TRƯỜNG ĐẠI HỌC NỘI VỤ HÀ NỘI
BỘ NỘI VỤ

TÊN ĐỀ TÀI:
VAI TRÒ CỦA LÃNH TỤ NGUYỄN ÁI QUỐC ĐỐI VỚI QUÁ TRÌNH
THÀNH LẬP ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM

BÀI TẬP LỚN KẾT THÚC HỌC PHẦN

Học phần: Lịch Sử Đảng Cộng Sản Việt Nam
Mã phách……………………
Hà Nội – 2021

1


MỤC LỤC
PHẦN I. LỜI MỞ ĐẦU ..................................................................................................3
1.Lí do chọn đề tài ........................................................................................................3
2. Đối tượng của đề tài .................................................................................................4
3. Mục đích và nhiệm vụ khi nghiên cứu đề tài ...........................................................4
3.1 Mục Đích.............................................................................................................4
3.2 Nhiệm Vụ.............................................................................................................4
4. Phương pháp nghiên cứu..........................................................................................5
5. Bố cục.......................................................................................................................5
PHẦN II. NỘI DUNG .....................................................................................................5
I.Hoàn cảnh lịch sử ..........................................................................................................5
1. Thế giới ....................................................................................................................5
2. Việt Nam ..................................................................................................................6
II. Nguyễn Ái Quốc tìm ra con đường cứu nước.............................................................7
1.Hồn cảnh xuất thân ..................................................................................................7

2.Qúa trình tìm đường cứu nước ..................................................................................8
III. Hội nghị thành lập Đảng và vai trò của Nguyễn Ái Quốc đối với sự thành lập Đảng
.......................................................................................................................................10
1.Sự chuẩn bị về chính trị, tư tưởng, tổ chức .............................................................10
1.1Chính trị .............................................................................................................10
1.2 Tư tưởng............................................................................................................11
1.3 Tổ chức .............................................................................................................12
2


2.Hội nghị hợp nhất sáng lập Đảng Cộng Sản Việt Nam ..........................................13
3. Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng- định hướng ban đầu mà Người đã vạch ra
cho Đảng. ...................................................................................................................15
4.Ý nghĩa lịch sử - sự ra đời Đảng Cộng sản Việt Nam và Cương lĩnh chính trị đầu
tiên của Đảng..............................................................................................................16
5.Vai trò của Nguyễn Ái Quốc đến sự thành lập Đảng Cộng Sản Việt Nam ............18
Phần III: Kết luận ..........................................................................................................20
Danh Mục Tài Liệu Tham Khảo ...................................................................................20

PHẦN I. LỜI MỞ ĐẦU
1.Lí do chọn đề tài
Nguyễn Ái Quốc, vị anh hùng dân tộc, người đã bôn ba cả đời khắp năm châu
bốn biển để tìm ra con đường cứu nước cho dân tộc Việt Nam. Giữa lúc nước
nhà đang khủng hoảng sâu sắc về đường lối cứu nước địi hỏi phải có một lực
lượng lãnh đạo và có một đường lối cách mạng đúng đắn, một lý luận soi đường.
Tất cả những điều này đã được giải quyết từ khi Đảng ra đời, đó thật sự là một
bước ngoặt trọng đại cho cách mạng Việt Nam. Qúa trình vận động thành lập
Đảng là một quá trình đấu tranh và chuẩn bị lâu dài, toàn diện của Nguyễn Ái
Quốc và những người cách mạng Việt Nam. Trong đó người có vai trị hàng
đầu, có tác động lớn nhất đến việc thành lập Đảng chính là lãnh tụ Nguyễn Ái

