1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài
Sinh thời Bác Hồ kính u của chúng ta ln quan tâm đến các bạn nhỏ,
chính vì vậy bác đã nói:
“Trẻ em như búp trên cành
Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan”
Có thể nói đây là câu thơ đúng hồn tồn cả về nghĩa đen và nghĩa bóng.
Trẻ nhỏ khơng khác gì những búp non trên cành, búp non ấy khi được chăm sóc,
u thương cẩn thận thì sẽ mọc lên chồi non khỏe mạnh và bền vững. Và với các
em bé cũng vậy, nếu ngay từ khu trong bụng mẹ cho đến lúc sinh ra nếu bé được
nâng niu, chăm sóc đầy đủ, chu đáo cả về vật chất và tinh thần ở mơi trường gia
đình và lớp học thì đứa trẻ đó sẽ phát triển một cách tồn diện
Chính vì lý do đó chúng ta có thể thấy được tầm quan trong của việc cho
trẻ đến trường mầm non, thấy được tầm quan trọng của việc quan tâm, chăm
sóc, giáo dục trẻ trong giai đoạn mầm non. Mà bậc học mầm non là nền móng
vững chắc để tiến lên những bậc thang cao hơn trong việc học mà gần nhất là
cấp học tiểu học. Vậy làm thế nào để mầm non ấy tiếp tục phát triển mạnh mẽ
hơn nữa khi bước vào môi trường mới là một điều rất quan trọng và cần thiết
trong quá trình phát triển 1 đứa trẻ.
Việc chuẩn bị tốt hành trang cho trẻ 5 tuổi vào lớp một sẽ góp phần nâng
cao chất lượng giáo dục toàn diện cho trẻ. Ở mầm non các bạn nhỏ cần được
trang bị đầy đủ các kiến thức, kỹ năng thì trẻ mới có thế là một nền tảng vững
chắc cho cả một thế hệ tương lai sau này. Vì vậy, việc chuẩn bị cho trẻ vào lớp
một phải được thực hiện một cách đầy đủ, chính xác, nghiêm túc và khoa học.
Trẻ vào lớp 1 là một bước chuyển lớn, một bước ngoặt rất quan trọng với
sự phát triển tâm sinh lý. Khi trẻ vào lớp một thì có vơ vàn điều mới lạ, bở ngỡ
và có thể gặp khơng ít khó khăn vì:
Bởi chỉ mới đây thơi ở trường mầm hoạt động chủ yếu của trẻ là vui chơi
“Học bằng chơi, chơi mà học”, trẻ hoạt động thoải mái, khơng bắt buộc, gị bó;
từ hoạt động vui chơi hình thành ở trẻ những kỹ năng, phẩm chất theo đặc trưng
lứa tuổi... Tuy nhiên, khi bước vào lớp Một “Học” là hoạt động chủ đạo.Việc

học là bắt buộc, được tổ chức chặt chẽ, có mục đích, có kế hoạch và có ý nghĩa
xã hội. Mỗi học sinh phải cố gắng, tự giác và có tinh thần học tập mới có thể đạt
được kết quả tốt.
Bên cạnh đó khi bước vào lớp 1 sự thay đổi mối quan hệ của trẻ với giáo
viên trong nhà trường: Tại trường mầm non, trẻ được cơ chăm sóc chu đáo, quan
hệ giáo viên với trẻ mang tính chất mẹ - con. Khi vào học lớp Một, quan hệ giữa
giáo viên với trẻ mang tính chất thầy - trị; trẻ phải tn theo các yêu cầu và quy
tắc sinh hoạt của lớp, của trường. Đồng thời, tại trường mầm non trẻ lớp 5 tuổi
lớn nhất trong các khối lớp nhưng khi vào trường tiểu học, khối Một là khối nhỏ
nhất trong trường dễ dẫn đến tâm lý lo lắng, nhút nhát, rụt rè...
Nhưng thực tế ở 5 - 6 tuổi B Trường Mầm non Quang Trung do tơi phụ
trách một số trẻ tính tự lập, ý thức tổ chức kỹ luật chưa cao, các hoạt động sinh


2
hoạt hàng ngày trẻ chưa chủ động mà còn ỷ lại cho cơ giáo, trẻ cịn nhút nhát
chưa mạnh dạn, tự tin nói lên các nhu cầu và thể hiện sự hiểu biết của mình, các
kỹ năng sống cịn hạn chế, nhiều trẻ hồn tồn phụ thuộc vào cơ giáo và phụ
huynh. Các tố chất về sức khỏe, tinh thần, tâm lý…thơng qua các hoạt động
hàng ngày cịn chưa chủ động để lĩnh hội những điều cần thiết cho trẻ sẳn sàng
bước vào lớp 1.
Bên cạnh đó một số phụ huynh vì q lo lắng, q nóng vội nên đã sắm sửa
cho trẻ những hành trang không cần thiết, không phù hợp với lứa tuổi của trẻ
như: Cho con học trước chương trình, đánh vần, tập viết, làm tốn…Ép con học
quá sức từ những loại sách giáo khoa lớp 1, thậm chí cả các tài liệu tham khảo,
nâng cao...Điều này cho thấy! Phụ huynh đã vơ tình làm ảnh hưởng đến sự phát
triển theo đặc điểm lứa tuổi của trẻ.
Ở độ tuổi này trẻ lại phát triển cái tôi cá nhân mạnh mẽ, sự ích kỷ cũng
khơng ngừng lớn hơn, trẻ khó hịa đồng với bạn bè và dễ cáu gắt. Do vậy, nếu
nhà trường và gia đình khơng có sự chuẩn bị tốt về mặt tâm lý cho trẻ sẽ khiến

con dần bị cơ lập, khó giao tiếp với bạn bè.
Mà bước vào lớp 1 là một hành trình trong cuộc đời của trẻ. Kỹ năng vào
lớp 1 chính là hành trang mà giáo viên và cha mẹ cần trang bị cho trẻ để trẻ có
thể tự tin bước vào môi trường mới. Vậy làm thế nào để trẻ lớp tơi phụ trách có
đủ kiến thức, đủ sức khỏe, trí tuệ? Và bằng biện pháp gì để giúp trẻ có một tâm
thế vững vàng? Giáo dục trẻ ra sao để phát huy tối đa tính tự lập, tính kỷ luật và
tính chủ động? Biện pháp gì để giúp phụ huynh hiểu rõ tầm quan trọng của trẻ 5
- 6 tuổi cần cung cấp kiến thức cho trẻ mức độ nào?... để mang lại lợi ích giúp
trẻ phát triển tồn diện cả về thể chất cũng như tinh thần, có 1 hành trang đầy đủ
khi bước vào lớp 1. Đây là vấn đề làm cho 1 giáo viên đứng lớp 5 – 6 tuổi như
tơi suy nghĩ, trăn trở, chính vì vậy mà tơi quyết định chọn đề tài: “Một số giải
pháp chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5 - 6 tuổi B trường Mầm non quang Trung,
Ngọc Lặc, Thanh Hóa vào lớp 1”. để nghiên cứu trong năm học 2021- 2022.
Có được tâm thế tốt, trẻ sẽ có hành trang vững vàng, mạnh dạn, tự tin bước
vào lớp một, với một môi trường mới mà không hụt hẫng về tâm lý cũng như
những tố chất đã sẵn sàng cho việc học lớp 1 ở trẻ.
1.2. Mục đích nghiên cứu
Nắm vững yêu cầu, nội dung, kiến thức, tố chất, tâm lý, trí tuệ và các kỹ
năng, kiến thức cơ bản cần thiết cho việc học tập, tạo tâm thế vững vàng cho trẻ
vào lớp 1.
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và tìm hiểu thực tiễn tại lớp để tìm ra các
biện pháp hiệu quả giúp trẻ Mẫu giáo 5 - 6 tuổi B, trường Mầm non Quang
Trung, Ngọc Lặc, Thanh Hóa có tâm thế vững vàng sẵn sàng bước vào lớp 1.
1.3. Đối tượng nghiên cứu:
“Một số giải pháp chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5 - 6 tuổi B trường Mầm non
quang Trung, Ngọc Lặc, Thanh Hóa vào lớp 1”.
1.4. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu:



3
Nghiên cứu, tài liệu hướng dẫn về kiến thức dành cho trẻ chuẩn bị vào lớp
1, nhằm thu thập các cơ sở lý luận, phân tích tổng hợp tìm hiểu đặc điểm tâm
sinh lý, sở thích, sự cần thiết của trẻ về chất lượng giáo dục để làm cơ sở cho trẻ
vào lớp 1.
- Phương pháp điều tra thực tiễn và thu thập thơng tin:
Điều tra, khảo sát tình hình thực tiễn ở trẻ, các yếu tố về chủ quan, khách
quan tác động trên trẻ, những kết quả đạt được, những hạn chế, tồn tại và
nguyên nhân, từ đó đưa ra các giải pháp phù hợp, chuẩn bị tâm thế tốt cho trẻ
vào lớp 1
- Phân tích, thống kê, thực nghiệm và xử lý số liệu
Đánh giá kết quả, phân tích kết quả, xử lý số liệu phù hợp và so sánh kết
quả trước và sau khi áp dụng biện pháp.
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm thực tiễn.


