lOMoARcPSD|9242611
TIỂU LUẬN KẾT THÚC
HỌC PHẦN
ĐỀ TÀI DỰ ÁN: CHUỖI CUNG ỨNG THÉP CỦA TẬP
ĐỒN HỊA PHÁT
Mơn học:
Quản trị chuỗi cung ứng 1
Mã lớp học phần:
Giảng viên:
22CSUP40302001
Phạm Thị Trúc Ly
1
lOMoARcPSD|9242611
Tp. Hồ Chí Minh, tháng 10 năm 2022
M ỤC L ỤC
I.
1.
MÔ TẢ DOANH NGHIỆP:.................................................................................................................6
Tổng quan doanh nghiệp...................................................................................................................6
a. Lĩnh vực kinh doanh.............................................................................................................................6
b. Lịch sử hình thành và phát triển (Phụ lục 4)......................................................................................7
c. Định vị thị trường..................................................................................................................................7
d. Tầm nhìn.................................................................................................................................................7
e. Sứ mệnh..................................................................................................................................................7
f. Thành tựu...............................................................................................................................................8
g. Phân khúc khách hàng theo hành vi mua hàng..................................................................................8
h. Cấu trúc vốn chủ sở hữu.......................................................................................................................8
i. Chiến lược kinh doanh..........................................................................................................................8
2.
Sơ lược về bối cảnh ngành................................................................................................................9
a. Chính phủ tăng chi tiêu cho cơ sở hạ tầng và nhu cầu về bất động sản thúc đẩy nhu cầu thép
xây dựng.................................................................................................................................................9
b. Tiềm năng xuất khẩu được thúc đẩy bởi đầu tư cơ sở hạ tầng tăng tốc trên tồn thế giới..........10
c. Dịng vốn FDI ổn định vào sản xuất để kích thích nhu cầu đối với ống thép.................................10
d. Mức tiêu thụ cao và nhu cầu mạnh mẽ được kỳ vọng sẽ thúc đẩy nhu cầu dài hạn.....................10
e. Nhập khẩu thép giảm về lượng nhưng tăng về giá, cơ hội cho doanh nghiệp trong nước............11
II. QUY TRÌNH CHUỖI CUNG ỨNG NỘI ĐỊA CỦA TẬP ĐỒN HỊA PHÁT.............................11
1.
Mơ tả chuỗi cung ứng......................................................................................................................12
a. Vận hành...............................................................................................................................................12
b. Cung ứng..............................................................................................................................................13
2.
Phân tích 3 luồng.............................................................................................................................14
a. Luồng thơng tin....................................................................................................................................14
b. Luồng vật liệu.......................................................................................................................................15
c. Luồng dịng tiền...................................................................................................................................15
III. PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ CHUỖI CUNG ỨNG NỘI ĐỊA VỀ SẢN
PHẨM THÉP CỦA TẬP ĐOÀN HÒA PHÁT.................................................................................15
1.
Hoạch định (Plan)............................................................................................................................16
2
lOMoARcPSD|9242611
a. Về giá.....................................................................................................................................................16
b. Về chất lượng.........................................................................................................................................17
c. Nguyên vật liệu đầu vào........................................................................................................................19
2.
Nguồn cung ứng (Source)................................................................................................................20
3.
Sản xuất (Make)...............................................................................................................................21
4.
Vận chuyển (Delivery).....................................................................................................................24
5.
Đổi trả (Return)................................................................................................................................26
IV. HIỆU QUẢ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG CỦA HÒA PHÁT VÀ GIẢI PHÁP
THIẾT THỰC GIÚP TĂNG CƯỜNG HIỆU QUẢ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG........................26
1.
Lý thuyết phát triển về vững và bộ ba cốt lõi bền vững:..............................................................26
a. Phát triển bền vững................................................................................................................................27
b. Bộ ba cốt lõi bền vững (TBL: triple-bottom line theory)......................................................................27
2.
Phân tích chiến lược phát triển bền vững của tập đồn Hịa Phát.............................................27
a. Kinh tế....................................................................................................................................................27
b. Xã hội.....................................................................................................................................................28
c. Môi trường.............................................................................................................................................28
3. Đề xuất hai giải pháp thiết thực giúp tăng cường hiệu quả phát triển bền vững gắn với một
hoặc nhiều khâu trong quy trình quản lý chuỗi cung ứng của DN theo mơ hình SCOR đã nghiên
cứu ở phần III..........................................................................................................................................29
KẾT LUẬN.................................................................................................................................................31
TÀI LIỆU THAM KHẢO.........................................................................................................................33
PHỤ LỤC...................................................................................................................................................34
3
lOMoARcPSD|9242611
Danh sách thành viên thực hiện dự án
Nhóm 5
Họ và tên
MSSV
1
Lê Kim Trung Hiếu
86221020046
2
Lê Hữu Nghĩa
86221020051
3
Đinh Hồng Thơ
86221020059
4
Trần Kim Huê
HCMTC20212031
5
Huỳnh Mai Ngọc Yến
HCMVB120211057
Giải thích từ viết tắt
Từ viết tắt
Ý nghĩa
MTS
Sản xuất để tồn trữ
DQSC
Khu liên hợp gang thép Dung Quất
HRC
Thép cuộn cán nóng
HPG
Tập đồn Hịa Phát
4
lOMoARcPSD|9242611
TÓM TẮT
Vận hành và quản trị ch̃i cung ứng có vai trò rất lớn trong việc mang lại lợi thế
cạnh tranh cho doanh nghiệp trong giai đoạn phát triển kinh tế-chính trị hiện nay. Đó
là sự phối hợp của quá trình sản xuất, địa điểm, tồn kho, địa điểm và vận chuyển giữa
từng bộ phận trong doanh nghiệp nhằm đáp ứng nhanh chóng nhu cầu của thị trường.
Đặc biệt là trong giai đoạn nền kinh tế đang phục hồi sau dịch bệnh COVID-19 và
tình hình chính trị căng thẳng do chiến tranh Nga-Ukraine. Có thể nói vận hành và
quản trị chuỗi cung ứng là không thể thiếu trong nền kinh tế. Các doanh nghiệp bất
kể lớn, vừa hay nhỏ đều cần phải xem xét lại quy trình chuỗi cung ứng của doanh
nghiệp mình để có thể phát huy những điểm mạnh và hạn chế, cải thiện những khâu
chưa tốt để có thể thích nghi và ứng phó kịp thời với mọi tình huống. Năm 20 20 và
2021 như một bài học đắt giá, các doanh nghiệp cần phải vượt qua và đúc kết những
kinh nghiệm để có thể phát triển bền vững, lâu dài. Bài báo cáo nêu rõ các quan
điểm, định nghĩa, mục đích, giá trị, phương pháp xây dựng và khắc phục hệ thống
quản lý chuỗi cung ứng của Hòa Phát HPG. Phân tích sơ lược quy trình chuỗi cung
ứng nội địa của HPG gồm hai giai đoạn vận hành và cung ứng. Các hoạt động trong
quản lý chuỗi cung ứng nội địa của ngành thép được trình bày và phân tích đầy đủ,
chính xác, thông qua các giai đoạn: Plan (lập kế hoạch), Source (cung ứng nguyên
vật liệu, hàng hóa), Make (sản xuất), Deliver (giao hàng), Return (trả hàng). Tuy
nhiên, khi nhìn ở một góc độ tởng quan, bên cạnh những tiêu cực chúng cũng đã
mang lại những tác động tích cực cho HPG. Từ đó, có thể đo lường hiệu quả hoạt
động chuỗi cung ứng của Hòa Phát cũng như xác định những vấn đề lớn nhất trong
quản lý vận hành và chuỗi cung ứng của Hòa Phát hiện tại và đưa ra những giải pháp
đề xuất cho doanh nghiệp nhằm giải quyết những vấn đề trên. Giúp Hịa Phát có thể
phát triển bền vững cũng như giữ phong độ là Tập Đoàn sản xuất thép với chất lượng
dẫn đầu. Hơn hết, có thể tạo tiền đề cho các doanh nghiệp học hỏi và áp dụng, cùng
nhau đưa nền kinh tế Việt Nam ngày càng phát triển.
