Bài 19: Biểu đồ đoạn thẳng
Bài 5.17 trang 87 SBT Tốn 7 Tập 1: Cho biểu đồ đoạn thẳng Hình 5.11.
a) Biểu đồ đoạn thẳng trên cho ta biết thông tin gì?
b) Mùa giải 2018 – 1029 Messi ghi được bao nhiêu bàn thắng cho câu lạc bộ
Barcelona?
c) Messi đã ghi được tổng cộng bao nhiêu bàn thắng cho câu lạc bộ trong 5 mùa
giải?
Hướng dẫn giải
a) Biểu đồ đoạn thẳng trên cho ta biết số bàn thắng Messi ghi được cho câu lạc bộ
Barcelona trong các mùa giải từ mùa giải 2016 – 2017 đến mùa giải 2020 – 2021.
b) Từ biểu đồ, ta thấy mùa giải 2018 – 1029 Messi đã ghi được 51 bàn thắng cho câu
lạc bộ Barcelona.
c) Từ biểu đồ, ta thấy số bàn thắng Messi ghi được trong các mùa giải là:
Mùa giải 2016 – 2017: 54 bàn thắng;
Mùa giải 2017 – 2018: 45 bàn thắng;
Mùa giải 2018 – 2019: 51 bàn thắng;
Mùa giải 2019 – 2020: 31 bàn thắng;
Mùa giải 2020 – 2021: 38 bàn thắng.
Tổng số bàn thắng Messi đã ghi được cho câu lạc bộ Barcelona trong 5 mùa giải này
là:
54 + 45 + 51 + 31 + 38 = 219 (bàn).
Bài 5.18 trang 88 SBT Tốn 7 Tập 1: Biểu đồ Hình 5.12 cho biết số lần xảy ra lũ
lụt trên toàn thế giới trong một số năm gần đây.
a) Từ năm 2013 đến năm 2018, năm nào có nhiều lũ lụt nhất, với bao nhiêu trận lũ
lụt.
b) Lập bảng thống kê biểu diễn số trận lũ lụt trên toàn cầu theo năm.
Hướng dẫn giải
a) Từ biểu ta thấy điểm biểu diễn số trận lũ lụt của năm 2015 là cao nhất với số trận
lũ lụt là 162.
Vậy từ năm 2013 đến năm 2018, năm 2015 có nhiều lũ lụt nhất, với 162 trận lũ lụt.
b) Từ biểu đồ ta lập được bảng thống kê biểu diễn số trận lũ lụt trên toàn cầu theo
năm sau:
Năm
2013
2014
2015
2016
2017
2018
Số trận
149
135
162
159
126
127
Bài 5.19 trang 88 SBT Toán 7 Tập 1: Biểu đồ đoạn thẳng Hình 5.13 cho biết số
lượng loài động vật được tổ chức Bảo vệ Thiên nhiên Thế giới (IUCN) ghi vào sách
đỏ.
a) Lập bảng phân bố cho biết số loài động vật được IUCN ghi vào sách đỏ theo năm.
b) Cho biết xu thế theo thời gian của số lượng loài động vật được ghi vào sách đỏ.
Hướng dẫn giải
a) Từ biểu đồ, ta lập được bảng phân bố cho biết số loài động vật được IUCN ghi
vào sách đỏ theo năm như sau:
Năm
2007
2010
2013
2016
2019
Số loài
7 851
9 618
11 212
12 630
14 234
b) Số lượng loài động vật được ghi vào sách đỏ có xu thế tăng theo thời gian.
Bài 5.20 trang 89 SBT Toán 7 Tập 1: Cho biểu đồ đoạn thẳng Hình 5.14.
a) Biểu đồ đoạn thẳng biểu diễn những dãy số liệu nào?
b) So sánh tỉ lệ trẻ em độ tuổi từ 5 – 17 ở hai khu vực châu Phi cận Sahara và châu
Á Thái Bình Dương phải lao động.
Hướng dẫn giải
a) Biểu đồ đoạn thẳng trên biểu diễn dãy số liệu về tỉ lệ trẻ em ở độ tuổi 5 – 17 phải
lao động ở hai khu vực châu Phi cận Sahara và châu Á Thái Bình Dương trong các
năm từ 2008 đến 2020.
b) Vì 13,3 < 25,3; 9,3 < 21,4; 7,4 < 22,4; 6 < 23,9.
Do đó, tỉ lệ trẻ em độ tuổi từ 5 – 17 phải lao động trong các năm từ 2008 đến 2020
ở khu vực châu Á Thái Bình Dương ln thấp hơn ở khu vực châu Phi cận Sahara.
(hoặc có thể giải thích trên biểu đồ đường biểu diễn tỉ lệ trẻ em độ tuổi từ 5 – 17 phải
lao động ở khu vực châu Á Thái Bình Dương ln thấp hơn ở châu Phi Sahara).
Bài 5.21 trang 90 SBT Toán 7 Tập 1: Cho biểu đồ Hình 5.15.
a) Các đường màu xám và màu xanh trong biểu đồ biểu diễn những số liệu nào?
b) Cho biết xu thế về giá trị nhập khẩu máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện
điện tử từ Trung Quốc?
c) Năm nào giá trị nhập khẩu máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện điện tử từ
Trung Quốc lớn hơn từ Hàn Quốc.
Hướng dẫn giải
a) Từ biểu đồ ta thấy, đường màu xanh trong biểu đồ biểu diễn dãy số liệu về trị giá
nhập khẩu máy tính, sản phẩm điện tử và linh kiện từ Trung Quốc trong 4 tháng giai
đoạn 2016 – 2021; đường màu xám trong biểu đồ biểu diễn dãy số liệu về trị giá
nhập khẩu máy tính, sản phẩm điện tử và linh kiện từ Hàn Quốc trong 4 tháng giai
đoạn 2016 – 2021.
b) Từ biểu đồ ta thấy đường màu xanh ln đi lên theo thời gian. Do đó, giá trị nhập
khẩu máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện điện tử từ Trung Quốc có xu thế
tăng theo thời gian.
c) Từ biểu đồ ta thấy năm 2021 là năm mà đường màu xanh vượt lên trên đường
màu xám. Do đó, năm 2021 giá trị nhập khẩu máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh
kiện điện tử từ Trung Quốc lớn hơn từ Hàn Quốc.
Bài 5.22 trang 90 SBT Toán 7 Tập 1: Số trận động đất trên toàn cầu trong một số
năm gần đây được cho trong bảng sau:
Năm
Số trận
động đất
2014
2015
2016
2017
2018
26
23
30
22
20
Theo Quỹ nhi đồng liên hợp quốc (www.data.unicef.org)
Vẽ biểu đồ đoạn thẳng biểu diễn bảng số liệu trên.
Hướng dẫn giải
Để vẽ biểu đồ đoạn thẳng biểu diễn số trận động đất trên toàn cầu trong một số năm
gần đây ở bảng trên, ta thực hiện theo các bước sau:
Bước 1. Vẽ trục ngang biểu diễn năm, trục đứng biểu diễn số trận động đất.
Bước 2. Với mỗi năm trên trục ngang, số trận động đất của năm đó được biểu diễn
bởi một điểm.
Bước 3. Nối các điểm liên tiếp với nhau bằng các đoạn thẳng.
Bước 4. Ghi chú thích cho các trục, điền giá trị tại các điểm và đặt tên cho biểu đồ
để hoàn thiện biểu đồ.
Bài 5.23 trang 91 SBT Tốn 7 Tập 1: Cho hai biểu đồ trong Hình 5.16.
Hai biểu đồ này có cùng biểu diễn một dãy số liệu? Giải thích.
Hướng dẫn giải
Từ biểu đồ A, ta có dãy số liệu biểu diễn trong các năm từ 2016 đến 2020 lần lượt
là: 2, 4, 8, 8, 10.
Từ biểu đồ B, ta có dãy số liệu biểu diễn trong các năm từ 2016 đến 2020 lần lượt
là: 2, 4, 8, 8, 10.
Ta thấy hai biểu đồ này biểu diễn dãy số liệu tương ứng trong từng năm là giống
nhau.
Do đó, hai biểu đồ cùng biểu diễn một dãy số liệu.
Chú ý: Hai biểu đồ A và B có cách chọn đơn vị trên trục đứng khác nhau, nhưng các
số liệu biểu diễn ở từng năm là giống nhau nên hai biểu đồ cùng biểu diễn một dãy
số liệu. Học sinh chú ý dãy số liệu và tránh nhầm lẫn.
Bài 5.24 trang 91 SBT Tốn 7 Tập 1: Cho biểu đồ trong Hình 5.17.
a) Trục đứng bên trái và trục đứng bên phải biểu diễn các đại lượng nào?
b) Hai đường màu xanh và màu xám biểu diễn các số liệu nào?
Hướng dẫn giải
a) Quan sát Hình 5.17, trục đứng bên trái biểu diễn chiều cao, đơn vị là xentimét,
trục đứng bên phải biểu diễn cân nặng, đơn vị là kilôgam.
b) Đường màu xanh biểu diễn cân năng chuẩn của trẻ từ 1 – 10 tuổi. Đường màu
xám biểu diễn chiều cao chuẩn của trẻ 1 – 10 tuổi.