ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA LUẬT

DƯƠNG BẢO NHI

XỬ LÝ VI PHẠM HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH vực XÃY DỰNG:
TỪ THỰC TIỄN ở TỈNH BẮC GIANG
Chuyên ngành: Luật Hiến pháp và Luật Hành chính
Mã số: 8380101.02

LUẬN VĂN THẠC sĩ LUẬT HỌC

Cán bộ hưóng dẫn khoa học: TS. NGUYỀN QC VĂN

HÀ NỘI - 2021


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan Luận văn“Xử lỵ vi phạm hành chỉnh trong lĩnh vực

xây dựng: Từ thực tiễn ở tỉnh Bắc Giang”, là cơng trình nghiên cứu của riêng
tôi. Các kết quả nêu trong Luận văn chưa được cơng bố trong bất kỳ cơng

trình nào khác. Các số liệu, ví dụ và trích dẫn trong Luận văn đảm bảo tính
chính xác, tin cậy và trung thực. Tơi đã hồn thành tất cả các mơn học và đã

thanh tốn tảt cả các nghĩa vụ tài chỉnh theo quy định của Khoa Luật, Đại
học Quốc gia Hà Nội.
Tôi xin chân thành cảm ơn!

NGƯỜI CAM ĐOAN

Dương Bảo Nhi


MỤC LỤC

Trang
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Mục lục

Danh mục các từ viết tắt
Danh mục bảng, biểu đồ

MỞ ĐẦU............................................................................................................. 1
CHƯƠNG 1: NHŨNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ xử LÝ VI PHẠM

HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH vực XÂY DỤNG....................... 10
1.1.

Một số vấn đề chung về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh
vực xây dựng....................................................................................... 10

1.1.1.

Vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng..................................... 10

1.1.2.

Xử lý vi phạm hành chínhtrong lĩnh vực xây dựng............................ 14


1.2.

Những yếu tố tác động đến xử lý vi phạm hành chính trong

lĩnh vực xây dựng.............................................................................. 27

1.2.1.

Yếu tố chính trị.................................................................................... 27

1.2.2.

Yếu tố pháp lý..................................................................................... 28

1.2.3.

Yếu tố kinh tế - xã hội......................................................................... 29

Tiểu kết Chương 1........................................................................................... 32

CHƯƠNG 2: THỤC TRẠNG PHÁP LUẬT VÀ THỤC TIỄN xử LÝ
VI PHẠM
HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH vực
ở
♦
• XÂY DỤNG
•

TỈNH BẮC GIANG........................................................................... 33


2.1.

Đặc điếm tình hình có liên quan đến việc xử lý vi phạm hành

chính trong lĩnh vực xây dựng trên địa bàn tỉnh Bắc Giang...... 33
2.1.1.

Đặc điểm kinh tế - xã hội tỉnh Bắc Giang.......................................... 33

2.1.2.

Tình hình xây dựng và quy hoạch phát triển...................................... 35


2.2.

Thực trạng pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh

vực xây dựng.......................................................................................38
2.2.1.

Khái quát các quy định pháp luật có liên quan đến xử lý vi phạm

hành chính trong lĩnh vực xây dựng.................................................... 38
2.2.2.

Nội dung quy định pháp luật về hành vi vi phạm hành chính
trong lĩnh vực xây dựng....................................................................... 43


2.2.3.

Hình thức xử phạt vi phạm và biện pháp khắc phục hậu quả

trong lĩnh vực xây dựng....................................................................... 48
2.2.4.

Thẩm quyền, thủ tục xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực

xây dựng.............................................................................................. 51
2.2.5.

Những bất cập, hạn chế trong các quy định về xử lý vi phạm

hành chính trong lĩnh vực xây dựng................................................... 55
2.3.

Thực trạng xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây

dựng ở tỉnh Bắc Giang....................................................................... 63

2.3.1.

Tổ chức bộ máy, lực lượng quản lý xây dựng tại tỉnh Bắc Giang....... 63

2.3.2.

Tình hình vi phạm và xử lý vi phạm hành chính về trật tự xây
dựng tại tỉnh Bắc Giang giai đoạn 2015-2019.................................... 65


2.3.3.

Tình hình giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo................................... 67

2.3.4.

Đánh giá công tác xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây
dựng tại tỉnh Bắc Giang...................................................................... 68

Tiểu kết Chuo’ng 2.......................................................................................... 76
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ xử LÝ VI

PHẠM HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH vục XÂY DỤNG ỏ
TỈNH BẮC GIANG.......................................................................... 77

3.1.

Dự báo tình hình vỉ phạm hành chính trong lĩnh vực xây

dựng tại tỉnh Bắc Giang................................................................... 77

3.2.

Quan điểm chỉ đạo công tác xử lý vi phạm hành chính trong
lĩnh vực xây dựng ỏ’ tỉnh Bắc Giang................................................79


3.3.

Một số giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động xử lý vi phạm

hành chính trong lĩnh vực xây dựng ờ tỉnh Bắc Giang................. 81

3.3.1.

Hoàn thiện pháp luật về xử phạt phạm hành chính trong lĩnh vực
xây dựng............................................................................................... 82

3.3.2.

Giải pháp tăng cường quăn lý nhà nước trong lĩnh vực xây dựng........ 85

3.3.3.

Nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, công chức tại cơ quan quản lý
nhà nước trong lĩnh vực xây dựng........................................................ 87

3.3.4.

Tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật về xây
dựng và xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng............. 89

KẾT LUẬN..................................................................................................... 90
TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................. 92


DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

HVVP

Hành vi vi phạm


Luât
• XLVPHC

Luật xử lý vi phạm hành chính năm 2012
sửa đổi, bổ sung năm 2014, 2017

UBND

ủy ban nhân dân

VPHC

Vi phạm hành chính

VPPL

Vi phạm pháp luật

XLVPHC

Xử lý vi phạm hành chính

XPVPHC

Xử phạt vi phạm hành chính


DANH MỤC BẢNG, BIẾU ĐỒ


oẢ / ♦
SỔ niêu
•

Tên bảng

Bảng 2.1

Thống kê số vụ vi phạm trật tự xây dựng giai đoạn
2015-2019

Bảng 2.2

Trang

67

Ket quả xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây
dựng tại thành phổ Bắc Giang (2017 -2019)

r
Sô niêu
•

Ten biêu đơ

Biểu đồ 2.1

Thống kê thu ngân sách nhà nước từ tiền xử phạt vi


70
Trang

phạm hành chính về trật tự xây dựng giai đoạn từ
2015-2019

69


MỞ ĐẦU
1. Lý do nghiên cứu đê tài

Theo báo cáo tổng kết 5 năm phát triển kinh tế giai đoạn 2016-2020
cho thấy tỷ lệ đơ thị hóa cao từ 35,7% năm 2015 lên 39,5% năm 2020, nhưng

chủ yếu là các đô thị loại nhỏ. Tốc độ tăng trường ngành xây dựng bình qn là
8,5%/năm. Quy hoạch chung xây dựng đơ thị và xây dựng nơng thơng đạt
100%, diện tích bình quân nhà ở toàn quốc là 24m2 sàn/người (2020) ... Nhưng

vẫn còn một số đồ án quy hoạch chất lượng thấp; một số địa phương việc điều
chỉnh quy hoạch đô thị chưa được kiểm sốt chặt chẽ. Ngồi ra, tình hình vi
phạm pháp luật trong lĩnh vực xây dựng hiện nay trên các địa bàn thành phố

trên cả nước chủ yểu là xây dựng sai phép, không phép và xây dựng không
che chắn để rơi vãi vật liệu xây dựng ...
Đe công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực xây dựng hiệu quả thì các

quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính (XLVPHC) trong lĩnh
vực xây dựng là công cụ quan trọng để đảm bảo trật tự xây dựng trên mỗi địa


bàn. Pháp luật về XLVPHC trong lĩnh vực xây dựng đã được ban hành, sửa
đổi, bổ sung theo từng giai đoạn phát triển kinh tế của đất nước như Luật xử lý
vi phạm hành chính năm 2012, sửa đổi, bổ sung năm 2014, 2017; Nghị định số

97/2017/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 81/2013/NĐCP ngày 19/7/2013 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp

thi hành Luật Xử lý vi phạm hành chính; Nghị định số 139/2017/NĐ-CP ngày

27/11/2017 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động đầu tư xây
dựng; khai thác, chế biến, kinh doanh khoáng sản làm vật liệu xây dựng, sản
xuất, kinh doanh vật liệu xây dựng; quản lý công trình hạ tầng kỹ thuật; kinh
doanh bất động sản, phát triển nhà ở, quản lý sử dụng nhà và công sở.(được

sửa đổi, bổ sung một số điều bởi Nghị định 21/2020/NĐ-CP)... Các văn bản

1


quy phạm pháp luật trên đã củng cô cơ sở pháp lý góp phân phịng ngừa và xử
lý các hành vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng trong thời gian qua.

Bên cạnh đó, vẫn cịn những quy định của pháp luật về XLVPHC trong
lĩnh vực xây dựng vẫn còn bất cập như: thời gian xử lý sai phạm khá dài; sự
hạn chế của ủy ban nhân dân cấp xã khi áp dụng biện pháp ngăn chặn; việc

áp dụng một số biện pháp ngăn chặn ... tạo ra kẽ hở cho các chủ thể tham gia

quan hệ pháp luật trong lĩnh vực xây dựng thực hiện hành vi vi phạm như vi

phạm quy định về thẩm định dự án, quy chế đấu thầu, các quy định về trình


tự thủ tục trong quản lý đầu tư xây dựng và quản lý chất lượng cơng trình.
Tiêu cực, tham nhũng trong đầu tư xây dựng, cơng tác cấp phép xây dựng
cịn nhiều tồn tại, quản lý trật tự xây dựng bị buông lỏng, chưa kịp thời xử lý

sự cố ... Vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng xảy ra ngày càng

nhiều với những phương thức, thủ đoạn tinh vi và phức tạp, cùng với đó là
sự bất cập về cơ chế quản lý trong lĩnh vực xây dựng tại các tình thành đã và
đang đặt ra u cầu hồn thiện pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong

lĩnh vực xây dựng và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực xây
dựng tại từng địa phương.
Ngành xây dựng nói chung và ngành xây dựng tại tỉnh Bắc Giang nói

riêng có đóng góp vai trị khơng nhó cho sự phát triển của nền kinh tế đất
nước. Với tiềm năng phát triển kinh tế của một tỉnh vệ tinh cách Hà Nội 50km
về phía Bắc, Bắc Giang trở thành điểm đến cho các hoạt động đầu tư xây
dựng từ việc phát triển làng nghề truyền thống đến xây dựng các Khu cơng

nghiệp, các cơng trình phục vụ sự phát triển kinh tế trên toàn tỉnh. Hiện nay

trên toàn tỉnh Bắc Giang, tính đến tháng 3/2018 có 45 dự án khu đô thị và khu
dân cư mới với tổng quy mơ là 782,7ha. Trong đó có 23 dự án (quy mô

537,5ha) đã được chấp thuận đầu tư, 7 dự án đang chờ chấp thuận và 15 dự án
đang kêu gọi đầu tư. Cùng với đó, tốc độ đơ thi hóa tại Bắc Giang sẽ chịu sự

2



tác động chung của tơc độ đơ thị hóa trên tuyên hành lang Nam Ninh - Lạng
Sơn - Hà Nội (8%/năm). Điều này đặt ra nhu cầu quy hoạch xây dựng trên
toàn tinh và tại các địa bàn trọng điểm cũng như công tác quàn lý nhà nước

khác trong hoạt động dây dựng của cá nhân, tố chức tại tỉnh. Bên cạnh những
thành tựu đạt được trong lĩnh vực xây dựng tại tỉnh Bắc Giang, nhưng do vẫn

còn những yếu kém trong quá trình thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước nên

đã để xảy ra hiện tượng vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng có xu
hướng gia tăng và q trình xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây

dựng chưa triệt, vẫn còn những vụ việc phát sinh từ việc một số cá nhân đã lợi

dụng quyền hạn để thực hiện hành vi vi phạm trong lĩnh vực xây dựng. Hay
do quy hoạch chi tiết còn chậm, vẫn còn 11/15 dự án kêu gọi đầu tư chưa có

quy hoạch chi tiết, các Khu Cơng nghiệp trên tồn tình vẫn chưa đảm bảo có
100% quy hoạch chi tiết ... Điều này cũng tạo kẽ hở cho các cá nhân, tổ chức
vi phạm trong hoạt động xây dựng cơng trình ...

