BỐ CỤC CỦA VĂN BẢN
I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
- Nắm bắt được yêu cầu của văn bản về bố cục.
- Biết cách xây dựng bố cục văn bản mạch lạc, phù hợp với đối
tượng, phản ánh, ý đồ giao tiếp của người viết và nhận thức của người
đọc.
II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG
1. Kiến thức
Bố cục của văn bản, tác phẩm của việc xây dựng bố cục.
2. Kỹ năng:
- Sắp xếp các đoạn văn trong bài theo một bố cục nhất định.
- Vận dụng kiến thức về bố cục trong việc đọc – hiểu văn bản.
3. Thái độ
- Giáo dục HS có ý thức học tập
* Các kĩ năng sống cơ bản được giáo dục
1.Giao tiếp: Phản hồi, lắng nghe tích cực, trình bày suy nghĩ, ý tưởng về
bố cục văn bản và chức năng, nhiệm vụ, cách sắp xếp mỗi phần trong bố
cục.
2.Ra quyết định: lựa chọn cách bố cục văn bản phù hợp với mục đích
giao tiếp.
III.Các phương pháp kĩ thuật dạy học tích cực
1.Thảo luận nhóm
2.Thực hành viết tích cực
IV. Chuẩn bị
1/ GV: Nghiên cứu tài liệu, soạn giáo án.
2/ HS: Học bài cũ, xem trước bài mới
V. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy
1. Ổn định lớp
2. Bài cũ: Chủ đề của văn bản là gì? Thế nào tính thống nhất về chủ đề
của văn bản? Làm thế nào để đảm bảo tính thống nhất đó?
3.Bài mới:
Đặt vấn đề:- Lâu nay các em đã viết những bài tập làm văn đã biết được
bố cục của 1 văn bản là như thế nào và đẻ các em hiểu sâu hơn về cách
sắp xếp, bố trí nội dung phần thân bài, phần chính của văn bản. Cô cùng
các em sẽ đi vào t/h tiết học hôm nay.
Hoạt động 1: Bố cục văn bản:
I/ - Bố cục văn bản:
GV: Gọi 1 HS đọc văn bản "Người
1. Tìm hiểu:
thầy đạo cao đức trọng"
GV? Văn bản trên có thể chia thành
mấy phần?
Chỉ ra các phần đó?
GV? Nêu nhiệm vụ của từng phần
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
trong văn bản trên?
+ 3 phần:
- Phần 1: ông CVA... mang danh lợi
-> Giới thiệu về Chu Văn An.
- Phần 2: Học trị theo ơng.… ko cho
vào thăm.
- Phần 3: Cịn lại, Tình cảm của mọi
người đối với Chu Văn An
GV? Em hãy phân tích mối quan hệ
giữa các phần trong văn bản.
+ Mối quan hệ giữa các phần:
Luôn gắn bó chặt chẽ với nhau phần
trước là tiền đề, cho phần sau, phần
sau là sự tiếp nối cuả phần trước.
Các phần đều tập trung làm rõ cho
chủ đề của văn bản.
Từ việc phân tích trên, hãy cho biết
khái quát, bố cục của văn bản gồm
mấy phần? Nhiệm vụ của từng phần
và mối quan hệ giữa các phần trong
một văn bản
Hoạt động 2: Cách bố trí, sắp xếp
nội dung phần thân bài của văn
bản:
GV? Phần thân bài văn bản "Tôi đi
học" của Thanh Tịnh kể về những sự
kiện nào? Các sự kiện ấy được sắp
xếp theo thứ tự nào?
HS: Thảo luận nhóm trong 3 phút và
trình bày.
- Sắp xếp theo sự hồi tưởng những kỉ
niệm về buổi tựu trường đầu tiên của
tác giả,các cảm xúc được sắp xếp
theo thứ tự thời gian.
- Sắp xếp theo sự liên tưởng đối lập
những cảm xúc của một đối tượng
trước dây và buổi tựu trường.
- Bố cục của văn bản 3 phần
- 3 phần có quan hệ chặt chẽ với
nhau để tập trung làm rõ chủ đề của
văn bản.
2. Kết luận: Ghi nhớ : (SGK)
II/ - Cách bố trí, sắp xếp nội dung
phần thân bài của văn bản:
1. Tìm hiểu:
a. . Tơi đi học
b. Trong lòng mẹ
Chỉ ra những diễn biến tâm trạng bé
Hồng trong phần thân bài?
- Tình thương mẹ và thái độ căm
ghét cổ tục....
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
- Niềm vui sướng cực độ khi ở trong * Tả người, vật, con vật:
lịng mẹ.
- Theo khơng gian: Xa <-> gần.
- Theo thời gian.
- Theo chỉnh thể - bộ phận
Khi tả người vật, con vật, phong - Theo tình cảm, cảm xúc.
cảnh..em sẽ lần lượt miêu tả theo tình * Tả phong cảnh:
tự nào?
- Không gian.
Hãy kể một số tình tự thường gặp mà - Ngoại cảnh <-> Cảm xúc
em biết?
*Sự việc nói về Chu Văn An là
người tài cao.
Phần thân bài của văn bản "Người - Ông được học trị kính trọng.
thầy đạo cao...." nêu các sự việc như 2. Kết luận: Ghi nhớ (SGK)
thế nào?
Bằng những hiểu biết của mình hãy
cho biết nội dung cách sắp xếp phần
thân bài của văn bản?
(Việc sắp xếp nội dung phần thân bài
tuỳ thuộc vào những yếu tố nào? Các
ý trong phần thân bài thường được
sắp xếp theo những trình tự nào?
Hoạt động 3: Luyện tập, củng cố
Phân tích cách trình bày ý trong các
đoạn trích?
(Cho HS đọc các đoạn văn, sau đó
HS thảo luận- đại diện nhóm trả lời)
- Bố cục của một văn bản? nội dung
của từng phần?
- Việc sắp xếp nội dung phần thân bài
tuỳ thuộc vào yếu tố nào?
III/- Luyện tập, củng cố
Bài 1: Phân tích được cách sắp xếp,
trình bày ý của các đoạn trích
a) Trình bày ý theo trình tự khơng
gian nhìn xa - đến gần- đến tận nơiđi xa dần.
b) Trình tự thời gian: Về chiều- lúc
hồng hơn.
c) Hai luận cứ được sắp xếp theo
tầm quan trọng của chúng đối với
luận điểm cần chứng minh.
GV: Yêu cầu học sinh làm việc cá 2. Bài 2: Phân tích cách sắp xếp,
nhân và trả lời câu hỏi.
trình bày nội dung văn bản Trong
Hs: làm bài, xung phong trả lời câu lòng mẹ của Nguyên Hồng
hỏi, lớp nhận xét, bổ sung.
4. Hướng dẫn tự học
Bài cũ:
- Nắm kĩ nội dung phần ghi nhớ
- Làm bài tập 2, 3. Xây dựng bố cục bài văn tự chọn.
Bài mới:
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
- Chuẩn bị bài "Tức nước vỡ bờ".Tóm tắt truyện,vận dụng những kiến
thức cơ bản về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn tự sự để
phân tích tác phẩm tự sự viết theo khuynh hướng hiện thực .
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí