tồn diện hơn.
c/ Nhận thức là gì?
- Các yếu tố:
+ Sự vật, hiện tượng trong thế giới khách quan.
+ Các cơ quan cảm giác.
+ Hoạt động của bộ não.
- Khái niệm: Nhận thức là quá trình phản ánh sự vật, hiện tượng của TGKQ vào bộ óc
con người, để tạo nên những hiểu biết về chúng.
- Kết luận:
+ Nhận thức đi từ cảm tính đến lý tính là một bước chuyển về chất trong quá trình nhận
thức.
+ Nhờ đó con người hiểu được bản chất sự vật, hiện tượng và từng bước cải tạo thế giới
khách quan.
2/ Thực tiễn là gì?
- Khái niệm: Thực tiễn là tồn bộ những hoạt động vật chất có mục đích, mang tính chất
lịch sử – xã hội của con người nhằm cải tạo tự nhiên và xã hội.
- Các hình thức biểu hiện:
+ Hoạt động sản xuất vật chất.
+ Hoạt động chính trị – xã hội
+ Hoạt động thực nghiệm khoa học.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

→ Hình thức này có quan hệ chặt chẽ với nhau. Trong đó, hoạt động sản xuất vật chất là
hình thức cơ bản chất.

3/ Vai trị của thực tiễn đối với nhận thức
a/ Thực tiễn là cơ sở của nhận thức
- Vì: Mọi nhận thức của con người đều bắt nguồn từ thực tiễn. Nhờ tiếp xúc của các cơ
quan cảm giác và hoạt động của bộ não, con người phát hiện ra các thuộc tính, hiểu được
bản chất các sự vật, hiện tượng.
- Ví dụ:
+ Sự ra đời của các khoa học
+ Dự báo thời tiết.
+ Các câu tục ngữ…
b/ Thực tiễn là động lực của nhận thức
- Vì: Trong hoạt động động thực tiễn ln đặt ra yêu cầu, nhiệm vụ cho nhận thức phát
triển.
- Ví dụ:
+ Cơng cuộc đổi mới ở nước ta hiện nay.
+ Trong sản xuất…
+ Trong học tập…
c/ Thực tiễn là mục đích của nhận thức
- Vì: Các tri thức khoa học chỉ có giá trị khi được ứng dụng trong hoạt động thực tiễn tạo
ra của cải cho xã hội.
- Ví dụ: Ứng dụng các phát minh khoa học: cơng nghệ điện tử, công nghệ sinh học…
d/ Thực tiễn là tiêu chuẩn của chân lý
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

- Vì: Chỉ có đem những tri thức đã thu nhận được qua nhận thức đối chiếu với thực tiễn
để kiểm tra, kiểm nghiệm mới khẳng định được tính đúng đắn của nó.
- Ví dụ:
+ Chân lý: Khơng có gì q hơn độc lập tự do.

+ Nhà bác học Galilê phát minh ra định luật về sức cản của khơng khí
B/ Trắc nghiệm
Câu 1: Quan điểm về nhận thức là do bẩm sinh thuộc quan điểm triết học
A. Duy tâm
B. Duy vật
C. Triết học trước Mác
D. Duy vật biện chứng
Câu 2: Triết học Duy vật biện chứng đưa ra quan điểm về nhận thức là
A. Nhận thức bắt nguồn từ thực tiễn
B. Nhận thức chỉ là sự phản ánh đơn giản về sự vật hiện tượng.
C. Nhận thức chỉ là sự phản ánh máy móc, thụ động về sự vật hiện tượng.
D. Đáp án B, C đúng
Câu 3: Nhận thức có mấy giai đoạn
A. 1
B. 2
C. 3
D. 4
Câu 4: Các hình thức biểu hiện thực tiễn là gì?
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

A. Hoạt động sản xuất vật chất
B. Hoạt động chính trị – xã hội
C. Hoạt động thực nghiệm khoa học
D. Tất cả đáp án trên đều đúng
Câu 5: Vai trò của thực tiễn đối với nhận thức là
A. Thực tiễn là cơ sở của nhận thức
B. Thực tiễn là động lực của nhận thức

C. Thực tiễn là mục đích của nhận thức
D. Tất cả đáp án trên đều đúng
Câu
Đáp án

1
A

2
A

3
4
B
D
------------------------------------

5
D

Mời bạn đọc tham khảo thêm nhiều tài liệu ôn tập GDCD lớp 10 khác như:
Giải bài tập GDCD 10: />Giải bài tập GDCD 10 ngắn nhất: />
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188