Cơng trình được hồn thành
tại Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS DƯƠNG ĐỨC CHÍNH

Phản biện k PGS.TS TAO THỊ QUYEN
Phản biện 2: TS. MAI VĂN THẮNG

Luận văn được bảo vệ tại Hội đơng châm luận văn, họp
tại
Khoa
Luật
Đại
học
Quốc
gia
Hà
Nội.
•
_
•
•
•
ơ
•
Vào hơi.... giờ...., ngày 15 tháng 06 năm 2022

Có thể tìm hiểu luận văn tại
Trung tâm tư liệu Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội
Trung tâm tư liệu - Thư viện Đại học Quốc gia Hà Nội

MỤC LỤC CỦA LUẬN VẢN

Trang
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Mục lục
Danh mục các từ viết tắt
Danh mục bảng
MỞ ĐÀU.........................................
1
CHƯƠNG 1: NHŨNG VẤN ĐÈ LÝ LUẬN VÈ ÁP DỤNG
PHÁP LUẬT TRONG GIẢI QUYẾT CÁC vụ ÁN HƠN
NHÂN VẠ GIA ĐÌNH CĨ TRANH CHẤP VẺ TÀI SẢN
CỦA TOÀ ÁN NHÂN DÂN CẤP QUẢN HUYỆN................. 8
Khái niệm, đặc điếm, vai trò áp dụng pháp luật
1.1.
trong giải quyết các vụ án hôn nhân và gia đình có
tranh chấp về tài sản của Tồ án nhân dân........................ 8
1.1.1. Khái niệm áp dụng pháp luật trong giải quyết các vụ án
hơn nhân và gia đình có tranh chấp về tài sản của Toà án
nhân dân......................................................................................8
1.1.2. Đặc điếm áp dụng pháp luật trong giải quyết các vụ án
hôn nhân và gia đình có tranh chấp về tài sản của Tồ án
nhân dân.................................................................................... 19
1.1.3. Vai trị áp dụng pháp luật trong giải quyết các vụ án hôn nhân
và gia đình có tranh chấp về tài sản của Tồ án nhân dân.......... 21
Nội dung áp dụng pháp luật trong giải quyết các vụ án
1.2.
hơn nhân và gia đình có tranh chấp về tài sản của Toà

án nhân dân cấp quận, huyện................................................24
1.2.1. Áp dụng pháp luật trong chuẩn bị xét xử vụ án hơn nhân và
gia đình có tranh chấp về tài sản của Toà án nhân dân cấp
quận, huyện............................................................................... 25
1.2.2. Áp dụng pháp luật trong xét xử các vụ án hơn nhân và
gia đình có tranh chấp về tài sản của Toà án nhân dân
cấp quận huyện........................................................................ 31
Các yếu tố tác động đến áp dụng pháp luật trong giải
1.3.
quyết các vụ án hơn nhân và gia đình có tranh chấp
về tài sản của Toà án nhân dân cấp quận, huyện...........33
1.3.1. Yeu tố về chính trị - pháp lý................................................. 33
1.3.2. Yếu tố về kinh tế - xã hội...................................................... 34


1.3.3. Yếu tố về tổ chức, nhân sự..................................................... 35
1.3.4. Các yếu tổ khác.......................................................................37
Kết luận chương 1............................................................................. 39
CHƯƠNG 2: THỤC TRẠNG PHÁP LUẬT VÀ ÁP DỤNG
PHÁP LUẬT TRỎNG GIẢI QUYẾT CÁC vụ ÁN
HƠN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH CĨ TRANH CHẤP VÈ
TÀI SẢN CỦA TÒA ÁN NHÂN DÂN CÁC QUẬN,
HUYỆN THÀNH PHỐ HÀ NỘI................................. *......... 40
Thực trạng các quy định của pháp luật về giải quyết
2.1.
các vụ án về hôn nhân và gia đình có tranh chấp về
tài sản của Tịa án nhân dân cấp huyện............................ 40
2.1.1. Các quy định của pháp luật trong việc thụ lý vụ án hôn
nhân và gia đình có tranh chấp về tài sản của Tịa án
nhân dân cấp huyện................................................................ 40

2.1.2. Các quy định của pháp luật trong việc xét xử vụ án hơn
nhân và gia đình có tranh chấp về tài sản của Tịa án
nhân dân cấp huyện................................................................ 44
2.1.3. Các quy định của pháp luật trong việc thi hành án các vụ án
hôn nhân và gia đình có tranh chấp về tài sản của Tịa án nhân
dân cấp huyện........................................................................... 48
Thực tiễn áp dụng pháp luật trong giải quyết các vụ
2.2.
án hơn nhân và gia đình có tranh chấp về tài sản của
Tòa án nhân dân các quận, huyện thành phố Hà Nội ....50
2.2.1. Khái quát chung về điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội
các quận, huyện và cơ câu tơ chức của Tịa án nhân dân
các quận, huyện thành phố Hà Nội........................................ 50
2.2.2. Ket quả đạt được trong áp dụng pháp luật trong giải
quyết các vụ án hơn nhân và gia đình có tranh chấp về
tài sản của Tòa án nhân dân các quận, huyện thành phố
Ha Nọi........ ...... .............................. .........L
53
Hạn chế và nguyên nhân của hạn chế trong áp dụng
2.3.
pháp luật trong giải quyết vụ án hơn nhân và gia
đình có tranh chấp về tài sản của Tòa án nhân dân
các quận, huyện thành phố Hà Nội....................................60
2.3.1. Hạn chế.................................................................................... 60
2.3.2. Nguyên nhân của hạn chế....................................................... 65
Kết luận chương 2
71
2



CHƯƠNG 3: QUAN ĐIẾM, GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN
PHÁP LUẬT VÀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ ÁP DỤNG
PHÁP LUẬT TRONG GIẢI QUYẾT vụ ÁN HƠN
NHÂN VÀ GIA ĐÌNH CĨ TRANH CHAP VÈ TÀI
SẢN CỦA TÒA ÁN NHÂN DÂN CÁC QUẬN, HUYỆN
THÀNH PHỐ HÀ NỘI..................................
72
3.1.
Quan điểm bảo đảm áp dụng pháp luật trong giải
quyết vụ án hơn nhân và gia đình của Tịa án nhân
dân cấp quận, huyện thành phố Hà Nội........................... 72
3.2.
Một số giải pháp hoàn thiện các quy định pháp luật
và nâng cao hiệu quả áp dụng pháp luật trong giải
quyết vụ án hơn nhân và gia đình có tranh chấp về
tài sản của Tòa án nhân dân các quận, huyện thành
phố Hà Nội............................................ .’......... ...".................. 76
3.2.1. Nhóm giải pháp hồn thiện quy định của pháp luật............76
3.2.2. Nhóm giải pháp nâng cao hiệu quả áp dụng pháp luật
trong giải quyết các vụ án về hơn nhân gia đình có tranh
chấp về tài sản của Tòa án nhân dân các quận, huyện
thành phố HàNội.....................................................................79
Kết luận chương 3.............................................................................. 91

KÉT LUẬN.... ..................................................................................... 92
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................ 93

3



MỎ ĐẦU

1. Tính câp thiêt của đê tài

Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói: “Gia đình là tế bào của xã
hội, gia đình tốt thì xã hội mới tốt”. Cũng chính từ quan điểm đó,

Đảng và Nhà nước ta đã quan tâm xây dụng những chính sách phù
hợp để mỗi gia đình trở thành một tế bào tốt, tạo tiền đề để đất nước

ngày một phát triển. Trong công cuộc đổi mới đất nước ta hiện nay,

một trong những nhiệm vụ trọng tâm là xây dựng nhà nước pháp
quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân, vì lẽ đó, việc xây
dựng và hồn thiện pháp luật về hơn nhân và gia đình cũng như pháp
luật về giải quyết các tranh chấp về hơn nhân gia đình được xác định

là một trong những yêu cầu bức thiết và vơ cùng quan trọng, có ánh

hưởng khơng nhỏ đến sự ổn định xã hội, sự phát triển kinh tế của đất
nước trong thời gian tới.

Thực tiễn trong thời gian vừa quan, các tranh chấp về HN&GĐ
có xu hướng tăng lên về số lượng với nội dung phức tạp, nguyên nhân
chủ yếu xuất phát từ mối quan hệ giữa các thành viên trong gia đình

đang có biểu hiện xuống cấp, lệnh chuẩn so với quy ước. Những tranh

chấp về HN&GĐ thường là những vấn đề hết sức nhạy cảm, nó không
chỉ bao gồm các quy định của pháp luật về mà nó cịn đang có cả yếu

tố thuần phong mỹ tục, dư luận xã hội,... Yêu cầu này đòi hỏi, trách

nhiệm của các cơ quan tiến hành tố tụng khi giải quyết các vụ án

HN&GĐ phải cố gắng đảm bảo quyền lợi của các bên đương sự.
Việc áp dụng pháp luật trong giải quyết các vụ án HN&GĐ,

đặc biệt là các vụ án có liên quan đến tranh chấp về tài sản nếu được
thực hiện đúng đắn một mặt bảo đảm quyền lợi của các bên trong
quá trình giải quyết tranh chấp, bảo đảm tính tồn vẹn trong việc áp

dụng và thực thi pháp luật trên thực tế. Mặt khác, đây còn cơ chế đế
tránh sự lạm quyền, đánh giá một cách phiến diện, áp dụng không
4


phù hợp với các trình tự, thủ tục giải quyêt tranh châp vê HN&GĐ

tại TAND. Ngược lại, việc áp dụng pháp luật trong giải quyết các vụ
án HN&GĐ nếu không được thực hiện đúng sẽ không chỉ ảnh hưởng

trực tiếp đến những quyền cơ bản của các bên đương sự, mà cịn mất

đi tính nghiêm minh và cơng bằng của pháp luật.
Thành phố Hà Nội trong thời gian gần đây, số lượng vụ án dân

sự nói chung và vụ án về HN&GĐ có tranh chấp về tài sản nói riêng
có chiều hướng tăng qua các năm, đối với loại án tranh chấp này, áp

dụng pháp luật trong giải quyết các vụ án này trở nên khó khăn hơn

đối với đội ngũ người tiến hành tố tụng của các đơn vị quận, huyện

của TAND thành phố Hà Nội. Do đó, việc nghiên cứu nhằm làm

sáng tỏ những vấn đề lý luận và thực tiễn của hoạt động giải quyết vụ
án về HN&GĐ có tranh chấp về tài sản trên địa bàn quận, huyện của

TAND thành phố Hà Nội phải được nhanh chóng đẩy mạnh, tạo cơ
sở lý luận và cơ sở thực tiễn cho người tiến hành tố tụng của đơn vị

có thể thực hiện hoạt động áp dụng pháp luật trong giải quyết các vụ
án về hôn nhân và gia đình có vai trị rất quan trọng, cần có sự quan

tâm hơn nữa để hướng tới sự toàn diện, vững chắc hơn, đáp ứng yêu
cầu cải cách tư pháp trong bối cánh hiện nay.

Xuất phát từ những lý do nêu trên, tác giả lựa chọn đề tài: “Áp

dụng pháp luật trong giải quyết các vụ án hôn nhân và gia đình có
tranh chấp về tài sản qua thực tiễn của Toà án nhân dân các quận,

huyện, thành phố Hà Nội” làm đề tài Luận văn thạc sĩ của mình

với mong muốn có thế tìm hiếu các quy định cùa pháp luật hiện
hành về hoạt động áp dụng pháp luật trong giải quyết các vụ án

HN&GĐ có tranh chấp về tài sản trên địa bàn thành phố Hà Nội, từ
đó nhận xét và đánh giá thực tiễn áp dụng, tìm ra nguyên nhân của

những tồn tại và đưa ra các kiến nghị nhằm hoàn thiện pháp luật


trong thời gian tới.
5


2. Tình hình nghiên cứu liên quan đên đê tài

Dưới góc độ khoa học pháp lý, trong thời gian qua việc nghiên
cứu về nội dung hoạt động áp dụng pháp luật trong giải quyết các vụ

án HN&GĐ có tranh chấp về tài sản đã được đề cập ở một số cơng
trình nghiên cứu được cơng bố, đồng thời thể hiện trên các bình diện luận văn, luận án, sách chuyên khảo, tham khảo, bình luận, cũng như

giáo trình dành cho hệ đại học và một số bài việc bình luận án như:
Nhìn chung, qua nghiên cứu cùa các cơng trình trên có thấy

một số cơng trình có phạm vi nghiên cứu rộng, chưa có cơng trình
khoa học nào nghiên cứu, đánh giá chuyên sâu về hoạt động áp dụng
pháp luật trong giải quyết các vụ án HN &GĐ có tranh chấp về tài sản.

