DẤU ẤN CỦA KLIMT TRONG THỜI TRANG
Phan Thị Hoa Biển, Tạ Kim Huy, Nguyễn Thị Thúy Huyền
Lê Nguyễn Yến Nhi, Đoàn Ngọc Hiếu Thảo
Khoa Kiến Trúc – Mỹ Thuật, Trường Đại học Cơng nghệ TP. Hồ Chí Minh
GVHD: ThS. Huỳnh Thị Kim Xuyến
TĨM TẮT
Thời trang ngày nay đã khơng cịn bị bó hẹp trong phạm vi một vùng miền hay một quốc gia nào,
cũng như
các lĩnh vực về kinh tế, chính trị, văn hóa... thời trang cũng mang tính tồn cầu, song thời trang cũng phụ thuộc
vào rất nhiều nhà tạo mốt lớn trên thế giới. Để tạo ra một sản phẩm thời trang, mọi
nhà thiết kế đều tìm
kiếm cho mình ít nhiều một nguồn cảm hứng. Và hội họa cũng chính là một trong số những nguồn cảm hứng
có quan hệ gần gũi với thời trang. Nhắc đến cảm hứng từ hội họa phải kể đến cái tên Gustav Klimt, rất nhiều
nhà thiết kế danh tiếng đã từng sử dụng tranh ông như nguồn cảm hứng với vẻ đẹp gây mê hoặc, độc đáo.
Từ khóa: Cảm hứng, Hội họa, Klimt, Thiết kế, Thời trang
1. Sơ lược về Gustav Klimt Gustav Klimt (1862 – 1918)
Là một họa sĩ người Áo theo trường phái tượng trưng và là một trong những thành viên xuất chúng nhất của
phong trào Art Nouveau. Ông là một trong những họa sĩ trang trí vĩ đại nhất của thế kỉ 20, đồng thời cũng là
người cho ra đời một trong những tập hợp tác phẩm khiêu gợi đáng chú ý nhất. Thời kỳ đầu trong sự nghiệp
nghệ thuật, ông là một họa sĩ thành công về vẽ kiến trúc theo cách thông thường. Khi ông bắt đầu phát triển
phong cách cá nhân, tác phẩm của ông lại trở thành chủ đề tranh cãi, đặc biệt là những bức tranh mà ơng hồn
thành vào khoảng năm 1900 cho trần đại sảnh của Đại học Vienna bị chỉ trích là khiêu dâm. Từ đó ơng quyết
định khơng bao giờ nhận đơn đặt hàng công cộng nữa.
2. Phong cách nghệ thuật của Gustav Klimt
Là con trai của một thợ kim hoàn, chuyên chạm khắc những đồ trang sức bằng vàng, vì vậy từ bé ơng đã đam
mê vẻ đẹp của thứ kim loại cao quý này. Klimt đã sử dụng kinh nghiệm của nghề chạm khắc trang sức để sử
dụng chúng vào tranh của mình. Mặc dù ơng vẽ tranh bằng màu, song ơng có khả năng độc đáo trong việc tạo
nên hiệu ứng màu sắc bằng các kim loại quý, đá và đồ trang sức.
3. Một số tác phẩm tiêu biểu của Gustav Klimt
1153
3.1 Judith và người đứng đầu Holofernes (1901)
Hình 2. Tác phẩm Judith và người đứng đầu Holofernes.
Mô tả nhân vật trong Kinh thánh Judith, bức tranh này là một tác phẩm mạ vàng, tập trung vào nhân vật chính.
Như tiêu đề cho thấy Judith quả thật đang cầm đầu Holofernes, tuy nhiên để không chú ý đến cô, Klimt chỉ vẽ
một phần đầu của Holofernes. Và như với những nhân vật nữ của Klimt, nó tốt lên sự khêu gợi. Judith có một
cái nhìn hài lịng trên khn mặt của cơ ấy trong khi nhìn xuống người xem.
3.2 Emilie Flưge (1902)
Hình 3. Tác phẩm Emilie Flưge.
Đây là bức chân dung người bạn đời của Klimt. Trong suốt cuộc đời, tác giả có nhiều mối quan hệ với phụ nữ,
nhưng Emilie Floge là người đã đi cùng ông đến hết cuộc đời. Emilie Floge là một thợ may, là người phụ nữ
ln bên cạnh ơng khi nói đến bạn đồng hành và thiết kế; bà thậm chí cịn là người thiết kế nên những chiếc áo
được mô tả trong các bức tranh của Klimt. Vào năm 1902, Klimt vẽ một bức chân dung đứng của Emilie, trên
người mặc một chiếc váy dài, màu xanh – tím với họa tiết màu vàng đồng (gold).
Hình 4. Tác phẩm Ba thời đại của người phụ nữ.
1154
3.3 Ba thời đại của người phụ nữ (1905)
Là một bức tranh ngụ ngôn mô tả ba người phụ nữ trong các giai đoạn khác nhau của cuộc sống, từ một em bé
cho đến một bà già, nói cách khác, nó đại diện cho vịng trịn của cuộc sống. Cả ba hình đều khỏa thân, tuy
nhiên mái tóc của người mẹ trẻ được trang trí bằng hoa trong khi một mảnh vải đầy màu sắc tuyệt đẹp bao
quanh phần dưới của cơ thể và cơ thể của đứa bé. Hình bóng u ám của người phụ nữ lớn tuổi, có thể được lấy
cảm hứng từ The Old Courtesan của Rodin, hồn tồn lộ ra với làn da xù xì, nhăn nheo, biểu thị rằng cái kết
đó đang ở gần.
