PHÒNG GD&ĐT QUẬN HAI BÀ TRƯNG
MÃ SKKN
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
GIÁO DỤC KỸ NĂNG PHỊNG TRÁNH TAI NẠN THƯƠNG
TÍCH CHO TRẺ 3-4 TUỔI Ở TRƯỜNG MẦM NON
Lĩnh vực: Giáo dục mẫu giáo
Cấp học: Mầm non
NĂM HỌC 2018-2019
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ 3-4 tuổi …
MỤC LỤC
NỘI DUNG
A. ĐẶT VẤN ĐỀ
I. Lí do chọn đề tài
II. Cơ sở lí luận
III. Cơ sở thực tiễn
1. Thuận lợi
2. Khó khăn
B. NỘI DUNG
1. Biện pháp 1. Xác định nội dung giáo dục kỹ năng phịng
tránh tai nạn thương tích cho trẻ 3-4 tuổi
2. Biện pháp 2. Lập kế hoạch giáo dục kỹ năng phịng tránh
tai nạn thương tích cho trẻ 3-4 tuổi theo năm học
3. Biện pháp 3.Cụ thể hóa kỹ năng phịng tránh tai nạn
thương tích cho trẻ vào các hoạt động trong ngày
3.1.Giáo dục trong hoạt động học
3.2.Giáo dục trong hoạt động vui chơi
3.3.Giáo dục trong hoạt động góc
3.4.Giáo dục trong hoạt động chiều
4. Biện pháp 4. Phối hợp với phụ huynh
4.1.Qua bảng tuyên truyền
4.2. Qua giờ đón, trả trẻ
4.3. Qua họp phụ huynh học sinh
4.4. Phát tài liệu
C. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC
I. Đối với trẻ
II. Đối với giáo viên
III. Đối với phụ huynh
D. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
I. Kết luận
II. Khuyến nghị, đề xuất
E. PHỤ LỤC
TRANG
3
4
5-6
5
6
6-7
7-9
9-10
10-17
17-25
26-28
29
30
30-31
32-38
38
39
39-40
41
41-42
43
PHẦN A. ĐẶT VẤN ĐỀ
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Ngành giáo dục mầm non đã và đang nghiên cứu, cải tiến để đưa ra
chương trình chăm sóc và giáo dục phù hợp với trẻ. Đặc biệt, chương trình
đang rất được nhà trường và phụ huynh quan tâm chính là giáo dục kỹ năng
sống cho trẻ.
2/43
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ 3-4 tuổi …
Trong xã hội, nếu không được trang bị sẵn vốn sống, chúng ta khó có thể
ứng phó sao cho tích cực nhất khi phải đối mặt trước những tình huống, thử
thách, hoặc dễ dàng bị ảnh hưởng tiêu cực bởi môi trường sống. Vì vậy giáo
dục kỹ năng sống là việc làm rất cần thiết với các đối tượng học sinh, đặc biệt
là trẻ ở lứa tuổi mầm non.
Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, thống nhất quan điểm của UNICEF, kỹ
năng sống là cách tiếp cận giúp thay đổi hoặc hình thành hành vi mới. Trong
quá trình phát triển nhân cách, nếu trẻ được sớm hình thành và tơn vinh các
giá trị đích thực của mình thì sẽ chống chọi với mọi biến động của xã hội, biết
tự khẳng định mình trong cuộc sống....Hơn nữa, trẻ em đang ở trong giai đoạn
học, tiếp thu, lĩnh hội những giá trị sống để phát triển nhân cách, do đó, cần
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ để trẻ có nhận thức đúng và có hành vi ứng xử
phù hợp ngay từ khi còn nhỏ. Kỹ năng sống thay đổi theo nền văn hóa và
hồn cảnh xã hội. Vì vậy, trong q trình dạy trẻ kỹ năng sống, phải xem xét
các yếu tố văn hóa và xã hội có ảnh hưởng đến việc ra quyết định hay lựa
chọn hành động.
Ở độ tuổi mầm non, trẻ xuất hiện tình trạng thụ động, khơng biết ứng phó
trong những hồn cảnh nguy cấp, khơng biết tự bảo vệ bản thân trước nguy
hiểm, tìm kiếm sự giúp đỡ... Có nhiều ngun nhân khác nhau gây ra tình
trạng này, trong đó việc thiếu kỹ năng sống là nguyên nhân sâu xa nhất.
Nhưng giáo dục kỹ năng sống gì và như thế nào để phù hợp với lứa tuổi
và thực tế trẻ lớp mình? Đây chính là điều băn khoăn lớn nhất của tôi cũng
như nhiều giáo viên phụ trách lớp mẫu giáo bé 3– 4 tuổi. Qua thời gian đứng
lớp lứa tuổi này, tôi nhận thấy trẻ ở lứa tuổi này ln được bao bọc từ gia
đình, cịn chưa có những kỹ năng phịng tránh trước những tình huống xảy xa
quanh trẻ, trẻ còn lung túng chưa biết phải làm gì, làm như thế nào để đảm
bảo an tồn trước những tai nạn thương tích mà có thể xảy xa với trẻ bất cứ
lúc nào và ở bất cứ đâu. Vậy làm thế nào để cho trẻ có những kỹ năng sơ đẳng
nhất hay đơn giản chỉ là trẻ biết cách nhờ sự hỗ trợ của người lớn khi cần
thiết? Đó là điều khiến tơi ln trăn trở, suy nghĩ rất nhiều. Chính vì thế, tơi
đã mạnh dạn chọn đề tài “Một số biện pháp giáo dục kỹ năng phịng tránh
tai nạn thương tích cho trẻ 3-4 tuổi ở trường mầm non.
II. CƠ SỞ LÍ LUẬN:
3/43
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ 3-4 tuổi …
Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ là giáo dục cách sống tích cực trong xã
hội hiện đại. Giáo dục cho trẻ những kỹ năng mang tính cá nhân và xã hội
nhằm giúp trẻ có thể chuyển kiến thức, thái độ, cảm nhận thành những khả
năng thực thụ, giúp trẻ biết xử lý hành vi của mình trong các tình huống khác
nhau trong cuộc sống .
Một cá nhân nếu có đầy đủ kiến thức trong cuộc sống nhưng lại chưa có
kỹ năng cuộc sống ( bao gồm rất nhiều kỹ năng ) và biết sử dụng linh hoạt kỹ
năng này thì khơng đảm bảo cá nhân đó có thể đưa ra các quyết định hợp lý,
giao tiếp có hiệu quả và có mối quan hệ tốt với mọi người. Kỹ năng sống
chính là năng lực tâm lý xã hội để đáp ứng và đối phó những yêu cầu và thách
thức trong cuộc sống hàng ngày.
Giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ là giáo dục trẻ
để trẻ nhận ra và tự phòng tránh các tai nạn dễ gặp trong cuộc sống hàng
ngày.
Đối với trẻ 3-4 tuổi, việc giáo dục cho trẻ kỹ năng phòng tránh tai nạn
thương tích là rất cần thiết bởi đây là giai đoạn trẻ bắt đầu muốn khám phá,
tìm hiểu thế giới xung quanh, trẻ tiếp thu, lĩnh hội những giá trị sống để hình
thành nhân cách. Trong quá trình tìm hiểu thế giới xung quanh, trẻ rất dễ gặp
tai nạn không mong muốn. Do đó cần giáo dục kỹ năng phịng tránh tai nạn
thương tích cho trẻ để trẻ có thể xử lý được các tình huống khi trẻ gặp phải
mà vẫn phù hợp với đặc điểm lứa tuổi.
II. CƠ SỞ THỰC TIỄN:
1. Thuận lợi:
- Về phía nhà trường: thường xuyên quan tâm, giúp đỡ và tạo điều
kiện học tập nâng cao trình độ chun mơn, cơ sở vật chất, khung cảnh sư
phạm an tồn đối với trẻ.
- Về phía lớp: phịng học rộng rãi, đầy đủ, đồ dùng sạch sẽ, an tồn,
lớp được nhà trường trang bị máy vi tính có kết nối Internet để truy cập thơng
tin trên mạng, có điều kiện tham khảo, học hỏi những kiến thức về chăm sóc –
giáo dục trẻ nói chung và kinh nghiệm giáo dục kỹ năng phịng tránh tai nạn
thương tích nói riêng.
- Về bản thân:
4/43
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ 3-4 tuổi …
+ Là một giáo viên có bề dày kinh nghiệm, nhanh nhạy trong nắm bắt
những vấn đề mới, có nhiều sáng tạo trong chăm sóc giáo dục trẻ.
+ Ln tham gia đầy đủ các buối tập huấn chuyên môn do PGD,
trường tổ chức.
+ Tự học tập bồi dưỡng về cách xử trí và phịng tránh tai nạn thương
tích cho trẻ qua sách báo.
- Về phía trẻ: trẻ nhanh nhẹn, thích khám phá.
- Về phía phụ huynh: ln quan tâm đến các biện pháp giáo dục trẻ.
2. Khó khăn:.
- Về bản thân: Chưa mạnh dạn đưa các nội dung giáo dục phòng tránh
thương tích vào nội dung trọng tâm.
- Về phía trẻ:
+ Ln được bao bọc từ gia đình, cịn chưa có những kỹ năng tự phục
vụ bản thân
+ Một số trẻ chậm phát triển, tăng động nên khả năng tự phục vụ, vệ
sinh cá nhân còn hạn chế như: Xuân Nguyên; Minh Châu.
+ Nhiều trẻ quá hiếu động: Nam Anh, Quang Huy, Bảo Lâm rất dễ bị
tai nạn chấn thương trong q trình hoạt động.
+ Nhiều trẻ khơng biết cách phịng tránh an toàn cho
bản thân. Kết quả khảo sát đầu năm như sau:
Tiêu chí
đánh giá
Kỹ năng phịng tai nạn gây chấn
thương
Kỹ năng phòng đuối nước
Đầu năm
Đạt
Chưa đạt
Số
Tỉ lệ
Số
Tỉ lệ
lượng
(%)
lượng
(%)
5 trẻ
15%
30 trẻ
85%
4 trẻ
12%
29 trẻ
88%
- Về phía phụ huynh: Cưng chiều quá mức và chưa có sự quan tâm về
giáo dục những kỹ năng sống cần thiết cho trẻ, còn bao bọc, nâng niu trẻ,
chưa giúp trẻ biết tự giải quyết các tình huống.
Từ những thuận lợi và khó khăn trên, tơi đã suy nghĩ, tìm ra những
biện pháp giáo dục nhằm giúp trẻ có kỹ năng phịng tránh tai nạn thương tích
phù hợp với đặc điểm nhận thức của trẻ lớp mình.
5/43
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ 3-4 tuổi …
PHẦN B: NỘI DUNG
1. Biện pháp 1: Xác định nội dung giáo dục kỹ năng phịng tránh tai nạn
thương tích cho trẻ 3-4 tuổi:
Đối với trẻ mầm non, giáo dục kỹ năng phòng chống tai nạn để trẻ biết tự
bảo vệ mình là vơ cùng cần thiết. Ngay từ nhỏ, trẻ cần được giáo dục kỹ năng
ứng biến khi gặp các tình huống khó khăn. Đó chính là những kỹ năng mà trẻ
cần được trang bị để đề phòng bất trắc xảy ra. Đặc biệt với trẻ mẫu giáo bé
còn nhỏ tuổi, ln được bao bọc bởi gia đình, kinh nghiệm sống chưa có nên
kỹ năng phịng chống tai nạn ở trẻ còn hạn chế. Trẻ chưa nhận thức được mối
nguy hiểm xảy ra xung quanh trẻ và cách nhận biết, phịng tránh và xử lý cho
phù hợp. Chính vì vậy, khi nhận thấy trẻ lớp mình thực sự khó khăn khi phải
thích nghi với mơi trường mới, ngay từ đầu năm học cùng với giáo viên trong
lớp, tôi đã suy nghĩ, nghiên cứu đưa ra những nguy cơ cụ thể có thể xảy ra
mất an tồn với trẻ và đưa vào dạy trẻ ở mọi thời điểm trong ngày. Những nội
dung đó được gắn vào các thời điểm trong năm một cách phù hợp.
Có rất nhiều nội dung để giáo dục kỹ năng phịng tránh tai nạn thương
tích cho trẻ. Tuy nhiên đối với trẻ 3-4 tuổi lớp tôi phụ trách và với tình hình
thực tế của trường, tơi chỉ lựa chọn một số nội dung mà tôi thấy cần thiết cũng
như phù hợp với nhận thức của trẻ và thực tế của trường. Cụ thể như sau:
Nội dung
Nguyên nhân
Kỹ năng phòng tai nạn gây chấn - Trong hoạt động giáo dục thể chất
thương
- Đồ chơi
- Các vật nhỏ, nhọn, sắc
- Đùa nghịch
- Các đồ dùng sinh hoạt hàng ngày
- Lên, xuống cầu thang
- Khi ngồi trên các phương tiện giao
thơng.
- Ngồi đường
- Té ngã
- Thức ăn
Kỹ năng phịng bỏng
- Điện
- Nước sơi
Kỹ năng phịng đuối nước.
- Trong nhà vệ sinh
6/43
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ 3-4 tuổi …
- Trong nhà tắm
- Ao, hồ, bể nước
Khi đã xác định được những nội dung cần thiết để giáo dục kỹ năng
phịng tránh tai nạn thương tích cho trẻ, tơi có thể dễ dàng đưa những nội
dung đó vào giáo dục trẻ ở lớp mình phụ trách.
2. Biện pháp 2: Lập kế hoạch giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn
thương tích cho trẻ 3-4 tuổi theo năm học.
Để những nội dung giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn thương tích cho
trẻ được lồng ghép vào các hoạt động trong ngày một cách hợp lí và có hiệu
quả, ngay từ đầu năm học khi xây dựng ngân hàng nội dung
hoạt động tôi đã chủ động lựa chọn những đề tài mà qua đó
có thể lồng ghép nội dung giáo dục phịng tránh tai nạn
thương tích cho trẻ. Cụ thể như sau:
Tháng
Đề tài
Nội dung lồng ghép
Hoạt động
9
HĐKP:
Trò - Kỹ năng an toàn khi chơi - Giờ học
chuyện về lớp học với đồ chơi, không ném,
của bé
cào đồ chơi vào mặt bạn;
không cho đồ chơi vào
miệng.
10
- Lên, xuống cầu - Kỹ năng an toàn khi lên,
thang
xuống cầu thang
- Làm quen với - Kỹ năng an toàn khi sử
kéo
dụng kéo
- Bé tập nấu ăn
- Kỹ năng sử dụng đồ dùng
nấu ăn an toàn
- Thơ: Đơi mắt của - Giữ an tồn cho đơi mắt
em
và các bộ phận trên cơ thể.
- Truyện: Cô bé - Kỹ năng an tồn bản thân:
qng khăn đỏ
khơng tự ý đi một mình,
khơng theo người lạ.
- Đóng, mở nắp - Kỹ năng an tồn khi đóng,
hộp
mở nắp hộp
7/43
- Hoạt động
ngồi trời
- Hoạt động
chiều
- Hoạt động góc
- Hoạt động học
- Hoạt động học
- Hoạt động góc
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ 3-4 tuổi …
- Giao lưu: Để bé
được an toàn
- PTVĐ: Bước lên
xuống ghế
- Giao lưu: Làm gì
khi bé ở nhà một
mình?
- Bé tập nấu ăn
11
12
1
- Kỹ năng an toàn khi ở lớp,
ngoài sân trường, khi chơi
- Kỹ năng an toàn khi bước
lên và xuống khơng ngã
- Kỹ năng an tồn khi ở nhà
một mình, khơng theo
người lạ
- Kỹ năng sử dụng đồ dùng
nấu ăn an toàn
- Truyện: Trong - Kỹ năng an toàn trong nhà
phịng tắm
tắm
- Hoạt động
ngồi trời
- Hoạt động học
- TC về nghề Bác - Kỹ năng sử dụng dụng cụ
sỹ
làm việc an toàn.
- Gắp xúc hột hạt
- Kỹ năng an tồn khi sử
dụng hột hạt
HĐKP:
Trị - Kỹ năng an tồn khi tham
chuyện về PTGT gia giao thông
đường bộ
- Truyện: một - Kỹ năng an toàn khi tham
chuyến về quê
gia giao thơng
- Truyện: Đi xe - Kỹ năng an tồn khi ngồi
máy
trên các phương tiện giao
thơng
- Trị chơi: Đi ơ tơ - Kỹ năng an toàn khi ngồi
trên các phương tiện giao
thơng
- Hoạt động học
- Việc nào bé nên
làm?
HĐKP:
Trị
chuyện về mơn thể
thao bóng đá
- Trị chơi: Trời
- Hoạt động
ngồi trời
- Hoạt động góc
- Hoạt động
chiều
- HĐ góc
- Giờ học
Hoạt động chiều
Hoạt động chiều
- Hoạt động
ngoài trời
- Kỹ năng an toàn khi tham - Hoạt động góc
gia giao thơng
- Kỹ năng an tồn khi tham - Giờ học
gia các mơn thể thao
- Kỹ năng đảm bảo an toàn -Hoạt động
8/43
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ 3-4 tuổi …
2
4
5
nắng trời mưa
HĐKP:
Trị
chuyện về món ăn
ngày tết
ứng phó với mọi thời tiết
ngoài trời
- Kỹ năng an toàn khi ăn - Giờ học
các loại thức ăn nhỏ, các
loại hột hạt dễ hóc sặc
HĐKP:
Trò
chuyện về các con
vật
- Làm thiệp tặng
bà, tặng mẹ
- Việc bé không
được làm!
- Giao lưu: Bé tắm
biển
- Kỹ năng an toàn khi ở gần - HĐ học
các con vật
- Kỹ năng sử dụng kéo an
toàn
- HĐ chiều
- Kỹ năng an toàn khi sử - HĐ chiều; HĐ
dụng các thiết bị điện
góc
- Kỹ năng an tồn khi - HĐ ngồi trời
xuống nước
Việc đưa những kỹ năng phòng chống tai nạn thương tích cần thiết để
giáo dục trẻ vào theo từng tháng, với từng đề tài cụ thể và thời điểm thực hiện
nội dung đó là khi nào trong cả năm học đã giúp tôi thuận lợi rất nhiều khi
thực hiện.
3. Cụ thể hóa nội dung giáo dục kỹ năng phịng tránh tai nạn thương tích
cho trẻ trong các hoạt động trong ngày:
3.1. Giáo dục trong hoạt động học:
Hoạt động giờ học là hoạt động vô cùng quan trọng đối với trẻ mầm
non, đặc biệt trẻ mẫu giáo bé 3-4 tuổi. Tuy thời gian học chỉ kéo dài trong
khoảng thời gian ngắn ngủi từ 20 đến 25 phút nhưng đây là thời điểm giúp trẻ
tiếp thu, ghi nhớ kiến thức rất tốt. Chính vì thế, tơi ln tận dụng mọi hoạt
động học có thể để lồng ghép nội dung giáo dục trẻ kỹ năng phịng tránh tai
nạn thương tích nếu phù hợp. Thông qua bài học, với kiến thức trẻ nắm bắt
được, trẻ sẽ dễ dàng ghi nhớ và khắc sâu những kỹ năng liên quan đến an toàn
với trẻ khi những tai nạn có thể xảy ra.
Ví dụ như trong hoạt động khám phá: Con mèo .
Ngoài việc nắm bắt được những kiến thức về đặc điểm, cách vận động,
thức ăn của mèo, đặc biệt là chân mèo có móng sắc nhọn giúp mèo vồ chuột,
9/43
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ 3-4 tuổi …
trẻ cũng có thêm kiến thức là cần phải tránh hoặc không trêu đùa mèo nếu
không sẽ bị mèo cào rất nguy hiểm.
Hoặc trong hoạt động thơ: Đơi mắt của em
Ngồi việc dạy trẻ đọc thuộc thơ, phát triển ngôn ngữ cho trẻ, giáo viên
cịn giúp trẻ có thêm kiến thức và kỹ năng giữ an tồn cho đơi mắt và các bộ
phận khác trên cơ thể.
Hay qua câu chuyện: Cô bé quàng khăn đỏ , trẻ hiểu tuyệt đối không
được đi một mình ra đường, khi đi phải đi cùng người lớn, không đi theo
người lạ.
Trong hoạt động khám phá: Một số phương tiện giao thơng
Trẻ khơng chỉ có được kiến thức về một số phương tiện giao thông: Tên
gọi, đặc điểm…. Đồng thời qua đó, giáo viên giáo dục trẻ an tồn khi tham
gia giao thơng, biết đội mũ bảo hiểm, an toàn khi ngồi trên các phương tiện
đúng cách.
Qua những câu chuyện, bài thơ hay những kiến thức tuy rất nhẹ nhàng
mà giáo viên lồng ghép qua các hoạt động học cũng giúp trẻ có thêm kiến
thức đồng thời hình thành cho trẻ kỹ năng phịng tránh những tai nạn gây
thương tích cho trẻ có thể xảy ra ở bất cứ lúc nào, ở đâu.
3.2. Giáo dục trong hoạt động vui chơi:
Vui chơi là hoạt động chủ đạo của trẻ mầm non, đặc biệt trẻ 3-4 tuổi. Mọi
hoạt động trong ngày của trẻ đều gắn với hoạt động chơi. Trẻ học bằng chơi,
chơi mà học. Chính vì thế, tôi luôn tận dụng các hoạt động vui chơi của trẻ để
thơng qua các trị chơi giúp trẻ có thêm kỹ năng phịng tránh tai nạn
thương tích. Hoạt động vui chơi của trẻ mầm non được chia làm hai loại: hoạt
động chơi ngồi trời và hoạt động chơi góc.
3.2.1: Hoạt động chơi ngoài trời
Đây là thời gian trẻ được ra ngồi hít thở khơng khí, tiếp xúc với thiên
nhiên, cảnh vật bên ngoài, được tham gia các hoạt động, đồ chơi mà mình
thích. Đây cũng là khoảng thời gian rất dễ xảy ra tai nạn gây thương tích cho
trẻ. Chính vì thế, việc trang bị cho trẻ kiến thức và kỹ năng để đảm bảo an
toàn khi tham gia hoạt động ngồi trời là vơ cùng cần thiết. Thơng qua các
hoạt động có chủ đích hay những trị chơi vận động, giáo viên giúp trẻ củng
10/43
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ 3-4 tuổi …
cố thêm kiến thức đã học đồng thời tăng cường kỹ năng an tồn cần thiết cho
trẻ.
Trị chơi “Đi ơ tơ”
- Mục đích: Trẻ biết tham gia giao thơng an tồn
- Chuẩn bị: 2-3 vòng thể dục.
- Cách chơi: Cho 5-6 trẻ đứng thành hàng dọc, bạn đầu hàng cầm vòng
thể dục giả làm người lái xe. Các bạn còn lại bám vào vai hoặc vào eo bạn
phía trước làm hành khách ngồi trên xe. Khi đi, người lái sẽ điều khiển xe đi
theo hướng dẫn của chú cảnh sát giao thơng (cơ giáo). Các bạn phía sau phải
bám chặt vào bạn phía trước và khơng ngó nghiêng sang 2 bên.
Ảnh minh họa
Trị chơi: Lái ơ tơ
Tơi ln chú ý xem cách thể hiện của trẻ để có những gợi mở kịp thời
như:
+ Mời các bác lên xe thắt dây an tồn?
+ Lưu ý hành khách khơng thị đầu, thị tay ra ngoài khi xe đang chạy.
Như vậy, qua các lần chơi đã giúp trẻ có thêm hiểu biết và kỹ năng an
toàn khi ở trên xe và khi tham gia giao thơng.
Ngồi ra, trong khi cho trẻ tham gia hoạt động ngồi trời, tơi cũng chú
trọng tận dụng điều kiện khách quan vốn có để giáo dục kỹ năng phịng tai
nạn chấn thương cho trẻ.
11/43
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ 3-4 tuổi …
Ví dụ như sau trận mưa ngày hôm trước, trên sân trường thường để lại
những vũng nước nhỏ. Những vũng nước này sẽ rất nguy hiểm cho trẻ khi
tham gia chơi. Tuy nhiên tơi đã lựa chọn chính vũng nước đó cho trẻ quan sát
và đặt ra nhưng câu hỏi cho trẻ:
- Các con nhìn xem sân trường có gì?
- Sao sân trường lại có những vũng nước này nhỉ?
- Nếu chơi ở ngoài sân trường mà thấy những vũng nước này các con sẽ
làm gì? Có chạy vào vũng nước không? Tại sao?
Tôi để trẻ tự lựa chọn các phương án khác nhau rồi kết luận:
- Những vũng nước này tuy nhỏ nhưng rất nguy hiểm nếu các con dẫm
vào. Một là các con sẽ bị bẩn chân. Hai là con sẽ bị ngã và có thể bị đau, chảy
máu, bẩn quần áo. Chính vì vậy khi chơi mà nhìn thấy sân có nước thì nên
tránh khơng dẫm vào vũng nước
Ảnh minh họa: Cô hướng dẫn trẻ tránh vũng nước
Trẻ được giáo dục kỹ năng phòng tai nạn chấn thương trong các giờ học, thêm
vào đó lại được thực hành qua các trò chơi sẽ khắc sâu những kỹ năng vào
tiềm thức của trẻ. Từ đó trẻ sẽ tự phịng tránh, xử lí được các tình huống mà
trẻ có thể sẽ gặp phải.
Hoạt động giao lưu là một hoạt động rèn tính mạnh dạn, tự tin thể hiện
mình trước các bạn. Vì thế, tơi đã tận dụng những buổi giao lưu như thế để
tung ra vấn đề về những tai nạn trẻ có thể gặp phải gây thương tích để trẻ thảo
luận, đưa ra những cách giải quyết theo ý trẻ. Sau đó, giáo viên là người chốt
lại vấn đề cho trẻ nắm được như thế nào là cách xử lí đúng, từ đó giúp trẻ có
kỹ năng tốt hơn.
12/43
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ 3-4 tuổi …
Ví dụ: Hoạt động giao lưu: Bé làm gì khi ở nhà một mình?
Tơi đưa ra một tình huống mà trẻ phải ở nhà một mình, để cho trẻ tự thảo
luận, tìm cách giải quyết. Sau đó, tơi chốt lại với trẻ những việc bé cần phải
làm khi ở nhà một mình như sau:
- Khóa tất cả các cửa lại
- Khơng mở cửa cho bất cứ ai
- Không ra khỏi nhà
- Chỉ trả lời điện thoại của người nhà
- Khơng nói cho ai biết mình đang ở nhà một mình
- Trường hợp khẩn cấp, gọi bố mẹ
- Hòa thuận với anh, chị, em
- Không nghịch vào những đồ dùng, vật dụng gây nguy hiểm
Hoạt động giao lưu: Làm gì để bé được an tồn?
Tơi đưa ra các tình huống giả định, để trẻ tự thảo luận, tìm ra những phương
án trả lời . Cuối cùng, tôi tổng hợp và chốt kết quả để trẻ nắm được:
Tình huống 1: An tồn khi đi đường
13/43
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ 3-4 tuổi …
Tình huống 2: An tồn khi chơi bên ngồi
TÌnh huống 3: Bảo vệ lẫn nhau
14/43
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ 3-4 tuổi …
Tình huống 4: An tồn khi sử dụng máy tính
Tình huống5: Nhận biết nơi an toàn
15/43
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ 3-4 tuổi …
Tình huống 6: Làm gì với người lạ
16/43
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ 3-4 tuổi …
Tình huống 7: An toàn khi sử dụng điện thoại
3.2.2. Hoạt động chơi góc
Hoạt động đóng vai, bắt chước là hoạt động chủ đạo của trẻ 3-4 tuổi. Qua
chơi, trẻ được tái hiện. mô phỏng lại những hành động của người lớn, được
thể hiện mình thơng qua hoạt động chơi. Trước kia tôi chưa thật chú trọng
lồng ghép giáo dục kỹ năng phịng tránh tai nạn thương tích cho trẻ. Tuy
nhiên tôi nhận thấy trẻ nhận thức rất nhanh khi tôi đưa nội dung này vào hoạt
động chơi của trẻ. Vì thế, tôi đã lập ra những bảng chơi với nội dung phù hợp
với trẻ.
Ví dụ như bảng chơi: Bé chọn đồ dùng nào?
Thực hiện: Góc khám phá
Yêu cầu: trẻ lựa chọn những đồ dùng dễ vỡ, nguy hiểm mà trẻ khơng nên
sờ vào.
Hiện nay có rất nhiều trường hợp trẻ bị bỏng. Tất cả là do sơ xuất của phụ
huynh đã vơ tình để những vật dụng gây cháy, nóng ở những nơi trẻ với tới.
Tuy nhiên cũng một phần nhỏ do trẻ chưa có kỹ năng phịng tránh và xử lí
17/43
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ 3-4 tuổi …
tình huống khi gặp đồ dùng nguy hiểm gây bỏng. Chính vì vậy tơi rất quan
tâm đến việc giáo dục trẻ kỹ năng phòng bỏng ở mức độ nhận thức đúng lứa
tuổi. Với nội dung này tôi đã lựa chọn đưa vào giáo dục trẻ thơng qua hoạt
động chơi ở góc nấu ăn và góc khám phá.
Khi tổ chức cho trẻ chơi ở góc khám phá tơi chọn cho trẻ tìm những đồ dùng
gây bỏng mà trẻ tuyệt đối không được sờ vào qua bảng chơi: Việc bé không
Hãy đánh dấu vào những hành động bé không được làm
làm! Trẻ sẽ cùng bạn chơi lựa chọn những hình ảnh đồ dùng có thể gây bỏng
cho trẻ như: bếp ga, diêm, phích nước, nồi, xông, chảo, bếp than, bếp điện,…
và gắn lên. Hoặc trẻ có thể gắn các hình ảnh lên và đố bạn xem đó là những
đồ dùng gì để bạn kể tên các đồ dùng đó.
Với góc “Nấu ăn”, tơi cũng lưu ý đến những thao tác mà trẻ mà trẻ thể
hiện vai của mình.
Ví dụ: Bắc nồi lên bêp ga đặt đã đúng giữa bếp chưa nếu không sẽ dễ đổ
và xảy ra tai nạn, nấu xong phải nhớ tắt bếp, bắc nồi phải dùng cái lót tay để
khơng bị bỏng.
Ảnh minh họa
Ngồi ra tơi cịn thiết kế thêm các bài tập giấy cho trẻ chơi trong góc học
tập nhằm củng cố thêm kỹ năng cho trẻ.
18/43
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ 3-4 tuổi …
Hãy đánh dấu vào những hành động bé không được làm
19/43
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ 3-4 tuổi …
Hoặc cho trẻ chọn lô tô: Những việc bé không làm!
20/43
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ 3-4 tuổi …
Khơng khua khoắng các đồ dùng ăn uống: thìa, dĩa…
Khơng tranh giành đồ chơi
Không nghịch dây vào cổ và các bộ phận khác trên cơ thể
21/43
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ 3-4 tuổi …
Khơng chụp túi nilon lên đầu, mặt
Khơng tự ngốy tai
Khơng ném cát vào mặt người khác
22/43
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ 3-4 tuổi …
Cẩn thận khi kéo ngăn tủ
Không nghịch các vật sắc, nhọn
Cẩn thận khi đóng, mở cửa
23/43
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ 3-4 tuổi …
Khơng rời khỏi bố mẹ khi đi siêu thị và những nơi công cộng
Không cho những vật nhỏ vào miệng
Không nghịch diêm và những vật gây cháy
Không leo trèo lên ghế gần cửa sổ
24/43
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ 3-4 tuổi …
Chú ý khi chơi đồ chơi ngồi trời
Khơng cho bất cứ vật gì vào mũi
25/43