Cập nhật thông báo các biện pháp SPS liên quan đến rau quả chế biến của một số thị trường trọng điểm 6 tháng đầu năm
2022
TS. Ngơ Xn Nam
Phó Giám đốc Văn phòng SPS Việt Nam
NỘI DUNG
1. Tổng hợp thông báo các biện pháp an toàn thực phẩm và an toàn
dịch bệnh động, thực vật (SPS) 6 tháng đầu năm 2022
2. Một số biện pháp SPS liên quan đến rau quả chế biến của một số
thị trường trọng điểm
3. Một số cảnh báo của thị trường EU đối với sản phẩm rau quả
I. Tổng hợp thơng báo các biện pháp an tồn thực phẩm và an toàn dịch bệnh động, thực vật (SPS) 6 tháng đầu
năm 2022
Hình 1. Tổng hợp thơng báo SPS của WTO có thể ảnh hưởng đến nơng sản xuất khẩu của Việt Nam 6 tháng đầu năm 2022
Tỷ lệ (%)
STT
Số thông báo Tỉ lệ (%)
So với 6 tháng đầu năm 2021, tổng số 460 thông báo, năm 2022 là 504 thông báo, tăng 9%.
Quốc gia/ khu vực
Số thông báo
1
Nhật Bản
83
16.47
2
Bra-xin
69
13.69
3
EU
47
9.33
4
Canada
43
8.53
5
Hoa Kỳ
39
7.74
6
Đài Loan
23
4.56
7
Asean
17
3.37
8
Hàn Quốc
12
2.38
9
Vương quốc Anh
10
1.98
10
Úc
10
1.98
11
Trung Quốc
1
0.20
12
Khác
150
29.76
Cộng
504
100
Hình 2. Tỷ lệ phần trăm số lượng thơng báo theo
lĩnh vực
S
Lĩnh vực
Số thông báo
T
Tỷ lệ (%)/504
thông báo
T
1
ATTP
266
52.78
2
BVTV
319
63.29
3
QLCL nông lâm thủy sản
61
12.10
4
Chăn nuôi
36
7.14
5
Thú Y
194
38.49
6
Công thương
63
12.50
Số thông báo
Tỉ lệ(%)/504 thông báo
II. Một số biện pháp SPS liên quan đến rau quả chế biến của một số thị trường trọng điểm
2.1. NHẬT BẢN
Quy định chung:
05 Luật: Luật bảo vệ thực vật; Luật quy đinh về hóa chất nơng nghiệp; Luật vệ sinh thực phẩm; Luật kiểm sốt
chất độc và chất có hại; Luật tiêu chuẩn nông nghiệp Nhật Bản.
Quy định về phụ gia thực phẩm.
Quy định về dư lượng hóa chất nơng nghiệp: Đối với việc hàng hóa khơng có MRLs chính thức hoặc tạm thời,
Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi (MHLW) thiết lập giới hạn chung về giới hạn tồn dư tối đa là 0,01ppm với hầu hết
các loại hóa chất.
Quy định về bao bì sản phẩm: Bao bì sản phẩm phải có thơng số kỹ thuật cho các loại nhựa tổng hợp, hộp kim
loại, thùng (bao bì) làm bằng thủy tinh, gốm, men, cao su phù hợp với quy định của MHLW
Cập nhật thơng tin từ tháng 01-6/2022:
Có 65 thơng báo lấy ý kiến và có hiệu lực liên quan đến mức dư lượng tối đa thuốc bảo vệ thực vật (MLR) và
thuốc thú y trong các sản phẩm thực phẩm. Trong đó có:
Thơng báo số: G/SPS/N/JPN/1017 của Nhật Bản, ngày thông báo: 09/5/2022;
Nội dung thông báo: Việc sửa đổi Luật Bảo vệ thực vật; Thời hạn cuối cùng nhận góp ý: 08/7/2022;
- Thông báo số G/SPS/N/JPN/905/Add.1 về Các sửa đổi Pháp lệnh thực thi Đạo luật Bảo vệ thực vật và các yêu
cầu liên quan đã được thông báo số G/SPS/N/JPN/905 vào ngày 17 tháng 12 năm 2021 và những sửa đổi này đã
được đăng trên Công báo Nhật Bản vào ngày 22 tháng 3 năm 2022. Các sửa đổi và yêu cầu bắt đầu có hiệu lực
vào ngày 23 tháng 3 năm 2022.