5
lOMoARcPSD|9242611
NỘI DUNG
I. MƠ TẢ DOANH NGHIỆP:
1. Tổng quan doanh nghiệp
Hịa Phát là Tập đồn sản xuất cơng nghiệp hàng đầu Việt Nam có trụ sở chính tại
Khu Cơng nghiệp Phố Nối A, Xã Giai Phạm, Huyện Yên Mỹ, Tỉnh Hưng n, Việt
Nam. Tập đồn Hịa Phát (HPG) được thành lập dựa trên cơ sở một nhóm cơng ty với
11 cơng ty con (Phụ lục 1), tiền thân là Công ty TNHH Thiết bị Phụ tùng ra đời đầu
tiên vào tháng 8/1992, chuyên kinh doanh máy và thiết bị xây dựng. Hịa Phát cũng
là một trong những tập đồn lớn nhất Việt Nam, xuất khẩu thép sang 14 quốc gia
khác nhau. Hiện nay, Tập đồn Hịa Phát có 11 Cơng ty thành viên với 25.424
CBCNV, hoạt động trải rộng trên phạm vi cả nước và 01 văn phòng tại Singapore.
Doanh thu thuần HPG năm 2021 đạt 150,865 tỷ VNĐ. Tổng sản lượng năm 2021 tập
đồn cung cấp cho thị trường tởng cộng 8,8 triệu tấn thép bao gồm phôi, thép xây
dựng, thép cuộn cán nóng (HRC), ống thép và tơn mạ, tăng 35% so với năm 2020.
a. Lĩnh vực kinh doanh
HPG nhập khẩu 83% nguyên liệu thô từ các nhà sản xuất lớn (Brazil và Châu Úc).
Trong khi hầu hết các doanh nghiệp sản xuất thép tại Việt Nam phải nhập khẩu HRC
để sản xuất các sản phẩm thép dẹt, thì khả năng sản xuất HRC từ các nhà máy sản
xuất trong nước như khu liên hợp Gang thép Dung Quất 1 cho phép HPG có tỷ suất
lợi nhuận cao hơn và có thể thống lĩnh trong các sản phẩm giá trị gia tăng (Phụ lục
2).
Hòa Phát hiện đang hoạt động chủ yếu trên 04 lĩnh vực gồm: Gang thép, sản phẩm từ
thép, nơng nghiệp và bất động sản. Trong đó, sản xuất thép bao gồm: thép xây dựng,
HRC, ống thép, thép dự ứng lực, tơn mạ màu,... đóng vai trị quan trọng và là mảng
6
lOMoARcPSD|9242611
kinh doanh cốt lõi của Tập đồn Hịa Phát, tỷ trọng chiếm khoảng hơn 95% doanh
thu và lợi nhuận doanh nghiệp (Phụ lục 3).
Sắt thép: HPG sản xuất tất cả các loại thép xây dựng, thép ống và các sản phẩm mạ
kẽm. Sản phẩm sử dụng rộng rãi trong sản xuất và lắp ráp ô tô, xây dựng cơ sở hạ
tầng, cơng nghiệp xây dựng và đóng tàu; được phân phối qua mạng lưới 50 đại lý cấp
1 trên toàn quốc. Trong năm 2021, sản xuất thép chiếm tỷ trọng 95% doanh thu và
89% lợi nhuận sau thuế. Hòa Phát là công ty dẫn đầu thị trường về Thép xây dựng
(32,6%), Ống thép (24,7%) và có đến 5 nhà máy sản xuất trong cả nước
Nông nghiệp: Trong năm 2021, HPG mở rộng hoạt động kinh doanh Nông nghiệp,
tập trung vào cung cấp con giống lợn và gia cầm, trứng gà chất lượng cao; chế biến
thức ăn gia súc; sản xuất phân bón, các hợp chất nitơ và kinh doanh thiết bị nông
nghiệp.
Bất động sản: bao gồm bất động sản khu công nghiệp (KCN) và khu đô thị. HPG tập
trung phát triển các dự án Bất động sản nhà ở, chủ yếu ở những thị trường có tính
thanh khoản cao như Hà Nội, Đà Nẵng, Khánh Hòa, TP.Hồ Chí Minh.
Sản xuất công nghiệp khác: Bao gồm sản xuất và kinh doanh thiết bị xây dựng, nội
thất và thiết bị điện lạnh. Trong phân khúc Nội thất, HPG chuyên sản xuất nội thất
văn phịng, gia đình, trường học và các cơng trình công cộng. Mảng điện lạnh công
ty đầu tư vào dây chuyền sản xuất thiết bị gia dụng cho các sản phẩm điện lạnh, điện
gia dụng mang thương hiệu Funiki.
b. Lịch sử hình thành và phát triển (Phụ lục 4)
c. Định vị thị trường
Tập Đồn Hịa Phát – Thương hiệu Việt Nam - Đẳng cấp tồn cầu. Việc khơng ngừng
nâng cao năng lực sản xuất cũng như chất lượng sản phẩm đã giúp cho thị phần Hòa
Phát ngày càng được nâng cao qua từng năm, chiếm lĩnh thị phần cả trong nước và
xuất khẩu. Với công suất sản xuất thép thô hàng năm đạt 8 triệu tấn với thị phần lần
lượt là 32.5% và 31.7%, Hòa Phát được xếp hạng là tập đồn sản xuất thép lớn nhất
Việt Nam và Đơng Nam Á.
d. Tầm nhìn
7
lOMoARcPSD|9242611
Trở thành Tập Đồn sản xuất cơng nghiệp với chất lượng dẫn đầu, trong đó Thép là
lĩnh vực cốt lõi.
e. Sứ mệnh
Cung cấp sản phẩm dẫn đầu, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống, đạt được sự
tin yêu của khách hàng.
f. Thành tựu
-
Hịa Phát được cơng nhận là Thương hiệu Quốc gia trong nhiều năm liền.
-
Top 5 doanh nghiệp niêm yết có vốn điều lệ lớn nhất thị trường chứng khoán Việt
Nam.
-
Top 2000 doanh nghiệp lớn nhất thế giới
-
Top 50 doanh nghiệp lớn nhất và hiệu quả nhất Việt Nam.
-
Năm 2021, Tập đồn Hịa Phát vinh dự nằm trong Top 100 Thương hiệu mạnh
nhất Việt Nam lần thứ 10 liên tiếp.
g. Phân khúc khách hàng theo hành vi mua hàng
Khách hàng của Hịa Phát được phân bở trải rộng khắp các miền, trong đó gồm cả
khách bên ngồi và cả nội bộ cơng ty. Khách hàng bên ngồi gồm sản xuất trong
nước và mục đích thương mại, là những đối tác thường xuyên có nhu cầu nhập các
sản phẩm của Hịa Phát. Trong đó, Thép vẫn là mặt hàng chủ đạo của công ty, cải
thiện tốt hơn chất lượng sản phẩm cũng như xây dựng những chiến lược chuỗi cung
ứng phù hợp góp phần xây dựng lên uy tín thương hiệu cũng như tạo ra nguồn khách
hàng trung thành. Khách hàng bên trong được xem là những khách hàng trung thành
của cơng ty, đó là những cơng ty thành viên nhập các sản phẩm để chế tác các thiết
bị, phụ tùng,... có mối quan hệ mật thiết với cơng ty dù không chiếm số lượng lớn
như khách hàng bên ngoài.
h. Cấu trúc vốn chủ sở hữu
Phần lớn quyền sở hữu của HPG (45%) thuộc quyền kiểm soát của Hội đồng quản trị
HPG, Ban giám đốc. Trong đó, ơng Trần Đình Long - Chủ tịch HĐQT và bà Vũ Thị
Hiền sở hữu lần lượt là 26.08% và 7,34%. Cổ đông nước ngoài cũng chiếm tỷ lệ lớn
trong cơ cấu sở hữu (26.65%), cho thấy HPG rất hấp dẫn đối với các nhà đầu tư quốc
8
lOMoARcPSD|9242611
tế (Phụ lục 5). Phần cịn lại được phân bở phù hợp cho các nhà đầu tư trong nước và
các cá nhân khác.
i. Chiến lược kinh doanh
Hòa Phát lấy chất lượng sản phẩm làm giá trị cốt lõi, những điều chỉnh trong chiế
lược kinh doanh đều xác định lấy khách hàng làm trung tâm để lấy được lòng trung
thành của nhãn hiệu. Nâng cao năng lực cạnh tranh, mở rộng thị trường và đa dạng
hóa sản phẩm để trở thành một trong những tập đoàn dẫn đầu thị trường sản xuất.
Trong những năm gần đây, việc phát triển cũng như đẩy mạnh đầu tư sản xuất HRC
như một cách để Hịa Phát có thể đạt được vị trí dẫn đầu thị trường. Khả năng sản
xuất HRC cho phép HPG tự cung cấp hoàn toàn đầu vào cho ống thép và thép mạ
kẽm. Điều này đóng vai trị quan trọng trong việc tạo ra một chuỗi giá trị tổng hợp
cho sản xuất thép. Hơn nữa, việc HPG bán 60% HRC của mình cho thị trường trong
nước đang thiếu hụt nhiều nguồn cung, dự kiến HRC sẽ hoàn toàn được tiêu thụ nhờ
giá cả cạnh tranh so với HRC nhập khẩu.
Bên cạnh đó, việc liên tục nâng cao chất lượng sản phẩm, sản xuất sản phẩm chất
lượng cao, HPG đã ghi dấu ấn trên thị trường xuất khẩu thép xây dựng, thép ống,
thép tấm và phôi. Trong tương lai, HPG đặt mục tiêu xuất khẩu quốc tế nhiều hơn với
giá cả cạnh tranh so với các doanh nghiệp cùng ngành của Trung Quốc, điều này sẽ
được thúc đẩy bởi năng lực sản xuất mạnh mẽ từ DQSC 1&2 với chi phí sản xuất
thấp. Hơn nữa, với nỗ lực giảm bớt sự phụ thuộc vào bất kỳ thị trường cụ thể nào,
HPG cũng hướng đến đa dạng hóa các thị trường xuất khẩu của mình.
2. Sơ lược về bối cảnh ngành
Với khoảng cách lớn về công nghệ sản xuất và hiệu quả kinh tế theo quy mô giữa các
công ty hàng đầu và phần còn lại, ngành thép xây dựng dư cung đã chứng kiến sự
hợp nhất mạnh mẽ, với 6 công ty lớn nhất nắm giữ 66,7% thị phần vào năm 2019 tăng từ 55,4% so với năm 2015 (Phụ lục 6). Tình hình cung vượt cầu trong ngành
thép của Việt Nam (Phụ lục 7) sẽ được bù đắp và đây là báo hiệu tốt cho ngành thép,
đặc biệt trong bối cảnh các Hiệp định thương mại, chiến tranh thương mại MỹTrung, chiến dịch quân sự đặc biệt Nga- Ukraine đã gây ra nhiều khó khăn cho thị
9
lOMoARcPSD|9242611
trường cung ứng toàn cầu, đây là cơ hội cho Việt Nam trong việc tham gia ch̃i
cung ứng tồn cầu. Các nhà sản xuất với công nghệ tiên tiến, quản lý chi phí hiệu quả
và mạnglưới phân phối trên toàn quốc như HPG để chiếm thị phần hiệu quả hơn với
chiến lược mở rộng cơng suất.
a. Chính phủ tăng chi tiêu cho cơ sở hạ tầng và nhu cầu về bất động sản
thúc đẩy nhu cầu thép xây dựng.
Chính phủ Việt Nam đặt mục tiêu tăng chi tiêu cho cơ sở hạ tầng từ 5,7% trung bình
lên 7,3% GDP từ năm 2021-2023 để phục hồi nền kinh tế sau đại dịch (Nguồn: Nghị
quyết số 16/2021/QH15). Bên cạnh đó, gói kích thích nền kinh tế (Phụ lục 8) riêng
hỗ trợ đầu tư cơ sở hạ tầng hơn 113.850 tỷ tạo động lực cho các dự án bất động sản
phát triển, thúc đẩy tiêu thụ phần lớn thép xây dựng chất lượng cao của HPG.
b. Tiềm năng xuất khẩu được thúc đẩy bởi đầu tư cơ sở hạ tầng tăng tốc trên
toàn thế giới.
ASEAN vẫn là một điểm đến quan trọng cho các hoạt động tài trợ dự án quốc tế, chủ
yếu là ở cơ sở hạ tầng và cũng là thị trường xuất khẩu thép chính của Việt Nam. Ước
tính mức đầu tư cho cơ sở hạ tầng của khu vực Đông Nam Á đạt từ 110 tỷ đô la đến
184 tỷ đô la hàng năm trong 2015–2030. Như vậy, sự tăng trong mức đầu tư cơ sở hạ
tầng sẽ dẫn đến một sự tăng lên trong nhu cầu về thép trong khu vực, sẽ là cơ hội lớn
cho ngành thép xuất khẩu của Việt Nam nói chung và các doanh nghiệp trong nước
nói riêng, đặc biệt là Hịa Phát.
c. Dịng vốn FDI ổn định vào sản xuất để kích thích nhu cầu đối với ống
thép.
Năm 2021, Việt Nam rất có triển vọng thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI)
khi được rất nhiều nhà đầu tư từ các quốc gia phát triển dần chuyển hướng đầu tư
vào. Tổng vốn đầu tư vào Việt Nam tính đến tháng 3/2021 tăng 18,5% so với cùng kỳ
năm trước, đạt gần 10,13 tỷ USD. Những đối tác đầu tư vốn vào Việt Nam nhiều nhất
chủ yếu là các nước châu Á, có thể kể đến như Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore. Đây
cũng là những bạn hàng quan trọng trong ngành thép xuất khẩu của nước ta, kỳ vọng
thắt chặt mối quan hệ cũng như sự gia tăng nhu cầu nhập khẩu, sử dụng thép vì các
10
lOMoARcPSD|9242611
sản phẩm này được sử dụng rộng rãi trong xây dựng nhà máy, nhà kho và sản xuất
máy móc, v.v.
d. Mức tiêu thụ cao và nhu cầu mạnh mẽ được kỳ vọng sẽ thúc đẩy nhu cầu dài
hạn.
Việt Nam là quốc gia tiêu thụ sắt thép nhiều nhất trong các nước ASEAN với hơn 22
triệu tấn và năm 2016 đạt mức tăng trưởng 22.4% so với năm trước . Mặc dù Việt
Nam sản xuất và tiêu thụ sắt thép nhiều nhất trong khu vực nhưng nguyên vật liệu
đầu vào như HRC và nhiều mặt hàng khác đang phải nhập khẩu, phụ thuộc vào nước
ngoài. Nhu cầu thép tăng cùng với các chính sách hỗ trợ từ chính phủ sẽ là tiền đề
cho ngành công nghiệp thép pháttriển mạnh mẽ dài hạn.
e. Nhập khẩu thép giảm về lượng nhưng tăng về giá, cơ hội cho doanh
nghiệp trong nước.
Việt Nam nhập khẩu 0,9 triệu tấn thép trong tháng 8/2021 với kim ngạch gần 1 tỷ
USD, giảm 77,5% về lượng nhưng tăng 51,8% về giá trị so với cùng kỳ năm trước,
do giá thép nguyên liệu đầu vào tăng (Phụ lục 9). Đây chính là cơ hội của các doanh
nghiệp thép trong nước phát triển về ngành hàng cũng như thúc đẩy sản lượng, đáp
ứng nhu cầu trong nước, giảm thiểu nhập khẩu và từng bước nâng mức thép xuất
khẩu.
II. QUY TRÌNH CHUỖI CUNG ỨNG NỘI ĐỊA CỦA TẬP ĐỒN HỊA
PHÁT
11
Downloaded by tran quang ()
lOMoARcPSD|9242611
Hịa Phát là một trong những Tập đồn về sản xuất thép có quy mơ lớn nhất Việt
Nam. Hịa Phát thực hiện hoạt động kinh doanh trên nhiều lĩnh vực khác nhau với 11
công ty con phân bổ ở nhiều tỉnh trên cả nước, trong đó Thép là lĩnh vực phát triển
mạnh nhất với hơn 80% doanh thu của tập đồn mỡi năm (Phụ lục 1).
