ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA
------o0o------

HUỲNH PHƯỚC THỊNH

THIẾT KẾ, CHẾ TẠO HỆ THỐNG CƠ KHÍ VÀ ĐO LƯỜNG
CHO GIƯỜNG CHUYỂN BỆNH NHÂN BÁN TỰ ĐỘNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ KỸ THUẬT CƠ ĐIỆN TỬ

Đà nẵng – Năm 2022


ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA
------o0o------

HUỲNH PHƯỚC THỊNH

THIẾT KẾ, CHẾ TẠO HỆ THỐNG CƠ KHÍ VÀ ĐO LƯỜNG
CHO GIƯỜNG CHUYỂN BỆNH NHÂN BÁN TỰ ĐỘNG

Chuyên ngành: Kỹ Thuật Cơ Điện Tử
Mã số: 85.20.114

LUẬN VĂN THẠC SĨ KỸ THUẬT CƠ ĐIỆN TỬ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TIẾN SĨ ĐOÀN LÊ ANH

Đà nẵng – Năm 2022

LỜI CAM ĐOAN
Tơi cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của tơi và nhóm nghiên cứu. Các số
liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai cơng bố trong
bất kỳ cơng trình nào khác.
Tác giả luận văn ký và ghi rõ họ tên

THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA – ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG.

Lưu hành nội bộ


LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành báo cáo luận văn này, trước hết tơi xin gửi đến nhóm nghiên cứu của
trường Đại học Sư Phạm Kỹ Thuật – Đại học Đà Nẵng lời cảm ơn chân thành.
Đặc biệt tôi xin gửi đến Tiến sĩ Đồn Lê Anh, người đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ tơi
để tơi hồn thành tốt báo cáo luận văn tốt nghiệp này lời cảm ơn sâu sắc nhất.
Nội dung nghiên cứu thuộc đề tài công nghệ cấp thành phố. Hợp đồng thực hiện nhiệm
vụ khoa học cơng nghệ cấp thành phố số 33/HĐ-SKHCN của TS. Đồn Lê Anh.
Vì kiến thức của bản thân cịn hạn chế trong quá trình học tập nên trong báo cáo luận
văn này sẽ khơng tránh khỏi những sai sót. Vì vậy, tơi kính mong nhận được ý kiến đóng
góp từ Hội đồng phản biện.
Xin chân thành cảm ơn!
Người thực hiện
Huỳnh Phước Thịnh

THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA – ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG.

Lưu hành nội bộ



BẢNG PHÂN CHIA NỘI DUNG CÔNG VIỆC

STT
NỘI DUNG CÔNG VIỆC
1
Đánh giá thành tựu đã có trong lĩnh vực chuyển
bệnh và lên ý tưởng thiết kế sản phẩm
2

3

4

Thiết kế, tối ưu hệ thống cơ khí và lựa chọn
phương pháp gia cơng, chế tạo các chi tiết của thiết
bị chuyển bệnh nhân
Sản phẩm trung gian: Bản vẽ 3D có khả năng mơ
phỏng hoạt động và cho phép tách thành bản vẽ chi
tiết để phục vụ gia công chế tạo
Thiết kế mạch ổn định tốc độ động cơ và hệ thống
bảng mạch điều khiển tổng cho thiết bị chuyển
bệnh nhân
Sản phẩm trung gian:
+ Bản vẽ mạch điều khiển hoàn chỉnh cho phép
thay đổi tốc độ kéo
+ Bản vẽ mạch điều khiến kích nâng hạ có giới hạn
hành trình
Thiết kế, lựa chọn hệ thống phục vụ đo lường thu

thập và xử lý dữ liệu"
Sản phẩm trung gian:
+ Sơ đồ khối và cách kết nối các cụm cảm biến để
thu thập dữ liệu
+ 02 Mẫu phiếu khảo sát

NGƯỜI THỰC HIỆN
Huỳnh Phước Thịnh
Nhóm đề tài Thành
phố*
Huỳnh Phước Thịnh
Nhóm đề tài Thành
phố*

Nhóm đề tài Thành
phố*
Huỳnh Phước Thịnh
Nhóm đề tài Thành
phố*
Nhóm đề tài Thành
phố*

5

Tính tốn, thiết kế hệ thống lưu trữ năng lượng cho
giường chuyển bệnh nhân

Huỳnh Phước Thịnh
Nhóm đề tài Thành
phố*


6

Chế tạo và lắp ráp thiết bị chuyển bệnh nhân và các
thiết bị đo lường

Nhóm đề tài Thành
phố*

* Nhóm đề tài Thành theo hợp đồng thực thi nhiệm vụ Khoa học Công nghệ cấp
thành phố theo hợp đồng số 33/HĐ-SKHCN

THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA – ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG.

Lưu hành nội bộ


THIẾT KẾ, CHẾ TẠO HỆ THỐNG CƠ KHÍ VÀ ĐO LƯỜNG CHO
GIƯỜNG CHUYỂN BỆNH NHÂN BÁN TỰ ĐỘNG
Học viên: Huỳnh Phước Thịnh
Mã số: 85.20.114

Chuyên ngành: Kỹ thuật Cơ Điện Tử
Khóa: K41

Trường Đại học Bách Khoa - ĐHĐN

Tóm tắt: Việc vận chuyển bệnh nhân trong các bệnh viện là một công đoạn tưởng như đơn giản nhưng
lại rất quan trọng, nhất là đối với những bệnh nhân bị hạn chế việc di chuyển. Sự thiếu chuyên nghiệp
trong công đoạn này sẽ tạo nguy cơ gây tổn thương cho người bệnh cũng như gây tác động xấu đến hệ cơ

xương khớp của đội ngũ nhân viên y tế. Những sản phẩm hỗ trợ chuyển bệnh nhân bán tự động đã có mặt
ở nước ngồi, tuy nhiên giá thành cao và cơng nghệ bị giấu kín. Bên cạnh đó các sản phẩm trong nước ta
thì hồn tồn chưa có. Vì thế trong đề tài này, tác giả đã cùng nhóm nghiên cứu của Trường Đại học Sư
Phạm kỹ Thuật đã chế tạo ra thiết bị giường chuyển bệnh nhân bán tự động mang thương hiệu Việt Nam.
Trên cơ sở nghiên cứu, tính tốn, thiết kế kiểu dáng, lựa chọn động cơ, cơ cấu nâng hạ, chúng tơi đã hồn
thành bản thiết kế để đảm bảo các yếu tố về động học, độ an toàn, độ bền và các điều kiện làm việc của
thiết bị. Hơn thế nữa, nhóm nghiên cứu cịn lựa chọn được mạch điều khiển điện tử, pin lưu trữ năng lượng,
thiết kế mẫu khảo sát đánh giá thiết bị và chế tạo thành công được sản phẩm demo. Tác giả đã tóm tắt các
kết quả đạt được và đưa ra hướng phát triển tiếp theo.
Từ khóa: giường chuyển bệnh, kích nâng điện, bộ điều khiển Smart Driver DC Motor, Mẫu khảo sát
Borg CR10 Scale, pin Lithium – ion.

