BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỸ THUẬT CÔNG
NGHIỆP ---o0o---

ĐỀ CƯƠNG NGHIÊN CỨU

GIÁ TRỊ KIẾN TRÚC CỦA DI TÍCH
CHÙA MỘT CỘT HÀ NỘI

SINH VIÊN THỰC HIỆN: VŨ THỊ MINH NGỌC
MÃ SINH VIÊN: DH20A1
CHUYÊN NGÀNH: THIẾT KẾ NỘI THẤT

HÀ NỘI – 2020
1


BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỸ THUẬT
CÔNG NGHIỆP ---o0o---

ĐỀ CƯƠNG NGHIÊN CỨU

GIÁ TRỊ KIẾN TRÚC CỦA DI
TÍCH CHÙA MỘT CỘT HÀ NỘI

GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN: Phan Hồng Giang
SINH VIÊN THỰC HIỆN: VŨ THỊ MINH NGỌC

MÃ SINH VIÊN: DH20A1
CHUYÊN NGÀNH: THIẾT KẾ NỘI THẤT

HÀ NỘI – 2020

2


MỤC LỤC
Trang
PHẦN 1: KHÁI QUÁT VỀ ĐỀ TÀI
1. Tên đề tài…………………………………………………………………………..5.
2. Lý do chọn đề tài ………………………………………………………………….5.
3. Lịch sử nghiên cứu ………………………………………………………………..6.
4. Mục tiêu nghiên cứu……………………………………………………………….6.
5. Phạm vi nghiên cứu………………………………………………………………..6.
6. Mẫu khảo sát……………………..…………………………..…….……………....6.
7. Câu hỏi nghiên cứu………………………………………………………………...6.
8. Giả thuyết khoa học………………………………………………………………..6.
9. Phương pháp chứng giả thuyết khoa học…………………………………………..7.
10. Dự kiến luận cứ…………………………………………………………………...7.
10. 1 Luận cứ lý thuyết………………………………………………………………..7.
10. 2 Luận cứ thực tiễn………………………………………………………………..9.

PHẦN 2: DỰ KIẾN BÀI BÁO CÁO
TÀI LIỆU THAM KHẢO………….........................................................................17.

3


DANH MỤC HÌNH VẼ
Trang

Hình 1.1……………………………………………………………………………... 8
Hình 1.2………………………………………………………………………………8

Hình 1.3………………………………………………………………………………9
Hình 1.4……………………………………………………………………………...12
Hình 1.5……………………………………………………………………………...13

4


PHẦN 1: KHÁI QUÁT VỀ ĐỀ TÀI
1. Tên đề tài:
Giá trị kiến trúc của di tích chùa một cột Hà
Nội 2. Lý do chọn đề tài:
Hà Nội nổi tiếng với rất nhiều cơng trình kiến trúc độc đáo trong đó phải kể đến
chùa Một Cột – ngôi chùa thiêng đã hàng ngàn năm tuổi. Chùa xưa được vua Lý xây
dựng trên đất thơn Thanh Bảo, huyện Quảng Đức, phía Tây hoàng thành Thǎng Long
xưa. Ngày nay chùa nằm ở phố Chùa Một Cột, ngay cạnh quần thể di tích Quảng
trường Ba Đình – Lăng Chủ Tịch ở trung tâm quận Ba Đình, Hà Nội.
Chùa Một Cột cịn được gọi với những cái tên khác là chùa Mật, chùa Diên Hựu hay
Liên Hoa Đài.
Chùa được vua Lý Thái Tông cho xây dựng vào mùa đơng năm 1049. Tích xưa
cịn lưu lại câu chuyện vua Lý Thái Tông nằm chiêm bao thấy Phật Quan Âm tọa thiền
trên tòa hoa sen sáng rực, đưa tay dắt vua lên đài.Tỉnh mộng vua đã cho dựng chùa
Một Cột.. Từ đó người ta thấy một ngơi chùa với kết cấu một cột độc đáo, dáng tựa đài
sen vươn lên giữa mặt hồ Linh Chiểu ở kinh thành Thăng Long.
Trải qua nhiều triều đại, nhiều biến cố lịch sử chùa có nhiều sự thay đổi. Từ thời Lý,
Trần, Lê và sau này là nhà Nguyễn chùa được trùng tu, sửa chữa nhiều lần. Bởi vậy
mà những đặc trưng văn hóa - kiến trúc trong từng thời kì cũng có sự đổi thay. Đặc
biệt vào năm 1954, thực dân Pháp đã phá hủy chùa Một Cột. Toàn bộ kiến trúc cũ chùa
đều bị mất đi, duy chỉ còn cột trụ dưới lòng hồ Linh Chiểu và mấy xà gỗ. Ngay sau đó
chùa đã được Chính phủ tu sửa lại. Cho đến nay, dù trải qua thêm vài lần tu bổ nhưng
chùa vẫn mang những nét điển hình của kiến trúc cũ.

Nhắc đến những cơng trình có kiến trúc ấn tượng khó có cơng trình nào vượt
qua được chùa Một Cột. Tổ chức Kỉ lục Châu Á đã xác nhận chùa Một Cột là “Ngơi
chùa có kiến trúc độc đáo nhất châu Á” năm 2012. Kỉ lục Guiness Việt Nam cũng ghi
nhận chùa Một Cột là “Ngơi chùa có kiến trúc độc đáo nhất Việt Nam”.
Chùa Một Cột là một cơng trình kiến trúc xuất sắc thể hiện tính dân tộc đậm
nét, biểu tượng của trí tuệ và tính sáng tạo trong kiến trúc kết hợp nghệ thuật điêu khắc
đá, hội họa, chạm khắc gỗ…
Tôi chọn đề tài cho đề cương nghiên cứu lần này là: Giá trị kiến trúc của di tích
chùa Một Cột Hà Nội
5


3. Lịch sử nghiên cứu:
Một số tài liệu nghiên cứu về kiến trúc chùa Một Cột có thể tìm được:
Nghiên cứu của Trần Hàm Tấn, đăng trên Tạp Chí Dân Việt Nam, bản tiếng
Pháp.
Phương Anh ( 4/ 7/ 2015). “Chùa Một Cột - Ngơi chùa có kiến trúc độc đáo
nhất Việt Nam”. Cổng thông tin thành phố Hà Nội. Tài liệu có đề cập đến kiến trúc
độc đáo riêng biệt của chùa Một Cột, cách xây dựng và bố trí khá đầy đủ.
Trần Trọng Dương, "Kiến trúc Một Cột thời Lý", nhà xuất bản Hồng Đức.
Thành phố Hồ Chí Minh 2013.
Giang Quân, Giang Tất Liêm (2004). Dấu tích kinh thành. Nhà xuất bản Hà
Nội. trang 106. Nói lên vẻ đẹp kiến trúc có một khơng hai của chùa Một Cột, kiến trúc
thay đổi qua các thời kì, biểu tượng dân tộc.
Hà Nội-di tích lịch sử và danh thắng của Dỗn Đoan Trinh, chùa Một Cột (Diên
Hựu tự), trang 420-426. Tài liệu có mơ tả sơ qua về kiến trúc chùa thông qua các năm
như: 1028-1049-1840-1850-1922.
Các tài liệu nghiên cứu chưa đề cập sâu tới giá trị kiến trúc của chùa Một
Cột 4.Mục tiêu nghiên cứu:
Nghiên cứu, tìm hiểu về giá trị kiến trúc của chùa Một Cột

5. Phạm vi nghiên cứu:
Kiến trúc chùa Một Cột tại Hà Nội
6. Mẫu khảo sát:
Di tích chùa Một Cột -Hà Nội (Từ năm 1049-đến nay)
7. Vấn đề nghiên cứu:
Di tích chùa Một Cột Hà Nội có những giá trị kiến trúc gì?
8. Giả thuyết khoa học:
Giá trị kiến trúc của di tích chùa Một Cột như sau
Đánh giá giá trị kiến trúc của chùa:
- giá trị lịch sử
- giá trị kiến trúc
- giá trị văn hố, tâm linh
- giá trị nghệ thuật, tạo hình

-giá trị sử dụng (tín ngưỡng, tham quan, du lịch…)
6


9. Phương pháp chứng giả thuyết khoa học:
Để làm rõ luận điểm, luận cứ trong đề cương nghiên cứu, tôi đã sử dụng các
phương pháp nghiên cứu sau:
-

Phương pháp nghiên cứu tài liệu: thu thập và tổng hợp các tài liệu, dữ kiện liên
quan đến đề tài và các đối tượng nghiên cứu: các cơng trình nghiên cứu, các bài
viết trên tạp chí, báo điện tử, các loại sách, tư liệu tham khảo… để có những
thơng tin đầy đủ, tồn diện làm cơ sở nghiên cứu.