3


Quốc. Tuy chịu ảnh hưởng tinh thần yêu nước của cha anh nhưng bằng trí tuệ
thiên tài và sự độc lập trong suy nghĩ đã tạo cho Người có một tư tưởng và chí
hướng hồn tồn khác với phong trào yêu nước đương thời. Người đã sớm nhận
thấy những hạn chế, sai lầm của những nhà cách mạng đi trước nên đã chọn cho
mình một hướng đi riêng đó là sang phương tây, vừa để học hỏi kinh ngiệm,
nghiên cứu lý luận, xem xét tình hình vừa tham gia trực tiếp vào lao động và đấu
tranh trong hàng ngũ công nhân và nhân dân lao động các nước để tìm con
đường cứu nước. Và sự lựa chọn đó đã đưa cách mạng Việt Nam đến một chặng
đường mới, là cột mốc đánh dấu và cũng là một bước ngoặt vĩ đại trong lịch sử
cách mạng Việt Nam, đó là sự ra đời của Đảng Cộng Sản Việt Nam.
Với những vấn đề trình bày trên, bản thân đã lựa chọn đề tài: “ Vai trò của
lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đối với quá trình thành lập Đảng Cộng Sản Việt
Nam” để nói lên vai trị và cơng lao to lớn của Nguyễn Ái Quốc với sự thành
lập Đảng và đưa cách mạng tới thắng lợi.
2. Đối tượng của đề tài
Đối tượng của đề tài ở đây là nghiên cứu, tìm hiểu tình hình nước ta và thế
giới trước khi Đảng ra đời , q trình bơn ba tìm đường cứu nước của Người và
vai trò của Nguyễn Ái Quốc với việc thành lập Đảng Cộng Sản Việt Nam.
3. Mục đích và nhiệm vụ khi nghiên cứu đề tài
3.1 Mục Đích
Đề tài có mục đích nghiên cứu những nội dung cơ bản vai trò của Nguyễn Ái
Quốc với việc thành lập Đảng và nghiên cứu sâu hơn về vấn đề này. Đồng thời
đưa ra các dẫn chứng về hoàn cảnh lịch sử trong nước và thế giới trước khi

4



Đảng ra đời và q trình Người bơn ba khắp các châu lục để tìm đường cứu
nước, làm rõ vấn đề này để chứng minh công lao to lớn của Người.
3.2 Nhiệm Vụ
Để đạt được mục đích nghiên cứu trên đề tài có nhiệm vụ làm rõ các ý cơ bản
sau:
Nêu cơ bản hoàn cảnh lịch sử của Việt Nam và thế giới
Phân tích q trình bơn ba của người và những vai trị của Người với q trình
thành lập Đảng
Lấy ví dụ và dẫn chứng cụ thể để chứng minh những vai trò to lớn của Người.
4. Phương pháp nghiên cứu
Để hoàn thành bài tập lớn, bản thân đã sử dụng phương pháp nghiên cứu so
sánh, phân tích, tổng hợp, thống kê, sưu tầm,....
5. Bố cục
Gồm 3 phần: phần mở đầu, phần nội dung và phần kết luận

PHẦN II. NỘI DUNG
I.Hoàn cảnh lịch sử
1. Thế giới
Từ cuối thế kỷ XIX, chủ nghĩa tư bản chuyển từ giai đoạn tự do cạnh tranh
sang chủ nghĩa đế quốc. Các nước tư bản đế quốc thực hiện chính sách: bên
trong tăng cường bóc lột nhân dân lao động, bên ngồi gia tăng các hoạt động
xâm lược và áp bức nhân dân các dân tộc thuộc địa. Sự thống trị của chủ nghĩa
đế quốc làm đời sống nhân dân lao động trên thế giới trở nên cùng cực. Mâu
5


thuẫn giữa các dân tộc thuộc địa với chủ nghĩa thực dân ngày càng gay gắt.
Phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc diễn ra mạnh mẽ ở các nước thuộc địa.
2. Việt Nam
Năm 1858, thực dân Pháp xâm lược Việt Nam và từng bước thiết lập bộ máy

