BÀI TẬP THẢO LUẬN LUẬT HÌNH SỰ
PHẦN CÁC TỘI PHẠM
LẦN 8

Tài liệu được biên soạn, tổng hợp từ các bài tập học thuật của các sinh viên được đào tạo
chuyên ngành luật trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh và Thành phố Hà Nội. Xin cảm ơn
các đọc giả đã theo dỏi.


Đề bài:
Phần bài tập nhận định:
50. Mọi trường hợp trồng cây thuốc phiện đã được giáo dục nhiều lần mà còn vi phạm
đều cấu thành Tội trồng cây thuốc phiện hoặc các cây khác có chứa chất ma túy theo Điều
247 BLHS.
52. Mọi trường hợp vận chuyển trái phép chất ma túy đều cấu thành Tội vận chuyển
trái phép chất ma túy (Điều 250 BLHS).
55. Hành vi mua bán trái phép chất ma túy qua biên giới là hành vi cấu thành Tội buôn
lậu (Điều 188 BLHS).
59. Người tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy biết bản thân họ đã nhiễm HIV mà
cố ý lây truyền HIV cho người sử dụng chất ma túy thì chỉ bị truy cứu trách nhiệm hình
sự Tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy với tình tiết định khung tăng nặng “gây bệnh
nguy hiểm cho người khác” (điểm g khoản 2 Điều 255 BLHS).
60. Chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy không chỉ cấu thành Tội chứa chấp
việc sử dụng trái phép chất ma túy (Điều 256 BLHS).
Phần bài tập tự luận:
Bài tập 32
A có một cửa hàng bán các phụ liệu ngành may có Giấy chứng nhận đăng ký kinh
doanh do UBND Quận X cấp và được Chi cục Thuế Quận X ấn định mức thuế khoán,
doanh thu nộp thuế hàng tháng. Trong 2 năm, A đã đến Chi cục Thuế Quận X mua 32
quyển hóa đơn bán hàng. Khi A đang sử dụng quyển hóa đơn cuối cùng thì bị phát hiện
hành vi vi phạm. Trong q trình kinh doanh nói trên, có nhiều khách hàng đến mua hàng

với số lượng ít nhưng lại yêu cầu A ghi hóa đơn với số lượng lớn hơn hoặc họ không mua
hàng của A nhưng đã đến nhờ A ghi khống hóa đơn bán hàng. A đồng ý yêu cầu của khách
hàng và mỗi lần ghi khống hóa đơn như vậy, A thu của họ 5% trên tổng số tiền ghi thêm
vào hóa đơn. Bằng cách này, A đã ghi khống tổng cộng 327 hóa đơn với số tiền 1,75 tỷ
đồng, thu lợi bất chính 87,5 triệu đồng.
Anh (chị) hãy xác định: Hành vi trên của A có phạm tội khơng? Nếu có thì phạm tội
gì? Tại sao?
Bài tập 36
A đã thuê người vào chặt phá 4,6 ha rừng thuộc khu vực rừng sản xuất tự nhiên cạnh
bản Khe Dây, do UBND xã Trường Xuân, huyện Quảng Ninh quản lý, bảo vệ để chiếm
đất trồng keo lai. Theo ước tính ban đầu, hành vi của A đã gây thiệt hại cho nhà nước gần
300 triệu đồng.
Theo anh (chị) A và B có phạm tội khơng? Nếu có thì phạm tội gì? Tại sao?
2


Bài tập 46
A 17 tuổi bị bắt quả tang đang mang trong người 3 tép heroin với trọng lượng 0,155
gam.
Hãy xác định tội danh đối với hành vi của A trong các tình huống sau:
a. A là con nghiện nên mua về để sử dụng cho cá nhân.
b. A mua giùm cho người bạn là B đang lên cơn nghiện nhờ mua.
c. A đang mang đến cho người mua do mẹ A sai.
Bài tập 47
A thuê cửa hàng để bán vật liệu xây dựng. Cơ quan công an bắt quả tang B đang sử
dụng trái phép chất ma túy trong cửa hàng của A.
Hãy xác định tội danh đối trong các tình huống sau:
a. B là bạn của A. Vì nể bạn nên thỉnh thoảng A đã đồng ý cho B vào cửa hàng của
mình để hút heroin.
b. A mua giùm cho B 0,2 gam heroin để B sử dụng. Khi B đến cửa hàng của A để lấy

heroin thì lên cơn nghiện nên A đã cho B sử dụng heroin ngay tại cửa hàng của mình.
c. A và B đều nghiện ma túy. A đã mua 0,2 gam heroin và rủ B đến cửa hàng của A
để cùng sử dụng.

3


BÀI LÀM
Phần bài tập Nhận định:
50. Mọi trường hợp trồng cây thuốc phiện đã được giáo dục nhiều lần mà còn vi
phạm đều cấu thành Tội trồng cây thuốc phiện hoặc các cây khác có chứa chất ma
túy theo Điều 247 BLHS.
Nhận định sai
Để cấu thành nên Tội trồng cây thuốc phiện hoặc các cây khác có chứa chất ma túy
theo Điều 247 BLHS thì người phạm tội thỏa mãn một trong các trường hợp ở khoản 1
Điều 247:
-

Đã được giáo dục 2 lần và đã được tạo điều kiện ổn định cuộc sống
Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa
được xóa án tích mà cịn vi phạm
Với số lượng từ 500 cây đến dưới 3.000 cây

Do vậy nếu chỉ mới được giáo dục nhiều lần nhưng chưa được tạo điều kiện ổn định
cuộc sống thì khơng cấu thành Tội trồng cây thuốc phiện hoặc các cây khác có chứa chất
ma túy
52. Mọi trường hợp vận chuyển trái phép chất ma túy đều cấu thành Tội vận
chuyển trái phép chất ma túy (Điều 250 BLHS).
Nhận định sai
Theo đó, nếu chủ thể phạm tội phải thực hiện hành vi vận chuyển trái phép chất ma

túy mà nhằm mục đích mua bán, tàng trữ hay sản xuất trái phép chất ma túy khác thì
khơng cấu thành tội danh này mà sẽ cấu thành tội danh khác.
Nếu vận chuyển để sản xuất thì cấu thành Tội sản xuất trái phép chất ma túy theo Điều
248;
Vận chuyển để tàng trữ mà định lượng ma túy thỏa mãn quy định của luật hoặc với
nhân dân xấu thì xử Tội tàng trữ trái phép chất ma túy theo Điều 249 BLHS 2015,
Vận chuyển nhằm bn bán thì sẽ cấu thành Tội mua bán trái phép chất ma túy điều
251 BLHS.
55. Hành vi mua bán trái phép chất ma túy qua biên giới là hành vi cấu thành
Tội buôn lậu (Điều 188 BLHS).
Nhận định sai.
Hành vi mua bán trái phép chất ma túy qua biên giới không phải là hành vi cấu thành
tội buôn lậu theo điều 188 BLHS. Vì đối tượng của 2 tội này là khác nhau, Tội buôn lậu
là các loại hàng hóa được phép lưu thơng – hàng hóa thơng thường và khơng có tính năng
đặc biệt, cịn ma túy là loại hàng hóa có tính năng đặc biệt (Ma túy là hàng hóa cấm lưu
4


thông trong thị trường theo quy định của pháp luật), nên khi buôn bán trái phép chất ma
túy qua biên giới thì cũng khơng cấu thành Tội bn lậu mà ở đây đối tượng tác động là
ma túy Cụ thể hành vi mua bán trái phép chất ma túy qua biên giới là tình tiết định khung
tăng nặng của tội buôn bán trái phép chất ma túy theo điểm g khoản 2 điều 251 BLHS
2015.
59. Người tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy biết bản thân họ đã nhiễm HIV
mà cố ý lây truyền HIV cho người sử dụng chất ma túy thì chỉ bị truy cứu trách
nhiệm hình sự Tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy với tình tiết định khung
tăng nặng “gây bệnh nguy hiểm cho người khác” (điểm g khoản 2 Điều 255 BLHS).
Nhận định sai.
Theo tiểu mục 6.3 Mục 6 Phần II Thông tư liên tịch số 17/2007 về hướng dẫn áp dụng
một số quy định của Chương tội phạm ma túy quy định: Trường hợp người tổ chức sử

dụng trái phép chất ma túy biết bản thân họ đã nhiễm HIV mà cố ý lây truyền HIV cho
người sử dụng chất ma túy thì ngồi việc bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội tổ chức
sử dụng trái phép chất ma túy theo quy định tại điểm g khoản 2 Điều 255 BLHS, người
này còn bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội lây truyền HIV cho người khác theo quy
định tại Điều 148 BLHS hoặc tội cố ý truyền HIV cho người khác theo quy định tại Điều
149 BLHS.
60. Chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy không chỉ cấu thành Tội chứa
chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy (Điều 256 BLHS).
Nhận định đúng
Căn cứ vào Điều 255 và Điều 256 BLHS 2015 không phải mọi hành vi chứa chấp việc
sử dụng trái phép chất ma túy đều cấu thành tội chứa chấp sử dụng trái phép chất ma túy
mà sẽ căn cứ vào mục đích của việc chứa chấp đó là gì để xác định tội danh.
Nếu người có địa điểm cho người khác mượn, thuê hoặc có bất kỳ hành vi nào khác
chứa chấp sử dụng trái phép ma túy mà biết họ dùng địa điểm đó nhằm thỏa mãn nhu cầu
của họ về sử dụng chất ma túy thì cấu thành tội chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma
túy.
Cịn nếu người có địa điểm cho người khác mượn hoặc thuê địa địa điểm mà biết họ
dùng địa điểm đó để đưa chất ma túy trái phép vào cơ thể người khác thì cấu thành tội tổ
chức sử dụng trái phép chất ma túy.
Như vậy khi có sự chứa chấp sử dụng trái phép chất ma túy có thể cấu thành tội chứa
chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy hoặc là tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy.
Phần Bài tập tự luận:
Bài tập 32

5


A có một cửa hàng bán các phụ liệu ngành may có Giấy chứng nhận đăng ký kinh
doanh do UBND Quận X cấp và được Chi cục Thuế Quận X ấn định mức thuế khoán,
doanh thu nộp thuế hàng tháng. Trong 2 năm, A đã đến Chi cục Thuế Quận X mua 32

quyển hóa đơn bán hàng. Khi A đang sử dụng quyển hóa đơn cuối cùng thì bị phát hiện
hành vi vi phạm. Trong q trình kinh doanh nói trên, có nhiều khách hàng đến mua hàng
với số lượng ít nhưng lại yêu cầu A ghi hóa đơn với số lượng lớn hơn hoặc họ không mua
hàng của A nhưng đã đến nhờ A ghi khống hóa đơn bán hàng. A đồng ý yêu cầu của khách
hàng và mỗi lần ghi khống hóa đơn như vậy, A thu của họ 5% trên tổng số tiền ghi thêm
vào hóa đơn. Bằng cách này, A đã ghi khống tổng cộng 327 hóa đơn với số tiền 1,75 tỷ
đồng, thu lợi bất chính 87,5 triệu đồng.
Anh (chị) hãy xác định: Hành vi trên của A có phạm tội khơng? Nếu có thì phạm tội
gì? Tại sao?
Bài làm
Hành vi trên của A đã cấu thành nên Tội in, phát hành, mua bán trái phép hóa đơn,
chứng từ thu nộp ngân sách nhà nước Điều 203 BLHS
Khách thể của tội phạm:
-

Quan hệ xã hội bị xâm phạm: Chế độ quản lý nhà nước đối với các loại hóa đơn,
chứng từ thu nộp ngân sách nhà nước đang lưu thông trên thị trường
Đối tượng tác động: Hóa đơn bán hàng hóa của cửa hàng bán phụ kiện ngành may
của A

Mặt khách quan của tội phạm:
-

Hành vi khách quan: A đã có hành vi mua bán trái phép hóa đơn đã ghi nội dung,
nhưng khơng có hàng hóa dịch vụ kèm theo và bán hóa đơn có sự chênh lệch về
giá trị hàng hóa. Cụ thể, A đã ghi hóa đơn với số lượng lớn hơn so số hàng mà
khách hàng mua và A đã ghi khống hóa đơn mặc dù trên thực tế khơng bán hàng
hóa để nhằm thu lợi 5% trên tổng số tiền ghi thêm vào hóa đơn. Bằng cách này, A
đã ghi khống tổng cộng 327 hóa đơn với số tiền 1,75 tỷ đồng, thu lợi bất chính 87,5
triệu đồng.


Mặt chủ quan:
-

Lỗi cố ý trực tiếp

Chủ thể:
-

A là chủ thể đặc biệt: A đủ tuổi, có đầy đủ năng lực trách nhiệm Hình sự và là cá
nhân bán hàng hóa đã có Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh.

6


Bài tập 36
A đã thuê người vào chặt phá 4,6 ha rừng thuộc khu vực rừng sản xuất tự nhiên cạnh
bản Khe Dây, do UBND xã Trường Xuân, huyện Quảng Ninh quản lý, bảo vệ để chiếm
đất trồng keo lai. Theo ước tính ban đầu, hành vi của A đã gây thiệt hại cho nhà nước gần
300 triệu đồng.
Theo anh (chị) A có phạm tội khơng? Nếu có thì phạm tội gì? Tại sao?
Bài làm
Hành vi của A cấu thành Tội Hủy hoại rừng theo Điều 243 BLHS
Khách thể của tội phạm:
-

Quan hệ xã hội bị xâm phạm: Chế độ quản lý và bảo vệ của UBND đối với hệ sinh
thái rừng
Đối tượng của tội phạm: Sự bền vững và ổn định của môi trường


Mặt khách quan của tội phạm: Tội phá hủy hoại rừng vừa có Cấu thành vật chất,
vừa có cấu thành hình thức
-

-

Hành vi khách quan: A thuê người chặt phá, hủy hoại rừng để chiếm đất trồng keo
lai và diện tích rừng sản xuất mà A hủy hoại là 4,6ha tương đương 46000 m2 (Thỏa
điều kiện phạm tội của hành vi hủy hoại rừng)
Hậu quả: A đã gây thiệt hại cho nhà nước 300tr đồng, tác động đến sự ổn định của
môi trường và chế độ quản lý của nhà nước với hệ sinh thái rừng
Mối quan hệ nhân quả: Hành vi thuê người chặt phá rừng của A là nguyên nhân
gây ra thiệt hại 300tr và tác động xấu đến chế độ quản lý nhà nước và sự ổn định
của môi trường

Chủ thể của tội phạm:
-

Chủ thể thường, A là người đủ tuổi và có NLTNHS

Mặt chủ quan của tội phạm:
-

A phạm tội với lỗi cố ý.

Bài tập 46
A 17 tuổi bị bắt quả tang đang mang trong người 3 tép heroin với trọng lượng 0,155
gam. Hãy xác định tội danh đối với hành vi của A trong các tình huống sau:
a. A là con nghiện nên mua về để sử dụng cho cá nhân.
A phạm Tội tàng trữ trái phép chất ma tuý theo Điều 249 BLHS 2015.

Khách thể của tội phạm:
-

Hành vi của A xâm phạm chế độ độc quyền của nhà nước về quản lý chất ma túy.
7


-

Đối tượng tác động: chất ma túy (3 tép heroin với trọng lượng 0,155 gam)

Chủ thể của tội phạm:
-

Chủ thể thường, A có đủ NLTNHS và đủ tuổi chịu TNHS.

Mặt khách quan của tội phạm: Tội phạm có cấu thành hình thức.
-

Hành vi khách quan: A tàng trữ trái phép chất ma tuý. Cụ thể: để phục vụ cho nhu
cầu sử dụng của bản thân, A mua 3 tép heroin với trọng lượng 0,155 gam đủ khối
lượng để cấu thành tội phạm. Trong q trình đó A có hành vi cất giữ trong người
chất ma tuý bất hợp pháp không nhằm mục đích mua bán, vận chuyển hay sản xuất
trái phép chất ma tuý. Do đó, hành vi của A được xem là tội tàng trữ trái phép chất
ma tuý.

Mặt chủ quan của tội phạm:
-

Lỗi cố ý trực tiếp.


b. A mua giùm cho người bạn là B đang lên cơn nghiện nhờ mua.
Hành vi của A cấu thành Tội vận chuyển trái phép chất ma túy Điều 250 Bộ luật Hình
sự.
Khách thể của tội phạm:
-

Hành vi của A xâm phạm chế độ độc quyền của nhà nước về quản lý chất ma
túy.
Đối tượng tác động: chất ma túy (3 tép heroin với trọng lượng 0,155 gam)

Chủ thể của tội phạm:
-

Chủ thể thường, A có đủ NLTNHS và đủ tuổi chịu TNHS.

Mặt khách quan của tội phạm: Tội phạm có cấu thành hình thức.
-

Hành vi khách quan: A có hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy từ nơi này
đến nơi khác. Cụ thể, A đã mua và mang 3 tép heroin với trọng lượng 0,155
gam (đủ khối lượng để để cấu thành tội phạm) đến cho B là người đang lên cơn
nghiện nhờ mua mà khơng nhằm mục đích mua bán, tàng trữ hay sản xuất trái
phép chất ma túy khác.

Mặt chủ quan của tội phạm:
-

Tội phạm thực hiện hành vi với lỗi cố ý trực tiếp.


c. A đang mang đến cho người mua do mẹ A sai.
A biết rõ mục đích mua bán trái phép chất ma túy thì phải chịu trách nhiệm về Tội
mua bán trái phép chất ma túy theo Điều 251 BLHS 2015 với vai trò là đồng phạm.
8


Khách thể của tội phạm:
-

Quan hệ xã hội bị xâm phạm: Chế độ độc quyền của nhà nước về quản lý chất
ma túy.
Đối tượng tác động: 3 tép heroin với trọng lượng 0,155 gam.

Mặt khách quan:
-

Hành vi: A có hành vi vận chuyển ma túy nhằm bán trái phép cho người khác,
cụ thể A mang đến cho người mua do mẹ A sai, mặc dù biết mẹ sai với mục
đích mua bán nhưng A vẫn thực hiện

Mặt chủ quan của tội phạm:
-

Tội phạm có lỗi cố ý trực tiếp. A nhận biết được hành vi của mình trái pháp
luật và nguy hiểm cho xã hội nhưng vẫn thực hiện hành vi với vai trò đồng
phạm.

Chủ thể của tội phạm:
-


Chủ thể thường - A đủ tuổi và có năng lực trách nhiệm hình sự.

Bài tập 47
A thuê cửa hàng để bán vật liệu xây dựng. Cơ quan công an bắt quả tang B đang sử
dụng trái phép chất ma túy trong cửa hàng của A.
Hãy xác định tội danh đối trong các tình huống sau:
a. B là bạn của A. Vì nể bạn nên thỉnh thoảng A đã đồng ý cho B vào cửa hàng của
mình để hút heroin.
Theo quy định tại tiểu mục IA danh mục I nghị định số 73/2018/NĐ-CP về danh mục
chất ma túy và tiền chất, xác định Heroine là chất ma túy
A phạm tội chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy tại Điều 256 BLHS
Khách thể của tội phạm:
-

Xâm phạm đến chế độ quản lý Nhà nước về quản lý sử dụng chất ma túy.
Đối tượng tác động: B - người sử dụng trái phép chất ma túy

Mặt khách quan của tội phạm:
-

Hành vi khách quan: Tội chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy là tội có
cấu thành tội phạm hình thức.A có hành vi chứa chấp việc sử dụng trái phép
chất ma túy, cụ thể là hành vi cho B mượn cửa hàng thuộc quyền sở hữu của
mình để sử dụng trái phép ma túy nhằm thỏa mãn nhu cầu của B

Mặt chủ quan của tội phạm:
9


-


Lỗi cố ý trực tiếp. A biết rõ hành vi chứa chấp việc B sử dụng trái phép ma túy
của mình là nguy hiểm cho xã hội nhưng vẫn cố tình thực hiện tội phạm.

Chủ thể của tội phạm:
-

A có NLTNHS và đủ tuổi chịu TNHS.

b. A mua giùm cho B 0,2 gam heroin để B sử dụng. Khi B đến cửa hàng của A để
lấy heroin thì lên cơn nghiện nên A đã cho B sử dụng heroin ngay tại cửa hàng của
mình.
Hành vi A cho B sử dụng heroin ngay tại cửa hàng của mình đã cấu thành nên Tội
chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy Điều 256
A có thỏa thuận B mua về để trong cửa hàng rồi chờ B đến lấy nên A đã cấu thành nên
Tội tàng trữ trái phép chất ma túy
Tội tàng trữ trái phép chất ma túy Điều 251 BLHS 2015
Khách thể của tội phạm:
-

Quan hệ xã hội bị xâm phạm: Xâm phạm chế độ độc quyền của nhà nước về
quản lý chất ma túy.
Đối tượng tác động: 0,2 gram heroin.

Mặt khách quan của tội phạm:
-

A có hành vi tàng trữ ma túy từ người nơi người bán về cho B khơng nhằm mục
đích sản xuất, mua bán, tàng trữ mà vì mua dùm cho B để B sử dụng.


Chủ thể của tội phạm:
-

Chủ thể thường - A đủ tuổi và có năng lực trách nhiệm hình sự.

Mặt chủ quan của tội phạm:
-

Tội phạm thực hiện hành vi với lỗi cố ý trực tiếp. A nhận thức được hành vi
của mình là trái pháp luật và có thể gây nguy hiểm cho xã hội nhưng vẫn thực
hiện hành vi.

Tội chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy Điều 256 BLHS.
Khách thể của tội phạm:
-

-

Quan hệ xã hội bị xâm phạm: chế độ quản lý của nhà nước về việc sử dụng chất
ma túy, qua đó có thể ảnh hưởng tính mạng, sức khỏe của con người, trật tự, an
toàn xã hội.
Đối tượng tác động: B - người sử dụng trái phép chất ma túy

Mặt khách quan của tội phạm:
10


-

Hành vi khách quan: A đã có hành vi chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma

túy của B. A đã cho B mượn cửa hàng để sử dụng ma túy khi thấy B lên cơn
nghiện.

Mặt chủ quan của tội phạm:
-

A thực hiện hành vi với lỗi cố ý trực tiếp. A nhận thức được hành vi của mình
là trái pháp luật và có thể gây nguy hiểm cho xã hội nhưng vẫn thực hiện hành
vi.

Chủ thể của tội phạm:
-

A là chủ thể thường - A đủ tuổi và có năng lực trách nhiệm hình sự.

c. A và B đều nghiện ma túy. A đã mua 0,2 gam heroin và rủ B đến cửa hàng của
A để cùng sử dụng.
Căn cứ theo thông tư liên tịch 17/2007 ở mục 6.2 mục a người nghiện ma túy có chất
ma túy mà cho người nghiện ma túy khác để sử dụng chung thì khơng bị truy cứu trách
nhiệm hình sự về tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy
A phạm Tội tàng trữ trái phép chất ma túy Điều 249 BLHS
Khách thể của tội phạm:
-

Quan hệ xã hội bị xâm phạm: các quy định của Nhà nước về quản lý các chất
ma túy.
Đối tượng tác động: 0.2 gram heroin

Mặt khách quan của tội phạm:
-


Hành vi khách quan: A cất giấu 0.2 gam heroin nhằm mục đích sử dụng cho cá
nhân.

Mặt chủ quan của tội phạm:
-

Tội phạm thực hiện hành vi với lỗi cố ý trực tiếp, A nhận thức rõ mình đang
thực hiện hành vi bị pháp luật cấm, gây nguy hiểm cho xã hội nhưng vẫn thực
hiện.

Chủ thể của tội phạm:
-

A có NLTNHS và đủ tuổi chịu TNHS.

11