Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Bài 22-Tiết -Tập làm văn
CÁCH LÀM BÀI VĂN NGHỊ LUẬN
VỀ MỘT VẤN ĐỀ TƯ TƯỞNG ĐẠO LÍ
I. MỤC TIÊU:
1/Kiến thức:
- Hiểu được cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng đạo lí.
2/Phẩm chất
- Chăm học có ý thức trong việc làm bài nghị luận theo đúng trình tự và mang tính
thuyết phục.
3/ Năng lực:
- Năng lực chung: năng lực tự chủ và tự học, năng lực hợp tác trong làm việc nhóm.
- Năng lực chuyên biệt:
+ Năng lực sử dụng ngôn ngữ,vận dụng kiến thức đã học để làm được bài văn nghị
luận về một vấn đề tư tưởng đạo lí.
II. CHUẨN BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU:
1. Chuẩn bị của giáo viên:
- Kế hoạch dạy học
- Học liệu: bảng phụ, tài liệu tham khảo, phiếu học tập.
2. Chuẩn bị của học sinh: Đọc sgk & trả lời các câu hỏi .
III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
Hoạt động của GV và HS
HOẠT ĐỘNG 1: MỞ ĐẦU

Nội dung
I. Đề bài nghị luận về một vấn

1. Mục tiêu:

đề tư tưởng, đạo lí

- Tạo tâm thế hứng thú cho HS.

1VD - SGK 51, 52

- Kích thích HS tìm hiểu về cách làm bài văn NL về 2. Nhận xét
một tư tưởng đạo lí
a. Giống nhau: Đều là đề bài
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

2. Phương thức thực hiện:

nghị luận về một vấn đề tư tưởng,

- Hoạt động cá nhân, cả lớp

đạo lí.

3. Sản phẩm hoạt động

b. Khác nhau:

- HS trả lời miệng

- Các đề 1, 3, 10: Là những đề có
lệnh đề.


4. Phương án kiểm tra, đánh giá
- Học sinh đánh giá.
- Giáo viên đánh giá.
5. Tiến trình hoạt động:
*Chuyển giao nhiệm vụ

- Các đề cịn lại: Đề mở, khơng
có mệnh lệnh.
c. Đề bài tương tự:
- Nêu suy nghĩ về câu tục ngữ
“Lá lành đùm lá rách”.

? Để tạo lập một văn bản NL về một vấn đề tư tưởng - Em em có suy nghĩ gì về lịng
đạo lí chúng ta sẽ tiến hành theo mấy bước? Đó là dũng cảm?
những bước nào? Nhiệm vụ của từng bước ra sao?

- Quan niệm của em về hạnh

*Thực hiện nhiệm vụ

phúc?

- Học sinh tìm hiểu trả lời:

II. Cách làm bài văn nghị luận

- Dự kiến sản phẩm:

về một vấn đề tư tưởng, đạo lí.


Câu trả lời của HS

* Đề bài: Suy nghĩ từ câu tục ngữ

*Báo cáo kết quả:
HS trình bày theo ý kiến của cá nhân
*Đánh giá kết quả
- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá
- Giáo viên nhận xét và dẫn vào bài

“Uống nước nhớ nguồn”.
B1. Tìm hiểu đề:
- Kiểu bài: NL về một tư tưởng
đạo lí.
- Nội dung: Đạo lí uống nước nhớ
nguồn

HOẠT ĐỘNG 2: HÌNH THÀNH KIẾN THỨC - Pvi kiến thức cần có:
MỚI
+ Hiểu về tục ngữ Việt Nam
Hoạt động 1 :
+ Vận dụng các tri thức về đời
1. Mục tiêu: HS nắm được cách ra đề bài nghị luận về sống.
một tư tưởng đạo lí.
- Tìm ý:
….
+ Giải thích nghĩa đen, nghĩa
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188



Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

2. Phương thức thực hiện:

bóng của câu tục ngữ;

-

+ Nhận định, đánh giá câu tục

PP Vấn đáp, thuyết trình; Kĩ thuật đặt câu hỏi…

- Hoạt động cá nhân, hoạt động cả lớp, …

ngữ (ý nghĩa của câu tục ngữ)

3. Sản phẩm hoạt động:

+ Hiện nay truyền thống ấy được
vận dụng như thế nào...

Câu trả lời của HS
4. Phương án kiểm tra, đánh giá
- Học sinh đánh giá lẫn nhau.
- Giáo viên đánh giá.
5. Tiến trình hoạt động
*Chuyển giao nhiệm vụ
? Chỉ ra điểm giống nhau và khác nhau của các đề bài
trên?