thống trị, biến nước ta từ một quốc gia phong kiến thành “một xứ thuộc địa, dân
ta là vong quốc nô, Tổ quốc ta bị giày xéo dưới gót sắt của kẻ thù hung ác”.
Chính sách thống trị của thực dân Pháp đã làm cho xã hội Việt Nam có nhiều thay
đổi.
Phần lớn giai cấp địa chủ cấu kết với thực dân Pháp ra sức bóc lột nơng dân;
một bộ phận địa chủ có lịng u nước, đã tham gia đấu tranh chống Pháp dưới
các hình thức và mức độ khác nhau. Do đó, mẫu thuẫn cơ bản trong xã hội Việt
Nam lúc này, không chỉ là mâu thuẫn giữa nhân dân, chủ yếu là nông dân với
giai cấp địa chủ và phong kiến, mà đã nảy sinh mâu thuẫn ngày càng gay gắt
giữa toàn thể nhân dân Việt Nam với thực dân Pháp xâm lược.
Sau khi thực dân Pháp xâm lược nhân dân ta đã đứng lên kháng chiến để bảo
vệ nền độc lập, rất nhiều phong trào đã nổ ra nhưng đều bị thất bại và bị thực
dân Pháp đàn áp. Ta có thể kể ra một số phong trào tiêu biểu của nhân dân ta
thời kỳ này như:
Phong trào Cần Vương kháng Pháp theo ngọn cờ Cần Vương đã liên tiếp diễn
ra kéo dài từ thế kỷ XIX đến đầu thế kỷ XX.
Phong trào Đông du (1906-1908): do nhà yêu nước Phan Bội Châu lãnh đạo.
Phong trào mở đầu cho cuộc vận động giải phóng dân tộc theo khuynh hướng
dân chủ tư sản.

6


Phong trào Đông kinh nghĩa thục (1907): Phong trào này diễn ra khá sơi nổi,
dưới nhiều hình thức như: tun truyền cải cách văn hóa, xã hội, đả phá tư tưởng
về lề thói phong kiến, bài trừ mê tín hủ tục, cổ vũ lòng yêu nước.
Phong trào Duy Tân(1906-1908): do các sĩ phu yêu nước như cụ Phan Chu
Trinh, Huỳnh Thúc Kháng,... khởi xướng. Phong trào nhằm vận động cải cách
văn hóa, xã hội, đả kích bọn vua quan thối nát,...
Phong trào Việt Nam quang phục hội(1912) do cụ Phan Bội Châu vận động

thành lập dưới sự tác động của cuộc cách mạng Tân Hợi Trung Quốc năm 1911.
Những tổ chức trên đây là những tổ chức khác nhau song đều khơng có đường
lối chính trị rõ ràng, hoạt động rời rạc cho nên khơng có khả năng tập hợp quần
chúng. Tất cả những phong trào trên đều thể hiện lòng căm thù giặc sâu sắc và
lòng yêu nước của nhân dân ta nhưng cuối cùng đều thất bại. Sự thất bại biểu lộ
tính chất non yếu của cách mạng Việt Nam thời kỳ này. Sự nghiệp giải phóng
dân tộc càng lâm vào cuộc khủng hoảng sâu sắc về đường lối cứu nước. Vấn đề
đặt ra lúc này là cần phải tìm một con đường cứu nước khác với con đường
phong kiến và con đường dân chủ tư sản. Đó là một đòi hỏi tất yếu của cách
mạng Việt Nam đầu thế kỷ XX.
II. Nguyễn Ái Quốc tìm ra con đường cứu nước
1.Hồn cảnh xuất thân
Hồ Chí Minh (tên lúc nhỏ là Nguyễn Sinh Cung, tên khi đi học là Nguyễn
Tất Thành, trong nhiều năm hoạt động cách mạng trước đây lấy tên là Nguyễn
Ái Quốc), sinh ngày 19/5/1890 ở làng Kim Liên, xã Nam Liên (nay là xã Kim
Liên), huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An. Nguyễn Ái Quốc sinh ra trong một gia
đình nhà nho yêu nước, lớn lên ở một địa phương có truyền thống anh dũng
chống giặc ngoại xâm. Sống trong hồn cảnh đất nước chìm dưới ách đô hộ của
7


thực dân Pháp, thời niên thiếu và thanh niên của mình, Người đã chứng kiến nỗi
khổ cực của đồng bào và những phong trào đấu tranh chống thực dân, Người
sớm có chí đuổi thực dân, giành độc lập cho đất nước, đem lại tự do, hạnh phúc
cho đồng bào.
2.Qúa trình tìm đường cứu nước
Nung nấu quyết tâm đi tìm đường cứu nước, chàng thanh niên Nguyễn Tất
Thành đã đi bộ từ Phan Thiết, vượt qua những khó khăn khắc nghiệt của thời
tiết, nhiều khi lả đi vì đói, vì mệt, vì khát để tới Sài Gịn, tìm cơ hội thực hiện ý
định cháy bỏng đó. Đến Sài Gịn, Nguyễn Tất Thành nhanh chóng tìm được một

trường kỹ thuật do Pháp quản lý, ở đó thủy thủ Việt Nam được dạy về hàng hải,
về giao thông vận chuyển hàng,…Trong những ngày đó, anh thường xun đến
bến cảng Sài Gịn. Hình ảnh những chiếc tàu neo bến làm lịng anh khơng n.
Ngày 5/6/1911, trên con tàu Amiral La Touche De Tréville từ cảng Sài Gòn,
và đã xin làm phụ bếp, Nguyễn Tất Thành đã rời Tổ quốc để đi sang phương
tây, nơi mà Người cho là có tư tưởng dân chủ, tự do và khoa học kỹ thuật phát
triển để xem họ làm như thế nào, học tập rồi trở về nước giúp đồng bào mình cởi
bỏ xiềng xích nơ lệ. Và đó cũng là bước khởi đầu cho cuộc hành trình 30 năm
tìm con đường giải phóng dân tộc, giải phóng đất nước.
Ngày 6-7-1911, Nguyễn Tất Thành đến cảng Mácxây, thấy nhiều phụ nữ
nghèo khổ. Nguyễn Tất Thành nói với người bạn “Tại sao người Pháp khơng
“khai hóa” đồng bào của họ trước khi đi “khai hóa” chúng ta”?
Giữa tháng 12-1912, Nguyễn Ái Quốc tới nước Mỹ, Người dành một phần
thời gian để lao động kiếm sống, còn phần lớn thời gian dành cho học tập,
nghiên cứu Cách mạng tư sản Mỹ năm 1776. Khi thăm pho tượng Thần Tự do,

8


Nguyễn Ái Quốc không để ý đến ánh hào quang quanh đầu tượng mà xúc động
trước cảnh những nô lệ da đen dưới chân tượng.
Cuối năm 1913, Nguyễn Tất Thành từ Mỹ sang Anh và cuối năm 1917 trở lại
Pháp.
Năm 1917, khi biết thắng lợi của Cách mạng Tháng Mười Nga, Nguyễn Ái
Quốc ngưỡng mộ cuộc cách mạng đó, kính phục Lênin. Người đã tham gia
nhiều cuộc vận động ủng hộ nhân dân Nga bảo vệ thành quả cách mạng. cuộc
cách mạng tháng Mười Nga thành công đã trực tiếp tác động đến quá trình tìm
đường cứu nước của Nguyễn Ái Quốc, Người tin tưởng và hướng theo con
đường của cách mạng tháng Mười Nga vĩ đại.
Đầu năm 1919, Người tham gia Đảng xã hội Pháp. Ngày 18/6/1919, các nước

đế quốc thắng trận trong chiến tranh thế giới thứ nhất họp nhau ở Vecxai, với
tên là Nguyễn Ái Quốc, Người đã thay mặt những người yêu nước Việt Nam gửi
đến hội nghị bản yêu sách gồm 8 điểm đòi quyền lợi cho nhân dân Việt Nam,
tuy không được chấp thuận nhưng đó là địn tấn cơng trực diện đầu tiên vào chủ
nghĩa đế quốc.
Tháng 7-1920, Nguyễn Ái Quốc đọc bản Sơ thảo lần thứ nhất những Luận
cương về vấn đề dân tộc và thuộc địa của Lênin. Luận cương đã giải đáp trúng
những vấn đề mà Nguyễn Ái Quốc đang trăn trở tìm hiểu, giúp Người thấy rõ
con đường thắng lợi của cách mạng giải phóng dân tộc, nhận rõ lập trường của
Lênin và Quốc tế thứ ba khác hẳn với những lời tuyên bố suông của Quốc tế II.
Tháng 12-1920 tại đại hội Đảng xã hội Pháp tại Tours. Người đứng về phía
đại đa số của đại hội bỏ phiếu tán thành việc thành lập Đảng Cộng Sản Pháp và
việc gia nhập Quốc tế cộng sản. Từ đó Nguyễn Ái Quốc trở thành chiến sĩ cộng

