I. ĐẶT VẤN ĐỀ:
Môi trường bao gồm các yếu tố tự nhiên và vật chất nhân tạo bao quanh
con người. Mơi trường có tầm quan trọng đặc biệt đối với đời sống con người và
sự phát triển kinh tế văn hóa của đất nước, của nhân loại.
Vấn đề ơ nhiễm môi trường đang diễn ra liên tục ở tất cả các nước trên thế
giới, ô nhiễm môi trường ảnh hưởng tới tồn cầu như tình trạng ơ nhiễm khơng
khí, nguồn nước, hạn hán, lũ lụt… xảy ra liên tục mà gần đây nhất như ở Việt
Nam nước ta tại khu vực các Tỉnh miền trung vừa rồi do thiên tai mưa bão đã
gây ngập lụt trong nhiều ngày liền, một phần là do con người chưa có ý thức
trong việc bảo vệ mơi trường, cịn nạn chặt phá rừng, thải chất độc hại ra mơi
trường từ các xí nghiệp… chính vì vậy việc bảo vệ mơi trường đang là vấn đề
cấp bách và đó là nhiệm vụ sống cịn của mỗi chúng ta. Giáo dục bảo vệ môi
trường là nhiệm vụ quan trọng trong việc đào tạo thế hệ trẻ ở các trường học và
càng được quan tâm hơn ngay từ tuổi ấu thơ, nhằm hình thành ngay từ ban đầu
cho trẻ kỹ năng, thói quen, hành vi tốt về bảo vệ môi trường.
Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ mầm non là cung cấp cho trẻ những
hiểu biết ban đầu về mơi trường sống của bản thân nói riêng và của con người
nói chung, biết cách sống tích cực với mơi trường. Mục đích của giáo dục bảo
vệ mơi trường là hình thành cho trẻ có thói quen tốt biết sắp xếp đồ dùng đồ
chơi trong lớp và ngoài trời gọn gàng ngăn nắp, biết bỏ rác đúng nơi qui định,
biết chăm sóc cây xanh và chăm sóc con vật ni, hình thành cho trẻ có thái độ
thiện cảm bảo vệ môi trường, biết được hành vi xấu như vứt rác bừa bãi nơi
công cộng, vẽ bẩn lên tường, dẫm đạp lên cây xanh…
Vì vậy, cần phải giáo dục cho trẻ ngay từ bậc học mầm non ý thức bảo vệ
môi trường là vô cùng quan trọng trong đời sống của trẻ sau này, vì khi trẻ có ý
thức bảo vệ môi trường sẽ khắc sâu vào cuộc sống của trẻ, qua đó tạo nền tảng
hình thành nhân cách cho trẻ vững chắc sau này. Nhận thức được tầm quan trọng
của việc giáo dục bảo vệ môi trường ở bậc học mầm non Tơi đã tự tìm tịi, học
hỏi, nghiên cứa để thực hiện “Biện pháp giáo dục bảo vệ môi trường thông
qua các hoạt động hàng ngày cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi trong trường mầm
non”.

II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ:
1. Thực trạng:
Trường mầm non Phú Sơn được xây dựng trên khu đất có diện tích rộng và
thống mát, thuận lợi về nhiều mặt như giao thông, nguồn nước, nguồn điện
sáng và có vườn hoa, cây xanh, bóng mát...
Mơi trường lớp học sạch sẽ, thống mát, an tồn, trang thiết bị của trường
khá đầy đủ là cơ hội học tập tốt cho trẻ.
Tuy nhiên một số cháu còn nhút nhát, rụt rè trước tập thể, chưa tự tin thực hiện
các kỹ năng thực hành giáo dục bảo vệ mơi trường… chưa có ý thức trong việc
1