4
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nhgiệm:
Như chúng ta đã biết! Trẻ vào lớp 1 là một bước ngoặt rất quan trọng trong
cuộc đời của trẻ, lúc này trẻ được đến với một môi trường hoạt động, học tập,
vui chơi mới, một vị trí xã hội mới với những mối quan hệ mới của một học sinh
tiểu học.
Các nhà khoa học đã nói đến sự cần thiết về tầm quan trọng của bậc học
Mầm non trong việc đảm bảo các điều kiện, yếu tố về vật chất, tinh thần, kỹ
năng, trí tuệ, thể lực cũng như tâm thế cho trẻ vào lớp 1.
Việc chuyển giao giữa giáo dục bậc học Mầm non với giáo dục ở bậc tiểu
học đang đặt ra cho chúng ta những vấn đề cần quan tâm. Chuẩn bị cho trẻ vào
lớp một phải mang tính liên tục, kế thừa sự phát triển vì sự phát triển của trẻ
mang tính liên tục, thống nhất qua các giai đoạn, mỗi giai đoạn phát triển của trẻ

là một sự thay đổi khơng nhỏ cả về lượng và chất, nó vừa là kết quả nhưng cũng
là tiền đề cho sự phát triển ở giai đoạn tiếp theo, chính vì vậy nếu một đứa trẻ ở
những giai đoạn trước được phát triển đầy đủ và tồn vẹn thì đó cũng chính là sự
chuẩn bị chu đáo cho những giai đoạn tiếp theo.
Vậy làm thế nào để những giai đoạn tiếp theo của trẻ được phát triển mạnh
mẽ? Đó chính là câu hỏi đặt ra cho các nhà trường, các cô giáo Mầm non mà
quan trọng là những giáo viên đứng lớp 5 - 6 tuổi (Lớp cuối cấp để cho trẻ bước
vào lớp 1) như tôi và các bậc phụ huynh và toàn xã hội đặc biệt quan tâm.
Nhưng trong thực tế hiện nay vẫn còn tồn tại nhiều quan niệm chưa đúng
trong việc chuẩn bị cho trẻ vào lớp một. Một số phụ huynh lại cho rằng để chuẩn
bị cho trẻ vào lớp 1 thì cần phải dạy cho trẻ biết học đọc, biết viết và biết làm
tốn… nên đã nơn nóng dạy viết, dạy tốn cho trẻ, mà khơng biết rằng đặc điểm
tâm sinh lý và sự phát triển của trẻ lúc này với những kiến thức đó là quá sức
với trẻ, trẻ không đủ sức để tiếp thu những kiến thức đó hoặc nếu có tiếp thu
được thì trẻ lại cảm thấy chán nản, và không hứng thú khi học lại những kiến
thức này ở lớp một. Bên cạnh đó lại cũng có những phụ huynh ỷ lại cho nhà
trường, giao phó con mình cho các cơ giáo mầm non. Chính những điều này đã
khơng tạo được sự thống nhất trong cơng tác chăm sóc giáo dục trẻ, do đó hiệu
quả của việc chuẩn bị tâm thế cho trẻ vào lớp một chưa đạt kết quả cao.
Chính vì vậy việc chuẩn bị cho trẻ 5 - 6 tuổi vào lớp 1 ln là đề tài nóng,
thu hút sự quan tâm, nghiên cứu của các nhà giáo dục và tâm lý học trong nước
cũng như thế giới.
Điều đó cho thấy, muốn trẻ phát triển tồn diện về mọi mặt thì vấn đề chăm
sóc giáo dục trẻ 5 tuổi cần phải có hệ thống, khoa học, phù hợp với lứa tuổi. Đó
là nhiệm vụ khơng thể thiếu được đối với mỗi giáo viên. Trẻ lứa tuổi này nếu
được giáo dục, rèn luyện tốt thì sẽ tạo được niềm tin và là bước đệm tri thức cho
trẻ lên lớp 1 thêm vững trải. Ta có thể khẳng định thêm, một người có đủ 5 yếu
tố tồn diện chính là những tài năng cho đất nước mai sau.
2.2. Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
2.2.1. Thuận lợi



5
Trường Mầm non Quang Trung được công nhận trường Mầm non đạt
chuẩn Quốc Gia mức độ 1 vào tháng 12/2019; Nhà trường luôn được các cấp,
các ngành quan tâm tạo điều kiện thuận lợi đầu tư trang bị cơ sở vật chất, phịng
học, các thiết bị phục vụ cơng tác chăm sóc giáo dục tương đối đầy đủ.
Ban giám hiệu nhà trường có kinh nghiệm, tinh thần trách nhiệm cao và
thường xuyên chỉ đạo sát sao việc tổ chức chăm giáo dục và thực hiện quy chế
chuyên môn, chú trọng quan tâm đến việc nâng cao chất lượng giáo dục của nhà
trường mà đặc biệt là chất lượng giáo dục trẻ em 5 tuổi.
Là một giáo viên có trình độ đào tạo trên chuẩn, có nhiều năm kinh nghiệm
trong việc chăm sóc giáo dục trẻ 5 - 6 tuổi và đã đạt giáo viên giỏi cấp huyện,
được Chủ Tịch UBND huyện tặng giấy khen. 100% trẻ đã đến trường từ lứa tuổi
mẫu giáo nên nề nếp, thói quen trong các hoạt động hàng ngày tương đối ổn
định. Công tác phổ cập xóa mù được kiểm tra theo quy định, huy động đạt 100%
trẻ 5 tuổi ra lớp, nên chất lượng giáo dục đạt theo yêu cầu.
Hàng năm được tham gia các lớp chuyên đề, các buổi sinh hoạt chuyên
môn nên bản thân tơi đã tích lũy được nhiều kinh nghiệm trong cơng tác chăm
sóc, giáo dục.
Phụ huynh cũng đã có sự quan tâm, phối hợp làm cầu nối tạo đà vững chắc
về tâm thế chuẩn bị cho trẻ 5 tuổi vào lớp 1.
2.2.2. Khó khăn:
Cơ sở vật chất của nhà trường đã được đầu tư, song vẫn còn thiếu và cần bổ
sung trang thiết bị, đồ dùng đồ chơi phục vụ công tác giáo dục hàng năm.
Một số trẻ do ảnh hưởng cách dạy dỗ từ gia đình lo lắng cho rằng các con
lên lớp 1 phải biết đọc, biết viết, đánh vần nên đã cho học trước chương
trình…Một số phụ huynh cho rằng con còn nhỏ nên cưng chiều theo ý thích của
con, làm ảnh hưởng đến trẻ về tâm lý, tính kỷ luật, tính tự lập và chủ động…dẫn
đến khi bước vào lớp 1 trẻ cảm thấy hụt hẫng, thiếu chỗ dựa về tinh thần…

Công tác tuyên truyền, phối hợp của một số phụ huynh còn đơn giản và
xem nhẹ, thường ỷ lại cho cô giáo.
Do dịch bệnh Covid nên trẻ nghỉ học nhiều làm ảnh hưởng đến q trình
truyền đạt kiến thức của cơ cũng như tiếp thu kiến thức của học sinh.
Đây là những hạn chế, khó khăn ảnh hướng đến tâm thế của trẻ vào lớp 1
mà bản thân đã tìm hiểu trong quá trình tổ chức thực hiện. Sau đây là một số nội
dung qua tìm hiểu kết quả thực trạng trước khi nghiên cứu đề tài, cụ thể như sau:
2.2.3. Kết quả, thực trạng trước khi nghiên cứu “Một số giải pháp chuẩn
bị tốt tâm thế cho trẻ 5 - 6 tuổi B trường Mầm non quang Trung, Ngọc Lặc,
Thanh Hóa vào lớp 1”.
Đầu năm học 2021 - 2022 khi được nhà trường phân công chủ nhiệm lớp
Mẫu giáo 5 - 6 tuổi B. Tôi đã tiến hành khảo sát các nội dung phục vụ cho đề tài
mà tôi nghiên cứu như sau:
Bảng khảo sát trước khi áp dung các giải pháp
Đạt
Chưa đạt
Tổng
TT
Nội dung khảo sát
số
Số Tỷ lệ Số Tỷ lệ


6
trẻ

trẻ

%


trẻ

%

Tâm thế của trẻ thích đi học, mong
28
15 53.5 13 46.5
muốn trở thành học sinh lớp 1
2 Trẻ phát triển tốt về Thể lực, ngơn
28
14
50
14
50
ngữ, nhận thức, tình cảm, thẩm mỹ…
3 Một số kỹ năng sống cần thiết đối với
28
12 42.8 16 57.2
trẻ 5 tuổi chuẩn bị vào lớp 1.
4 Có một số nề nếp, thói quen cần thiết
28
12 42.8 16 57.2
trong sinh hoạt, học tập, lao động…
5 Nắm vững kiến thức cơ bản trước khi
28
10 35.7 18 64.3
vào lớp 1
Nhìn vào bảng đánh giá trên từ số liệu thực tế đầu năm cho thấy. Tâm thế
của trẻ thích đi học, mong muốn ở trẻ được lên lớp 1 còn chưa đồng đều. Nhận
thức, tình cảm, kỹ năng xã hội. Nề nếp, thói quen cần thiết trong sinh hoạt, học

tập, lao động chưa cao, kiến thức truyền đạt đến trẻ cũng khác nhau và cịn hạn
chế. Tính chủ động, tự tin, tự lập và khả năng định hướng trong các hoạt động
cịn phụ thuộc vào cơ giáo. Kiến thức cơ bản cần cung cấp, truyền đạt đến trẻ
còn chưa sâu, ý thức học tập, sinh hoạt, tính tích cực, chủ động, khả năng hứng
thú, chưa cao, trẻ còn thụ động, nhút nhát, kỹ năng sống cần thiết của một số trẻ
cịn đơn điệu...Đây chính là điều tơi cần quan tâm để hoàn thiện tâm sinh lý
cũng như kiến thức và các kỹ năng là những điều kiện cần thiết tạo tâm thế tốt
cho trẻ bước vào lớp một.
2.3. “Một số giải pháp chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5 - 6 tuổi B trường
Mầm non quang Trung, Ngọc Lặc, Thanh Hóa vào lớp 1”.
2.3.1. Giải pháp 1: Chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ thơng qua việc giáo dục
tình cảm, tâm lý xã hội.
Bất kỳ giai đoạn nào trong quá trình phát triển của con người thì sự phát
triển tình cảm, tâm lý xã hội đều giữ vai trị quan trọng. Với trẻ em cũng vậy,
đây là tiền đề quan trọng hàng đầu để phát triển nhân cách, nhân phẩm của trẻ.
Đây chính là yếu tố cần chú trọng để chuẩn bị tâm thế tốt nhất mà trẻ 5 - 6 tuổi
cần có để hình thành nhân cách tồn diện cho trẻ trước khi bước vào lớp 1.
Xác định được ý nghĩa và tầm quan trong của việc giáo dục tình cảm, tâm
lý xã hội, bản thân tơi ln chú ý rèn cho trẻ một số chuẩn mực về ý thức, thái
độ, cách cư xử phù hợp đối với người thân cũng như bạn bè và mọi người xung
quanh mình phù hợp với xu thế phát triển hiện nay như hành vi đúng mực với
bạn bè, cô giáo ở trường Mầm non, với bố mẹ, ông bà và những người thân
trong gia đình, với mơi trường, với sự tác động của xã hội...
Những hành vi gần gủi, thân quen hàng ngày mà trẻ cần đó là: Có tính lễ
phép, gần gũi, thân thiện qua những cử chỉ, lời nói: Biết chào hỏi, cảm ơn, xin
lỗi, biết lắng nghe...Bên cạnh đó trẻ có cảm xúc tạo sự gần gủi, biết chia sẽ, phân
biệt cảm xúc về hành vi đẹp, hành vi nên làm hoặc không nên làm... như ra vào
1



7
lớp phải xin phép cô, chào tạm biệt bố, mẹ, chơi cùng bạn, tự nhặt rác, bỏ rác
đúng nơi quy định,…
Khi chuẩn bị tâm thế cho trẻ vào lớp 1 tơi cịn chú trọng đến việc giáo dục
cho trẻ cách hợp tác, xây dựng mối quan hệ bạn bè và người lớn xung quanh
mình, chính vì vậy tơi đã vận dụng để giáo dục trẻ thơng qua các hoạc động.
Ví dụ: Đến ngày mùng 8-3 tôi đã giới thiệu với trẻ về ý ngĩa của ngày lễ
đồng thời gợi ý cho trẻ nêu lên những ý tưởng mamg đến niềm vui, điều bất ngờ
cho bà, cho mẹ từ đó hướng dẫn trẻ làm những tấm thiệp, món quà dễ thương
cùng với lời chúc để tặng bà, tặng mẹ và cô giáo; hay trong tiệc sinh nhật các
bạn trong tháng tôi đã hướng dẫn trẻ làm những món quà để tặng bạn và bầy
biện, trang trí chuẩn bị cho ngày sinh nhật của các bạn.

Hình ảnh trẻ làm thiệp chúc mừng cơ
Hình ảnh tổ chức sinh nhật
Khi trẻ đã xác định trách nhiệm của bản thân đối với bạn bè, anh chị và
người thân…thì trẻ sẽ hình thành tính độc lập, khả năng tập trung, biết ý thức
chấp hành những qui định chung đối với tập thể lớp, quy định của người lớn một
cách có trách nhiệm.
Bên cạnh đó tơi giáo dục trẻ có những tình cảm đạo đức về lịng nhân ái, sự
cảm thông, chia sẻ và yêu thương mọi người.
Ví dụ: Trong chủ để “Trường Mầm non” Thơng qua dịch bệnh Covid tôi kể
cho trẻ nghe về dịch bệnh đã cướp đi rất nhiều sinh mạng, có những bạn nhỏ mất
cả cha, cả mẹ, khơng có cha, mẹ các bạn ấy khơng có người chăm sóc, sẽ khơng
được đến trường Mầm non, rất vất vả, thiếu thốn rất nhiều thứ, từ đó gợi cho các
con biết được mình sẽ phải làm gì để giúp các bạn ấy, làm những gì để chia sẻ
với những người bạn, từ đó tơi đã gợi được ở trẻ lòng nhân ái, dạy trẻ biết cảm
thông, yêu thương, sẵn sàng chia sẻ, giúp đỡ bạn bè lúc khó khăn.
Điều đặc biệt quan tâm và chú trọng đó là cần giúp trẻ có được ấn tượng
tình cảm đẹp khi vào lớp 1. Trẻ khơng cảm thấy xa lạ ở một cảm xúc riêng dành

cho trường tiểu học. Tình cảm đó là có bạn mới, cơ giáo mới, môi trường mới…
Mặc dù lên lớp 1 học ở trường mới, nhưng tình cảm của các con vẫn u thích
trường Mầm non thân u của mình.
Thơng qua việc giáo dục tình cảm tâm lý xã hội đã giúp trẻ có được sự tự
tin, biết quan tâm chia sẻ đến bạn bè, cô giáo và những người thân yêu của


8
mình, hướng trẻ tới lịng nhân ái, tình cảm ân cần với mọi người, qua các trải
nghiệm và hoạt động cụ thể trẻ đã thay đổi được bản thân phù hợp với môi
trường sống và là một biện pháp hay, sinh động hấp dẫn.
2.3.2. Giải pháp 2: Chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ thông qua việc rèn kỹ
năng sống cho trẻ.
Như chúng ta đã biết kỹ năng sống là tập hợp các hành vi tích cực và khả
năng thích nghi cho phép mỗi cá nhân đối phó hiệu quả với các nhu cầu và thách
thức của cuộc sống hàng ngày. Chính vì vậy kỹ năng sống giúp cho trẻ xử lý
một cách hiệu quả các tình huống xảy ra trong cuộc sống cũng như trong học
tập, nó sẽ giúp trẻ nhanh hịa nhập và khẳng định vị trí của mình trong tập thể và
kỹ năng sống cịn rất cần thiết để giải quyết các vấn đề giúp cho cuộc sống của
chúng ta trở nên an toàn, những điều này cho chúng ta thấy việc trang bị cho trẻ
những hành trang kỹ năng là vô cùng quan trọng và cần thiết trong cho việc học
tập của trẻ ở trường tiều học sau này.
Nhận thấy được tầm quan trọng này, ngay từ đầu năm học tôi đã xác định
đây là nhiệm vụ cơ bản, không thể thiếu trong việc chuẩn bị hành trang cho trẻ
vào lớp 1, làm thế nào để trẻ có thể mạnh dạn trong giao tiếp, tự lập, tự tin, vững
vàng và thích nghi được với mơi trường sống, môi trường học tập mới tại trường
tiểu học là điều mà tôi đặc biệt quan tâm, chú trọng đến từng cá nhân trẻ, chính
vì vậy tơi ln trú trọng rèn một số kỹ năng cần thiết cho hoạt động học tập của
trẻ như:
* Kỹ năng trong giao tiếp:

Giao tiếp là một trong những kỹ năng không thể thiếu, cần được hình thành
và rèn luyện từ sớm vì khi biết giao tiếp thì trẻ sẽ biết cách lắng nghe và truyền
tải thông điệp tới người khác, trẻ biết cách bày tỏ mong muốn với cha mẹ, thầy
cô và mọi người xung quanh… Khi biết cách giao tiếp trẻ sẽ dễ dàng kết bạn để
có mối quan hệ tốt với mọi người. Từ đó trẻ sẽ dần phát triển các kỹ năng khác
như làm việc nhóm, tư duy phản hồi và chủ động trong các hoạt động của mình.
Nếu được rèn luyện kỹ năng giao tiếp trẻ sẽ mạnh dạn, tự tin và nhìn nhận
cuộc sống tích cực hơn. Chính vì vậy kỹ năng giao tiếp được ví như chìa khóa
giúp trẻ làm chủ bản thân, phát huy các kỹ năng khác của trẻ và nó cũng là nền
tảng giúp các bé nhận biết giá trị sống và hình thành các kỹ năng ở trẻ, chính vì
vậy tơi đã tạo cho trẻ một môi trường giao tiếp phong phú, đa dạng, năng động
và lành mạnh bằng cách xây dựng các góc chơi trong và ngồi lớp học. Khi có
mơi trường giao tiếp tốt trẻ sẽ cảm thấy vui vẻ, năng động, thích trị chuyện…
Khi tạo được mơi trường giao tiếp tơi đã tận dụng môi trường này để tổ
chức các hoạt động vui chơi, trải nghiệm, thường xuyên trò chuyện với trẻ để
kích thích khả năng nói, tư duy và bày tỏ cảm xúc, quan điểm của trẻ, trong lúc
trò chuyện tôi luôn chú ý đến cách diễn đạt và sử dụng các câu “Thưa”, “Vâng”,
“Dạ”, xây dựng các tình huống để cho trẻ giải quyết, dạy trẻ sử dụng các câu hỏi
mở để giao tiếp, nói rõ ràng, khơng nói trống không, đồng thời thường xuyên
động viên, tuyên dương, tán thưởng trẻ, và nhẹ nhàng chỉnh sửa nếu trẻ mắc lỗi.


9
Chính những việc làm này đã giúp các con khơng cịn nhút nhát, e dè trong giao
tiếp từ đó phát triển khẳ năng hoạt ngơn, tư duy…
Ví dụ: Khi cho trẻ hoạt động tại góc phân vai, trong trị chơi bán hàng tôi
đã chuẩn bị nhiều đồ dùng cho trẻ, khi trẻ chơi tôi lại gần hỏi trẻ về nhiệm vụ
các con đang làm như: Bác ơi hôm nay của hàng của mình có những gì? đồ dùng
này có tác dụng gì? Cách sử dụng làm sao? Giá bao nhiêu tiền…từ đó đã kích
thích cho trẻ tư duy và trả lời các câu hỏi của cơ để trẻ có được kỹ năng giao

tiếp.
Ngồi ra tơi cịn thường xun tổ chức các hoạt động “Làm việc nhóm”
cho trẻ cùng tham gia những công việc chung, khi hoạt động các thành viên
trong nhóm phải tự nhận thức bản thân của mình, giúp trẻ học tập, làm việc chủ
động hơn, hiệu quả hơn, giúp trẻ hòa đồng với mọi người xung quanh, từ đó trẻ
tự tin hơn trong giao tiếp và cũng là nơi trẻ có thể tự khẳng định bản thân mình
trong mơi trường tập thể, đồng thời giúp trẻ có thể phát huy tính cách riêng, sự
sáng tạo, biết hợp tác với bạn để hồn thành những cơng việc chung.

Trẻ tham gia hoạt động nhóm
* Rèn kỹ năng tự lập, tự giác và tính kiên trì cho trẻ.
Đây là kỹ năng hội tụ đầy đủ các yếu tố cơ bản không thể thiếu đối với trẻ
5 tuổi trước khi lên lớp 1 vì ở Mầm non từ giấc ngủ, bữa ăn cho đến việc học tập
sinh hoạt… Khả năng tự lập đều cần đến sự định hướng và hướng dẫn của giáo
viên, bên cạnh đó tính tự giác, tính kiên trì trong học tập chưa cao do đặc điểm
tâm sinh lý của trẻ mầm non là nhanh nhớ nhưng cũng chóng quên. Đây chính là
việc chúng ta cần quan tâm nhằm giúp cho trẻ có khả năng tự lập hồn tồn
trước khi vào lớp 1.
Khi rèn kỹ năng tự chăm sóc bản thân cho trẻ tôi đã hướng dẫn để trẻ tự
thực hiện các công việc phục vụ bản thân như lău mặt, rửa tay, lấy đồ dùng, mặc
quần áo, đội mũ, đi tất, đi giày,…và cách tự xử lý khi gặp các tình huống xảy ra
trong cuộc sống bằng cách tơi đưa ra các tình huống để hỏi trẻ cách xử lý các
tình huống đó bằng việc đặt các câu hỏi như: Phải làm gì khi có người lạ rủ đi
cùng, bị lạc bố mẹ khi đi chơi phải giải quyết ra làm sao hay con muốn qua
đường nhưng trên đường đang có rất nhiều phương tiện tham gia giao thơng thì


10
phải làm thế nào?....để từ đó trẻ chủ động đưa ra cách giải quyết những vấn đề
này.

Khi lên lớp 1 khâu chuẩn bị là yếu tố quyết định cho cả một quá trình học
tập trong một ngày của trẻ. Vì vậy tôi đặt ra nhiệm vụ trước hết là cần phải rèn
cho trẻ thói quen tự chuẩn bị như: Tơi thường trò chuyện với trẻ về việc trước
khi đi học ở nhà các con thường chuẩn bị những gì và ai là người chuẩn bị cùng
con. Để hình thành thói quen, tính tự phục vụ trong các giờ chơi, giờ học tơi cịn
rèn cho trẻ biết tự lấy đồ dùng cần thiết cho một buổi học là những gì? Tự cất đồ
dùng đúng nơi qui định nhằm thể hiện tính ngăn nắp, sạch sẽ gọn gàng…Và
những ngày đẩu đến trường tiểu học trẻ rất dễ làm mất mát đồ dùng như sách vở,
bút, tẩy, bút chì… chính vì việc giữ gìn, bảo quản đồ dùng học tập rất quan
trọng Để dạy trẻ biết bảo vệ, giữ gìn đồ dùng học tập. Tơi cho trẻ tập hình thành
kỹ năng biết bảo quản đồ dùng như: Sách vở không làm nhàu, quăn mép, không
làm gãy bút, tổ chức cho trẻ tham gia hoạt động sắp sếp đồ dùng tại các góc chơi
hay tổ chức hoạt động nhóm cho trẻ sắp xếp đồ dùng cá nhân trong 1 thời gian
nhát định và cô giáo sẽ là người kiểm tra nhận xét để từ đó hình thành kỹ năng
tự chuẩn bị cũng như biết bảo quản đồ dùng cá nhân, đồ dùng chung.
* Rèn kỹ năng qua việc sử dụng nhà vệ sinh công cộng và khả năng
thích nghi nơi cơng cộng:
Việc sử dụng nhà vệ sinh cơng cộng cho học sinh thì chỉ có ở các bậc trên.
Mà trong điều kiện hiện nay việc sử dụng nhà vệ sinh công cộng tại các trường
học đang được các cấp, các ngành đặc biệt quan tâm và, nhằm tạo điều kiện cho
học sinh có mơi trường học tập, sinh hoạt trong lành và thoải mái khơng bi gị
bó, đồng thời cũng tránh sảy ra những vấn đề nhạy cảm cho học sinh. Đây chính
là vấn đề mà giáo viên và phụ huynh quan tâm khi chuẩn bị tâm thế cho con vào
lớp một. Ở mầm non việc sử dụng nhà vệ sinh được các cô quan tâm, hướng
dẫn, giám sát trong điều kiện thuận lợi. Cịn việc sử dụng nhà vệ sinh cơng cộng
ở trường tiểu học lại là vấn để đáng quan tâm. Chính vì điều này mà tơi chú
trọng hướng dẫn, trị chuyện, tập cho trẻ những nề nếp, quy định khi đi vệ sinh,
bạn nào đến trước thì đi trước, phịng vệ sinh dành cho bạn nam, bạn nữ riêng
theo quy định, tránh trêu đùa, nghịch, tranh dành nhà vệ sinh, khi đi cần để ý
người lạ, khi vào cần phải đóng cửa, khi sử dụng xong xả nước và rửa tay sạch

sẽ.... Khi đi cảm thấy tình huống khơng an tồn thì phải báo cáo cơ giáo và các
bạn…
Có thể khẳng định! Việc rèn các kỹ năng sống cho trẻ là hết sức cần thiết
giúp trẻ có một hành trang thực sự vững vàng, tạo cho trẻ một tâm thế vững chắc
trước khi trẻ vào lớp 1. Sau khi sử dụng biện pháp này tơi nhận thấy trẻ thực sự
có khả năng tự lập, tự giác rất cao, trẻ rất tự tin, nhanh nhẹn và có thể tự làm
một số cơng việc tự phục vụ bản thân mà không cần sự giúp đỡ của người lớn,
trong quá trình học tập, vui chơi trẻ đã biết bảo quản đồ dùng sạch đẹp, khơng
làm hư hỏng, điều quan trọng trẻ có khả năng thích nghi được với mơi trường
sống khác nhau, thích nghi được với các hoạt động nơi cơng cộng. Đây chính là
điều mà tơi rất n tâm khi mình đã có thể tạo cho trẻ một tinh thần thoải mái,


11
một tâm thế vững chắc trước khi trẻ vào lớp 1. Các kỹ năng sống này sẽ là
phương tiện giúp trẻ hồn thiệt về mọi mặt đức, trí, thể mỹ sau này của trẻ.