9


sản đầu tiên của Việt Nam. Sự kiện này đánh dấu bước ngoặt quyết định trong
sự nghiệp hoạt động cách mạng của Người.
Tháng 10-1923, Nguyễn Ái Quốc dự Đại hội lần thứ nhất Quốc tế Nông dân.
Đại hội bầu Người vào Ban Chấp hành Quốc tế Nông dân và Ban Chấp hành cử
Người làm uỷ viên Đoàn chủ tịch. Năm 1924, Người dự các Đại hội của Thanh
niên, Phụ nữ quốc tế Công hội đỏ và Đại hội lần thứ V của Quốc tế Cộng sản.
Người tiếp tục phê bình thiếu sót của nhiều đảng Cộng sản ở Tây Âu về vấn đề
thuộc địa và thẳng thắn nêu thiếu sót đó của cả Quốc tế Cộng sản.
Ngày 11-11-1924, Nguyễn Ái Quốc đến Quảng Châu (Trung Quốc) làm
nhiệm vụ đặc phái viên của Quốc tế Cộng sản và trực tiếp chuẩn bị thành lập
Đảng Cộng sản Việt Nam.
III. Hội nghị thành lập Đảng và vai trò của Nguyễn Ái Quốc đối với sự
thành lập Đảng

1.Sự chuẩn bị về chính trị, tư tưởng, tổ chức
1.1Chính trị
Người phác thảo những vấn đề cơ bản của đường lối cứu nước đúng đắn cho
cách mạng Việt Nam, thể hiện tập trung trong những bài giảng của Người cho
những cán bộ cốt cán của Hội Việt Nam cách mạng thanh niên tại Quảng Châu
(Trung Quốc). Năm 1927, được in thành sách lấy tên là “Đường Cách mệnh”.
Những vấn đề then chốt trong tác phẩm có tác dụng lớn khơng chỉ đối với Việt
Nam, mà cịn đối với cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc của nhân dân các nước
thuộc địa Phương Đơng.
Những vấn đề đó là: cách mạng là sự nghiệp của quần chúng, chủ yếu là cơng
nơng, vì vậy phải tổ chức quần chúng lại; cách mạng muốn thành cơng phải có
10


một Đảng Cộng sản lãnh đạo; phải có đường lối và phương pháp cách mạng
đúng; cách mạng giải phóng dân tộc phải liên hệ chặt chẽ với cách mạng vô sản
thế giới…Người chỉ rõ: “Cách mệnh Nga dạy cho chúng ta rằng muốn cách
mệnh thành cơng thì phải lấy dân chúng (cơng nơng) làm gốc, phải có đảng
vững bền; phải bền gan, phải hy sinh; phải thống nhất.
Người nêu lên những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam như tính chất
giải phóng dân tộc của cách mạng, những động lực chủ yếu của nó - cơng nhân
và nơng dân là “gốc cách mệnh”, “học trị, nhà bn, điền chủ nhỏ” là bầu bạn
cách mệnh của công nông. Những luận điểm đó là nền tảng hình thành liên minh
cơng nông và mặt trận dân tộc thống nhất trong cách mạng dân tộc giải phóng
do Đảng Cộng sản lãnh đạo. Người còn nêu quan điểm cực kỳ quan trọng: Đảng
Cộng sản là nhân tố quyết định thắng lợi của cách mạng.
Tác phẩm Đường cách mệnh có giá trị rất lớn trên phương diện lý luận và
thực tiễn. Nó đóng vai trò chủ đạo trong việc truyền bá tư tưởng cách mạng của
Người vào Việt Nam, chỉ rõ con đường và biện pháp để nhân dân ta đấu tranh
giành độc lập, tự do; đặt cơ sở khoa học cho việc hình thành đường lối chiến

lược của cách mạng nước ta. Nó là ngọn cờ dẫn dắt cách mạng Việt Nam trong
thời kỳ vận động thành lập Đảng, chấm dứt sự khủng hoảng về đường lối của
cách mạng Việt Nam, vạch ra phương hướng cho cách mạng nước ta đi vào quỹ
đạo của cách mạng vơ sản thế giới, góp phần chuẩn bị về chính trị, tư tưởng cho
việc thành lập Đảng; là thành công nổi bật của Người trong chuẩn bị về chính
trị và tư tưởng.
1.2 Tư tưởng
Người truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin vào Việt Nam nhằm làm chuyển biến
nhận thức của quần chúng, đặc biệt là giai cấp công nhân, làm cho hệ tư tưởng
11