bảo vệ mội trường trong và ngoài lớp học như: để đồ không đúng nơi quy định,
vứt vỏ bánh kẹo, vỏ sữa ra lớp, sân trường, trèo lên các đồ chơi con vật trong
vườn cổ tích, ngắt hoa bẻ cành cây. Xuất phát từ thực trạng trên tôi đã áp dụng
biện pháp giáo dục bảo vệ môi trường thông qua các hoạt động hàng ngày cho
trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi trong trường mầm non.
2. Biện pháp thực hiện:
2.1 Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ 5-6 tuổi thông
qua hoạt động học:
Mỗi hoạt động học đều có mục đích – yêu cầu riêng, song tôi luôn chú ý
lồng ghép giáo dục trẻ bảo vệ môi trường một cách linh hoạt sao cho phù hợp
giúp trẻ dễ hiểu , dễ nhớ. Mỗi chủ đề có một nội dung khác nhau nhưng đều giúp
cho trẻ có ý thức để bảo vệ mơi trường.
Dựa vào từng hoạt động cụ thể để lồng ghép vào từng phần của hoạt động,
hay có thể lồng ghép vào trọng tâm của hoạt động, nhưng với chương trình học
của lớp tôi đa phần giáo dục bảo vệ môi trường vào phần củng cố và giáo dục
trẻ, nhằm để khắc sâu cho trẻ thói quen hành vi tốt, để cho trẻ biết được nội
dung giáo dục môi trường trong bài học này là giáo dục cái gì? Trẻ phải thực
hiện như thế nào? Những việc gì nên làm, những việc gì khơng nên làm. Để hoạt

động đạt kết quả cao tôi đã dùng các phương pháp khác nhau để kích thích trẻ
tham gia hoạt động và ghi nhớ lâu hơn.
Ví dụ: *Với hoạt động KPKH: “ Cây xanh và mơi trường sống”. Tơi cho
trẻ xem một số hình ảnh về cây xanh, sự phát triển của cây xanh, lợi ích của cây
xanh. Cây lớn lên nhờ những yếu tố nào? Vì sao phải trồng cây? Trồng cây để
làm gì? Cây có lợi ích gì cho mơi trường, cho cuộc sống?
Sau khi kết thúc giờ học, tôi cho trẻ thực hành trồng cây, chăm sóc cây.

2


Hình ảnh 1: Trẻ đang trồng cây.
Trẻ được thực hành, trải nghiệm sẽ giúp trẻ hiểu thêm công việc và ý nghĩa
của việc trồng cây. Từ đó trẻ cũng có kỹ năng chăm sóc bảo vệ cây và có ý thức
cùng tham gia bảo vệ môi trường.
Hay là trong chủ đề động vật. Cho trẻ tìm hiểu về động vật sống dưới nước
và môi trường sống.
Tôi cho trẻ quan sát con cá ở 2 bình nước khác nhau. Bình nước sạch và
bình nước bẩn, tơi cho trẻ nhận xét về sự tồn tại và môi trường sống của 2 con
cá. Từ đó hỏi trẻ phải làm gì để mơi trường nước được trong sạch để các loài
động vật sống dưới nước như: tôm, cua, cá, ốc… sống tốt hơn.
Như vậy tơi giáo dục trẻ biết u q các lồi động vật, biết bảo vệ các con
vật, bảo vệ môi trường nước, như không được vứt rác, vỏ sữa, bim bim, bánh
kẹo bừa bài xuống nước…
* Hoạt động Âm nhạc:
Chủ đề bản thân tôi dạy trẻ hát múa bài “Tay thơm tay ngoan”.
Tơi hỏi trẻ đơi bàn tay có cơng dụng gì? Để bảo vệ đơi bàn tay ln sạch sẽ
thì các con làm như thế nào? Sau khi kết thúc hoạt động học tôi cho trẻ thực
hiện thao tác rửa tay và cũng giáo dục trẻ: nước là tài nguyên thiên nhiên vô giá,
phải biết sử dụng hợp lý và tiết kiệm.


3


Hình ảnh 2: Trẻ đang rửa tay

2.2. Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ 5-6 tuổi thông
qua hoạt động góc:
Hoạt động góc chính là phương tiện giúp trẻ phát triển tồn diện, đặc
biệt là hình thành nhân cách cho trẻ sau này. Thông qua hoạt động trẻ phản
ánh lại cuộc sống môi trường xung quanh trẻ, mô phỏng lại những hành
động quen thuộc của người lớn mà trẻ đã thấy, đã biết.
Chính vì vậy, khi cho trẻ hoạt động góc tơi hướng dẫn, gợi mở cho trẻ
rõ ràng, chi tiết để trẻ hoạt động tích cực và ln chuẩn bị đồ dùng đồ chơi
phong phú, đa dạng nhằm thu hút trẻ chơi. Đặc biệt tôi luôn lưu ý, giao lưu
với trẻ động viên trẻ giao lưu với các nhóm chơi giúp trẻ mạnh dạn…
Thơng qua đó giáo dục tính ngăn nắp gọn gàng, nhận biết được môi
trường đẹp và môi trường xấu, biết chia sẻ hợp tác với bạn bè và những
4


người xung quanh, có phản ứng đúng với các hành vi khi tham gia bảo vệ
môi trường.
Giáo dục môi trường thơng qua hoạt động góc được tiến hành xun
suốt tồn bộ hoạt động chơi đến thu dọn đồ chơi.
Qua trò chơi “Bé tập làm nội trợ” Trẻ tự chế biến các món ăn đơn giản như:
khuấy nước cam, cắt hoa quả, chế biến món ăn... Tơi chú ý dạy trẻ có ý thức tiết
kiệm nước, thu dọn đồ dùng gọn gàng sau khi chế biến.