2.2. EU
Quy định về MRLs: Áp dụng quy định (EC) số 396/2005 của Nghị viện châu Âu và của Hội đồng ngày 23/02/2005
về mức dư lượng tối đa của thuốc trừ sâu trong hoặc trong thực phẩm và thức ăn chăn ni có nguồn gốc động, thực
vật và sửa đổi Chỉ thị của Hội đồng 91/414/EEC.
Mức độ kiểm soát chính thức: Theo quy định (EU) số 2019/1793 về việc áp dụng các biện pháp tạm thời kiểm soát
chính thức và biện pháp khẩn cấp một số thực phẩm được nhập khẩu vào EU.
Cập nhật thơng tin từ tháng 01-6/2022:
Có 25 thơng báo lấy ý kiến và có hiệu lực liên quan đến mức dư lượng tối đa thuốc bảo vệ thực vật (MLR) trong các
sản phẩm thực phẩm. Trong đó có:
- Thơng báo số G/SPS/N/EU/538 về tăng tần suất lấy mẫu kiểm tra dư lượng thuốc trừ sâu đối với một số quốc gia,
trong đó có Việt Nam (sản phẩm rau gia vị, hạt tiêu và đậu bắp chịu tần suất kiểm tra là 50%, từ ngày 06/01/2022;
- Thông báo số G/SPS/N/EU/542 Dự thảo Quy định thực thi của Ủy ban phê duyệt việc gia hạn sử dụng hoạt chất
bifenazate theo Quy định (EC) số 1107/2009. Tuy nhiên, cần bao gồm một số điều kiện và hạn chế nhất định (ví dụ
như hạn chế việc sử dụng các sản phẩm BVTV có chứa bifenazate đối với cây trồng trong nhà kính không dùng để ăn
và yêu cầu xác nhận thông tin). Các sản phẩm BVTV ủy quyền chứa bifenazate sẽ được xem xét dựa trên các điều
kiện và hạn chế trong quy định này. Các điều kiện và hạn chế dựa trên đánh giá đầu tiên về hoạt chất sử dụng trong
thuốc trừ sâu theo Quy định (EC) số 1107/2009. Hoạt chất này trước đã được phê duyệt sử dụng theo Chỉ thị
91/414/EEC, và Quyết định chỉ liên quan đến việc đưa hoạt chất ra thị trường.
- Thông báo số G/SPS/N/EU/441/Add.1 về áp dụng mức dư lượng tối đa cho dazomet, hexythiazox, metam và
methylisothiocyanate trong các sản phẩm nhất định
-Thông báo số: G/SPS/N/EU/547: Dự thảo Quy định thiết lập các gới hạn mức dư lượng tối đa đối với ochratoxin A trong
trái cây khô, trừ nho khô, một số sản phẩm từ cam thảo, các loại thảo mộc khô, một số thành phần thảo dược, một số loại
hạt có dầu, hạt dẻ cười và bột ca cao, đồ uống mạch nha không cồn, xi-rô chà là và các giảm thiểu tối đa mức ochratoxin A
trong quả nho khơ, cà phê rang và cà phê hịa tan.