Mác - Lênin từng bước chiếm ưu thế trong đời sống xã hội, làm chuyển biến
mạnh mẽ phong trào yêu nước xích dần đến lập trường của giai cấp cơng nhân.
Nội dung truyền bá là những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin
được cụ thể hóa cho phù hợp với trình độ của các giai tầng trong xã hội. Người
truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin vào Việt Nam không phải bằng các tác phẩm
kinh điển, những cuốn sách lý luận đồ sộ mà bằng các tác phẩm ngắn gọn, dể
hiểu, phù hợp với trình độ quần chúng. Những bài viết, bài giảng với lời văn
giản dị, nội dung thiết thực đã nhanh chóng được truyền thụ đến quần chúng.
Người đã vạch trần bản chất xấu xa, tội ác của thực dân Pháp đối với nhân dân
thuộc địa, nhân dân Việt Nam; nêu lên mối quan hệ giữa cách mạng vơ sản và
cách mạng giải phóng dân tộc.
Người đã sử dụng những phương pháp thích hợp truyền bá chủ nghĩa Mác Lênin vào Việt Nam: từ chỗ thức tỉnh đến định hướng hành động, rồi đào tạo đội
ngũ những người tuyên truyền thông qua một tổ chức vừa tầm thích hợp. Những
phương pháp tuyên truyền từ thấp lên cao, phù hợp với điều kiện một nước
thuộc địa nửa phong kiến.
1.3 Tổ chức
Sau khi từ Liên Xô về Quảng Châu, Người lựa chọn một số thanh niên tích
cực trong tổ chức Tâm tâm xã lập ra nhóm Cộng sản đồn (02/1925). Trên cơ

sở nhóm Cộng sản đồn Người sáng lập nên Hội Việt Nam cách mạng Thanh
niên (6/1925) tại Quảng Châu - Trung Quốc, sau đó Người liên kết với những
cộng sản ở thuộc địa đang hoạt động cách mạng ở Pháp lập ra Hội Liên hiệp các
dân tộc bị áp bức Á Đông (7/1925).
Người đã dày công chuẩn bị về mặt tổ chức đó là huấn luyện, đào tạo cán bộ,
từ các lớp huấn luyện do Người tiến hành ở Quảng Châu (Trung Quốc) tiến tới
12


thành lập Hội Việt Nam cách mạng thanh niên (6-1925) để vừa chuẩn bị cán bộ,
vừa truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin. Đây là một tổ chức tiền thân có tính chất
q độ, vừa tầm, thích hợp với thực tiễn cách mạng Việt Nam bấy giờ. Nó giúp
cho những người Việt Nam yêu nước xuất thân từ các thành phần, tầng lớp dễ
tiếp thu tư tưởng cách mạng của Người, phản ánh tư duy sáng tạo và là thành
công của Người trong chuẩn bị về mặt tổ chức cho Đảng ra đời.
Các tổ chức là nơi để truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin về nước và cũng là sự
chuẩn bị quan trọng về tổ chức để tiến tới thành lập chính đảng của giai cấp vơ
sản ở Việt Nam. Nhờ đó, thúc đẩy mạnh mẽ sự chuyển biến của phong trào công
nhân, phong trào yêu nước Việt Nam những năm 1928 - 1929 theo khuynh
hướng cách mạng vô sản. Đồng thời, thơng qua “vơ sản hố” lớp lớp thanh niên
yêu nước được rèn luyện trong thực tiễn, giác ngộ lập trường giai cấp công nhân
sâu sắc, hiểu rõ nguyện vọng, lợi ích của giai cấp cơng nhân và nhân dân lao
động, thúc đẩy phong trào công nhân và phong trào yêu nước phát triển mạnh
mẽ, tiến tới sự ra đời của các tổ chức cộng sản đầu tiên ở Việt Nam, tạo điều
kiện chín muồi và hợp qui luật cho sự ra đời của Đảng.
2.Hội nghị hợp nhất sáng lập Đảng Cộng Sản Việt Nam
Nửa cuối năm 1929, đầu năm 1930, ở Việt Nam xuất hiện 3 tổ chức cộng sản
là Đông Dương Cộng sản Đảng (thành lập tháng 6/1929), An Nam Cộng sản
Đảng (thành lập tháng 10/1929) và Đơng Dương Cộng sản Liên đồn (thành lập
tháng 1/1930). Sự ra đời của 3 tổ chức cộng sản đã chứng minh sự thắng thế của

