ĐÁNH GIÁ TRUYỀN THƠNG VỀ HÌNH ẢNH VÀ VAI TRỊ 
NHÂN VIÊN CƠNG TÁC XàHỘI TRONG BỆNH VIỆN 
TRÊN TRUYỀN THƠNG ĐẠI CHÚNG

TS. Dương Thị Thu Hương
Khoa Xã hội học, HVBCTT


CÁC NỘI DUNG CHÍNH

• Đặt vấn đề
• Đối tượng & phương pháp nghiên cứu
• Kết quả nghiên cứu & bàn luận 
• Khuyến nghị; 
• Tài liệu tham khảo.


ĐẶT VẤN ĐỀ

• Nghề cơng tác xã hội (CTXH) ở Việt Nam chính thức được cơng
nhận từ năm 2010 (Quyết định số 32/2010/QĐ-TTg)

• Tuy nhiên, hình ảnh và vai trị của nhân viên CTXH nói chung và
trong bệnh viện cịn hết sức mới mẻ

• Những thơng tin chính thống trong giai đoạn khởi đầu hình thành
nhận thức của xã hội mà chủ yếu xuất phát từ truyền thông đại
chúng (TTĐC) có vai trị rất quan trọng giúp cơng chúng định hình về
hình ảnh và vai trị của nhân viên CTXH trong bệnh viện.

• Nghiên cứu nhằm đánh giá hình ảnh và vai trò của NV CTXH trên

TTĐC là rất quan trọng => nắm bắt được thực tại định hướng xây
dựng giải pháp tương lai truyền thông hiệu quả về NV CTXH nói


CÂU HỎI NGHIÊN CỨU

• Chân  dung  nhân  viên  CTXH  trong  bệnh  viện  được  mơ  tả  và 
truyền tải cụ thể như thế nào? Bản sắc riêng để nhận diện họ 
trong mơi trường bệnh viện phân biệt với đội ngũ cán bộ y tế, 
y bác sỹ?

• Các bài viết về chủ  đề nghiên cứu  đã có những  đóng góp cơ 

bản  cũng  như  những  hạn  chế  gì  trong  q  trình  truyền 
thơng  về  vai  trị  và  vị  trí  cơng  việc  cụ  thể  của  nhân  viên 
CTXH trong BV nhằm giúp xã hội hiểu hơn về một vị trí nghề 
nghiệp mới này?


PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

• Phân tích trường hợp tạp chí chun ngành của bộ LĐ – TB­XH: 

CTXH: tạp chí "Lao động và xã hội”: truyền tải hình ảnh và vai trị 
nhân viên CTXH trong bệnh viện

• Phương pháp NC: Phân tích nội dung định tính (Qualitative content 
alanysis)

• Phương pháp chọn mẫu:

+) Các bài viết đăng tải: 1/2018 đến 31/11/2019, viết về chủ đề "Cơng 

tác xã hội trong bệnh viện".
+) Chun mục: "Nghề cơng tác xã hội”
+) Cách lọc: Chọn theo thời gian trong mục, lọc theo “tên bài viết”, từ 


KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

1) Những đóng góp trong việc truyền tải và lan toả thơng tin, 
hình ảnh và vai trị của nhân viên CTXH trong bệnh viện

-)Tạp  chí  "Lao  động  và  xã  hội"  đã  dành  riêng  một  chuyên  mục 

"Nghề  công  tác  xã  hội"  để  đăng  tải  thông  tin  cập  nhật  về  vị  trí 
nghề nghiệp mới được hình thành và thừa nhận, nó thể hiện sự tích 
cực, chủ động truyền thơng về nghề và nhân viên CTXH: giúp cơng 
chúng nắm bắt và hiểu phần nào về nghề/vị trí, vai trị mới.

-)Nghề và vai trị, hình ảnh NV CTXH trong bệnh viện được giới 

thiệu qua 2 nhóm bài: 1. Chung về CTXH; 2. Các bài viết chun 
sâu về CTXH trong bệnh viện (6/49 bài viết chun sâu trong 1 


KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

1) Những đóng góp trong việc truyền tải và lan toả thơng tin, 

thơng điệp về hình ảnh và vai trị của nhân viên CTXH trong 

bệnh viện

•)Một số bài viết giới thiệu rất kỹ chi tiết về vai trị của nhân viên 

CTXH trong BV, đặc biệt đóng góp và mqh của họ với bệnh nhân:

•)"Tổ trưởng Tổ cơng tác xã hội, BVĐK tỉnh cho biết, chức năng nhiệm vụ 
hiện tại của Tổ là tập trung vào hướng dẫn, tư vấn và hỗ trợ cho người 
bệnh cũng như người nhà người bệnh trong q trình đi khám và điều trị 
tại viện. Đối với các cán bộ y tế trong bệnh viện nếu có hồn cảnh khó 
khăn hoặc tâm tư, nguyện vọng thì Tổ cũng tìm cách để chia sẻ, giúp đỡ 
những đồng nghiệp đó." (Trích Cơng tác xã hội ở bệnh viện đa khoa tỉnh 
Bắc Ninh, đăng ngày 26/12/2018).


KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
1. Những đóng góp trong việc truyền tải và lan toả thơng tin, thơng 
điệp về hình ảnh và vai trị của nhân viên CTXH trong bệnh viện

• Rất nhiều bài viết sử dụng hình ảnh NV CTXH minh hoạ cho cả bài 

viết/tin về nghề CTXH nói chung cũng như bài viết chun sâu CTXH 
trong BV

•

­ Nhân viên tổ CTXH hỏi thăm, nắm bắt thơng tin của bệnh nhân có hồn cảnh khó 
khăn (Chú thích hình ảnh bài viết "Cơng tác xã hội ở bệnh viện đa khoa tỉnh Bắc 
Ninh", đăng tải trên tạp chí LĐ ­ XH, ngày 26/12/2018)


•

­ Nhân viên CTXH của bệnh viện truyền thơng, giáo dục sức khoẻ cho người bệnh 
(Chú thích hình ảnh bài viết "Cơng tác xã hội ở bệnh viện đa khoa tỉnh Bắc Ninh", 
đăng tải trên tạp chí LĐ ­ XH, ngày 26/12/2018)

 Giúp hiểu rõ hơn về cơng việc, vai trị, mối quan hệ của NV CTXH 


KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
2. Những hạn chế trong việc truyền tải hình ảnh và vai trị nhân 
viên CTXH trong bệnh viện trên báo chí
­ Bên cạnh những ưu điểm (tạp chí, nhà báo, biên tập ...), nhưng cịn 
nhiều hạn chế
+) Trong thơng điệp TT, NV CTXH trong mơi trường bệnh viện chưa 
thể hiện được bản sắc riêng giúp phân biệt họ với nhân viên y tế, y 
bác sỹ, thậm chí cịn tạo ra nhầm lẫn hình ảnh giữa các vị trí, vai trị 
khác nhau trong mơi trường bệnh viện.


2. Những hạn chế 

KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

Hình  1:  Chú  thích  ảnh  trong  bài  viết:  "nhân  viên  tổ 
CTXH thăm hỏi, nắm bắt thơng tin của bệnh nhân có 
hồn cảnh khó khăn"

Hình 2: Chú thích ảnh trong bài viết: "nhân viên tổ CTXH 
thăm hỏi, nắm bắt thơng tin của bệnh nhân có hồn cảnh 

khó khăn"

"Cơng tác xã hội ở bệnh viện đa khoa tỉnh Bắc Ninh", đăng tải trên tạp 
chí LĐ ­ XH, ngày 26/12/2018. 


KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
2. Những hạn chế 
­ Hình ảnh đã thể hiện khơng chính xác vai trị của nhân viên CTXH trong 
BV. 

Hình 3: trong phát triển dịch vụ cơng tác 
xã hội ở Việt Nam”. Tạp chí LĐ ­ XH, số 
tháng 8/2019

Hình 4: bài viết: Khó khăn trong thực hiện 
Đề án phát triển nghề cơng tác xã hội ở Hà 
Nội" Tạp chí LĐ ­ XH, số tháng 1/2019 


KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
2. Những hạn chế 
-

Tên  gọi  hay  "xưng  danh"  của  nhân  viên  CTXH  nói  chung  cũng 
như nhân viên CTXH làm việc trong mơi trường bệnh viện cịn 
chưa thống nhất. 

+) VD: khi trích dẫn  ý kiến phỏng vấn của một nhân viên CTXH: 
"Điều  dưỡng  Phạm  Xn  Hiền  –  Tổ  trưởng  Tổ  cơng  tác  xã  hội, 

BVĐK tỉnh cho biết ...." (Bài viết đăng tải tạp chí ngày 26/12/2018) 
+) Tiếng nói của nhân viên CTXH trong mơi trường bệnh viện cịn 
ít được chú ý trích dẫn trực tiếp, chưa có tiếng nói và  ảnh hưởng 
phổ biến
+) Thiếu những bài viết, thơng điệp truyền tải bởi nhân vật chính là 
NV CTXH trong bệnh viện


KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
BÀN LUẬN
-

-

Truyền thơng chính xác, hiệu quả về hình  ảnh, vai trị NV CTXH trong 
bệnh viện ngay từ giai đoạn đầu xây dựng hình  ảnh, định vị vị trí nghề 
nghiệp  mới  là  rất  quan  trọng:  giúp  xã  hội  và  người  bệnh  hiểu  đúng, 
đánh giá đúng, ghi nhận đúng và có thái độ đúng đắn. 
Afrin Jahan và cộng sự đưa ra nhận định:  thơng tin khơng chính xác về 
hình  ảnh và vai trị của người làm nghề CTXH có thể dẫn đến suy yếu 
niềm  tin  của  cơng  chúng,  thách  thức  đối  với  khẳng  định  tính  chun 
nghiệp của nhân viên CTXH và có thể dẫn đến hệ quả làm tăng nguy cơ 
rủi ro cho nhóm dễ bị tổn thương trong xã hội vì họ chính là "thân chủ" 
hay khách hàng làm việc trực tiếp với nhân viên CTXH…

(Jahan A, Rahman M. Media and Social Work. International Journal of Science 
and Research. 2016; 8(5): 71­74.)


KHUYẾN NGHỊ


v Duy trì TT và có chiến lược truyền thơng hiệu quả về nghề CTXH,

vai trị NV CTXH trong các lĩnh vực, đặc biệt NV CTXH trong bệnh
viện – vị trí cơng việc khá mới và dễ bị lấn át bởi Nv Y tế.
vBên cạnh mức độ thường xuyên đăng tải TT, cần nâng cao chất
lượng các thông điệp về nghề CTXH và hình ảnh CTXH trong bệnh
viện: đúng, chính xác, đầy đủ, hiệu quả, mang bản sắc riêng => và
phân định vị trí rõ ràng trong hệ thống bệnh viện và trong xã hội
vGiải pháp cần từ 3 phía:
+) Từ các nhà truyền thơng: tìm hiểu rõ hơn và tham gia tập huấn về
nghề CTXH, tránh đưa tin/hình ảnh/ thông điệp ko rõ & nhầm lẫn
+) Từ cơ quan chức năng (Bộ Y tế, bệnh viện): định vị rõ hơn vị trí NV
CTXH trong bệnh viện: tên gọi/chức danh/ hình ảnh/ đồng phục
+) Từ chính NV CTXH trong bệnh viện: nỗ lực khẳng định vị trí, hình
ảnh, hiệu quả của những đóng góp.


TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Chính phủ. Quyết định phê duyệt đề án phát triển nghề 
2.
3.
4.
5.

cơng tác xã hội giai đoạn 2010 ­ 2020. 2010. Tại trang: 
/>Franklin B, Parton N. Social Work. The Media and Public 
Relations. 1991. Routledge. 
Hsieh H, Shannon S. Three Approaches to Qualitative 

Content analysis. 2005. Qualitative health research. 2005; 
9(15): 1277 ­ 1288. 
Phạm Tất D, Lê Ngọc H. Xã hội học. 1997. Nhà xuất bản 
Đại học Quốc Gia Hà Nội.
Jahan A, Rahman M. Media and Social Work. International 


TS. Dương Thị Thu Hương
Khoa XHH và phát triển, HV Báo chí & TT
ĐT: 0986907421, email: