CHUYÊN ĐỀ 6:
KIẾN THỨC & KỸ NĂNG CẦN THIẾT KHI
THÀNH LẬP DOANH NGHIỆP
Thuyết trình: TS. Thái Lâm Tồn
(Chủ tịch HĐQT – Viện MeKong)
www.vienmekong.edu.vn
www.thailamtoan.com
Email:
NỘI DUNG:
Thủ tục pháp lý thành lập DN.
Giai đoạn tiền thành lập DN.
8 vấn đề cần quan tâm khi thành lập DN
1) Thủ tục pháp lý thành lập DN:
Thủ tục thành lập DN theo luật DN năm 2005 gồm:
- Người có ý định thành lập DN nộp hồ sơ đăng ký tại các cơ quan có
thẩm quyền và chịu trách nhiệm về tính chính xác, trung thực của
nội dung hồ sơ.
- Cơ quan chức năng sẽ xem xét hồ sơ đăng ký thành lập DN và cấp
giấy chứng nhận trong thời hạn 10 ngày làm việc kể từ ngày nhận
hồ sơ, nếu từ chối thì thơng báo bằng văn bản.
- Cơ quan đăng ký KD xem xét và chịu trách nhiệm về tính hợp lệ
của hồ sơ khi cấp giấy chứng nhận đăng ký KD.
- Thời hạn cấp giấy chứng nhận đăng ký KD gắn với dự án đầu tư cụ
thể thực hiện theo qui định của pháp luật về đầu tư.
Tùy vào từng loại hình DN mà các bạn chuẩn bị các giấy tờ (Cty
TNHH, DN tư nhân, Cty CP, Cty LD, Viện): tư vấn diễn đàn.
2) Giai đoạn tiền thành lập DN:
1. Các bạn trẻ khởi nghiệp, các nhà đầu tư thường có khuynh hướng
tập trung vào các vấn đề thương mại khác của DN như:
Tìm hiểu thị hiếu khách hàng tiềm năng.
Chọn địa điểm kinh doanh.
Tìm nguồn vốn.
Nguồn nhân lực.
Nguồn cung cấp để phục vụ cho dự án kinh doanh,...
2. Chuẩn bị tốt đầu vào (input) và đầu ra (out-put),… mà mình có
lợi thế nhất.
3) 10 vấn đề cần quan tâm khi thành lập DN:
1. Cần xác định ngành nghề KD cho DN:
Việc này rất quan trọng vì ngồi thủ tục đăng ký KD thông thường, ở một
số loại ngành nghề, các nhà đầu tư cịn phải xin thêm giấy phép KD, phải
có chứng chỉ hành nghề, hoặc phải đáp ứng thêm một số điều kiện đặc thù
của ngành nghề đó mà pháp luật quy định cũng như phải thực hiện đúng
các điều kiện đó trong suốt q trình hoạt động KD.
Hiện nay pháp luật DN quy định 3 loại hình của ngành nghề KD chính mà
địi hỏi nhà đầu tư phải thỏa mãn thêm một số yêu cầu đối với việc đăng ký
KD, đó là:
- (i) các ngành, nghề kinh doanh có điều kiện,
- (ii) các ngành, nghề kinh doanh phải có vốn pháp định.
- (iii) các ngành, nghề kinh doanh phải có chứng chỉ hành nghề.
Các bạn cần phải chắc chắn là mình có thể thỏa mãn các điều kiện pháp lý để
có thể xin được giấy chứng nhận đăng ký KD trước thay vì lo tập trung cho
các cơng việc khác mà phải tốn kém chi phí. Vd: đặt cọc thuê nhà, thuê
mướn NV rồi cuối cùng nhận ra là mình chưa đủ điều kiện KD theo quy
định của PL.
3) 10 vấn đề cần quan tâm khi thành lập DN (tt):
2. Cần xác định nguồn vốn điều lệ:
Các bạn cũng cần xác định rõ loại tài sản nào mà nhà đầu tư sẽ dùng để
góp vốn thành lập doanh nghiệp (ví dụ như tiền đồng, ngoại tệ, vàng, cổ
phiếu, bất động sản, động sản...).
Riêng đối với tài sản góp vốn khơng phải là tiền đồng, ngoại tệ tự do
chuyển đổi, vàng thì cần phải được các thành viên, cổ đông sáng lập
hoặc tổ chức định giá chuyên nghiệp định giá, để làm cơ sở cho việc góp
vốn và hạch toán kế toán, thuế của DN.
Các nhà đầu tư cần thiết phải trao đổi với nhau để thống nhất phương
thức định giá và tổ chức định giá trước khi thành lập doanh nghiệp hay
thậm chí là tự thỏa thuận định giá với nhau - và có thể đưa vào trong
hợp đồng/thỏa thuận thành lập DN.
Việc này nhằm tránh trường hợp sau khi DN được thành lập xong,
nhưng các bên không thỏa thuận được với nhau về phương thức định
giá hay tổ chức định giá hoặc là giá trị của tài sản góp vốn, gây đình trệ
hoạt động kinh doanh của DN.
3) 10 vấn đề cần quan tâm khi thành lập DN (tt):
3. Cần xác định số lượng thành viên góp vốn và loại hình DN:
Số lượng các thành viên góp vốn cũng ảnh hưởng đến loại hình DN và cơ cấu tổ
chức của DN sau này.
Nếu chỉ có một nhà đầu tư duy nhất, loại hình DN sẽ có thể là DN tư nhân với cơ
chế quản lý là chủ DN, hay là công ty TNHH một thành viên đối với trường hợp
nhà đầu tư là tổ chức với cơ chế quản lý có thể là hội đồng thành viên (nếu có từ hai
người đại diện theo ủy quyền trở lên) hay chủ tịch công ty (nếu chỉ có một người đại
diện theo ủy quyền) hay chủ tịch công ty nếu nhà đầu tư là cá nhân.
Nếu có từ hai nhà đầu tư trở lên thì các nhà đầu tư sẽ chọn lựa giữa việc thành lập
công ty TNHH hai thành viên trở lên (có hội đồng thành viên) hay cơng ty cổ phần
(có hội đồng quản trị và đại hội đồng cổ đơng).
Mỗi loại hình DN và cơ cấu quản lý có những thuận lợi (ví dụ như thay đổi cổ đơng
sở hữu dưới 5% tổng số cổ phần của công ty cổ phần không phải thay đổi giấy
chứng nhận đăng ký KD, công ty CP có thể phát hành trái phiếu, chỉ cần một nhà
đầu tư là đã có thể thành lập cơng ty TNHH) và những khó khăn (ví dụ như cơng ty
CP thì các cổ đơng sáng lập khơng được chuyển nhượng cổ phần trong ba năm đầu
thành lập, công ty cổ phần phải có ít nhất ba cổ đơng sáng lập, lương trả cho chủ
DN tư nhân không được coi là chi phí hợp lý, hợp lệ của DN tư nhân).
3) 10 vấn đề cần quan tâm khi thành lập DN (tt):
4. Cần lựa chọn tên cho doanh nghiệp:
Đặt tên cho DN cũng như đặt tên cho đứa con tinh thần của
mình. Nó là thương hiệu của DN, mà từ nó có thể mang đến
thành cơng hay thất bại cho DN. Hiện tại pháp luật cho phép
đặt tên cho DN có thể là tên tiếng Việt, tên tiếng nước ngồi
(nếu có), tên viết tắt.
Tuy nhiên, việc đặt tên cho DN cần phải đáp ứng một số quy
định cũng như không được trùng với tên của những DN cùng
ngành nghề đã đăng ký trước đó trong phạm vi tồn quốc.
3) 10 vấn đề cần quan tâm khi thành lập DN (tt):
5. Cần xác định địa điểm kinh doanh của doanh nghiệp:
Địa điểm KD của DN bao gồm địa điểm trụ sở chính của DN thành lập và
cả địa điểm của các cơ sở KD của DN (nếu có). Mặc dù quy định về đăng
ký KD được áp dụng thống nhất theo Luật DN 2005 và các văn bản hướng
dẫn thi hành, nhưng trên thực tế, xuất phát từ đặc thù riêng biệt mà ở địa
phương có thể có những hạn chế, hay những điều kiện nhất định mà DN ở
đó phải tuân theo.
Vd: Gần đây Sở GTVT Tp.HCM đang cho lấy ý kiến một số sở, ngành liên
quan trước khi trình UBND TP chính thức ban hành danh mục các tuyến
đường, đoạn đường, thậm chí cả một khu vực tạm ngưng không cấp giấy
chứng nhận đăng ký KD các loại hình dịch vụ, thương mại tập trung đông
người như siêu thị, nhà hàng, trung tâm tiệc cưới, trung tâm thương mại,
trung tâm đào tạo...
Do đó, việc kiểm tra xem địa điểm KD dự kiến có được cơ quan cấp phép
địa phương chấp thuận hay không trước khi thương lượng thuê nhà cũng
rất quan trọng mà nhà đầu tư cần lưu tâm trước khi nộp hồ sơ đăng ký
KD.
3) 10 vấn đề cần quan tâm khi thành lập DN (tt):
6. Cần có hợp đồng/thỏa thuận thành lập doanh nghiệp:
Hợp đồng/thỏa thuận thành lập DN là hết sức quan trọng và cần thiết đối với
trường hợp DN do nhiều nhà đầu tư tham gia. Tuy nhiên, hiện nay, chỉ đối với
loại hình LD giữa nhà đầu tư trong nước và nhà đầu tư nước ngồi thì hợp
đồng LD mới được yêu cầu phải có trong hồ sơ đăng ký KD mà thôi.
Tuy vậy, ngay cả với những trường hợp hồ sơ đăng ký KD khơng có u cầu
thì các nhà đầu tư cũng nên lập hợp đồng hoặc thỏa thuận thành lập DN để có
thể xác định quyền và nghĩa vụ của từng nhà đầu tư, tránh những tranh chấp
khơng đáng có sau này.
Hợp đồng hoặc thỏa thuận này sẽ bao gồm những quyền và nghĩa vụ của từng
bên trong quá trình chuẩn bị thành lập DN cho đến khi bắt đầu tiến hành đăng
ký KD và ở giai đoạn DN mới thành lập, xử lý trường hợp DN không thể thành
lập được... những vấn đề mà điều lệ mẫu của cơ quan cấp phép của địa phương
khơng quy định (ví dụ như các thỏa thuận chuyển nhượng vốn giữa các thành
viên góp vốn, cổ đơng sáng lập trong tương lai; vấn đề bảo mật thông tin giữa
các nhà đầu tư; những cam kết riêng lẻ về những vấn đề hợp tác đầu tư giữa
các bên trong tương lai...).
3) 10 vấn đề cần quan tâm khi thành lập DN (tt):
7. Xây dựng cơ sở dữ liệu khách hàng ngay từ thời kỳ đầu:
Thành công của DN phụ thuộc rất lớn vào KH, nhất là những KH
trung thành. Thông qua các hoạt động nghiên cứu thị trường, bạn
đã chắc chắn rằng có một số lượng KH nhất định sẽ cần đến
SP/DV mà công ty tương lai của bạn cung cấp. Vậy cụ thể họ là
ai? Hãy lên danh sách những KH tiềm năng đầu tiên trước khi
bạn chuẩn bị thành lập công ty.
3) 10 vấn đề cần quan tâm khi thành lập DN (tt):
8. Dịch vụ điện tử:
Máy vi tính, website, dịch vụ thư điện tử… Bạn đã chuẩn bị những thứ
này chưa? Có lẽ ngày nay các tiện ích này không thể thiếu trong các
công ty, cho dù công ty của bạn chỉ có một giám đốc với vài nhân viên
làm việc bán thời gian.
3) 10 vấn đề cần quan tâm khi thành lập DN (tt):
9. Những điều không mong đợi:
Chúng ta luôn hi vọng những điều tốt đẹp nhất, song cũng cần phải
phịng ngừa những việc tệ hại có thể xảy ra như vấn nạn ngập đường
vào mùa mưa, sự cố hỏa hoạn, thiên tai, trộm cướp… Hãy trù bị tất cả
để khi những điều bất trắc xảy ra, chúng ta đã có phương cách đối phó
chủ động nhất, đồng thời hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do nó gây
ra.
3) 10 vấn đề cần quan tâm khi thành lập DN (tt):
10. Tri thức là sức mạnh:
Bạn hãy cố gắng tìm hiểu tối đa về ngành nghề KD mà bạn sẽ tiến hành
trong tương lai bằng cách dành ra ít nhất 20 phút mỗi ngày cho công
việc này. Nếu làm được như vậy thì chỉ trong vịng một năm bạn đã có
thể biết được hơn 75% những cá nhân hoặc cơng ty hoạt động trong
ngành đó. Làm thế nào để đánh giá những kiến thức mà bạn đã thu
thập đã “đủ” hay chưa? Đó là khi bạn có thể nhìn thấy được ngày càng
nhiều những thách thức mà cơng ty sẽ phải vượt qua, cũng như những
cơ hội mà trước đây bạn chưa bao giờ biết đến.
3) 10 vấn đề cần quan tâm khi thành lập DN (tt):
QUAN TRỌNG NHẤT:
Và đây là lời khuyên cuối cùng khi doanh nghiệp của bạn bắt đầu đi vào
hoạt động: làm hài lịng khách hàng hơn những gì họ mong đợi. Đó là
điều mà bất cứ khách hàng nào cũng đều đòi hỏi ở doanh nghiệp, cho dù
doanh nghiệp đó có thuộc lĩnh vực hoạt động hay ngành nghề kinh
doanh nào chăng nữa.
BÍ QUYẾT KHỞI NGHIỆP
Q&A