B2. Lập dàn ý
a. Mở bài:

Dẫn dắt vấn đề.

- Nêu vấn đề và trích dẫn câu
tục ngữ.
b. Thân bài
* Giải thích:
- Nghĩa đen: Uống nước là sử
dụng nước có trong tự nhiên để

? Em hãy đặt một số đề bài tương tự như những đề bài tồn tại và phát triển
trên?
- Nghĩa bóng: Uống nước”:
*Thực hiện nhiệm vụ
hưởng thụ thành quả, sản phẩm
- Học sinh lên trình bày…
- Giáo viên quan sát, lắng nghe…
- Dự kiến sản phẩm:
Câu trả lời của HS

vật chất và tinh thần; “Nhớ
nguồn”: là lòng biết ơn đối với
những người đã làm ra thành quả;
-> Nghĩa chung: Hưởng thụ
thành quả phải biết ơn người tạo

*Báo cáo kết quả: HS lên trình bày


ra thành quả (lòng biết ơn)

*Đánh giá kết quả

* Nhận định, đánh giá.

- Học sinh khác nhận xét, bổ sung, đánh giá

- Là lời nhắc nhở đối với những

- Giáo viên nhận xét, đánh giá
->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng

ai vơ ơn.
- Câu tục ngữ nêu đạo lí làm
người.

HĐ II. Cách làm bài văn nghị luận về một vấn đề tư
- Câu tục ngữ nêu truyền thống
tưởng, đạo lí
tốt đẹp của dân tộc, nền tảng để
1. Mục tiêu: HS nắm được cách làm bài văn nghị luận
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

về một vấn đề tư tưởng ...

duy trì và phát triển xã hội.


2. Phương thức thực hiện: Sử dụng PP

* Mở rộng vấn đề:

- DH theo dự án

- Khích lệ mọi người cống hiến

- Nêu vấn đề, giải quyết vấn đề

cho xã hội, cho đất nước.

- Dạy học theo nhóm

- Lên án phê phán những người

- Vấn đáp, thuyết trình

có thái độ vơ ơn.

-“nhớ nguồn” một cách thiết
- Kĩ thuật đặt câu hỏi, thảo luận nhóm theo Kt khăn
thực ...
phủ bàn…
c. Kết bài
- Hoạt động cá nhân, cả lớp…
- Câu tục ngữ thể hiện một nét
3. Sản phẩm hoạt động: Kết quả thảo luận nhóm của
đẹp của truyền thống và con

HS
người Việt Nam.
4. Phương án kiểm tra, đánh giá:
- Khuyên nhủ, kêu gọi mọi người.
- Học sinh đánh giá lẫn nhau.
B3. Viết bài: Dựa vào bài để viết
- GV đánh giá
thành bài hồn chỉnh
5. Tiến trình hoạt động:

B4. Đọc và kiểm tra sửa chữa.

* Chuyển giao nhiệm vụ: HĐ cá nhân, HĐ nhóm

3. Ghi nhớ - SGK 54.

a. Dựa vào việc chuẩn bị bài rồi hãy cho biết có mấy
bước để làm một bài văn NL về một tư tưởng đạo lí.
? Việc tìm hiểu đề bài, lập dàn ý có ý nghĩa và vai trị
như thế nào đối với việc làm bài?
b. Vận dụng vào làm đề văn Suy nghĩ từ câu tục ngữ
“Uống nước nhớ nguồn”.
* Thực hiện nhiệm vụ
- Học sinh: phân tích câu hỏi và dự kiến trả lời …
- Giáo viên: Quan sát trợ giúp HS
- Dự kiến sản phẩm
+ Có 4 bước để làm bài văn NL về một tư tưởng đạo
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188



Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

lí: Tìm hiểu đề; Lập dàn ý, Viết bài; Kiểm tra sửa chữa
+T?m hiểu đề giúp chúng ta đi đúng yêu cầu của đề
bài, tránh lạc đề; lập dàn ý giúp người viết trình bày sự
việc một cách mạch lạc, rõ ràng...
+ Vận dụng:
B1. Tìm hiểu đề:
- Kiểu bài: NL về một tư tưởng đạo lí.
- Nội dung: Đạo lí uống nước nhớ nguồn
- Pvi kiến thức cần có:
+ Hiểu về tục ngữ Việt Nam
+ Vận dụng các tri thức về đời sống.
- Tìm ý:
+ Giải thích nghĩa đen, nghĩa bóng của câu tục ngữ;
+ Nhận định, đánh giá câu tục ngữ (ý nghĩa của câu
tục ngữ)
+ Hiện nay truyền thống ấy được vận dụng như thế
nào...
B2. Lập dàn ý
a. Mở bài: Dẫn dắt vấn đề.
- Nêu vấn đề và trích dẫn câu tục ngữ.
b. Thân bài
* Giải thích ý nghĩa câu tục ngữ.
- Nghĩa đen: Uống nước là sử dụng nước có trong tự
nhiên để tồn tại và phát triển
- Nghĩa bóng: Uống nước”: hưởng thụ thành quả, sản
phẩm vật chất và tinh thần; “Nhớ nguồn”: là lòng biết
ơn đối với những người đã làm ra thành quả;
-> Nghĩa chung: Hưởng thụ thành quả phải biết ơn