-


Phương pháp quan sát: điều tra, khảo sát hiện trạng làm cơ sở tổng hợp, hệ
thống hoá để xác định các giá trị kiến trúc của đối tượng nghiên cứu.

-

Nghiên cứu, đưa ra những vấn đề tồn tại, ảnh hưởng đến giá trị kiến trúc

10. Dự kiến luận cứ

10.1. Luận cứ lý thuyết
Theo như lý giải của các chuyên gia: Kiến trúc là một ngành liên quan đến khoa
học và nghệ thuật trong lĩnh vực sắp xếp, bố trí khơng gian, đưa ra hồ sơ thiết kế
những cơng trình kiến trúc phục vụ nhu cầu đời sống.
Quá trình phát triển nền kiến trúc cổ Việt Nam gắn liền với mơi trường thiên
nhiên và hồn cảnh kinh tế - xã hội. Những cơng trình kiến trúc cổ hầu hết được xây
dựng trong thời kỳ phong kiến - chủ yếu là trước thế kỷ 19. Tuy nhiên các cơng trình
cịn sót lại chủ yếu được xây dựng từ sau thế kỷ 17-18.
Các cơng trình nhỏ như kiến trúc dân gian hay phức tạp như kiến trúc cung
đình, vật liệu xây dựng sẵn có ở địa phương đã được khai thác và sử dụng phổ biến và
rộng rãi: tranh, tre, nứa, lá, đá,…sau này cịn có các vật liệu khác như gạch, ngói, sành,
sứ... Hệ thống kết cấu khung cột, vì kèo và các loại xà đều có quy định thống nhất về
kích thước, tương quan về tỷ lệ, qua đó những nghệ nhân trước đây đã sáng tạo ra một
thức kiến trúc riêng biệt trong nền kiến trúc Việt Nam.

7


Chùa Một Cột là một trong những kiến trúc cổ lâu đời mang nét độc đáo khác
lạ. Trải qua nhiều triều đại, nhiều thế kỷ với bao thăng trầm lịch sử, đến ngày nay cơng


trình đã trải qua nhiều lần trùng tu sửa chữa để tồn tại, một số còn giữ được cốt cách
nguyên sơ song cũng có những giá trị bị pha tạp do nguyên nhân chủ quan hoặc khách
quan. Tuy nhiên, giá trị kiến trúc của cơng trình này vẫn là dấu tích cụ thể ghi lại
chặng đường sáng tạo và lao động nghệ thuật, mang dấu ấn lịch sử dân tộc rất rõ nét.
Hình 1.1. Chùa Một Cột năm 1896
/>
8


Hình 1.2. Chùa Một Cột năm 1939. Ảnh tư liệu
/>
Hình 1.3. Chùa Một Cột ngày nay
/>- Các giá trị kiến trúc mà chùa Một Cột mang lại:
Giúp chúng ta có cái nhìn tổng quát về kiến trúc của chùa Một Cột, giá trị văn
hoá, tâm linh, lịch sử mà kiến trúc chùa đem lại. Thể hiện sự sáng tạo, thành quả
nghiên cứu lao động nghệ thuật của ông cha ta đi trước.
10.2. Luận cứ thực tiễn:
* Giá trị về lịch sử:
Theo sử xưa, chùa được vua Lý Thái Tông cho xây dựng vào mùa đông năm
1049 khi vua nằm mơ thấy Phật Quan Âm, ngôi chùa được xây dựng theo lối kiến trúc
như trong giấc mơ – lí do kiến trúc ngôi chùa mang một vẻ độc đáo, khác lạ. Trong
năm 1106, vua Lý Nhân Tông cải tạo và mở rộng chùa để trở thành một quần thể kiến
trúc rộng lớn ứng với hồ Linh Chiểu và thêm vào một toà sen mạ vàng trên đỉnh cột.
Bên trong toà sen là ngơi đền màu tím với hình ảnh chim thần ở mái nhà. Có một bức
tượng mạ vàng củ Đức Phật Quan Thế Âm bên trong.
9


Trải qua hàng nghìn năm với bao thăng trầm lịch sử nhưng chùa Một Cột vẫn
giữ được cái hồn cốt của Thăng Long xưa. Kể lại những sự kiện liên quan đến con

người, các truyền thuyết tôn giáo, phong cách kiến trúc cổ, ảnh hưởng đến lối kiến trúc
sau này mà đến ngày nay người người vẫn ca ngợi và thán phục.
* Giá trị kiến trúc:
Nói đến chùa Một Cột người ta sẽ biết ngay đến lối kiến trúc độc lạ duy nhất
này.
So với quy mơ và hình thức thời Lý – Trần chùa Một Cột hiện nay đã thay đổi khá
nhiều, tuy nhiên, lối kiến trúc nhất trụ vẫn là kiến trúc cơ bản. Chùa có kết cấu hình
vng mỗi chiều 3m, làm bằng gỗ, mặt tiền để ngỏ, 3 phía cịn lại làm bằng ván gỗ
bưng kín, phía trên có mái gói, bốn góc uốn cong tạc hình lưỡng long chầu nguyệt.
Toàn bộ kiến trúc chùa được xây dựng trên một cột đá hình trụ có đường kính 1,2m
cao 4m chưa kể phần chìm dưới nước. Trụ đá gồm 2 khối gắn liền với nhau, thoạt nhìn
tưởng như là một khối. Phần trên thân trụ mang 8 cánh gỗ trông tựa bông sen nở, gắn
liền với mộng 8 cột của chùa (4 cột lớn và 4 cột phụ). Các cột này đỡ lấy các đòn
ngang của mái chùa. Nóc chùa có mặt nguyệt bốc lửa, 2 đầu rồng chầu về mặt nguyệt.
Trong chùa tượng đức Phật Quan Thế Âm ngồi trên một bông sen bằng gỗ sơn son
thiếp vàng đặt ở vị trí cao nhất. Phía trên bức tượng Phật là Hoành Phi “Liên hoa đài”
(đài hoa sen). Trên chùa có độc nhất một lối nhỏ dẫn vào chính điện bằng 1 cầu thang
10 bậc, nát gạch chỉ, hai bên có thành tường xây gạch. Nhìn tổng thể ngôi chùa như
một bông sen lớn vươn thẳng lên giữa hồ nước chính là sự thanh cao thốt tục của nhà
phật.
Nét độc đáo của kiến trúc chùa Một Cột là tồn bộ ngơi chùa được đặt trên một
cột đá. Ở đây là sự kết hợp táo bạo của ý tưởng tượng, lãng mạn đầy thi vị qua hình
tượng bơng sen và những giải pháp hoàn hảo về kết cấu kiến trúc gỗ, đá được phù trợ
bởi cảnh quan, có ao, có cây cối đã tạo nên sự gần gũi, tinh khiết mà vẫn thanh bạch.
Ao hình vng ở phía dưới biểu tượng cho đất (trời trịn đất vng) ngơi chùa vươn
lên như một ý nghĩa cao cả lòng nhân ái soi tỏ thế gian. Hình ảnh hoa sen tượng trưng
cho trí tuệ miên mãn. Chùa Một cột là biểu tượng độc lập, Diên Hựu chỉ sự tồn tại hiện
hữu lâu dài.
Chùa Một Cột được coi là dấu ấn kiến trúc độc đáo khơng riêng Việt Nam mà
cịn trên thế giới. Không giống như bất kỳ ngôi tháp Phật giáo, chùa Một Cột mang

10


triết lý nhân văn sâu sắc với các hình vng bên ngồi đại diện cho âm, và các cột
hình trịn đại diện cho dương. Vẻ đẹp của Chùa Một Cột vừa có vẻ uy nghi cổ kính, lại
vừa mang phong thái nhẹ nhàng thanh thốt của cõi Phật. Nó quy tụ được những sáng
tạo nghệ thuật riêng, bố cục, kết cấu rất hài hồ nhưng cũng khơng kém tinh tế, mang
hơi hướng thời đại.
* Giá trị văn hoá- tâm linh:
Được hình thành dựa trên cõi mộng của nhà vua, khi tỉnh dậy, vua nói với triều
thần, bàn bạc và cho xây dựng nên và theo phong thủy nó gắn liền với sự duy trì mạch
khí quốc gia. Trong ngơi lầu ngọc này thờ tụng Tượng Phật bà Quan Âm. Nhà vua Lý
Thái Tông đặt tên chùa là Diên Hựu Tự với hàm nghĩa "phước bền dài lâu" và thường
lui đến chùa để cầu nguyện và tụng kinh niệm phật.
Chùa Một Cột có bốn mái cong đầu đao vút lên trời hay còn gọi là “tàu đao”. Mái chùa
được đỡ bằng hệ thống thanh bẩy vươn ra sát phía dưới. Trên đỉnh mái chùa đắp hình
“lưỡng long chầu mặt nguyệt”, đây là nét kiến trúc đặc trưng trong các chùa, chiền, đình,
miếu. Hình lưỡng long uốn mình quay đi về phía nhau nhưng đầu đều hồi hướng về mặt
nguyệt. Nét kiến trúc này biểu tượng cho sự sinh sôi, âm dương hài hịa.

Đơi long tượng trưng cho khí dương, hình mặt nguyệt tượng trưng cho khí âm.
Tổng lại thành con số ba của sự sinh sơi nảy nở, cũng vì lẽ đó khi đi chùa người ta hay
thắp 3 nén nhang là biểu trưng cho 3 vật thể trong “lưỡng long chầu mặt nguyệt”. Đây
là một hình ảnh mang đậm chất nhân văn trong kiến trúc nghệ thuật tâm linh của dân
tộc.
Có thể nói ngơi chùa mang một nét tâm linh rất đặc biệt. Là một trong những
biểu tượng của thủ đơ Hà Nội, chùa Một Cột mang trong mình một ý nghĩa tơn giáo và
văn hóa to lớn. Là cái ý nghĩa tâm linh mà những người đi trước gửi gắm cho con cháu
đời sau. Hình ảnh ngơi chùa vẫn đứng vững cho đến ngày nay như đang nói rằng
những người có tâm hồn thanh cao, bất khuất của người quân tử là những bông sen cao

quý, không hề bị ô uế trước vòng cám dỗ danh lợi, luôn giữ cho mình sự trong sạch
giữa chốn bùn nhơ như lồi hoa sen thuần khiết.
Chúng ta không thể tách giữa văn hoá và tâm linh, đến nay vào ngày rằm, mùng
Một hàng tháng ban quan lý tổ chức của chùa vẫn tổ chức khánh tiết lau dọn và thực
hành lễ cúng trong chùa. Người dân cũng hay đến tham quan và chiêm bái từ xa, đến

11


với chùa Một Cột người ta thường cầu cho trí tuệ viên mãn, sinh khí tràn đầy- ngơi
chùa trở thành một biểu tượng văn hoá- tâm linh ngàn đời.
* Giá trị nghệ thuật- tạo hình:
Chùa Một Cột đã được chọn làm một trong những biểu tượng của thủ đô Hà Nội. Chùa
Một Cột Hà Nội cịn là cơng trình kiến trúc có tính thẩm mỹ cao, thể hiện qua nghệ
thuật tạo hình trên mặt nước, điêu khắc đá, hội họa, chạm vẽ hành lang. Chùa Một Cột
là di tích lịch sử có giá trị nghệ thuật và được đánh giá cao khơng chỉ trong nước mà
cịn trên
thế giới. Vào năm 1962 chùa đã được cơng nhận là Di tích lịch sử kiến trúc nghệ thuật
Quốc gia và đến năm 2012 chùa Một Cột đã xác lập kỷ lục là "Ngôi chùa có kiến trúc
độc đáo nhất Châu Á" bởi tổ chức Kỷ lục châu Á. Chùa là niềm tự hào to lớn của
người dân Hà Nội với nét đẹp độc đáo trong kiến trúc dựa trên hình tượng bơng sen để
xây dựng ngơi chùa - đó là điểm ấn tượng mà khơng một nơi nào có được, một phong
cách mới chưa từng có trong lịch sử kiến trúc Phật giáo Việt Nam.

12


Hình 1.4. Chùa Một Cột lấy hình tượng đài sen làm ý tưởng thiết kế
/>
Dù chỉ là một bản tạo lại dựa trên kiến trúc của Diên Hưu Tự xưa, thế nhưng

chùa Một Cột vẫn mang trong mình hình bóng của một ngôi chùa rộng lớn từng là nơi
vua tắm Phật, phóng sinh.
Chùa vẫn giữ lại hình dáng của đài sen, gồm kết cấu hình vng làm bằng gỗ,
mỗi cạnh dài 3m, có 4 mái, 4 đầu đao cong được đắp hình rồng, mái phủ ngói ta. Dưới
chùa là hệ đà đỡ bằng gỗ 1 cột chống.

13


Hình 1.5. Kết cấu đà chéo đối xứng trên cột đỡ ngơi chùa
/>Chùa ngày nay tuy khơng được tạo hình giống những cánh hoa sen trên cột đá
như chùa Một Cột xưa, thế nhưng trong mắt du khách du lịch và người dân thủ đơ,
hình bóng một ngơi chùa nằm giữa mặt nước như bông sen cao quý và xinh đẹp vẫn
tồn tại và nằm ngay giữa hồ nước này.
Tạo hình đài sen chính là nét độc đáo trong kiến trúc của chùa Một Cột. Thiết
kế chùa đứng trên một cột tưởng chừng như không thể thực hiện được này lại được các
kiến trúc sư thời xưa dựng nên nhờ những giải pháp kết cấu vơ cùng hồn mĩ.
* Giá trị sử dụng (tín ngưỡng, tham quan, du lịch,…)
- Tín ngưỡng

Vua Lí Thái Tơng đã mộng thấy hoa sen với Phật Bà Quán Âm đứng trên đài
sen, và giấc mộng ấy đã được hiện thực bằng ngôi chùa Một Cột có hình dáng hoa sen
với tượng Bồ Tát Qn Thế Âm được thờ trong đó. Tín ngưỡng Phật Bà Qn Âm
trong tâm thức dân tộc Việt cũng là một tín ngưỡng đặc biệt, nó biểu hiện cho lịng u
thương vơ bờ của “ Mẹ”, hịa đồng với tín ngưỡng sùng bái Nữ Thần cố hữu trong tư
tưởng bình dân Việt-nam.
Chùa Một Cột quả là một tác phẩm nghệ thuật tân kì, thể hiện trọn vẹn cái tín
ngưỡng của dân tộc. Với cây cột độc nhất dựng sừng sững giữa hồ, nó biểu hiện cho
14



tín ngưỡng về nguồn sống vũ trụ, về âm dương hịa hợp của tư tưởng Bà-la-mơn giáo
và Chiêm-thành – vốn cũng đã ảnh hưởng ngấm ngầm vào tinh thần dân Việt từ lâu.
Với cái điện hình hoa sen mọc lên từ hồ nước, nó nói lên cái tinh thần phấn đấu âm
thầm với dục vọng để tự kiến tánh thành Phật của các thiền sư, tức là giới trí thức bác
học. Và với tượng Phật Bà Quán Âm, nó bộc lộ cái tình Mẹ, tượng trưng cho Nữ Thần,
một tha lực từ bi ln ln cứu độ chúng sinh, đó là tín ngưỡng của giới bình dân chơn
chất. Vì vậy, chùa Một Cột quả đã gói ghém hồn tồn tinh thần tín ngưỡng đặc biệt
của Việt Nam thời đó.
-

Tham quan, du lịch
Có thể nói chùa Một Cột vừa là cơng trình tiêu biểu, vừa là địa điểm thể hiện