Vì vậy, việc nghiên cứ đề tài Luận văn thạc sĩ: “Áp dụng pháp luật
trong giải quyết các vụ án hơn nhân và gia đình có tranh chấp về tài

sản qua thực tiễn của Toà án nhân dân các quận, huyện, thành phố Hà

Nội” vẫn là một nội dung mang tính mới, đáp ứng địi hỏi của thực
tiễn trong việc giải quyết các tranh chấp dân sự nói chung và tranh

chấp về hơn nhân, gia đình nói riêng trong giai đoạn hiện nay.


3. Mục đích nghiên cứu

Luận văn nghiên cứu nhằm góp phần xây dựng, bổ sung và hoàn
thiện lý luận về việc áp dụng pháp luật trong giải quyết các vụ án

HN&GĐ có tranh chấp về tài sản; đánh giá đúng thực trạng về hoạt
động ADPL của TAND các quận, huyện thành phố Hà Nội; đưa ra các

giải pháp góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả cơng tác này.
Để có thế đạt được mục đích trên, nhiệm vụ đặt ra là phái phân
tích những vấn đề chung về hoạt động áp dụng pháp luật trong giải

quyết các vụ án HN&GĐ của TAND cấp quận, huyện. Đồng thời,
nghiên cứu đánh giá, thực tiễn hoạt động áp dụng pháp luật trong

phạm vị quận, huyện thành phố Hà Nội. Từ đó, rút ra những nhận xét,
đánh giá về nguyên nhân và nhũng kiến nghị, giải pháp hoàn thiện.
6


4. Đôi tượng và phạm vi nghiên cứu của đê tài

4.1. Đối tượng nghiên cứu của đề tài
Đe đạt được mục đích trên, đề tài tập trung vào những đối

tượng nghiên cứu cụ thể như sau:
Một là, những lý luận về áp dụng pháp luật trong giải quyết
các vụ án HN&GĐ có tranh chấp tài sản của TAND cấp huyện.

Hai là, thực trạng các hoạt động áp dụng pháp luật trong giải

quyết các vụ án HN&GĐ có tranh chấp tài sản của TAND các quận,
huyện thành phổ Hà Nội.

Trên cơ sở đó, đề xuất các giải pháp nhằm hồn thiện hoạt
động áp dụng pháp luật trong giải quyết các vụ án HN&GĐ có tranh

chấp tài sản trên địa bàn TAND cấp huyện, quận thành phố Hà Nội.

4.2. Phạm vi nghiên cứu của đề tài
- Phạm vi về nội dung: đề tài tập trung vào nghiên cứu làm rõ
các quy định của pháp luật về hoạt động áp dụng pháp luật trong giải

quyết các vụ án HN&GĐ có tranh chấp về tài sản trên cơ sở thực tiễn
hoạt động này tại TAND các huyện, quận trên địa bàn thành phố Hà
Nội. Cụ thể là khi thụ lý vụ án cho đến khi ra quyết định thi hành bản

án, quyết định cuối cùng của vụ án hơn nhân và gia đình có tranh

chấp về tài sàn.

- Phạm vi về không gian: việc áp dụng pháp luật của TAND
các quận, huyện trên toàn địa bàn thành phố Hà Nội.

- Phạm vi về thời gian: Thực tiễn hoạt động áp dụng pháp luật

trong giải quyết các vụ án HN&GĐ có tranh chấp về tài sản trong
thời gian 03 năm từ 2018 đến 2021.

5. Cơ sở phương pháp luận và các phương pháp nghiên cún
5.1. Cơ sở phương pháp luận


Đề tài được thực hiện trên cơ sở phương pháp luận của chủ

nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và những chủ trưoưg,
7


đường lơi, chính sách của Đảng, Nhà nước ta vê vân đê hơn nhân và

gia đình, vấn đề quyền sở hữu tài sản.

5.2. Các phương pháp nghiên cứu
Đe thực hiện được luận văn này, tác giả đã sử dụng những

phương pháp nghiên cứu cụ thể sau:
- Phương pháp phân tích, tổng hợp được sử dụng khi phân tích
các vấn đề về hoạt động áp dụng pháp luật trong giải quyết các vụ án
HN&GĐ có tranh chấp về tài sản và khái quát những nội dung cơ

bản của từng vấn đề nghiên cứu trong luận văn;
- Phương pháp thống kê được thực hiện ưong quá trình khảo sát

thực tiễn về hoạt động áp dụng pháp luật trong giải quyết các vụ án
HN&GĐ có tranh chấp tài sản của TAND các quận, thành phố Hà Nội.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài

về lý luận, đề tài được xây dựng dựa trên những lý luận về áp
dụng pháp luật, về hoạt động áp dụng pháp luật trong giải quyết các
vụ án HN&GĐ có tranh chấp tài sản của TAND các quận, huyện


thành phố Hà Nội trong những năm vừa qua. Do đó, kết quả nghiên

cứu của đề tài góp phần hoàn thiện và làm rõ những quy định của
pháp luật hiện hành về hoạt động áp dụng pháp luật trong giải quyết
các vụ án hơn nhân và gia đình.
về thực tiền, các giải pháp nêu trong đề tài là một kênh tham

khảo hữu ích cho các cơ quan tiến hành tố tụng nói chung và hệ

thống các TAND cấp huyện trên địa bàn thành phố Hà Nội nói riêng

trong thực tiền thực hiện nhiệm vụ giải quyết các vụ án HN&GĐ có
tranh chấp về tài sản. Bên cạnh đó, luận văn cịn có thế sử dụng làm

tài liệu tham khảo, phục vụ nghiên cứu và học tập môn học Luật Tố

tụng dân sự, Luật Hơn nhân và gia đình,... Một số đề xuất, kiến nghị
của đề tài sẽ cung cấp những luận cứ khoa học phục vụ cho công tác
lập pháp và hoạt động thực tiễn áp dụng, Bộ luật tố tụng dân sự, Luật
8


Hơn nhân và gia đình liên quan đến giải quyết vụ án hơn nhân và gia
đình hiện nay.
7. Cấu trúc đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo,

nội dung đề tài được chia thành 3 chưcmg:
Chiro’ng 1: Những vấn đề lý luận về áp dụng pháp luật trong


giải quyết các vụ án hôn nhân và gia đình có tranh chấp về tài sản

của Tồ án nhân dân cấp quận, huyện.
Chương 2: Thực trạng pháp luật và áp dụng pháp luật trong
giải quyết các vụ án hơn nhân và gia đình có tranh chấp về tài sản

của Toà án nhân dân các quận, huyện thành phố Hà Nội.
Chương 3: Quan điểm, giải pháp hoàn thiện pháp luật và nâng
cao hiệu quả áp dụng pháp luật trong giải quyết các vụ án hơn nhân

và gia đình có tranh chấp về tài sản của Tồ án nhân dân các quận,
huyện thành phố Hà Nội.
CHƯƠNG 1
NHỮNG VẤN ĐÈ LÝ LUẬN VÈ ÁP DỤNG PHÁP LUẬT
TRONG GIẢI QUYẾT CÁC vụ ÁN HƠN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH
CĨ TRANH CHẤP VÈ TÀI SẢN CỦA TOÀ ÁN NHÂN DÂN
CÁP QUẬN HUYỆN