3.4 Adele Bloch-Bauer I (1907) và Adele Bloch-Bauer II
Tác phẩm được nhiều người đánh giá là tác phẩm xuất sắc nhất của Klimt. Bức tranh xoay quanh việc giải thể
cái thật thành hình dạng trừu tượng thuần túy. Mặc dù Klimt miêu tả Bloch-Bauer đang ngồi nhưng gần như
không thể phân biệt được hình dạng của chiếc ghế hoặc tách hình dạng trang phục của bà ra khỏi phông nền.
Việc sử dụng vàng lá và bạc lá nhấn mạnh bản chất quý giá của những món trang sức mà Bloch-Bauer đang
mang, cũng như tình yêu sâu sắc mà Ferdinand (chồng bà) dành cho bà.
Hình 5. Tác phẩm Adele Bloch-Bauer I.
Hình 6. Tác phẩm Adele Bloch-Bauer II.
3.5 Hope II (1907 – 1908)
Hình 7. Tác phẩm Hope II.
Tác phẩm này có một người phụ nữ mặc áo choàng đầy màu sắc với bộ ngực lộ ra, nhìn xuống với đơi mắt
nhắm nghiền. Nền màu trung tính, hướng mắt của người xem đến trung tâm của bức tranh.
3.6 The Kiss (1907 - 1008)
1155
Hình 8. Tác phẩm The Kiss.
Là khúc ca tuyệt đẹp về tình u và sự lãng mạn, mơ tả một cặp đơi đang ơm hơn nhau thân mật trên rìa của
một đồng cỏ, được biểu thị bằng những hoa văn rực rỡ, gần giống như một tấm chăn bông trải dài phía dưới
họ.
3.7 Đại lộ trong Cơng viên Schloss Kammer (1912)
Trong suốt nhiều năm, các nghệ sĩ được biết đến là dành nhiều thời gian
ở Attersee, một hồ nước xinh đẹp và khu nghỉ mát nằm ở phía bắc Áo
vào mùa hè. Ông cũng tìm thấy nhiều cảm hứng ở đó và đã vẽ những
phong cảnh khác nhau trong những năm đó, cho dù là mơ tả nước, các
lĩnh vực hoa. Đó là một bức tranh có cảm giác như bạn có thể bước
ngay bên trong và đi dạo dọc theo đại lộ, với những cây lớn ở mỗi bên
tạo thành một tán cây.
Hình 9. Tác phẩm Đại lộ trong
Cơng viên Schloss Kammer.
2.8 Đức Trinh Nữ (1913)
Hình 10. Tác phẩm Đức trinh nữ.
The Virgin là tác phẩm đẹp với hình ảnh trung tâm và sáu người khác xung quanh, được trang trí bằng màu
xanh đậm, đỏ, xanh, vàng và hơn nữa, nhưng khi bạn nhìn sâu hơn.
4. Những BST thời trang lấy ý tưởng từ tranh của Gustav Klimt
4.1 Alexander McQueen Resort Spring 2013 và tác phẩm Fulfilment
1156
4.2 Aquilano Rimondi Spring 2011 & tác phẩm The Kiss
4.3 Christian Dior Spring 2008 và tác phẩm Hope II
4.4 Michael Cinco
5. Lời kết
Klimt đã trải mình từ kiến trúc đến phong cảnh lẫn chân dung, ơng có những góc nhìn rất riêng biệt, tạo ra nét
đặc trưng riêng. Tranh của ông tuy chứa những nội dung nhạy cảm, gây tranh cãi ở thời đại đó và thậm chí là
bây giờ, nhưng vẫn không thể phủ nhận tài năng của ông trong mỗi nét vẽ, sự tài tình của ơng trong việc sử
dụng chất liệu và sự tinh tế trong sử dụng màu sắc. Đặc trưng tranh của Klimt là sử dụng các hoạ tiết mang
1157
đậm chất Art Nouveau, những gam màu vàng, nâu,… phù hợp với chất liệu vàng và bạc mà ông thường sử
dụng trong tác phẩm của mình. Một đặc trưng nữa chính là niềm đam mê mãnh liệt của ơng đối với thân thể,
đường nét quyến rũ của người phụ nữ. Các nhà thiết kế đã sử dụng những bức tranh của ông làm nguồn cảm
hứng sáng tác vô tận, qua việc sử dụng các màu sắc, hoạ tiết hay nét đặc trưng dát vàng của hoạ sĩ Klimt và
qua việc kể lại các câu chuyện trong bộ sưu tập của mình.
6. TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Hút hồn với những trang phục dát vàng trong Giấc mơ bất thành của Gustav Klimt (2022).
/>2. Gustav Klimt- Sơ lược, các thành tựu, tiểu sử (2021). />3. Gustav Klimt- Họa sĩ của tình yêu và phái đẹp (2017). />4. Khi hội họa truyền cảm hứng đến thời trang. />
1158