Từ bối cảnh trên, học viên đã chọn đề tài “Xử lý vi phạm hành chính

trong lĩnh vực xây dựng: Từ thực tiễn ở tỉnh Bắc Giang”.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Tại Việt Nam, các cơng trình nghiên cứu tiêu biếu về xử phạt vi phạm

hành chính như:


- Bùi Tiến Đạt (2008), Pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính: Lý
luận và thực tiễn, Luận văn thạc sĩ Luật học, Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà

Nội. Luận văn đã giải quyết được những vấn đề lý luận (khái niệm và đặc

điểm) của xử phạt vi phạm hành chính và pháp luật về xử phạt vi phạm hành

chính. Bên cạnh đó, luận văn đã sơ lược quá trình phát triển pháp luật về xử
phạt vi phạm hành chính nói chung tại Việt Nam từ năm 1945 đến năm 2008.

Luận văn tập trung phân tích thực tạng quy định pháp luật và thực hiện pháp
luật về xử phạt vi phạm hành chính để từ đó đưa ra phương hướng, giải pháp

hồn thiện pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính.

3


Bên cạnh đó, một sơ cơng trình khoa học vê xử lý vi phạm hành chính,

xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực cụ thể như:

- Đinh Phan Quỳnh (2018), Xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực
giao thông đường bộ theo pháp luật Việt Nam hiện nay, Luận án tiến sĩ luật

học tại Học viện Khoa học xã hội. Luận án đã giải quyết thấu đáo các cơ sở lý

luận về vi phạm hành chính và xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao
thơng đường bộ. Ngồi ra, tác phấm này đã phân tích thực trạng pháp luật và


thực trạng hoạt động xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thơng
đường bộ ở Việt Nam.
- Vũ Ngọc Hà (2019), Thực hiện pháp luật về xử lý vi phạm hành chính

trong lĩnh vực hảo vệ môi trường ở Việt Nam hiện nay, Luận án tiến sĩ tại Học

viện chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Tác phẩm này đã phân tích tập trung cơ
sở lý luận (khái niệm, đặc điểm và vai trò) của thực hiện pháp luật về xử lý vi

phạm hành chính trong lĩnh vực môi trường và các yếu tố ảnh hưởng đến việc

thực hiện pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ mơi
trường. Bên cạnh đó, luận án đã đưa ra những khái quát về tình hình vi phạm

hành chính về bảo vệ mơi trường ở Việt Nam và thực trạng hoàn thiện pháp

luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường.
-Dương Thị Tuyên (2018), Xử phạt vi phạm hành chỉnh trong lĩnh vực

môi trường từ thực tiễn các khu Công nghiệp ớ tỉnh Bắc Giang, Luận văn
Thạc sĩ Luật học tại Học viện Khoa học Xã hội. Luận văn tập trung phân tích
•

•

•

•

•


•

•

•

•

• X

JL

về xừ phạt vi phạm hình chính trong lĩnh vực bào vệ mơi trường và đi sâu vào

địa bàn tại các Khu Công nghiệp tại tỉnh Bắc Giang để thấy thực trạng và vi
phạm hành chính và xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực môi trường.

Lĩnh vực môi trường là chủ đề được nhiều người lựa chọn khi nghiên
cứu về xử lý vi phạm hành chính hay cụ thề là xử phạt vi phạm hành chính
trong một lĩnh vực cụ thể, bởi vấn đề bức thiết cả từ thực trạng vi phạm và

4


nhu câu nghiên cứu đê hoàn thiện pháp luật qua đó góp phân bảo vệ mơi
trường. Trong khi đó rất ít các cơng trình nghiên cứu về xử phạt vi phạm hành
chính hay xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng.

Các cơng trình về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng


tiêu biểu gồm có:
- Qn Ngọc Anh (2009), Hồn thiện pháp luật về xử lý vi phạm hành
chính trong lĩnh vực xây dựng, liên hệ qua thực tiễn ở thành phổ Hà Nội,

Luận văn thạc sĩ Luật học, Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội. Luận văn đã
khái quát được sự phát triển và hệ thống pháp luật về xây dựng và quản lý xây

dựng ở Việt Nam trước năm 2008. Luận văn tập trung phân tích vi phạm hành
chính trong lĩnh vực xây dựng, thấm quyền, thủ tục xử phạt vi phạm hành

chính trong lĩnh vực xây dựng nhưng trên cơ sở văn bản Pháp lệnh Xử lý vi

phạm hành chính năm 2008.
- Nguyễn Ngọc Vân (2013), Xử lỷ vi phạm hành chỉnh trong lĩnh vực
xây dựng ở quận Tây Hồ, Thành phố Hà Nội, Luận văn Thạc sĩ Quản lý hành
chính cơng, Học viện Hành chính Quốc gia. Luận văn đã đưa ra cơ sở lý luận

về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng ở quận Tây Hồ; phân

tích, đánh giá thực trạng hoạt động này tại quận Tây Hồ và đề ra những giải
pháp hữu hiệu; là cơ sở để tác giả có những so sánh, vận dụng, đề ra các giải

pháp nhằm đàm bảo cơng tác xử phạt vi phạm hành chính tại quận cầu Giấy,
Thành phố Hà Nội.

- Nguyễn Hà Thanh (2014), Phcip luật về xử phạt vi phạm hành chính

trong lĩnh vực xây dựng, Luận văn thạc sĩ, Đại học Luật Hà Nội. Luận văn đã
đưa ra được

một
số vấn đề lý luận như khái niệm và đặc
thù của vi Xphạm
hành
•
•
•
•
chính trong lĩnh vực xây dựng và xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực

xây dựng. Bên cạnh đó, luận văn tập trung phân tích các nhóm hành vi vi
phạm hành chính của các chủ thế như chủ đầu tư, nhà thầu và tố chức cá nhân

5


khác và tập trung phân tích vê thủ tục xử phạt vi phạm hành chính theo Luật

xử lý vi phạm hành chính năm 2012.