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

người tạo ra thành quả (lịng biết ơn)
* Nhận định, đánh giá.
- Là lời nhắc nhở đối với những ai vô ơn.
- Câu tục ngữ nêu đạo lí làm người.
- Câu tục ngữ nêu truyền thống tốt đẹp của dân tộc,
nền tảng để duy trì và phát triển xã hội.
* Mở rộng vấn đề:
- Khích lệ mọi người cống hiến cho xã hội, cho đất
nước.
- Lên án phê phán những người có thái độ vơ ơn.
-“nhớ nguồn” một cách thiết thực ...
c. Kết bài
- Câu tục ngữ thể hiện một nét đẹp của truyền thống và
con người Việt Nam.
- Khuyên nhủ, kêu gọi mọi người.
B3. Viết bài: Dựa vào bài để viết thành bài hoàn chỉnh
B4. Đọc và kiểm tra sửa chữa.
*Báo cáo kết quả
HS trình bày kết quả của nhóm mình đã được phân
cơng, HS nhóm khác nhận xét đánh giá, bổ sung, đưa
ra câu hỏi để y/c giải đáp
*Đánh giá kết quả
- Giáo viên nhận xét, đánh câu trả lời của HS
->Giáo viên chốt kiến thức trên bảng phụ hoặc trên sản
phẩm của HS; HS ghi vở

? Như vậy dể tiến hành tạo lập một bài văn nghị luận
về một vấn đề tư tưởng đạo lí chúng ta thực hiện như
thế nào?
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

HS trả lời
GV chốt lại và HS đọc ghi nhớ
HOẠT ĐỘNG 3: LUYỆN TẬP + VẬN DỤNG (7
PHÚT)
1. Mục tiêu: Vận dụng hiểu biết về cách làm bài văn
Nl về một tư tưởng đạo lí để làm bài
2. Phương thức thực hiện: HĐ cặp đôi
3. Sản phẩm: Câu trả lời của HS, phiếu học tập
4. Phương án kiểm tra, đánh giá:
- HS nhận xét đánh giá
- GV đánh giá.
5. Cách tiến hành:
*. GV chuyển giao nhiệm vụ cho HS:
TRAO ĐỔI CẶP ĐÔI
? Vận kiến thức đã học thực hiện tìm hiểu đề lập dàn ý
đại cương cho đề bài sau:
Suy nghĩ về câu tục ngữ: Ăn quả nhớ kẻ trồng cây
* HS tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ:
- Học sinh: thực hiện cá nhân, trao đổi với bạn
- Giáo viên: theo dõi, hướng dẫn
*Báo cáo kết quả: HS trình bày trên bảng phụ hoặc
máy chiếu vật thể

*Đánh giá kết quả
- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá
- Giáo viên nhận xét, đánh giá
->Giáo viên chốt kiến thức
HOẠT ĐỘNG 5: TÌM TỊI, MỞ RỘNG, SÁNG
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

TẠO (02PHÚT)
* Mục tiêu: HS mở rộng vốn kiến thức đã học để tự
đặt những đề bài tương tự và thực hiện đúng các bước
để tạo lập văn bản
* Nhiệm vụ: Về nhà tìm hiểu, liên hệ.
* Phương thức hoạt động: cá nhân.
* Yêu cầu sản phẩm: Câu trả lời của HS
* Cách tiến hành:
1. GV chuyển giao nhiệm vụ cho Hs:
? Em hãy tự đặt một đề bài nghị luận về một vấn đề tư
tưởng đạo lí và vận dụng các kiến thức đã họ để giải
quyết đề bài đó?
2. HS tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ:
+ Đọc yêu cầu.
+ Về nhà thực hiện.
IV. Rút kinh nghiệm
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
.......................................................................................................................................

Mời quý thầy cô tham khảo thêm: Thư viện Giáo Án điện tử VnDoc

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188