8/5/2020

Chương 1 - Tổng quan về văn hóa và quản trị đa văn hóa
1.5. Chiến lược quản trị đa văn hóa
1.5.3 Phân loại chiến lược theo cách thức quản trị sự
khác biệt về văn hóa
Bỏ qua/phớt lờ sự khác về văn hóa
Giảm thiểu sự khác biệt về văn hóa
Quản trị sự khác biệt về văn hóa

89

CHƯƠNG 2. VĂN HĨA DOANH NGHIỆP
2.1 Khái quát về văn hóa doanh nghiệp
2.1.1 Khái niệm và đặc điểm của văn hóa doanh nghiệp
 Văn hóa tổ chức (organisational culture)
“Văn hóa của một tổ chức là biểu hiện của một hình thái đặc thù về chuẩn
mực, giá trị, niềm tin, cách hành động đặc trưng cho cách thức một nhóm
người hay nhiều người phối hợp với nhau khi làm một việc gì đó. Tính đặc
thù của một tổ chức có nguồn gốc sâu xa từ lịch sử phát triển của tổ chức,
từ những nhân tố ảnh hưởng đến việc hình thành phong cách của tổ chức
như những quyết định quan trọng trước kia, phong cách, quan điểm của
những người lãnh đạo cũ. Chúng được thể hiện thông qua những phong
tục, tập quán và quan niệm mà mỗi thành viên đều coi trọng, cũng như
thông qua những quyết định chiến lược của một tổ chức” Eldridge E.T và
Crombie A.D (1972)
9
0

45

8/5/2020

CHƯƠNG 2. VĂN HÓA DOANH NGHIỆP
2.1 Khái quát về văn hóa doanh nghiệp
2.1.1 Khái niệm và đặc điểm của văn hóa doanh nghiệp

“Văn hóa tổ chức là lối tư duy và
lối làm việc đã thành thói quen và
truyền thống, nó được chia sẻ ở
mức độ ít hay nhiều giữa tất cả các
thành viên trong tổ chức; những
điều đó thành viên mới phải học
và ít nhất phải chấp nhận một phần
để hòa đồng với các thành viên và
tổ chức”. Shwartz và David
(1981)
9
1

CHƯƠNG 2. VĂN HÓA DOANH NGHIỆP
2.1 Khái quát về văn hóa doanh nghiệp
2.1.1 Khái niệm và đặc điểm của văn hóa doanh nghiệp
Văn hóa của một tổ chức là tồn bộ các yếu tố của văn hóa
được chủ thể (một tổ chức) tiến hành chọn lọc, tạo ra và sử
dụng trong tồn bộ q trình hoạt động, từ đó xây dựng nên
bản sắc riêng có của một tổ chức

9
2


46


8/5/2020

CHƯƠNG 2. VĂN HÓA DOANH NGHIỆP
2.1 Khái quát về văn hóa doanh nghiệp
2.1.1 Khái niệm và đặc điểm của văn hóa doanh nghiệp
Văn hóa doanh nghiệp (Corporate culture)
Dobson, P. và Walters, M. cho rằng “Văn hóa doanh nghiệp là
những niềm tin, thái độ và giá trị tồn tại phổ biến và tương đối ổn
định trong doanh nghiệp”
Tổ chức Lao động quốc tế (International Labour Organization –
ILO) thì định nghĩa “Văn hóa doanh nghiệp là sự trộn lẫn đặc biệt
các giá trị, các tiêu chuẩn, thói quen và truyền thống, những thái
độ ứng xử và lễ nghi mà toàn bộ chúng là duy nhất đối với một tổ
chức đã biết”
9
3

CHƯƠNG 2. VĂN HĨA DOANH NGHIỆP
2.1 Khái qt về văn hóa doanh nghiệp
2.1.1 Khái niệm và đặc điểm của văn hóa doanh nghiệp
Edgar Schein cho rằng “Văn hóa doanh nghiệp hay văn hóa cơng
ty là tổng hợp các quan niệm chung mà các thành viên trong cơng
ty học được trong q trình giải quyết các vấn đề nội bộ và xử lý
với các môi trường xung quanh”.

9

4

47


8/5/2020

CHƯƠNG 2. VĂN HÓA DOANH NGHIỆP
2.1 Khái quát về văn hóa doanh nghiệp
2.1.1 Khái niệm và đặc điểm của văn hóa doanh nghiệp
Kết luận: “Văn hóa doanh nghiệp là tồn bộ các giá trị văn hóa
được xây dựng nên trong suốt quá trình hình thành, tồn tại và phát
triển của một doanh nghiệp; trở thành các giá trị, các quan niệm
và tập quán, truyền thống ăn sâu vào hoạt động của doanh nghiệp
ấy và chi phối tình cảm, nếp suy nghĩ và hành vi của mọi thành
viên của doanh nghiệp trong việc theo đuổi và thực hiện các mục
tiêu mà doanh nghiệp đã đề ra”
9
5

CHƯƠNG 2. VĂN HÓA DOANH NGHIỆP
2.1 Khái quát về văn hóa doanh nghiệp
2.1.1 Khái niệm và đặc điểm của văn hóa doanh nghiệp
Đặc điểm của văn hóa doanh nghiệp
 Tính tổng thể
 Tính lịch sử
 Tính nghi thức
 Tính cộng đồng
 Có sự thích ứng
9

6

48


8/5/2020

CHƯƠNG 2. VĂN HÓA DOANH NGHIỆP
2.1 Khái quát về văn hóa doanh nghiệp
2.1.2. Ảnh hưởng của văn hóa doanh nghiệp tới sự phát
triển của doanh nghiệp
Ảnh hưởng tích cực
- Góp phần tạo nên đặc trưng riêng của doanh nghiệp.
- Góp phần tạo nên hệ thống kiểm soát trong nội bộ doanh nghiệp
- Góp phần tạo nên chất kết dính tập thể
- Khích lệ q trình đổi mới và sáng tạo.
9
7

CHƯƠNG 2. VĂN HĨA DOANH NGHIỆP
2.1 Khái qt về văn hóa doanh nghiệp
2.1.2. Ảnh hưởng của văn hóa doanh nghiệp tới sự phát
triển của doanh nghiệp
Ảnh hưởng tiêu cực
- Giá trị niềm tin của doanh nghiệp có tính tiêu cực
- Mơi trường văn hóa doanh nghiệp khơng lành mạnh
- Doanh nghiệp có văn hóa quá mạnh

98


49


8/5/2020

CHƯƠNG 2. VĂN HÓA DOANH NGHIỆP
2.1 Khái quát về văn hóa doanh nghiệp
2.1.3. Cấu trúc của văn hóa doanh nghiệp

99

CHƯƠNG 2. VĂN HĨA DOANH NGHIỆP
2.1 Khái qt về văn hóa doanh nghiệp
2.1.3. Cấu trúc của văn hóa doanh nghiệp

Tầng thứ nhất: Những quy
trình và cấu trúc hữu hình của
tổ chức

10
0

50


8/5/2020

CHƯƠNG 2. VĂN HÓA DOANH NGHIỆP
2.1 Khái quát về văn hóa doanh nghiệp
2.1.3. Cấu trúc của văn hóa doanh nghiệp


Tầng thứ hai: Những giá trị
được tuyên bố (các chiến lược,
mục tiêu, triết lý của tổ chức).

10
1

CHƯƠNG 2. VĂN HÓA DOANH NGHIỆP
2.1 Khái quát về văn hóa doanh nghiệp
2.1.3. Cấu trúc của văn hóa doanh nghiệp

Tầng thứ ba: Những quan niệm
chung (niềm tin, nhận thức, suy
nghĩ và tình cảm có tính vô thức,
mặc nhiên được công nhận trong
tổ chức).

10
2

51


8/5/2020

CHƯƠNG 2. VĂN HÓA DOANH NGHIỆP
2.1 Khái quát về văn hóa doanh nghiệp
2.1.4 Các nhân tố ảnh hưởng đến văn hóa doanh nghiệp


10
3

CHƯƠNG 2. VĂN HĨA DOANH NGHIỆP
2.1 Khái qt về văn hóa doanh nghiệp
2.1.4 Các nhân tố ảnh hưởng đến văn hóa doanh nghiệp
- Người đứng đầu/chủ doanh nghiệp

10
4

52


8/5/2020

CHƯƠNG 2. VĂN HÓA DOANH NGHIỆP
2.1 Khái quát về văn hóa doanh nghiệp
2.1.4 Các nhân tố ảnh hưởng đến văn hóa doanh nghiệp
- Lịch sử, truyền thống của doanh nghiệp

10
5

CHƯƠNG 2. VĂN HĨA DOANH NGHIỆP
2.1 Khái qt về văn hóa doanh nghiệp
2.1.4 Các nhân tố ảnh hưởng đến văn hóa doanh nghiệp
- Ngành nghề kinh doanh của doanh nghiệp

10

6

53


8/5/2020

CHƯƠNG 2. VĂN HÓA DOANH NGHIỆP
2.1 Khái quát về văn hóa doanh nghiệp
2.1.4 Các nhân tố ảnh hưởng đến văn hóa doanh nghiệp
- Loại hình sở hữu của doanh nghiệp

10
7

CHƯƠNG 2. VĂN HĨA DOANH NGHIỆP
2.1 Khái qt về văn hóa doanh nghiệp
2.1.4 Các nhân tố ảnh hưởng đến văn hóa doanh nghiệp
- Mối quan hệ giữa các thành viên trong doanh nghiệp

10
8

54


8/5/2020

CHƯƠNG 2. VĂN HÓA DOANH NGHIỆP
2.1 Khái quát về văn hóa doanh nghiệp

2.1.4 Các nhân tố ảnh hưởng đến văn hóa doanh nghiệp
- Văn hóa quốc gia hay văn hóa vùng miền

10
9

CHƯƠNG 2. VĂN HÓA DOANH NGHIỆP
2.1 Khái quát về văn hóa doanh nghiệp
2.1.5 Mối quan hệ giữa văn hóa quốc gia với văn hóa
doanh nghiệp
 Văn hóa quốc gia có ảnh hưởng sâu sắc đến từng cá nhân là
thành viên của doanh nghiệp
 Văn hóa quốc gia góp phần giúp hình thành nên bản sắc văn
hóa riêng, đặc thù cho văn hóa doanh nghiệp

11
0

55


8/5/2020

CHƯƠNG 2. VĂN HÓA DOANH NGHIỆP
2.1 Khái quát về văn hóa doanh nghiệp
2.1.6 Các bước xây dựng văn hóa doanh nghiệp
 Bước 1: Nghiên cứu tìm hiểu mơi trường để hoạch định chiến
lược phát triển của doanh nghiệp
 Bước 2: Xác định giá trị cốt lõi làm cơ sở thành cơng cho DN
 Bước 3: Xây dựng tầm nhìn của doanh nghiệp

 Bước 4: Đánh giá văn hóa hiện tại và xác định những yếu tố văn
hóa nào cần thay đổi
 Bước 5: tìm kiếm những giải pháp nhằm thu hẹp khoảng cách
giữa những giá trị văn hóa hiện có với văn hóa tương lai đã
hoạch định.
111

CHƯƠNG 2. VĂN HĨA DOANH NGHIỆP
2.1 Khái quát về văn hóa doanh nghiệp
2.1.6 Các bước xây dựng văn hóa doanh nghiệp
 Bước 6: Xác định vai trò của người lãnh đạo trong việc dẫn dắt
thay đổi và phát triển văn hóa của doanh nghiệp.
 Bước 7: Soạn thảo một kế hoạch, một phương án hành động cụ
thể, chi tiết nêu rõ các hành động cụ thể, mục tiêu cần đạt được,
mốc thời gian hoàn thành và chuyển tới các cá nhân hay đơn vị
trong doanh nghiệp.
 Bước 8: Phổ biến nhu cầu thay đổi, viễn cảnh tương lai cho toàn
thể cán bộ quản lý cũng như đội ngũ nhân viên trong doanh
nghiệp để cùng chia sẻ;
11
2

56


8/5/2020

CHƯƠNG 2. VĂN HÓA DOANH NGHIỆP
2.1 Khái quát về văn hóa doanh nghiệp
2.1.6 Các bước xây dựng văn hóa doanh nghiệp

 Bước 9: khích lệ, động viên các cá nhân mạnh dạn từ bỏ thói
quen cũ, chấp nhận vất vả để có sự thay đổi tích cực hơn khơng
phải là dễ địi hỏi người lãnh đạo phải có được kế sách và giải
pháp hiệu quả.
 Bước 10: Thể chế, mô hình hóa và củng cố sự thay đổi văn hóa.
 Bước 11: Tiếp tục đánh giá văn hóa doanh nghiệp và thiết lập các
chuẩn mực mới để kịp thời điều chỉnh phù hợp với thực tế.

11
3

CHƯƠNG 2. VĂN HÓA DOANH NGHIỆP
2.2. Các dạng văn hóa doanh nghiệp

Trompenaars xác định có các loại hình văn hóa doanh nghiệp gồm:
- Mơ hình văn hóa gia đình (Family);
- Mơ hình văn hóa tháp Eiffel (Eiffel Tower);
- Mơ hình văn hóa tên lửa được định hướng (Guided Missle);
- Mơ hình văn hóa lị ấp trứng (Incubator).

11
4

57


8/5/2020

CHƯƠNG 2. VĂN HĨA DOANH NGHIỆP
2.2. Các dạng văn hóa doanh nghiệp


11
5

Nguồn: Trompenaars (1994)

CHƯƠNG 2. VĂN HÓA DOANH NGHIỆP
2.2. Các dạng văn hóa doanh nghiệp
2.2.1. Mơ hình văn hóa gia đình
Là mơ hình hệ thống thứ bậc và chăm sóc cá nhân.
Người lãnh đạo trong doanh nghiệp là hình ảnh của nhân vật người cha quyền lực, người chịu trách nhiệm về sự thịnh vượng của tất cả các thành viên, là người biết điều gì phù hợp và tốt nhất cho các thành viên.
Ai Cập, Italia, Tây Ban Nha, Bắc Triều Tiên, Nhật Bản, Thổ Nhĩ Kỳ, Pakistan, Trung Quốc, Hồng Kong và Singapore.

11
6

58


8/5/2020

CHƯƠNG 2. VĂN HĨA DOANH NGHIỆP
2.2. Các dạng văn hóa doanh nghiệp

2.2.2 Mơ hình văn hóa tháp Eiffel - Eiffel Tower

Là mơ hình văn hóa tập trung vào hệ thống thứ bậc trong tổ chức và công việc của từng thành viên.
Thứ bậc cao thấp giữa các vị trí trong doanh nghiệp được phân chia một cách rõ ràng và gắn liền với trách nhiệm của từng người
Đức, Pháp, Úc, Nigeria


11
7

CHƯƠNG 2. VĂN HĨA DOANH NGHIỆP
2.2. Các dạng văn hóa doanh nghiệp

2.2.3 Mơ hình văn hóa tên lửa được định hướng – Guided Missle
Mục tiêu là ưu tiên hàng đầu.
Vai trị của các thành viên nhận nhiệm vụ khơng được xác định rõ ngay từ đầu.

11
8

59


8/5/2020

CHƯƠNG 2. VĂN HĨA DOANH NGHIỆP
2.2. Các dạng văn hóa doanh nghiệp

2.2.4 Mơ hình văn hóa lị ấp trứng - Incubator
cơ cấu tổ chức khơng quan trọng bằng sự hồn thiện của mỗi cá nhân
Đội ngũ nhân viên sẽ đi theo người lãnh đạo có năng lực cơng việc làm họ ấn tượng nhất và người có ý tưởng có tính khả thi nhất

11
9

CHƯƠNG 2. VĂN HĨA DOANH NGHIỆP
2.3 Cơ cấu tổ chức và văn hóa doanh nghiệp ở một số quốc gia

2.3.1 Cơ cấu tổ chức và văn hóa doanh nghiệp ở Mỹ
- Cơ cấu tổ chức hướng tới sự linh hoạt thông qua liên kết với đối
tác bên ngồi
- Chú trọng tới năng lực, thành tích, tinh thần trách nhiệm cá nhân
- Tôn trọng các quy định, tuân thủ mệnh lệnh
- CEO chịu trách nhiệm rất lớn với thành công hay thất bại của DN
- Doanh nghiệp thường coi người lao động là chi phí khả biến 
mức độ trung thành có xu hướng giảm đi

12
0

60


8/5/2020

121

Nguồn: Steers et al., 2010

CHƯƠNG 2. VĂN HÓA DOANH NGHIỆP
2.3 Cơ cấu tổ chức và văn hóa doanh nghiệp ở một số quốc gia
2.3.2 Cơ cấu tổ chức và văn hóa doanh nghiệp ở Nhật Bản
- Nhiều doanh nghiệp đơn lẻ (kaisha) kết hợp với nhau tạo thành
các keiretsu (dọc - tate hoặc ngang - yoko)
- Lãnh đạo của các công ty chủ chốt trong keiretsu mới được tham
gia vào hội đồng chủ tịch và cùng quyết định các quyết sách lớn
- Có ý thức nhóm cao trong mơi trường công việc
- Doanh nghiệp thường coi người lao động là chi phí cố định 

hướng tới sự trung thành
12
2

61


8/5/2020

Nguồn: Steers et al., 2010

12
3

Mạng lưới Keiretsu của công ty Kirin Holdings (thành viên của Mitshubishi)
Nguồn: Steers et al., 2010
12
4

62


8/5/2020

Cơ cấu tổ chức điển hình của một Keiretsu theo chiều dọc của Nhật Bản
Nguồn: Steers et al., 2010
12
5

CHƯƠNG 2. VĂN HÓA DOANH NGHIỆP

2.3 Cơ cấu tổ chức và văn hóa doanh nghiệp ở một số quốc gia
2.3.3 Cơ cấu tổ chức và văn hóa doanh nghiệp ở Trung Quốc
- Các công ty Trung Quốc thường được gọi là gong-si
- Nhiều trong số các doanh nghiệp hiện nay là công ty gia đình 
văn hóa chịu nhiều ảnh hưởng từ người sáng lập hay lãnh đạo
- Cấu trúc tổ chức các cơng ty tư nhân có xu hướng đơn giản
- Trong hoạt động kinh doanh đề cao các mối quan hệ cá nhân
- Đội ngũ doanh nhân kế cận trẻ năng động có sự tiếp thu văn hóa
doanh nghiệp từ các nước phương Tây
12
6

63


8/5/2020

Cơ cấu tổ chức điển hình của một doanh nghiệp tư nhân Trung Quốc
12
7

Nguồn: Steers et al., 2010

CHƯƠNG 2. VĂN HĨA DOANH NGHIỆP
2.3 Cơ cấu tổ chức và văn hóa doanh nghiệp ở một số quốc gia
2.3.3 Cơ cấu tổ chức và văn hóa doanh nghiệp ở Đức
- Hai dạng cơ bản là công ty hợp danh (GmbH) và công ty đại
chúng (AG)
- Áp dụng chính sách đồng quyết định  khuyến khích người lao
động cùng tham gia vào quá trình ra các quyết định

- Thơng thường người lao động có hội đồng đại diện riêng của
mình ở các xí nghiệp và nhà máy để bảo vệ quyền lợi
- Người quản lý được đánh giá cao và cất nhắc dựa trên năng lực và
trình độ chứ khơng phải tuổi tác
12
8

64


8/5/2020

12
9

Cơ cấu tổ chức điển hình của cơng ty Đức
Nguồn: Steers et al., 2010

Chương 3. PHONG CÁCH LÃNH ĐẠO QUA CÁC
NỀN VĂN HÓA
3.1 Khái quát về lãnh đạo
3.1.1 Khái niệm về lãnh đạo
Lãnh đạo là hành vi của một cá nhân nào đó nhằm chỉ đạo
các hoạt động của một nhóm để thực hiện mục tiêu chung
(Hamphill và Coons, 1957)
Lãnh đạo là khả năng gây ảnh hưởng, động viên khuyến
khích một của một người nào đó để làm cho cấp dưới đóng
góp cơng sức của mình cho sự thành cơng của tổ chức
(House và các tác giả, 1999)
1

3
0

65