- Nguyễn Thị Thùy Linh (2017), Xử phạt vi phạm hành chính trong
lình vực xây dựng ở đô thị - từ thực tiễn quận cầu Giấy, thành phố Hà Nội,

Luận văn thạc sĩ Học viện Hành chính quốc gia. Luận văn tập trung phân tích
về khái niệm xử phạt vi phạm, cơ sở pháp lý về xử phạt vi phạm cũng như

trạng trạng công tác xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng trên

một địa bàn cấp quận tại thành phố Hà Nội.


- Hoàng Minh Đức (2019), Pháp luật về xử lý vi phạm hành chính
trong lĩnh vực xây dựng - Thực trạng áp dụng tại thành phổ Hà Nội, Luận
văn thạc sĩ tại Trường Đại học Luật Hà Nội. Luận văn đã phân tích lý luận về
xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng và phân tích thực trạng

pháp luật hiện hành và thực tiễn xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây

dựng trên địa bàn thành phố Hà Nội. Từ đó đưa ra quan điểm, giải pháp nhằm

nâng cao hiệu quả thực thi về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây
dựng trên địa bàn thành phố Hà Nội

Các cơng trình khoa học là các bài báo đăng trên các tạp chí có uy tín

tại Việt Nam như:

- Đỗ Hoàng Yen (2007), Pháp luật về xử lý vi phạm hành chính ở một
số nước trên the giới, Tạp chí Nghiên cứu lập pháp,

- Võ Nguyễn Nam Trung và Trần Vang Phù (2018), Một số vấn đề về
xử phạt vi phạm hành chinh trong lĩnh vực xây dựng và kiến nghị hồn thiện,

Tạp chí Khoa học Trường Đại học cần thơ, 54(9D), trang 157-162.

Bài viết “Global Administrative Law and the Legitimacy of Sanctions
Regimes in International Law” (Luật hành chính tồn cầu và tính hợp pháp
cùa 20 cơ chế xừ phạt trong Luật quốc tế) của Elizabeth Nowlan đăng trên tạp
chí của Đại học luật Yale (Yale Law School, J.D. expected 2012). Bài viết đề

6



cập đên một vân đê là cân phải có một hệ thơng quy định vê xử phạt VPHC

mang tính chuấn mực chung cho các quốc gia trên thế giới, bởi xuất phát từ

thực tiễn trong hoạt động tín dụng của ngân hàng thế giới (Word bank “WB”)
tại các quốc gia khác nhau trên thế giới, thì vấn nạn tham nhũng là một vấn đề

cần được xử lý triệt để.Đây là một gợi mở rất quan trọng cho Việt Nam trong

quá trình xây dựng, hồn thiện pháp luật nói chung, pháp luật về XLVPHC

trong lĩnh vực xây dựng nói riêng.

Các cơng trình trên chủ yếu nghiên cứu góc độ lý luận và pháp luật về
xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng, cụ thể hơn thì cũng đã
có đề tài chọn lựa địa bàn thành phố Hà Nội. Nhưng chưa có cơng trình

nghiên cứu một cách hồn thiện và đầy đủ về xử lý vi phạm hành chính trong
lĩnh vực xây dựng trên địa bàn tỉnh Bấc Giang.

Vì vậy, kế thừa các cơng trình đã có và trên cơ sở thực tiễn tại tình Bấc
Giang, học viên chọn đề tài này nhằm góp phần bố sung và làm rõ hơn về cơ

sở lý luận và cơ sở pháp lý về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây
dựng và từ thực tiễn xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng tại

tĩnh Bắc Giang đế có những đề xuất, giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả cơng
tác xử lý vi phạm hành chính trong trong lĩnh vực xây dựng trên địa bàn tỉnh.


3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu

3.1. Mục đích nghiên cứu
Luận văn có mục đích nghiên cưu là làm rõ lý luận về xử lý vi phạm
hành chính trong lĩnh vực xây dựng, các quy định pháp luật về xử lý vi phạm

hành chính trong lĩnh vực xây dựng và đánh giá thực trạng xử lý vi phạm
hành chính trong lĩnh vực xây dựng từ thực tiễn tại tỉnh Bắc Giang, từ đó đưa
ra dự báo, quan điểm, giải pháp nâng cao hiệu quả cơng tác xử lý vi phạm

hành chính trong lĩnh vực xây dựng tại tinh Bắc Giang trong thời gian tới.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để đạt được mục tiêu đã đề ra, luận văn tập trung giải quyết nhiệm vụ sau:

7


-Hệ thơng hóa, phân tích và làm rõ các vân đê lý luận và pháp luật vê

xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng

- Đánh giá, phân tích tình hình vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây
dựng và thực trạng áp dụng pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh

vực xây dựng trên địa bàn tỉnh Bắc Giang.
-Dự báo tình hình vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng và đề

xuất một số giải pháp hồn thiện pháp luật và góp phần làm nâng cao hiệu


lực, hiệu quả của công tác xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng

ở tỉnh Bắc Giang trong thời gian tới.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

4.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận văn là: vấn đề xử lý vi phạm hành chính

trong lĩnh vực xây dựng trên địa bàn tỉnh Bắc Giang.

4.2. Phạm vi nghiên cứu

Phạm vi nội dung: luận văn tập trung nghiên cứu những vấn đề lý luận,
pháp luật và thực tiễn về XLVPHC trong lĩnh vực xây dựng.

Phạm vi không gian: tỉnh Bắc Giang
Phạm vi thời gian: từ năm 2015 - 2019. Từ khi Luật xây dựng năm
2014 có hiệu lực.
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu

Luận văn kết hợp sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau đây đế giải
quyết các nhiệm vụ nghiên cứu cụ thể sau:

- Phương pháp tổng hợp và phân tích tài liệu được sử dụng khi nghiên
cứu các cơng trình khoa học liên quan đến đề tài, các báo cáo cùa ủy ban

nhân dân tĩnh Bắc Giang về cơng tác quản lý nhà nước và tình hình xử lý vi
phạm hành chính trên địa bàn qua các năm đế hệ thống hóa, phân tích và xây
dựng cơ sở lý luận về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng.


