Bài 34: Thực vật
A/ Câu hỏi đầu bài
Phần mở đầu
Trả lời câu hỏi trang 113 sgk Khoa Học Tự Nhiên 6:
Quan sát hình trên và kể tên những lồi thực vật trong hình mà em biết. Em có
nhận xét gì về mơi trường sống của chúng.

Đáp án:
- Tên các lồi thực vật trong hình: cây dừa, cây hoa súng
- Thực vật có thể sống ở trên cạn hoặc dưới nước
B/ Câu hỏi giữa bài
I. ĐA DẠNG THỰC VẬT
Phần câu hỏi
Trả lời câu hỏi trang 115 sgk Khoa Học Tự Nhiên 6:
Dựa vào số liệu bảng bên, hãy nhận xét về số lượng loài của mỗi ngành thực vật.


Đáp án:
Trong các loài thực vật, số lượng các loài thuộc ngành Hạt kín là nhiều nhất và số
lượng ít nhất là các loài thuộc ngành Hạt trần.
Phần câu hỏi
Trả lời câu hỏi trang 116 sgk Khoa Học Tự Nhiên 6:
Quan sát hình 34.1 và 34.2, nhận xét về kích thước và môi trường sống của thực
vật.


Đáp án:
- Kích thước của các lồi thực vật khác nhau là khác nhau. Có lồi có kích thước
chỉ vài milimet, có lồi lại có kích thước đến vài met.
- Môi trường sống của thực vật cũng rất đa dạng. Chúng có thể sống ở vùng đồi
núi, các khu vực nước hay thậm chí là sa mạc khơ hạn.

II. CÁC NHĨM THỰC VẬT
1. Thực vật khơng có mạch
Phần câu hỏi
Trả lời câu hỏi trang 117 sgk Khoa Học Tự Nhiên 6:
1. Ở những nơi khơ hạn, có nắng chiếu trực tiếp thì rêu có sống được khơng? Vì
sao?
2*. Để tránh rêu mọc ở chân tường, sân, bậc thềm gây trơn trượt và mất thẩm mĩ,
chúng ta cần làm gì?
Đáp án:
1. Ở những nơi khơ hạn, có ánh nắng chiếu trực tiếp thì rêu khơng sống được vì rêu
chưa có rễ thật và hệ mạch nên chưa thể thực hiện được chức năng dẫn nước
2. Để tránh rêu mọc ở chân tường, sân, bậc thềm gây trơn trượt và mất thẩm mĩ,
chúng ta cần:
- Thường xuyên dọn vệ sinh nơi ở
- Phát quang cành lá rậm rạp xung quanh (nếu có)
2. Thực vật có mạch
Dương xỉ
Phần câu hỏi
Trả lời câu hỏi trang 118 sgk Khoa Học Tự Nhiên 6:
Quan sát hình 34.4, cho biết cơ quan sinh dưỡng của dương xỉ có đặc điểm gì?


Đáp án:
- Cơ quan sinh dưỡng của cây dương xỉ gồm rễ, thân, lá:
+ Rễ thật, thân đã có mạch dẫn.
+ Lá phát triển, mặt sau lá già có các đốm là túi bào tử, lá non thường cuộn tròn.
Thực vật hạt trần
Phần câu hỏi
Trả lời câu hỏi trang 118 sgk Khoa Học Tự Nhiên 6:
Quan sát hình 34.5, hãy nêu đặc điểm giúp em nhận biết được cây thông là cây hạt

trần.

Đáp án:
Đặc điểm giúp nhận biết cây thông là cây hạt trần là:


- Chưa có hoa và quả
- Hạt nằm lộ trên cá lá nỗn hở
Thực vật hạt kín
Phần câu hỏi
Trả lời câu hỏi trang 118 sgk Khoa Học Tự Nhiên 6:
Kể tên một số lồi thực vật hạt kín mà em biết.
Đáp án:
Tên một số loại thực vật hạt kín mà em biết là: nhãn, vải, xoài, mận, hoa hồng, hoa
ly, cây bàng…
Phần câu hỏi
Trả lời câu hỏi trang 119 sgk Khoa Học Tự Nhiên 6:
Thảo luận nhóm và hồn thành các yêu cầu sau:
1. So sánh các ngành thực vật về môi trường sống, cấu tạo đặc trưng (cơ quan sinh
dưỡng, cơ quang sinh sản), hình thức sinh sản.
2. Sắp xếp các loài thực vật: rêu tường, lúa, đậu tương, bèo ong, hoa hồng, vạn tuế,
bưởi, thông, cau vào các ngành thực vật phù hợp theo mẫu bảng sau. Giải thích tại
sao em lại sắp xếp như vậy.

Đáp án:
1. So sánh đặc điểm của các ngành thực vật:
Ngành

Môi trường
sống


Rêu

Nơi ẩm ướt

Dương xỉ

Nơi ẩm ướt

Cấu tạo đặc trưng
- Có rễ giả
- Chưa có mạch
- Sinh sản bằng bào tử
- Có rễ thật
- Chưa có hoa và quả

Hình thức sinh sản
Sinh sản vơ tính và
hữu tính
Sinh sản hữu tính


- Sinh sản bằng bảo tử

Hạt trần

Hạt kín

Vùng ơn đới


- Có rễ thật
- Có mạch
- Chưa có hoa và quả
- Hạt nằm trên lá nỗn

Sinh sản hữu tính

Ở khắp nơi

- Có rễ thật
- Có mạch
- Có hoa và quả
- Quả nằm trong hạt kín

Sinh sản hữu tính

2.
- Sắp xếp các loại cây sao cho phù hợp:
Ngành
Loại cây

Rêu

Rêu tường

✓

Dương xỉ

Hạt trần


Hạt kín

Lúa

✓

Đậu tương

✓

Bèo ong

✓
✓

Hoa hồng
Vạn tuế

✓
✓

Bưởi
Thơng
Cau

✓
✓

- Có sự sắp xếp như bảng trên vì các lồi thực vật trong từng ngành đều có đặc

điểm chung của các ngành đó.
III. VAI TRỊ CỦA THỰC VẬT
1. Vai trị đối với mơi trường
Phần câu hỏi
Trả lời câu hỏi trang 119 sgk Khoa Học Tự Nhiên 6:


Đọc thơng tin trên và quan sát hình 34.8, cho biết việc trồng cây trong nhà có tác
dụng gì? Kể tên một số cây nên trồng trong nhà mà em biết.

Đáp án:
- Tác dụng của cây trồng trong nhà:
+ Hấp thụ bớt lượng CO2 có trong khơng khí
+ Làm sạch khơng khồng trong nhà
+ Làm cảnh, trang trí
+ Giảm bức xạ từ các thiết bị điện tử
- Tên một số loại cây nên trồng trong nhà: cây kim tiền, cây sống đời, cây trầu bà...
Phần Hoạt động
Trả lời câu hỏi trang 120 sgk Khoa Học Tự Nhiên 6:
1. Quan sát hình 34.9, so sánh lượng chảy của dịng nước mưa trên mặt đất ở nơi
có rừng (hình 34.9a) với đồi trọc (hình 34.9) và giải thích tại sao lại có sự khác
nhau đó. Lượng chảy của dịng nước mưa có ảnh hưởng như thế nào đến độ màu
mỡ và khả năng giữ nước của đất? Từ đó cho biết đất có rừng che phủ hay đất trên
đồi, núi trọc dễ bị xói mịn, sạt lở, hạn hán hơn.
2. Quan sát hình 34.10 và nêu một số thiên tai ở nước ta. Theo e,, nguyên nhân nào
dẫn đến tình trạng thiên tai ngày càng gia tăng? Hãy đề xuất các biện pháp nhằm
hạn chế tình trạng trên.


Đáp án:

1.
- Lượng nước chảy ở nơi có rừng nhỏ hơn rất nhiều só với lượng nước chảy ở đồi
trọc.
- Lượng chảy của dịng nước mưa lớn sẽ rửa trơi đất màu, làm đất bị xói mịn.
- Đất có cây sẽ được tầng thảm mục và rễ cây giữ nước, đồi trọc sẽ khơng có khả
năng giữ nước.
→ Đất trên đồi, núi trọc sẽ dễ bị xói mịn, rửa trơi hơn.
2.
- Một số thiên tai ở nước ta: bão, lũ quét, sạt lở đất, lũ lụt, hạn hán…


- Nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiên tai ngày càng gia tăng là:
+ Hiệu ứng nhà kính
+ Tình trạng phá rừng gia tăng
+ Cháy rừng
+ Biến đổi khí hậu
+ Lượng khí thải gia tăng
- Đề xuất biện pháp:
+ Tăng cường trồng cây gây rừng
+ Nghiêm cấm tình trạng chặt phá rừng, đốt rừng làm nương rẫy
+ Khuyến khích sử dụng các phương tiện công cộng
+ Hạn chế đốt rác thải, rơm rạ…
2. Vai trò của thực vật đối với động vật và con người
Phần câu hỏi
Trả lời câu hỏi trang 121 sgk Khoa Học Tự Nhiên 6:
1. Hình 34.11 cho ta biết nhẽng vai trị gì của thực vật?
2. Em hãy kể tên một số loài động vật ăn thực vật và loại thức ăn của chúng.

Đáp án:
1. Vai trò của thực vật:

- Làm nơi ở cho động vật


- Cung cấp thức ăn cho động vật
2. Tên một số loài động vật và thức ăn:
- Con trâu: cỏ
- Con thỏ: rau xanh, cà rốt
- Con sóc: quả dẻ
Phần hoạt động
Trả lời câu hỏi trang 121 sgk Khoa Học Tự Nhiên 6:
Quan sát hình 34.12 và hồn thành bảng theo mẫu sau. Có thể viết thêm các cây
mà em biết.


Đáp án:
Vai trò của thực vật đối với con người

Tên cây

Cung cấp lương thực, thực phẩm

Cây cà chua, cây lúa

Ăn quả

Cây chuối, cây vải

Làm cảnh

Cây vạn tuế, cây nha đam


Lấy gỗ

Cây bạch đàn

Làm thuốc

Cây đinh lăng, cây nha đam

Công dụng khác

Cây cà phê