Tải bản đầy đủ (.pdf) (17 trang)

Bài giảng Vật lí lớp 9 bài 25: Sự nhiễm từ của sắt, thép - nam châm điện

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.46 MB, 17 trang )

TỔ TOÁN – LÝ- TIN

Tiết: 27
SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT THÉPNAM CHÂM ĐIỆN


Phát  biểu  quy  tắc  nắm  tay  phải.  Hãy  xác  định  chiều  của 
đường sức từ trong  ống dây  và các từ cực của  ống dây 
biết chiều mũi tên là chiều dịng điện? (theo hình sau).

A

B


Một nam châm điện mạnh
có thể hút được xe tải năng
hàng chục tấn, trong khi đó
chưa có nam châm vĩnh cửu
nào có lực hút mạnh như
vậy. Nam châm điện được
tạo ra như thế nào, có lợi gì
hơn so với nam châm vĩnh
cửu? Chúng ta cùng tìm
hiểu qua bài học hơm nay.
Nội dung:
I.SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP:
II. NAM CHÂM ĐIỆN:
III. VẬN DỤNG:



I. SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP

Bố trí thí nghiệm như hình 25.1

1. Thí nghiệm

a.Thí nghiệm 1

K

*Hãy cho biết hiện tượng gì xảy ra 
với kim namchâm trong các trường 
hợp sau:
+Ống dây khơng có lõi thép,sắt non
+Ống dây có lõi thép, sắt non 


CÁC EM CÙNG QUAN SÁT THÍ NGHIỆM

K

Ống dây khơng có lõi thép (sắt non)

K

Ống dây có lõi thép (sắt non)


CÁC EM CÙNG QUAN SÁT LẠI THÍ NGHIỆM


K

Ống dây khơng có lõi thép (sắt non)

K

Ống dây có lõi thép (sắt non)

Góc lệch của kim nam châm khi cuộn dây có lõi sắt, thép so với khi
khơng có lõi sắt thép có gì khác nhau?


I. SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP

Bố trí thí nghiệm như hình 25.2

1. Thí nghiệm

a.Thí nghiệm 1

NX: Góc lệch của kim nam châm trong 
trường hợp ống dây có lõi sắt(thép) lớn 
hơn.

b.Thí nghiệm 2

*Hãy cho biết hiện tượng gì xảy ra 
với đinh sắt trong các trường hợp 
sau:
+Ống dây có lõi sắt non đang hút 

đinh sắt. Ngắt khóa K
+Ống dây có lõi thép đang hút đinh 
sắt. Ngắt khóa K


Ống dây có lõi sắt non

Ống dây có lõi thép 


CÁC EM CÙNG QUAN SÁT LẠI THÍ NGHIỆM
Đinh sắt bị rơi

Ống dây có lõi sắt non

Đinh sắt bị khơng rơi

Ống dây có lõi thép 

C1: Nhận xét về tác dụng từ của ống dây có 
lõi sắt non và ống dây có lõi thép khi ngắt dịng điện qua ống dây.


I. Sự nhiễm từ của sắt, thép
1. Thí nghiệm
a. Thí nghiệm 1
b. Thí nghiệm 2
2. Kết luận

 Lõi sắt hoặc  thép đã làm tăng tác 

dụng từ của ống dây có dịng điện 
chạy qua vì khi đặt trong từ trường 
sắt, thép bị nhiễm từ và trở thành một 
nam châm nữa.
 Khi ngắt dịng điện, lõi sắt non mất 
hết từ tính cịn lõi thép vẫn giữ được từ 
tính.
II. Nam châm điện

1A - 22

 Cấu tạo: Gồm ống dây dẫn trong có 
lõi sắt non.

Hãy cho bi
ấu tạo củủa a 
Hãy cho biế
ết c
t ý nghĩa c
nam châm đi
ện?
các con số ghi trên nam 
châm điện trên hình?


I. Sự nhiễm từ của sắt, thép
1. Thí nghiệm
a. Thí nghiệm 1
b. Thí nghiệm 2
2. Kết luận


• Lõi sắt hoặc  thép đã làm tăng tác dụng 
từ của ống dây có dịng điện chạy qua vì 
khi đặt trong từ trường sắt, thép bị 
nhiễm từ và trở thành một nam châm 
nữ
a.
• Khi ng
ắt dịng điện, lõi sắt non mất hết 
từ tính cịn lõi thép vẫn giữ được từ tính.

1A - 22

II. Nam châm điện

Cấu tạo: Gồm ống dây dẫn trong có lõi 
sắt non.
Có thể làm tăng lực từ của nam châm 
điện bằng cách tăng cường độ dịng điện 
chạy qua các vịng dây hoặc tăng số vịng 
dây của ống dây

Có những cách nào có thể làm 
tăng lực từ của nam châm 
điện?


So sánh các nam châm điện: a và b; c và d; b,d và
e nam châm nào mạnh hơn?
Nam châm b mạnh hơn a

a)

b)

I = 1A
n = 250

c)
I = 1A
n = 500

d)

b)
I = 1A
n = 500

Nam châm d mạnh hơn c
d)

I = 1A
n = 300

e)
I = 2A
n = 300

I = 2A
n = 750


I = 2A
n = 300

Nam châm e 
mạnh hơn b 
và d
12


I. Sự nhiễm từ của sắt, thép
1. Thí nghiệm
a. Thí nghiệm 1
b. Thí nghiệm 2
2. Kết luận

• Lõi sắt hoặc  thép đã làm tăng tác dụng 
từ của ống dây có dịng điện chạy qua vì 
khi đặt trong từ trường sắt, thép bị 
nhiễm từ và trở thành một nam châm 
nữ
a.
• Khi ng
ắt dịng điện, lõi sắt non mất hết 
từ tính cịn lõi thép vẫn giữ được từ tính.

1A - 22

II. Nam châm điện

Cấu tạo: Gồm ống dây dẫn trong có lõi 

sắt non.
Có thể làm tăng lực từ của nam châm 
điện bằng cách tăng cường độ dịng điện 
chạy qua các vịng dây hoặc tăng số vịng 
dây của ống dây

III. Vận dụng

Có những cách nào có thể làm 
tăng lực từ của nam châm 
điện?


C4:Khi cham mũi kéovào thanh nam châmthì sau đó
mũi kéo hút được các vụn sắt.Giải thích vì sao?
TL:Vì kéo làm bằng thép nên bị nhiễm từ và khi lấy ra
khỏi nam châm vẫn cịn giữ được từ tính.
C5: Muốn nam châm điện mất hết từ tính thì làm thế
nào?
TL: Ngắt dịng điện chạy qua nó
C6: Nam châm điện được tao ra như thế nào? Và có
gì lợi hơn so với nam châm vĩnh cửu?
- Tạo ra được nam châm cực mạnh bằng cách tăng
số vòng dây và tăng cường độ dòng điện qua ống
dây
- Chỉ cần ngắt dòng điện là nam châm mất hết từ tính


Việc sử dụng nam châm điện
thay cho các động cơ điện để

vận chuyển hàng hố (sắt
thép…) trong sản xuất góp
phần bảo vệ môi trường


Hướng dẫn vềnhà
Học phần ghi nhớ SGK
­ Bài tập về nhà: BT 25 SBT
­ Soạn Bài: Ứng dụng của nam châm
­




×