Phương pháp này cũng được sử dụng khi xây dựng đưa ra những đề xuất cho

8


một sô giải pháp nhăm nâng cao hiệu quả công tác xử lý vi phạm hành chính
trong lĩnh vực xây dựng ở tỉnh Bắc Giang.

- Phương pháp thống kê kết hợp với phân tích, đánh giá các quan
điểm của Đảng, các văn bản quy phạm pháp luật của Nhà nước, các cơng
trình nghiên cứu khoa học về xử lý vi phạm hành chính để đánh giá thực

trạng pháp luật và những khó khăn, vướng mắc khi áp dụng pháp luật trong
xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng nói chung và tại địa bàn

tỉnh Bắc Giang nói riêng.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn

Kết quả của luận văn sẽ góp phần làm sáng tở, hoàn thiện lý luận, pháp
luật và thực tiễn xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng; đề xuất

giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực
xây dựng trên địa bàn tỉnh Bắc Giang.

Luận văn đóng góp vào hồn thiện tài liệu tuyên truyền, phổ biến pháp

luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng; làm tài liệu tham
khảo trong các cơng trình nghiên cứu khoa học tại các cơ sở đào tạo, bồi

dưỡng pháp luật - nghiệp vụ cho những học viên, cán bộ, công chức làm công

tác quản lý nhà nước và xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng tại

các cơ quan nhà nước.
7. Kết cấu của luận văn

Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục,
nội dung luận văn gồm 3 chương:

Chương ỉ: Những vẩn đề lý luận về xử lý vi phạm hành chính trong
lĩnh vực xây dựng.
Chương 2: Thực trạng pháp luật và thực tiễn xử lý vi phạm hành chính

trong lĩnh vực xây dựng ở tỉnh Bắc Giang.
Chương 3: Giải pháp nâng cao hiệu quả xử lý vi phạm hành chính

trong lĩnh vực xây dựng ở tỉnh Bắc Giang.

9


CHƯƠNG 1
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÈ xử LÝ VI PHẠM HÀNH CHÍNH
TRONG LĨNH vục XÂY DỤNG

1.1. Một sơ vân đê chung vê xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh

vực xây dựng
1.1.1. Vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dụng
1.1.1.1. Khái niệm vi phạm hành chỉnh trong lình vực xây dựng


Việc nghiên cứu khái niệm vi phạm hành chính (VPHC) có ý nghĩa
quan trọng để thấy rõ hơn ý chí của nhà nước về một loại vi phạm pháp luật.

Vi phạm hành chính là cơ sờ của việc xử phạt vi phạm hành chính. Từ đó, các
cơ quan có thẩm quyền sẽ phát hiện ra các hành vi vi phạm (HVVP) pháp luật

hành chính cụ thể trong từng lĩnh vực quản lý nhà nước, để xử lý các HVVP
đúng luật, đúng thẩm quyền và kịp thời.

Tại
• Việt
• Nam,' khái niệm
• “vi phạm
1 • hành chính” lần đầu tiên được
• định
•

nghĩa một cách chính thức tại Pháp lệnh Xử phạt VPHC 1989. Điều 1 Pháp
lệnh quy định

phạm hành chính là hành vi do cá nhân, tắ chức thực hiện

một cách cố ỷ hoặc vô ý, xâm phạm quy tắc quản lỷ nhà nước mà khơng phải

là tội phạm hình sự và theo quy định của pháp luật phải bị xử phạt hành
chính” [9]. Hiện nay khái niệm VPHC này được thể hiện rõ tại khoản 1 Điều

2 Luật XLVPHC 2012, "Vi phạm hành chính là hành vi có lỗi do cá nhân, tô

chức thực hiện, vi phạm quy định của pháp luật về quản lý nhà nước mà

không phải là tội phạm và theo quy định của pháp luật phải bị xử phạt vi

phạm hành chính’' [13]. Từ các quy định trên, có thể hiểu những vi phạm
pháp luật quy định trong các lĩnh vực quản lý nhà nước nhưng chưa đến mức

bị xử lý hình sự theo quy định của pháp luật hình sự thì được coi là VPHC.
Vi phạm hành chính là hành vi (hành động hoặc khơng hành động) trái

pháp luật, có lỗi (cố ý hoặc vơ ý) do cá nhân có năng lực trách nhiệm hành vi

10


hành chính hoặc tơ chức thực hiện, xâm phạm trật tự quản lý nhà nước và xã

hội, trật tự quản lý, sở hữu của Nhà nước, tổ chức và cá nhân, xâm phạm các
quyền, tự do và lợi ích hợp pháp của con người, của công dân mà theo quy

định của pháp luật phải chịu trách nhiệm hành chính [25, tr. 504].

Tuy có sự khác nhau trong cách diễn đạt về VPHC, nhưng các khái
niệm trên đều thống nhất ở đặc trưng pháp lý của VPHC là [21, tr. 66 ]:

Thứ nhất, yểu tố pháp định.VPHC là hành vi trái pháp luật, vi phạm các

quy định của pháp luật về quản lý nhà nước, tính nguy hiểm của hành vi gây
ra ở mức độ thấp hơn tội phạm và hành vi này được quy định trong văn bản

quy phạm pháp luật về xử phạt VPHC.
Thứ hai, mặt khách quan. Hành vi đỏ được thực hiện dưới dạng hành


động hoặc không hành động.
Thứ ba, yếu tố chủ thể. Hành vi đó do cá nhân, tổ chức có năng lực chủ thể
thực hiện và phải chịu trách nhiệm hành chính - là hậu quả của hành vi VPHC.
77?ứ tư, yếu tố lỗi. Hình thức lỗi cổ ý khi người thực hiện hành vi vi

phạm nhận thức được tính trái pháp luật, thất trước hậu quả những mong
muốn hoặc đế mặc hậu quả xảy ra, hoặc lồi vô ý.