2.3.3 Giải pháp 3: Tăng cường rèn thể lực cho trẻ trước khi vào lớp 1.
Ta có thể khẳng định một điều sức khỏe là yếu tố cơ bản ảnh hưởng và
quyết định đến kết quả học tập, lao động của con người.
Sinh thời Bác đã nói “Muốn lao động sản xuất tốt, công tác và học tập tốt
thì cần phải có sức khỏe tốt” thật vậy một điều kiện quan trọng ảnh hưởng trực
tiếp đến quá trình học tập của trẻ là thể lực. Thể lực phát triển tốt sẽ tạo điều
kiện thuận lợi cho những tư chất, những yếu tố sinh học với tư cách là tiền đề
vật chất của sự phát triển nhân cách.
Chuẩn bị về mặt thể lực cho trẻ không đơn thuần là sự chuẩn bị về lượng
phát triển chiều cao và cân nặng hài hòa, cân đối mà còn là sự chuẩn bị về chất,
khả năng làm việc bền bỉ, dẻo dai, có khả năng chống lại sự mệt mỏi của thần
kinh, cơ bắp, sự khéo léo của đôi tay và tính nhanh nhạy của các giác quan….
Để có được những điều đó, cần tạo một chế độ sinh hoạt, ăn uống, nghỉ ngơi,

luyện tập, … cho trẻ một cách khoa học và hợp lý cả về thời gian cũng như phù
hợp với đặc điểm phát triển riêng của từng trẻ.
Chính vì vậy tơi ln trú trọng đến việc thực hiện đúng, đầy đủ chế độ sinh
hoạt một ngày tại lớp từ đón trẻ đến trả trẻ, cùng với đó là việc xây dựng chế độ
ăn uống, sinh hoạt nghỉ ngơi một cách khoa học và hợp lý, cho trẻ ăn uống đầy
đủ, ngủ đúng giờ, đủ giấc và đặc biệt tơi ln quan tâm đến những trẻ biếng ăn,
khó ngủ và hay nói chuyện, làm việc riêng trong giờ ăn, giờ ngủ bằng cách gần
gũi, trò chuyện hay nằm cạnh vỗ về trẻ, để cho trẻ đi vào giấc ngủ một cách nhẹ
nhàng.
Để có thể phát triển thể lực cho trẻ tôi không những chỉ chú trọng đến việc
thực hiện tốt chế độ sinh hoạt hàng ngày của trẻ mà ngay từ đầu năm học tôi đã
cùng với nhà trường phối hợp với trạm y tế xã cân đo, khám sức khoẻ định kỳ
cho trẻ, chấm biểu đồ tăng trưởng về cân nặng, chiều cao, phối hợp với phụ
huynh học sinh để nắm bắt tình hình sức khỏe và những đặc điểm khác biệt của
từng trẻ. Từ đó tơi theo dõi và đưa ra những biện pháp chăm sóc cho phù hợp
với sự phát triển của trẻ. Bên cạnh đó, tôi cũng tham mưu với ban giám hiệu nhà
trường xây dựng thực đơn cho trẻ ăn đảm bảo đầy đủ các chất dinh dưỡng theo
mùa để trẻ ăn ngon miệng, đảm bảo đẩy đủ năng lượng và chất dinh dưỡng như:
Chất đạm, chất béo, chất bột đường, chất vi tamin và muối khống. Cùng với đó
là việc thay đổi các hoạt động tổ chức ăn cho trẻ như ăn Buffet. Khi trẻ được
tham gia ăn theo hình thức này trẻ sẽ rất hứng thú, ăn ngon miệng và ăn hết xuất
ăn củ mình.
Ngồi các yếu tố ăn uống, giấc ngủ điều độ, đảm bảo đầy đủ các chất dinh
dưỡng thì hoạt động lao động tập thể cũng góp phần cho trẻ làm quen với những
ảnh hưởng của cá nhân trẻ với tâp thể, làm quen việc biết lao động tự phục vụ,
biết ý nghĩa của việc lao động là tăng cường sức khỏe giúp cho con người thêm
năng động và hoạt bát…


12

Bên cạnh đó, tơi cịn chú ý rèn thể lực cho trẻ qua việc luyện tập thể dục
thể thao. Bởi vì vận động sẽ kích thích trẻ ăn ngon miệng và ngủ sâu giấc hơn.
Chính vì vậy khơng những nâng cao thể lực cho trẻ thông qua hoạt động học mà
tơi cịn thường xun luyện tập thể dục sáng cho trẻ dưới nhiều hình thức để trẻ
hứng thú tham gia như: Tập với vòng, gậy thể dục, tập theo băng đĩa nhạc… tổ
chức cho trẻ tham gia các hoạt động phát triển vận động mà nhà trường tổ chức
như hội thi “Bé khỏe, bé tài năng”

Hình ảnh bé tham gia hội thi vận động
Hình ảnh trẻ tập thể dục sáng
Hơn nữa tơi cịn khuyến khích trẻ tham gia các lớp học năng khiếu như:
Aerobic, nhảy Zumba, cha cha cha…vì đây là một trong những biện pháp phát
triển thể lực tốt nhất cho trẻ, khi trẻ được luyện tập thường xuyên sẽ giúp trẻ
tăng cường sức khỏe, sức dẻo dai, bền bỉ và trở nên nhanh nhẹn hoạt bát, tự tin
hơn khi tham gia các hoạt động.
Ngồi ra tơi cịn tập cho trẻ thói quen văn hóa vệ sinh trong sinh hoạt, thói
quen giữ gìn sức khỏe như biết ăn nhiều loại thức ăn khác nhau, không ăn quà
vặt, không đùa nghịch, khơng vừa ăn vừa nói chuyện...và dạy trẻ nhận biết một
số nguy cơ khơng an tồn và cách phịng tránh như phải đi bộ trên vỉa hè, không
leo trèo tường, leo trèo cây xanh, không đến gần ao hồ, sông suối vầ các hố sâu
Bằng việc rèn luyện sức khỏe ở mọi hình thức tơi nhận thấy rằng! Đây là
biện pháp có nhiều thế mạnh tạo đà cho trẻ phát triển về mọi mặt. Trẻ có sự linh
hoạt, nhanh nhẹn, ăn ngủ tốt, thể lực tốt, nhiều trẻ tăng cân đều, ít ốm đau, tình
trạng trẻ suy dinh dưỡng đã được cải thiện. Quả đúng như vậy có thể lực tốt thì
tinh thần sẽ tốt, Tinh thần tốt thì mọi hoạt động sẽ thành cơng. Đây cũng chính
là hành trang cơ bản để giúp trẻ bước vào lớp 1.
2.3.4. Giải pháp 4: Chuẩn bị về mặt kiến thức cho trẻ trước khi vào lớp 1.
Với biện pháp tăng cường thể lực là tạo đà cho trẻ phát triển về mặt thể
chất. Thì một nền kiến thức vững chắc lại là một hành trang, một kho tàng trí tuệ
cho trẻ mang theo vào trường tiểu học. Đây chính là một biện pháp vô cùng

quan trọng không thể thiếu đối với trẻ 5 - 6 tuổi. Vì vậy, trẻ cần phải được cung
cấp đầy đủ các kiến thức cơ bản trước khi vào lớp 1. Và để lĩnh hội được kiến
thức một cách hiệu quả nhất, trước hết tôi tạo điều kiện cho trẻ tự tìm hiểu về
bản thân, gia đình, bạn bè, môi trường xung quanh, các biểu tượng định hướng


13
về không gian, thời gian, đồng thời chú trọng nâng cao năng lực của trẻ nhằm
phát triển mạnh về trí tuệ như: So sánh, phân tích, tổng hợp…
Có thể nói, nếu như ở trường Mầm non hoạt động vui chơi là hoạt động chủ
đạo, trẻ “Học mà chơi, chơi mà học” thì ở trường tiểu học hoạt động học tập là
hoạt động chủ đạo. Vậy làm thế nào để trẻ bước vào môi trường học tập mới mà
không bị hụt hẫng giữa mơi trường học tập vui chơi khơng có sự gị bó sang mơi
trường học tập có khn khổ nhất định từ thời gian cho đến môn học rộng hơn
về kiến thức. Trước môi trường mới mẽ, xa lạ như vậy tôi đã tập trung hướng
dẫn, định hướng cho trẻ những điểm cơ bản, kiến thức vững vàng trước khi vào
lớp 1.
Cụ thể: Trước hết tôi chú trọng rèn cho trẻ khả năng tập trung chú ý trong
các giờ học tập, vui chơi và các hoạt khác.
Rèn cho trẻ sự chú ý từ không chủ định sang chú ý có chủ định, rèn tính
tập trung, tính kiên trì, ln lấy trẻ làm trung tâm của mọi hoạt động nhằm phát
triển ở trẻ qua nhiều lĩnh vực, bên cạnh đó phải luôn tạo cơ hội cho trẻ được tự
khám phá, trải nghiệm, tạo niềm tin và sự hứng thú trong suốt giờ học.
Nên trong giờ làm quen với chữ cái, tơi đã dùng các thủ thuật, hình thức để
thu hút trẻ vào giờ học. Để hình thành khả năng ghi nhớ sâu hơn trước khi vào
bài mới tôi kiểm tra kiến thức đã học nhằm giúp trẻ hình thành các ý tưởng mới
và khả năng liên hệ cho bài học tiếp theo có kết quả cao hơn. Có như vậy trẻ
mới ghi nhớ được kiến thức đã học một cách tập trung, nghiêm túc.
Ngoài việc tạo được sự tập trung chú ý trong giờ học thì tơi cịn chú ý dạy
trẻ nắm vững kiến thức ở các môn học. Đặc biệt đối với trẻ 5 tuổi thì việc làm

làm quen chữ cái và các con số là rất quan trọng và vô cùng cần thiết. Kiến thức
này là cầu nối, là nền tảng vững chắc đáp ứng được yêu cầu trong chương trình
giáo dục Mầm non trước khi vào lớp 1 đó là nhận biết được 29 chữ cái và 10 số
đầu, là cơ sở cho việc học đọc, học viết, làm toán ở trường tiểu học sau này. Nên
Khi cho trẻ làm quen chữ cái, các con số trong các hoạt động giáo dục theo
chương trình Giáo dục Mầm non thì tơi trú trọng dạy trẻ nhận biết các nét, các
chữ, các số và cách phát âm một cách chính xác,
Để trẻ nắm được những kiến thức đó tơi đã tạo môi trường chữ viết, số đếm
phong phú, đa dạng giúp trẻ được tắm mình trong mơi trường hoạt động một
cách tự nhiên mà khơng bị gị bó. Đó là các góc chơi như góc học tập, góc sách,
góc thư viện... Ở những góc chơi này tơi bày các loại sách báo và vật liệu, tranh
ảnh theo các chủ đề phù hợp, sinh động hấp dẫn… theo hướng mở để trẻ được
tự trải nghiệm, các nội dung như làm quen với các loại sách cách lật từng trang
sách, cách đọc các từ, các câu đơn giản, đọc từ trái qua phải, từ trên xuống dưới
theo nguyên tắc phát triển phải từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp để trẻ có
thể khám phá một cách dẽ dàng mà lại phù hợp với năng lực của từng trẻ.
Ngoài việc cung cấp kiến thức cơ bản thông qua các môn học và đặc biệt
chú trọng đến khiến thức cơ bản chuẩn bị tâm thế cho trẻ lên lớp 1, chúng ta
cũng đã thấy rất rõ hiện nay ở bậc tiểu học có rất nhiều trẻ bị cận, có một số học
sinh khi ngồi sai lệch tư thế rất dễ bị cong vẹo cột sống…Chính vì vậy việc dạy


14
cho trẻ có 1 tư thế ngồi học, cách cầm bút đúng nhất là việc lầm không thể thiếu
khi ở Mầm non. Trong giờ học tôi thường xuyên quan tâm hướng dẫn, nhắc nhở,
uốn nắn đến tư thế ngồi học của trẻ ngồi đúng tư thế, cầm bút đúng cách, khoảng
cách từ mắt đến trang giấy phù hợp….

Hình ảnh trẻ đang đọc sách


H/ảnh dạy trẻ tư thế ngồi,cách cầm
bút
Ở độ tuổi này nhu cầu nhận thức cao, thích tìm hiểu, khám phá các sự vật,
hiện tượng và những điều mới lạ, các mối quan hệ qua lại của các sự vật hiện
tượng nên tôi chú trọng truyền đạt cung cấp cho trẻ các biểu tượng về thời gian,
không gian, đồng thời có kỹ năng thực hành nhằm tăng hoạt động trí óc như:
Biết so sánh, phân tích, tổng hợp… Đấy là các yêu tố “Tư duy” giúp cho trẻ
thêm sáng tạo và cũng là những điều kiện cần thiết, là hành trang để trẻ tiếp thu,
lĩnh hội kiến thức trong học tập mà sau này khi trẻ bước sang trường tiểu học sẽ
tiếp thu một cách tự tin và vững vàng.
Có thể nói! Khi áp dụng giải pháp này tơi nhận thấy trẻ lớp tôi rất năng
động, sáng tạo, tăng khả năng ghi nhớ, thơng minh, nhanh trí, nắm bắt kiến thức
cơ bản tốt, các biểu tượng về thời gian, khơng gian, trẻ biết so sánh, phân tích,
tổng hợp…theo hướng tích cực. Các yêu tố “Tư duy” đã được mở rộng hơn, các
điều kiện cần thiết về kiến thức là hành trang để cho trẻ mang theo vào môi
trường rộng hơn đó là “Trường tiểu học” cũng đã được vững trải. Đây là mốc
thành công tôi tin rằng sẽ giúp trẻ lên lớp một phát triển toàn diện.
2.3.5. Giải pháp 5: Chuẩn bị tâm thế cho trẻ trước khi vào lớp 1 thông
qua việc làm quen với môi trường tiểu học.
Giai đoạn chuyển tiếp từ mầm non lên tiểu học là một bước chuyển lớn đối
với trẻ. từ môi trường quen được chăm sóc, được vui chơi là chính lại phải
chuyển sang một môi trường với hoạt động học tập là chính. trẻ phải ngồi một
chỗ, viết bài, làm tốn trong thời gian dài..lúc này trẻ sẽ sẽ bỡ ngỡ và gặp khơng
ít khó khăn khi vào lớp một chính vì vậy một trong những nội dung quan trọng
để hỗ trợ học sinh, tạo cho trẻ một ấn tượng đẹp, hình ảnh đẹp, thân thiện về
trường tiểu học đó là cho trẻ làm quen với trường, lớp môi trường học tập ở
trường tiểu học với việc cho trẻ được trải nghiệm thực tế khi đi tham quan
trường tiểu học.



15
Trước khi tiến hành hoạt động trải nghiệm tôi đã cung cấp kiến thức về
trường tiểu học cho trẻ bằng cách trị chuyện, cho trẻ xem hình ảnh, Video các
khu vực của trường tiểu học, các hoạt động và các đồ dùng của các anh chị lớp
một để từ đó giới thiệu cho trẻ sự khác biệt của lớp học mầm non và lớp 1
trường tiểu học....qua đó tơi cung cấp cho trẻ những hiểu biết ban đầu về những
hoạt động, đồ dùng mà trẻ sẽ được tiếp cận khi đến mơi trường mới.
Tơi cịn cung cấp kiến thức về trường tiểu học cho trẻ qua các môn học
như: “Làm quen âm nhạc, Làm quen văn học...” qua các câu chuyện, bài thơ, bài
hát “Bé vào lớp 1”, “Chào lớp 1”, “Lớp chúng mình”, “Em yêu trường em”,
cháu vẫn nhớ trường Mâm non”…Qua đó giúp trẻ hiểu và gần gũi hơn với
trường Tiểu học, biết thêm nhiều điều mới lạ, hấp dẫn và nảy sinh lòng mong
muốn trở thành học sinh lớp 1. Qua cách làm như vậy trẻ lớp tôi rất hào hứng,
luôn cố gắng để được vào lớp 1. Trong đó trẻ 5 tuối lại cần phải chú trọng cho
trẻ để hướng tới sự hòa nhập, thân thiện tạo được thiện cảm cho trẻ trước khi
vào lớp 1.
Khi đến với một mơi trường mới lạ thì việc cho trẻ làm quen với Trường
Tiểu Học là việc làm rất quan trọng không thể thiếu. Đây là một trong những
hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ của nhà trường tạo cho trẻ khơng khí vui tươi,
phấn khởi và hào hứng khi tham gia, giúp trẻ chuẩn bị tâm thế sẵn sàng lên lớp
một, nên khi đã cung cấp các kiến thức này cho trẻ tôi tổ chức cho trẻ được tham
gia hoạt động trải nghiệm tham quan trường tiểu học. Khi cho trẻ thăm quan
Trường tiểu học trẻ được thăm các lớp học, gặp gỡ các anh chị học sinh, giáo
viên trường tiểu học và được thăm các khu vực trong trường như: Khu vực lớp
học, khu sân chơi, khu nhà hiệu bộ, phòng sách, phòng thư viện....và giúp cho
trẻ có thêm hiểu biết về các hoạt động tại đây như chào cờ, hoạt động học
tập,vui chơi, trang phục, dồ dùng học tập....giúp cho trẻ thấy được điểm giống
nhau, khác nhau về các hoạt động học tập, vui chơi của trường mầm non và
trường tiểu học để từ đó sẽ sua đi cảm giác lạ lẫm khi, nhút nhát, e dè khi bước
chân vào lớp một, thay vào đó là một tinh thần vui tươi, sẵn sàng và mong muốn

được lên lớp 1. Từ đó, giáo dục trẻ tinh thần tập thể, tính tổ chức, kỷ luật, biết
chấp hành các nội quy, quy định trong trường học và có tinh thần sẵn sàng làm
quen với mái trường tiểu học, mong muốn được đi học ở trường tiểu học.

Hình ảnh trẻ tham quan lớp 1 trường tiểu học Quang Trung


16
Qua hoạt động cho trẻ làm quen với trường tiểu học và tham quan trường
tiểu học trẻ khơng cịn cảm thấy bỡ ngỡ, sợ sệt, xa lạ…mà thay vào đó là niềm
vui phấn khởi với mong muốn được đi học lớp 1, tôi cảm nhận thấy rất rõ những
gương mặt vui tươi, thích thú, hào hứng được đến trường tiểu học của trẻ. Trẻ đã
cảm nhận được sự gần gủi thân thiện khi đến trường tiểu học. Đây chính là biện
pháp tôi đã thành công và đem lại kết quả cao trong việc tạo tâm thế và tinh thần
sẵn sàng cho trẻ vào lớp 1.
2.3.6. Giải pháp 6: Phối kết hợp cùng phụ huynh trong việc tạo tâm thế
cho trẻ 5 tuổi vào lớp 1.
Có thể khẳng định một điều rằng! Chuẩn bị bước vào lớp 1 là dấu mốc rất
quan trọng đối với trẻ 5 tuổi, bởi trường tiểu học là một thế giới rất lạ lẫm đối
với trẻ. Ở trường tiểu học trẻ buộc phải trở nên độc lập hơn so với ở trường mẫu
giáo hay ở nhà, nên có thể khiến nhiều trẻ có tâm lý sợ đi học, ngay cả với
những trẻ mà cha mẹ cho rằng mạnh dạn, tự tin trong giao tiếp. Chính vì vậy
chuẩn bị tâm thế tốt cho trẻ trước khi vào lớp một là một việc làm không thể
thiếu giúp trẻ mạnh dạn, tự tin, lĩnh hội kiến thức tốt hơn và là hành trang cho
trẻ lên lớp 1 được vững vàng.
Để chuẩn bị cho bé vào lớp 1 một cách tự tin và vững vàng nhất? Để có
được tâm thế tốt cân bằng về mọi mặt tôi đã trao đổi với phụ huynh về đặc điểm
tâm sinh lý của trẻ để từ dó dạy trẻ biết được cách làm chủ bản thân, chủ động
khi tham gia các hoạt động vui chơi, học tập.
Và quan trọng hơn, cần có một mơi trường giúp bé chuyển tiếp giữa gia

đình, trường mầm non và trường tiểu học. Đó là một mơi trường mà bé vẫn được
chơi đùa, được tận hưởng tuổi thơ nhưng cũng được làm quen dần với những kỹ
năng học tập, kỹ năng sống thiết yếu để trẻ tự tin giao tiếp, hịa nhập với những
mơi trường mới lạ…
Để thực hiện việc phối hợp này tôi trao đổi với phụ huynh về tình hình học
tập của trẻ trên lớp để phụ huynh biết được khả năng nhận thức, học tập và kiến
thức trọng tâm cho trẻ như 29 chữ cái và 10 số đàu để phụ huynh cùng phối hợp
hướng dẫn trẻ tại nhà với giáo viên trong quá trình giáo dục con để ôn luyện
kiến thức cô truyền đạt trên lớp, giúp trẻ khắc sâu hơn, dần dần đưa trẻ vào nề
nếp học tập như: Hình thành nề nếp thói quen cho trẻ ngồi vào bàn học, tạo cho
trẻ tính kiên trì, chịu khó, tính hào hứng thích học và biết vươn lên cùng bạn bè,
học như một học sinh phổ thông thật sự …
Năm hoc 2021 - 2022 do tình hình dịch bệnh Covid - 19 kéo dài, học sinh
phải nghỉ học nhiều, để cho trẻ ở nhà nhưng vẫn được học tập, cung cấp các kiến
thức cho độ tuổi tôi đã phối hợp với phụ huynh thông qua nhóm Zalo để gửi các
nội dung bài học cho trẻ như các video, các bài thơ, bài hát, bài phát triển vận
động và các kỹ năng để trẻ học tại nhà, tôi hướng dẫn phụ huynh cách dạy trẻ vầ
đề nghị phụ huynh gửi lại bài tập mà cô yêu cầu để từ đó điều chỉnh cách dạy
cho phù hợp. Với việc làm này phụ huynh đã tham gia rất nhiệt tình và có thêm
kinh nghiệm dạy trẻ tại nhà để từ đó trẻ khơng được đến trường nhưng vẫn được
cung cấp đầy đủ các kiến thức.


17

Hình ảnh phụ huynh hướng dẫn con học tại nhà
Bên cạch đó tơi cịn chú trọng phối hợp với phụ huynh quan tâm đến tình
hình sức khỏe, phối hợp rèn tính lễ giáo, tính ứng xử, tính thích nghi… với
những quan hệ xã hội ở trường tiểu học. Xây dựng cho trẻ một góc học tập gọn
gàng, đẹp mắt, phù hợp với điều kiện sẵn của gia đình nhằm giúp trẻ thích thú

đối với việc ngồi vào bàn học. Ngồi ra phụ huynh có thể giúp trẻ chọn lựa sách,
đọc sách cho trẻ nghe và trẻ có thể “Đọc vẹt” sách. Việc đọc vẹt có một ý nghĩa
quan trọng và có thể giúp cho đứa trẻ thêm sáng tạo, yêu thích cho việc học đọc
sau này và kích thích khả năng ghi nhớ của trẻ.
Tuyên truyền với phụ huynh hình thành cho trẻ tính tự lập bằng cách
khuyến khích trẻ thực hiện trọn vẹn một vài công việc nhà đơn giản, tự tạo một
thời gian biểu học tập - vui chơi và nghiêm túc thực hiện thời gian biểu ấy.
Ngoài việc hướng dẫn trẻ về thời gian biểu ở lớp, tơi cịn hướng dẫn cho
phụ huynh ở nhà lập thời gian biểu phù hợp và hàng ngày cho trẻ được làm quen
về lịch học của con. Trẻ dần dần cảm nhận được thời gian biểu là rất quan trọng
trong việc tạo tâm thế cho trẻ hướng vào việc học tập đúng giờ giấc.
Qua việc phối hợp với phụ huynh tôi cảm nhận được trách nhiệm của nhiều
phụ huynh rất cao. Phụ huynh rất tin tưởng hứng thú cùng với cô giáo đã có
những biện pháp và kế hoạch để giáo dục phù hợp ở gia đình và nhà trường
chuẩn bị tâm thế cho con sẵn sàng bước vào lớp 1.
Tôi thiết nghĩ rằng! Nếu phụ huynh và giáo viên làm được những nhiệm vụ
nêu trên thì chắc chắn các con khi bước vào lớp 1 sẽ khơng gặp khó khăn trong
mọi hoạt động, trẻ có tính tự lập khá tốt, có trách nhiệm cao với việc học như
một học sinh phổ thông.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm với hoạt động giáo dục với bản
thân, đồng nghiệp và nhà trường.
Qua q trình một năm tìm tịi, nghiên cứu, học hỏi, tìm ra các gải pháp
chuẩn bị tâm thế tốt cho trẻ vào lớp 1, từ những giải pháp trên tơi đã thành cơng
trong q trình tổ chức thực hiện, đó là trẻ đã thể hiện được sự hứng thú, mạnh


18
dạn, tự tin, tích cực trong tất cả các hoạt động, đặc biệt là tính tự lập các nề nếp
thói quen cho trẻ ngồi vào bàn học, tạo cho trẻ tính kiên trì, chịu khó, tính hào
hứng thích học và biết vươn lên cùng bạn bè, học như một học sinh phổ thơng

thật sự…Rồi các thói quen sống gọn gàng ngăn nắp, vệ sinh... được thể hiện rõ
rệt, trẻ đã biết chia sẻ, hợp tác với bạn bè xung quanh, cất đồ dùng đồ chơi đúng
nơi qui định và tích cực tham gia hoạt động nhóm…Đặc biệt đã trau dồi khắc
sâu sắc kiến thức cơ bản về toán và chữ cái là nền tảng của tri thức mà trẻ đã
nhận được từ Mầm non trước khi lên lớp 1.
Điều đó cho thấy, sau một năm tôi áp dụng các giải pháp trên kết quả đạt
được như sau:
Bảng khảo sát sau khi áp dụng các giải pháp
Đạt
Chưa đạt
Tổng
TT
Nội dung khảo sát
số
Số Tỷ lệ Số Tỷ lệ
trẻ
trẻ
%
trẻ
%
Tâm thế của trẻ thích đi học, mong
1
28
28 100
0
0
muốn trở thành học sinh lớp 1
Trẻ phát triển tốt về Thể lực, ngơn
2
28

27 96.4
1
3.6
ngữ, nhận thức, tình cảm, thẩm mỹ…
Một số kỹ năng sống cần thiết đối với
3
28
28 100
0
0
trẻ 5 tuổi chuẩn bị vào lớp 1.
Có một số nề nếp, thói quen cần thiết
4
28
28 100
0
0
trong sinh hoạt, học tập, lao động…
Nắm vững kiến thức cơ bản trước khi
5
28
28 100
0
0
vào lớp 1
Nhìn vào bảng đánh giá trên cho thấy kết quả khi tôi thực hiện biện pháp
này, trẻ rất tích cực, hứng thú tham gia các hoạt động. Tính chủ động, tự tin, tự
lập và khả năng định hướng, tính kiên trì trong trong các hoạt động của trẻ ngày
càng cao. Trẻ chủ động và hình thành được các thói quen trong sinh hoạt hàng
ngày như vệ sinh cá nhân, tự cất nhấc đồ dùng học tập, tự giác hơn trong học

tập, mặt khác các kỹ năng sống của trẻ đã được nâng lên rõ rệt, trẻ giao tiếp tự
tin hơn khi gặp bạn bè cơ giáo, thích tham gia các hoạt động tập thể và trẻ có thể
thích nghi với mơi trường sống khác nhau. Đặc biệt tôi đã trang bị cho trẻ những
kiến thức cơ bản, tạo cho trẻ một tâm thế thực sự vững vàng, tự tin trước khi trẻ
chuẩn bị đi học lớp 1…Điều này đã tác động rất lớn đến với trẻ mỗi khi được
giao nhiệm vụ, khi kiểm tra trẻ đều hoàn thành một cách gọn gàng, ngăn nắp chu
đáo. Đây chính là những điều tôi quan tâm, đã thực sự trở thành hiện thực, đó là
kết quả trên trẻ đạt khá cao so với đầu năm trước khi tôi chưa đưa ra sáng kiến
này.


19
3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận:
Qua thời gian nghiên cứu đề tài, tôi nhận thấy rất rõ việc chuẩn bị tâm thế
sẵn sàng cho trẻ vào lớp một có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong thời kỳ
chuyển giao cả về tâm lý, trí tuệ, nhận thức lẫn tinh thần, tôi cho rằng đây là một
điếm nhấn, đánh dấu sự thay đổi mạnh về tâm sinh lý lứa tuổi. Chính vì vậy mà
bậc học Mầm non nói chung, các trường Mầm non nói riêng cho đến các cơ
giáo, các bậc phụ huynh có con trong độ tuổi này đều rất cần quan tâm chăm lo
cho trẻ để làm sao vừa đảm bảo tính tồn diện về chất lượng giáo dục trẻ em 5
tuổi ở các nhà trường, lại vừa đảm bảo tính thiết thực, phù hợp với đặc điểm tâm
sinh lý của trẻ, phù hợp điều kiện của địa phương, của gia đình. Bên cạnh đó
làm chuyển biến được sự nhìn nhận đúng đắn của phụ huynh, của tất cả
mọi người góp phần vào sự thành cơng của tồn xã hội trong công việc chuẩn bị
tâm thế sẵn sàng cho trẻ vào lớp 1. Với một môi trường mới đầy tự tin như một
học sinh phổ thông thực sự. Qua quá trình vận dụng các biện pháp nêu trên tôi
đã rút ra một số kết luận như sau:
Là một giáo viên mầm non khi được phân công đứng lớp 5 tuổi cần nắm
vững kiến thức cơ bản trong chương trình giáo dục Mầm non, đặc điểm tâm sinh

lý, ý nghĩa và tầm quan trọng, tính tồn diện, tính cần thiết của trẻ 5 tuổi để xây
dựng kế hoạch, nội dung phù hợp nhằm truyền đạt kiến thức đến với trẻ một
cách thuận lợi nhất.
Tổ chức vận dụng linh hoạt, sáng tạo các biện pháp, phân tích, giải thích,
khích lệ, quan tâm chú trọng đặc điểm cá nhân của từng trẻ trước khi tổ chức các
hoạt động, luôn tôn trọng trẻ với những tình huồng phù hợp, để thu hút trẻ vào
các hoạt động một cách tự nguyện.
Tích cực nghiên cứu, sáng tạo, vận dụng các giải pháp vào tổ chức các hoạt
động giáo dục toàn diện cho trẻ đạt hiệu quả. Bên cạnh đó cần phải tìm tịi, tham
khảo, học hỏi kinh nghiệm, góp ý của Ban giám hiệu, đồng nghiệp, biết chọn lọc
tiếp thu ý kiến hay, nhằm nâng cao trình độ hiểu biết về mọi mặt, đáp ứng yêu
cầu chuẩn kiến thức tạo tâm thế tốt nhất cho trẻ vào lớp 1.
Tạo môi trường hoạt động phong phú, đa dạng về chữ viết, mơi trường tốn
học giúp trẻ làm quen dần với các con số, chữ cái, chữ viết, Tổ chức các hoạt
động vui chơi tạo sự thân thiện, tập trung chú trọng việc rèn kỹ năng sống, phát
huy tính tự lập, cho trẻ làm quen trước với môi trường tiểu học để giúp trẻ khỏi
bỡ ngỡ trước khi vào trường tiểu học.
Công tác phối kết hợp giữa gia đình, nhà trường, xã hội khơng thể thiếu,
đây là biện pháp tổng hợp các yếu tố chủ quan, tạo nền tảng vững vàng cho trẻ
bước vào lớp 1.
Làm tốt cơng tác tham mưu tích cực với BGH và phối kết hợp với các đoàn
thể trong nhà trường để cùng xây dựng kế hoạch, thống nhất các nội dung, chủ
đề, tăng cường xây dựng môi trường giáo dục về mọi mặt phù hợp là biện pháp
tốt nhất để phát huy tính chủ động, sáng tạo, ý thức cao trong việc chuẩn bị tâm
thế tốt cho trẻ 5 - 6 tuổi bước vào lớp 1.


20
3.2. Kiến nghị
Để tập trung nâng cao chất lượng giáo dục tạo tâm thế sắn sàng, yên tâm

cho trẻ 5 tuổi bước vào lớp 1 một cách vững vàng, trong quá trinh thực hiện đề
tài bản thân có một số ý kiến đề xuất như sau:
Các cấp có thẩm quyền quan tâm tạo điều kiện thuận lợi về cơ sở vật chất,
trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi trong và ngoài lớp học. Đảm bảo việc tổ chức
các hoạt động cho trẻ được vui chơi, học tập, trải nghiệm và thực hành về các kỹ
năng sống ban đầu tạo tâm thế chủ động cho trẻ vào lớp 1.
Cần tạo điều kiện hơn nữa trong việc cho giáo viên đi thăm quan, dự giờ
của đồng nghiệp thông qua các buổi sinh hoạt cụm chuyên môn nhằm học hỏi,
đúc rút kinh nghiệm trong việc chuẩn bị tâm thế tốt cho trẻ đi học lớp 1 trong
quá trình giảng dạy.
Tăng cường động viên, khen thưởng kịp thời nhằm khích lệ giáo viên tích
cực nghiên cứu, sáng tạo nhằm nâng cao hiệu quả chát lượng giáo dục.
Trên đây là sáng kiến kinh nghiệm của bản thân đã nghiên cứu, như đã nêu
trên sẽ là nền tảng phấn đấu cho những năm tiếp theo. Sáng kiến của tôi được
thực hiện và áp dụng hiệu quả tại trường. Rất mong nhận được sự góp ý, nhận
xét của lãnh đạo cấp trên, bạn bè, bạn đồng nghiệp để sáng kiến được thành
công hơn.
Xin chân thành cảm ơn !

XÁC NHẬN
CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ
...........................................................
...........................................................
...........................................................
...........................................................
...........................................................
Phạm Thị Huyền

Ngọc Lặc, ngày 15 tháng 4 năm 2022
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của

tôi viết, không sao chép của người khác.
Người viết

Lục Thị Tiến