TableofContents
LỜINĨIĐẦU
CHƯƠNG1-SỨCMẠNHCỦASỰTỬTẾ
CHƯƠNG2-SÁUNGUNLÍSỨCMẠNHCỦASỰTỬTẾ
CHƯƠNG3-NƯỚNGMỘTCÁIBÁNHTOHƠN
CHƯƠNG4-LÀMDỊUTÌNHTHẾ
CHƯƠNG5-GIÚPKẺTHÙ
CHƯƠNG6-NĨIRASỰTHẬT
CHƯƠNG7-NĨI“CĨ”LÀCÁCHĐILÊN
CHƯƠNG8-NGẬMMIỆNGMÀNGHE
CHƯƠNG9-HÃYTỰAĐẦULÊNVAINGƯỜIKHÁC
CHƯƠNG10-TẠORAMỘTTHẾGIỚITỐTĐẸPHƠN
LỜICẢMƠN
GHICHÚ


LỜINĨIĐẦU
CỦAJAYLENO
Với tơi, cuốn sách vĩ đại nhất từng được viết là cuốn Bản Thánh ca Giáng sinh của Charles
Dickens.Vìsaoư?Vìtriếtlíđơngiảncủanó:làmđiềuđúngsẽcảmthấyvuihơn.Đóchảphảilà
mộttínđiềutơngiáogìcả.Chỉlànếubạnlàmviệctốtthìcuộcđờibạnsẽkhálên.Nólàthế,
bạnkhơngthểmộtmìnhănhếtcáibánhto,cứcốănchỉtổchướngbụngmàthơi.Ănmộtít,
cịnđâuđểdànhchongườikhác.
KhiđượcucầutrảlờiphỏngvấnvềSứcmạnhcủasựtửtế,tơiđãđồngýkhơngchỉvìmuốn
tỏradễthươngđâu.Tơilàmđiềuđóvìtơinghĩđólàcáchmìnhnênlàm.Nhưngthờinaytỏra
tửtếlạilàchuyệnlạkhótin.Mớiđâytơicókểmộtcâuchuyệncườitrongmộtshowdiễnvà
nhậnđượcthưcủamộtphụnữnóirằngbàấykhóchịuvớinó.Tơigọiđiệnlạinóixinlỗibà
nếucógìxúcphạmđếntìnhcảmcủabà.Khơnghiểusaobàlạitiếpxúcvớibáochívàthếlàlời
xinlỗicủatơiđượclênbáo!Chúngtađangsốngtrongmộtxãhộimàngaycảmộtnhãýthơng
thườngcũngbịcoilàbấtthường,nhưthểmìnhvừathựchiệnthủthuậtmóchọngcứumạngai

khơngbằng.
Thậmchínếubạnđụngxevàoaithìcáccơngtybảohiểmsẽbảobạnđừngxinlỗingườita.Xin
lỗitứclàthừanhậnmìnhsai.Vậychứhọmuốnbạnlàmgì?Chuồnnhanhvàgọicholuậtsưcủa
mìnhư?Tuynhiên,theotơi,dùcósaithậtmàmìnhxinlỗitrướcthìcóđếnchíntrênmười
ngườisẽđộngtâmvàchắcchắnsẽtửtếlạivớimìnhtrongchuyệnkhắcphụcthiệthại.Thếlà
nhiềuthứphiềntốingàynaycóthểđượcxửlíchỉbằngvàihànhđộngnhânáiđơngiảnthơi.
TrởnênmộtngườinhânhậucàngđặcbiệtquantrọnghơnkhitacómộtdiễnđànnhưThe
TonightShow.Đókhơngthểlàsàndiễuvõcủamộttênđầugấuhaymộtkẻkhoemẽ.Cómộtlý
dovìsaoshownàyđượcgọilàTheTonightShowvớiJayLenochứkhơngphảilàTheTonight
ShowdoJayLenothủdiễn.Đólàvìmẹtơi.Bàchorằngnói“JayLenothủdiễn”thìvơhìnhtrung
mìnhnóivớicửtọarằng“Này,nhìntơiđây,tơilàngơisaolớnđấy.”Vậylàtơibảobà,“Được
rồi,mẹà.ThếvớiJayLenothìsao?”
Cuộcsốngkhơng“cứng”nhưthế.Hãynhườngnhịnmộtchút.Rồibạnsẽngạcnhiênkhithấy
mìnhthulạiđượcnhiềuchừngnào.


CHƯƠNG1
SỨCMẠNHCỦASỰTỬTẾ

QUANĂMTHÁNG,chúngtơiđềuuqmộtngườibảovệđặcbiệtởtrụsởvănphịngchúng
tơitạiManhattan.ThựcrahầuhếtmọingườiởTheKaplanThalerGroupaicũngphụcanh.Là
mộtngườiđànơngtocon,vuitính,ngồinămmươituổi,Franklàmấmlịnghếtthảynhữngai
bướcvàotịanhànàybằngcâuchàohồnhậucủamình.“ChàoLinda!”“ChàoRobin!”anhấy
nói.“MộtngàythứSáuvuivẻnha!”
MộtcâuđùaýnhịcủaFranklàmthayđổicảcáchchúngtơibắtđầumộtngàylàmviệc.Thayvì
chuồnnhanhquacửavàxếphàngchờthangmáy,chúngtơilạiđưamắttìmFrankđểchàohỏi
mộtcâuchochắc.Anhlngiữgiọngnóiphấnchấnsuốtcảngày.Nhưngchúngtơichưabao
giờnhậnthứcđượclàmsaoFranklạicóthểgiúpgìchoviệclàmăncủachúngtơingồiviệc
ngănchặnngườilạđộtnhậpvàovănphịng.
MãiđếnhơmRichardDavis,chủtịchvàCOOcủaU.S.Bank,ngânhànglớnthứsáucủaHoaKì,

đếngặpchúngtơi.ĐãmấythángnayTheKaplanThalerGroupđãlàmviệccậtlựcđểtạonên
mộttuyệttáccóthểlàmchoDavisphảilácmắtvàkiếmđượcmộtkháchsộplàU.S.Bank.
ThờiđiểmcóchuyếnviếngthămcủaDavischínhlàthờiđiểmcótínhchấtquyếtđịnh.Chúng
tơilàmộttronghaihãngvẫntiếptụcchạyđuađểcóđượchợpđồngnày.Daviscùngvớingười
củamìnhđangbaytừvănphịngđiềuhànhởMinneapolisđếngặptrựctiếpchúngtơi.Lúcđó
chúngtơicịnchưahiểura,songDaviscùngbầuđồncủaơngquảthựcđãhơi“khớp”trước
cáikiểutiếpđónmàhọnhậnđượcởNewYork.Nhịpđộtấtbậtvàcáithóixơbồnhưchốn
khơngngườicủaQuảTáoLớn(NewYork)đãtrởthànhmộtphầnhuyềnthoạicủathànhphố
nàyrồi.Vàhọsợrằngchúngtơicũnglạnhlùngvàvơcảmnhưthế.
Thếnhưng,khiRichardDavisvàngườicủaơngbướcvàotrụsởchúngtơi,họđãđượcFrank
đóntiếpmộtcáchnồngnhiệt.Vàiphútsaulênđếnvănphịngchúngtơi,Daviscứlnmiệng
nhắctớingườibảovệhồnhậuấy.“Anhấyđóntơinhiệttìnhq!”ơngnói.“Thếrồitơichợt
nghĩ,saomìnhlạikhơngmuốnlàmviệcvớimộtcơngtycónhữngngườinhưFrankchứ?Tơi
cịncóthểnghĩđượcgìkhácngồiviệcthmộtcơngtynhưthếnàykhơng?”Vàchúngtơiđã
thắnghợpđồngđó.
DĩnhiênDavischắcchắnsẽkhơnggiaoviệcđóchochúngtơinếuơngchẳngcóấntượnggìvề
cáchlàmăncủachúngtơi.Tuynhiên,ởđâycịncócơngcủaFranknữa.Chínhlờichàonồng
hậu của Frank đã giúp chúng tơi thắng được một vụ làm ăn với hàng triệu đơ la trong tài
khoản.
ĐóchínhlàSứcmạnhcủasựtửtế.
NgườibảovệchiếmđượccảmtìnhcủamộtvịCOO.ChuyệnđónghecứnhưphimcủaDisney
vậy,nhưngchúngtơixincamđoanrằngđấykhơngphảilàchuyệnhưcấu.ChúngtơiviếtSức


mạnhcủasựtửtếlàvìchúngtơihồntồnkhơngđồngtìnhvớicáikhơnngoanphổbiến,rằng
“Hiềnlànhthìthuathiệt,”và“Khơngcócáigìtốtmàkhơngbịtrừngphạt.”Nềnvănhóacủa
chúngtađanggiúptruyềnbáthứhuyềnthoạivềthuyếtDarwinxãhội-aithíchnghitốtnhất
ắtsẽsốngsót-rằngthứtriếtlísátphạt“mộtmấtmộtcịn”đangthắngthế.Mộttrongnhững
cuốn sách bán chạy nhất mấy năm trước có tên là Nice Girls Dont Get the Corner Office[1].
Nhưng điều đó hồn tồn trái ngược với cách chúng tơi điều hành cơng việc và cuộc sống.

Trongchưađầymộtthậpkỉ,chúngtơiđãxâydựngTheKaplanThalerGroupthànhmộttên
tuổilớntrongngànhquảngcáovớigầnmộttỉđơladoanhthu,làmchonótrởthànhmộttrong
nhữnghãngquảngcáopháttriểnnhanhnhấtnước.Thànhcơngchúngtơigiànhđượckhơng
phảibằnggươmđaomàbằnghoavàsơ-cơ-la.Sựlớnmạnhcủachúngtơikhơngphảilàkếtquả
củanỗisợhãivàhămdọa,màbằngnụcườivàlờikhen.
Hếtlầnnàyđếnlầnkhác,chúngtơiđãtậnmắtthấysứcmạnhphithườngcủalịngtốttrong
cácvụgiaodịchlàmăn,vàngaytrongcuộcsốngcủamình.Đólàmộthànhkháchkiênnhẫn,
nhỏnhẹnhờnhânviênbánvémáybaykiểmtragiúpmìnhlầnnữaxemcólấyđượcvéhạng
nhấtkhơng,thayvìqt,“Tơilàkháchhàngcaocấp(balầnbạchkim)đây.”Đólàngườiláixe
nhãnhặnmuốnxinlỗiviêncảnhsátvìđơilúcmìnhsơývượtqtốcđộ.
Nhưngngườihiềnlànhcũngcómộtrắcrốitưởngtượng.Hiềnlànhsẽkhơngđượccoitrọng.Bị
mangtiếnghiềnlànhthườngcónghĩalàngườikhácítkhinóivềmìnhmộtcáchtrọngvọng.
Hiềnlànhdễbịcoilàbaphải,thụđộng,nhútnhát,nhunhược.Chúngtơixinnóirõ:hiềnlành
khơngphải/làngâyngơ.Hiềnlànhkhơngcónghĩalàcứởđócườingớngẩnkhibịngườitađạp
lênđầumình.Hiềnlànhkhơngcónghĩalàcáithảmchùichân.Thựcrachúngtơicóthểnói
rằnghiềnlànhlàmộttừcứngrắnnhấttrênđời.Nócónghĩalàbướctớiphíatrướcvớisựtựtin
trongsángđếntừnhậnthức,rằngtaphảihếtsứcnhânhậuvàđặtnhucầucủangườikhác
nganghàngvớinhucầucủachínhmình,nhờđómàcóđượcnhữnggìtamuốn.Hãyngẫmvề
nhữngđiềudướiđây:
•Nhânhậusẽđượchạnhphúchơntrongtìnhu.Nhữngngườikhơngqsơinổivàdễcảm
thơngvớingườikhácthườngcótỉlệlyhơnchỉbằngmộtnửasovớitrungbình,theonghiên
cứucủađạihọcToronto.
•Nhânhậusẽlàmranhiềutiềnhơn.TheogiáosưDanielGoleman-ngườiđãtiếnhànhnghiên
cứuvềnhữngtácđộngcủacảmxúcởchỗlàmtrongcuốnsáchLãnhđạođạicương-thầnthái
củanhânviên tỉ lệ thuận với kết quả trên. Một nghiên cứu cho thấy: cứ tăng 2% trạng thái
phấnkhởivàtươngtrợnhaucủanhânviêntrongkhơngkhílàmviệcthìtổngthunhậpsẽtăng
được1%.
•Nhânhậusẽkhỏengườihơn.MộtnghiêncứucủađạihọcMichiganchothấy:nhữngngườigià
ở Mỹ nếu chịu khó giúp đỡ người khác - thơng qua các cơng việc tình nguyện, hay chỉ đơn
thuầnlàbạnbèhàngxómlánggiềngtốtthơi-thìtỉlệchếtsớmsẽthấphơn60%sovớinhững

ngườiđồngniênchẳngbaogiờchịugiúpđỡai.
•Nhânhậusẽítphảiratịa.Mộtnghiêncứukhácchothấy:cácbácsĩchưabaogiờbịkiệncáo
thườngnóichuyệnvớibệnhnhânlâuhơntrungbìnhbaphútsovớinhữngthầythuốcđãphải
ratịahailầntrởlên(theoghinhậncủaMalcolmGladwelltrongcuốnBlink:Sứcmạnhcủaviệc
nghĩmàkhơngcầnsuynghĩ.


CHƯƠNG2
SÁUNGUNLÍSỨCMẠNHCỦASỰTỬTẾ

Ngunlísứcmạnhcủasựtửtế-1
Ấntượngtíchcựctựanhưhạtgiống
MỖILẦNBẠNMỈMCƯỜIvớimộtngườiđưatin,bậtcườikhinghechuyệntếucủamộtđồng
sự,cámơnmộttrợlí,hoặcđốixửvớingườilạmộtcáchlịchthiệpvàtrọngthịlàmộtlầnbạn
phóngranănglượngtíchcực.Nănglượngnàytạochongườitamộtấntượngvàấntượngnày
lạiđượcchuyểntiếpquavơsốngườimàanhấyhoặccơấysẽgặpsauđó.Dấuấnnàycóhiệu
ứngkhuyếchđạilên.Vàcuốicùngnhữngấntượngtốtđẹpấylạiquaytrởvềvớibạn.Nhưthế
khơngcónghĩalàngườiphụcvụbàntừngđượcbạnbosộpmộtngàykiasẽkiếmđượcmột
cơngtyFortune100vàmờibạnmuacổphầnưuđãi(trừphibạnbobạokhủngkhiếp).Kếtquả
từSứcmạnhcủasựtửtếhiếmkhibộclộtrựctiếpnhưvậy.Thựcra,bạncóthểchẳngnhận
thấycóbấtcứtácđộngnàolêncuộcđờimìnhtrongnhiềunăm,ngồicảmgiácấmáptrong
lịngdosựtửtếđemlạichobạn.Tuynhiên,chúngtơiđãnhậnrarằngSứcmạnhcủasựtửtếcó
hiệuứngdomino.Cóthểbạnchẳngbaogiờlầnrađượcvậnmaycủamìnhcụthểlàbắtnguồn
từ đâu, nhưng chắc chắn Sức mạnh của sự tử tế đã rải nhiều cơ hội để lót đường cho bạn.
Nhữngấntượngtíchcựcđócũnggiốngnhưhạtgiốngvậyđó.Bạngieochúngxuốngrồiqn
bẵngđimất,thếnhưngbêndướichúngcứnảymầmvàvươnxa,thơngthườngsẽtheocấpsố
nhân.
DướiđâylàmộtvídụSứcmạnhcủasựtửtếđãgiúpchúngtơinhưthếnào.Cáchđâykhơnglâu
chúngtơiđãghihìnhMelania,vợcủaDonaldTrump,trongđoạnphimquảngcáochoAflac
theo u cầu của Daniel Amos - chủ tịch và cũng là CEO của Aflac. Chúng tơi dựng cho bà

Trump-mộttrongnhữngngơisaocủaphimquảngcáo-mộtđoạnphimchoriêngbàvàcố
gắnglàmsaođểbàđượcthoảimáinhấtcũngnhưcótấtcảnhữnggìcầnthiết.Nhómchúngtơi
đốixửtốtvớiMelaniakhơngphảivìbàlàvợcủamộtngườinổitiếng,màvìchúngtơiđãđặtra
phươngchâm:phảilịchsựvàtrọngthịtấtcảnhữngtàinăngtrongmỗithướcphimcủamình.
Mấythángsau,cácnhàsảnxuấtcủaphimNgườitậpsựđãmờiLindalàmngườiđánhgiátrong
một chương trình, trong đó các ứng viên cho vai người tập sự được u cầu làm một đoạn
quảngcáoxehơi.Lindakể:
Trướckhiquaycảnhđầutiên,tơitựđếngiớithiệuvớiDonaldTrump,nhắcquarằngchúngtơi
làhãngđãcộngtácvớivợơngtrongmộtđoạnphimquảngcáoconvịtAflac.ThìraTrumpcịn
nhớrấtrõlầntrảinghiệmđócủavợmình,nênngaytrướckhibắtđầuquayhình,ơngghévào
taitơimàrằng,“Cáccơđãrấttốtvớivợtơi.Hãychờxemtơilạiquảthếnàonhé!”
ThếrồiơnglêntruyềnhìnhnóirằngTheKaplanThalerGrouplàmộttrongnhữnghãnglàm
quảngcáohotnhấtnướcMỹ!Sauđóơngcịnkéotơivàonhữngcuộcthảoluậnđượcghihình.
Tấtcảchỉvìchúngtơiđãđốixửtốtvớivợơng.


NgunlíSứcmạnhcủasựtửtế-2
Bạnkhơngbiếtđượcđâu
Chắcbạnnghĩ,“Ừ,tốtvớivợcủaTrumpthìsẽđượcđềnđápthơi.”Nhưngchúngtaaicũngđủ
khơnđểvâyquanhcácnhânvậtquantrọngtrongđờimình-lànhữngngườitavẫnthường
giaotiếpchẳnghạnnhưhàngxómvàđồngsự,nhữngngườicóliênquanđếnnhữnggiaodịch
quantrọngnhưcánhmơigiớithếchấpcùngcáckháchhàngtiềmnăng.Tuynhiên,chẳngmấy
khitathèmđểýđếnmộtngườilạmàtasẽchẳngbaogiờgặplại.Thơngthườngtasẽnghĩ,“Có
saođâuchứ?”
DianeKarnettkhơngbaogiờnghĩrằngngườiphụnữtrẻmàchịgặptrênchuyếntàuvềNew
YorkCitylạicóthểthayđổicuộcđờichị.Lúcđó,ngườiphụnữấyđangtrênđườngđithămbà
củamình,vàthậttìnhcờ,bàcụlạisốnggầnnhàDiane,thếnênhaingườiđichungmộtchiếc
taxichorẻ.Lúcđếnnhàbàmình,ngườiphụnữtrẻnhờDianexáchdùmmấycáitúilêntầng
nămmàchẳngcóthangmáy.
“Tơinghĩbụng,saomìnhlạikhơnggiúpnhỉ?”Dianenói.Thếnhưng,lênđếntầngbốnthìchịđã

nghĩravơsốlýdođểthơikhơnggiúpngườikianữa.
Hóarabàcủacơkia-mộtbàlãotámmươilămtuổitênlàMillieDarling-vốnlàshowgirlcủa
Ziegfeld.BàcụđâmmếnDianevàchỉchochịxemmộtNewYorkmàchịchưabaogiờbiếttớiNewYorkcủabàcụ.“Thếlàsuốtbaonhiêunămtơiđượccoilàthượngkháchtrongcáccâulạc
bộvàsalonnhạcjazzuthíchcủabàcụđấy,”Dianekể.
Đóquảthựclàsựđềnđápqmứchậuhĩnhchochuyệnchịgiúpxáchvàicáitúilêncầuthang.
Thếnhưng,bàMillielạilàmẹcủaChanParker,vợgóacủahuyềnthoạinhạcjazzvĩđạiCharlie
Parker.KhiDianebịmấtviệc,Chanđãmờichịđếnsốngchungtrongngơinhànơngthơnở
ngoạiơParis.Dianenhậnlờivànóivớisếpcũcủamìnhchuyệnnày.Thếlàhọbảothìđằng
nàochịcũngsangParis,vậysaokhơngmởmộtcửahàngliêndoanhvớihọởđóln?Thếlà
DianeđãcóbốnnămhuyhồngởParis,cuốituầnlạivềnhàChanParkerchơi,làmquenvới
nhữngvịkháchhàohoaquyếnrũ-nhữnghuyềnthoạinhạcjazz,nhữngnhàbáo,thậmchíchị
cịngặpcảClintEastwoodnữa.“Nếungàyđótơicứmặckệngườiphụnữlạtrêntàutựxáchđồ
lêngác,thìtơilấyđâuratấtcảnhữngthứmìnhcósauđóchứ,”Dianenói.
Khigặpngườilạngồiđường,tathườngcoihọchẳngcógìquantrọngvớimình.Khácvới
Diane,tathườngtránhdâydưavớingườingồicạnhmìnhtrêntàu,thậmchítacịnchạyvộira
tranhtaxivớihọlúcvừađếnga.Tathườngnghĩ,“Chỉlàmộtcơgáichẳngcóliênquangìđến
mìnhhết!Mìnhphảibắtđượctaxiđã,cịntỏratốtbụngvớicơtathìquantrọnggì.”
Nhưnglàmsaobạnbiếttrướcđược?Nhỡđâucơtalàemgáicủasếpthìsao.Hoặcđólàngười
mơigiớibấtđộngsảnđangbiếtmộtngơinhànằmtrongmộtkhumàbạnhằngtơtưởngđến.
Hoặcđólàngườiđứngđầumộtquỹcóthểđemlạimộtsựđỡđầnchocơngviệcbảotrợtrẻem
củabạntronglúckhókhănthìsao.Rốtcụcngườixalạđólạiquantrọngđốivớinhiềungười
đấy.Bạncầnphảiđốixửvớinhữngngườibạngặpnhưthểhọlànhânvậtquantrọngnhấttrên
đời-vìđúnglànhưthếmà.Nếukhơngphảilàquantrọngvớibạnthìchắcchắnsẽquantrọng
vớiaiđó;vànếukhơngphảihơmnay,thìcólẽlàngàymai.


NgunlíSứcmạnhcủasựtửtế-3
Ngườitathayđổi
Mộtsailầmchungcủangườiđờilàlnquanniệmrằngmìnhchỉnêntửtếvớingườitrên
hoặcngangcơvớimìnhthơi.Chảviệcgìphảithânthiệnvớiđámphụtáhaynhânviêntiếp

tân,cịncánhbảovệhayngườiqtdọnthìkhỏiphảinóilàmgì.Suychocùnghọcũngchẳng
làmđượcgìchobạncả-bởivìhọkhơngcóthựclực.
Vàothờiđiểmnàychuyệnđócóthểđúnghoặckhơng.Thếnhưng,bạnchẳngthểnàobiếtđược
aitrongsốhọsẽtrởthànhngườihếtsứcquantrọngvớibạntrongmười,haimươihoặcba
mươinămnữa.Cáchđâymấynăm,chúngtơinhậnđượcmộtcúđiệnthoạicủamộtphụnữmà
chúngtơitưởnglầmlàđangtìmviệc.Chịấyđềnghịđượcgặpchúngtơi,thếthơi.Hóarangười
phụnữấykhơngđitìmviệc-màchịđangtìmmộthãnglàmquảngcáochohaimảngcơngviệc
lớnmàchịđangnhắmđến.Đólàmộtdựánđemvềhàngtriệuđơlachohãng.Tạisaochịlại
chọnchúngtơi?HóarahaimươilămnămtrướcchịấyđãlàmviệcvớiLinda,đượcLindađối
xửrấttửtếvàtơntrọng,dùchịchỉlàcấpdướitrongcơngty.Vàhơnhaithậpkỉsau,chúngtơi
thuvề40triệuđơlatrongcơngviệccủamình-chỉvìmộttrongsốchúngtơiđãtừngcưxửtốt
vớimộtngườivừachậpchữngvàonghềquảngcáo.ĐóchínhlàSứcmạnhcủasựtửtếđấy.
NgunlíSứcmạnhcủasựtửtế-4
Lịngtốtphảitựnhiên
Mớiđây,mộtngườibạnđãkểchochúngtơinghemộtcâuchuyệnvềbacơngtynọtranhnhau
mộthợpđồngrấtlớn.Mộttrongbacơngtyđórốtcuộccũngrớtđài,mặcdùđãcómànramắt
rất“chống”.Tạisaothế?Họthắcmắc.Hóaralàkhikháchhàngtiềmnăngđếnsânbay,quan
chứccủamộtcơngtycạnhtranhđãkhơngđểýtớiviệcgiúpbàkháchmangxáchhànhlý.Anh
nàymấthợpđồngngaytắplự.Bàkháchhàngkhóchịuvớisựlỗmãngvàthiếutếnhịcủaanh
tanênquyếtđịnhkhơngmuốnlàmănvớingườinhưvậy.Nhómcủaanhtađãphảingàyđêm
vấtvảđểcóđượcmộtbuổiramắtấntượngvớikháchhàng,thếmàmọithứđềuhóathành
cơngcốcchỉvìcáivali!
VịquanchứcsơýkiachắcchắnphảibiếtkháchhàngnàylàmộtVIPrồi.Thếsaoanhtakhơng
xáchhộbàcáivali?Đơngiảnlắm:chỉvìanhtakhơngthạonghệthuậtnhãnhặn,lịchsự.Nếu
nghệthuậtđóvốnlàmộtphầntrongcáchanhtaxửthếvớimọingườithìchẳnglínàolạisơ
sảynhưthếđược.Xáchhộtúichokháchhàngphảilàbảntínhtựnhiênthứhaicủaanhtathay
vìchỉlàmộtcửchỉlâulâumớidùngriêngchokháchhàng,chosếpvàcácyếunhân.Đánglẽ
anhtaphảihiểu,rằngnhữngcửchỉvàhànhđộngnhonhỏkiểuđấycũngcóthểtạonêntác
độngmạnhmẽthếnào.
NgunlíSứcmạnhcủasựtửtế-5

Ấntượngtiêucựccũnggiốngnhưvitrùng
Mỗikhicưxửvơcảmvớinhữngngườimàtachorằng“chảcógìghêgớm”thìtasẽcóngay
mộtphảnứngvơthức.Bạncóthểcóđượccáibàntốtnếuqtvớicơphụcvụ,nhưngchúngtơi
camđoanrằngtốtnhấtlàbạnnênnhẹnhàngbảo“Làmơnxemlạidùm”.Nếubạncoinhững


hànhđộngtíchcựclàhạtgiốngthìcáccửchỉvàlờiăntiếngnóithơlỗlạigiốngnhưvitrùng.
Cóthểbạnnhấtthờikhơngnhậnthấytáchạicủađámvitrùngđó,nhưngchúngvẫnhiệndiện
vàâmthầmlâylantrongbạnvànhữngngườichungquanh.
Khơng phát tán vi trùng nghĩa là bạn phải rất có ý thức về mơi trường và con người xung
quanhmình.Bởilẽ,chỉcầnmộthiểulầmnhonhỏthơicũngcóthểgâyramộtấntượngtiêu
cực,nhưmớiđâyRobinđãpháthiệnra.Anhkể:
Clairevàtơiđãphảimấtcảđêmđểchuẩnbịbuổithuyếttrìnhchomộtvịkháchhàng.Cómột
trongnhữngslidePowerPointcứbịlộnngượclại.Cảhaivịđầubứttaicốchỉnhnóchođúng,
cịn nó thì cứ như chọc tức bọn tơi vậy. Nhưng rồi cuối cùng nó cũng chịu hoạt động đàng
hồngvàbọntơiaivềnhànấy.
Hơmsau,trongbuổithuyếttrình,ngaygiữamộtphịnghọprộngvớibaonhiêulàquankhách,
cáislideqiquỷđólạinhảythẳngramànhình-lộnngược!
Tơimớibuộtmiệngkêulên,“Ơitrời,Claire!Nólạihỏngrồikìa!”
DĩnhiênClairehiểutơimuốnchiasẻvớicơấymộtchuyệntứccườicủariêngchúngtơi-chứ
ngồirachẳngaihiểuđượccả.MọingườilạinghĩrằngtơicơngkhaitráchmắngClairetrước
baonhiêungười,thếlàcórấtnhiềucảmxúctiêucực“nổidậy”trongphịng.Quảthựcbọntơi
stchútnữathìmấttrắngvụlàmănđãsănđónsuốtmấythángtrời.Thếrồicảhaicũnglàm
sángtỏmọichuyệnvàgiảithíchđiềuđãxảyra,songđólàmộtbàihọctốtchochúngtơi:Ấn
tượngđọnglạitrongmắtngườichứngkiến-dùchỉlàmộtấntượngtiêucựcthơi-cũngcóthể
ảnhhưởngđếnmọiviệctalàm.
NgunlíSứcmạnhcủasựtửtế-6
Bạnsẽbiết
Ngaycảkhibạnchẳngbaogiờgặplạingườimàbạnđãđốixửkhơngtốt,thậmchílàchẳngai
thấyhoặcbiếtvềsựthơlỗđó,vềcáchcưxửkhơngtốtcủabạnthìbạnvẫncứbiếtnóđấy.Nó

sẽđọnglạitrongtâmtrí,trongtráitimmìnhmỗikhibạngặpgỡvàcốthuyếtphụcngườita
đặtniềmtinnơibạn.Bởilẽngaychínhmìnhbạncũngchẳngtinchonênbạncóthểhủyhoại
kếtquảcủacuộcgặphoặccủamốiquanhệ.
Sứcmạnhcủasựtửtếkhơngnóivềchuyệnchạylăngxăngcườitoettvàđểngườitasaivặt,
cịn trong bụng thì tính thầm xem đáp lại mình sẽ kiếm được gì. Cũng chẳng phài nói về
chuyệnvặnvẹođóngkịchhaylàmconrối.Sứcmạnhcủasựtửtếlànóiđếnchuyệnqtrọng
lịngtốt-ởtrongbạnvàởngườikhác-giốngnhưđềcaotríthơngminh,sắcđẹphaytàinăng
vậy.Lịngtốtlàmộtsứcmạnhghêgớm.Trênthựctế,nócịncứuđượccảmạngsốngcủata
nữa.
ChophépchúngtơiđượclấySusanlàmvídụ.TámnămtrướcSusannhậnđượcthưcủamột
ngườibạncũtênlàHelen.Helencómộtđứacháugáimắcbệnhchánăn;nếukhơngđượcchữa
trịtăngcườngtạimộtbệnhviệnđắttiền-xanhàđếnmấyngàndặm-thìcơbésẽchết.Tuy
nhiên,chiphíchữabệnhlạivượtqkhảnăngcủagiađình,trongkhiơngbốthấtnghiệpcũng
đangbịbệnh.Vìvậygiađìnhđànhphảigửithưcầucứuhọhàngvàbạnbè.


Susanvừaxúcđộnglạivừangạcnhiên,bởilẽngườitahiếmkhicầucứungườikhácmộtcách
chẳngthèmúpmởnhưvậylắm,dùlàbàconhọhàng.Đangphảinibađứacon,thếnênvợ
chồngSusancũngkhómàquyếtđịnhđượcmìnhnênchobaonhiêu.“Cuốicùngchúngtơigửi
500đơla-cóvẻchẳnglàbaonhưngvớichúngtơivậyđãlànhiều,”Susannói.
Nhưngnhữngngườikháccũnghàophóngđáplạibứcthưcầucứuấy.Thếrồicơbéđượcnhận
vàođiềutrịvàđãquakhỏi.“Nếuhọkhơnggửibứcthưđóđikhắpnơithìcơbékhólịngqua
được,”Susannói.
Banămsau,đếnlượtchồngSusanbịmấtviệc.Anhlạicịnmắcbệnhhiểmnghèo.Thờigian
thấtnghiệpcủaanhkéodàiđếnhơnmộtnămvàgiađìnhhọbuộcphảisốngnhờvàosốtiền
tiếtkiệm,màcũngchẳngkéodàiđượclâu.TuySusanvẫnđilàmnhưngtìnhhìnhtàichínhcủa
họthậtđánglolắng.
Thếrồimộthơmcómộttấmthiệpđượcgửiđếntheođườngbưuđiện-từmộtphụnữmà
Susankhơnghềquenbiết.BàlàmẹcủaHelen,làbàcủacơbémắcbệnhchánăn.Trongthiệp
viếtrằngbànghenóivợchồngSusanđanggặpphải“bướcngặtnghèo”nênmuốnđượcgiúp

đỡ,vàcịnviếtthêmrằngbàđãtừngnếmmùikhókhăntàichínhlàthếnàorồi.“Ngườiphụnữ
đãnidạybangườiconbằngđồnglươngdịchvụítỏiđóđãgửichochúngtơitấmséc2.000
đơla,”Susankể.
Khiđãthựcsựhiểuđượcsứcmạnhtồndiệncủalịngtốt,bạnsẽnhậnthấyrằngnhờđốixử
vớimọingườibằnglịngtốt,bằngsựtơntrọngvàhàohiệp,chắcchắnhànhđộngcủabạnsẽ
đượcđềnđápbằngcáchnàyhaycáchkhác-cảvốnlẫnlời.
Giờthìbạnđãnắmđượccácngunlícóthểgiúpbiếnđổicuộcđờimìnhrồiđấy.Trongcác
chương tiếp theo, chúng tơi sẽ trao cho bạn những cơng cụ cần thiết để bạn bắt đầu sai
khiếnSứcmạnhcủasựtửtếlàmviệcchomình.
BÀITẬPGIÚPBẠNRÈNLUYỆNLỊNGTỐT
Tuầntới,mỗingàybạnhãylàmnămviệctốt-nhữngviệckhơngđượcđềnđápngaytứcthì.
Hãycảmơnaiđó.Hãyhỏithămnhữngngườimàbạngặptrongcuộcsống.Bàgiàgiúpbạn
qtdọncóconcháugìkhơng?Hãygóptiềnchoviệctừthiện.Vàhãykhenmộtngườichẳng
quenbiếtgì.
Điểmmấuchốtởđâylàđừngcónghĩrằngngườitàixếtaxihơmnayđượcmìnhbođậmthì
maimốtsẽđiềuhànhmộtcơngtylớn.Thậtdễdàngđểcóđượcthóiquennhânhậu-vàphát
hiệnlạixemnógiúpbạnthấythanhthảnnhườngnào.
HÃYLÀMỘT"DIỄNVIÊNPHỤGIỎINHẤT"
Hầuhếtchúngtađềukhơngmuốnbịngườikháccoinhẹ.Taqbậnrộnđóngvaichínhtrong
bộphimcuộcđờicủamìnhnênqnmấtngườikháccũngđangthủvaichínhtrongbộphim
củahọ.Chínhvìvậymớinóicựckìcầnthiếtphảinhìnchínhtabằngconmắtcủangườikhácnhưmộtdiễnviênphụtrongbộphimcủahọ.Vậythìhãyđiểmlạitấtcảnhữngngườiđãxuất
hiệntrongcuộcđờimìnhvàtựhỏixemmìnhđangđóngvaigìtrongbộphimcủahọ.Liệubạn
cóphảilàđứacongáimớilớnđượcuthươngcưngchiều,haylàđangphátđiênlênvìchẳng


aiđểýđếnmình?Mộtchàngtraingọtngàolnsẵnsànggiúpđỡ,haymộtkẻíchkỉhènhạ?
Mộtngườichunhóagiảicácrắcrốitrongvănphịng,haymộtbàhồngkệchcỡm?Đốivới
từngmốiquanhệ,bạnhãyviếtranămcáchcóthểlàmcho“vaidiễn”củabạndễthươngnhất.
NOIGƯƠNGNHỮNGNGƯỜIMÌNHNGƯỠNGMỘ
Bạncóngưỡngmộnhữngngườilàmviệctìnhnguyệnkhơng?Haynhữngngườilnchìatay

mìnhrachocácthànhviêntronggiađìnhvàtìmcáchlàmchomọithứxíchlạigầnnhauhơn?
Haynhữngngườibiếttơntrọngvàbảobanngườikháctrongchỗlàm?Nhữngngườithường
hỏihanvànhớrõcácchitiếtvềcuộcsốngcủakháchhàng,cũngnhưđồngnghiệpcủamình?
Bạnhãyviếtnốtcâusauđây:Nếutơicóthểtốthơn,tơimuốnlà...
Vàhãycốgắngnoitheocáchsốngcủangườimàbạnmuốntrởthành.


CHƯƠNG3
NƯỚNGMỘTCÁIBÁNHTOHƠN

TONYHASSININHỚLẠIcáingàyơngnhậnđượccúđiệnthoạicủamộtnhàảothuậtkhơngtên
tuổivàothờiđólàDougHenning.Cũnglàmộtnhàảothuật,Hassinilúcđấyđangdàndựng
kịchbảnchomấymànảothuậtlàmđiênđảocảthếgiới.“Henningphảigọimấylầnchúngtơi
mớinóichuyệnđượcvớinhau.Khingheanhấynói,tơibiếtngayđâylànhàảothuậtcóthể
cạnhtranhvớimình.Phảnứngđầutiêncủatơilàtỏranhãnhặnvớianhấynhưngkhơngtiết
lộtígìnhữngbíquyếttốimậtcủamình.Tơiđãphảibỏramườinămvàcảđốngtiềnmớigom
đượcmấybíquyếtđó,thànhratơikhơngđịnhgiaochúngchoaicả,”Hassininói.
NhưngơngvẫntiếptụcmốiquanhệthânthiệnquađiệnthoạivớiHenning.“Tơichoanhấy
mộtvàithơngtin(chẳngcógìquantrọngcả)vàmộtvàiýtưởng,cốtchỉđểgiữquanhệmà
thơi,”Hassininói.
Mãiđếncuộcnóichuyệnthứnăm,thứsáugìđó,Henningmớitiếtlộrằnganhđangchuẩnbị
chomộtmànảothuậtkiểukháchẳn,mộtmànâmnhạckểmộtcâuchuyệnhếtsứcgaycấn
xungquanhmathuậtvà-quantrọnghơncả-phảibỏhẳnhìnhảnh“caosang”xưanayđi.
Thayvàođó,Henningsẽđểtócdàivàmặcđồmàusáng.“Càngnghetơicàngnhậnthấyanhấy
sẽcócơhộithànhcơng,”Hassininói.
ThếlàHassinigửichoHenningmườibốnbíquyếtcủamình.“Tơicóthểđịianhấykhốitiền
chomấybíquyếtđócộngvớicơngtơitưvấn.Tuynhiên,tơilạinghĩrằngmìnhsẽđượclợi
nhiềuhơntừmốiquanhệnàynếubuổidiễnthànhcơng,”Hassininói.
TấtnhiênlàcanhbạccủaHassiniđãtrúngto.MàndiễncủaHenningramắttạiTorontovàđã
phákỉlụcbánvétạithànhphốnày.SauđóđếnlượtBroadway-nơinóđượctrìnhdiễntrong

suốtbốnnămrưỡiliền-vàcuốicùngnótrởthànhcáilõichomộtserieschunmụctruyền
hìnhcựckìthànhcơng.
HenningsungsướngchiacáibánhchoHassini,đềnghịvớiơngmộthợpđồngtưvấncólợivà
giúpơngquảngbátổchứccủamìnhlàHiệphộiảothuậtgiaquốctế.
SựhợptáckhơngchỉlàmgiàuchoHenningvàHassinimàcịnnângcaodanhtiếngcủagiớiảo
thuậtnóichung.TrướcHenning,hìnhtượngcủaảothuậtgiachỉlàmộtngườiđànơngmặc
tuxedovàmanggăngtaytrắng,lơimộtconthỏtừtrongmũra.Giờđây,ảothuậtđãlàthời
thượng-cónghĩalàcácảothuậtgiaởkhắpmọinơiđềucónhiềuviệclàmhơn.
HãytưởngtượngbạnlàHassinilúcHenninggọiđếnxem.LiệubạncógiaochoHenningbí
quyếtnghềnghiệpqgiácủamìnhkhơng?Chúngtađượcdạydỗrằngcáchtốtnhấtđểthành
cơnglàvơvàochomìnhcàngnhiềucàngtốt.Nóichocùngthìbàihọcvỡlịngcủamộtxãhội
tưbảnlàgì?Thắngcạnhtranh,vồlấymiếngbánhtrướckhibịngườikhácchớpmất.Bởilẽnếu
takhơngnhanhtaythìchỉcónướcnhặtvụnbánhmàthơi.Thậtthếà?


Sai. Cuộc sống khơng phải là một trị chơi có tổng bằng khơng: nếu người khác được thì ta
thua,hoặcngượclại.Đâucầnphảiđơicoxemaisẽvớđượcmiếngbánhlớnnhất-tachỉviệc
nướngmộtcáibánhkháclớnhơnthơi.
Thìcóaibảocáibánhphảigiớihạnbằngnàođâu?Vũtrụcũngthế-vũtrụlàvơhạn.Nănglực
uthươngcủachúngtacũngvơhạn-nhưnhữngngườilàmchalàmmẹđềubiết.Khitacó
đứaconđầulịngvàtacứtưởngrằngtráitimmìnhkhơngthểlớnhơnđượcnữa.Nhưngrồita
lạicóđứathứhai,vàtráitimtalạinởrộnggấpđơi,gấpba.
Nghecứnhưkểchuyệncổtíchấynhỉ?Thìđấy,cứthửnhìnxeminternetđãmởrộngcơhội
củamỗingườirađếnđâu.Trướcđây,mỗikhitacầnmộtcơngviệcmới,lựachọncủatavốn
chỉcóhạn-tìmởmụccầnngườitrênbáo,ghéquacáctrungtâmgiớithiệuviệclàm,haycũng
cóthểbắntinchomộtvàingườibạn.Nhưnggiờđâytađãcóngunhàngdãydàicácnguồn:
chẳnghạnnhữngWebsitetìmviệcnhưmonster.comvàcácsitetrênmạngnhưxanga.com.
Mỗicơngtylớnđềucómảng“cơhộiviệclàm”trênWebsitecủamìnhđểbạntruycậpbằng
cáchbấmvàicáiphímlàxong.Hoặcbạncóthểgửie-mailđơnxinviệcđếncácđầumốilựa
chọnđểucầuchuyểntiếp,rồithìgiốngnhưđoạnphimquảngcáonọ,“Họnóichohaingười

bạn,haingườibạnấylạinóichohaingườibạnkhácvàcứthế,cứthế.”Internetđemlạicho
mỗingườimộtmạnglướithơngtinkhổnglồ.Khơngai“mấtmối”cả-cáiaosâuhơnchomỗi
người.
Vàcàngnhiềungườidínhvàothìsẽcàngcólợichobạn.KathyIreland,nữdoanhnhânvốnlà
siêumẫu-đãnhậnrađiềuđósaukhiđượcucầuralờikêugọicộngđồnghãychămsócsức
khỏetrướckhisinh.Chịđãđồngýlàmviệcấymàkhơnglấytiền-nếungườitachochịghiâm
cảmộtđoạnbằngtiếngTâyBanNha.“Chồngtơilàmviệcởmộtphịngcấpcứuvàanhấycứ
phảidùngđếntiếngTâyBanNha-khiphảidiễnđạtnhữnghướngdẫncấpthiếtchocácbệnh
nhânnóitiếngTâyBanNha.VậynêntơibảohọrằngtơimuốnralờikêugọibằngcảtiếngAnh
lẫntiếngTâyBanNha,vìđóthựcsựlàmộtthơngtinquantrọng.“Chúngtakhơngthểđểngười
dânbỏlỡnóđược,”Kathynói.
Kathyghiâmbằnghaithứtiếngvìđólàviệcnênlàm-chịkhơnghềcóýđịnhkiếmchácgìcả.
Nhưngsaukhibăngđượcphát,chịmớithựcsựngạcnhiêntrướcsựhưởngứngcủacộngđồng
nóitiếngLatin-vàcảtácđộngđốivớisựquantâmcủahọđếnhàngquầnáothờitrangcủa
chị.“ThậtkìdiệukhicáckháchhàngnóitiếngLatincủachúngtơilạihưởngứnghăngđếnthế.
Họviếtthưvàe-mailnóirằnghọrấtbiếtơnlờikêugọiđó.Điềuấykhiếnchúngtơinhậnra
rằnghọítđượcquantâmbiếtnhườngnào,”chịnói.
KếtquảlàcơngtycủaKathykểtừđóđãcóđịnhhướngtăngcườngnhắmvàocáckháchhàng
nóitiếngLatin-chẳnghạnnhưinnhãnmácbằngcảhaithứtiếngTâyBanNhavàAnh.“Nhờ
đó mà thương hiệu của chúng tôi mới phát triển mạnh như vậy. Chúng tơi đã hiểu ra, rằng
kháchhàngcủamìnhđãcảmthấybịcơlậpvàcoithường,giờđâychúngtơivươnđếnvớihọ
nênhọmớivồvậpđếnthế.”
Nướngmộtcáibánhlớnlàtìnhthếđểcảhaicùngthắng.Bạnsẽcóđượcnhiềuhơnthứmình
muốn,vàtronglịngcũngnổnhơnvớinhữnggìbạnlàm.Thànhra,thayvìtiêutốntấtcả
nănglượngtiêucựcđểnhàovơchụpgiựtmiếngbánhthìtrướctiên,bạnhãynghĩlạixemcó
cáchnàođểbạnmởrộngchântrờicủamìnhnhằmtạoramộtcơngthứcmớichothànhcơng


haykhơng.
GIÚPNGƯỜIKHÁCCĨĐƯỢCMIẾNGBÁNH

Khibạnđangcốcơnglấychođượcmiếngbánhthìcớgìbạnphảitínhđếnchuyệngiúpngười
kháccũngcóđượcphần?
NếuErnestHamwicũngcótháiđộđókhiơngđangbánzalabia-mộtthứbánhxốprấtmỏng
củaxứBaTư-tạiHộichợThếgiớinăm1904,thìmãimãiơngvẫnchỉlàmộttaybánhàng
rongmàthơi.Hamwinhậnthấyrằngngườibánkembêncạnhmìnhkháchđơngnườmnượp,
bánkhơngkịp.Nếulàhầuhếtngườikhácthìhẳnđãkhịtmũi,“Việcgìđếnmình,”thậmchícịn
mongơngbánkemkiagặpchuyệnxuixẻođểmìnhcịncókhách.NhưngđằngnàyHamwilại
cuộnbánhcủamìnhlạiđểđổkemvào,tạoracâykemốcquếđầutiêntrênthếgiới.Ơngđã
giúpđỡngườibêncạnh-vànhờvậymàchínhmìnhcũnggặpmay.
Đólàcáiđẹptrongviệcgiúpngườikháccóphần-thườngthìđổilạibạnsẽtạorađượcmộtcái
bánhtohơn.Bằngcáchbảobanmộtngườitrẻtuổi,bạncóthểpháthiệnranhữngýtưởnggì
đóchocơngviệc,cóthểgiúpbạnlàmsángtỏmụctiêuvàgiátrịcủachínhmình.KhiShira
Millerlàgiámđốctiếpthịcủamộtcơngtythựcphẩmvàdinhdưỡnglớn,chịnhậnthấymột
trongcácchunviênhỗtrợbánhàngcủamìnhrấtcótài.ThếlàMillerchuyểncơấysangbộ
phậnquanhệcơngchúngvàgiúpcơấypháttriểntàinăng.SaukhiMillerrờicơngtyđóđểmở
hãngPR(quanhệcơngchúng)riêng,chịvẫntiếptụctưvấnvàgiúpcơbạnấyvềnhữngđường
đinướcbướcđểtiếnthân.Giờđây,ngườiđượcMillerbảotrợđãtrởthànhGiámđốcTruyền
thơng Tổ chức (corporate communications) của Focus Bands, cơng ty mẹ của Carvel Ice
Cream and Cinnabon - mà Carvel hiện đang là một trong những bạn hàng mạnh nhất của
Miller.“Bảobanvàgiúpnhânviêncủamìnhpháttriểnlàcơngviệclnđemlạichotơiniềm
vuilớn.Nhưngthậtkhơngngờnócịnmanglạicảkháchhàngchotơinữachứ!”Millernói.
GĨPNGUỒNLỰCCỦABẠN
Đơikhitaqchútâmgiữrịtlấynhữnggìmìnhcó-kháchhàng,đầumối,ýtưởng-đếnnỗi
qnmấtrằnggópnguồnlựccủamìnhcùngvớingườikhác,nhómkháchoặcdoanhnghiệp
khácthìcóthểđượclợinhiềuhơnchomỗingười.
NhữngngườiđiềuhànhQuỹNghiêncứuUngthưVú(BCRF)đãnhậnrađiềuđósaumộtkìgây
quỹrấtđángthấtvọng.BCRFlàđốitácgâyquỹtừthiệnchomộtchươngtrìnhgâyquỹthơng
quakháchmuahàngthườngxun(consumerloyalty/fund-raisingprogram)tênlà“TheCure
Card”.Chỉcầnbỏra25đơlađểmuathìkháchhàngsẽđượcgiảmgiákhimuahàngcủamộtsố
cơ sở. Phân nửa số tiền bán thẻ sẽ được đưa vào quỹ. Chương trình đã rất thành cơng, thế

nhưngđếnnămtiếptheothìchẳngcóthêmcơsởbánhàngnàothamgiacả.
Thếlàhọlậptứcthựchiệnmộtbướcđikhácthường-hợpnhấtvớiQuỹUngthưVúSusanG.
Komen.Việcđócónghĩalàhọphảinuốtkhánhiềuniềmkiêuhãnhcủamìnhvàotrong-mặc
dùvẫnlàmviệcvìcùngmộtmụcđíchcaocảđónhưnghọcịnphảiganhđuađểcóđượcmột
phầntiền.Họđãtạoramộtloạithẻmớicótênlà“LoveCures”lơikéođượcrấtnhiềuđốitác
bánhàng,loạithẻnàybánrấtchạy.Dĩnhiên,cáihayởchỗhọđãthuđượcnhiềutiềnhơncho
bệnhnhânungthưvú.NgaycảkhiđãchiasẻtúitiềnvớiQuỹKomenrồithìQuỹNghiêncứu


UngthưVúvẫnkiếmđượcnhiềutiềnhơnlúchọlàmmộtmình.
Khiđãvứtbỏđinếpnghĩ“tơichọivớianh”,bạnsẽmởranhữngcơhộichomọingười.Vídụ
nhưcáchđâychưalâu,nhữngngườiđiềuhànhcủaProcter&Gambleđãnhậnrachẳngcólýdo
gìđểcấmcửacácnhânviêncũ.“Nóivềlí,khirờibỏProcter&Gamblelàngườitađãdứttình,
đãcắtđứtmọiràngbuộcvàkhơngcịnlàmộtphầncủagiađìnhnàynữa,”CharlotteOttocủa
P&Gnói.Tuynhiên,nhiềucựunhânviêncủaP&Gvẫngiữmốiquanhệvớinhau,tạonênmột
mạnglưới“cựutrào”khơngchínhthức.ThếnhưngmãiđếnkhiA.G.LafleytrởthànhCEOthì
cơng ty mới bắt đầu chính thức tham gia vào những cuộc tái hợp. Lafley hiểu rằng các cựu
nhânviênkhơngphảilànhữngkẻphảnbội-tráilại,họlànhữngđồngminhcựcq.“Chúng
tơiđượclợirấtnhiềutừviệcgiữmốiquanhệgắnbóchặtchẽhơnvớicáccựutrào,”Ottonói.
MộtcựutràocủaP&GlàBrentBailey,saunàytrởthànhCEOcủaPharmavite,đượcmọingười
biếtđếnnhiềuhơnvớicácloạivitamincũngnhưnhữngsảnphẩmphụtựnhiênvàcónguồn
gốctựnhiên.Năm2003,BaileyđãxúctiếnmộtgiaodịchmàtheođóProcter&Gamblesẽcấp
phép sử dụng nhãn hiệu Olay của mình cho cơng ty Pharmavite, tạo ra một nhãn hiệu Olay
Vitaminhếtsứcthànhcơng.
Bằngcáchchiasẻthơngtinvàcácnhậnđịnh,bạncóthểcộngtácthườngxuntheonhững
cáchmàtrongđócáitổngcuốicùngsẽlớnhơnrấtnhiềusovớicácphầnriêngrẽ.Hãynghĩ
đến sức mạnh tập thể của The Beatles mà xem. Sau khi nhóm tan rã, John, Paul, George và
Ringovẫntiếptụcsựnghiệpâmnhạcrấtđángkhâmphục.Tuyvậy,khơngaitrongsốhọcó
thểmonmenđếngầnmứcthànhcơngđivàohuyềnthoạicủaTứQi.Cácsiêusaonhạckịch
light-operaGilbertvàSullivanvốnđượcbiếtlàkhơngưanhau,nhưngkhilàmviệccùngvới

nhau,họđãviếtranhữngvởoperahàikịchtuyệtvờinhấtthếgian.Vàkhihọthửtựlàmmột
mìnhthìkếtquảchẳngđiđếnđâucả.
Vàtấtnhiên,mộtsốsảnphẩmthànhcơngnhấtthếgiớicũngđượctạoratheocáchnày.Daniel
Peter,mộtnhàlàmsơ-cơ-laThụySĩ,đãmấtnhiềunămđểcốtìmracáchthêmsữavàosơ-cơlachosảnphẩmcủaơngdịuvàmịnhơn-vìthứsữathơngthườngkhơnghịalẫnvớibộtnhão
cacao.ThếrồiơnggặpHenriNestle-ngườidượcsĩđãchếtạođượcloạisữacơđặccóđường
đểphauốngliền.MàđólạichínhlàthứPeterđangcần.Vậylàkểtừđấychúngtađãcósơ-cơ-la
sữađểthưởngthức.
Đơikhinhữngkếthợptuyệtvờichỉđếnsaunhiềunăm.ChẳnghạnnhưkhitiếnsĩSpencer
Silverchếrathứkeomàsaunàyđượcdùngchomiếngdánpost-it,ơngnghĩmìnhđãthấtbại.
Silverđangcốtạoramộtchấtdínhcựcmạnhchocơngty3Mnơiơnglàmviệc,thếmàchỉthu
đượcmộtthứkeorấtyếu:cóthểdínhvàohầuhếtmọithứ,nhưngrấtdễgỡra.Phátminhnày
bịnhétvàokhonhữngnămnămtrời.Thếrồingàynọ,mộtđồngnghiệpcủaSilverlàArtFry
đangtậphátchodànđồngcacủanhàthờvàcứphảibựcmìnhvìnhữngcáikẹpgiấycứbịrơi
suốt.AnhchợtnhớđếnchấtdínhcủaSilver,rồiđemnótrétlênmộtmẩugiấyvà-eureka!-thế
làmiếngdánpost-itrađời.
TRẢIRỘNGSỰGIÀUCĨ
Tahaynghĩrằngthếgiớihoangdãlàkhắcnghiệt,khốcliệtvàtànnhẫn.Thếnhưngcáchhành
xửtrongthếgiớikinhdoanhthìcũngphảitheo“luậtrừng”đấythơi.Tuynhiên,sựhợptácchứkhơngphảihạgụcconmồi-mớilàchiếnlượcthànhcơnghơnchophịngđàmphán.


Hãybànđếnlồidơihútmáu.TrongcuốnNguồngốccủađứchạnh,tácgiảMattRidleyđãmơ
tảbầydơihútmáutìmkiếmnhữngconthúlớncóvếtthươnghở-chínhnguồnthứcănhàng
ngàycủalũdơi.Ừthìdơihútmáuchẳngphảilàconvậtdễthươnggì,nhưngchúngcũngbiết
cáchchiasẻ.Khitìmthấymộtnguồnmáu,mộtcondơikhơngthểlấyqlượngmáumànó
cần,thếnênnóchấpnhậnchiasẻnguồnmáuấyvớinhữngcondơikhác.Sựhàophóngcủanó
rồisẽđượctưởngthưởngkhinókhơngtìmđượcconmồinào.Condơinàokhơngchịuchiasẻ
rốtcuộccũngnhanhchónghiểurarằngsẽchẳngcóainhườngmáuchonólúcnócần.Dơihút
máusẽkhơngthểtồntạiđượcnếuchúngkhơngchịuchiasẻ.
Cũngvậy,nhườngcơmsẻáolànétvănhóachủđạotrongxãhộilồingười.Thựcra,điềuđó
cũngcócáilícủanó:ngườitiềnsửănlơngởlỗ,mỗikhisănđượcmộtconvoima-mút,anhta

khơngthểnàoănhếtmộtmìnhđược;tốthơncả,anhtachiasẻnóvớingườikhácvàntâm
rằngkhicóaisănđượcconkhácthìanhtacũngcóphần.
Takhơngcịnphảidựadẫmvàongườihàngxómđểcóđượcbữaănsắptới,nhưngbảnnăng
chiasẻvàhợptácvẫnlàmộtphầncủamọinềnvănminh.Nếulồidơicóthểnhậnbiếtcon
nào chịu hợp tác, con nào khơng, thì bạn có thể chắc chắn rằng bạn bè và đồng nghiệp của
mìnhcũngvậy.
Vànhưngườidẫnchươngtrìnhtalk-showJayLenođãnhậnxét:thuvénmọithứchomìnhrốt
cuộclạilàđiềukhơngantồn.“Nếubạnănhếtcảcáibánh,bạnsẽphátốm.Bạnchỉănđến
mứcbạncầnthơi,cịnđâuthìđểdànhchongườikhác,”Lenonói.KhiJaykỉniệmnămthứ
mườicủachươngtrìnhTheTonightShow,anhđãtìmracáchchiasẻthànhcơngcủamìnhvới
ngườikháctrongchươngtrìnhnày-bằngviệctặngnhữngngườitrongnhómmỗingười1.000
đơlachomỗinămhọlàmviệcvớiTheTonightShow-hồntồnbằngtiềntúicủaanh.Nghethì
cóvẻchẳngđángbaonhiêunếubạnkhơngbiếtrằngcócảthảy175ngườiđãthamgiadàn
dựng chương trình đó. Mọi người từ chạy việc vặt cho chí các nhà sản xuất đều được nhận
phần thưởng ấy. Điều đó đem lại nhiều ý nghĩa cho chương trình. Có người làm việc với
chươngtrìnhtámnămđượcthưởng8.000đơla.“Thayvìchỉnóicámơnsng,bạnnêntrao
chohọmộtthứgìđócóchútýnghĩa,”Lenonói.
ĐốivớiYvonChouinard-ngườisánglậpcơngtythiếtbịngồitrờiPatagonia-lạichiasẻcái
bánhcủamìnhbằngcáchdànhchonhânviênchínhnhữngphúclợiđãkhiếnanhlậpcơngty
củariêngmình.“Ởđâychúngtơicómộtchínhsáchđượcgọilà‘Hãyđểchongườicủatơiđi
lướtsóng’.Mộtchínhsáchmànếulàlướtsóngthìaicũngcóthểđiđược...Tinhthầnấysẽbiến
đổitồnbộcuộcđờibạn,”ChouinardđãnóinhưvậyvớinhàtâmlíMihalyCsikszentmihalyi
trong cuốn Good Business: Leadership, Flow, and the Making of Meaning [1].Ta có thể khẳng
định,rằngkhơngphảiLenovàChouinardchơitrịơnggiàNoelkhơikhơithếthơimàhọđãcó
nhữngquyếtđịnhkinhdoanhrấtsángsuốt.TheoBộLaođộngHoaKìthìlýdosốmộtkhiến
ngườiMỹbỏviệclàvìhọcảmthấykhơngđượctơntrọng.Nếusovớichiphítrungbìnhcủa
mộtcơngtykhingườiđiềuhànhhoặcmộtchungiabỏviệclàmườitámthánglươngthìvài
giờtranhthủlướtsóng,haymộtphầnthưởngmườinămmộtlầncóđánglàbao!
CHIASẺCƠNGLAO
Khithànhlậphãng,chúngtơimuốnchứngtỏchonhữngngườiphảnđốivàtồnthếgiớithấy

rằng,chúngtơicóthểtạoramộtcơngtyhếtsứcthànhcơngmàvẫncóthểđềuđặnvềnhàăn


tốivớigiađình.Bằngcáchnàochúngtơilàmđượcđiềuđó?Ấylànhờchúngtơibiếtthưgiãn.
Chúngtơicốgắngkhơngquantâmđếnchuyệncơnglaosẽthuộcvềai-miễnsaocơngviệcvẫn
tiếntriển,làmchocáibánhngàycàngphìnhtoralàđược.Cũngchẳngcógìlạkhitháiđộđóđã
giúpchúngtơilàmviệctốthơn.NhưHarryTrumantừngnói,“Nếuđừngquantâmđếnchuyện
cơnglaosẽthuộcvềai,tasẽlàmđượcnhữngđiềuthậtkìdiệu.”
Chúngtaaicũngmuốnđượcngườikháccơngnhậnthànhquảcủamình.Nhiềungườitrong
chúngtacịncótrongđầucảmộtđámđơngtưởngtượngđangreohịkhenngợihoặcchêbai
vìthànhcơnghaythấtbạicủamình.Chúngtơiphảnđốicáithứvơbổđó.Thứnhất,ởđóchảcó
đámđơngnàohết;ngườitaaicũngđắmchìmtrongbikịchcủachínhmìnhrồi,hơiđâumàđể
ýđếnbạnnữa.NóinhưvịcaotăngcủađạoPhật,vàothếkỉ11,AtishaDipankara,là“Chớmong
đượckhen.”
Thứhai,khiđểngườikháccùngvớimìnhđứngtêntácgiảmộtýtưởngnàođó,bạnđãtạora
mộtliênminhgồmnhữngngườisẽratayvunđắp,chămchútchoýtưởngấytrởthànhmột
thứgìlớnlaohơncảnhữnggìbạncóthểtưởngtượngra.Nếucóđếncảchụcngườicùngnghĩ
ýtưởngđólà“củamình”thìđãsao?Kếtquảcuốicùngkhơngchừnglạilớnhơngấpmườilần
sovớikhibạnnhậnhếtcơnglaovềmìnhấychứ.
ĐỪNGNGẠIĂNTONĨILỚN
KhiJenniferthamgianhómbảovệquyềncơngdânởthànhphốSavannah,Georgia,qnhà
củamình,cơkhơngđịnhrataythayđổicảthếgiới.Cơthamgiabởivìcơtinvàosứmệnhcủa
nhóm:giúp đỡnhững ngườimắcbệnh hiểmnghèo, mỗilầnmột người.Jennifer được phân
cơngchămsócWendi,mộtcơbémắchộichứngHurler,mộtcănbệnhmấtsứckhủngkhiếpvà
bệnhđãpháttriểnđếngiaiđoạncuối.MộtkhoảntrợcấpcủatiểubangGeorgiađãgiúpWendi
cóđượcsựchămsócytếđặcbiệtmàcơbécầnngaytạinhàmình.ĐếnkhiWendilênmườithì
tiểubangthơikhơngtrợcấpnữa.“NgườitađịnhđưabévàonhàchămsócởFlorida,nơinósẽ
khơngđượcgặpmẹ,emtraivàơngbàmình,”Jenniferkể.
VìmẹWendisốngđộcthânvàlàmviệctrongmộtnhàmáynênbanngàykhơngthểgọiđiện
cho bé được, thế là Jennifer đứng ra đỡ đầu cho bé, gọi điện đến chính quyền tiểu bang để

khiếunại.Cuốicùng,JennifervàgiađìnhWendirađiềutrầntrướchộiđồnggiámđịnhykhoa
ởAtlantavàđãgiữđượckhoảntrợcấpchămsóctạinhàchocơbé.
Giúpđỡmộtđứatrẻbệnhtậtrõrànglàmộtthànhtựutuyệtvời,nhưngkhitheođuổiviệcnày,
Jennifercịngiúpđỡnhiềutrẻemtậtnguyềnkhácnữa.Sốlàcuộcđiềutrầncủabạnbèvàgia
đìnhWendiđãgiúpmởrộngtrợcấprakhắpnướcMỹ.
Khigiúpngườikháccóđượcphầnbánhcủahọ,bạnkhơngđặtrachomìnhmộtmụctiêulớn
laonàocả.Bạnkhơngcầnphảithayđổicảthếgiới.Nhưnghãyhiếnthânchoviệcnướngmột
cáibánhlớnhơn,bạnsẽthấyrằngmìnhcóthểlàmbấtkìviệcgì.
HÃYTỤTẬPBẠNBÈTRONGHỘIHÃYTỤTẬPBẠNBÈTRONGHỘI
Tổchứcmộtbuổigặpgỡbạnbètronghội,mờinhữngngườibạnthuộcnhiềungànhnghềkhác
nhau-chẳnghạncơemlàchủmộtcửahàngB&B,ngườibạncùnghọcđạihọclàkĩsưphần
mềm,mộtngườibạnlàmởtờbáođịaphương.Chọnnhữngngườimàbạntinlàhọsẽcảmthấy


thíchthúkhingồivớinhau(tứclàchẳngnợnầngìnhauhết).Nhưngđừngbàyđặtchương
trìnhnghịsựnọkia,cốtsaovuivẻlàđược.Sauđóngồiđiểmlạixembuổigặpmặtđóđãthu
đượcgì.Biếtđâubạnsẽthấyngườibạnlàmởtiệmhoacóthểbàyvẽchocơemgáichủnhà
hàngmộtcáchthuhútcácđámcướinhiềuhơnnữa-vàcólẽsẽcungcấpcảhoachonữa!
HÃYTẠOKHÁCBIỆT
NhưbannhạcTheBeatlesđãnói,“Vàrồicuốicùng,cáibánhmàbạnnhậnđượccũngbằngvới
cáibạnđãnướng.”Ừthìhọkhơngnóingunxinhưthế,đấychỉlàđạiýthếthơi.Nóicách
khác,mỗilầnaiđóchobạnmộtýtưởng,mộtkỹxảolàmviệc,mộtkhoảnvay-hãynhớchuyển
tiếpnóchongườikhác.Khơngnhấtthiếtcứphảilàmộttrảmộtđâu.Nếucấptrêntrongcơng
tychobạnmộtlờikhun,hãynhớtruyềnlạilờikhunấychomộtngườicấpdướimàbạn
muốnbảoban.Nếumộtđốithủgiớithiệuchobạnmộtcơngviệcmàhọkhơngcángđángnổi
thìhãynhớtrảchohọmộtvàiđầumốiđánggiákhác.Hoặcchỉlàmmộtviệchảotâmgìđó.
Tới thăm nhà dưỡng lão chẳng hạn. Hoặc gọi điện cho ơng bà của bạn - biết khơng, các cụ
ngóngtinbạnlắmđấy!
HÃYNÉMCÁIBẢNGTHỐNGKÊĐI
Dùcóýthứcđượchaykhơngthìhầuhếtchúngtađềucómộtcáibảngthốngkêghilạinhững

gìtacóvàđemsovớicáimànhữngngườiquenbiếtvớitađangcó.Emgáitamớisinhembé,
cịntalạicócuộcsốngxãhộisơinổihơn.Bạnthâncủatakiếmđượcnhiềutiềnhơn,nhưngta
lạicócơngviệcthúvịhơn.Tacứsođonhưvậyvàcảmthấyntâmnếumọithứcũngtương
đươngmộtchínmộtmười.Saokhơngdẹpcáibảngthốngkêđóđimàsống-dẹplncáiý
nghĩthànhcơngcủangườitachứngminhthấtbạicủamình.Bạnlàmđượcmà.Mỗikhibạn
cảmthấymìnhthuathiệtsovớiaiđóthìhãychohọthêmnữađi.Nếubạnganhtỵvìaiđó
đượcthăngtiếnthìhãygửihoachohọ.Nếuemgáibạnvừamuađượcmộttịanhàlộnglẫyở
vùngqthìhãymờicơemđếndùngcơmtạicănhộcủabạn.Tạisaoư?Vìkhibắtđầuhành
độngtheokiểudưgiảthìbạncũngbắtđầucảmthấymìnhdưgiả.Mộtkhiđãtrảiquacảmgiác
giàucórồithìbạnsẽkhơngcịnphảilăntănnhiềuvềchuyệnơngnọbàkiasaomàgiàuthế
nữa.

[1] Tạm dịch: Kinh doanh giỏi: Lãnh đạo, Tập trung và Tạo ra ý
nghĩa.


CHƯƠNG4
LÀMDỊUTÌNHTHẾ

TRONG MỘT CHUYẾN CƠNG TÁC từ Los Angeles đến New York, Rachel Pine nhận thấy phi
hànhđồncóvẻtấtbậtqmức.Thếlàkhimộttiếpviênđingangđểkiểmtrathắtlưngan
tồn,RachelđãlấymộtviêntrongtúikẹoFigNewtontođùngcủamìnhmờicơấy.“Cơấycầm
lấy, có vẻ biết ơn đến nỗi st phát khóc,” Rachel kể. Lát sau, cơ tiếp viên quay lại và mời
Racheltheomìnhlênkhoanghạngnhất.Cơtiếpviênbảo,“Chịkhơngbiếtbọnemvấtvảthế
nàotrongchuyếnbayvừarồiđâu.Giánhưhànhkháchnàocũngđượcnhưchịthìđỡchobọn
emq.”
Cómỗimộtviênkẹomàđượccáighếhạngnhất-chỉlàmộtcửchỉhaylờinóingọtngàomàcó
tácđộngghêthếđấy!Đểcảmnhậnđượcthànhcơngtrongnhiềulĩnhvựccủacuộcsốnghơn,
bạnhãyrắcmộtítđườngởchỗnàychỗkia.Bằngcáchlàmchotinhthầnnhữngngườixung
quanhphấnchấnhơn,tasẽthuđượcnhữngphầnthưởnglớnđầybấtngờ.Nghiêncứucủahai

nhàtâmlíhọclàDavidG.MyersvàRuutVeenhovenđãchothấy,rằngnhữngngườiđangcó
tâmtrạngtốtthườnghaygiúpđỡngườikháchơn;cácnhânviênđangtrongtâmtrạngvuivẻ
sẽthuậnlợihơntrongviệcđánhgiángườiđếnxinviệcsovớingườiđangcáukỉnh.Điềuđóthì
hẳnlàbạncũngtừngthấyquakinhnghiệmcủachínhmìnhrồi.Thựctếlàtấtcảchúngtađều
nhiệtthànhđáplạikhilịngtốtlantỏađếnmình.Hơnthếnữa,nghiêncứucịnchothấynhân
viêncàngvuivẻhạnhphúcthìsẽcàngsángtạohơnvànăngsuấtlàmviệccũngcaohơn.“Cảm
giácthoảimáisẽnângcaohiệusuấttinhthần,làmngườitanắmbắtthơngtintốthơnvàbiết
sử dụng các quy tắc quyết đoán trong những nhận định tổng hợp,” nhà tâm lí học Daniel
GolemanđãviếtnhưvậytrongcuốnsáchbestsellerPrimalLeadership[1]củamình.Golleman
nhậnthấycáccảmgiáctíchcựcởnơilàmviệcsẽkhiếnnhânviênhànhxửđúngmựchơn,và
tácnghiệphịahợphơnvớinhómcủahọ.Vàbởivìhọvuivẻhơnnênítmuốnchuyểnsanglàm
ởcơngtykhác.
Lầntớinếugặpgỡmộtkháchhàngmới-hoặcmộtngườibạncũ,hayaicũngđược-saobạn
khơngtựbắtđầubằngmộtcâukhenngợivềvẻbềngồi,hayyphụccủacơấynhỉ?Đơikhi
chúngtaqnxãgiaomộtchútvớingườikháctrướckhibắttayvàoviệc,hoặcbắtđầuchủđề
chínhmàtađangmuốnbàn.Nóinhưmộtcâucáchngơncũlà:khidùngmậtngọt,tasẽdính
đượcnhiềutiềnhơnlàdùngcáibánhvẽvơvị.Mỗilầngặpgỡaiđó,tronggiaotiếpchỉcó7%là
bằnglờinói;cịnlại93%làthơngquanhữngtínhiệukhơnglờinhưcửchỉvàgiọngnói.Người
taítkhinhớđếnngườiđãcóbàinóisúctíchtrongbuổigiaodịch-nhưnglạinhớrấtrõngười
nàocườinhiều,ngườinàotỏraquantâmtớihọ.
HÃYCHONGƯỜITAĂNBÁNH
Gaillàmộtnhàthiếtkếđồhọatựdovớimộtrắcrốiđiểnhìnhcủangườilaođộngtựdo:làm
nhiềumàtiềnít.Mặcdùđơngkháchvàtiếngtămcũngnổi,thếnhưngkháchhàngcủacơchẳng
thèmtrảtiền.“Tiềncủatơicứbịkẹtcứngtrongtàikhoảnngânhàngcủahọthơi,”Gailthan