- Thông báo số: G/SPS/N/EU/558: Dự thảo Quy định của Ủy ban (EU) No 231/2012 đưa ra các thông số kỹ thuật cho các
chất phụ gia thực phẩm được liệt kê trong Phụ lục II và III, Quy định (EC) No 1333/2008 của Nghị viện Châu Âu và Hội
đồng liên quan đến sự hiện diện của ethylene oxide trong phụ gia thực phẩm;
- Thông báo số G/SPS/N/EU/566: Dự thảo quy định hạ thấp mức tối đa hiện hành đối với arsen vơ cơ trong gạo (gạo đã
đánh bóng hoặc gạo trắng), hiện đã có mức EU ML được thiết lập theo Quy định (EC) số 1881/2006 và thiết lập mức tối
đa mới cho arsen vô cơ trong bột gạo, đồ uống làm từ gạo, cá, động vật giáp xác, nhuyễn thể hai mảnh vỏ, thức ăn cho trẻ
sơ sinh và trẻ nhỏ, nước hoa quả, nước hoa quả cô đặc, mật hoa và muối;
2.3. HOA KỲ
Luật về kiểm dịch thực vật 2000.
Luật hiện đại hóa an tồn thực phẩm Hoa Kỳ (2011) (Food Safety Modernization Act - FSMA): thay vì kiểm tra sản phẩm cuối c
FSMA quản lý theo chuỗi, từ nguyên liệu, chế biến, đóng gói, dán nhãn, vận chuyển, cho đến việc đưa sản phẩm đến người tiêu d
cuối.
Thuốc bảo vệ thực vật: Tham khảo danh mục MRLs của Hoa kỳ tại trang: www.mrldatabase.com.
Những quy định trong việc nhập đất trồng cây và bầu đất theo cây trồng từ nước ngoài vào Hoa Kỳ.
Thoả thuận về thực hiện kiểm dịch thực vật sau nhập khẩu.
Cập nhật thơng tin từ tháng 01-6/2022:
Có 16 thơng báo lấy ý kiến và có hiệu lực liên quan đến mức dư lượng tối đa thuốc bảo vệ thực vật (MLR) trong các sản phẩm thực
phẩm. Trong đó có:
- Thơng báo số G/SPS/N/USA/3309 Quy định thiết lập hoặc sửa đổi dung sai đối với dư lượng thuốc fludioxonile trong hoặc trên
nhiều loại cây trồng;
- Thông báo số G/SPS/N/USA/3317 về quy định này thiết lập các dung sai đối với dư lượng của buprofezin trong hoặc trên nhiều
loại hàng hóa
- Thơng báo số G/SPS/N/USA/3315 về Quy định này thiết lập các dung sai đối với dư lượng ipflufenoquin trong hoặc trên quả hạnh,
hạnh nhân, vỏ và trái cây, trái cây họ táo, nhóm 11-10
- Thơng báo số G/SPS/N/USA/3314 về Văn bản này thông báo Cơ quan Bảo vệ môi trường của Hoa Kỳ đã nhận được một số hồ sơ
kiến nghị về thuốc bảo vệ thực vật, theo đó yêu cầu thiết lập hoặc sửa đổi các quy định về dư lượng hóa chất bảo vệ thực vật trong
hoặc trên các mặt hàng khác nhau.
- Thông báo số G/SPS/N/USA/3319 về Thông báo của Cơ quan Bảo vệ môi trường Hoa Kỳ đã nhận được một số hồ sơ kiến nghị
ban đầu đối với thuốc bảo vệ thực vật về yêu cầu thiết lập hoặc sửa đổi các quy định về dư lượng hóa chất bảo vệ thực vật trong
hoặc trên các mặt hàng khác nhau.
2.5. ASEAN
Có 7 thơng báo lấy ý kiến và có hiệu lực liên quan đến các sản phẩm thực phẩm. Trong đó có:
- Thơng báo số G/SPS/N/THA/484: Dự thảo Thơng báo của Bộ Y tế Công cộng Thái Lan (MOPH) số… (....)
ban hành theo Đạo luật Thực phẩm BE 2522 "Bao bì thực phẩm bằng nhựa".
- Thơng báo số G/SPS/N/IDN/142: Dự thảo Quy định của Cơ quan quản lý thực phẩm và dược phẩm In-đô-nêxi-a về ô nhiễm kim loại nặng trong thực phẩm đã qua chế biến
- Thông báo của Indonesia số G/SPS/N/IDN/143 quy định yêu cầu về tiêu chuẩn hoạt động kinh doanh và tiêu
chuẩn sản phẩm, đặc biệt là khung thời gian trình và áp dụng thủ tục phê duyệt đối với lĩnh vực nông nghiệp
(thú y, chăn nuôi, làm vườn, cây trồng).
- Thái Lan về dự thảo Quy định, định nghĩa về bao bì thực phẩm bằng nhựa và bao bì thực phẩm làm từ vật liệu
nhựa tái chế
2.6. Hàn Quốc
Quy định chung về an toàn thực phẩm: Áp dụng các quy định trong Luật kiểm soát an toàn thực phẩm
nhập khẩu ban hành ngày 28/3/2017 và Đạo luật đặc biệt về kiểm sốt an tồn thực phẩm nhập khẩu
ban hành ngày 08/10/2020.
Quy định về MRLs: Chính phủ Hàn Quốc áp dụng quy định có trong Hệ thống quản lý danh mục
thuốc BVTV Hàn Quốc (Positive List System: hệ thống PLS) từ ngày 1/1/2019. Đối với các loại thuốc
BVTV chưa được đăng ký thiết lập MRLs, Hàn Quốc sẽ áp dụng mức MRL mặc định chung là 0,01
mg/kg.
Quy định về kiểm tra chuyên sâu: Theo Hệ thống PLS, thực phẩm nhập khẩu vào Hàn Quốc sẽ trải
qua các bước kiểm tra nghiêm ngặt, bao gồm kiểm tra trên hồ sơ, kiểm tra thực địa lô hàng. Tần suất
kiểm tra chuyên sâu sẽ tùy vào tình hình cụ thể.
Quy định về phụ gia thực phẩm: Áp dụng tiêu chuẩn và quy định đối với phụ gia thực phẩm ban hành
ngày 13/11/2020
Cập nhật thông tin từ tháng 01-6/2022:
Thông báo số G/SPS/N/KOR/745 Mục đích của đề xuất sửa đổi:
- Thiết lập các phương pháp thử nghiệm chung (bốn loại thuốc bảo vệ thực vật bao
gồm meptyldinocap).
- Rà soát và thiết lập giới hạn dư lượng tối đa của thuốc bảo vệ thực vật trong các sản
phẩm nông nghiệp (67 thuốc bảo vệ thực vật bao gồm meptyldinocap);
2.8. ÚC
Thông báo số G/SPS/N/AUS/535 và G/SPS/N/AUS/533 về Đề xuất này nhằm sửa đổi Bộ luật
Tiêu chuẩn thực phẩm Úc Niu-di-lân để điều chỉnh các giới hạn dư lượng tối đa (MRLs) sau
đây đối với các hóa chất nơng nghiệp và thú y khác nhau để phù hợp với các quy định quốc gia
khác liên quan đến việc sử dụng an tồn và hiệu quả các hóa chất nơng nghiệp và thú y.
2.9. TRUNG QUỐC
Trung Quốc duy trì danh sách MRL quốc gia.
MRL của Trung Quốc được cập nhật 02 năm một lần và các thay đổi chủ yếu bao gồm việc bổ sung
các MRL mới. Các đề xuất MRL được thông báo cho WTO trong suốt cả năm, nhưng có thể mất một
đến hai năm để các điều khoản dự thảo được thơng qua.
GB 2763 Tiêu chuẩn an tồn thực phẩm Quốc gia - Giới hạn dư lượng tối đa đối với thuốc trừ sâu
trong thực phẩm.
GB 23200.116 Tiêu chuẩn an toàn thực phẩm Quốc gia - Xác định 90 thuốc trừ sâu và các chất
chuyển hóa hữu cơ tồn dư trong thực phẩm có nguồn gốc thực vật.
GB 23200.117 Tiêu chuẩn an toàn thực phẩm Quốc gia - Xác định dư lượng Oxine đồng trong thực
phẩm có nguồn gốc thực vật.
Cập nhật thơng tin từ tháng 01-6/2022:
•
Khơng có thơng báo thay đổi biện pháp SPS liên quan đến sản phẩm rau quả. Tuy
nhiên, DN khi xuất khẩu sản phẩm rau quả/chế biến sang thị trường Trung Quốc tuân
thủ theo các quy định Lệnh 248 và 249; các thỏa thuận đã ký giữa hai bên. Đã mở cửa
sản phẩm chanh leo của Việt Nam.
•
Đến ngày 07/7/2022: Hải quan Trung Quốc đã phê duyệt cho Việt Nam: 2.213 mã sản
phẩm cho hơn 2.000 DN xuất khẩu nông sản làm thực phẩm vào thị trường TQ.
III. Một số cảnh báo của thị trường EU đối với sản phẩm rau quả tươi và đã chế biến
Từ tháng 01-6/2022, trên tồn thế giới có 2.251 cảnh báo từ hệ thống cảnh
báo nhanh đối với mặt hàng nông sản thực phẩm và thức ăn chăn nuôi
(RASFF - Rapid Alert System for Food and Feed) của EU, trong đó chỉ có 40
(chiếm 1,77%) cảnh báo đối với hàng nơng sản thực phẩm của Việt Nam.
Riêng mặt hàng rau quả có: 9 cảnh báo, chiếm 22,5% tổng số cảnh báo đối
với Việt Nam. (Bảng 3)
Bảng 3. Tổng hợp cảnh báo đối với mặt hàng rau quả tươi và chế biến
của Việt Nam 6 tháng đầu năm 2022 từ hệ thống RASFF
STT
1
2
Số cảnh báo/ngày
2022.1349 ngày 07/03/2022
2022.1369 ngày 08/03/2022
Thông tin cảnh báo
-
-
Quốc gia thông báo: Hà Lan;
Sản phẩm: Quả chôm chôm;
Biện pháp thực hiện: Hà Lan tiêu hủy sản phẩm;
Nhà xuất khẩu: Hoang Exotic Fruit Export, Corp, địa chỉ: 27/4 Huỳnh Tấn Phát, Quận 7, Thành phố Hồ Chí Minh;
Mối nguy: Chứa dư lượng thuốc trừ sâu chlorpyrifos ở mức 0.022 mg/kg, mức dư lượng tối đa cho phép 0.01 mg/kg;
Mức độ rủi ro: Không xác định
Quốc gia thơng báo: Cộng hịa Síp;
Sản phẩm: Tương ớt, thương hiệu Chin-su;
Biện pháp thực hiện: Cộng hịa Síp tiêu hủy sản phẩm;
Nhà xuất khẩu: Công ty TNHH Thực Phẩm Đa Ta, địa chỉ: 34/28 Trần Thái Tông, Phường 15, Tân Bình, Thành phố Hồ
Chí Minh;
-
3
2022.1820 ngày 28/3/2022
-
Mối nguy: Chứa chất cấm E 110 - Sunset Yellow FCF và E124 - Ponceau 4R/cochineal red A.
Quốc gia thông báo: Hà Lan;
Sản phẩm: Riềng lát xấy khô;
Biện pháp thực hiện: Bị giữ bởi nhà điều hành;
Nhà xuất khẩu: Cơng ty TNHH Vì Vang, địa chỉ: Số nhà 36, khu TT vật tư thơn Chợ, xã Bình Minh, huyện Thanh Oai,
Thành phố Hà Nội;
-
Mối nguy: Dư lượng chì ở mức 2.8 mg/kg, mức độ tối đa cho phép 0,10 mg/kg.