Hình ảnh 3: Bé tập làm nội trợ và cất đồ dùng, đồ chơi

sau khi chơi xong

Ở góc thiên nhiên trẻ được thực hiện các cơng việc như gieo hạt, trồng
cây, chăm sóc cây, vườn hoa, tưới nước, bắt sâu, nhổ cỏ…

5


Hình ảnh 4: Bé chăm sóc cây ở góc thiên nhiên.
2.3. Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ 5-6 tuổi thơng qua hoạt động ngồi
trời:
Hoạt động ngồi trời là hoạt động cần phải đảm bảo tính tích cực hoạt động
của trẻ làm giàu và củng cố kiến thức cho trẻ về môi trường xung quanh, giáo
dục cho trẻ những thói quen hành vi với mình nơi cơng cộng.
Đặc biệt trường tơi có khung cảnh, khn viên sân trường đẹp, rộng rãi, có
mơi trường cây xanh, cây cảnh, vườn cổ tích và có sân chơi… Rất thuận lợi cho
trẻ hoạt động và khám phá với thiên nhiên. Thông qua hoạt động ngồi trời hàng
ngày, tơi cho trẻ được quan sát và lao động ngoài trời như: Quan sát cây cối, các
loại hoa, nhặt lá rụng, lau đồ chơi ngoài trời… giúp cho trẻ biết chăm sóc và bảo
vệ cây, khơng ngắt lá bẻ cành, có ý thức tự lao động vừa sức như nhặt lá rụng
ngoài sân trường, lau dọn vệ sinh đồ chơi ngoài trời.

6


Ví dụ: Cho trẻ quan sát cây xanh ở trong vườn trường: gợi ý để trẻ nói lên
những gì mà trẻ thấy, đặc điểm của cây xanh, lợi ích của chúng như thế nào?
Làm thế nào để cây tươi tốt? Nếu không tưới nước và nhổ cỏ cho cây chuyện gì
sẽ xảy ra? Vì sao?... Với những câu hỏi đó trẻ sẽ đưa ra ý kiến của mình từ đó
trẻ thể hiện tính độc lập cá nhân, mạnh bạo hơn, tự tin hơn, đồng thời kích thích

được tính ham hiểu biết của trẻ. Khi trẻ được tham gia hoạt động kiến thức sẽ
được khắc sâu những kiến thức mà mình đã học. Đó sẽ là nền tảng để trở thành
một tuyên truyền viên tốt về chăm sóc và bảo vệ cây cũng như mơi trường xung
quanh trẻ.

Hình ảnh 5: Trẻ nhặt lá cây, nhổ cỏ và bỏ rác vào thùng rác.
Tôi luôn hướng dẫn trẻ vào sự việc thật gần gũi để trẻ thấy được sự phong
phú đa dạng, sống động của mơi trường bên ngồi, qua đó giáo dục trẻ biết yêu
quí thiên nhiên gần gũi thân thiện với môi trường, mong muốn được tham gia
bảo vệ môi trường, rèn trẻ có kỹ năng giữ gìn bảo vệ mơi trường
Tôi thường xuyên củng cố kiến thức bảo vệ môi trường để trẻ có thói quen
ghi nhớ có ý thức về bảo vệ mơi trường trong nhà trường, gia đình, xã hội.

7


2.4. Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ 5-6 tuổi thông qua tổ chức giờ
ăn, giờ ngủ:
Đây là hoạt động nhằm hình thành các nề nếp, thói quen trong sinh hoạt
hàng ngày của trẻ. Như trong giờ ăn tôi nhắc nhở trẻ biết kê bàn ngay ngắn, biết
lấy đĩa, khăn lau tay. Trước khi ăn biết rửa tay sạch sẽ. Trong khi ăn khơng nói
chuyện riêng, ăn hết khẩu phần, không làm rơi vãi cơm, thức ăn ra bàn, ra sàn
nhà, khi ho biết lấy tay che miệng. Nếu cơm hay thức ăn rơi vãi biết nhặt bỏ vào
đĩa, biết bỏ bát đĩa vào đúng nơi quy định, ngăn nắp, gọn gàng, biết lấy khăn
mặt của mình để rửa mặt và sử dụng cốc uống nước riêng có ký hiệu của mình
để dùng, nhắc trẻ tiết kiệm nước như uống từng nào lấy nước từng đó, khơng lấy
q nhiều để thừa gây lãng phí nước. Trong giờ ngủ trẻ biết lấy gối, biết xếp
quần áo để ngăn nắp, đúng nơi.