1.1. Khái niệm, đặc điểm, vai trò áp dụng pháp luật trong

giải quyết các vụ án hơn nhân và gia đình có tranh chấp về tài

sản của Toà án nhân dân

1.1.1. Khái niệm áp dụng pháp luật trong giải quyết các vụ án
hơn nhãn và gia đình có tranh chấp về tài sản của Toà án nhân dãn
1.1.1. ỉ. Khái niệm áp dụng pháp luật

Áp dụng pháp luật là hoạt động mang tính tổ chức và quyền
lực Nhà nước, trong đó các cơ quan, cá nhân Nhà nước có thẩm


9


quyên nhân danh Nhà nước áp dụng các quy phạm pháp luật vào các
sự kiện pháp lý cụ thể làm phát sinh, thay đổi hoặc chấm dứt các

quan hệ pháp luật thể hiện qua văn bản áp dụng pháp luật.
1.1.1.2. Khái niệm hơn nhân và gia đình

Hơn nhân là quan hệ giữa vợ và chồng sau khi kết hơn.
Gia đình là tập hợp những người gắn bó với nhau do hôn nhân,
quan hệ huyết thống hoặc quan hệ nuôi dưỡng, làm phát sinh các

quyền và nghĩa vụ giữa họ với nhau theo quy định của Luật này.

1.1.1.3. Khái niệm tranh chấp và tranh chấp tài sản
Tranh chấp tài sản là những mâu thuẫn (bất đồng hay xung đột

phát sinh) về quyền và nghĩa vụ giữa các bên trong quá trình thực
hiện các quyền về tài sản.

Giải quyết tranh chấp tài sản là việc các bên tranh chấp thơng
qua hình thức, thủ tục hợp pháp tiến hành các giải pháp nhằm loại bỏ

những mâu thuẫn, xung đột về quyền, lợi ích về tài sản nhằm làm rõ
quyền và nghĩa vụ hợp pháp của các bên, buộc bên vi phạm nghĩa vụ
phải thực hiện trách nhiệm của mình đối với bên bị vi phạm.

ỉ. 1.1.4. Khái niệm áp dụng pháp luật trong giải quyết các vụ án

hơn nhân và gia đình có tranh chấp về tài sản của Toà án nhân dãn

Áp dụng pháp luật trong giải quyết các vụ án hôn nhân và gia
đình có tranh chấp về tài sản của Tồ án nhân dân cấp huyện là hoạt

động mang tính tố chức, tính quyền lực Nhà nước của Tồ án nhân
dân cấp huyện nhân dân Nhà nước trên cơ sở các hồ sơ, tài liệu
chứng cứ của vụ án, từ đó nhận định, so sánh, lựa chọn các quy phạm
pháp luật phù hợp để đưa ra quyết định giải quyết yêu cầu của các

đương sự trong vụ án hôn nhân và gia đình có tranh chấp về tài sản
theo trình tự, thủ tục do pháp luật tố tụng dân sự quy định.

10


1.1.2. Đặc điểm áp dụng pháp luật trong giải quyết các vụ án

hơn nhân và gia đình có tranh chấp về tài săn của Toà án nhân dân
Thứ nhất, ADPL trong giải quyết các vụ án hơn nhân và gia
đình có tranh chấp về tài sản của Tồ án nhân dân cấp huyện là hoạt
động đặc trưng, mang tính quyền lực nhà nước.

Th ứ hai, ADPL trong giải quyết các vụ án hơn nhân và gia đình

có tranh chấp về tài sản của TAND cấp huyện được tiến hành theo một
trình tự, thủ tục tố tụng chặt chẽ được quy định cụ thể trong BLTTDS và

các quy phạm pháp luật của Luật HN&GĐ, BLDS quy định.
Thứ ba, ADPL trong giải quyết các vụ án hơn nhân và gia đình

có tranh chấp về tài sản của TAND cấp huyện mang tính sáng tạo và

khoa học.
1.1.3. Vai trò áp dụng pháp luật trong giải quyết các vụ án hơn

nhân và gia đình có tranh chấp về tài sản của Tồ án nhân dân
Thứ nhất, ADPL trong giải quyết các vụ án hôn nhân và gia

đình có tranh chấp về tài sản của TAND cấp huyện đảm bảo tính
minh bạch, cơng bằng của pháp luật.

Thứ hai, ADPL trong giải quyết các vụ án hơn nhân và gia

đình có tranh chấp về tài sản góp phần bảo đảm quyền và lợi ích cho
các đương sự.
Thứ ba, ADPL trong giải quyết các vụ án hôn nhân và gia
đình có tranh chấp về tài sản góp phần kiểm tra tính phù hợp của

pháp luật dân sự, hơn nhân và gia đình và tố tụng dân sự trong

thực tế, từ đó tạo ra cơ sở để có những phương hướng hồn thiện
pháp luật chính xác.
Thứ tư, ADPL trong giải quyết các vụ án hôn nhân và gia đình
có tranh chấp về tài sản góp phần tun truyền, phổ biến và giáo dục

ý thức pháp luật, nâng cao ý thức pháp luật cho người dân.
11


1.2. Nội dung áp dụng pháp luật trong giải quyêt các vụ án

hơn nhân và gia đình có tranh chấp về tài sản của Toà án nhân dân

cấp quận, huyện
1.2.1. Áp dụng pháp luật trong chuẩn bị xét xử vụ án hơn nhân
và gia đình có tranh chẩp về tài sản của Toà án nhãn dân

1.2.2. Áp dụng pháp luật trong xét xử các vụ án hơn nhân và
gia đình có tranh chấp về tài sản của Tồ án nhân dãn

1.3. Các yếu tố tác động đến áp dụng pháp luật trong giải
quyết các vụ án hôn nhân và gia đình có tranh chấp về tài sản

của Tồ án nhân dân cấp quận, huyện
1.3.1. Điều kiện về chính trị - pháp lý
1.3.2. Điều kiện về kỉnh tế - xã hội
1.3.3. Điều kiện về tô chức, nhân sự
1.3.4. Các điều kiện khác