4
2022.1821 ngày 28/3/2022
-
Quốc gia thông báo: Đan Mạch;
Biện pháp thực hiện: Đan Mạch thu hồi sản phẩm sản phẩm, Hà Lan và Thụy Điển đưa ra thơng báo;
Sản phẩm: Sồi xấy dẻo;
Mã lô hàng: TO8D21;
Nhà xuất khẩu: Công ty TNHH Lê Trung Thiên, địa chỉ: 2A6 Đường N1, Khu phố 6, Phường Linh Trung, Quận Thủ Đức, Thành phố
Hồ Chí Minh;
-
5
2022.1937 ngày 01/4/2022
-
Mối nguy: Không khai báo Sulphit 20 mg/kg.
Quốc gia thông báo: Tây Ban Nha;
Sản phẩm: Quả thanh long;
Mã lô hàng: ID00087896068;
Nhà xuất khẩu: Công ty TNHH XNK Vinagrin, địa chỉ: Đường Trần Văn Giàu, Khu phố 2, Tầm Vu, Huyện Châu Thành, Long An, Việt
Nam;
-
6
2022.2253 ngày 15/4/2022
-
Mối nguy: Sự suy giảm các đặc điểm cảm quan trong quả thanh long của Việt Nam.
Quốc gia thông báo: Italia;
Biện pháp thực hiện: Italia thơng báo cho cơ quan có thẩm quyền;
Sản phẩm: Hạt điều;
Mã lô hàng: 660012274/16;
Nhà xuất khẩu: Công ty TNHH Olam Việt Nam, địa chỉ: Đường 16A, KCN Biên Hòa II, phường An Bình, thành phố Biên Hồ, tỉnh
Đồng Nai;
-
Mối nguy: Aflatoxin ở mức 9,6 ± 2,7 µg/kg, mức độ tối đa cho phép 4,0 µg/kg.
7
2022.2420 ngày 26/4/2022
- Quốc gia thơng báo: Cộng hịa Pháp;
- Sản phẩm: Quả thanh long;
- Mã lô hàng: TL012021LA;
- Biện pháp thực hiện: Tiêu hủy sản phẩm;
- Nhà xuất khẩu: Công ty cổ phần Phước Hỷ, địa chỉ: 277/53 Xô Viết Nghệ Tĩnh, TP. Hồ Chí Minh;
- Mối nguy: Dư lượng Dithiocarbamates ở mức 0,16+-0,080 mg/kg, mức độ tối đa cho phép 0,05 mg/kg.
8
2022.2497 ngày 29/4/2022
- Quốc gia thông báo: Hà Lan;
- Sản phẩm: Ớt đỏ đông lạnh;
- Biện pháp thực hiện: Hà Lan thông báo tới cơ quan chức năng;
- Nhà xuất khẩu: Công ty TNHH MTV LYAN, địa chỉ: 8B, Hồ Thị Bưng, ấp 2, xã Tân Thạnh Tây, huyện Củ Chi, TP. Hồ Chí Minh.
- Mối nguy: Dư lượng cadmium ở mức 0,28 mg/kg, Thuốc trừ sâu chlorpyrifos ở mức 0,14 mg/kg, chlorfenapyr ở mức 0,23 mg/kg, chất cấm
permethrin ở mức 0,22 mg/kg.
9
2022.2868 ngày 16/5/2022
- Quốc gia thông báo: Italy;
- Sản phẩm: Quả vải thiều;
- Mã lô hàng: 391045;
- Biện pháp thực hiện: Thông báo cho cơ quan chức năng;
- Nhà xuất khẩu: ANH DUONG SAO CO., LTD, địa chỉ: 24-26, phường Tân Quý, Quận 7, TP. Hồ Chí Minh;
- Mối nguy: Dư lượng permethrin ở mức 1,14+-0,057 mg/kg, mức độ tối đa cho phép 0,05 mg/kg.
Kết quả tổng hợp ở bảng 3 cho thấy: các cảnh báo tập trung vào vi phạm mức dư lượng thuốc trừ sâu vượt quá quy định của EU, chỉ có 1 cảnh báo vi phạm cảm quan, 1 cảnh báo vi phạm aflatoxin…
trong quá trình sơ chế, chế biến.