Sự thành cơng mục tiêu trong thị trường đòi hỏi rất lớn ở các doanh nghiệp cần phải
đưa ra những chiến lược kinh doanh phù hợp với thực trạng về chuỗi cung ứng đầy
sự biến động phức tạp. Năm 2021, sau COVID-19 nhiều chiến dịch chiến tranh xảy
ra đã càn quét nền kinh tế dẫn tới chồng chất những ảnh hưởng nghiêm trọng đối với
hầu hết tất cả các ngành nghề kinh doanh, dẫn đến nhiều hệ lụy về việc làm cũng như
tổn thất kinh tế, kéo theo hàng loạt vấn đề về dân sinh khác.
Điều này địi hỏi các doanh nghiệp cần có những chiến lược, hoạch định cụ thể đi
kèm một quy trình ch̃i cung ứng ởn định để có thể thể hiện khả năng chống chọi và
tồn tại của mình trong nền kinh tế đầy biến động. Hòa Phát với nền tảng là chuỗi sản
xuất thép khép kín đã thể hiện rõ sức bật vô cùng mạnh mẽ của mình. Với định
hướng “Trở thành Tập đồn sản xuất cơng nghiệp với chất lượng dẫn đầu, trong đó
thép là lĩnh vực cốt lõi”, Hịa Phát ln chú trọng trong việc xây dựng hệ thống vận
hành chặt chẽ kết hợp với một chuỗi cung ứng đa dạng và đảm bảo sản phẩm được
dịch chuyển xuyên suốt chuỗi cung ứng.
12
Downloaded by tran quang ()
lOMoARcPSD|9242611
1. Mô tả chuỗi cung ứng
a. Vận hành
Do hoạt động sản xuất được diễn ra hàng ngày, nên việc kiểm sốt một cách có hiệu
quả là rất cần thiết. Hịa Phát áp dụng hình thức kiểm soát hoạt động bao gồm kiểm
soát trước, trong và kết quả hoạt động: từ chất lượng của khâu đầu vào nguyên vật
liệu sản xuất cho đến khi ra thành phẩm cụ thể.
• Đứng đầu ch̃i cung ứng thép Hịa Phát là việc kiểm sốt các nguyên liệu đầu
vào. Nguồn nguyên liệu đầu vào của doanh nghiệp đến từ hai nguồn nhập khẩu
và khai thác trực tiếp từ các mỏ quặng. Nguyên liệu tôn cuộn cán nóng được
Cơng ty nhập theo tiêu chuẩn hoặc được cắt cuộn theo yêu cầu sản xuất. Quy
cách bản rộng từ 500- 650; độ dày từ 1.8 – 4.0 theo tiêu chuẩn SPCC,
SAE1006... HPG sản xuất với phương châm bảo vệ môi trường, luôn ưu tiên
việc sử dụng tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên, các loại năng lượng và khuyến
khích những ý tưởng sáng kiến cải tiến kỹ thuật.
• Nguyên vật liệu sau khi được kiểm tra chất lượng sẽ được vận chuyển đến các
kho bãi để dự trữ tồn kho cũng như gia công các bước đầu tạo thành phẩm.
Toàn bộ các dây chuyền sản xuất và xử lý đều đang vận hành tối đa công suất,
chất lượng sản phẩm thỏa mãn các yêu cầu kỹ thuật khắt khe, đáp ứng cả khách
hàng trong và ngồi nước. Mỡi vị trí sản xuất của nhà máy đều được trang bị
đầy đủ những hướng dẫn công nghệ cũng như kiểm tra vận hành tương ứng.
Hòa Phát là một trong số ít nhà sản xuất tại Việt Nam sử dụng công nghệ lị cao
hiện đại, thân thiện với mơi trường, dây chuyền sản xuất hiện đại khép kín từ
quặng sắt đến thép thành phẩm. Với đặc thù sản xuất dưới hình thức dây chuyền
khép kín nên chất lượng thành phẩm đạt được phải được quyết định qua nhiều
giai đoạn, do vậy cần phải kiểm soát và quản lý chặt chẽ để chất lượng được tốt
nhất. Bên cạnh đó, Hịa Phát cũng có những nhà máy với quy mô với công suất
lớn, chuỗi giao nhận và mạng lưới khắp cả nước nên có thị trường rộng khắp và
giá thành sản xuất thấp hơn so với những doanh nghiệp khác.
13
Downloaded by tran quang ()
lOMoARcPSD|9242611
• Ngồi việc vận hành một cách có hiệu quả chuỗi sản xuất, HPG đẩy mạnh việc
phân tích thị trường mục tiêu để không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm và
năng lực cạnh tranh trong thị trường thép trong và ngoài nước. Xác định được
nhu cầu của thị trường về ngành thép đặc biệt tiềm năm, HPG đã xây dựng lên
những chiến lược phù hợp để kịp thời nắm bắt cơ hội cung cứng dịch vụ và các
sản phẩm chất lượng có tính cạnh tranh cao để mang lại hiệu quả tốt nhất. Hịa
Phát ln đi theo một tầm nhìn có định hướng lâu dài, có sự chuẩn bị chắc
chắn, khơng chạy theo những cơn “sốt, nóng” của thị trường.
• Sau khi sản xuất và kiểm định chất lượng sản phẩm ở các nhà máy, Hòa Phát
tiến hành vận chuyển đến những nhà phân phối mục tiêu của Tập đoàn ở cả thị
trường trong nước và quốc tế.
b. Cung ứng
• HPG sản xuất tất cả các loại thép xây dựng, thép ống và các sản phẩm mạ kẽm.
Sản phẩm sử dụng rộng rãi trong sản xuất và lắp ráp ô tô, xây dựng cơ sở hạ
tầng, công nghiệp xây dựng và đóng tàu; được phân phối qua mạng lưới 50 đại
lý cấp 1 trên toàn quốc. Khi đến tay khách bán lẻ hay những đối tác thương mại
của Tập đồn, sản phẩm ln đạt đảm bảo kỹ thuật cũng như chất lượng cao.
• Cùng với sự phát triển của xã hội, Hịa Phát ln đề cao những sản phẩm chất
lượng, nâng cao chất lượng và hướng tới lợi ích khách hàng. Trong ch̃i cung
ứng sản phẩm Thép, Hịa Phát hướng đến hai đối tượng khách hàng chính bao
gồm những cơng ty con trong tập đồn và khách hàng bên ngoài. Khách hàng
bên ngoài gồm sản xuất trong nước và mục đích thương mại, là những đối tác
thường xuyên có nhu cầu nhập các sản phẩm của Hòa Phát. Trong đó, Thép vẫn
là mặt hàng chủ đạo của cơng ty, xây dựng những chiến lược phù hợp cũng như
cải thiện tốt hơn chất lượng sản phẩm góp phần xây dựng lên uy tín thương hiệu
cũng như tạo ra nguồn khách hàng trung thành đồng thời mở rộng quy mô để
khai thác thêm nguồn khách hàng tiềm năng. Khách hàng bên trong được xem
là những khách hàng trung thành của công ty, đó là những cơng ty thành viên
14
Downloaded by tran quang ()
lOMoARcPSD|9242611
nhập các sản phẩm để chế tác các thiết bị, phụ tùng,... có mối quan hệ mật thiết
với cơng ty dù không chiếm số lượng lớn như khách hàng bên ngồi.
• Việc đẩy mạnh cơng nghệ vận hành sản xuất cũng như các bước kiểm tra
nghiêm ngặt trước khi sản phẩm được đưa đến tay khách hàng, nên việc những
sản phẩm lỡi hồn trả của Hịa Phát dường như rất ít. Những sản phẩm lỗi khi
được đưa về kho thành phẩm để trực tiếp xử lý và khắc phục. Việc không
ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm đã giúp doanh nghiệp hoàn thiện hơn
khâu sản phẩm cũng như hạn chế tối đa những rủi ro gặp phải.
