Chương 2
ĐẢNG LÃNH ĐẠO HAI CUỘC KHÁNG
CHIẾN GIÀNH ĐỘC LẬP HOÀN TOÀN,
THỐNG NHẤT ĐẤT NƯỚC
(1945 - 1975)


MỤC TIÊU
Về kiến thức:
Cung cấp cho sinh viên những nội dung lịch sử cơ bản, hệ
thống, khách quan về sự lãnh đạo của Đảng đối với hai cuộc
kháng chiến chống ngoại xâm thời kỳ 1945-1975.
Về tư tưởng:
Giúp sinh viên có nhận thức đúng đắn thực tiễn lịch sử và những
kinh nghiệm rút ra từ quá trình Đảng lãnh đạo hai cuộc kháng
chiến chống ngoại xâm thời kỳ 1945-1975, nâng cao niềm tin và sự
lãnh đạo của Đảng và sức mạnh đoàn kết của toàn dân trong sự
nghiệp cách mạng của dân tộc.


MỤC TIÊU

Về kỹ năng:
Trang bị kỹ năng tìm chọn tài liệu nghiên cứu,
năng lực phân tích sự kiện, phương pháp đúc rút
kinh nghiệm lịch sử về sự lãnh đạo kháng chiến
của Đảng và ý thức phê phán những nhận thức
sai trái về lịch sử của Đảng.


I. ĐẢNG LÃNH ĐẠO XÂY DỰNG, BẢO VỆ CHÍNH QUYỀN CÁCH MẠNG VÀ

KHÁNG CHIẾN CHỐNG THỰC DÂN PHÁP XÂM LƯỢC (1945-1954)
1. Xây dựng và bảo vệ chính quyền cách mạng 1945 – 1946
2. Đường lối kháng chiến toàn quốc và quá trình tổ chức thực hiện từ năm 1946 đến năm 1954
3. Đẩy mạnh kháng chiến đến thắng lợi 1951 – 1954
4. Ý nghĩa lịch sử và kinh nghiệm của Đảng trong lãnh đạo kháng chiến chống Pháp và can thiệp
Mỹ

II. LÃNH ĐẠO XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở MIỀN BẮC VÀ KHÁNG
CHIẾN CHỐNG ĐẾ QUỐC MỸ XÂM LƯỢC, GIẢI PHÓNG MIỀN NAM,
THỐNG NHẤT ĐẤT NƯỚC (1954 – 1975)
1. Sự lãnh đạo của Đảng đối với cách mạng hai miền Nam – Bắc 1954 – 1965
2. Lãnh đạo cách mạng cả nước 1965 – 1975
3. Ý nghĩa lịch sử và kinh nghiệm lãnh đạo của Đảng thời kỳ 1954 – 1975


1. Xây dựng và bảo vệ chính quyền cách mạng non trẻ (1945-1946)
a. Hoàn cảnh nước ta sau cách mạng Tháng 8
 Thuận lợi:
-Thế giới: Hệ thống xã hội
chủ nghĩa được hình
thành; Phong trào giải
phóng dân tộc, địi dân
sinh, dân quyền; Phong
trào hịa bình ở các nước
đang phát triển.
-Trong nước: Thành lập
chính quyền nhân dân;
Đơng Dương cộng sản
Đảng cầm quyền; Tồn
dân tin vào Việt Minh và

Chính Phủ Việt Nam.

 Khó Khăn
-Kinh Tế: lâm vào tình trạng
kiệt quệ.
-Xã hội: 90% dân số không
biết chữ, nhiều tệ nạn xã hội,
hoạt động ngoại giao nhiều
trở ngại.
- Chính trị: chưa có kinh
nghiệm quản lý, thù trong
giặc ngoài; chống phá Đồng
Minh và viêt gian
Nghiêm trọng nhất là quân Anh,
Pháp đã đồng loã với nhau nổ
súng đánh chiếm Sài Gòn, hòng
tách Nam bộ ra khỏi Việt Nam


Giặc ngoại xâm
6 vạn quận
Nhật chờ
giải giáp vũ
khí trên
khắp đất
nước Việt
Nam

20 vạn quân
Tưởng ở phía

Bắc
VT 16

Quân Pháp với sự
giúp đỡ của quân
Anh quay lại xâm
lược Việt Nam

Việt quốc
Việt cách

1 vạn qn
Anh ở phía
Nam
Ln chống phá cách
mạng


b. Xây dựng chế độ mới và chính quyền cách mạng

Chủ trương “kháng chiến kiến quốc” của Đảng
Kẻ thù: “Kẻ thù chính của
chúng ta lúc này là thực dân
Pháp xâm lược, phải tập trung
ngọn lửa đấu tranh vào
chúng”

Chủ
trương


Chiến lược: giải phóng dân
tộc, giữ vững độc lập; “Dân
Tộc trên hết, Tổ Quốc trên
hết”

Phương hướng, nhiệm vụ: “Củng cố
chính quyền, chống thực dân Pháp xâm
lược, bài trừ nội phản, cải thiện đời
sống nhân dân”. “Hoa - Việt thân thiện”
“độc lập về chính trị, nhân nhượng về
kinh tế”


1. Xây dựng và bảo vệ chính quyền cách mạng non trẻ (1945-1946)
b. Xây dựng chế độ mới và chính quyền cách mạng

- Xác định đúng kẻ thù
là thực dân Pháp.
- Nêu rõ nhiệm vụ: Xây
dựng đi đôi với bảo vệ.
- Khắc phục đối nội, đối
ngoại, nạn đói, nạn dốt,
chống thù trong giặc
ngoài.


c. Tổ chức cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược ở Nam
bộ, đấu tranh bảo vệ chính quyền cách mạng non trẻ

XÂU DỰNG

CHẾ ĐỘ MỚI

CỦNG CỐ PHÁT TRIỂN
CHÍNH QUYỂN ĐOÀN THỂ

KHÁNG CHIẾN
Ở NAM BỘ

XÂY DỰNG XÂY DỰNG
LLVT
KINH TẾ

XÂY DỰNG
VĂN HÓA…


HỊA VỚI
TƯỞNG

SÁCH LƯỢC
HỊA HỖN

THÀNH CƠNG
CỦA ĐẢNG VÀ
CÁCH MẠNG

HỊA VỚI
PHÁP



HỊA VỚI TƯỞNG; HỊA VỚI PHÁP
•LÝ DO?
•NỘI DUNG?
•NGUN TẮC?
•KẾT QUẢ/THÀNH CÔNG CỦA ĐẢNG?


2. ĐƯỜNG LỐI KHÁNG CHIẾN TỒN QUỐC VÀ Q TRÌNH
TỔ CHỨC THỰC HIỆN TỪ NĂM 1946 ĐẾN NĂM 1950

PHÁP BỘI
ƯỚC

20/11/1946,
ĐÁNH
HẢI PHÒNG,
LẠNG SƠN

17/12/1946, VỤ
THẢM SÁT Ở
HÀNG BÚN

18/12/1946,
PHÁP HỞI TỐI
HẬU THƯ

19/12/1946,
CUỘC KHÁNG
CHIẾNG BÙNG
NỔ



a. Cuộc kháng chiến toàn quốc bùng nổ và đường lối
kháng chiến của Đảng
MỤC
TIÊU

TÍNH
CHẤT

ĐƯỜNG LỐI
KHÁNG
CHIẾN

NỘI
DUNG

NHIỆM
VỤ


MỤC TIÊU

đánh đổ thực dân Pháp xâm lược, giành nền độc lập, tự
do, thống nhất hồn tồn; vì nền tự do dân chủ và góp
phần bảo vệ hịa bình thế giới...

dân tộc giải phóng và dân chủ mới

NHIỆM

VỤ

TÍNH
CHẤT

hồn thành GPDT, mở rộng và củng cố chế độ cộng
hòa dân chủ vn phát triển trên nền tảng dân chủ mới


NỘI DUNG ĐƯỜNG LỐI KHÁNG CHIẾN
dựa trên sức mạnh toàn dân, tiến hành kháng chiến toàn dân, toàn
diện, lâu dài và dựa vào sức mình là chính

TỒN
DÂN

TỒN
DIỆN

TRƯỜG
KỲ

TỰ LỰC


Tồn dân đánh giặc, lấy lực lượng
vũ trang, có ba thứ qn làm nịng
cốt… "Bất kỳ đàn ơng, đàn bà không
chia tôn giáo, đảng phái, dân tộc,
bất kỳ người già, người trẻ. Hễ là

người Việt Nam đứng lên đánh thực
dân Pháp",


Ngoại giao: Thực hiện thêm bạn, bớt thù, biểu
dương thực lực. “Liên hiệp với dân tộc Pháp, chống
phản động thực dân Pháp”, sẳn sàng đàm phán nếu
Pháp công nhận Việt Nam độc lập

Chính trị:
•Thực hiện đồn kết tồn dân
•Tăng cường xây dựng Đảng, chính quyền,
các đồn thể ND
•Đồn kết với Miên, Lào và các dân tộc yêu
chuộng tự do, hoà bình.

Qn sự:
“triệt để dùng du kích, vận động chiến.
Bảo tồn thực lực, kháng chiến lâu dài…
vừa đánh vừa võ trang thêm; vừa đánh
vừa đào tạo thêm cán bộ”

Kinh tế:
Tiêu thổ kháng chiến, xây dựng kinh tế tự cấp,
tập trung phát triển nền nông nghiệp, thủ công
nghiệp, thương nghiệp và công nghiệp quốc
phịng.

Văn hố:
Xố bỏ văn hố thực dân phong kiến, xây

dựng nền văn hoá dân chủ theo ba nguyên
tắc: dân tộc, khoa học, đại chúng.


Kháng
chiến
lâu dài

Để chống âm mưu đánh nhanh,
thắng nhanh của Pháp, để có thời
gian phát huy yếu tố “thiên thời,
địa lợi, nhân hồ” của ta, chuyển
hố tương quan lực lượng từ chỗ ta
yếu hơn địch đến chỗ ta mạnh hơn
địch, đánh thắng địch
Tránh đánh nhanh thắng nhanh
 xây dựng và củng cố lực
lượng


“phải tự cấp, tự túc về mọi mặt”
Khi nào có điều kiện ta sẽ tranh thủ
sự giúp đỡ của các nước, song lúc đó
cũng khơng được ỷ lại
Trước hết phải độc lập về đường
lối chính trị, chủ động xây dựng và
phát triển thực lực của cuộc kháng
chiến, đồng thời coi trọng viện trợ
quốc tế.



Mặc dù lâu dài, gian khổ, khó
khăn, song nhất định thắng lợi.


Kháng chiến từng bước thắng lợi vẽ vang

Đường lối
đúng
đắn,
sáng tạo, có
tính kế thừa.
- Đúng với
ngun lý MacLênin.

-

-1947-1950: (Việt Bắc)
-Cuối 1950: Chiến dịch Biên Giới.
- Đầu 1951: được các nước chủ nghĩa
công nhận và đặt ngoại giao.
-Tháng 2/1951: tách Đảng Cộng Sản
Đơng Dương thành ba Đảng cách mạng
- Cương lĩnh chính trị đầu tiên được
trình bày.


b. Tổ chức, chỉ đạo cuộc kháng chiến từ năm 1947
đến năm 1950
ĐÁNH BẠI

âm mưu “đánh nhanh,
thắng nhan”

Giam
chân
giặc

Thắng
ở Việt
Bắc

ĐÁNH BẠI
âm mưu đánh lâu dài

Tổng
phá tề

XD
lực
lượng
ta

CHIẾN THẮNG biên
giới (9/1950)

Chuyển
sang tiến
công



ĐẠI HỘI II
THÁNG 2-1951

THÀNH LẬP
ĐCS RIÊNG

BÁO CÁO CHÍNH
TRỊ

VN CĨ ĐẢNG
LĐVN

Báo cáo :
Hồn thành giải
phóng dân tộc,
phát triển dân
chủ nhân dân,
tiến tới CNXH

ĐẢNG TUN BỐ
RA CƠNG KHAI

CHÍNH CƯƠNG
CỦA ĐẢNG LĐVN


BÁO CÁO CHÍNH TRỊ
(HỒ CHÍ MINH)

Tổng kết phong

trào cách mạng
Việt Nam và Thế
giới

Nhiệm vụ trước mắt:
• Diệt Pháp,
• Đánh Mỹ,
• Thống nhất đất nước

Biệp pháp:
• Tăng cường LLVT
• Củng cố các đồn thể
quần chúng
• Mở rộng đồn kết,
đẩy mạnh cơng tác xây
dựng Đảng


Phát triển đường lối theo phương châm hoàn thành giải phóng dân tộc,
phát triển chế độ dân chủ nhân dân, tiến lên CNXH (1951-1954)

 Chính cương của Đảng Lao động VN

Tính chất xã hội

Triển vọng của CM

Đối tượng CM

Con đường đi lên CNXH


Nhiệm vụ CM

Giai cấp lãnh đạo và mục tiêu của Đảng

Động lực CM

Chính sách của Đảng (15 CS tr.92)

Đặc điểm CM

Quan hệ quốc tế