khá đầy đủ về văn hoá, Phật giáo và vừa là vị trí để mọi người có thể vào tham quan
tìm hiểu về văn hố, những giá trị độc đáo của nó. Chính vì sự độc đáo này mà nhiều
nơi trên đất nước ta đã và đang xây những phiên bản của ngơi chùa Một Cột: ở thành
phố Hồ Chí Minh có phiên bản mang tên chùa Nam Thiên Nhất Trụ và chùa Đào
Xuyên, Đại Sứ quán Việt Nam ở Hàn Quốc... cũng có phiên bản của chùa Một Cột.
Nhà sử học Dương Trung Quốc từng nhận xét: “Chùa tuy khơng cịn yếu tố vật chất
nào cổ, nhưng những giá trị phi vật thể vẫn nguyên vẹn như thuở xa xưa”. Một ngơi
chùa tưởng như rất nhỏ bé mong manh, có lẽ cả thế giới chỉ Việt Nam mới có ngơi
chùa kiến trúc siêu nhỏ như vậy nhưng giá trị văn hóa, lịch sử vô cùng to lớn, lại
trường tồn cùng dân tộc. Một ngôi chùa giữa hồ nước chỉ đủ chỗ cho mấy bát hương,
một pho tượng, không tường hào, không tháp chuông, không cổng tam quan nhưng
vẫn uy nghiêm trong tâm linh dân tộc, là hình ảnh biểu trưng của Thủ đơ, vững vàng
trong dịng thời gian.
Chùa Một Cột một thời được in trên mẫu tem bưu chính lưu hành khắp cả nước,
đây cũng là 1 trong những lý do khiến cho chùa Một Cột ở Hà Nội trở thành một dấu
ấn sâu đậm trong lịng người dân Thủ đơ và mọi người dân Việt Nam.

Chùa Một Cột và những giá trị mà ngôi chùa cổ này để lại sẽ vẫn luôn là
những tư liệu sống mãi cho đến muôn đời sau.

15


PHẦN 2: DỰ KIẾN BÀI BÁO CÁO

PHẦN 1: KHÁI QUÁT VỀ ĐỀ TÀI
1. Tên đề tài.
2. Lý do chọn đề tài
3. Lịch sử nghiên cứu.
4. Mục tiêu nghiên cứu.
5. Phạm vi nghiên cứu.
6. Mẫu khảo sát.
16


7. Vấn đề nghiên cứu.
8. Giả thuyết khoa học.
9. Phương pháp chứng giả thuyết khoa học.

PHẦN 2: NỘI DUNG
Chương 1: Cơ sở mang tính lí luận để nghiên cứu đề tài.
1. l. Khái niệm “ kiến trúc”
1. 2 Khái quát kiến trúc của chùa ở Việt Nam

Chương 2: Những giá trị kiến trúc của chùa Một Cột.
2. 1. Giá trị lịch sử
2. 2. Giá trị kiến trúc

2. 3. Giá trị văn hoá- tâm linh
2. 4 Giá trị nghệ thuật- tạo hình
2. 5 Giá trị sử dụng ( tín ngưỡng, tham quan, du lịch,…)

TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tài liệu tiếng Việt:
1.Cư sĩ Hạnh Cơ, “Chùa Một Cột với tinh thần Phật giáo Việt Nam thời nhà Lý”
, 10/04/2013, [2.3, tr10,11]
2. Du lịch Việt vui tổng hợp “ Giới thiệu đôi nét về lịch sử chùa Một Cột ở Hà Nội”

[2.1, tr9]

17


3. Hà Văn Tuấn- Nguyễn Văn Cự- Phạm Ngọc Long, “ Chùa Việt Nam”, nhà xuất bản

thế giới
4. Luyến Nguyễn, “ Chùa Một Cột- Biểu tượng văn hoá ngàn năm của Hà Nội”

/>22/12/2020, [ 2.3, tr 11]
5. Lục Bảo (archi.vn ), “Chùa Một Cột và dấu ấn kiến trúc

Việt” />Language=vi&ID=56E058 Giác Ngộ online, [ 2.4, tr 11,14]
6. Nhiều tác giả ( sưu tầm, biên soạn), “Di tích kiến trúc nghệ thuật Việt Nam”, nhà

xuất bản văn học dân tộc
7. Trương Phúc Nguyên, “ Chùa Việt Nam, di tích lịch sử văn hoá cấp quốc gia”, nhà

xuất bản lao động

8. Phương Anh, “Chùa Một Cột- kiến trúc văn hoá độc đáo lâu đời”

4 , [2.2, tr10]
9. Thanh Thuỷ ( tổng hợp), “Chùa Một Cột- Kiến trúc cổ độc đáo”

/>
27/04/2016, [2.5,,tr 14]

18