Những dấu hiệu bản chất này giúp học viên đưa ra cách hiểu về vi

phạm hành chính là hành vì trái pháp luật, có lỗi của cá nhân, tổ chức nhằm
xâm hại
đến trật
tự• quản
lý
chịu trách nhiệm
hành chính
•
•
X
✓ nhà nước và bị
••
•
Hoạt động xây dựng tại Việt Nam không được quản lý tập trung bời

một Bộ, mà được quản lý bởi nhiều Bộ, ngành khác nhau. Bộ xây dựng là cơ
quan đầu mối thực hiện quản lý nhà nước về xây dựng nhưng có sự phân

cơng, phân cấp và phối hợp với Bộ Công thương, Bộ Giao thông Vận tái, Bộ


Nông nghiệp và Phát triển nông thơn, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính,
Nhân hàng nhà nước. Hoạt động xây dựng là sự kết hợp của nhiều hoạt động

riêng lẻ, bao gồm: lập quy hoạch xây dựng, lập dự án đầu tư xây dựng công

11


trình, khảo sát xây dựng, thiêt kê xây dựng cơng trình, thi cơng xây dựng
cơng trình, giám sát thi cơng xây dựng cơng trình, quản lý dự án đầu tư xây
dựng cơng trình, lựa chọn nhà thầu trong hoạt động xây dựng và các hoạt

động khác có liên quan đến xây dựng cơng trinh [11, tr. 7-8].
Vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng là một loại VPHC trong
lĩnh vực cụ thể, là cơ sờ để XLVPHC trong lĩnh vực xây dựng. Tuy nhiên, do
tính chất và phạm vi của lĩnh vực xây dựng, nên việc xác định HVVP và hậu

quả VPHC trong lĩnh vực xây dựng gặp nhiều khó khăn. VPHC trong lĩnh

vực xây dựng chủ yếu là các hành vi thực hiện không đầy đủ các quy định của
nhà nước. Trên thực tế, các HVVP trong lĩnh vực xây dựng thường xảy ra như
vi phạm về khảo sát xây dựng, vi phạm về điều chỉnh quy hoạch xây dựng, về

phạm về đầu tư phát triển đô thị, vi phạm về khởi cơng xây dựng cơng trình,
vi phạm về giải phóng mặt bằng, vi phạm về quản lý chất lượng cơng trình ...

Vì vậy, các biện pháp về XLVPHC trong lĩnh vực xây dựng chủ yếu là xử phạt
vi phạm hành chính (XPVPHC) mà các cá nhân, tổ chức có HVVP phải chịu
trách nhiệm trước Nhà nước, đó chính là trách nhiệm hành chính (TNHC).

Có thể hiểu rang, VPHC trong lĩnh vực xây dựng là hành vi trái pháp

luật, có lỗi đo cả nhân có năng lực TNHC vi phạm các quy tắc quản lý nhà nước
trong lĩnh vực xây dựng mà chua đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự, mà
theo quy định của pháp luật phải chịu TNHC. VPHC trong lĩnh vực xây dựng là

sự kiện pháp lý làm phát sinh quan hệ TNHC giữa một bên là cơ quan nhà nước
và một bên là cá nhân, tố chức có hành vi VPHC trong lĩnh vực xây dựng. Đây

là những hành vi hành động hoặc không hành động của chủ thể vi phạm.

1. ỉ. 1.2. Đặc điểm của vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng
Để xác định một hành vi có phải là VPHC hay khơng thì cần phái dựa
vào các đặc trưng cơ bản sau đây đề xác định, bao gồm: (1) VPHC là hành vi
trái pháp luật; (2) đo là hành vi khách quan đã được thực hiện (hành động

12


hoặc không hành động); (3) được thực hiện bởi chủ thê (cá nhân, tơ chức) có

năng lực trách nhiệm hành chính; (4) hành vi đó có lồi (chù thể vi phạm nhận

thức được hành vi của mình.
Vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng bên cạnh mang đặc điểm
chung của VPHC cịn có những đặc điểm cụ thể sau:

7711? nhất, VPHC trong lĩnh vực xây dựng gắn với tính kỳ thuật - kinh
tế của ngành xây dựng. Vì vậy, pháp luật đã phải ban hành Nghị định riêng
số: 139/2017/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động


đầu tư xây dựng; khai thác, chế biến, kinh doanh khoáng sản làm vật liệu xây
dựng, săn xuất, kinh doanh vật liệu xây dựng; quản lý cơng trình hạ tầng kỹ

thuật; kinh doanh bất động sản, phát triển nhà ờ và Thông tư sổ 03/2018/TT-

BXD hướng dẫn thi hành Nghị định 139/2017/NĐ-CP.
Thứ hai, VPHC trong lĩnh vực xây dựng thường gây thiệt hại cho Nhà

nước và khó xử lý dứt điếm trong thời gian ngắn. Bởi việc áp dụng biện pháp
khắc phục hậu quả như buộc tháo dỡ cơng trình, phần cơng trình xây dựng vi

phạm rất khó được triển khai theo đúng tiến độ và thường phải áp dụng biện
pháp cưỡng chế thi hành quyết định XPVPHC.

Thứ ba, VPHC trong lĩnh vực xây dựng diễn ra mọi lúc, mọi nơi; chủ

thể thực hiện hành vi vi phạm cũng vô cùng đa dạng, từ cá nhân, hộ gia đình
đến tổ chức. Đây là một đặc điểm cần phải lưu ý đối với các lực lượng chức

năng đe từ đó có những biện pháp XLVPHC trong lĩnh vực xây dựng.
77n? tư, hành vi VPHC trong lĩnh vực xây dựng cũng rất đa dạng; các

hành vi vi phạm đó được các văn bản pháp luật mô tả trong các văn bản quy
phạm pháp luật như thi công xây dựng không che chắn hoặc có che chắn nhưng