Với những định hướng rõ ràng cũng như việc nâng cao năng lực sản xuất đã giúp cho
Hịa Phát nhiều năm liền ln là doanh nghiệp đứng đầu trong các tập đoàn sản xuất
thép ở Việt Nam cũng như Đông Nam Á, ngay kể cả trong thời điểm đại dịch
COVID-19 khiến nhiều tập đoàn lớn phải loay hoay khắc phục.
2. Phân tích 3 luồng
a. Luồng thông tin
Xuất phát từ nhập khẩu và khai thác ngun vật liệu thơ đến khách hàng và trở lại.
Dịng chảy này đi theo hai chiều và đi theo hai hướng trong ch̃i cung ứng. Dịng
thơng tin đi từ nhà cung cấp, phía đối tác sẽ cung cấp cho HPG những thơng tin về
giá, nguồn gốc xuất xứ, hóa đơn. Ngược lại, dịng thơng tin của HPG về phía nhà
cung cấp đó là đơn đặt hàng, hóa đơn, khiếu nại, nhu cầu. Tiếp theo công ty tiến hành
nhập dữ liệu, lưu trữ thông tin và tính hành sản xuất và cũng có kênh thơng tin qua
các trung tâm phân phối tới các đại lý, chi nhánh, khách hàng bằng cách cập nhật
thông tin trên sản phẩm, tài liệu, website,... Cùng với đó, để đảm bảo tính liền mạch
trong ch̃i cung ứng có sự tương tác liên tục giữa nhà cung cấp và khách hàng, nhà
cung cấp dịch vụ hậu cần điều tham gia vào luồng này.
b. Luồng vật liệu
Trong sơ đồ chuỗi cung ứng luồng này được truyền đi từ nhập khẩu và khai thác
nguyên vật liệu thô đến khách hàng song song với luồng thông tin. Nguyên vật liệu
bao gồm sắt, thép, thép cuộn,.. kèm theo thông tin về nguồn gốc chuyển đến kho và
nhà máy sản xuất, phối hợp với nhau để đưa đến giai đoạn chính là phân phối đến
15
Downloaded by tran quang ()
lOMoARcPSD|9242611
khách hàng cuối cùng. Tuy nhiên, khác hẳn với luồng thơng tin, luồng vật liệu là
dịng chảy đơn hướng, chỉ chảy từ nhà cung cấp đến khách hàng nhưng khi khách
hàng trả hàng lại dịng chảy có thể đởi hướng đi ngược lại
c. Luồng dịng tiền
Cuối cùng, khi luồng thơng tin và luồng vật liệu được chuyển tới khách hàng thì
dịng tiền ở đây xuất hiện. Luồng dịng tiền khơng di chuyển cùng chiều mà di
chuyển ngược lại tuy nhiên đôi lúc sẽ điều chỉnh theo hướng khác theo hình thức ghi
nợ. Tức là sau khi luồng thông tin cùng với luồng vật liệu được phân phối đến khách
hàng thì luồng dòng tiền sẽ bắt đầu từ phía khách hàng về phía nơi khai thác nguyên
vật liệu
Luồng thông tin, luồng vật liệu và luồng dòng tiền sẽ luân chuyển xuyên suốt trong
tịn ch̃i cung ứng của HPG. Để tạo ra một ch̃i cung ứng hiệu quả thì cả ba dịng
chảy được vận hành và quản lý đúng cách.
III. PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ CHUỖI CUNG ỨNG NỘI ĐỊA VỀ
SẢN PHẨM THÉP CỦA TẬP ĐỒN HỊA PHÁT
Hiện nay các sản phẩm thép xây dựng của “vua thép” Tập đồn Hịa Phát vẫn đang
chiếm vị trí số 1 trong thị phần Việt Nam. Để đạt được thành tựu ấy, Tập đoàn Hòa
Phát nhìn chung đã tạo cho mình một quy trình chuỗi cung ứng phù hợp thông qua
các giai đoạn khác nhau được trình bày ở Phụ lục 10.
1. Hoạch định (Plan)
Để có thể đạt được vị trí này trước những đối thủ cạnh tranh mạnh không như: Tôn
Hoa Sen Phương Nam, Công ty thép POMINA, Công ty cổ phần Thép Việt, Tởng
cơng ty thép Việt Nam (VNSTELL), … địi hỏi Tập đồn Hịa Phát cần phải có
những chính sách hoạch định vừa đảm bảo được sự hiệu quả lại mang lại chất lượng
cho sản phẩm cũng như giá trị cho khách hàng của mình. Nhằm mục đích nắm giữ
nhiều thị phần hơn trên thị trường, ngày nay các doanh nghiệp khơng ngừng đa dạng
hóa các loại sản phẩm từ giá cả cho đến chất lượng để thu hút khách hàng của mình.
a. Về giá
16
Downloaded by tran quang ()
lOMoARcPSD|9242611
Hiện nay giá thép trên thị trường Việt Nam có thể thấy rằng, Hịa Phát đang có lợi thế
cạnh tranh tốt nhất khi giá thép của họ so với các đối thủ cạnh tranh là thấp nhất.
Theo như bảng báo giá thép 12/2021 thì xu hướng này vẫn không đổi. Phụ lục 11.
Nhờ vào việc quản trị hiệu quả không chỉ quá trình đầu tư quy mô lớn mà cả các yếu
tố cấu thành chi phí nên giá bán ra của thành phẩm là thấp hơn 5-10% trên thị trường.
Một ngun nhân khác giúp cho Hịa Phát có thể tối thiểu hóa chi phí của mình đó là
việc tái sử dụng các nguồn chất thải thải ra trong quá trình sản xuất.
Điện: Tính trong 6 tháng đầu năm 2021, tổng lượng điện phát của các nhà máy
nhiệt điện thuộc Khu liên hợp sản xuất gang thép Hòa Phát tại Hải Dương và
Dung Quất đã đạt trên 1 tỷ kWh. Nhờ vào việc áp dụng công nghệ hiện đại
khép kín thu hồi triệt để nguồn năng lượng thừa để vận hành máy phát điện,
một quy trình đã giúp các nước cường quốc cơng nghiệp có thể tận dụng triệt để
các nguồn khí cũng như nhiệt dư thừa trong quy trình để tối ưu xuất. Điều này
cho thấy rằng, Hòa Phát không những chỉ tự chủ phần lớn điện sản xuất góp
phần tiết kiệm được khoảng 1.700 tỷ đồng mà cịn nâng cao sức cạnh tranh cho
sản phẩm.
Nước: Tại Hải Dương, tính cho một ngày đêm thì HPG sử dụng nước hết
khoảng 60.000 m3 và tất cả lượng nước thải đều được tái sử dụng chứ không
thải trực tiếp ra mơi trường. Ngồi ra, HPG cịn lắp đặt 10 bể lắng giúp tích trữ
nước mưa đã được lắng bụi bẩn và dầu mỡ. Nhờ vậy mà nước thải sau khi được
xử lý luôn đủ tiêu chuẩn để sử dụng tiếp cho các cơng đoạn cịn lại.
Hệ thống lọc bụi: HPG thu hồi các hỗn hợp kết dính cao để mang đi tái sử
dụng làm nguyên liệu cho lò cao để thiêu kết quặng sắt. Ngoài ra trong quá
trình luyện gang có phát sinh xỉ lị cao, sẽ được HPG chế biến thành phụ gia
cho xi măng và bê tông chịu mặn - vật liệu xây dựng S95. Nhờ đây mà HPG đã
trở thành một trong những doanh nghiệp dẫn đầu trong việc biến chất thải rắn
trong sản xuất thép thành sản phẩm mang giá trị kinh tế góp phần giải quyết
triệt để các vấn đề về môi trường.
17
Downloaded by tran quang ()
lOMoARcPSD|9242611
Nhìn vào Phụ lục 12 ta thấy rằng giá vốn hàng bán chiếm tỷ lệ cao nhất trong tổng
chi phí của doanh nghiệp. Qua các năm, giá vốn hàng bán của HPG đều có xu hướng
tăng trưởng tỷ lệ thuận theo doanh thu nhưng nhìn chung thì tập đoàn đã có sự kiểm
sốt tốt trong cơ cấu chi phí khi khơng có sự gia tăng đột biến của bất kỳ loại chi phí
nào.
b. Về chất lượng
Với cam kết khách hàng luôn là vị trí trung tâm nhằm để “hiểu biết khách hàng” và
đưa khách hàng đến với công ty bằng các kênh truyền thông phản hồi, “thỏa mãn nhu
cầu khách hàng” tạo sự khác biệt trong các sản phẩm của các ngành hàng truyền
thống để đáp ứng tối đa nhu cầu khách hàng.
Do vậy, bên cạnh việc cạnh tranh về giá cả, Hòa Phát chọn việc cạnh tranh dựa trên
chất lượng của sản phẩm, với tiêu chí “thép từ quặng sắt sạch không tạp chất” thì
chất lượng sản phẩm luôn là ưu tiên hàng đầu, do vậy thép Hòa Phát được sản xuất
thơng qua việc sử dụng cơng nghệ lị cao khép kín tiên tiến nhất hiện nay. Vì lẽ đó,
HPG đã ưu tiên về chất lượng của sản phẩm thay vì là tối thiểu hóa chi phí dẫn đến
cho các khách hàng của họ mặc dù ban đầu chi phí trong quá trình xây dựng là cao
nhưng điều này sẽ dẫn đến việc hạn chế những chi phí phát sinh do sửa chữa hay
khắc phục sự cố cho công trình. Hiện nay 3 nhà máy luyện thép cùng 3 lị thởi oxy
đang hoạt động với cơng suất 2 triệu tấn thép/năm, giúp HPG có thể tối thiểu lượng
tiêu hao năng lượng, góp phần bảo vệ mơi trường, có thể nói rằng đây chính là cơng
nghiệp sản xuất thép hiện đại lần đầu tiên được đưa vào sử dụng tại Việt Nam. Nhà
máy luyện gang cung cấp gang lỏng - nguyên liệu chính, cùng với kim loại quý có
thể cho ra các phôi thép chất lượng cao, sản phẩm được tạo ra là phôi vuông dài 612m. Bằng việc ứng dụng dây chuyền sản xuất hiện đại của Italy, 3 nhà máy cán thép
của HPG đã sản xuất được những mẻ thép thanh vằn cacbon thấp từ D10 đến D55
chất lượng cao và thép cuộn từ 5.5-10mm. Trong khi tại Việt Nam, các doanh nghiệp
cùng ngành chỉ có thể sản xuất được thép xây dựng cao nhất là D41. Hơn nữa, các
nhà máy trong khu liên hợp được khắc phục kịp thời các sự cố bằng nhà máy cơ điện,
giúp các hoạt động của nhà máy luôn được vận hành, không bị gián đoạn. Đặc biệt là
18
Downloaded by tran quang ()
lOMoARcPSD|9242611
khi sản xuất thép sẽ có những cơng đoạn làm phát sinh nhiệt và khí thải ra ngồi mơi
trường, do đó mà việc sử dụng quy trình xử lý khép kín có thể giúp Hịa Phát xử lý
hồn tồn những vấn đề và được đưa vào hệ thống đường ống chạy khắp khu công
nghiệp để thu gom, xử lý làm sạch qua hệ thống lọc bụi sau đó cho ra hệ thống khí
sạch chứa tại bồn khí để tái sử dụng cho các khâu sản xuất tiếp theo ví dụ như làm
chất đốt, qua đó giúp cho khu liên hợp chủ động hơn 43% nhu cầu điện.
Tại Hòa Phát, các nhà máy luyện thép được đầu tư hệ thống phân tích tự động cũng
như các trang thiết bị thử nghiệm cơ lý tính hiện đại hàng đầu, cùng với đó là phòng
thử nghiệm đạt chuẩn quốc tế (ISO 17025, VILAS). Chính nhờ việc sản phẩm thép
của Hòa Phát được tạo ra từ một quy trình như thế mà Hòa Phát đã trở thành thương
hiệu đầu tiên và duy nhất của Việt Nam sản xuất được thép cuộn chất lượng cao
(SAE), những dòng sản phẩm này đã đáp ứng theo tiêu chuẩn của Nhật Bản (JIS),
đặc biệt là mác thép cao B500B theo tiêu chuẩn của Anh giúp cho nó trở thành dòng
sản phẩm được ưa chuộng tại các thị trường khó tính như Nhật Bản, Úc, Canada,
Malaysia, Mỹ, Hàn Quốc,…Bên cạnh đó, thép xây dựng của Hịa Phát cịn đạt những
tiêu chuẩn khác, bao gồm: TCVN (Việt Nam), BS (Anh), ASTM ( Hoa Kỳ), ISO
9001:2015.
Nhờ vậy việc hoạch định tốt chuỗi đầu vào cũng như hiệu quả của việc quản trị
quy trình sản xuất một cách nghiêm ngặt đã giúp cho Tập đồn Hịa Phát ln
tạo ra những sản phẩm đạt chất lượng cao, trở thành doanh nghiệp đứng đầu
trong ngành thép cũng như tiết kiệm được một lượng lớn chi phí sản xuất cho
mình dẫn đến việc tính chung 6 tháng, Khu liên hợp sản xuất gang thép Hòa Phát
Hải Dương đã tiết kiệm được 400 tỷ đồng nhờ tự chủ phần lớn năng lượng cho
sản xuất góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất, giảm thiểu chi phí, tiết kiệm năng
lượng và đặc biệt là cịn góp phần giảm tải áp lực điều độ hệ thống điện lưới
quốc gia, nhất là những tháng nắng nóng cao điểm.
c. Nguyên vật liệu đầu vào
Lợi thế của Ống thép Hòa Phát là chủ động được nguồn nguyên liệu đầu vào là thép
cuộn cán nóng, sản phẩm của Khu liên hợp sản xuất gang thép Hòa Phát Dung Quất,
19
Downloaded by tran quang ()
lOMoARcPSD|9242611
xuất xứ hàng hóa hồn tồn của Việt Nam. Đây là lợi thế rất lớn, đảm bảo chất lượng,
sức cạnh tranh cho các sản phẩm ống thép Hòa Phát trên thị trường Việt Nam. Ngồi
Hịa phát chủ động được một phần nguyên liệu thiết yếu HRC còn lại các doanh
nghiệp như VNsteel, Hoa Sen,... điều phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu khiến giá
vốn hàng bán hay đổi lớn khiến chi phí sản xuất biến động tạo sự bất an cho người
tiêu dùng và nhà đầu tư. Không những thế với tinh hình chính trị thế giới việc tăng
năng suất sản xuất HRC nhắm vào các thị trường lớn có thể mở ra con đường phát
triển mạnh mẽ giúp HPG tăng trưởng một cách nhanh chóng trong khi các nước châu
Âu đang chóng mặt với giá nhiên liệu đầu vào cao do chính sách của Nga.
Thành công
Năng lực sản xuất, chất lượng sản phẩm ngày càng được nâng cao là cơ sở để Ống
thép Hòa Phát gia tăng sản lượng bán hàng qua từng năm, chiếm lĩnh thị phần trong
nước và xuất khẩu. Doanh thu của ống thép Hòa Phát thực sự tăng trưởng mạnh kể từ
khi đầu tư nhà máy thép cán nguội tại Hưng Yên (2004) và hoàn thành nhà máy ống
thép tại Bình Dương năm 2010. Nếu doanh thu năm 2000 chỉ đạt mức 191 tỷ đồng
thì đến năm 2010, con số này là trên 2.300 tỷ đồng, nghĩa là doanh số tăng gấp hơn
12 lần trong 10 năm. Trong năm 2021, đại dịch Covid-19 diễn ra ngày càng phức tạp
trên phạm vi cả nước, Ống thép Hòa Phát dự kiến đạt sản lượng khoảng 920.000 tấn,
doanh thu xấp xỉ 25.000 tỷ đồng, tương ứng mức tăng 9% về sản lượng và 24,8% về
doanh thu so với 2020, một con số rất ấn tượng và đáng tự hào. Công ty cũng đã
chuẩn bị sẵn sàng các nguồn lực để đáp ứng tối đa nhu cầu đầu tư, xây dựng dự kiến
sẽ phục hồi mạnh mẽ sau khi dịch được kiểm soát. Nhìn vào Phụ lục 13, ta có thể
thấy giai đoạn 2020-2021 Hịa Phát vươn lên chiếm lĩnh thị trường đẩy Vnsteel từ
16,1% xuống còn 15,4%, VinaKyoei từ 8% xuống 7% và hầu hết các doanh nghiệp
khác.
Hạn chế
Chưa làm chủ hoàn toàn nguyên vật liệu đầu vào: Tởng nhu cầu thép cuộn cán nóng
của Việt Nam năm 2021 là 13 triệu tấn, bình quân thị trường này tăng 10%/năm trong
khi HPG chỉ cung cấp được 2,6 triệu tấn. Với nhu cầu của thị trường hiện tại, Hòa
20
Downloaded by tran quang ()
lOMoARcPSD|9242611
Phát có thể gia tăng cơng suất vươn lên thống lĩnh thị trường Việt Nam cũng như
Đông Nam Á.
Công suất quá lớn dẫn đến dư cung ở thị trường nội địa: Thị trường thép xây dựng
nội địa Việt Nam tiêu thụ khoảng 9-10 triệu tấn/năm. Tuy nhiên, khi dự án Dung
Quất đi vào hoạt động hoàn toàn vào năm 2021, sản lượng thép xây dựng Hịa Phát
có thể cung ứng ra thị trường lên đến hơn 5,1 triệu tấn/năm, tăng 2,7 triệu so với năm
2019.Với một lượng thép lớn như thế cung ra thị trường trong khoảng thời gian chỉ
hơn 2 năm thì thị trường thép xây dựng nội địa khó có thể hấp thụ ngay lập tức và
hiện tượng thừa cung sẽ diễn ra. Và thực tế hiện tại cũng đang cho thấy, Hịa Phát
đang phải bán phơi phép thô thừa sang thị trường Trung Quốc, sản lượng dự kiến cả
năm 2020 lên đến 1,8 triệu tấn và giá bán thép thành phẩm liên tục ở mức thấp.
2. Nguồn cung ứng (Source)
Nhà cung ứng nguyên liệu sản xuất thép của Tập đồn Hịa Phát là những nhà những
chủ quặng mỏ có cơng suất khai thác lớn, có áp dụng các cơng nghệ tự động hóa tiên
tiến nhất trong ngành khai khoáng, sở hữu các tuyến đường sắt và nhiều cầu cảng
riêng. Một số nhà cung cấp của Hòa Phát được biết đến đó là: Vale (Brazil), Rio
Tinto, BHP, FMG, … Gần đây nhất vào cuối 05/2021, Ủy ban Đầu tư Nước ngoài
Liên bang Úc (Foreign Investment Review Board -FIRB) đã chấp thuận phê duyệt
hợp đồng mua 100% cổ phần Dự án mỏ quặng sắt Roper Valley cho công ty con của
HPG tại Úc, Hịa Phát dự định cơng suất khai thác mỏ tại đây sẽ đạt 4 triệu tấn/ năm.
Ngoài ra, tại DQSC, tập đoàn đã ký hợp đồng liên doanh về việc cung cấp thiết bị
luyện thép với Công ty TNHH Kỹ thuật công trình Trung Dã Phương Nam (Wisdri) cung cấp một số hạng mục phụ trợ và thi công lắp đặt chạy thử nhà máy, dưới sự
giám sát kỹ thuật của các chuyên gia Đức; Tập đoàn Luyện kim SMS (Đức) - phụ
trách trong việc thiết kế, cung cấp các thiết bị chính của nhà máy như lị thởi, hệ
thống thởi oxy, hệ thống lọc bụi, hệ thống tự hóa. Bên cạnh đó, về mảng cung cấp các
thiết bị chính cho nhà máy cán thép, khí cơng nghiệp cho luyện thép, HPG cịn ký kết
hợp đồng với nhiều đối tác ở Italy, Đức.
21
Downloaded by tran quang ()
lOMoARcPSD|9242611
Trong những năm qua, Tập đồn Hịa Phát vẫn ln duy trì và tạo niềm tin đến các
nhà cung ứng của mình. Trong việc mua bán than cốc với Tập đồn JFE Shoji, tuy
gặp nhiều khó khăn trong năm 2013 song tập đồn này vẫn ln bày tỏ sự tin tưởng
vào uy tín và chất lượng của HPG dẫn đến việc hình thành nên biên bản ghi nhớ hợp
tác thương mại năm 2013 - 2014, Tập đoàn JFE Shoji đặt ra số lượng mục tiêu đối
với mặt hàng than coke Hòa Phát đạt 40.000 tấn, tăng 25% so với năm 2012. Bên
cạnh đó, trong việc quản lý về các hoạt động như: nhân sự, kế toán tài chính, mua bán hàng hóa, … Hịa Phát hợp tác với BRAVO để triển khai các phần mềm hỗ trợ
với mục đích hợp tác chặt chẽ và lâu dài. Gần đây nhất, vào tháng 7/2021, HPG đã
ký kết hợp đồng với Công ty Cổ phần Công nghệ Citek dự án tư vấn triển khai
Doanh Nghiệp Số Thơng Minh để góp phần tạo nên thành công cho chiến lược phát
triển của tập.
Để phục vụ cho việc sản xuất của mình, Hòa Phát đã mua 2 chiếc tàu biển để chở
hàng rời cỡ lớn với trọng tải lên đến 90.000 tấn cùng với hệ thống động cơ hiện đại
để hỗ trợ cho việc nhập hàng chục triệu tấn nguyên liệu quặng sắt, than, đá vôi, phế
liệu, … Nguyên liệu đầu vào để sản xuất thép xây dựng đều được thực hiện theo
cơng nghệ lị cao khép kín được kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt từ nguyên liệu
đầu vào là quặng sắt, than coke và các phụ gia khác. Chỉ những mẻ gang đáp ứng đầy
đủ các yêu cầu mới được đưa vào sản xuất phôi qua cơng đoạn lị thởi oxy – cơng
nghệ tiên tiến nhất Việt Nam hiện nay. Đặc biệt, Hòa Phát chủ động được nguồn
nguyên liệu chiếm đến 30% giá thép, đó là than cốc – sản phẩm của Nhà máy năng
lượng Hịa Phát cũng nằm trong khn viên khu liên hợp, đây cũng là một yếu tố góp
phần làm cho giá thép của Hòa Phát thấp hơn so với các đối thủ của mình.
3. Sản xuất (Make)
Trong lĩnh vực thép xây dựng, HPG được biết đến là doanh nghiệp chiếm thị phần
dẫn đầu trong công nghệ sản xuất thép với công nghệ lị cao, lị thởi oxy và cán thép
bằng dây chuyền cơng nghệ hiện đại của thế giới. Để có thể tạo ra được những sản
phẩm đạt chất lượng cho khách hàng của mình thì đòi hỏi cả một quy trình đều phải
22
Downloaded by tran quang ()
lOMoARcPSD|9242611
được quản trị và kiểm soát một cách nghiêm ngặt thông qua 4 giai đoạn được mô tả ở
Phụ lục 14, bao gồm: (1) xử lý quặng sắt, (2) tạo dịng thép nóng chảy, (3) đúc tiếp
liệu, (4) cán thép.
(1)
Xử lý quặng sắt:
Đây là giai đoạn loại bỏ tạp chất và xử lý oxy trong quặng sắt để có được gang đúc
hoặc gang ở dạng lỏng. Để sản xuất ra được một thanh thép thành phẩm thì đầu tiên
quặng sắt nhập về sẽ được chế biến và tuyển lựa để đảm bảo đạt các tiêu chuẩn về kỹ
thuật, tổng hợp các loại có độ hạt chưa phù hợp sẽ được đưa vào máy thiêu kết và lò
vê viên để tạo ra kích cỡ và phẩm chất phù hợp trước khi đưa vào lò cao. Trong sản
xuất hạt vê viên (tạo cục), các chất phụ gia như vôi, dolomite sẽ được thêm vào để
tạo nên tính trợ dung cho phù hợp để tạo thành viên tươi trong quá trình kết dính.