Kết luận chưong 1

Trên cơ sở nghiên cứu, Chương 1 của Luận văn đã làm rõ
những vấn đề lý luận sau:
- Làm rõ các khái niệm như: khái niệm áp dụng pháp luật, khái
niệm áp dụng pháp luật trong giải quyết các vụ án hơn nhân và gia

đình có tranh chấp về tài sản của Toà án nhân dân; đặc điếm và vai
trò của áp dụng pháp luật trong giải quyết các vụ án hơn nhân và gia

đình có tranh chấp về tài sản của Toà án nhân dân cấp huyện;
- Phân tích nội dung áp dụng pháp luật trong giải quyết các vụ

án hơn nhân và gia đình có tranh chấp về tài sản của Toà án nhân dân

cấp huyện;

- Phân tích các điều kiện bảo đảm việc áp dụng pháp luật trong
giải quyết các vụ án hôn nhân và gia đình có tranh chấp về tài sản.

Những nội dung được nêu trong Chương 1 của Luận văn là cơ
sở lý luận cụ thế cho thực tiễn của hoạt động này được trình bài tại
Chương 2.
12


CHƯƠNG 2

THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VÀ ÁP DỤNG PHÁP LUẬT
TRONG GIẢI QUYẾT CÁC vụ ÁN HƠN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH

CĨ TRANH CHẤP VÈ TÀI SẢN CỦA TÒA ÁN NHÂN DÂN
CÁC QUẬN, HUYỆN THÀNH PHÓ HÀ NỘI
2.1. Thực trạng các quy định của pháp luật vê giải quyêt

các vụ án về hơn nhân và gia đình có tranh chấp về tài sản của

Tòa án nhân dân cấp huyện
2.1.1. Các quy định của pháp luật trong việc thụ lý vụ án
hôn nhân và gia đình có tranh chấp về tài sản của Tòa án nhân

dân cấp huyện
Thụ lý vụ án dân sự chính là việc Tịa án đã xác nhận người


khởi kiện
về
mặt
thủ
tục
đủ
điều
kiện
khởi
kiện
vụ
án
và
ghi
vào
số
•
•
•
•
•
•
thụ lý vụ án dân sự. Hành vi này xác nhận một cách chính thức trách

nhiệm giải quyết vụ án của Tòa án và cũng xác định thời điểm bắt

đầu của quá trình tố tụng dân sự, xác định thời điểm bắt đầu của giai
đoạn chuẩn bị xét xử sơ thẩm của Tòa án nhân dân cấp huyện. Thủ


tục thụ lý vụ án được quy định tại Điều 195 BLTTDS.
2.1.2. Các quy định của pháp luật trong việc xét xử vụ án
hơn nhân và gia đình có tranh chấp về tài sản của Tòa án nhân
dân cấp huyện

- về thẩm quyền của Tòa án nhân dân: Quy định tại Điều 28

BLTTDS năm 2015, sửa đổi, bổ sung những tranh chấp về hơn nhân
và gia đình thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án so với Điều 27
Bộ luật tố tụng dân sự cũ.

- về người tham gia tổ tụng'. Đối với vụ việc Hơn nhân và gia

đình được quy định tại Điều 85 BLTTDS. Ngoài ra, cũng cần lưu ý

13


quy định vê chỉ định người đại diện trong tô tụng dân sự tại khoản 1

Điều 88 BLTTDS 2015.
- về các biện pháp khẩn cấp tạm thời: khoản 15 Điều 114 và

Điều 129 BLTTDS 2015.
- về án phí, lệ phí của Tịa án: các quy định về án phí tại

BLTTDS 2015 khơng có nhiều thay đổi so với BLTTDS cũ và việc
điều chỉnh vấn đề án phí đã được quy định cụ thể tại Nghị quyết

326/2016/NQ - ƯBTVQH14 ngày 30 tháng 12 năm 2016 của ủy

ban Thường vụ Quốc hội.

- về thủ tục hòa giải và chuẩn bị xét xử: Bên cạnh những điểm

mới của BLTTDS 2015 về thủ tục hòa giải và chuẩn bị xét xử vụ án

dân sự theo nghĩa rộng, các quy định ở phần này liên quan đến vụ án
hơn nhân và gia đình có những điểm mới về ngun tắc và thủ tục
hịa giải có một số điểm mới quan trọng.
- về thủ tục giải quyết u cầu cơng nhận thuận tình ly hơn,
thỏa thuận nuôi con, chia tài sản khi ly hôn: BLTTDS 2015 quy định

mới 02 điều luật liên quan đến chế định về thủ tục giải quyết u cầu

cơng nhận thuận tình ly hôn, thỏa thuận nuôi con, chia tài sản khi ly
hôn tại Điều 396 và Điều 397.
2.1.3. Các quy định của pháp luật trong việc thi hành án các

vụ án hơn nhân và gia đình có tranh chấp về tài sản của Tòa án

nhân dân cấp huyện
Theo quy định pháp luật, sau khi có bản án dân sự về giải
quyết vụ án hơn nhân và gia đình có hiệu lực pháp luật, nếu bên có
nghĩa vụ khơng tự nguyện thực hiện nghĩa vụ thì cơ quan có thẩm
quyền thi hành bản án dân sự trên có hiệu lực pháp luật là cơ quan

Thi hành án dân sự. Theo Điều 30, Luật Thi hành án dân sự năm
2018, trong thời hạn 05 năm kể từ ngày bản án, quyết định có hiệu
14



lực thì người được thi hành án, người phải thi hành án có quyên yêu
cầu cơ quan thi hành án dân sự có thẩm quyền ra quyết định thi hành

án. Đối với quyết định giám đốc thẩm, tái thẩm đã có hiệu lực pháp
luật nhưng chưa thi hành hoặc đã thi hành một phần thì thủ trưởng cơ
quan thi hành án dân sự ra quyết định tiếp tục thi hành.

2.1.4. Hạn chế và nguyên nhân của hạn chế của pháp luật

hiện hành trong giải quyết các vụ án hôn nhân và gia đình có
tranh chấp về tài sản của Tịa án nhân dân cấp huyện

- Những hạn chế trong các trường hợp đình chỉ, tạm đình chỉ,
cơng nhận hịa giải thành, cơng nhận thuận tình ly hơn.
- Những hạn chế về ADPL trong trường hợp đưa vụ án ra xét

xử bằng bản án.

* Nguyên nhân khách quan

- Hệ thống pháp luật để giải quyết các vụ án HN&GĐ chưa
được thống nhất, thiếu sự linh hoạt và còn chồng chéo, rập khuôn khi
ADPL chuyên ngành để giải quyết.

- Sự phối kết hợp giữa Tòa án và các cơ quan liên quan như
Tài chính, Tài ngun mơi trường, Cục đo đạc bản đồ... khi điều tra
vụ án cịn gặp nhiều khó khăn.

- Cơ sở vật chất của Tòa án còn thiếu thốn, các vụ án có liên

quan đến các tỉnh lân cận hầu hết phải ủy thác điều tra, chế độ tiền
lương, cơng tác phí cịn hạn hẹp, ảnh hưởng đến cuộc sống của cán
r
T^
\
z
bộ Tịa án.

- Cơng tác phổ biến giáo dục và tuyên truyền pháp luật cho
người dân chưa được chú trọng.

* Nguyên nhân chủ quan

- Do trình độ chuyên môn của Thẩm phán, Hội thẩm, thư ký
hay cán bộ Tịa án chưa đáp ứng được u cầu cơng việc.
15


- Ngồi những ngun nhân như đã nêu trên, cịn có nguyên
nhân khác ảnh hưởng đến hiệu quả ADPL đó là việc hoạch định

chính sách và phát triển ngành TAND, công tác quản lý, sử dụng cán
bộ chưa tốt, chưa kịp thời kiểm tra, cập nhật công tác nghiệp vụ, nắm

bắt đầy đủ, kịp thời các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo công tác nghiệp
vụ cho cán bộ, Thẩm phán.

2.2. Thực tiễn áp dụng pháp luật trong giải quyết các vụ án

hơn nhân và gia đình có tranh chấp về tài sản của Tòa án nhân


dân các quận, huyện thành phố Hà Nội
2.2.1. Khái quát chung về điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội
các quận, huyện và cơ cẩu tổ chức của Tòa án nhân dân các quận,
huyện thành phố Hà Nội

Thành phố Hà Nội được biết đến là thủ đơ của nước Cộng hịa
xã hội chủ nghĩa Việt Nam, là trung tâm kinh tế, văn hóa, chính trị,
xã hội của Việt Nam.

Cơ cấu tổ chức của các TAND ở Thành phố Hà Nội hoàn thiện

khá chặt chẽ nên đã hồn thành nhiệm vụ trong giải quyết án hơn
nhân và gia đình. Do số lượng án hơn nhân và gia đình tăng lên hàng

năm trên địa bàn thành phố, nên cơ cấu tổ chức và biên chế Thẩm

phán cũng cần tăng để đáp ứng được yêu cầu của công việc trong

thời gian tới.
2.2.2. Ket quả đạt được trong áp dụng pháp luật trong giải

quyết các vụ án hôn nhân và gia đình có tranh chấp về tài sản của
Tịa án nhân dân các quận, huyện thành phổ Hà Nội
Thứ nhất, các quy định về việc chia tài sản chung của vợ
chồng khi ly hơn đã góp phần củng cố chế độ HN&GĐ đã thể hiện
quyền bình đẳng của người vợ trong quan hệ tài sản với chồng trong
vấn đề chia tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn.
16



Thứ hai, phân chia tài sản chung của vợ chông khi ly hôn, Luật
HN&GĐ năm 2014 không chỉ đảm bảo quyền, lợi ích chính đáng của
vợ, con chua thành niên, con đã thành niên nhưng mất năng lực hành

vi dân sự hoặc khơng có khả năng lao động và khơng có tài sản để tự
ni mình ...

Thứ ba, việc thừa nhận chế độ tài sản theo thỏa thuận góp

phần hạn chế các tranh chấp kéo dài khi chia tài sản chung của vợ
chồng khi ly hôn, thể hiện sự đối mới trong tư duy lập pháp của các
nhà làm luật.

Theo khảo sát thực
tế các Tịa án nhân dân tại
Hà Nội,
•
•
• 2 các

tranh chấp về hơn nhân và gia đình chiếm tỷ lệ cao trong các vụ án

mà Tòa án thành phố Hà Nội thụ lý, giải quyết, riêng án hôn nhân và
gia đình chiếm 40,6% tổng số án đã thụ lý. Công tác giải quyết các
vụ việc HN&GĐ luôn đạt tỷ lệ cao (từ 96,3% - 98,8%) và đạt trung

bình trong 5 năm qua (từ năm 2018-2020) là 97,5%.

Qua khảo sát thực trạng thụ lý, giải quyết, xét xử án hơn nhân

và gia đình tại TAND thành phố Hà Nội trong thời gian qua cho

thấy, hầu hết các trường hợp Tòa án phải qua hai lần giải quyết, phải

bằng hai quyết định hoặc bản án của Tòa án cấp sơ thẩm mới giải

quyết dứt điểm vụ án hôn nhân và gia đình, chưa tính đến vụ án phải
giải quyết theo thủ tục phúc thẩm, giám đốc thẩm, tái thẩm.
2.3. Hạn chế và nguyên nhân của hạn chế trong áp dụng

pháp luật trong giải quyết vụ án hôn nhân và gia đình có tranh

chấp về tài sản cùa Tịa án nhân dân các quận, huyện thành phố
Hà Nội

2.3.1. Hạn chế

* Những hạn chế trong ADPL trong công tác nhận đon, thụ lý vụ án
Không thống nhất được về hồ sơ khởi kiện vụ án tranh chấp ly
17


hơn. Có Tồ u cầu đương sự phải nộp biên bản hoà giải mâu thuẫn
vợ chồng tại địa phương mới nhận đơn, thụ lý vụ án. Đương sự nào

không nộp thì khơng đủ điều kiện thụ lý vụ án. Có Tồ u cầu

đương sự phải có bản xác nhận tình trạng hơn nhân kèm theo đơn
khởi kiện
• mới nhận

• đơn và thụ• lýJ vụ• việc.
•
* Những hạn che về ADPL trong quá trình điều tra, thu thập
chứng cứ giải quyết vụ việc hơn nhân và gia đình

Các Thẩm phán cịn nhầm lẫn cho rằng tất cả các tài liệu mà

đương sự xuất trình đều là chứng cứ.
Trong những năm qua, các vụ việc Hơn nhân và gia đình bị
huỷ theo trình tự phúc thẩm, giám đốc thẩm chủ yếu là do điều tra

xác minh chưa đầy đủ, đưa thiếu người vào tham gia tố tụng, việc thu

thập, đánh giá chứng cứ không đúng dần đến để giải quyết tranh
chấp không đúng pháp luật, và chủ yếu các vụ án hôn nhân và gia

đình bị huỷ về phần tài sản, đây cũng là một vấn đề nổi cộm của thực

trạng giải quyết án hơn nhân và gia đình.

* Những hạn chế về ADPL trong các trường hợp đình chỉ, tạm
đình chỉ, điều tra, thu thập chứng cứ, cơng nhận hồ giải thành,
cơng nhận thuận tình ly hơn

Bên cạnh những kết quả đạt được đáng ghi nhận của TAND ở
thành phố Hà Nội, qua công tác kiểm tra giám đốc án và hoạt động

xét xử phúc thẩm, TAND thành phố Hà Nội cũng đã phát hiện những
thiếu sót về ADPL trong quá trình đình chỉ, tạm đình chỉ, điều tra,
thu thập chứng cứ, hồ giải thành và cơng nhận thuận tình ly hôn.


* Những hạn che về ADPL trong trường hợp đưa vụ án ra xét
xử bằng bản án

- Hạn chế trong việc thụ lý điều tra, thu thập chứng cứ vụ án
chưa đầy đủ, cịn có vi phạm thủ tục tố tụng trong hoạt động điều tra.
18


- Hạn chê trong việc nghiên cứu hô sơ đánh giá chứng cứ tình
tiết có liên quan đến vụ án.

- Hạn chế trong việc điều hành phiên toà xét xử, q trình hỏi

tại phiên tồ, tranh tụng tại phiên tồ và nghị án.
- Hạn chế trong việc lựa chọn, phân tích nội dung của các quy
phạm pháp luật và ADPL chưa chính xác.

- Hạn chế về cơng tác soạn thảo và ban hành bản án, các từ
ngữ ghi trong phần quyết định chưa được chính xác.

2.3.2. Nguyên nhân của hạn chế
* Nguyên nhân khách quan

Nghiên cứu hoạt động ADPL trong giải quyết án hơn nhân và gia

đình chưa đồng bộ, các văn bản hướng dẫn ADPL còn chậm, thiếu.
Định giá tài sản cũng là một công việc rất phức tạp và khó

khăn, địi hỏi cùng một lúc phải có nhiều người tham gia, đây là việc

làm gặp khơng ít khó khăn.

Việc Toà án uỷ thác điều tra, trưng cầu giám định thường chờ

kết quả trả lời rất lâu, thậm chí phải có nhiều lần gửi Cơng văn đơn
đốc, phải chờ hàng năm thì mới có kết quả trả lời.

Cơng tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cho nhân

dân chưa được chú trọng.

* Nguyên nhân chủ quan

- Do trình độ chuyên môn của Thẩm phán, HTND, Thư ký,

trong quá trình ADPL giải quyết án hơn nhân và gia đình chưa đáp
ứng được yêu cầu của công việc. Biên chế cán bộ của tồ án cịn ít,
trình độ chun mơn nghiệp vụ cịn nhiều hạn chế, hiệu quả ADPL

khơng cao.

19


Kết luận chương 2
Trong Chương 2 tác giả đã phân tích các quy định của pháp
luật hiện hành trong việc thụ lý, xét xử và thi hành án các vụ án hơn

nhân và gia đình có tranh chấp về tài sản của Tòa án nhân dân cấp
huyện như: thấm quyền của Tòa án nhân dân, người tham gia tố

tụng, các biện pháp khẩn cấp tạm thời, án phí, lệ phí của Tòa án,

thủ tục hòa giải và chuẩn bị xét xử, thủ tục giải quyết u cầu cơng
nhận thuận tình ly hôn, thỏa thuận nuôi con, chia tài sản khi ly

hôn... Đồng thời chỉ ra được một số nguyên nhân khách quan dẫn

đến hạn chế của việc áp dụng pháp luật trong công tác này như:
nghiên cứu hoạt động ADPL trong giải quyết án hơn nhân và gia
đình chưa đồng bộ, các văn bản hướng dẫn ADPL còn chậm, thiếu;

sự phối kết hợp giữa Toà án và các cơ quan liên quan; công tác

tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cho nhân dân chưa được

chú trọng; việc điều tra, xác minh thu thập chứng cứ để chuẩn bị
xét xử thì Tồ án khơng thế tự mình làm được tất cả... hoặc nguyên
nhân chủ quan như: do trình độ chuyên mơn của Thẩm phán,
HTND, Thư ký, trong q trình ADPL giải quyết án hơn nhân và

gia đình chưa đáp ứng được u cầu của cơng việc... cũng như
phân tích đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội, cơ cấu tổ chức trong
những năm qua của thành phố Hà Nội ảnh hưởng đến việc ADPL

giải quyết án HN&GĐ có tranh chấp về tài sản chung, từ đó làm cơ
sở đề ra các giải pháp cụ thế ở Chương 3.

20



CHƯƠNG 3

QUAN ĐIÉM, GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VÀ
NÂNG CAO HIỆU QUẢ ÁP DỤNG PHÁP LUẬT TRONG GIẢI
QUYÉT VỤ ÁN HƠN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH CĨ TRANH CHÁP

VỀ TÀI SẢN CỦA TÒA ÁN NHÂN DÂN CÁC QUẬN, HUYỆN
THÀNH PHỐ HÀ NỘI

3.1. Quan điêm bảo đảm áp dụng pháp luật trong giải
quyết vụ án hơn nhân và gia đình của Tòa án nhân dân cấp

quận, huyện thành phố Hà Nội
Thứ nhất, việc ADPL của các Tòa án nhân dân cấp huyện khi

giải quyết các vụ án HN&GĐ phải được xây dựng dựa trên quan

điểm của nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và quá độ lên xã hội

chủ nghĩa, xây dựng xã hội công bằng, dân chủ văn minh.
Thứ hai, sự phù họp trong tiến trình áp dụng pháp luật và cải
cách tư pháp ở nước ta hiện nay khi giải quyết án HN&GĐ.

Thứ ba, việc giải quyết án HN&GĐ phải tạo điều kiện để các

quan hệ HN&GĐ phát triển theo đúng chủ trương, đường lối, chính

sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước ta hiện nay.

3.2. Một số giải pháp hoàn thiện các quy định pháp luật và

nâng cao hiệu quả áp dụng pháp luật trong giải quyết vụ án hơn
nhân và gia đình có tranh chấp về tài sản của Tòa án nhân dân

các quận, huyện thành phổ Hà Nội

3.2.1. Nhóm giải pháp hồn thiện quy định của pháp luật
3.2.2. Nhóm giải pháp nâng cao hiệu quả áp dụng pháp luật
trong giải quyết các vụ án về hơn nhân gia đình có tranh chấp về

tài sản của Tòa án nhân dân các quận, huyện thành phố Hà Nội
Thứ nhất, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động

TAND thành phố Hà Nội nói chung và việc áp dụng pháp luật trong
21


giải quyêt án HN&GĐ có tranh châp vê tài sản nói riêng.

Thứ hai, tổ chức thực hiện việc kiện tồn lại cơ cấu tổ chức,
nâng cao trình độ và năng lực của đội ngũ thẩm phán, thư ký trong

giải quyết án HN&GĐ có tranh chấp về tài sản trên địa bàn thành

phố Hà Nội.
Thứ ba, nâng cao trình độ, năng lực chuyên môn của các HTND

khi tham gia giải quyết các vụ án HN&GĐ có tranh chấp về tài sản.
Thứ tư, tạo điều kiện về cơ sở vật chất cho các TAND trên địa

bàn Hà Nội và hoàn thiện chế độ độ ngộ, chính sách đối với Thẩm

phán, cán bộ Tòa án.

Thứ năm, thường xuyên định kỳ kiểm tra giám đốc đối với TAND

ở Hà Nội trong việc giải quyết án HN&GĐ có tranh chấp về tài sản.
Thứ sáu, thực hiện các chương trình tổng kết kinh nghiệm xét xử
__

______

của ngành Tòa án làm cơ sở cho hoạt động ADPL trong giải quyêt án

HN&GĐ có tranh chấp về tài sản được thực hiện thống nhất.

Thứ bảy, tổ chức tuyên truyền, giáo dục, phổ biến, giải thích

pháp luật nhăm nâng cao ý thức pháp luật và tăng cường sự kiêm tra,
giám sát của nhân dân đôi với hoạt động của TAND trong giải quyêt

án HN&GĐ có tranh chấp về tài sản ở thành phố Hà Nội.
Kêt luận chương 3
Từ thực tiễn áp dụng pháp luật trong giải quyết các vụ án hơn
nhân và gia đình có liên quan đến các tranh chấp về tài sản chung

của vợ và chồng khi ly hôn tại Chương 2, đồng thời căn cứ vào quan

điếm hoàn thiện pháp luật trong lĩnh vực này như: việc áp dụng pháp
luật của các Tòa án nhân dân cấp huyện khi giải quyết các vụ án hôn

nhân và gia đình phải được xây dựng dựa trên quan điểm của nhà

nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và quá độ lên xã hội chủ nghĩa,

xây dựng xã hội công bằng, dân chủ văn minh; sự phù hợp trong tiến
22


trình áp dụng pháp luật và cải cách tư pháp ở nước ta hiện nay khi
giải quyết án hôn nhân và gia đình; việc giải quyết án hơn nhân và

gia đình phải tạo điều kiện để các quan hệ hơn nhân và gia đình phát
triển theo đúng chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp
luật của Nhà nước ta hiện nay. Để có hiệu quả tốt nhất trong áp dụng
pháp luật trong giải quyết vụ án hôn nhân và gia đình có tranh chấp
về tài sản của Tịa án nhân dân các quận, huyện thành phố Hà Nội,

tác giả đưa ra một số giải pháp cần thực hiện đầy đủ, chính xác và

đồng bộ những giải pháp cụ thể như tăng cường sự lãnh đạo của

Đảng đối với công tác của ngành Tồ án nói chung và cơng tác giải
quyết án hơn nhân và gia đình nói riêng; hồn thiện hệ thống các văn

bản quy phạm pháp luật... Từ đó sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt
động giải quyết án nói chung của ngành Tồ án và hoạt động giải
quyết án Hơn nhân và gia đình ở thành phố Hà Nội nói riêng.
KẾT LUẬN

Áp dụng pháp luật trong giải quyết các vụ án hơn nhân và gia
đình có tranh chấp về tài sản của Toà án nhân dân cấp huyện là hoạt


động mang tính tổ chức, tính quyền lực Nhà nước của Toà án nhân
dân cấp huyện nhân dân Nhà nước trên cơ sớ các hồ sơ, tài liệu
chứng cứ của vụ án, từ đó nhận định, so sánh, lựa chọn các quy phạm
pháp luật phù hợp để đưa ra quyết định giải quyết yêu cầu của các

đương sự trong vụ án hơn nhân và gia đình có tranh chấp về tài sản
theo trình tự, thủ tục do pháp luật tố tụng dân sự quy định.

Áp dụng pháp luật trong giải quyết các vụ án hôn nhân và gia
đình có tranh chấp về tài sản của Tồ án nhân dân cấp huyện là hoạt
động đặc trưng, mang tính quyền lực nhà nước; được tiến hành theo
một trình tự, thủ tục tố tụng chặt chẽ được quy định cụ thế trong
23


BLTTDS và các quy phạm pháp luật của Luật Hôn nhân và gia đình,
BLDS quy định. Tồ án chính là cơ quan duy nhất có thẩm quyền

trong các giai đoạn tố tụng, thụ lý, điều tra, thu thập chứng cứ, định
giá, hoà giải vụ án từ lý luận đến thực tiễn. Từ đó ra quyết định, bản
án để nhằm chấm dứt quan hệ hơn nhân có tranh chấp.

Luận văn đã phân tích, làm rõ cơ sở lý luận, làm rõ các khái

niệm, đặc điểm, vai trò của áp dụng pháp luật trong giải quyết các vụ
án hôn nhân và gia đình có tranh chấp về tài sản của Tồ án nhân

dân cấp huyện; phân tích nội dung áp dụng pháp luật trong giải
quyết các vụ án hôn nhân và gia đình có tranh chấp về tài sản của


Tồ án nhân dân cấp huyện; các điều kiện bảo đảm việc áp dụng
pháp luật trong giải quyết các vụ án hôn nhân và gia đình có tranh

chấp về tài sản. Từ đó, tác giả nghiên cứu và đánh giá thực trạng,

chỉ ra những tồn tại, hạn chế, những nguyên nhân cũng như các
quan điểm cùng như giải pháp nhằm càng nâng cao hiệu quả áp

dụng pháp luật trong giải quyết án hôn nhân và gia đình của các
quận, huyện trên địa bàn Tồ án nhân dân ở thành phố Hà Nội, góp
phần không nhỏ làm ốn định và phát triển các mối quan hệ xã hội,

bảo vệ chế độ, bảo vệ nền pháp chế xã hội chủ nghĩa và xây dựng
một xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.

24