để rơi vãi vật liệu xây dựng xuống các khu vực xung quanh hoặc để vật liệu
xây dựng không đúng nơi quy định; tổ chức thi cơng xây dựng cơng trình sai

nội dung giấy phép xây dựng; tổ chức thi cơng xây dựng cơng trình khơng có


13


giây phép xây dựng; xây dựng cơng trình khơng đúng thiêt kê xây dựng được

thẩm định, phê duyệt trong trường hợp được miễn giấy phép xây dựng, đã bị

lập biên bản vi phạm hành chính mà vẫn tiếp tục thực hiện hành vi vi phạm ...
Thứ năm, để phát hiện và XLVPHC trong lĩnh vực xây dựng đòi hỏi

các chủ thể có thẩm quyền xử lý vi phạm phải thực hiện qua công tác thanh
tra, kiểm tra, giám định. Bởi các cơng trình xây dựng theo một thiết kế, tiêu

chuẩn kỳ thuật riêng, giá trị dự toán riêng và được thực hiện tại địa điểm xác

định. Nên công tác phát hiện và XLVPHC trong lĩnh vực xây dựng cần đòi
hỏi chủ thế có thấm quyền xừ phạt phải bám sát địa bàn và tình hình xây dựng

trên thực tế.
Thứ sáu, việc XLVPHC trong lĩnh vực xây dựng bên cành việc đảm
bảo trật tự xây dựng, đảm bảo công tác quản lý nhà nước cần quan tâm đến

các biện pháp khắc phục hậu quả. Bởi việc áp dụng biện pháp khắc phục hậu
quả như tháo dỡ trả lại mặt bằng, khôi phục hiện trạng đối với đất nơng
nghiệp là rất khó. Bởi khi cơng trình đã được xây dựng ln đế lại hậu quả

đối với đất và ảnh hướng đến cuộc sống của chính chủ thể vị XLVPHC.
1.1.2. Xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng
1.1.2.1. Khái niệm và đặc điểm xử lý vi phạm hành chính


Trong một số giáo trình giảng dạy mơn Luật Hành chính Việt Nam của

các cơ sở đào tạo
như: Đại
học
Luật
Hà Nội
thì khái niệm
xử lýJ vi phạm hành
•
•
•
•
•
•
JL

•

chính khơng được đề cập tới mà chỉ trình bày về khái niệm xử phạt hành

chính, theo đó “xử phạt vi phạm hành chính là hoạt động của các chủ thề có
thẩm quyền, căn cứ vào các quy định của pháp luật hiện hành, quyết định áp

dụng các biện pháp xử phạt hành chính và các biện pháp cưỡng chế hành
chính khác (trong trường hợp cần thiết, theo quy định của pháp luật) đối với

các tổ chức, cá nhân vi phạm hành chính” [22, tr. 349].


14


Giáo trình Luật Hành chính Việt Nam do GS.TS Phạm Hông Thái và
TS Nguyễn Thị Minh Hà đồng chù biên, cũng không xây dựng khái niệm xử

lý vi phạm hành chính mà cũng chỉ đề cập đến khái niệm xữ phạt hành chính
trong phần “cưỡng chế hành chính”. Theo đó khi một chủ thế có hành vi

VPHC thì phải chịu trách nhiệm hành chính (TNHC), và TNHC chính là “hậu
quả cùa VPHC, thể hiện ở việc cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền áp

dụng những chế tài pháp luật hành chính đối với chủ thể VPHC theo thủ tục
do Luật Hành chính quy định” [19, tr. 473]. Như vậy theo khái niệm trên có

thể thấy XLVPHC khơng chỉ thuần túy là việc áp dụng các hình thức xử phạt
đối với chủ thể có hành vi VPHC, mà cịn có thể bị áp dụng các biện pháp
“cưỡng chế hành chính khác”.

Mặc dù Luật XLVPHC năm 2012 sửa đối, bồ sung năm 2014, 2017 (sau
đây viết tắt là Luật XLVPHC) không định nghĩa XLVPHC, nhưng có thể hiểu

rằng “xử phạt vi phạm hành chính” cùng với các biện pháp xử lý hành chính
khác mang tính cưỡng chế được gọi chung là “xừ lý vi phạm hành chính”. Học
viên ủng hộ quan điểm “Xử lý vi phạm hành chính là hoạt động của các cơ

quan nhà nước, người có thâm quyền áp dụng các hình thức xử phạt VPHC,

các biện pháp khắc phục hậu quả, các biện pháp ngăn chặn VPHC và đảm bảo
việc XLVPHC đổi với những cá nhân, tố chức thực hiện hành vi VPHC nhằm


đảm bảo trật tự và kỷ luật trong quản lý nhà nước ” [17, tr. 38].

Hoạt động XLVPHC có đặc điểm sau đây [17, tr. 38-39]:
Thứ nhất, xử lý VPHC là hoạt của các chủ thể có thẩm quyền nhằm áp

dụng các biện pháp xử phạt VPHC; các biện pháp khắc phục hậu quả; các
biện pháp ngăn chặn VPHC và các biện pháp khác nhằm đảm bảo việc thi

hành các quyết định xử lý VPHC có hiệu quả.
Thứ hai, xử lý VPHC được tiến hành bởi các chủ thể có thẩm quyền
theo quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật.

15


Thứ ba, xử lý VPHC được tiên hành theo nguyên tăc, trình tự, thủ tục

được quy định cụ thể trong Luật xử lý vi phạm hành chính và các văn bản
hướng dẫn thi hành;

Thứ tư, kết quả của hoạt động xử lý VPHC được thể hiện bằng quyết

định hành chính cá biệt, trong đó ghi nhận các hình thức, biện pháp xử lý cụ

thể được áp dụng đối với cá nhân, tổ chức đã có hành vi VPHC. Đây chính là
văn bản thể hiện quan điểm của nhà nước đối với những VPHC cụ thể, nó vừa

mang tính giáo dục, vừa mang tính răn đe, phịng ngừa nhằm mục đích thiết


lập trật tự trong quản lý hành chính nhà nước.
1.1.2.2. Khái niệm và đặc điểm của xử lý vi phạm hành chỉnh trong lình

vực xây dựng

Từ khái niệm VPHC trong lĩnh vực xây dựng và khái niệm về XLVPHC,
có thể đưa ra khái niệm về XLVPHC trong lĩnh vực xây dựng như sau: Xử1 lý

vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng là hoạt động của các cơ quan

nhà nước, cá nhân có thâm quyền áp dụng các hình thức xử phạt VPHC, các
biện pháp khắc phục hậu quả, các biện pháp ngăn chặn VPHC và đảm bảo
việc xử lý VPHC đổi với những cá nhân, tó chức thực hiện hành vi VPHC

trong lĩnh vực xây dựng theo một trình tự, thủ tục do pháp luật quy định.

