TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
----------------

LÊ THẾ MẠNH

PHÁT TRIỂN CHO VAY KHÁCH HÀNG
DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI
NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN
VIỆT NAM – CHI NHÁNH TÂY HỒ

LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG

HÀ NỘI - 2021


TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
----------------

LÊ THẾ MẠNH

PHÁT TRIỂN CHO VAY KHÁCH HÀNG
DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI
NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN
VIỆT NAM – CHI NHÁNH TÂY HỒ

CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH-NGÂN HÀNG
MÃ SỐ: 8340201

LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG
Người hướng dẫn khoa học:
PGS.TS. NGUYỄN THÙY DƯƠNG

HÀ NỘI - 2021


LỜI CAM ĐOAN
Tôi đã đọc và hiểu về các hành vi vi phạm sự trung thực trong học thuật. Tôi
cam kết bằng danh dự cá nhân rằng nghiên cứu này do tôi tự thực hiện và không vi
phạm yêu cầu về sự trung thực trong học thuật
Hà Nội, ngày ... tháng 11 năm 2021
Tác giả luận văn

Lê Thế Mạnh

MỤC LỤ


LỜI CAM ĐOAN
MỤC LỤC
DANH MỤC BẢNG BIỂU SƠ ĐỒ
TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ..........................................................................i
MỞ ĐẦU..................................................................................................................1
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN CHO VAY KHÁCH HÀNG
DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI...........7
1.1 Khái quát về doanh nghiệp nhỏ và vừa............................................................7
1.1.1 Khái niệm doanh nghiệp nhỏ và vừa........................................................7
1.1.2 Đặc điểm của doanh nghiệp nhỏ và vừa.................................................10
1.1.3 Vai trò của doanh nghiệp nhỏ và vừa đối với nền kinh tế.......................12
1.2 Hoạt động cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa của Ngân hàng
thương mại.............................................................................................................14
1.2.1 Khái niệm, đặc điểm hoạt động cho vay khách hàng doanh nghiệp

nhỏ và vừa......................................................................................................14
1.2.2 Vai trò của hoạt động cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa của
Ngân hàng thương mại....................................................................................16
1.2.3 Phân loại cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa của Ngân hàng
thương mại......................................................................................................18
1.3 Phát triển cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa và các nhân tố
ảnh hưởng.............................................................................................................. 21
1.3.1 Khái niệm phát triển cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa.....21
1.3.2 Chỉ tiêu đánh giá phát triển cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa....21
1.3.3 Các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển cho vay khách hàng doanh nghiệp
nhỏ và vừa.......................................................................................................29
1.4 Kinh nghiệm phát triển cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa của một
số Ngân hàng thương mại và bài học rút ra cho BIDV– Chi nhánh Tây Hồ..........34
1.4.1 Kinh nghiệm phát triển cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa
của một số Ngân hàng thương mại..................................................................34
1.4.2 Bài học kinh nghiệm cho Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và phát
triển Việt Nam - Chi nhánh Tây Hồ................................................................37
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1......................................................................................39


CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN CHO VAY KHÁCH HÀNG
DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ
PHẦN ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM - CHI NHÁNH TÂY HỒ........40
2.1 Giới thiệu chung về Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và phát triển
Việt Nam - Chi nhánh Tây Hồ và tình hình khách hàng doanh nghiệp nhỏ và
vừa tại Chi nhánh..................................................................................................40
2.1.1 Giới thiệu về Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và phát triển Việt
Nam - Chi nhánh Tây Hồ................................................................................40
2.1.2 Thực trạng khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng thương
mại cổ phần Đầu tư và phát triển Việt Nam – Chi nhánh Tây Hồ...................51

2.2 Thực trạng phát triển cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại
Ngân hàng TMCP Đầu tư và phát triển Việt Nam - Chi nhánh Tây Hồ...........60
2.2.1 Quy trình và chính sách cho vay khách hàng DNNVV của BIDV Tây Hồ. .60
2.2.2 Phân tích các chỉ tiêu phản ánh phát triển cho vay khách hàng doanh
nghiệp nhỏ và vừa tại Chi nhánh.....................................................................66
2.3 Đánh giá chung về phát triển cho vay khách hàng DNNVV........................75
2.3.1 Kết quả đạt được....................................................................................75
2.3.2 Những hạn chế và nguyên nhân.............................................................76
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2......................................................................................81
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN CHO VAY KHÁCH HÀNG DOANH
NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA CỦA NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƯ VÀ PHÁT
TRIỂN VIỆT NAM – CHI NHÁNH TÂY HỒ........................................................82
3.1 Dự báo xu hướng và định hướng và mục tiêu phát triển cho vay khách
hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa của Chi nhánh Tây Hồ......................................82
3.1.1 Dự báo xu hướng...................................................................................82
3.1.2 Định hướng và mục tiêu phát triển cho vay khách hàng doanh nghiệp
nhỏ và vừa của Chi nhánh Tây Hồ..................................................................85
3.2 Giải pháp phát triển cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa của
Chi nhánh..............................................................................................................85
3.2.1 Đa dạng hóa phương thức quảng bá hình ảnh chi nhánh........................85
3.2.2 Tổ chức bộ phận chuyên biệt phục vụ phân khúc khách hàng DNNVV 87