thở.
Gailđãthửdùngđủmọikiểuthuyếtphụcđểcácconnợtrảtiền-từviếtthưxin“Làmơntrả
tiềnsớmcho,”vàvẽkèmtheođóbộmặtcười,chođếnnhữngcúđiệnthoạingoạigiao-nhưng
đềuchẳngănthua.Tuyệtvọng,cơbèngiởramộtkếmàvềsauđãchothấyđólàmộtýtưởng

tuyệtvời:đembánhranhửhọ.“Tơigửichohọnhữnglờinhắcnhởvềcáchóađơnqhạn,
kèmtheochútmồinhửrằngnếuđếnngàyđó,ngàyđóhọchịuthanhtốnthìtơisẽthưởng
chohọcácloạibánhmớinướng-tùyhọchọn.Thếmàđượcviệcmớihaychứ!”
Chúngtathườnghànhđộngnhưthểkinhdoanhlàphứctạplắm,tựlịemìnhrằngcáckếsách
phảicựckìưuviệtvàcáchtiếpcậncũngphảithậtcaotay.Tachútâmvàokĩthuậtthương
thuyếtvànănglựctrítuệcủamình.Takhoecácnăngkhiếuhaylàmnhưvơtìnhđểlộrarằng
mìnhđãtheohọctạimộttrườngkinhdoanhcótiếng.Thếnhưngtalạiqnmấtđơikhichỉ
cầnvàilờitándươnghayqcápchútđỉnhthơilàgỡđượcnhữngrốirắmtinhvinhất.Có
bằngquảntrịkinhdoanhcủaHarvardhayWhartonđươngnhiênlàtốt,nhưngcũngcólúchọc
vịcaochẳngbằngmộtlichanhđáđâu!
HoặcchẳngbằngmộtlonCherryCoke.Chuyệnlàthếnày:TrướckhiphỏngvấnWarrenBuffett
chomộtđoạnphátthanhquảngcáothịtrườngchứngkhốnNewYork,Lindađọcthấytrong
tiểusửcủaWarrenlàơngrấtthíchuốngCherryCoke,bấtkểngàyđêm.Thậmchíơngcịnđặt
cượcvàocổphiếucủaCoca-Cola-cũnglàcáchngườitathườnglàmkhicócảmgiácấmápvà
saymêvềmộtnhãnhiệunàođó.Vậylàngaytrướckhiphỏngvấn,LindađãmờiWarrenthứ
thứcuốngmàơnguthích.Warrennhìnlonnướcvàcười.“Linda,”ơngbảo,“tơisẽnóichocơ
nghetấtcảmọithứcơmuốnbiết,chỉvìcơđãmangchotơimộtlonCherryCokenàyđấy.”
Lonsodađógiábaonhiêu-cóđếnmộtđơlakhơng?Vậymàcửchỉđơngiảnấylạitìmđượclối
vàomộttrongnhữngcáiđầuthơngtháibậcnhấtcủangànhkinhdoanh.
Lầntớinếucómộtngườithânthiếtnàođócủabạncảmthấybựcbộihaybấtbình,bạnhãy
thửđưachohọmấythanhsơ-cơ-laKisseshaychìarahũkẹoxemsao.Mặcdùvẫnchưagiải
mãđượcnhữngbíẩncủasơ-cơ-la,songcácnhàkhoahọccũngbiếtrằngnóchứamộtsốhợp
chấthữucơtạoracảmgiácthoảimáitrongnãongười.Chẳnghạnnhưchấttryptophantìm
thấytrongsơ-cơ-lagiúpnãotiếtraseratonin,mộthợpchấthữucơtạonêncảmgiáchưng
phấn,lânglâng.Rồiphenylethylaminetrongsơ-cơ-lacótácdụngkíchthíchtrungtâmkhối
cảmcủanão,tạoracảmgiácngấtngâynhưvángvất,đêmêvàháohức.
Tấtnhiên,bạnchẳngcầnphảilànhàsinhhọchayhóahọcthìmớinhậnbiếtđượcđiềuđó.Một
trongcácGiámđốcMỹthuậttàinăngcủachúngtơi,WhitneyPillsbury,đãđềxuấtviệcmời
kháchhàngănsơ-cơ-la.Anhnhậnthấychúngtơithườngthíchthúvớicácýtưởngcủaanhhơn
mỗikhiđượcnhấmnhápM&Mmàanhmangđếncuộchọp.Ănhếtvàikínhưthếthìchúngtơi

bắtđầudùngcáimánhngonlànhnàyvớikháchhàngcủamình,nhồiđẫyđồngọtchohọrồi
mớitrìnhbàycơngchuyện.Chẳngbiếtlàdođồngọthaysựhiếukháchmàkháchhàngcóvẻ
“chịuđèn”hơnvớicáchnghĩ“chẳnggiốngai”củachúngtơi.Giờđâychúngtơicịndùngcả
bánhkem,bánhnướngvàkẹomềmGodiva(chocácđốitácthựcsựcứngđầu!)nữa.
CÙCHOCƯỜI


SángnàonhânviêncủacơngtyElectricalProductsofIndiacũngtụtậpvớinhauđểcườimột
trận.CácnhàquảnlíởcơngtynàybảovớinhânviêntưvấnnhânsựMichaelKerrrằng:một
chầucườihàngngàynhưvậysẽgiúpnângcaonăngsuấtlàmviệc,cảithiệnmốiquanhệgiữa
cácnhânviênvàgiảmthiểucácbệnhliênquanđếnstressnhưđauđầu,cảmlạnh.
NghecóvẻbuồncườinhưngDanielGolemancónói:nhữngnghiêncứuvềtínhhàihướccho
thấynhữngchuyệnvuiđùaởnơilàmviệcgiúpkíchthíchtínhsángtạocủanhânviên,cảithiện
mốigiaotiếpvàlịngtin.Trongkhithươngthuyết,lâulâulạichêmvàomộtcâuvuiđùasẽlàm
tăngkhảnăngnhânnhượng.
Bạnsợrằngđùabỡntronglúclàmviệckhiếntakhónghiêmtúcđượcchăng?Hãynghĩlạiđi.
NghiêncứucủaGolemanchothấynhữngvịlãnhđạođượccoilàxuấtsắc(căncứvàothành
tíchtàichính,cũngnhưtheođánhgiácủađồngsựvàcấptrên)thườngcónhữngnhậnxéthóm
hỉnhnhiềugấpbalầnsovớinhữngvịlãnhđạothườngthườngbậctrung.Thếnhưng,nhưvậy
khơngcónghĩalàbạncứphảikểđikểlạinhữngchuyệnđãnhàm,hayđóngbộhềđilàmvào
mộtngàythứSáunàođó.
NhưnhậnxétcủaGoleman,vớisựhàihướctậpthể,hiệuquảkhơngđếntừnhữngchuyệncười
nhàmcũmàđếntừnhữngcâuđùabèbạnvàcáikhơihàibấtchợt.
RẮCĐƯỜNG
HeleneStapinskingồitrongmộtnhàhàngởLosAngelesđểchờđếnlượtđọcquyểnsáchđầu
taycủamình,mộthồikímangtênFive-fingerDiscount[2].Banđầucơchỉhồihộpthơi,nhưng
đếnlúcsắptớilượtmìnhthìcơpháthoảngthựcsự.TrướcHelenelàmộtdiễnviêngiỏi-có
tiếnglàcóthểđọcmộtchuyệntếukhiếncửtọacườiầmlên.Helenecũngcười,nhưnglịngdạ
thìrốibời.“Tơicứnghĩ,mìnhlàmsaotheođượcchanàyđây?Đúnglàácmộngthật,”Helene
kể.NóivậychứcuốnsáchcủaHelenecũnglắmchuyệncườivànhiềuđoạntếu,nhưngđâuphải

làđểtấuhài.
Thế nhưng lúc lên đọc, Helene thấy mình chưa bao giờ được cơng chúng chào đón và tán
thưởngđếnvậy.“Họcườivớinhữngchitiếttrướcđâychưatừngthấyởđâucười-nhữngchi
tiếtmàcảtơicũngchưabaogiờnghĩlàchúngbuồncười,”Helenenói.
Helenepháthiệnramộtđiềumàcácnghệsĩhàichunnghiệpđãqrành-sựhàohứngcủa
cửtọalàvơchừng.Tráilại,mànmởđầucànghaythìngườitacàngthêmthíchthúvớimàn
sau.Chínhvìthếmàcácrạpmớithườngcómànlàmnóngtrướckhimànchínhramắt.Aiđã
từngthamgiaghihìnhtrựctiếpchươngtrìnhđêmkhuya-kiểunhưTheTonightShowhayThe
LateShow-thìchắcchắnsẽbiếtnhữngchươngtrìnhấythựcsựkhơngbắtđầubằngnhững
mànđộcthoạicủaJayhayDave.Trướckhicáccamerabắtđầuvàoviệc,mộtmàntấuhàiđược
diễntrựctiếpởtrườngquayđểlàmnóngchokhángiả,rồisauđóLenohayLettermanmớilên
hình.Cácnhàsảnxuấtbiếtrằngmànmởđầukiakhơngcốtđểgâycười,màđúnghơn,nóchỉ
nhưđộngtácmồinướcchocáimáybơm,đểrồilàmchodịngtiếngcườicủakhángiảtnra
đượcdễdànghơn.
NhưmộthọcgiảnghiêncứuvềbộluậtTalmudcủangườiDoTháitừngnói:takhơngthểcó
thêmnếukhơngchođinhữnggìtacó.Tấtcảchúngtađềucósẵnmộthũđườngtrongbản


thânmình,vậytạisaokhơngđemchobớtđi?Bạnsẽthấyrằngkhođụncủamìnhsẽđầythêm
gấpbộichomàxem.
NỞMỘTNỤCƯỜI
Hãynhớđếnlầnmớiđâynhấtbạnchơivớibọntrẻđi.Khibạnđưataybịtmắtmìnhthìbé
cũnglàmtheoynhưvậy.Bắtchướclàlốixửsựtựnhiêncủaconngười.Thơngquabắtchước,
nịigiốngchúngtabiếthọchỏi,biếtgiaotiếpvàbiếtcảmthơng.Sởthíchbắtchướctựnhiên
củachúngtachứngtỏtahay“bắtthóp”tâmtrạngcủangườikhác,vìvậymàbạncóthểcảm
thấybấtankhichồngbạnbắtđầucăngthẳngvềchuyệngặpmẹanhấy,hoặcmộtnhânviên
mớivuivẻdễgầncóthểlàmthayđổisinhkhítrongvănphịng.
Cũngmaylànhữngcảmxúctíchcựcthườngdễlâylanhơnnhữngcảmxúctiêucực.Nghiên
cứucủatrườngQuảntrịthuộcĐạihọcYalechothấy:trongvănphịng,sựhàohứngvànhiệt
tìnhlannhanhhơnnhiềusovớisựcaucóvàtrầmuất.Cáchtốtnhấtđểpháttánnhữngcảm

xúctốtđóư?Thìcứcườithậttươi-đólàmộtcửchỉvuivẻbậcnhấtrồi.
Lindađãnhậnrađiềuđósaumộtlầnvungtayđinhakhoathẩmmỹ:
Từnhỏtớigiờrăngtơivốnkhơngđượcngayngắnnhưvẫnthườngthấytrênmấybìatạpchí.
Thành ra lớn lên tơi cũng khơng hay cười. Tơi ghét hàm răng của mình cực kỳ. Thế rồi tơi đi
chỉnhlạirăng,vàbathángsauđãcóhàmrăngsángbóngđúngnhưtơihằngaoước.Giờthìtơi
cườisuốt,lúcnàocũngkhoerăng.Khichồngtơidỡđồtrongxera,tơicườitoett.Khitrợlíđưa
chotơilycàphêStarbucksbuổisáng,tơilạinhoẻnmiệngcườivớicơđểtỏýcámơn.Ghéqua
đámtangbàdì,gặpaitơicũngcườixinlỗi.Kếtquảlàmọingườixungquanhaicũngcườivớitơi.
Nhữngbuổigặpgỡkháchhàngtrởnênthuậnthảohơn,cáccuộcđàmpháncũngsnsẻhơn,
đồngnghiệpthấycảmthơngnhauhơn.Vàhaynhấtlàgì?Mộtnămsau,Robincũngđếnơngnha
sĩkia,Bs.RobertSorin,vàgiờđâytơiđãcóngườibạncộngsựtrongngànhkinhdoanhhạnh
phúcchưatừngthấy.
Khibạncườivớingườikháccũngchínhlàlúcbạn“lây”chohọniềmhạnhphúc.Nhàtâmlíhọc
Fritz Stack đã phát hiện ra điều đó khi ơng cho những người dự giờ ngậm một cây bút chì
trongmiệngđểkíchhoạtcáccơcười.Khiđãcườiđượcthìhọsẽthấyphimhoạthìnhbuồn
cườihơn.Vậylà:dễdànglàmchobạnbè,cấptrênvàchồngbạnchấpthuậnhơnnhiềunếubạn
đưarađềnghịkèmvớimộtnụcười.
TẶNGMỘTMĨNQ
CóbaogiờbạnthắcmắcvìsaonhânviênbánxelạithườngtặngkèmhoahayđầuđĩaDVDkhi
bạnmuamộtchiếcxemớichưa?Lídorấtđơngiản:mộtmónqnhỏsẽlàmbạncảmthấy
thíchhơnvớithứmàbạnđãphảitốnnhiềutiềnđểmua.Cácnghiêncứuchothấy,rằngnhững
kháchhàngđượctặngqsaukhimuamộtmónhàngcógiátrịnhưxehơihayvơtuyếnsẽ
cảmthấyhàilịngvớimónhàngấyhơnlànhữngngườichẳngđượctặnggìcả.
ChúngtơicóngườibạntênlàGeraldineLaybourne-làCEOvàđồngthờilàsánglậpviêncủa
mạngOxygen,cũnglàngườitiênphongtrongcơngnghiệptruyềnhìnhcáp-đãpháthiệnra
điềuđókhicốgắnglàmchomạngcủamìnhđượcnhàđiềuphốicủaTVvệtinhDISHNetworklàEchoStarCommunications-chọn.“Chúngtơiđãtheođuổivụgiaodịchnàysuốtmấynăm


trời và nhiều lần tưởng như đã gần đến đích rồi,” Laybourne nói. Vậy mà cứ hỏng suốt.
Laybournebựclắm,nhưngvẫngiữmốiquanhệthânthiệnvớiCEOcủaEchoStar,làCharlie

Ergen.ChịthưtừqualạivớiơngErgentrêne-mailvàcùngcácnhânviênkháccủaOxygenđến
thămEchoStarđểđềđạtvềcáchnhìnnhậncủacáckhángiảnữ.Thếnhưng,cólẽnướccờhay
nhấtcủaLaybournelạichínhlànướccờđơngiảnnhất.SaukhiEchoStartổchứcmộtchiến
dịchquảngcáo,trongđóchúheolàhìnhảnhchủđạo,vănphịngcủaLaybourneliềncấptập
dộilênơngErgenđủthứsảnphẩmtừheo-thứHai:heomuốisơchế;thứBa:đùiheoxơng
khói; thứ Tư: sườn heo, kèm theo lời nhắn: “Muốn ăn thịt heo nữa thì hãy kí hợp đồng với
Oxygen.”
Ergenđánhgiácaonhữngmónqấynhưngvẫnkhơngchịukíhợpđồng.“Chuyệnđócũng
chẳngxong,nhưngơngấythấyrằngchúngtơicũngthậtsángtạo-lntíchcực,vuivẻ.”Thế
rồi,chừnghainămsau,EchoStarcóchuyệnbấtđồngvớimộtmạngkhácdànhchophụnữ.
NgườibênEchoStarliềngọingaychoOxygen.“Họbảomuốnlàmănvớichúngtơivìchúngtơi
tíchcực.Thếlàtuylúcđóđangbựclắm,nhưngchúngtơivẫntỏratửtếvàtiếptụccốgắng,”
Laybournenói.Đếnđầunăm2006,OxygenđãcóđượchợpđồngvớiEchoStarđểxuấthiện
trongítnhấtbảytriệugiađình.Chỉvàimiếngdămbơngmàđixavậyđó!
TRAOMỘTLỜIKHEN
Một lần nọ, có một gã hỏi Abraham Lincoln rằng, cứ bị xin chữ kí mãi như thế ơng có bực
khơng.“Đượcnịnhmộtchútthìngườitasẽchịuđượcnhiềuthứlắm,”TổngthốngLincolntrả
lời.
Chođếnnay,câunóicủaLincolnvẫnđúng.Chúngtaaicũngthíchđượckhen.Thếmàchúngta
chẳngmấykhichịukhókhennhau.Lindanhớlại:
Hồicịnlàmbênmộthãngnọ,tơicómuamộtbộđồmớiđẹplắm.Tơirấthãnhdiệnvớinó.Tơi
vừa mới sinh cháu, lại đang muốn giảm cân nên cảm thấy rất yên tâm trong bộ đồ này. Thế
nhưng,cảngàyhơmấychảainóigìvềbộđồmớicủatơicả.Thấtvọngvơcùng.Rốtcuộc,tơihỏi
mộtđồngnghiệprằngtạisaochẳngaiđểýgìđếnbộđồmớicủatơichứ.Anhtatỉnhbơnhìntơi,
rồibảo,“Đógọilàluậtđờiđấy.”
Nóicáchkhác,ngườitathườngngạikhenđồngnghiệpvàngườiquen,dùchỉlàmộtcâuvơ
thưởngvơphạt-sợrằngkhenhaykhentốtvềcáiáohaymáitóccủaaiđóthìcóthểsẽbịhiểu
lầm.Chúngtaaicũngcầnđượcđộngviên.Nếubạnnóivớingườiphụtáchỉmớihaimươituổi
củamình,rằnganhtacóbộngựcngoncơmthìchắcchắnsẽcólờiratiếngvàongay.Nhưng
cịnbảomộtngườiquenthânrằnghọtrơnganhthậtbảnhbaohayphongđộthìhầunhưlúc

nàocũngcựctốtcả.
Mộtsốngườihàtiệnlờikhenvìsợbịcoilàgiảdốihayxunịnh.
Nhưngxinnóivớibạnthếnày:mộtkhibạnđãlolờikhenthốtracóvẻgiảdốihaykẻcảthì
chắcchắnlờikhenấysẽkhơngnhưthế.Chỉriêngcáiviệcbạnlolắngnhưthếđãchứngtỏbạn
khơngphảilàkẻbợđỡrồi,chonênlờikhencủabạncũngsẽthểhiệnrõnhưvậy.Cịnnữa,nếu
bạnvốnlàngườikẹocótiếng,thếrồitựdưngđemsơ-cơ-lađichiavàkhenđầutócngườita
khiếnchobạnbè,đồngnghiệpchốngthìsao?Thìchẳngphảicáihaycủaviệclàmdịukhơng


khí xung quanh là chỉ cần rải một nhúm đường đấy thơi. Vậy nên, nếu bạn vốn nổi tiếng là
ngườikhóđămđămthìtiếngcười,câukhencủabạnsẽcàngthêmnhiềuýnghĩa.Chẳnghạn
nhưKaren,chủtịchmộtcơngtyhạngtrung,vốnlàngườirấthaynổinóng.Nhữngkhicăng
thẳngq,chịthườngqtmắngbúaxuanhữngngườixungquanh.Bìnhthườngchịcốkiểm
sốtlờiăntiếngnóivàtháiđộcủamình,nhưnglúcnónglênrồithìchịphớtlờhết.
ThếrồiKarencũngtậplàmđượcviệcnày.Trướchết,chịlnxinlỗikhicơngiậnlàmchịmất
khơn.Quantrọnghơn,chịcịnbiếnviệckhenngợinhânviên-chứkhơngchỉ“đì”thơi-thành
mộtviệclàmthườngxun.MộttrongcácnhânviêncũcủaKarenkể,“Khibạnlàmviệcgì
đúng,Karensẽlàmnhưbạnlàngườithơngminhnhất,giỏigiangnhấttrênđời.Chịấyphátrồ
lênmàcatụngbạn,vàđiềuđósẽgiúpbạnthấyvữngdạhơnmỗikhichịấytráitínhhaynổi
khùng.Bạnchịuđựngđược,vìtrướcđóchịấyđãrasứcbồiđắpsựtựtinchobạnrồi.”
Karenvẫnnóngnảynhưtínhtìnhchịvốnthế,tuynhiên,chịđãbiếtbanphátthêmnhữnglời
ngợi khen mà nhân viên cần. Sức mạnh của lòng tốt là nói về chuyện tốt bụng thật sự chứ
khơngphảilàgiảvờ.
HÃYNỞMỘTNỤCƯỜI
Cácnghiêncứuchothấychỉmộtviệcđơngiảnlàmỉmcườithơicũnglàmchobạnthựcsựvui
lên,vàcảnhữngngườiquanhbạncũngvậy.Vìthếbạnhãycốgắngcườithậtnhiềuvào.Để
thựchành,hãycườivớinhữngngườilạmàbạngặpngồiđường.Nếusốngởmộtthànhphố
đơngđúc,mọingườiđilạitấpnậpthìcứmỗidãyphố,bạnhãychọnlấymộtngườiđểtraonụ
cười.Banđầucườivớitrẻcon,thậmchívớichó.Sauđócườivớingườinàocóvẻthânthiệnvà
dễtính.Ítlâusaubạnsẽdámcườicảvớinhữngkẻbặmtrợnnhấtnữalàkhác.Anhta/haychị

tacóthểđáplạihoặckhơng,nhưngchẳngsaocả.Bạnchỉmuốnlàmsaođểcườicũngtựnhiên
nhưthởmàthơi.
HÃYBẮTCHƯỚCCÁCBẬCTHẦY
Bạnkhơngcầnphảilàdanhhàithìmớigâycườiđược,nhưngquansáthọmộtchútcũngtốt.
HãynghiêncứunhữngbộphimhoặcchươngtrìnhTVhàimàbạnuthích;hãyghinhớkhơng
chỉlànhữngchuyệncườimàcảcáchnhấnnhá,trầmbổngnữa.Vàhãylàmlạichobạnbèđồng
nghiệpxemchơi.Điểmmấuchốtởđâykhơngphảilàđánhcắpnộidung-bởivìmỗilầnkểlại
mộtchuyệncườinghĩalàbạncóýtơnvinhnóđấy-màlàtậplàmchongườikháccười.(Tất
nhiên,nếuhọctậpđượcnéthómhỉnhvàthơngtháicủaJonStewarthayWillFerrellthìcịngì
bằng.)Cómộtđiềucầnchúý:thóiquennàycóthểdẫntớichỗbịlạmdụngtháiq.Nếubạn
cứbắtchướcgiọngmũicủanhânvậtuthíchtrongchươngtrìnhSaturdayNightLivemãithì
đồngnghiệpcủabạnchảcườinổiđâu.
HÃYMỜIĐỒNGỌT
Bạnnênthủmộtítkẹotrongngănbàn,hayđâuđócạnhđấy.Khimộtngườinàođóđếngặp
bạnmàtrơngcóvẻcăngthẳng,mệtmỏihaycáukỉnhqthìbạnhãymởngănkéora,vàđưa
chongườiđómộtthỏiSnicker.(Ghichú:Đồănnhàlàmlàhaynhất.)


[1]Tạmdịch:Lãnhđạođạicương
[2]Tạmdịch:Ăntrộm