Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Đề thi giữa học kì 2 năm 2021 môn Văn 10
I. Đọc hiểu văn bản (3đ):
Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi:
Vượt khỏi tất cả mọi luật lệ, không phải thơ trở nên buông thả, bừa bãi. Sự cẩu thả,
buông lỏng chưa bao giờ đi đôi được với nghệ thuật. Nhưng câu chuyện luật lệ
trong thơ cũng như câu chuyện kỉ luật trong cách mạng. Kỉ luật của những tổ chức
cách mạng chưa bao giờ dựa trên sự trừng phạt đe dọa mà tồn tại được, kỉ luật ấy
phải tự giác mới bền vững. Nghệ thuật có kỉ luật sắt của nó, nhưng đó khơng thể là
những trói buộc, lề lối định sẵn bên ngoài, những luật lệ bản thân, những luật lệ từ
bên trong mà ra, chỉ càng quan trọng hơn. Đạp đổ bức tường giam trước mặt rồi,
giới hạn chỉ còn do sức đi xa của mình.
(Mấy ý về thơ - Nguyễn Đình Thi)
Câu 1 (0,5đ): Nêu phương thức biểu đạt của đoạn trích.
Câu 2 (1đ): Nêu nội dung chính của đoạn trích.
Câu 3 (1,5đ): Dựa vào hiểu biết của em, hãy nêu tầm quan trọng của thơ trong
cuộc sống hiện nay của con người.
II. Làm văn (7đ):
Câu 1 (2đ): Giải thích câu ca dao: “Trăm năm bia đá vẫn mòn/ Ngàn năm bia
miệng vẫn còn trơ trơ”.
Câu 2 (5đ): Cảm nhận về nhân vật Ngô Tử Văn trong bài Chuyện chức phán sự
đền Tản Viên.

Đáp án Đề thi giữa học kì 2 lớp 10 môn Văn
I. Đọc hiểu văn bản (3đ):
Câu 1 (0,5đ): Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích: nghị luận.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Câu 2 (1đ): Nội dung chính của đoạn trích: nói lên những quy luật của thơ văn và
tầm quan trọng của thơ, lời khuyên của tác giả để có một bài thơ hay, ý nghĩa, giàu
biện pháp nghệ thuật.
Câu 3 (1,5đ): Tầm quan trọng của thơ văn trong cuộc sống: nuôi dưỡng tâm hồn
con người; làm phong phú cuộc sống nội tâm,…
II. Làm văn (7đ);
Câu 1 (2đ):
Dàn ý Giải thích câu ca dao:
“Trăm năm bia đá vẫn mòn/ Ngàn năm bia miệng vẫn còn trơ trơ”
1. Mở bài
Giới thiệu vấn đề cần nghị luận: câu ca dao: “Trăm năm bia đá vẫn mòn/ Ngàn
năm bia miệng vẫn cịn trơ trơ”.
2. Thân bài
a. Giải thích
“Bia đá vẫn mịn”: Tấm bia đá cứng chắc, người ta khắc tên tưởng nhớ trên đó
nhưng thời gian trơi qua tấm bia ấy bị bào mịn.
“Bia miệng vẫn cịn trơ trơ”: có những sự việc, những tên tuổi của con người
không khắc, không ghi vào bia nhưng vẫn cịn mãi như mới hơm nào qua lời kể, lời
truyền miệng của con người từ đời này sang đời khác.
Câu ca dao khuyên nhủ con người ta bài học: Phải sống đẹp, sao cho khi đã mất,
tiếng thơm vẫn còn mãi về sau, đừng sống thấp hèn để đến khi mất đi trên thế gian
tiếng xấu mãi vẫn khơng phai mờ.
b. Phân tích
Mỗi con người chỉ được sống một lần, chúng ta hãy sống với những hành động
đúng đắn nhất để bản thân không phải hối tiếc và sau này để lại cho đời tiếng thơm.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí


Khi chúng ta sống đúng, sống đẹp, chúng ta sẽ được người đời yêu quý, kính trọng,
tin tưởng, từ đó, tiếng thơm sẽ vang xa ngay cả khi con người ta còn sống.
Nếu tất cả co người trong xã hội đều sống đẹp, sống tốt thì xã hội này sẽ lan tỏa
được những thông điệp tốt đẹp hơn, chúng ta sẽ có được mơi trường sống tốt hơn.
Việc sống lỗi, sống sai không chỉ mang đến cho con người những tổn hại, sự day
dứt trong tâm hồn, bị người đời xa lánh, mất niềm tin mà chúng cịn để lại tiếng
xấu ngay cả khi chúng ta lìa xa cõi đời.
c. Chứng minh
Học sinh tự lấy dẫn chứng về những con người sống đẹp, sống có ích để lại tiếng
thơm cho đời để minh họa cho bài làm của mình.
Lưu ý: dẫn chứng xác thực, nổi bật, tiêu biểu, được nhiều người biết đến.
d. Phản biện
Trong xã hội vẫn cịn có nhiều người sống lỗi, chỉ biết đến lợi ích của bản thân
mình mà khơng quan tâm đến người khác, sẵn sàng làm những việc xấu xa để trục
lợi. Lại có những người cố ý tỏ ra tốt bụng, làm những việc che mắt người khác để
được tin tưởng, trọng dụng,… những người này đáng bị xã hội thẳng thắn lên án,
chỉ trích.
3. Kết bài
Khái quát lại vấn đề nghị luận: câu ca dao “Trăm năm bia đá vẫn mòn/Ngàn năm
bia miệng vẫn còn trơ trơ”; đồng thời rút ra bài học và liên hệ bản thân.
Câu 2 (5đ):
Dàn ý Cảm nhận nhân vật Ngô Tử Văn
1. Mở bài
- Giới thiệu tác giả Nguyễn Dữ, tác phẩm Chuyện chức phán xử đền Tản Viên và
nhân vật Ngô Tử Văn.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí


2. Thân bài
a. Lai lịch và tính cách của Ngô Tử Văn
Lai lịch: Tên Soạn người huyện Yên Dũng, đất Lạng Giang.
Tính cách: Khảng khái, cương trực nóng nảy thấy sự gian tà thì khơng chịu được.
Danh tiếng: Nổi tiếng đến mức vùng Bắc vẫn khen là một người cương trực.
b. Ngô Tử Văn và hành động đốt đền
Nguyên nhân: Tức giận trước sự tác oai tác quái của hồn ma tên tướng giặc →
Muốn ra tay trừ hại cho nhân dân, mang lại cuộc sống yên bình.
Theo quan niệm truyền thống: Đốt đền là hành động báng bổ thần linh cho nên ai
cũng kiêng kị không dám đụng chạm. Tuy nhiên, hành động của Ngô Tử Văn
khơng phải phạm vào tín ngưỡng bởi đây là nơi trú ngụ của hồn ma tên tướng giặc
họ Thôi - kẻ thù xâm lược nước ta.
→ Hành động của Ngô Tử Văn là hành động chính nghĩa của người thấy gian tà thì
khơng chịu được.
Q trình đốt đền: Trước khi đốt đền: Tắm gội chay sạch, khấn trời. Lấy lòng trong
sạch, muốn bảo vệ sự bình yên cho người dân. Lấy lòng trong sạch, sự chân thành,
mong muốn được trời chia sẻ
→ Thái độ nghiêm túc, kính cẩn. Đây khơng phải là hành động bộc phát nhất thời
mà là hành động có chủ đích, có suy nghĩ kĩ lưỡng.
Khi đốt đền: Châm lửa đốt đền mặc cho mọi người lắc đầu lè lưỡi, vung tay khơng
cần gì… → Hành động cương quyết, dứt khoát vượt lên sự tưởng tượng của người
thường.
Sau khi đốt đền: Tử Văn thấy khó chịu, đầu lảo đảo, bụng run run rồi nổi lên một
cơn sốt rét. Có người cao lớn, khơi ngơ đội mũ trụ đến địi làm trả lại đền. Có ơng
già áo vải, mũ đen, phong độ nhàn nhã đến tỏ lời mừng và kể rõ đầu đuôi sự việc.

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188



Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Cuộc đối đầu giữa Tử Văn và hồn ma tên tướng giặc: Tên tướng giặc giả làm cư sĩ
đến đe dọa, mắng chửi Ngơ Tử Văn, địi dựng lại ngôi đền. Thái độ Ngô Tử Văn:
Mặc kệ, ngồi ngất ngưởng, tự nhiên.
Cuộc gặp gỡ giữa Tử Văn và Thổ cơng:
+ Thổ cơng: Kể lại sự việc mình bị hại nhưng vẫn nhẫn nhịn cam chịu, căn dặn
Ngô Tử Văn cách đối phó với tên tướng giặc.
+ Tử Văn: Kinh ngạc, hỏi kĩ lại chuyện và sẵn sàng chuẩn bị cuộc chiến với tên
bách hộ họ Thôi.
→ Phản ánh hiện thực xã hội còn tồn tại những phi lí, trắng đen, thật giả lẫn lộn và
những cuộc đấu tranh chính nghĩa của những con người cương trực.
c. Cuộc chiến đấu của Ngô Tử Văn dưới Minh ti.
Ngô Tử Văn bị bắt giải xuống âm phủ với quang cảnh và khơng khí rùng rợn.
Cuộc xét xử Ngơ Tử Văn dưới âm phủ:
+ Những lời vu cáo xảo quyệt của hồn ma tên tướng giặc. Thái độ quát nạt, giận dữ
của Diêm Vương.
+ Ngô Tử Văn: Tỏ thái độ cứng cỏi trước Diêm Vương đầy uy quyền, đấu tranh
vạch mặt tên tướng giặc gian tà.
+ Hồn ma tên tướng giặc: Tranh cãi với Tử Văn, sau lại lo sợ, đạo đức giả: xin
giảm án cho Tử Văn.
+ Ngô Tử Văn: Bình tĩnh, khảng khái khơng chịu nhún nhường, xin đem tư giấy
đến đền Tản Viên chứng thực.
+ Diêm Vương: Nghi ngờ, cho người đến đền Tản Viên chứng thực → Tử Văn
được xử thắng kiện và được tiến cử làm chân phán sự ở đền thánh Tản Viên.
d. Tử Văn nhận chức phán sự đền Tản Viên
- Ý nghĩa:
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188



Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Giải trừ được tai họa, đem lại an lành cho dân.
Diệt trừ tận gốc thế lực xâm lược tàn ác, làm sáng tỏ nỗi oan khuất và phục hồi
danh dự cho Thổ thần nước Việt.
Niềm tin vào cơng lí cái thiện chiến thắng cái ác, chính nghĩa thắng gian tà. Sự
dũng cảm, kiên cường, khảng khái diệt trừ cái ác của Tử Văn được đền đáp xứng
đáng.
- Cuộc gặp gỡ của quan phán sự với người dân làng: Sự tin tưởng của nhân dân
vào vị quan tốt.
3. Kết bài
Khái quát nội dung và nghệ thuật xây dựng nhân vật Ngô Tử Văn.
----------------------Mời các bạn tham khảo thêm các bài viết dưới đây của chúng tôi:
Soạn bài lớp 10
Tác giả - Tác phẩm Ngữ Văn 10
Tóm tắt tác phẩm môn Ngữ Văn lớp 10

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188