3.2.3 Tăng cường vai trò tư vấn, tạo mối quan hệ tốt giữa ngân hàng với khách
hàng DNNVV.................................................................................................87
3.2.4 Điều chỉnh định hướng tín dụng cho phù hợp thực tế địa bàn hoạt động. . .88
3.2.5 Phát triển khách hàng mới, gia tăng nền khách hàng.............................89
3.2.6 Phát triển cho vay đi cùng với kiểm sốt chất lượng tín dụng................91
3.2.7 Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.....................................................93
3.2.8 Thay đổi phương thức giao kế hoạch kinh doanh...................................96

3.2.9 Tăng cường phân cấp, phân quyền trong quản lý...................................97
3.3 Khuyến nghị.....................................................................................................98
3.3.1 Đối với Ngân hàng nhà nước.................................................................98
3.3.2 Đối với BIDV........................................................................................98
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3....................................................................................103
KẾT LUẬN..........................................................................................................104
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO


DANH MỤC BẢNG, HÌNH
Bảng
Bảng 1.1: Tiêu chí xác định DNNVV ở một số quốc gia, vùng lãnh thổ...................7
Bảng 1.2: Tiêu chí phân loại DNNVV theo nghị định 39/2018/NĐ-CP...................9
Bảng 1.3. Tiêu chi phân loại KHDNNVV tại BIDV................................................10
Bảng 2.1. Kết quả kinh doanh của Chi nhánh Tây Hồ giai đoạn 2014-2020...........45
Bảng 2.2: Kết quả hoạt động HĐV tại chi nhánh Tây Hồ giai đoạn 2014-2020......47
Bảng

2.3:

Kết

quả

thu

dịch

vụ


từ

L/C

nội

địa/Upas

LC

tại BIDV Tây Hồ giai đoạn 2014-2020..................................................48
Bảng 2.4: Kết quả thu dịch vụ SBLC tại BIDV Tây Hồ giai đoạn 2014-2020........49
Bảng 2.5: Kết quả hoạt động ngân hàng số tại BIDV Tây Hồ giai đoạn 2019-202050
Bảng 2.6: Số lượng khách hàng tại BIDV Tây Hồ giai đoạn 2019-2020.................55
Bảng 2.7: Kết quả phát triển KH mới tại BIDV Tây Hồ giai đoạn 2019-2020........56
Bảng 2.8: Bảng cơ cấu dư nợ theo phân khúc khách hàng tại BIDV Tây Hồ..........56
Bảng 2.9: Chỉ tiêu thu nhập phân khúc khách hàng DNNVV tại BIDV Tây Hồ.....57
Bảng 2.10: Một số khách hàng DNNVV truyền thống tại BIDV Tây Hồ................59
Bảng 2.11: Quy định thời gian xét duyệt hồ sơ tín dụng..........................................63
Bảng 2.12: Cơ cấu dư nợ khách hàng doanh nghiệp................................................68
Bảng 2.13: Dư nợ bình quân KHDNNVV...............................................................69
Bảng 2.14: Dư nợ vay khách hàng DNNVV theo địa bàn.......................................70
Bảng 2.15: Dư nợ cho vay khách hàng DNNVV theo lĩnh vực hoạt động..............71
Bảng 2.16: Danh mục sản phẩm cho vay.................................................................72
Bảng 2.17: Hiệu quả cho vay khách hàng DNNVV................................................73
Bảng 2.18: Tình hình nợ xấu cho vay DNNVV giai đoạn 2017 -2020....................74
Hình:
Hình 2.1: Cơ cấu tổ chức của BIDV Tây Hồ...........................................................44



Hình 2.2: Số lượng DNNVV trên địa bàn thành phố Hà Nội..................................56
Hình 2.3: Số lượng DNNVV đăng ký thành lập theo quận huyện 4 tháng đầu năm 2021...57
Hình 2.4: Cơ cấu DNNVV theo ngành....................................................................61
Hình 2.5: Quy trình cho vay tại BIDV.....................................................................62
Hình 2.6: Số lượng khách hàng DNNVV phát sinh dư nợ.......................................67
Hình 2.7: Cơ cấu cho vay KHDN giai đoạn 2016 - 2020........................................69
Hình 2.8: Cơ cấu dư nợ vay khách hàng DNNVV theo địa bàn..............................71


TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
----------------

LÊ THẾ MẠNH

PHÁT TRIỂN CHO VAY KHÁCH HÀNG
DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI
NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN
VIỆT NAM – CHI NHÁNH TÂY HỒ

CHUN NGÀNH: TÀI CHÍNH-NGÂN HÀNG
MÃ SỐ: 8340201

TĨM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ


2

HÀ NỘI - 2021



1

TĨM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ
Tính cấp thiết của đề tài
Ở mỗi nền kinh tế quốc gia hay lãnh thổ trên thế giới, các DNNVV ln
đóng vai trị quan trọng trong phát triển kinh tế xã hội và Việt Nam cũng không phải
là ngoại lệ.
Với vị thế quan trọng của khối doanh nghiệp này đối với nền kinh tế nước
nhà, trong những năm vừa qua Chính phủ đã có rất nhiều chủ trương, chính sách lớn
để hỗ trợ phát triển khối DNNVV một cách có hệ thống, trong đó đặc biệt kể đến
chính sách hỗ trợ vốn. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại mới chỉ có khoảng hơn
30% số DNNVV tiếp cận được đồng vốn vay ngân hàng, hơn 60% doanh nghiệp
cịn lại vẫn phải tìm đến các nguồn vốn phi chính thức với mức lãi suất cao hơn rất
nhiều, gây ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. Một trong những
nguyên nhân khiến khối doanh nghiệp này chưa tiếp cận được vốn vay ngân hàng
xuất phát từ chính những hạn chế của doanh nghiệp như thiếu kinh nghiệm quản trị
điều hành, tài sản đảm bảo không tương xứng với nhu cầu vốn vay, báo cáo tài
chính khơng minh bạch, chưa am hiểu về quy trình thủ tục vay vốn ngân hàng,…
Nhận thức được tiềm năng, vai trò của khối DNNVV đối với nền kinh tế
cũng như những khó khăn mà các doanh nghiệp này đang gặp phải, việc phát triển
cho vay khách hàng DNNVV đang là xu hướng và mục tiêu của rất nhiều NHTM.
Hà Nội là địa bàn có rất nhiều DNNVV hoạt động. Hiện trên địa bàn Hà Nội
có gần 170.000 DNNVV, BIDV Tây Hồ mặc dù đã hoạt động trên địa bàn được 12
năm nhưng công tác cho vay khách hàng DNNVV vẫn chưa mang lại hiệu quả như
kỳ vọng. Thực vậy, số lượng khách hàng DNNVV phát sinh quan hệ tín dụng tại chi
nhánh chỉ có 63/1846 khách hàng, dư nợ của nhóm khách hàng này cũng khá khiêm
tốn chỉ chiếm 25% dư nợ của khối bán buôn trong khi chiếm tới hơn 90% số lượng
khách hàng của cả khối, cùng với đó là hiệu quả mang lại từ hoạt động này cũng
khá thấp so với cơ cấu thu nhập của Chi nhánh Tây Hồ trong khi rủi ro về nợ xấu đã
rất hiện hữu. Nhằm đồng hành và tạo sự hợp tác với các doanh nghiệp trên địa bàn,



2

qua đó tạo cơ hội phát triển cho chính BIDV Tây Hồ cũng như góp sức vào sự tiến
bộ chung của toàn thành phố, tác giả đã lựa chọn đề tài “Phát triển cho vay khách
hàng DNNVV tại Ngân hàng thương mại cổ phần đầu tư và phát triển Việt Nam –
Chi nhánh Tây Hồ” để nghiên cứu vì nó mang lại ý nghĩa thực tiễn rất lớn cho cả
BIDV Tây Hồ và cộng đồng các DNNVV trên địa bàn thành phố Hà Nội.
Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
- Mục đích nghiên cứu của đề tài là tìm kiếm, đưa ra các giải pháp, khuyến
nghị nhằm khắc phục những mặt hạn chế, phát huy ưu điểm để BIDV Tây Hồ có thể
phát triển cho vay khách hàng DNNVV.
- Để đạt được mục đích nghiên cứu của đề tài, luận văn có các nhiệm vụ sau:
+ Nghiên cứu, hệ thống hóa lại những lý luận cơ bản về phát triển cho vay
khách hàng DNNVV và nhân tố ảnh hưởng đến phát triển cho vay khách hàng
DNNVV của Ngân hàng thương mại.
+ Phân tích thực trạng phát triển cho vay DNNVV của BIDV Tây Hồ cũng
như, chỉ ra những kết quả đạt được, hạn chế và nguyên nhân những hạn chế trong
công tác cho vay khách hàng DNNVV tại chi nhánh.
+ Đề xuất giải pháp nhằm giúp BIDV Tây Hồ phát triển cho vay khách hàng
DNNVV tại chi nhánh.
Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu của đề tài là phát triển cho
vay khách hàng DNNVV của Ngân hàng thương mại.
- Phạm vi nghiên cứu: Đề tài nghiên cứu trong phạm vi hoạt động cho vay
khách hàng DNNVV tại BIDV Tây Hồ và đưa ra giải pháp để Phát triển cho vay
khách hàng DNNVV tại chi nhánh .
Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, phần kết luận và danh mục các tài liệu tham khảo, luận

văn được chia thành 3 chương, chi tiết như sau:
Chương 1: Cơ sở lý luận về phát triển cho vay khách hàng doanh nghiệp
nhỏ và vừa của Ngân hàng thương mại.


3

Chương 2: Thực trạng phát triển cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và
vừa của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Tây Hồ.
Chương 3: Giải pháp phát triển cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và
vừa của Ngân hàng TMCP Đầu tư và phát triển Việt Nam – Chi nhánh Tây Hồ.
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN CHO VAY KHÁCH HÀNG
DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
Khái niệm doanh nghiệp nhỏ và vừa
Tại Việt Nam tiêu chí xác định doanh nghiệp nhỏ và vừa được thể hiện trong
định số 39/2018/NĐ-CP ngày 11/3/2018 của Chính phủ, quy định chi tiết một số
điều của Luật Hỗ trợ DNNVV (thay thế nghị định 56/2009/NĐ-CP ngày
30/06/2009). DNNVV được phân loại theo quy mô bao gồm doanh nghiệp siêu nhỏ,
doanh nghiệp nhỏ, doanh nghiệp vừa.
Vai trò của doanh nghiệp nhỏ và vừa đối với nền kinh tế
Doanh nghiệp nhỏ và vừa hỗ trợ trong việc giảm tỷ lệ thất nghiệp, góp phần
xóa đói giảm nghèo qua việc sử dụng nguồn lao động địa phương.
Doanh nghiệp nhỏ và vừa góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế
Doanh nghiệp nhỏ và vừa góp phần làm chuyển dịch kinh tế
Doanh nghiệp nhỏ và vừa đóng góp lớn trong việc khai thác và phát huy các
nguồn lực địa phương
Khái niệm, đặc điểm hoạt động cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa
Cho vay khách hàng DNNVV là “hình thức cấp tín dụng, theo đó NHTM giao
hoặc cam kết giao cho DNVVN một khoản tiền để sử dụng vào mục đích xác định
trong một thời gian nhất định theo thỏa thuận với ngun tắc có hồn trả cả gốc và

lãi”.
- Đối tượng khách hàng đa dạng vì các DNNVV hoạt động trong nhiều lĩnh
vực khác nhau. Do đó nhu cầu vay vốn để đáp ứng cũng đa dạng và phong phú.
- Mục đích sử dụng vốn của DNNVV rất đa dạng, để đáp ứng nhu cầu sản
xuất kinh doanh, mở rộng quy mô sản xuất như vay vốn để mua nguyên liệu phục


4

vụ sản xuất, mua sắm tài sản cố định, xây dựng nhà xưởng, đổi mới thiết bị …
- Thủ tục và quy trình cho vay DNNVV phức tạp hơn vì tính pháp lý của
doanh nghiệp phức tạp hơn nhiều so với cá nhân.
- Nguồn trả nợ của các DNNVV từ tiền bán hàng (T-H-T’), lợi nhuận, khấu
hao và các nguồn thu hợp pháp khác.
- So với cho vay khách hàng cá nhân và hộ kinh doanh, khách hàng DNNVV
có hệ thống thông tin tốt hơn, chặt chẽ hơn do đều có hệ thống thơng tin kế tốn,
báo cáo tài chính.
- Rủi ro xảy ra từ cho vay doanh nghiệp nói chung thường gây ra tổn thất lớn
cho ngân hàng thương mại. Do đó, các lãnh đạo NHTM rất quan tâm đến quản trị
rủi ro các khoản cho vay doanh nghiệp.
Vai trò của hoạt động cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa của
Ngân hàng thương mại
Cho vay khách hảng DNNVV góp phần đảm bảo cho hoạt động của các
DNNVV được diễn ra liên tục
Thông qua hoạt động cho vay sẽ góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng vốn
của DNNVV
Hoạt động cho vay sẽ hỗ trợ trong việc hình thành cơ cấu vốn tối ưu cho
DNNVV
Hoạt động cho vay DNNVV góp phần tập trung vốn sản xuất, nâng cao khả
năng cạnh tranh của các DNNVV

Phân loại cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa của Ngân hàng
thương mại
Căn cứ vào thời hạn cho vay
Căn cứ vào mức độ tín nhiệm đối với khách hàng cho vay
Căn cứ theo phương thức cho vay, hoạt động cho vay được chia thành:
Căn cứ theo ngành, lĩnh vực vay vốn, hoạt động cho vay được chia thành:
Khái niệm phát triển cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa
Theo nguyên lý về sự phát triển trong những nguyên lý cơ bản của chủ


5

nghĩa Mac - Lênin, theo quan điểm siêu hình: Phát triển chỉ là sự tăng, giảm
thuần túy về lượng, không có sự thay đổi về chất của sự vật, hiện tượng; đồng
thời, nó cũng xem sự phát triển là quá trình tiến lên liên tục, khơng trải qua
những bước quanh co phức tạp. Theo quan điểm của triết học duy vật biện
chứng: Khái niệm phát triển dùng để chỉ quá trình vận động của sự vật, hiện
tượng theo khuynh hướng đi lên: từ trình độ thấp đến trình độ cao, từ kém hồn
thiện đến hồn thiện hơn. Theo đó, phát triển là quá trình phát sinh và giải
quyết mâu thuẫn khách quan vốn có của sự vật, hiện tượng; là quá trình thống
nhất giữa phủ định các nhân tố tiêu cực và kế thừa, nâng cao nhân tố tích cực từ
sự vật, hiện tượng cũ trong hình thái của sự vật, hiện tượng mới.
Chỉ tiêu đánh giá phát triển cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa
Nhóm chỉ tiêu đánh giá theo chiều rộng
Nhóm chỉ tiêu đánh giá theo chiều sâu
Các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển cho vay khách hàng doanh nghiệp
nhỏ và vừa: Các nhân tố khách quan; Các nhân tố chủ quan
Kinh nghiệm phát triển cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa của
một số Ngân hàng thương mại và bài học rút ra cho BIDV– Chi nhánh Tây Hồ:
Kinh nghiệm phát triển cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa của một số

Ngân hàng thương mại; Bài học kinh nghiệm cho Ngân hàng thương mại cổ phần
Đầu tư và phát triển Việt Nam - Chi nhánh Tây Hồ
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN CHO VAY KHÁCH HÀNG
DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ
PHẦN ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM - CHI NHÁNH TÂY HỒ
Giới thiệu về Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và phát triển Việt
Nam - Chi nhánh Tây Hồ
Quá trình hình thành và phát triển
Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam (Joint Stock
Commercial Bank for Investment and Development of Vietnam - BIDV) được thành


6

lập theo quyết định số 177/TTg ngày 26/4/1957 với tên gọi đầu tiên là Ngân hàng
kiến thiết Việt Nam. Năm 1981, Ngân hàng được đổi tên thành Ngân hàng Đầu tư
và Xây dựng Việt Nam và đến năm 1990, chính thức đổi thành Ngân hàng Đầu tư
và Phát triển Việt Nam. Tính đến cuối năm 2020, sau khi Ngân hàng TMCP Phát
triển nhà Đồng bằng song Cửu Long (MHB) sáp nhập, BIDV trở thành ngân hàng
có quy mơ lớn nhất Việt Nam với tổng tài sản đạt 1.517.000 tỷ đồng, 190 chi nhánh
với hơn 850 PGD, hơn đội ngũ hơn 25.000 cán bộ, nhân viên. Mạng lưới tổ chức
hoạt động rộng khắp trên toàn quốc và đã bước đầu hoạt động đầu tư sang thị
trường nước ngoài như Lào, Campuchia...
Tại thời điểm 2008, trước nhu cầu mở rộng thị trường hoạt động tại khu vực
Quận Tây Hồ, ngày 02/10/2008 Hội đồng Quản trị Ngân hàng TMCP Đầu tư và
Phát triển Việt Nam ra quyết định số 880/QĐ-HĐQT thành lập Chi nhánh BIDV
Tây Hồ và Chi nhánh chính thức đi vào hoạt động vào ngày 01/12/2008. Sau khi đổi
tên và chuyển Trụ sở năm 2012, hiện tại thơng tin chính thức BIDV Tây Hồ như
sau:
Mơ hình tổ chức hoạt động

BIDV Tây Hồ hoạt động theo mơ hình chi nhánh hỗn hợp, áp dụng mơ hình
tổ chức kiểu mẫu của BIDV theo Quyết định 1256/QĐ-HĐQT của HĐQT BIDV
ngày 01/08/2013.
Tình hình hoạt động kinh doanh
Giai đoạn 2014-2020, chi nhánh đóng góp vào CLTC của hệ thống tổng số
2.300 tỷ đồng, trong đó dành nguồn lực lớn (1.030 tỷ đồng ~ 45% CLTC) để trả nợ
quỹ DPRR, trích DPRR thơng thường/VAMC.
- Với các kết quả đạt được như trên, chi nhánh đã nhận được nhiều giải
thưởng, danh hiệu như:
+ Đơn vị xuất sắc về Chênh lệch thu chi, Lợi nhuận trước thuế: năm 2017.
+ Đơn vị xuất sắc về huy động vốn: năm 2016, 2017.
+ Đơn vị tiêu biểu về thu dịch vụ: năm 2019, 2020.
+ Đơn vị chuyển dịch kinh doanh số tốt nhất: năm 2020.


7

Thực trạng khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng thương
mại cổ phần Đầu tư và phát triển Việt Nam – Chi nhánh Tây Hồ
Đặc điểm khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn Hà Nội
Số lượng doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn tăng nhanh
DNNVV phân bố khơng đều
Tình hình khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa của Chi nhánh
Mặc dù thành lập chưa lâu những BIDV Tây Hồ cũng đã tạo lập được quan
hệ và xây dựng được nền khách hàng DNNVV nhất định, hoạt động chủ yếu trên
địa bàn Hà Nội đồng thời cịn có một số doanh nghiệp khác trên địa bàn các tỉnh lân
cận như Bắc Ninh, Hưng Yên. Thực trạng phát triển cho vay khách hàng doanh
nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và phát triển Việt Nam - Chi nhánh
Tây Hồ
Quy trình và chính sách cho vay khách hàng DNNVV của BIDV Tây Hồ

Quy trình cho vay:
Chính sách cho vay khách hàng DNNVV tại BIDV Tây Hồ:
Phân tích các chỉ tiêu phản ánh phát triển cho vay khách hàng doanh
nghiệp nhỏ và vừa tại Chi nhánh
Đánh giá sự phát triển cho vay khách hàng DNNVV theo chiều rộng
Đánh giá sự phát triển cho vay khách hàng DNNVV theo chiều sâu
Đánh giá chung về phát triển cho vay khách hàng DNNVV: Kết quả đạt
được; Những hạn chế và nguyên nhân
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN CHO VAY KHÁCH HÀNG DOANH
NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA CỦA NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƯ VÀ PHÁT
TRIỂN VIỆT NAM – CHI NHÁNH TÂY HỒ
Dự báo xu hướng

 Xu hướng kinh tế chung
Đại dịch COVID-19 vẫn đang có những diễn biến rất phức tạp và khó lường,
tại Việt Nam.


8

Tình hình hoạt động của doanh nghiệp gặp rất nhiều khó khăn. Trong 7 tháng
đầu năm 2021, số doanh nghiệp thành lập mới tăng 0,8% so với cùng kỳ năm 2020,
là mức thấp so với mức tăng trung bình 8,1% giai đoạn 2016-2020, giảm 7,2% về
số lao động; số doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh có thời hạn, ngừng hoạt động
chờ làm thủ tục giải thể và hoàn tất thủ tục giải thể tăng 25,5% so với cùng kỳ năm
2020, trong đó số doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh có thời hạn tăng 23%, số
doanh nghiệp ngừng hoạt động chờ làm thủ tục giải thể tăng 28,6%, số doanh
nghiệp hoàn tất thủ tục giải thể tăng 27,4%.

 Xu hướng phát triển của các doanh nghiệp nhỏ và vừa

Dưới tác động tích cực từ các chính sách tái cơ cấu nền kinh tế, cải cách thể
chế, cải thiện môi trường đầu tư và kinh doanh của Chính phủ, trong thời gian tới
vốn đầu tư toàn xã hội tăng sẽ tác động tích cực tới tăng trưởng các ngành xây
dựng, thép, xi măng do nhu cầu mở rộng sản xuất phát triển tăng cao.
Hiệp định thương mại tự do giữa liên minh Châu Âu và Việt Nam (Hiệp định
EVFTA) đã được Quốc hội Việt Nam phê chuẩn và chính thức có hiệu lực kể từ
ngày 01/08/2020 mở ra nhiều cơ hội cũng như thách thức cho các DNNVV tại Việt
Nam.
Ngoài ra, ký kết hiệp định sẽ tạo điều kiện thu hút đầu tư vào Việt Nam, tạo
thêm cơ hội cho các DNNVV, làm ăn với các nhà đầu tư nước ngoài. Thiết lập các
chuỗi cung ứng, chuỗi giá trị mới với EU…

 Xu hướng vay vốn của các doanh nghiệp nhỏ và vừa
Trong khoảng vài năm về trước, khi làn sóng khởi nghiệp được dâng cao đã
tạo điều kiện cho tín dụng đen phát triển.
Thời gian gần đây, cùng với sự phát triển của truyền thơng nên các DNNVV
có nhiều cơ hội hơn trong việc tiếp cận đến nguồn vốn vay ngân hàng.
Sự phát triển của công nghệ thông tin đã sinh ra một hình thức cấp vốn mới
thời gian gần đây, đó là sự xuất hiện của các sàn cho vay ngang hàng (P2P Lending)
và được cộng đồng DNNVV đặc biệt quan tâm.
Sở hữu nhiều ưu điểm vượt trội của một loại hình dịch vụ sáng tạo, P2P dựa
trên nền tảng công nghệ số kết nối trực tiếp người cho vay với người cần vay mà không
thông qua trung gian tài chính, chi phí dịch vụ thấp, thủ tục nhanh gọn, đơn giản.


9

 Xu hướng cho vay doanh nghiệp nhỏ và vừa của các Ngân hàng thương mại khác
Các DNNVV của Việt Nam đóng vai trị quan trọng trong sự phát triển kinh
tế, chiếm hơn 97% tổng số doanh nghiệp hiện tại, tạo ra đến 80% việc làm mới cho

người lao động và đóng góp khoảng 50% GDP cả nước.
Định hướng và mục tiêu phát triển cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ
và vừa của Chi nhánh Tây Hồ
Định hướng chuyển dịch cơ cấu khách hàng từ doanh nghiệp lớn sang
DNNVV, khách hàng bán lẻ của BIDV đã được triển khai từ năm 2015.
Chi nhánh Tây Hồ chính thức đi vào hoạt động từ giữa năm 2008 nên mọi
hành động cũng như chính sách trong cơng tác tín dụng đều hướng tới việc phát
triển cho vay khách hàng DNNVV ngay từ giai đoạn đầu.
Mục tiêu của BIDV Tây Hồ đặt ra trong thời gian tới là sẽ trở thành ngân
hàng giao dịch hiện đại của các DNNVV trên địa bàn Hà Nội nói chung.
Giải pháp phát triển cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa của Chi
nhánh
Đa dạng hóa phương thức quảng bá hình ảnh chi nhánh
Tổ chức bộ phận chuyên biệt phục vụ phân khúc khách hàng DNNVV
Tăng cường vai trò tư vấn, tạo mối quan hệ tốt giữa ngân hàng với khách
hàng DNNVV
Điều chỉnh định hướng tín dụng cho phù hợp thực tế địa bàn hoạt động
Phát triển khách hàng mới, gia tăng nền khách hàng
Phát triển cho vay đi cùng với kiểm sốt chất lượng tín dụng
Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực
Thay đổi phương thức giao kế hoạch kinh doanh
Tăng cường phân cấp, phân quyền trong quản lý
Khuyến nghị
Đối với Ngân hàng nhà nước
Đối với BIDV


10

KẾT LUẬN

Trong giới hạn phạm vi đề tài này, luận văn tập trung vào việc phân tích và
đưa ra một số vấn đề lý luận liên quan đến phát triển cho vay khách hàng DNNVV,
làm rõ thực trạng phát triển cho vay khách hàng DNNVV tại Ngân hàng TMCP Đầu
tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Tây Hồ cũng như đề xuất một số giải pháp để
phát triển cho vay phân khúc khách hàng này trên cơ sở gắn liền với đặc thù khách
hàng tại Chi nhánh.
Do hạn chế về thời gian khảo sát cũng như hạn chế về kinh nghiệm thực tế
nên việc đề tài không thể tránh khỏi thiếu sót nhất định. Vì vậy, học viên rất mong
nhận được những ý kiến đóng góp của các thầy cơ giáo và người đọc để luận văn
được hồn thiện hơn về nội dung cũng như có giá trị trong thực tiễn, từ đó có thể
đóng góp vào sự phát triển của ngành ngân hàng nói chung và của Ngân hàng
TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Tây Hồ nói riêng.


TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
----------------

LÊ THẾ MẠNH

PHÁT TRIỂN CHO VAY KHÁCH HÀNG
DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI
NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN
VIỆT NAM – CHI NHÁNH TÂY HỒ

CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH-NGÂN HÀNG
MÃ SỐ: 8340201

LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG
Người hướng dẫn khoa học:
PGS.TS. NGUYỄN THÙY DƯƠNG


HÀ NỘI - 2021


1

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Ở mỗi nền kinh tế quốc gia hay lãnh thổ trên thế giới, các DNNVV ln
đóng vai trị quan trọng trong phát triển kinh tế xã hội và Việt Nam cũng không phải
là ngoại lệ. Trong thời gian qua, các DNNVV Việt Nam đã khẳng định vị trí của
mình trong nền kinh tế quốc dân với đặc thù năng động, linh hoạt và thích ứng
nhanh với những thay đổi của thị trường. Loại hình doanh nghiệp này đã có sự phát
triển mạnh mẽ, hiện nay Việt Nam có hơn 500.000 DNNVV chiếm khoảng 97%
tổng số doanh nghiệp cả nước, là động lực quan trọng trong việc tăng trưởng GDP,
tạo việc làm, giúp huy động các nguồn lực xã hội cho đầu tư phát triển, góp phần
xóa đói, giảm nghèo. Chính vì vậy, phát triển DNNVV từ lâu đã được xác định là
“chiến lược lâu dài, nhất quán và xuyên suốt trong chương trình hành động của
Chính phủ, là nhiệm vụ trọng tâm trong chính sách phát triển kinh tế” của quốc gia.
Với vị thế quan trọng của khối doanh nghiệp này đối với nền kinh tế nước
nhà, trong những năm vừa qua Chính phủ đã có rất nhiều chủ trương, chính sách lớn
để hỗ trợ phát triển khối DNNVV một cách có hệ thống, trong đó đặc biệt kể đến
chính sách hỗ trợ vốn. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại mới chỉ có khoảng hơn
30% số DNNVV tiếp cận được đồng vốn vay ngân hàng, hơn 60% doanh nghiệp
còn lại vẫn phải tìm đến các nguồn vốn phi chính thức với mức lãi suất cao hơn rất
nhiều, gây ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. Một trong những
nguyên nhân khiến khối doanh nghiệp này chưa tiếp cận được vốn vay ngân hàng
xuất phát từ chính những hạn chế của doanh nghiệp như thiếu kinh nghiệm quản trị
điều hành, tài sản đảm bảo không tương xứng với nhu cầu vốn vay, báo cáo tài
chính khơng minh bạch, chưa am hiểu về quy trình thủ tục vay vốn ngân hàng,…

Nhận thức được tiềm năng, vai trò của khối DNNVV đối với nền kinh tế
cũng như những khó khăn mà các doanh nghiệp này đang gặp phải, việc phát triển
cho vay khách hàng DNNVV đang là xu hướng và mục tiêu của rất nhiều NHTM.
Hà Nội là địa bàn có rất nhiều DNNVV hoạt động. Hiện trên địa bàn Hà Nội
có gần 170.000 DNNVV, BIDV Tây Hồ mặc dù đã hoạt động trên địa bàn được 12


2

năm nhưng công tác cho vay khách hàng DNNVV vẫn chưa mang lại hiệu quả như
kỳ vọng. Thực vậy, số lượng khách hàng DNNVV phát sinh quan hệ tín dụng tại chi
nhánh chỉ có 63/1846 khách hàng, dư nợ của nhóm khách hàng này cũng khá khiêm
tốn chỉ chiếm 25% dư nợ của khối bán buôn trong khi chiếm tới hơn 90% số lượng
khách hàng của cả khối, cùng với đó là hiệu quả mang lại từ hoạt động này cũng
khá thấp so với cơ cấu thu nhập của Chi nhánh Tây Hồ trong khi rủi ro về nợ xấu đã
rất hiện hữu. Nhằm đồng hành và tạo sự hợp tác với các doanh nghiệp trên địa bàn,
qua đó tạo cơ hội phát triển cho chính BIDV Tây Hồ cũng như góp sức vào sự tiến
bộ chung của tồn thành phố, tác giả đã lựa chọn đề tài “Phát triển cho vay khách
hàng DNNVV tại Ngân hàng thương mại cổ phần đầu tư và phát triển Việt Nam
– Chi nhánh Tây Hồ” để nghiên cứu vì nó mang lại ý nghĩa thực tiễn rất lớn cho cả
BIDV Tây Hồ và cộng đồng các DNNVV trên địa bàn thành phố Hà Nội.

2. Tổng quan tình hình nghiên cứu của đề tài
Thời gian vừa qua, cùng với sự đóng góp to lớn của nhóm các DNNVV đối
với nền kinh tế cũng như vai trò của ngân hàng trong việc đáp ứng nhu cầu vốn cho
các thành phần kinh tế trong nước, đã có nhiều các cơng trình nghiên cứu có liên
quan đến đề tài nêu trên.
Năm 2012 nghiên cứu sinh Võ Đức Tồn đã thực hiện luận án tiến sĩ “Tín
dụng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa của các ngân hàng thương mại cổ phần trên
địa bàn thành phố Hồ Chí Minh”.

Năm 2013 nghiên cứu sinh Trần Trọng Huy thực hiện luận án tiến sĩ “Tín
dụng ngân hàng đối với DNNVV tại các Chi nhánh Ngân hàng Nông nghiệp và phát
triển nông thôn Việt Nam trên địa bàn thành phố Hà Chí Minh”.
Năm 2019 nghiên cứu sinh Phùng Thanh Loan nghiên cứu về đề tài “Chính
sách tài chính hỗ trợ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam”.
Nhìn chung, nội dung của các bài nghiên cứu nêu trên tập trung vào một số
nội dung như sau:
Về tiêu chí xác định DNNVV, các tác giả đều căn cứ dựa trên các tiêu chí về
số lượng lao động và tổng nguồn vốn của doanh nghiệp, được quy định tại Nghị
định 56/2009/NĐ-CP của Chính phủ về việc trợ giúp phát triển DNNVV Việt Nam.


3

Theo đó, DNNVV bao gồm doanh nghiệp siêu nhỏ, doanh nghiệp nhỏ và doanh
nghiệp vừa. Hiện nay tiêu chí xác định quy mơ DNNVV của Việt Nam đã có sự
thay đổi để phù hợp với tiêu chí của nhiều nước trên thế giới, đó là dựa vào số
lượng lao động và tổng nguồn vốn hoặc căn cứ dựa trên tổng doanh thu của doanh
nghiệp.
Đặc điểm của DNNVV tựu trung lại có một số nhược điểm như trình độ lao
động thấp, quy mơ doanh nghiệp nhỏ, ban lạnh đạo cịn thiếu kinh nghiệm quản lý,
năng lực cạnh tranh bị hạn chế,….Bên cạnh đó, DNNVV cũng có một số ưu điểm
như mơ hình tổ chức tinh giản, dễ khởi nghiệp, ngành nghề kinh doanh phong phú,
có thể tận dụng được nhiều nguồn lực tại địa phương, từ đó tạo ra sự phát triển cân
bằng trong cả nước. Tuy một số cơng trình nghiên cứu đã được thực hiện từ 5 đến 7
năm về trước nhưng cơ bản các đặc điểm này của khối DNNVV cho đến nay vẫn
khơng thay đổi.
Về vai trị của DNNVV, cả 3 tác giả đều đồng quan điểm rằng nhóm doanh
nghiệp này có vai trị quan trọng đối với sự tăng trưởng của nền kinh tế Việt Nam
như tạo ra công ăn việc làm cho người dân địa phương, giảm thất nghiệp; khai thác

và phát huy triệt để các nguồn lực địa phương, góp phần chuyền dịch cơ cấu kinh tế.
Trước những vai trò to lớn và tiềm năng của các DNNVV, việc phát triển cho vay
đối với nhóm doanh nghiệp này là vơ cùng quan trọng.
Quan niệm về phát triển cho vay DNNVV, theo nghiên cứu sinh Trần Trọng
Huy, phát triển cho vay hay nói cách khác là tăng quy mơ tín dụng là nói tới sự gia
tăng về khối lượng tín dụng đối với khách hàng DNNVV. Nội dung của việc phát
triển bao gồm đáp ứng tối đa các nhu cầu hợp lý của doanh nghiệp, đa dạng hóa các
loại hình doanh nghiệp, các lĩnh vực ngành nghề cũng như đa dạng hóa các sản
phẩm tín dụng ngân hàng. Cùng một quan niệm về phát triển cho vay, theo quan
điểm của nghiên cứu sinh Võ Đức Toàn ngoài việc đáp ứng tối đa nhu cầu của
khách hàng để tăng quy mơ tín dụng, gia tăng số lượng khách hàng thì cịn phải đảm
bảo chất lượng tín dụng cũng như tăng hiệu quả từ hoạt động cho vay của ngân
hàng.


4

Trên cơ sở nội dung của phát triển cho vay như nêu trên, tiêu chí để xác định
phát triển cho vay của các tác giả đều thống nhất gồm mức tăng dư nợ vay đối với
DNNVV, tốc độ tăng dư nợ đối với DNNVV, tỷ trọng dư nợ cho vay trên tổng
nguồn vốn huy động, tỷ trọng dư nợ DNNVV trên tổng dư nợ.
Theo các lý luận cơ bản về DNNVV, phát triển cho vay DNNVV, trên cơ sở
thực trạng đánh giá phân tích được, trong khn khổ luận án của mình mỗi tác giả
đã đưa ra những nhóm giải pháp khác nhau:
Tác giả Võ Đức Toàn đã đề xuất các giải pháp như phải gia tăng nguồn vốn;
tăng cường liên kết hợp tác với các hiệp hội, các tổ chức tài chính tín dụng trong và
ngồi nước; xây dựng mục tiêu tín dụng và chính sách lãi suất đối với DNNVV. Nói
chung các giải pháp mà nghiên cứu sinh Võ Đức Toàn đưa ra mới chỉ tập trung vào
việc tăng quy mô dư nợ và tạo điều kiện thuận lợi cho DNNVV có thể tiếp cận đến
nguồn tín dụng ngân hàng, chưa chú trọng đến giải pháp phát triển sản phẩm và

phát triển thị trường.
Tác giả Trần Trọng Huy lại tập trung ưu tiên các giải pháp về quy trình nội bộ
của ngân hàng như việc xây dựng quy trình cho vay hiện đại, hồn thiện nội dung
phân tích đánh giá doanh nghiệp, hoàn thiện cơ chế đảm bảo tiền vay và cuối cùng là
nâng cao chất lượng cán bộ quản lý khách hàng. Cung như nghiên cứu sinh Võ Đức
Toàn, tác giả chưa đưa ra giải pháp giúp đa dạng hóa sản phẩm và phát triển thị
trường.
Tác giả Phùng Thanh Loan đứng trên góc độ giải pháp tài chính cho
DNNVV nên các giải pháp mà tác giả đưa ra tập trung vào việc hồn thiện chính
sách tài chính để hỗ trợ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa, bao gồm chính sách
thuế, chính sách tín dụng, chính sách tài chính đất đai,… Như vậy có thể thấy tác
giả tập trung nhiều vào các giải pháp nhằm cải thiện chính sách giá của NHTM
cũng như có sự hỗ trợ về chính sách của cơ quan nhà nước để phát triển DNNVV.
Tựu trung lại, có thể thấy các đề tài trên đều tập trung nghiên cứu về nhóm
đối tượng là DNNVV và giải pháp để các NHTM có thể phát triển cho vay đối với
nhóm khách hàng này (bao gồm cả về quy mơ, số lượng cũng như kiểm sốt chất