Những viên tươi sẽ thông qua hệ thống sàng trục để lọc lấy những viên tươi có cỡ hạt
đạt yêu cầu sẽ được chuyển lên lị cịn những hạt khơng đạt yêu cầu sẽ được thu hồi
và tiến hành trộn lại. Các quặng thành phẩm đạt yêu cầu sẽ được chuyển đến lò và
đun với nhiệt độ 900 - 1250 độ C tạo thành thành phẩm quặng vê viên. Tại đây các
hạt sẽ được kiểm tra xem đã đạt yêu cầu hay chưa, nếu đạt yêu cầu sẽ được thông qua
hệ thống băng tải để chuyển sang nhà máy lò cao và tiến hành nạp vào silo liệu lò
cao. Trong quá trình này thì quặng sắt và than cốc là nguyên liệu để sản xuất ra gang
bằng cơng nghệ lị cao, các nguyên liệu này cùng một số chất phụ gia khác sẽ được
nạp vào từ đỉnh lò. Than cốc được sản xuất từ nguồn nguyên liệu chính đó là than mỡ
và antraxit, cứ 70 - 72 giờ sẽ tạo ra được một bánh cốc nhờ vậy mà trung bình một
ngày sẽ thu được 54 bánh cốc.
Lị gió nóng được thởi vào hệ thống lị nung nhờ vào gió lạnh được giảm áp và được
làm nóng thơng qua hệ thống lị gió có nhiệt độ nâng lên từ 1000 - 1200 độ sẽ đi vào
lị cao thơng qua các mắt gió phun vào lị cao, gió nóng được kết hợp với than cốc và
nhiên liệu cường hóa như than phun và oxy để tạo ra các phản ứng hoàn nguyên kim
loại chứa nhiều CO chuyển động từ dưới nồi lò lên phía cở lị và thốt ra ngồi. Qua
phản ứng hồn nguyên kim loại sẽ hoàn nguyên quặng sắt thành sắt kim loại và nóng
chảy thành gang lỏng và được tháo ra ngồi bằng lỡ ra gang.
23
Downloaded by tran quang ()
lOMoARcPSD|9242611
(2)
Tạo dịng thép nóng chảy:
Sau khi được tạo thành từ giai đoạn xử lý quặng, dịng kim loại nóng chảy sẽ được
dẫn tới lò BOF để xử lý, tách tạp chất và tạo ra sự tương quang giữa các thành phần
hóa học.
(3)
Đúc tiếp liệu:
Sau đó thành phẩm được chuyển đến nhà máy luyện thép để nấu luyện gang và thép
phế để tạo ra thép lỏng và đúc kết để tạo ra phơi. Thép phế được nạp vào lị với tỷ lệ
10%-15% sau đó sẽ nạp gang vào lị, gang được phối với tỷ lệ 85%-90%, tiếp đến
gang lỏng được nạp vào lò. Sau khi nạp gang và thép khí thì súng oxy sẽ thổi vào bể
kim loại trong khoảng thời gian từ 13-15 phút. Trong bể kim loại cacbon, silic,
mangan có trong gang lỏng và thép sẽ được khử bỏ. Kết thúc quá trình thổi luyện sẽ
thu được thép lỏng, sau khi thép lỏng đạt được yêu cầu về nhiệt độ và thành phần thì
hợp kim và chất tăng cacbon để tạo thành mác thép yêu cầu. Thùng thép đạt yêu cầu
sẽ được đưa lên đúc thành phôi để phục vụ cho nhà máy nhà máy cán thép để tạo ra
thành phẩm. Tại đây, các sản phẩm mác thép thấp được đưa thẳng từ lị thởi đến máy
đúc liên tục để tạo thành sản phẩm phôi vuông.
(4)
Cán thép:
Các phôi thép được hình thành được chuyển sang nhà máy cán thông qua hệ thống
giàn con lăn. Tại đây, phôi được đưa vào lò gia nhiệt để nâng lên nhiệt độ cán yêu
cầu. Tại đây đã cho ra đời những sản phẩm thép thanh vằn cacbon thấp D10-D55 và
thép cuộn để phục phụ cho xây dựng, rút dây, que hàn, thép dự ứng lực từ phi 5,514mm. Ngoài ra tại đây đã sản xuất ra thép cuộn phi từ 6-10mm trong khi các nhà
máy sản xuất thép xây dựng tại Việt Nam chỉ mới sản xuất được sản phẩm thép cao
nhất là D41.
Sau khi thành phẩm thép được tạo ra thì sẽ được cung cấp và phân phối đến các hệ
thống phân phối và đại lý để đưa sản phẩm đến với thị trường trong nước cũng như là
ngoài nước.
Trong lĩnh vực thép xây dựng, HPG được biết đến là doanh nghiệp MTS- sản xuất để
tồn kho việc dự án Dung Quất đi vào hoạt động hoàn toàn vào năm 2021, sản lượng
24
Downloaded by tran quang ()
lOMoARcPSD|9242611
thép xây dựng Hịa Phát có thể cung ứng ra thị trường lên đến hơn 5,1 triệu tấn/năm,
tăng 2,7 triệu so với năm 2019. Với một lượng thép lớn như thế cung ra thị trường
trong khoảng thời gian chỉ hơn 2 năm thì thị trường thép xây dựng nội địa khó có thể
hấp thụ ngay lập tức và hiện tượng thừa cung sẽ diễn ra. Và thực tế hiện tại cũng
đang cho thấy, Hịa Phát đang phải bán phơi phép thô thừa sang thị trường Trung
Quốc, sản lượng dự kiến cả năm 2020 lên đến 1,8 triệu tấn và giá bán thép thành
phẩm liên tục ở mức thấp. Doanh nghiệp cần lên kế hoạch, giảm chi phí sản xuất
thông qua cải thiện chuỗi cung ứng, nâng cao chất lượng thép để xâm nhập vào các
thị trường lớn với mức giá cạnh tranh. Cùng lúc đó, mở rộng phát triển lĩnh vực bất
động sản với cương vị tự cung tự cấp đẩy mạnh doanh thu vừa giải quyết được tình
trạng tồn kho của doanh nghiệp.
4. Vận chuyển (Delivery)
Sau một quá trình sản xuất thép kỹ lưỡng và chất lượng, thì việc vận chuyển đối với
HPG cũng là một trong những ưu tiên đáp ứng để được vận chuyển, bảo quản và bốc
dỡ từ nhà máy đến các công trường xây dựng hay công ty. Với mong muốn đảm bảo
sản phẩm đạt tiêu chuẩn quy định và không xảy ra tình trạng hư hỏng hay giảm chất
lượng, công tác vận chuyển cũng cần được giám sát và thực hiện kỹ càng, cẩn trọng.
Trong quá trình vận chuyển, HPG luôn đề cao tính an toàn và đảm bảo quy chuẩn sản
phẩm, các sản phẩm thép khi đó được cố định và tránh hiện tượng bị xơ dịch gây bóp
méo hay biến dạng. Với tôn chỉ luôn đề cao chất lượng sản phẩm Tập đồn ln hạn
chế những rủi ro mắc phải trong việc vận chuyển.
Để đáp ứng nhu cầu cung ứng cho các khách hàng thuộc tập đoàn hay những khách
hàng đại lý cấp 1 thuộc hệ thống, Hòa Phát thực hiện liên kết với Tởng Cơng ty Hịa
Bình Minh để xây dựng một hệ thống vận tải lớn với nhiều chủng loại xe: xe cẩu, xe
container, xe thùng,... để trực tiếp vận chuyển đến các công trình (đối với vật liệu
xây dựng, thép xây dựng, các sản phẩm có kích thước quá khổ) với quy cách về
thùng xe và kích thước hợp lý để phù hợp với các loại hàng hóa đặc chế
Bên cạnh việc trang bị hệ thống vận tải lớn đáp ứng nhu cầu vận chuyển, Hòa Phát
cũng đề cao việc nâng cao năng lực cán bộ, công nhân viên trong tập đoàn. Việc
25
Downloaded by tran quang ()