Hình ảnh 6: Trẻ lau dọn bàn ghế, cất bát sau khi ăn xong.


8


Hình ảnh 7: Trẻ cất gối gọn gàng, ngăn nắp vào tủ.
Kết quả trẻ có ý thức gọn gàng ngăn nắp và có ý thức xây dựng bảo vệ
mơi trường chung.
3. Kết quả đạt được:
Qua thời gian thực hiện biện pháp giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ như
trên tôi chắc chắn sẽ đạt được kết quả như sau:
* Đối với trẻ:
- Khích lệ được trí tưởng tượng sự tị mị của trẻ. Trẻ học hứng thú hơn khơng
những trong hoạt động học mà trong các hoạt động khác cũng thu hút được
nhiều trẻ hơn.
- Trẻ có kỹ năng thói quen tốt bảo vệ mơi trường như ăn bánh kẹo biết bỏ
giấy, vỏ vào thùng rác, biết đi vệ sinh đúng chỗ, biết tiết kiệm nước và biết phân
biệt hành động đúng , sai đối với môi trường.
- Trẻ yêu lao động và tạo ra cái đẹp

9


- Có ý thức giữ gìn bảo vệ mơi trường ở lớp học, ở trường, gia đình và nơi
cơng cộng.
* Đối với bản thân:
- Bản thân tôi đã nắm bắt được mục đích, vai trị và tầm quan trọng của việc
giáo dục trẻ bảo vệ môi trường .
- Biết vận dụng linh hoạt các phương pháp, biện pháp giáo dục trẻ bảo vệ
môi trường qua các hoạt động một cách có hiệu quả.
III. Kết luận - Bài học kinh nghiệm.

Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ mầm non là cung cấp cho trẻ những
hiểu biết ban đầu về môi trường, biết cách sống tích cực với mơi trường.Việc
xây dựng và bảo vệ môi trường được tiến hành thường xuyên, liên tục đã đem
lại một số hiệu quả nhất định trong việc giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ.
Môi trường thiên nhiên ở trường có xanh- sạch - đẹp sẽ là môi trường gần
gũi thân thiện nhất, tạo điều kiện cho giáo viên hướng dẫn tổ chức cho trẻ vui
chơi, hoạt động tích cực với thế giới xung quanh, qua đó hình thành và phát triển
thể chất, tinh thần cho trẻ.
Để giáo dục cho trẻ biết bảo vệ môi trường trong trường mầm non đạt hiệu
quả cao bản thân tôi đã rút ra được bài học kinh nghiệm sau:
- Luôn nêu cao tinh thần học tập mỗi thầy cô giáo là tấm gương cho trẻ noi
theo. Tôi luôn chú ý đến những hành vi, cử chỉ của mình, ln thực hiện những
hành động cụ thể để trẻ học tập và cùng thực hiện.
- Nắm vững phương pháp, biện pháp và các hình thức giáo dục trẻ một cách
hợp lí, linh hoạt và tạo được hứng thú cho trẻ. Có kế hoạch cụ thể trong quá
trình hoạt động sao cho phù hợp với chủ đề và phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý
của trẻ, chú ý đến đặc điểm nhận thức cá nhân của trẻ.
- Luôn tạo môi trường giáo dục mới lạ, lồng ghép tích hợp vào các hoạt
động một cách logic, chuyển qua các phần học phù hợp để thu hút sự thích thú,
tích cực tham gia hoạt động của trẻ.
Trên đây là biện pháp giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ 5-6 tuổi tại
trường mầm non của tơi. Trong q trình thực hiện khơng tránh khỏi những
khiếm khuyết rất mong được sự góp ý của ban giám khảo để biện pháp giáo dục
trẻ bảo vệ môi trường của tôi đạt kết quả cao hơn.
10


Tôi xin chân thành cảm ơn!

Xác nhận của hiệu trưởng


Bỉm Sơn, Ngày 06 tháng 11 năm 2020
Người thực hiện

Nguyễn Thị Liên

Trần Thị Thắm

11