DESIGN AND PRODUCTION MECHANICAL AND MEASUREMENT
SYSTEM FOR Semi-AUTOMATIC PATIENT TRANSFER BED
Abstract: The transportation of patients in hospitals is a seemingly simple but very important step,
especially for patients with limited mobility. The lack of professionalism in this step will create the risk
of injury to the patient as well as adversely affect the musculoskeletal system of the medical staffs. Some
products to support semi-automatic patient transfer have been available in foreign countries, however,
the high cost and hidden technology. Besides, domestic products are completely different. Therefore, in
this topic, the author and the research team of the University of Technical Education have created a
Vietnamese-branded semi-automatic patient transfer bed device. On the basis of research, calculation,
design model, engine selection, lifting mechanism, we have completed the design to ensure the factors
of kinematics, safety, durability and other factors and equipment working conditions. Moreover, the
research team also selected electronic control circuits, energy storage systems, designed survey samples
to evaluate equipment and successfully manufactured demo products. The author has summarizes the
obtained results and gives directions for further development.
Keywords: patient transfer bed, electric lifting equipment, Smart Driver DC Motor controller, Borg
CR10 Scale survey sample, Lithium - ion battery.
THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA – ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG.


Lưu hành nội bộ


DANH MỤC CÁC BẢNG

Số hiệu bảng
Bảng 2.1
Bảng 2.2
Bảng 3.1
Bảng 3.2
Bảng 3.3
Bảng 3.4
Bảng 3.5
Bảng 3.6
Bảng 3.7
Bảng 3.8
Bảng 3.9
Bảng 3.10
Bảng 3.11
Bảng 3.12
Bảng 3.13
Bảng 3.14
Bảng 4.1

Tên bảng
Trang
Thơng số kỹ thuật của kích điện ROGTZ
29
6 tần số dao động riêng đầu tiên của hệ
46

Những phương pháp điều chỉnh thông số PID
55
Bảng khảo sát theo Form Borg CR10 Scale
62
Thông số kỹ thuật của pin axit – chì
65
Thơng số kỹ thuật của pin kiềm Niken – Sắt
66
Thông số kỹ thuật của pin kiềm Niken - Cadimi
67
Thông số kỹ thuật của pin kiềm Niken – Hydro
67
Thông số kỹ thuật của pin kiềm Niken – Kim loại 68
Hydride
Thông số kỹ thuật của pin Lithium – ion
69
Thông số kỹ thuật của pin ZEBRA
69
Thơng số kỹ thuật của pin dịng oxy hóa khử Vanadium
70
Thơng số kỹ thuật của pin dịng kẽm – brom
70
Thông số kỹ thuật của pin kẽm – khơng khí
71
So sánh thơng số các loại pin
72
Thơng số kỹ thuật của pin Lithium sắt phosphat
73
Kết quả test tốc độ hai động cơ cho băng tải
81


THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA – ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG.

Lưu hành nội bộ


DANH MỤC CÁC HÌNH ẢNH
Số hiệu hình vẽ
Tên hình vẽ
Trang
Hình 1.1
Chuyển bệnh là một hoạt động nguy cơ cao gây rối loạn cơ
4
xương khớp cho các trợ lý điều dưỡng tại Bệnh viện
Hình 1.2
Di chuyển bệnh nhân từ giường sang xe lăn
6
Hình 1.3
Phương pháp di chuyển bệnh nhân bằng dây nịt
8
Hình 1.4
Phương pháp để bệnh nhân tự trườn
8
Hình 1.5
Phương pháp 3 người
9
Hình 1.6
Phương pháp di chuyển bệnh nhân xuống oto bằng cáng
10
Hình 1.7

Kỹ thuật khiêng cáng 2 người
10
Hình 1.8
Kỹ thuật khiêng cáng an tồn
11
Hình 1.9
Các hình thức chuyển bệnh cơ bản
12
Hình 1.10
Tấm trượt chất liệu bằng nilon
12
Hình 1.11
Mẫu khảo sát rối loạn chi trên RULA được ứng dụng trong môi
13
trường làm việc
Hình 1.12
Mẫu khảo sát mức độ hài lịng khi sử dụng thiết bị của bệnh
14
nhân và đội ngũ nhân viên y tế
Hình 1.13
Dữ liệu từ cảm biến lực kéo tại hai tay và Camera tốc độ
15
ProReflex
Hình 1.14
Thiết bị chuyển bệnh bán tự động được đăng ký bản quyền
17
sáng chế tại Mỹ
Hình 1.15
Thiết bị chuyển bệnh bán tự động được đăng ký bản quyền
17

sáng chế tại Trung Quốc
Hình 1.16
Các thiết bị chuyển bệnh đã được thương mại hóa
18

Hình 1.17
Hình 2.1
Hình 2.2
Hình 2.3
Hình 2.4
Hình 2.5
Hình 2.6
Hình 2.7
Hình 2.8
Hình 2.9
Hình 2.10
Hình 2.11
Hình 2.12
Hình 2.13
Hình 2.14
Hình 2.15
Hình 2.16

1)I-Move; 2) Power Nurse; 3) Patient Transfer Stretcher ; 4)
Citadel NRX Patient Tranfer
Thiết bị giường chuyển bệnh Citadel NRX
Thiết bị giường chuyển bệnh nhân Citadel NRX
Trục vít me đai ốc bi
Cấu tạo xi lanh điện
Xi lanh điện SMC

Bàn nâng chữ X
Thiết bị kích nâng điện ROGTZ sử dụng trong đề tài
Kiểu dáng của thiết bị được thiết kế
Thanh sắt hộp dùng để đỡ băng tải chuyển động lên xuống
Phần khung bên trong của băng tải
Sơ đồ động của thiết bị
Phân tích lực tác động hai bên trục kích khi có bệnh nhân
Góc φ trong tam giác cần xét
Phân tích lực tác dụng tại điểm C
Lực ma sát ổ bi khi băng tải quay
Động cơ băng tải nhóm nghiên cứu lựa chọn
Dao động xảy ra khi đẩy bệnh nhân trên thiết bị

THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA – ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG.

21
23
24
26
27
28
29
30
31
32
32
34
35
35
37

38
40

Lưu hành nội bộ


Hình 2.17
Hình 2.18
Hình 2.19
Hình 2.20

Một vị trí bệnh nhân khi phân tích
Kết quả bài tốn phân tích phân bố tải trọng.
Sơ đồ khối trình tự thực hiện bài tốn PTHH
Biến dạng tương ứng với 6 tần số dao động riêng đầu tiên

41
41
43
45

a. Mode 1 (41.706 Hz); b. Mode 2 (79.802 Hz); c. Mode 3
(87.709 Hz); d. Mode 4 (112.58 Hz); e. Mode 5 (120.6 Hz);
f. Mode 6 (130.23 Hz)
Hình 2.21
Hình 2.22
Hình 2.23
Hình 2.24
Hình 2.25
Hình 2.26

Hình 2.27
Hình 2.28
Hình 3.1
Hình 3.2
Hình 3.3
Hình 3.4
Hình 3.5
Hình 3.6
Hình 3.7
Hình 3.8
Hình 3.9
Hình 3.10
Hình 3.11
Hình 3.12
Hình 3.13
Hình 3.14
Hình 3.15
Hình 4.1
Hình 4.2
Hình 4.3
Hình 4.4
Hình 4.5
Hình 4.6
Hình 4.7
Hình 4.8
Hình 4.9
Hình 4.10

Thanh inox chữ U và vị trí ba con vít ren đai ốc cần mơ phỏng
Tạo ràng buộc cho tấm bách

Cố định vị trí của con bu lơng và tấm bách
Cố định vị trí của con bu lơng và thanh inox chữ U
Tấm bách và ba con bu lông cần ràng buộc
Kết quả sự biến dạng thanh inox chữ U với tải trọng người
bệnh là 200kg
Ứng suất tại vị trí những con ốc
Chuyển vị trên thanh inox chữ U
Bộ điều khiển PID điều khiển vị trí bánh xe
Bộ điều khiển tốc độ động cơ Smart Driver DC Motor
Đèn LED báo trạng thái hoạt động sau khi đã kết nối
Giao diện phần mềm khi khởi động
Giao diện phần mềm khi kết nối thành công
Setup chế độ PID vận tốc
Form khảo sát theo mẫu Borg RPE Scale và CR10 Scale
Quá trình xả (trái) và sạc (phải) của pin
Pin ắc quy (bên trái) và pin Li- ion (bên phải)
Pin Lithium- ion LiFePO4 12V – 100Ah
Máy trợ thở và đèn sưởi hồng ngoại (Cơng suất 100W)
Màn hình theo dõi bệnh nhân (36W) và bơm tiêm điện (16W)
Máy trợ thở (200W) và máy tạo oxi (<= 600W)
Bộ Inverter 12V – 220V (5000W)
Sơ đồ khối của hệ thống
Sơ đồ mạch điện của hai động cơ kích được đấu nối song song
Sơ đồ khối điều khiển tốc độ động cơ băng tải
Thang đo theo mẫu Borg CR10 Scale
Kết quả mô phỏng đánh giá thu được của 50 người tham gia
khảo sát
Chi tiết hai thanh dẫn hướng được gia công
Cấu tạo của ụ trượt
Khung đế thiết bị chuyển bệnh nhân

Bánh xe của thiết bị
Lắp đặt khung băng tải và cố định vị trí hai kích nâng điện
Kết cấu liên kết băng tải và kích điện nâng hạ

THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA – ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG.

47
47
48
48
49
50
51
51
56
57
58
58
59
60
61
64
72
74
74
75
75
76
77
79

80
82
83
84
85
86
86
87
88

Lưu hành nội bộ


Hình 4.11

Các chi tiết chính dẫn động băng tải

88

Hình 4.12

Hình ảnh thiết bị giường chuyển bệnh được lắp đặt hoàn thiện

89

Hình 4.13

Ru lơ mép băng tải

89


Hình 4.14

Thử nghiệm hoạt động của thiết bị với tải trọng bệnh nhân là
63kg

90

THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA – ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG.

Lưu hành nội bộ


MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU ...............................................................................................................1
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI .....................................................................2
1.1.Tổng quan về việc chuyển bệnh nhân hiện nay.......................................................3
1.1.1. Ảnh hưởng của việc chuyển bệnh nhân đối với nhân viên y tế và người bệnh...3
1.1.2.Những nguyên tắc chung khi chuyển bệnh nhân .................................................4
1.2.Những nghiên cứu về các phương pháp chuyển bệnh nhân ....................................5
1.2.1.Những phương pháp chuyển bệnh nhân hiện nay ................................................5
1.2.1.1.Phương pháp chuyển bệnh nhân thủ công (bằng tay) .......................................5
1.2.1.2.Những phương pháp đánh giá tác động lên đội ngũ nhân viên y tế và bệnh nhân
bằng phương pháp chuyển bệnh nhân thủ công (bằng tay) .........................................13
1.2.2. Thiết bị chuyển bệnh nhân bán tự động và những thành tựu trong việc phát triển
thiết bị giường chuyển bệnh nhân ...............................................................................16
1.3.Phân tích ưu nhược điểm còn tồn tại và rút ra phương án cho đề tài ....................20
CHƯƠNG II: GIỚI THIỆU SẢN PHẨM VÀ THIẾT KẾ HỆ THỐNG CƠ KHÍ .....23
2.1.Thiết kế hệ thống cơ khí ........................................................................................24
2.1.1.Lựa chọn cơ cấu chính cho hệ thống và kiểu dáng thiết kế của thiết bị .............24

2.1.1.1.Cơ cấu nâng hạ cho thiết bị .............................................................................24
2.1.1.2.Kiểu dáng thiết kế của thiết bị .........................................................................31
2.1.2.Sơ đồ động của hệ thống ....................................................................................34
2.2.Tính tốn lực cần thiết để lựa chọn động cơ kích và cơng suất động cơ cho băng tải
.....................................................................................................................................35
2.2.1.Tính tốn để lựa chọn động cơ kích nâng hạ ......................................................35
2.2.2.Tính cơng suất động cơ cho băng tải ..................................................................38
2.2.3.Lựa chọn động cơ cho băng tải ..........................................................................40
2.3.Tính tốn độ an tồn trong những điều kiện làm việc của thiết bị ........................40
2.3.1.Mô phỏng lực phân bố tải trọng lên thiết bị .......................................................42
2.3.2.Phương pháp phần tử hữu hạn ............................................................................44
2.3.3.Ứng dụng phần mềm Ansys để tìm tần số riêng cho thiết bị khi làm việc ...............46
2.3.4.Mô phỏng độ biến dạng của thanh inox chữ U và ứng suất của ba con bu lơng
khi có tải trọng đặt lên băng tải ...................................................................................48
THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA – ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG.

Lưu hành nội bộ


CHƯƠNG III: GIỚI THIỆU THÀNH PHẦN MẠCH ĐIỆN TỬ VÀ HỆ THỐNG ĐO
LƯỜNG, THU THẬP VÀ XỬ LÝ DỮ LIỆU ...............................................................55
3.1.Giới thiệu về thành phần điện – điện tử ................................................................56
3.1.1.Thuật toán PID điều khiển động cơ ....................................................................56
3.1.2.Bộ điều khiển Smart Driver DC Motor ..............................................................58
3.1.3.Cách sử dụng phần mềm setup tốc độ động cơ ..................................................60
3.2.Thiết kế bảng khảo sát theo mẫu Borg CR10 Scale để khảo sát mức độ hài lòng
của người bệnh ............................................................................................................62
3.3.Lựa chọn hệ thống lưu trữ năng lượng ..................................................................65
3.3.1.Lựa chọn các loại Pin để lưu trữ năng lượng phù hợp với yêu cầu sử dụng .............65
3.3.1.1.Pin và phân loại pin .........................................................................................65

3.3.1.2.Lựa chọn loại pin .............................................................................................74
3.3.1.3.Lựa chọn pin phù hợp với công suất thiết bị ...................................................76
3.3.1.4.Lựa chọn bộ Inverter để phù hợp với những thiết bị y tế cần sử dụng ...........77
3.3.2.Sơ đồ khối điều khiển hệ thống ..........................................................................79
CHƯƠNG IV: LẮP ĐẶT THIẾT BỊ VÀ THỬ NGHIỆM SẢN PHẨM ...................81
4.1.Sơ đồ mạch điều khiển nâng hạ cho kích điện ......................................................82
4.2.Kết quả đo lường và kiểm tra tốc độ động cơ băng tải .........................................83
4.3.Bảng khảo sát mô phỏng đánh giá cảm nhận của người dùng theo mẫu Borg CR10
Scale.............................................................................................................................85
4.4.Các chi tiết đã được gia công và lắp đặt ................................................................87
4.4.1.Ụ trượt và thanh dẫn hướng ................................................................................87
4.4.2.Khung để của thiết bị chuyển bệnh ....................................................................88
4.5.Khung và cơ cấu dẫn động của băng tải ................................................................89
4.6.Các thử nghiệm ban đầu ........................................................................................92
CHƯƠNG V: KẾT LUẬN VÀ HƯỚNG PHÁT TRIỂN ...........................................94
5.1.Kết luận..................................................................................................................94
5.2.Hạn chế của đề tài..................................................................................................94
5.3.Hướng phát triển của đề tài ...................................................................................94
5.4.Danh mục cơng trình khoa học đã công bố của tác giả .........................................95
TÀI LIỆU THAM KHẢO ...........................................................................................96
THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA – ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG.

Lưu hành nội bộ


1

LỜI MỞ ĐẦU
Trong xã hội hiện nay, việc chuyển những bệnh nhân sang những giường bệnh
khác nhau trong bệnh viện là một việc làm hằng ngày và được lặp đi lặp lại rất thường

xuyên. Tuy nhiên, những vấn đề trong việc chuyển bệnh hiện nay có những bất cập như
sẽ gây tổn thương và đau đớn khơng đáng có cho những bệnh nhân vừa trải qua những
cuộc phẫu thuật. Cứ một ca chuyển bệnh nhân từ giường này sang giường kia sẽ mất từ
5-6 người tham gia, điều này sẽ gây tốn nhân công trong bệnh viện. Việc này không chỉ
gây những chấn thương cho người tham gia như vấn đề về rối loạn cơ xương khớp mà
còn ảnh hưởng đến sức khỏe của nhân viên y tế.
Với sự phát triển về kĩ thuật công nghệ tiên tiến hiện nay thì những loại sản phẩm
giường chuyển bệnh đã và đang được các nước tiên tiến trên thế giới nghiên cứu, phát
triển và tạo ra những sản phẩm có nhiều chức năng và tính cạnh tranh cao. Tuy nhiên,
những sản phẩm này hiện nay chưa được ứng dụng nhiều tại Việt Nam và bên cạnh đó
chi phí khi nhập khẩu để sở hữu những sản phẩm này là cực kì đắt đỏ, đi cùng với đó là
cơng nghệ kỹ thuật để chế tạo những sản phẩm này được giấu kín và việc sở hữu bản
quyền trí tuệ là điều cực kì khó khăn.
Hiểu được sự khó khăn này nên tác giả cùng nhóm nghiên cứu của trường Đại học
Sư Phạm Kỹ Thuật đã cùng nhau tìm hiểu và chế tạo thiết bị giường chuyển bệnh bán
tự động dành cho người bệnh, vừa tạo ra sản phẩm mang tính cạnh tranh về giá thành so
với những thiết bị cùng phân khúc. Bên cạnh đó cịn tạo ra thiết bị giường chuyển bệnh
nhân đầu tiên trong nước mang thương hiệu Việt. Tuy sản phẩm cịn nhiều hạn chế vì
cơng nghệ chế tạo trong nước vẫn chưa phát triển mạnh và khó khăn trong việc tiếp cận
những vật liệu cao cấp nhưng nhóm nghiên cứu đã cố gắng nghiên cứu để tạo ra sản
phẩm một cách hồn thiện nhất. Rất mong những đóng góp ý kiến của Hội đồng để sản
phẩm được chỉnh sửa và hoàn thiện hơn. Xin cảm ơn!

THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA – ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG.

Lưu hành nội bộ


2


CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI
Nội dung
1.1. Tổng quan về việc chuyển bệnh nhân hiện nay
1.1.1. Ảnh hưởng của việc chuyển bệnh nhân đối với nhân viên y tế và người
bệnh
1.1.2. Những nguyên tắc chung khi chuyển bệnh nhân
1.2. Những nghiên cứu về các phương pháp chuyển bệnh nhân
1.2.1. Những phương pháp chuyển bệnh nhân hiện nay
1.2.1.1. Phương pháp chuyển bệnh nhân thủ công (bằng tay)
1.2.1.2. Những phương pháp đánh giá tác động lên đội ngũ nhân viên y tế và
bệnh nhân bằng phương pháp chyển bệnh nhân thủ công (bằng tay)
1.2.2. Thiết bị chuyển bệnh nhân bán tự động và những thành tựu trong việc phát
triển thiết bị giường chuyển bệnh nhân
1.3. Phân tích ưu nhược điểm cịn tồn tại và rút ra phương án cho đề tài

THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA – ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG.

Lưu hành nội bộ


3
1.1.

Tổng quan về việc chuyển bệnh nhân hiện nay

1.1.1.

Ảnh hưởng của việc chuyển bệnh nhân đối với nhân viên y tế và người

bệnh

Trong môi trường y tế hiện nay, tỷ lệ chấn thương cơ xương khớp ở nhân viên y tế
cao hơn so với hầu hết những nghề nghiệp khác (theo Cục thống kê Lao động năm 2016).
Theo nghiên cứu của Davis & Kotowski vào năm 2015; nghiên cứu của Holtermann và
cộng sự vào năm 2013 cùng với nghiên cứu của Smedley và cộng sự năm 2003 thì hầu
như các chấn thương này đến từ việc di chuyển bệnh nhân bằng phương pháp thủ công
[1]. Phương pháp chuyển bệnh nhân theo cách thủ công sẽ khiến người lao động phải
sử dụng sức lực nhiều hơn, có thể gây ra những nguy cơ chấn thương vùng thắt lưng và
những vùng cơ xương khớp cho đội ngũ nhân viên y tế tham gia vào công việc di
chuyển bệnh nhân. Theo nghiên cứu của Karus và cộng sự năm 2002; nghiên cứu của
Lavender và cộng sự năm 2007; nghiên cứu của Martimo và cộng sự năm 2008 cùng
với nghiên cứu của Warming và cộng sự năm 2008 thì việc áp dụng những kỹ thuật di
chuyển bệnh nhân bằng phương pháp thủ công sẽ không làm giảm nguy cơ này. Nghiên
cứu của Water năm 2007 đã xác định rằng khối lượng 35lbs (gần 16kg) sẽ là một khối
lượng an toàn khi nâng hoặc di chuyển một vật thể đối với cơ thể con người [1].
Những người thường xuyên làm những công việc di chuyển bệnh nhân như vậy
thường có xu hướng thực hiện việc đẩy và kéo theo bệnh nhân theo phương nằm ngang
nhiều hơn là việc nâng bệnh nhân lên khỏi mặt đất. Đối với mơi trường y tế thì việc
chuyển bệnh nhân trong một ngày có thể lên đến 12 lần chuyển bệnh và 6 lần hỗ trợ thay
đổi vị trí bệnh nhân trong một ngày [2]. Với công việc thường xuyên như vậy sẽ ảnh
hưởng rất lớn đến sức khỏe và công việc của nhân viên y tế.
Gần đây, dữ liệu từ cơng ty tư vấn rủi ro tồn cầu AON cho thấy rằng số lượng
nhân viên y tế sử dụng phương pháp chuyển bệnh nhân bằng tay truyền thống sẽ gây
nên những chấn thương cơ xương khớp là gần gấp đôi so với số lượng nhân viên y tế sử
dụng những thiết bị chuyển bệnh chuyên dụng [1]. Và tư thế bệnh nhân thường gặp nhất
khi thực hiện công việc chuyển bệnh là tư thế bệnh nhân nằm ngửa. Vì vậy, khi thực
hiện thao tác nâng hoặc di chuyển bệnh nhân giờ đây sẽ ưu tiên sử dụng những thiết bị
máy móc hỗ trợ cho đội ngũ nhân viên y tế.

THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA – ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG.


Lưu hành nội bộ


4

Hình 1.1- Chuyển bệnh là một hoạt động nguy cơ cao gây rối loạn cơ xương
khớp cho các trợ lý điều dưỡng tại Bệnh viện [3]
Không chỉ ảnh hưởng đến đội ngũ nhân viên y tế mà việc chuyển bệnh nhân này
cịn có tác động tiêu cực đến bệnh nhân. Chẳng hạn như những bệnh không thể tự di
chuyển hoặc khơng được di chuyển thì việc chuyển bệnh này đơi khi sẽ gây ra những
đau đớn cho họ và nghiêm trọng hơn sẽ dẫn đến những chấn thương hoặc ảnh hưởng
đến sức khỏe của bệnh nhân. Vì vậy, phương pháp chuyển bệnh này cần phải được loại
bỏ và thay thế bằng những phương pháp khác tiện lợi và ít ảnh hưởng đến sức khỏe của
con người hơn. Nhưng trước khi thực hiện cơng việc chuyển bệnh nhân thì đề phải có
những ngun tắc để đám bảo an tồn cho người bệnh, những nguyên tắc này sẽ được
giới thiệu trong mục 1.1.2 dưới đây.
1.1.2.

Những nguyên tắc chung khi chuyển bệnh nhân

Việc chuyển bệnh nhân là một trong các kỹ thuật điều dưỡng cơ bản. Việc chuyển
bệnh nhân phải bảo đảm yêu cầu đúng kỹ thuật để hạn chế chấn thương cho nhân viên
y tế, bảo đảm sự an toàn trong quá trình chuyển bệnh và mang lại sự thoải mái cho bệnh
nhân. Và để đáp ứng những yêu cầu nêu trên thì nhân viên y tế phải nắm vững những
quy tắc, kỹ thuật cũng như phương pháp chuyển bệnh nhân và bảo đảm thành thạo những
kỹ năng đó khi làm việc trong mơi trường thực tế. Những ngun tắc được trình bày
dưới đây như sau:
- Chỉ được di chuyển bệnh nhân khi có chỉ định, phải ghi rõ thời gian di chuyển,
đồng thời mang đầy đủ hồ sơ bệnh án giao cho nơi mà bệnh nhân được chuyển đến.
- Đảm bảo nhẹ nhàng, cẩn thận khi di chuyển, nhất là đối với những bệnh nhân có

bệnh nền nặng như bệnh nhân bị tim, phổi hoặc những bệnh nhân mới phẫu thuật, gãy
cột sống, gãy xương đùi… để bệnh nhân khỏi bị đau đớn, khó chịu thêm.
- Trước khi vận chuyển, kiểm tra phương tiện vận chuyển đã đạt yêu cầu hay chưa.
THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA – ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG.

Lưu hành nội bộ


5
- Khi chuyển bệnh nhân từ phòng này sang phòng khác hay đưa đi xét nghiệm phải
chuẩn bị hồ sơ đầy đủ trước. Nếu di chuyển bệnh nhân sang phòng khác phải báo trước
cho khoa, phòng sẽ chuyển đến biết để chuẩn bị đón tiếp bệnh nhân...
- Khi di chuyển bệnh nhân đi nơi khác phải đắp chăn hoặc vải để giữ ấm cho bệnh
nhân nếu trời lạnh, không để mưa, nắng ảnh hưởng đến bệnh nhân.
- Chuyển bệnh nhân đi bệnh viện khác hoặc đi hội chẩn, đi khám chuyên khoa phải
mang theo đầy đủ thuốc men dụng cụ cấp cứu và những vật dụng cần thiết (nước, cốc,...).
- Di chuyển bệnh nhân bằng cáng, xe lăn, ô tô phải có nệm lót để bệnh nhân được
nằm hoặc ngồi êm ái, di chuyển nhẹ nhàng.
- Khi chuyển bệnh nhân đến khoa phòng mới phải bàn giao bệnh nhân cho điều
dưỡng trưởng khoa mới.
- Khi trở về phải báo cáo tồn bộ diễn biến với điều dưỡng trưởng khoa mình.
Từ những nguyên tắc trên cho ta thấy rằng khi hỗ trợ di chuyển cho bệnh nhân,
cần nắm vững yêu cầu kĩ thuật và những phương pháp hỗ trợ bệnh nhân đúng cách, vừa
để tránh những chấn thương cho bản thân vừa giúp cho bệnh nhân có được sự thoải mái
và hạn chế những đau đớn khơng đáng có trong khi di chuyển bệnh nhân. Tiếp theo, tác
giả sẽ giới thiệu về những phương pháp chuyển bệnh nhân đã và đang được ứng dụng
hiện nay.
1.2.

Những nghiên cứu về các phương pháp chuyển bệnh nhân


1.2.1.

Những phương pháp chuyển bệnh nhân hiện nay

Với tình hình chuyển bệnh nhân hiện này thì ta sẽ có hai phương pháp chính, đó là
phương pháp chuyển bệnh nhân bằng tay và phương pháp chuyển bệnh nhân bằng thiết
bị chuyển bệnh nhân bán tự động.
1.2.1.1. Phương pháp chuyển bệnh nhân thủ công (bằng tay)
Trước khi khoa học công nghệ tiên tiến được ứng dụng vào y tế thì những phương
pháp di chuyển bệnh nhân bằng tay đã được ứng dụng rất nhiều. Với tình hình chuyển
bệnh hiện nay thì những phương pháp chuyển bệnh thủ cơng vẫn cịn được áp dụng khi
công nghệ chưa thể đáp ứng cho những tình huống địi hỏi sự hỗ trợ trực tiếp từ nhân
viên y tế. Các phương pháp vận chuyển bệnh nhân bằng phương pháp thủ cơng gồm có
những cách sau đây:

THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA – ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG.

Lưu hành nội bộ


6
a.

Di chuyển bệnh nhân từ giường sang xe lăn khi bệnh nhân bị hạn chế

một phần khả năng di chuyển
- Việc chuyển bệnh nhân ở trường hợp này hầu như chỉ cần một điều dưỡng và
được thực hiện bằng cách đặt xe lăn hoặc ghế cách giường khoảng 1m, ngược đầu với
bệnh nhân và ở phía bên mạnh hơn của bệnh nhân. Chốt giường và xe lăn. Nếu bệnh

nhân nhìn kém phải giải thích vị trí của xe lăn và nếu có thể để tay bệnh nhân lên đó để
tăng cảm giác an toàn cho bệnh nhân. Cách thức hỗ trợ bệnh nhân được thể hiện trong
Hình 1.2 dưới đây.
- Tiếp theo đặt bệnh nhân ở tư thế nằm ngửa. Nâng đầu giường lên để bệnh nhân
ở vị trí ngồi, nâng từ từ để bệnh nhân khơng bị chóng mặt. Giúp bệnh nhân ngồi dậy,
đưa một tay dưới chân của bệnh nhân và tay kia phía sau lưng. Đưa chân bệnh nhân qua
một bên của giường, trong khi đó quay cơ thể của bệnh nhân để bệnh nhân ngồi ở góc
giường với chân bng thõng.
- Cho bệnh nhân ngồi nghỉ ngơi vài phút để phòng bệnh nhân bị hạ huyết áp. Nâng
đỡ bệnh nhân nếu bệnh nhân cảm thấy chóng mặt.

Hình 1.2- Di chuyển bệnh nhân từ giường sang xe lăn. (Nguồn: Internet)
- Thông báo cho bệnh nhân rằng họ sẽ được giúp để đứng lên bằng các hô
“1…2…3… Đứng!”
- Đếm lại 1…2…3 để giúp bệnh nhân thẳng gối, giúp đỡ để bệnh nhân đứng thẳng.
- Đứng sát vào bệnh nhân và đưa bệnh nhân qua ghế. Hướng dẫn bệnh nhân đặt
hai tay lên thành ghế.
-

Cho bệnh nhân ngồi xuống, đảm bảo an toàn và thoải mái cho bệnh nhân, che
chắn cho bệnh nhân và vận chuyển đến nơi cần đến.

THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA – ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG.

Lưu hành nội bộ


7
b.


Di chuyển bệnh nhân từ giường sang xe lăn đối với bệnh nhân không tự

di chuyển được
Đối với trường hợp bệnh nhân khơng tự di chuyển được thì ở cả hai phương pháp
một người và hai người, ta đều phải thực hiện bước đầu tiên tương tự đối với phương
pháp di chuyển bệnh nhân sang xe lăn ở trên là đặt xe lăn hoặc ghế cách giường khoảng
1m, ngược đầu với bệnh nhân. Chốt giường và xe lăn. Nếu bệnh nhân nhìn kém phải
giải thích vị trí của xe lăn, và nếu có thể để tay bệnh nhân lên đó để tăng cảm giác an
toàn cho bệnh nhân và sau đó sẽ làm những bước tiếp theo.
Phương pháp một người
- Để bệnh nhân ở tư thế nằm ngửa.
- Người điều dưỡng đứng cạnh giường bệnh nhân, chân hơi dạng, cúi sát bệnh
nhân, một tay luồn dưới cổ, một tay luồn dưới khoeo chân bệnh nhân. Bệnh nhân ôm
lấy cổ điều dưỡng.
- Điều dưỡng nhấc bổng bệnh nhân lên, quay 180 độ, đặt nhẹ nhàng bệnh nhân lên
xe lăn.
- Che chắn cho bệnh nhân và vận chuyển đến nơi cần đến.
Phương pháp này tương tự với phương pháp di chuyển bệnh nhân từ giường sang
xe lăn ở mục 1.1.2.2 a
Phương pháp hai người
- Hai điều dưỡng đứng cạnh một bên giường.
- Một điều dưỡng luồn một tay dưới gáy bệnh nhân, một tay dưới thắt lưng.
- Điều dưỡng thứ hai một tay luồn dưới mông, một tay luồn dưới khoeo chân bệnh
nhân.
- Theo nhịp 1, 2, 3 cùng nâng bệnh nhân lên, quay 180 độ, đặt bệnh nhân nhẹ nhàng
lên xe lăn.
- Che chắn cho bệnh nhân và vận chuyển đến nơi cần đến.
Phương pháp hai người thực hiện với dây nịt
Đối với phương pháp này thì sẽ thực hiện giống như cách di chuyển bệnh nhân qua
xe lăn, nhưng ở đây sẽ cần hai người tham gia và dụng cụ cần thiết là dây nịt để cố định

bệnh nhân làm tăng sự an tồn như trong Hình 1.3

THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA – ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG.

Lưu hành nội bộ


8
- Để giường ở tư thế thích hợp và chốt lại.
- Để xe lăn gần giường, ở góc 45o với chỗ ngồi đối diện về phía giường. Chốt khố
bánh xe lại.
- Giúp bệnh nhân ngồi dậy.
- Bệnh nhân đặt tay trên giường hoặc trên vai của người điều dưỡng 1.
- Người điều dưỡng 1 đứng trước bệnh nhân giữ hai bên thắt lưng.
- Người điều dưỡng 2 đứng giữa xe lăn và giường, và giữ chặt dây nịt ở lưng bệnh
nhân.
- Người điều dưỡng 1 thông báo cho bệnh nhân chuẩn bị để di chuyển khi đếm "1,
2, 3, nâng lên".
- Người điều dưỡng 1 ra hiệu "1, 2, 3, nâng lên" cả hai người phụ nâng và quay
bệnh nhân cùng lúc, sau đó hạ bệnh nhân xuống xe lăn.
- Đảm bảo an toàn và thoải mái cho bệnh nhân, che chắn cho bệnh nhân và vận
chuyển đến nơi cần đến.

Hình 1.3- Phương pháp di chuyển bệnh nhân bằng dây nịt. (Nguồn: Internet)
c.

Di chuyển bệnh nhân từ giường sang cáng

Phương pháp để bệnh nhân tự trườn
- Áp dụng trong trường hợp bệnh nhân có thể tự di chuyển được.

- Hai điều dưỡng khiêng 2 đầu cáng đứng sát thành giường bệnh nhân.
- Bệnh nhân tự trườn sang cáng.

THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA – ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG.

Lưu hành nội bộ


9

Hình 1.4- Phương pháp để bệnh nhân tự trườn. (Nguồn: Internet)

Phương pháp 3 người
- Đặt cáng cách giường 1m ngược đầu với bệnh nhân.
- Ba người điều dưỡng đứng bên giường phía đặt cáng theo thứ tự từ cao đến thấp,
người cao nhất ở phía đầu bệnh nhân và người thấp nhất ở phía chân bệnh nhân.
- Điều dưỡng 1 luồn một tay dưới gáy, một tay dưới lưng bệnh nhân.
- Điều dưỡng 2: một tay đỡ dưới thắt lưng, một tay dưới mông bệnh nhân.
- Điều dưỡng 3: một tay đỡ dưới đùi, một tay đỡ cẳng chân bệnh nhân.Theo nhịp
1, 2, 3 cùng nhấc bổng bệnh nhân lên, quay một góc 180 độ, đặt nhẹ bệnh nhân xuống
cáng như trong Hình 1.5

Hình 1.5- Phương pháp 3 người. (Nguồn: Internet)
Phương pháp 4 người
- Một điều dưỡng lên xe đón cáng
- Hai điều dưỡng khiêng cáng lại gần xe, đưa phía đầu của bệnh nhân lên trước.
- Điều dưỡng trên xe đón cáng.
- Điều dưỡng di chuyển đầu của bệnh nhân và điều dưỡng thứ tư lên xe đỡ cáng
và cùng người ở trên chuyển nốt cáng vào xe.
d.


Di chuyển bệnh nhân xuống oto bằng cáng

Phương pháp 3 người
THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA – ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG.

Lưu hành nội bộ


10
- Hai điều dưỡng ở dưới, một điều dưỡng ở trên xe.
- Điều dưỡng ở trên xe tháo dây cố định cáng nếu có.
- Một trong hai điều dưỡng đứng phía dưới và chuyển phía chân cáng.
- Điều dưỡng trên xe chuyển phía đầu cáng.
- Điều dưỡng cịn lại đỡ đầu cáng khi cáng ra hết sàn xe.
- Khiêng cáng đi.

Hình 1.6- Phương pháp di chuyển bệnh nhân xuống oto bằng cáng (Nguồn:
Internet)
Phương pháp 4 người
- Hai điều dưỡng trên xe chuyển cáng xuống và đưa chân bệnh nhân xuống trước.
- Hai điều dưỡng đứng ở dưới đất đỡ cáng khi cáng đưa ra ngoài xe.
- Khi cáng chuyển gần hết, một điều dưỡng trên xe xuống đỡ cáng do người trên
xe chuyển tiếp cho.
e.

Kỹ thuật khiêng cáng

Khiêng cáng 2 người
- Hai người ngồi, chân quỳ chân co. Người đi trước nâng đầu bệnh nhân, người chỉ

huy đi sau khiêng phía chân bệnh nhân. Người chỉ huy ra khẩu lệnh hai người cùng đứng
lên khiêng cáng đi như trong Hình 1.7

Hình 1.7- Kỹ thuật khiêng cáng 2 người. (Nguồn: Internet)
Khiêng cáng 3 người

THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA – ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG.

Lưu hành nội bộ


11
- Tương tự với cách khiêng cáng 2 người. Người thứ 3 đứng phía ngồi bên trái
bệnh nhân, là người chỉ huy và để thay đổi với 2 người khiêng.
Khiêng cáng 4 người
- Mỗi điều dưỡng đứng ngoài một tay cáng và cùng hô hiệu lệnh nâng và chuyển
bệnh nhân như trong Hình 1.8. Ngồi ra phương pháp này cịn được áp dụng trong các
điều kiện cấp cứu ở những vùng có địa hình khó khăn, có thể sử dụng máy bay cứu
thương để vận chuyển bệnh nhân [4].

Hình 1.8- Kỹ thuật khiêng cáng an toàn. (Nguồn: Internet)
Đối với phương pháp chuyển bệnh truyền thống ở trong Hình 1.9a, hình thức
chuyển bệnh này cần sự tham gia từ 4-5 người để di chuyển bệnh nhân sang giường bên
cạnh trên ga giường. Cách thức di chuyển bệnh nhân này sẽ gây tốn nhân lực tham gia
và sẽ tạo nên sự thiếu chuyên nghiệp trong môi trường bệnh viện. Đối với những bệnh
nhân vừa trải qua những ca phẫu thuật lớn và đang cần nghỉ ngơi cũng như hạn chế
những tác động ở mức tối đa thì phương pháp di chuyển bệnh nhân như thế này sẽ gây
những ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe người bệnh. Những ảnh hưởng đó khơng chỉ
dừng lại ở việc ảnh hưởng đến bệnh nhân mà còn mang đến những nguy cơ gây chấn
thương cơ - xương khớp cho đội ngũ nhân viên y tế [3]. Việc hỗ trợ thay đổi tư thế

thường xuyên cho người bệnh sẽ dễ dẫn đến những chấn thương cơ- xương khớp cho
người thực hiện. Ở những bệnh viện lớn thì công việc này sẽ xảy ra tối thiểu 15 lần/
ngày đối với những điều dưỡng [2]. Những vùng cơ dễ chấn thương nhất thường gặp là
đau lưng dưới hoặc những vùng cơ thường xuyên chịu lực tác động. Để hạn chế những
vấn đề trên thì khi di chuyển bệnh nhân, ta sẽ cần nghiên cứu một thiết bị có độ ma sát
thấp và di chuyển bệnh nhân sang giường bên cạnh như trong Hình 1.9b. Kỹ thuật và tư
thế kéo bệnh nhân đúng sẽ giảm được những chấn thương lên bệnh nhân [1]. Phương
pháp này sẽ giảm bớt lực kéo của nhân viên y tế nhờ vào chất liệu giảm ma sát của thiết
bị. Bảng rút nhựa plastic hoặc nilon sẽ thay thế chất liệu ga vải cotton truyền thống [5].
THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA – ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG.

Lưu hành nội bộ


12

Hình 1.9- Các hình thức chuyển bệnh cơ bản
a)
b)

Cách hỗ trợ truyền thống bằng tay với sự tham gia của nhiều người
Phương pháp sử dụng tấm kéo để giảm ma sát và lực kéo của nhân viên
y tế

Hình 1.10 là ảnh một tấm trượt chất liệu bằng nilon đã được một nhóm nghiên cứu
tại Thái Lan thiết kế để sử dụng trong quá trình chuyển bệnh nhân.

Hình 1.10- Tấm trượt chất liệu bằng nilon [2]
Đối với đội ngũ y tế, khi di chuyển bệnh nhân cần nắm vững những kỹ thuật và
trình tự thực hiện những phương pháp này để vừa bảo vệ sức khỏe, vừa tránh xảy ra

những chấn thương khơng đáng có. Đồng thời, vừa giúp cho bệnh nhân có được sự thoải
mái trong q trình chữa bệnh và di chuyển, vừa tạo tinh thần tốt cho người bệnh, giúp
người bệnh hồi phục sức khỏe nhanh hơn.

THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA – ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG.

Lưu hành nội bộ


13
1.2.1.2. Những phương pháp đánh giá tác động lên đội ngũ nhân viên y tế và bệnh
nhân bằng phương pháp chuyển bệnh nhân thủ cơng (bằng tay)
Việc đánh giá tính hiệu quả của thiết bị được đánh giá thông qua mẫu đánh giá
nhanh RULA (Rapid Upper Limb Assessment), mẫu khảo sát này được Mc Atamney
phát triển vào năm 2005, mẫu đánh giá này được coi như một trong những phương pháp
đánh giá chứng rối loạn chi trên liên quan đến cơng việc. Mẫu đánh giá này cịn đưa ra
những khuyến cáo về mức độ ảnh hưởng của tư thế chuyển bệnh đối với đội ngũ y tế
khi thực hiện việc chuyển bệnh nhân. Cách thức đánh giá của mẫu khảo sát RULA được
thể hiện trong Hình 1.11

Hình 1.11- Mẫu khảo sát rồi loạn chi trên RULA được ứng dụng trong môi
trường làm việc [6]
Một nghiên cứu khác trong tài liệu [7] đánh giá hiệu suất của tám thiết bị chuyển
bệnh nhân cải tiến hiện có trên thị trường so với phương pháp bảng rút truyền thống
trong các cơ sở y tế thông qua sự đánh giá phản hồi chủ quan của nhân viên y tế thực sự
sử dụng thiết bị theo mẫu Borg CR10. Năm tiêu chí được đưa ra để khảo sát tại tám đơn
vị y tế gồm có: sự thoải mái, tính dễ sử dụng, nguy cơ xảy ra thương tích được nhận
thấy, hiệu quả về thời gian và sự an tồn của bệnh nhân như trong Hình 1.12. Kết quả
THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA – ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG.


Lưu hành nội bộ