Xử lý VPHC trong lĩnh vực xây dựng bên cạnh việc mang đặc điểm
chung của XLVPHC, cịn có những đặc điểm riêng sau:

Thứ nhất, việc phát hiện và XLVPHC trong lĩnh vực xây dựng địi hỏi
chù thể có thẩm quyền xử phạt phải tuân thủ quy trình, thủ tục và đảm bảo các

yêu cầu chuyên môn cao khi xác định hành vi vi phạm.

Thứ hai, chủ thể thực hiện hành vi vi phạm bị XLVPHC trong lĩnh vực
xây dựng chủ yếu là chủ đầu tư hoặc chủ sở hữu, người quản lý/nhà thầu cơng

trình. Bởi qua quy định của pháp luật về XLVPHC trong lĩnh vực xây dựng
thì cho thấy các chủ thể này bị chịu sự điều chỉnh bởi các quy định của Nghị
đinh 139/2017/NĐ-CP.


16


Thứ ba, việc XLVPHC trong lĩnh vực xây dựng phải đặc biệt lưu ý đên
việc áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả do HVVP gây ra như biện pháp

“buộc khơi phục lại tình trạng ban đầu”, “buộc tháo dỡ cơng trình, phần cơng

trình xây dựng vi phạm”... rất khó được áp dụng khi VPHC trong lĩnh vực
xây dựng được thực hiện trong các địa bàn dân cư và khu đô thị.

Thứ tư, việc thi hành quyết định xử phạt hành chính gặp khó khăn so
với việc thi hành quyết định XPHC trong các lĩnh vực khác. Bởi các chủ thể vi

phạm khơng có khả năng nộp phạt hay việc áp dụng các biện pháp khắc phục
hậu quả làm ảnh hưởng đến cuộc sống, thu nhập của chủ thể vi phạm. Cùng với
đó là việc cưỡng chế thi hành trong lĩnh vực xây dựng rất phức tập, dề gây mất

an ninh, trật tự nên chính quyền địa phương chưa quyết liệt cưỡng chế.

Thứ năm, từ thực trạng XLVPHC trong lĩnh vực xây dựng cho thấy cơ

cấu hành vi VPHC trong lĩnh vực này khơng có sự thay đổi lớn. Điều này cho
thấy, cơ quan có thẩm quyền cần có sự thay đổi biện pháp XLVPHC trong
lĩnh vực xây dựng như việc tăng mức xử phạt VPHC đối với từng hành vi để

tạo tính hiệu quả trong hoạt động xử lý.
1.1.2.3. Các hình thức xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng
Đối với mồi vi phạm hành chính, các chủ thể vi phạm sẽ bị áp dụng


một trong các hình thức xử lý chính và một số hình thức xử lý bổ sung (nếu

có). Nghị định 81/2018/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi

hành Luật xử lý vi phạm hành chính và cụ thể hơn trong lĩnh vực xây dựng có
Nghị định 139/2017/NĐ-CP đã quy định các hình thức xử lý vi phạm hành
chính bao gồm: xử phạt hành chính (cánh cáo, phạt tiền và hình thức xử phạt
bổ sung là tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chì năng lực, chứng chỉ hành

nghề hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn từ 03 tháng đến 24 tháng); biện

pháp khắc phục hậu quả; và các biện pháp xử phạt hành chính khác. Trong

lĩnh vực xây dựng không áp dụng biện pháp xử lý hành chính khác với tư

17


cách là biện pháp cưỡng chê hành chinh đặc biệt như đưa vào trường giáo
dưỡng, đưa vào cơ sở giáo dục hay cơ sở khám chữa bệnh.

- Xử phạt vi phạm hành chính

Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng bao gồm các hình

thức xừ phạt chính là cảnh cáo và phạt tiền. Cá nhân, tổ chức có hành vi
VPHC trong lĩnh vực xây dựng bị áp dụng một trong các hình thức phạt chính
là cảnh cáo hoặc phạt tiền. Mức phạt tiền đối đa trong lĩnh vực hoạt động đầu


tư xây dựng áp dụng đối với tổ chức là 1.000.000.000 đồng [7, Điều 4.1],
Cùng với một hành vi vi phạm thì mức phạt tiền đối với cá nhân bằng */2 mức

phạt tiền đối với tổ chức. Đây là hình thức xử phạt được áp dụng phổ biến

trong hầu hết các hành vi VPHC nói chung và VPHC trong lình vực xây dựng
nói riêng. Bởi đây là hình thức xử phạt có tác dụng lớn trong việc ngăn ngừa,
răn đe, giáo dục ý thức chấp hành pháp luật.

Đối với hình thức cảnh cáo được áp dụng đối với tổ chức, cá nhân

VPHC lần đầu, có tình tiết giảm nhẹ. Việc áp dụng hình thức xử phạt này
nhằm ngăn chặn kịp thời, xử lý tại chồ cá nhân, tổ chức có hành vi VPHC, từ
đó giáo dục ý thức chấp hành pháp luật trong lình vực xây dựng đối với chủ

thể có HVVP. Khi xử lý cảnh cáo, người có thẩm quyền quyết định xử lý
bằng văn bản.

Với hình thức xử phạt bổ sung trong lĩnh vực xây dựng được quy định
là cơ quan có thẩm quyền áp dụng kèm theo hình thức xử phạt chính (nếu có

quy định) là hình thức tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ năng lực,

chứng chỉ hành nghề hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn từ 03 tháng đến 24
tháng [7, Điều 3.2], Giấy phép, chứng chỉ hành nghề là loại giấy tờ pháp lý do
cơ quan có thẩm quyền có chức năng cấp cho các cá nhân, tổ chức nhằm cho

phép hoặc công nhận cá nhân, tổ chức được thực hiện một số hoạt động hoặc
ngành nghề cụ thể. Việc áp dụng hình thức xử phạt bổ sung được quy định áp


18