VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Khoa học tự nhiên 9 bài 62: Cơng nghệ gen
A. Hoạt động khởi động
- Em biết gì về thực vật biến đổi gen? Nêu nhận xét của em về các đặc điểm
thực vật biến đổi gen. Bằng cách nào để tạo ra thực vật biến đổi gen?
- Theo em có nên sản xuất và sử dụng thực vật biến đổi gen khơng? Vì sao?
Bài làm:
- Thực vật biến đổi gen là những thực vật được đưa vào hệ gen của chúng
những gen có lợi, quy định các đặc điểm mong muốn phụ thuộc vào nhu cầu
của con người.
- Thực vật biến đổi gen được tạo thành nhờ kĩ thuật gen
- Nên sử dụng thực vật biến đổi gen vì nó mang những đặc tính tốt cho con
người.
B. Hoạt động hình thành kiến thức
I. Cơng nghệ gen
1. Khái niệm cơng nghệ gen
- Quan sát hình 62.1, hãy mơ tả các bước chuyển gen.

- Cơng nghệ gen là gì? Người ta sử dụng kĩ thuật di truyền vào những mục đích
gì?
- Để thực hiện những kĩ thuật di truyền cần có những thành phần nào tham gia?
Bài làm:

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Kĩ thuật gen là tập hợp những phương pháp tác động định hướng lên



ADN cho phép chuyển gen từ một cá thể của một loài sang cá thể của loài
khác.
Gồm 3 khâu:




Tách ADN của tế bào cho và ADN dùng làm thể truyền



Tạo ADN tái tổ hợp



Đưa ADN tái tổ hợp vào tế bào nhận



Công nghệ gen là ngành kĩ thuật về quy trình ứng dụng kĩ thuật gen.



Ứng dụng:


Tạo chế phẩm sinh học




Tạo giống cây trồng và động vật biến đổi gen
các thành phần tham gia vào kĩ thuật di truyền: ADN của tế bào cho,



ADN thể truyền, tế bào nhận, các enzim cắt và nối tương ứng.
2. Ứng dụng công nghệ gen
a, Tạo ra các chủng vi sinh vật
- Theo em các bước chuyển gen để tạo chủng vi sinh vật mới có thể là như thế
nào?
- Tìm hiểu và nêu một số ứng dụng cơng nghệ gen trong tạo chủng vi sinh vật
mới.
b, Tạo giống cây trồng biến đổi gen
- Nêu những ưu và nhược điểm của rau, củ, quả biến đổi gen.
- Hãy giải thích vì sao có quy định thực phẩm biến đổi gen bao gói sẵn lưu
thơng tại Việt Nam sẽ phải ghi nhãn "biến đổi gen" trên bao bì?

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

- Theo em, triển vọng của cơng nghệ sản xuất và sử dụng sản phẩm biến đổi
gen trong tương lai như thế nào?
Bài làm:
a, - các bước tạo vi sinh vật biến đổi gen giống như hình 62.1. Tuy nhiên lúc
này tế bào nhận là vi sinh vật
- Ứng dụng: Các chủng vi sinh vật mới có khả năng sản xuất nhiều loại sản

phẩm sinh học (enzim, hoocmon, vitamin, ....) với số lượng lớn và giá thành rẻ
b,


Đưa các gen quy định các đặc điểm quý như: năng suất, kháng sâu bệnh,
kháng thuốc diệt cỏ, hàm lượng dinh dưỡng cao, tạo quả không hạt, ... vào
cây trồng



Một số đối tượng thành công; cà chua, đậu tương, ngô, lúa, khoai tây,
bắp cải, đu đủ, ...

- Ưu điểm: mang các đặc tính tốt
- Khi dán nhãn GMO để người tiêu dùng có thể phân biệt giữa thực phẩm biến
đổi gen với thực phẩm thường
II. Công nghệ sinh học
- Công nghệ sinh học là gì? Nêu các lĩnh vực trong cơng nghệ sinh học và cho
ví dụ.
- Hãy nêu vai trị cơng nghệ sinh học và từng lĩnh vực của nó trong sản xuất và
đời sống.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Bài làm:
Cơng nghệ sinh học là ngành cơng nghệ sử dụng tế bào sống và các quá




trình sinh học để tạo ra các sản phẩm sinh học cần thiết cho con người.
Công nghệ sinh học gồm các lĩnh vực:







Công nghệ lên men



Công nghệ tế bào



Công nghệ enzim



Công nghệ chuyển nhân và chuyển phơi



Cơng nghệ sinh học xử lí môi trường




Công nghệ gen



Công nghệ sinh học y - dược
Vai trị của cơng nghệ sinh học là tạo ra các sản phẩm sinh học cần thiết

cho con người
C. Hoạt động luyện tập
- Trình bày các bước của quá trình chuyển gen và lấy ví dụ minh họa trong
thực tiễn đời sống.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

- Hãy xác định ví dụ SGK là ứng dụng công nghệ sinh học thuộc lĩnh vực nào?
Nêu triển vọng phát triển trong tương lai.
Bài làm:
Gồm 3 khâu:




Tách ADN của tế bào cho và ADN dùng làm thể truyền




Tạo ADN tái tổ hợp



Đưa ADN tái tổ hợp vào tế bào nhận

- Ứng dụng SGK thuộc lĩnh vực Công nghệ gen
- Triển vọng: tạo ra động vật có khả năng tạo nội tạng di chuyển gen từ con
người.
D. Hoạt động vận dụng
Hãy đọc các ứng dụng về công nghệ gen và trả lời câu hỏi:
1. Câu hỏi:
- Vì sao trong kĩ thuật di truyền, người ta thường sử dụng tế bào nhận là E.coli?
- Nêu một số thành tựu trong công nghệ di truyền khi sử dụng E.coli làm tế bào
nhận.
- Hãy nêu một VD minh họa các bước trong quy trình chuyển gen từ tế bào cho
sang tế bào nhận là E.coli.
2. Câu hỏi:
- Vẽ sơ đồ các bước chuyển gen quy định tổng hợp beta caroten vào tế bào cây
lúa và tạo giống lúa giàu vitamin A; chuyển gen kháng được nhiều loại thuốc
diệt cỏ từ thuốc lá cảnh vào đậu tương; ...
- Hãy nêu triển vọng của công nghệ gen trong tạo giống mới trên thế giới và
Việt Nam. Hãy cho một số ví dụ minh họa.
- Hãy vẽ sơ đồ minh họa các bước chuyển gen trong các ứng dụng SGK trang
181.
Bài làm:
1.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí



VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

- E.coli thường được dùng làm tế bào nhận vì: chúng dễ ni cấy, sinh sản
nhanh
- Thành tựu: tạo chủng E.coli có khả năng sản xuất hoocmon insulin chữa bệnh
tiểu đường ở người.
Quy trình:
Tách gen quy định hoocmon insulin của tế bào người và ADN dùng làm



thể truyền (ADN của vi khuẩn).


Tạo ADN tái tổ hợp chứa gen của người.



Đưa ADN tái tổ hợp vào tế bào E.coli và tạo điều kiện cho gen biểu hiện
tạo hoocmon.

2.
- các bước chuyển gen
+ lúa:


Tách gen quy định beta caroten của tế bào cho và ADN dùng làm thể
truyền.




Tạo ADN tái tổ hợp chứa gen quy định beta caroten.



Đưa ADN tái tổ hợp vào tế bào lúa và tạo điều kiện cho gen biểu hiện
tạo beta caroten.

+ đậu tương:


Tách gen quy định kháng thuốc diệt cỏ của tế bào cây thuốc lá cảnh và
ADN dùng làm thể truyền.



Tạo ADN tái tổ hợp chứa gen quy định kháng thuốc diệt cỏ.



Đưa ADN tái tổ hợp vào tế bào đậu tương và tạo điều kiện cho gen biểu
hiện kháng thuốc diệt cỏ.

- Triển vọng:
+ nhân nhanh nguồn gen của động thực vật quý hiềm có nguy cơ tuyệt chủng
+ Tạo ra các cơ quan nội tạng mới thay thế cho các cơ quan hỏng nhờ chuyển
gen từ người sang đông vật
E. Hoạt động tìm tịi mở rộng


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

- Nghiên cứu thêm tài liệu về cơng nghệ sinh học, thiết kế một tập san về các
thành tựu công nghệ sinh học trên thế giới và Việt Nam
- Hãy viết 1 bài luận khoảng 500 từ về quan điểm của em trong việc sử dụng
sản phẩm biến đổi gen.
Bài làm:
- Tập san gồm:
+ tiêu đề
+ nội dung chia thành 2 phần (thế giới và Việt Nam). Mỗi phần chia thành các
mục thành tựu theo các phương pháp đã học.
- Bài luận: các em có thể lựa chọn 1 trong 2 quan điểm để bảo vệ:
+ nên sử dụng sản phẩm biến đổi gen
+ không nên sử dụng sản phẩm biến đổi gen

Xem tiếp tài liệu tại: />
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí