Vietnam J. Agri. Sci. 2022, Vol. 20, No. 7: 883-891

Tạp chí Khoa học Nơng nghiệp Việt Nam 2022, 20(7): 883-891
www.vnua.edu.vn

Vũ Thị Ngọc1, Huỳnh Thị Mỹ Lệ1, Lê Văn Phan1, Mai Thị Ngân1, Trần Thị Hương Giang1,
Nguyễn Văn Giáp1, Đặng Hữu Anh1, Lê Văn Trường1, Bùi Thị Phương Thảo2
1

Khoa Thú y, Học viện Nông nghiệp Việt Nam
2
Công ty Cổ phần Xuân Thiện Thanh Hóa
*

Tác giả liên hệ:

Ngày nhận bài: 21.03.2022

Ngày chấp nhận đăng: 27.05.2022
TĨM TẮT

Rotavirus ở bị (Bovine Rotavirus - BRV) được coi là một tác nhân chính gây bệnh tiêu chảy ở bò, đặc biệt là ở
bê. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm xác định sự có mặt của Rotavirus trong các mẫu phân tiêu chảy của bị
ni tại Nghệ An và vùng phụ cận. Kết quả chẩn đốn bằng phương pháp RT-PCR cho thấy có 29/142 (20,42%)
mẫu phân tiêu chảy của bê cho kết quả dương tính với BRV. Tỷ lệ dương tính của BRV cao nhất ở nhóm bê
0-1 tháng tuổi (24,75%), sau đó đến nhóm bê 2-3 tháng tuổi (10,34%). Tỷ lệ nhiễm BRV ở nhóm bê trên 3 tháng tuổi
là thấp nhất với 0,08%. Kết quả giải trình tự gen và phân tích trình tự gen VP1 cho thấy các chủng Rotavirus trong
nghiên cứu này thuộc nhóm di truyền R2, cùng nhóm di truyền với chủng virus vacxin MVS-BRV1 được phân lập tại
Mỹ năm 1998.
Từ khóa: Rotavirus, tiêu chảy, bị, RT-PCR, gen VP1.

Prevalence of Bovine Coronavirus Causing Diarrhea
in Cattle in Nghe An and Surrounding Provinces
ABSTRACT
Bovine Rotavirus is considered a major cause of diarrhea in cattle, especially in calves. This study was carried
out to find the prevalence of Bovine Rotavirus causing diarrhea in calves in Nghe An and surrounding provinces. The
detection of the virus using the RT-PCR method showed that 29/142 (20.42%) stool samples of diarrhea calves were
positive for Bovine Rotavirus. The positive rate of Bovine Rotavirus was the highest in the group of calves under
1-month-old (24.75%), followed by the calf group from 2 to 3 months old (10.34%). The rate of Rotavirus infection in
calves over 3 months old was rather low, only 0.08%. The VP1 gene sequencing and analysis revealed that the BRV
strains isolated in the present study belonged to the R2 group, the same as the US vaccine strain MVS-BRV1
isolated in the US in 1998.
Keywords: Bovine Rotavirus, diarrhea, calves, RT-PCT, VP1 gene.

883


Nghiên cứu sự lưu hành của Rotavirus gây tiêu chảy ở bị tại Nghệ An và vùng phụ cận

-

-

µ
µ
°

µ
µ

µ


µ

°

884


Vũ Thị Ngọc, Huỳnh Thị Mỹ Lệ, Lê Văn Phan, Mai Thị Ngân, Trần Thị Hương Giang,
Nguyễn Văn Giáp, Đặng Hữu Anh, Lê Văn Trường, Bùi Thị Phương Thảo



°

°


-

°

-

°
°

°
°


Tỉnh

Số mẫu kiểm tra

Dương tính
Số mẫu

Tỷ lệ (%)

12

26,08

Hà Tĩnh

46

Ninh Bình

26

4

15,38

Nghệ An

51

10


19,06

Thanh Hóa

19

3

15,79

Tổng

142

29

20,42

885


Nghiên cứu sự lưu hành của Rotavirus gây tiêu chảy ở bò tại Nghệ An và vùng phụ cận

886

Tháng tuổi

Số mẫu kiểm tra


0-1

Dương tính
Số mẫu

Tỷ lệ (%)

101

25

24,75

2-3

29

3

10,34

>3

12

1

0,08

Tổng


142

29

20, 42


Vũ Thị Ngọc, Huỳnh Thị Mỹ Lệ, Lê Văn Phan, Mai Thị Ngân, Trần Thị Hương Giang,
Nguyễn Văn Giáp, Đặng Hữu Anh, Lê Văn Trường, Bùi Thị Phương Thảo

Chủng

1

2

3

4

5

6

7

8

9


10

11

12

HT59/2021
TH63/2021

100,0

NA2/2021

100,0

LC367314/Human-wt/THA/DB2015-066/2015/G10P[14]

98,6

98,6

KC215476/Vaccine/USA/MVS-BRV1/1998/G1P[5]

94,0

94,0

94,0


94,0

AB853890/Cow-wt/JPN/Tottori-SG/2013/G15P[14]

91,9

91,9

91,9

91,4

EF560615/Cow-tc/USA/WC3/1981/G6P[5]

90,8

90,8

90,8

90,8

91,7

97,0

HM988967/Cow/Korea/KJ-9-1/2006/G6P[7]

91,0


91,0

91,0

91,0

93,3

96,3

AB748574/Cow-tc/JPN/BRV106/1983/G6P[1]

90,5

90,5

90,5

90,1

91,9

97,2

96,5

98,6

JX567760/Human-wt/AUS/V585/2011/G10P[14]


91,4

91,4

91,4

91,4

92,8

96,7

96,5

95,8

96,7

EF583041/Human-tc/USA/Se584/1998/G6P[9]

92,6

92,6

92,6

92,1

92,6


95,6

94,9

94,7

95,1

DQ870493/Cow-tc/USA/NCDV/1967/G6P[6]

93,1

93,1

93,1

92,6

94,4

96,5

95,4

96,0

96,5

96,0


96,7

X55444/Cow-tc/GBR/UK/1973/G6P[5]

93,7

93,7

93,7

93,7

99,7

93,3

91,7

93,3

91,9

92,6

92,6

94,4

1


2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

Chủng virus

100,0
98,6
93,3
96,0

95,6


HT59/2021
TH63/2021

100,0

NA2/2021

100,0

100,0

LC367314/Human-wt/THA/DB2015-066/2015/G10P[14]

98,6

98,6

98,6

KC215476/Vaccine/USA/MVS-BRV1/1998/G1P[5]

99,3

99,3

99,3

99,3


AB853890/Cow-wt/JPN/Tottori-SG/2013/G15P[14]

99,3

99,3

99,3

99,3

EF560615/Cow-tc/USA/WC3/1981/G6P[5]

97,2

97,2

97,2

97,2

97,9

97,9

HM988967/Cow/Korea/KJ-9-1/2006/G6P[7]

99,3

99,3


99,3

99,3

100,0

100,0

97,9

AB748574/Cow-tc/JPN/BRV106/1983/G6P[1]

99,3

99,3

99,3

99,3

100,0

100,0

97,9

100,0

JX567760/Human-wt/AUS/V585/2011/G10P[14]


98,6

98,6

98,6

98,6

99,3

99,3

97,2

99,3

EF583041/Human-tc/USA/Se584/1998/G6P[9]

98,6

98,6

98,6

98,6

99,3

99,3


97,2

99,3

99,3

98,6

DQ870493/Cow-tc/USA/NCDV/1967/G6P[6]

99,3

99,3

99,3

99,3

100,0

100,0

97,9

100,0

100,0

99,3


99,3

X55444/Cow-tc/GBR/UK/1973/G6P[5]

98,6

98,6

98,6

98,6

99,3

99,3

97,2

99,3

99,3

98,6

98,6

100,0

99,3


99,3

887


Nghiên cứu sự lưu hành của rotavirus gây tiêu chảy ở bò tại Nghệ An và vùng phụ cận

↔
↔
↔

888


Vũ Thị Ngọc, Huỳnh Thị Mỹ Lệ, Lê Văn Phan, Mai Thị Ngân, Trần Thị Hương Giang,
Nguyễn Văn Giáp, Đặng Hữu Anh, Lê Văn Trường, Bùi Thị Phương Thảo

889


Nghiên cứu sự lưu hành của rotavirus gây tiêu chảy ở bò tại Nghệ An và vùng phụ cận

Alfieri A.A., Parazzi M.E., Takiuchi E., Médici K.C. &
Alfieri A.F. (2006). Frequency of group A
Rotavirus in diarrhoeic calves in Brazilian cattle
herds, 1998-2002. Tropical Animal Health and
Production. 38: 7-8
Asano K.M., de Souza S.P., de Barros I.N., Ayres G.R.,
Silva S.O.S., Richtzenhain L.J. & Brandão P.E.
(2010). Multiplex semi-nested RT-PCR with

exogenous internal control for simultaneous
detection of bovine coronavirus and group A
Rotavirus. Journal of virological methods.
169(2): 375-379.
Badaracco A., Garaicoechea L., Rodríguez D.,
LougeUriarte E., Odn A., Bilbao G., Galarza R.,
Abdala A., Fernandez & Parreño V. (2012).
Bovine Rotavirus strains circulating in beef and
dairy herds in Argentina from 2004 to 2010.
Veterinary Microbiology. 158(3-4): 394-399.
Bendali F., Bichet H., Schelcher F. & Sanaa M.
(1999a). Pattern of diarrhoea in newborn beef
calves in south-west France. Vet. Res. 30: 61-74.
Dodet B., Heseltine E., Mary C. & Saliou P. (1997).
Rotaviruses in human and veterinary medicine.
Article in French. 7(3):195-9.
Epérez., Akummeling., Hjanssen M.M., Cjiménez.,
Ralvarado., Mcaballero., Pdonado & Hdwingera R.
(1998). Infectious agents associated with
diarrhoea of calves in the canton of Tilarán,
Costa Rica. Preventive Veterinary Medicine.
33(1-4): 195-205.
Falcone E., Tarantino M., Di Trani L., Cordioli P.,
Lavazza A. & Tollis M. (1999). Determination of

890

Bovine Rotavirus G and P Serotypes in Italy by
PCR. Research Article. Journal of Clinical
Microbiology logo. 37(12): 3879-3882

Hasoksuz H., Armando E.H., Steven C.L., Thomas
E.W., Paul R.N. & Linda J.S. (2002). Detection of
respiratory and enteric shedding of bovine
coronaviruses in cattle in an Ohio feedlot. J Vet
Diagn Invest. 14(4): 308-313.
Hasoksuz H., Lathrop S., Aldubaib M.A., Lewis P. &
Saif L.G. (1999). Antigenic variation among
bovine enteric coronaviruses (BECV) and bovine
respiratory coronaviruses (BRCV) detected
using monoclonal antibodies. Arch Virol.
144(12): 2441-7.
Holland R.E. (1990). Some infectious causes of
diarrhea in young farm animals. Clinical
Microbiological Reviews. 3: 345-375
Hoshino Y. & Kapikian A.Z. (2000). Rotavirus
serotypes: classification and importance in
epidemiology,
immunity,
and
vaccine
development. J Health Popul Nutr. 18: 5-14.
House J.A. (1978). Economic impact of Rotavirus and
other neonatal disease agents of animals. J Am Vet
Med Assoc. 173(5 Pt 2): 573-576.
Jelle M. & Marc V.R. (2012). Genotype constellation
and evolution of group A Rotaviruses infecting
humans. Curr Opin Virol. 2(4): 426-433.
Jelle M., Christiaan A.P., Max C., Viviana P., Vito M.,
Krisztián B., Lorena G., Enzo A.P., Luis N., Mark
Z., Serenella A., Giuseppe G., Mustafizur R. &

Marc V.R. (2009). Are human P [14] Rotavirus
strains the result of interspecies transmissions from
sheep or other ungulates that belong to the
mammalian order Artiodactyla. Journal of virology
83(7): 2917-2929.
Jelle M., Max C., Mustafizur R., Houssam A., Krisztián
B., Mary K.E., Jon R.G., Miren I.G., Carl D.K.,
Vito M., Peter P.C., Osamu N., John T.P., Franco
M.R., Linda J.S., Norma S., Andrej S., Koki T.,
Ulrich D. & Marc V.R. (2008). Recommendations
for the classification of group A Rotaviruses using
all 11 genomic RNA segments. Archives of
virology. 153(8): 1621-1629.
Junichi S., Hiroshi T., Takeshi M., Goro S., Takashi S.
& Tohru S. (2013). Whole-genome analysis of two
bovine Rotavirus C strains: Shintoku and Toyama.
J Gen Virol. 94(1):128-135.
Karen M.A., Asano S.P.S., Iracema N.B., Giselle R.A.,
Sheila O.S.S., Leonardo J.R. & Paulo E.B. (2010).
Multiplex semi-nested RT-PCR with exogenous
internal control for simultaneous detection of
bovine coronavirus and group A Rotavirus. Journal
of virological methods. 169(2): 375-379.
Kindler E., Trojnar E., Heckel G., Otto H.P. & Johne
R. (2013). Analysis of Rotavirus species diversity


Vũ Thị Ngọc, Huỳnh Thị Mỹ Lệ, Lê Văn Phan, Mai Thị Ngân, Trần Thị Hương Giang,
Nguyễn Văn Giáp, Đặng Hữu Anh, Lê Văn Trường, Bùi Thị Phương Thảo


and evolution including the newly determined fulllength genome sequences of Rotavirus F and G.
Infection. Genetics and Evolution. 14: 58-67.
Kirkness E., McAllen J.K., Halpin R., Fedorova N.,
Overton L., Stockwell T., Amedeo P., Appalla L.,
Bishop B., Edworthy P., Gupta N., Hoover J.,
Katzel D., Li K., Schobel S., Shrivastava S.,
Thovarai V., Wang S., Hoshino Y., Kapikian A.,
Rippinger C. & Wentworth D.E.a.P.J. (2014).
National Library of Medicine. Retrieved from
/>on Dec 10, 2021.
Lai H.C., Lin S.J. & Lin H.R. (2005). Phylogenetic
analyses of human Rotavirus in central Taiwan in
1996, 2001 and 2002. J Clin Virol. 32: 199-217
Lin Y.P., Chang S.Y. & Kao C.L. (2006). Molecular
epidemiology of G9 Rotaviruses in Taiwan
between 2000 and 2002. J Clin Microbiol. 44:
3686-3694.
Madadgar O., Nazaktabar A., Keivanfar H., Salehi T.Z.
& Zadeh S.L. (2015). Genotyping and determining
the distribution of prevalent G and P types of
group A bovine Rotaviruses between 2010 and
2012 in Iran. Veterinary Microbiology.
179(3-4): 190-196.
Madadgar O., Nazaktabar A., Keivanfar H., Zahraei T.
& Salehi (2015). Genotyping and determining the
distribution of prevalent G and P types of group A
bovine Rotaviruses between 2010 and 2012 in Iran.
Vet Microbiol. 179(3): 190-196.
Matthijnssens J., Ciarlet M., Heiman E., Arijs I.,
Delbeke T., McDonald S.M., Palombo E.A.,

Iturriza-Gómara M., Maes P. & Patton J.T.
(2008a). Full genome-based classification of
Rotaviruses reveals a common origin between
human Wa-Like and porcine Rotavirus strains and
human DS-1-like and bovine Rotavirus strains.
Journal of virology. 82(7): 3204-3219.
Mawatari T., Taneichi A., Kawagoe T., Hosokawa M.,
Togashi K. & Tsunemitsu H. (2004). Detection of
a bovine group C Rotavirus from adult cows with
diarrhea and reduced milk production. J Vet Med
Sci. 66: 887-890.
Nguyễn Văn Chào, Nguyễn Xuân Hòa, Phan Vũ Hải &
Phạm Hoàng Sơn Hưng (2014). Ứng dụng phương
pháp ELISA xác định nguyên nhân gây tiêu chảy ở
bê nuôi trên địa bàn các phường ven thành phố
Huế. Tạp chí Khoa học, Đại học Huế. 94(6).
Park S.I., Kim H. J. & Cho K.O. (2010). Genotyping of
G8 and G6 Korean bovine Rotaviruses reveals
multiple reassortments of their genomes from
porcine and human Rotaviruses. Vet Microbiol.
144(3): 274-286.
Philip R. Dormitzer, Zhen-Yu J. Sun, Gerhard Wagner
& Stephen C. Harrison (2002). The rhesus

Rotavirus VP4 sialic acid binding domain has a
galectin fold with a novel carbohydrate binding
site. Embo J. 21(5): 885-897.
Pisanelli G., Martella V., Pagnini U., DeMartino L.,
Lorusso E., Iovane G. & Buonavoglia C. (2005).
Distribution of G (VP7) and P (VP4) genotypes in

buffalo group A Rotaviruses isolated in Southern
Italy. Veterinary Microbiology. 110: 1-6.
Rathi R., Kadian S.K., Khurana B., Grover Y.P. &
Gulati B.R. (2007). Evaluation of immune
response to bovine Rotavirus following oral and
intraperitoneal inoculation in mice. Indian Journal
of Experimental Biology. 45: 212-216
Reynolds D.J., Debney T.G., Hal G.A., Thomas L.H. &
Parsons K.R. (1985). Studies on the relationship
between coronaviruses from the intestinal and
respiratory tracts of calves. Arch Virol.
85(1-2): 71-83.
Saif L.J. & Smith K.L. (1985). Enteric viral infections
of calves and passive immunity. J Dairy Sci.
68(1): 206-28.
Snodgrass D.R. (1986). Evaluation of a combined
Rotavirus and enterotoxigenic Escherichia coli
vaccine in cattle. Vet Rec. 119(2): 39-42.
Storz J., Purdy C.W., Lin X., Burell M., Truax R.E.,
Briggs R.E., Frank G.H. & Loan R.W. (2000).
Isolation of respiratory bovine coronavirus, other
cytocidal viruses, and Pasteurella spp from cattle
involved in two natural outbreaks of shipping
fever. J Am Vet Med Assoc. 216(10): 1599-604.
Tacharoenmuang R., Komoto S., Guntapong R., Ide T.,
Singchai P., Upachai S., Fukuda S., Yoshida Y.,
Murata
T.
&
Yoshikawa

T.
(2018).
Characterization of a G10P [14] Rotavirus strain
from a diarrheic child in Thailand: Evidence for
bovine-to-human zoonotic transmission. Infection,
Genetics and Evolution. 63: 43-57.
Torres M., Alfonso., Schlafer., Donald H., Mebus &
Charles A. (1985). Rotaviral and Coronaviral
Diarrhea. Veterinary Clinics of North America:
Food Animal Practice. 1(3).
Umer S.M., Munera A.U. & Fufa D.B. (2021).
Rotavirus in Calves and Its Zoonotic Importance.
Vet
Med
Int.
2021:6639701.
doi:
10.1155/2021/6639701.
Wu F.T., Bányai K & Huang J.C. (2011). Diverse
origin of P [19] Rotaviruses in children with acute
diarrhea in Taiwan: Detection of novel lineages of
the G3, G5, and G9 VP7 genes. J Med Virol.
83: 1279-87.
Wu F.T., Liang S.Y. & Tsao K.C. (2009). Hospitalbased surveillance and molecular epidemiology of
Rotavirus infection in Taiwan, 2005-2007.
Vaccine. 27: F50-4.

891