xu hướng cộng sản trong phong trào cách mạng Việt Nam.
Ba tổ chức cộng sản ra đời tiếp tục thúc đẩy phong trào công nhân và phong
trào yêu nước phát triển mạnh mẽ. Các chi bộ của các tổ chức cộng sản đã trực
tiếp lãnh đạo các cuộc đấu tranh của quần chúng ở nhiều xí nghiệp, đồn điền. Từ
tháng 4/1929 đến tháng 4/1930 có 43 cuộc bãi công của công nhân. Phong trào
13


đã có sự phối hợp hành động thống nhất giữa các cuộc đấu tranh, giữa các địa
phương trong cả nước.
Tuy nhiên, 3 tổ chức cộng sản lại hoạt động riêng rẽ, tranh giành ảnh hưởng
lẫn nhau, khơng có lợi cho cách mạng. Sự chia rẽ, mất đoàn kết đã làm phân tán
sức mạnh chung của phong trào, điều này nếu để lâu sẽ khơng có lợi cho cách
mạng. u cầu của cách mạng Việt Nam lúc này phải thành lập ngay một Đảng
Cộng sản duy nhất ở Việt Nam để tiếp tục đưa cách mạng tiến lên.
Nắm được tình hình của cách mạng Đơng Dương, với vai trị là một tổ chức
lãnh đạo phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, Quốc tế Cộng sản đã chỉ thị
cho những người cộng sản ở Đông Dương về việc phải thành lập ngay một Đảng
Cộng sản. Thư gửi những người cộng sản Đông Dương ngày 27/10/1929, Quốc
tế Cộng sản nêu rõ: “Nhiệm vụ quan trọng nhất của tất cả những người cộng sản
Đông Dương là thành lập một Đảng cách mạng có tính chất giai cấp của giai cấp
vơ sản, nghĩa là Đảng Cộng sản có tính chất quần chúng ở Đơng Dương. Đảng
đó chỉ có một và là tổ chức cộng sản duy nhất ở Đông Dương”.
Việc hợp nhất là vấn đề phức tạp, bởi lẽ các tổ chức cộng sản trước đây đã
nhiều lần họp bàn để hợp nhất nhưng đều không thành công. Các vấn đề như
hợp nhất như thế nào? tổ chức nào còn, tổ chức nào mất? tên Đảng là gì? Đường
lối ra sao? đều là những vấn đề rất nhạy cảm mà bản thân các tổ chức cộng sản
không thể giải quyết được. Hội nghị hợp nhất cần phải có người đủ cả tâm, tầm,
trí chủ trì để đưa hội nghị đi đến thành cơng.
Trước yêu cầu của lịch sử mới , Nguyễn Ái Quốc đảm nhận trách nhiệm

thống nhất các tổ chức cộng sản để lập ra một Đảng cộng sản duy nhất ở Việt
Nam.

14


Cuối năm 1929, Nguyễn Ái Quốc đang hoạt động tại Xiêm. Sau khi nhận được
tin tức về sự chia rẽ của cách mạng Việt Nam, Nguyễn Ái Quốc đã chủ động lên
đường đi Trung Quốc, viết thư gửi các tổ chức cộng sản để bàn về vấn đề hợp
nhất.
Từ ngày 3 đến 7-2-1930, hội nghị thống nhất Đảng đã họp tại Cửu Long, gần
Hương Cảng-Trung Quốc, dưới sự chủ trì của Hồ Chí Minh . Tham dự hội nghị
có Trịnh Đình Cửu và Nguyễn Đức Cảnh là đại diện của Đông Dương cộng sản
Đảng, Châu Văn Liêm và Nguyễn Thiệu là đại diện của An Nam cộng sản
Đảng. Các đại biểu đã nhất trí hợp nhất Đơng Dương cộng sản Đảng và An Nam
cộng sản Đảng để lập ra một Đảng duy nhất, đó là Đảng Cộng Sản Việt Nam.
3. Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng- định hướng ban đầu mà Người
đã vạch ra cho Đảng.
Sau khi hợp nhất thành Đảng Cộng Sản Việt Nam , hội nghị đã thơng qua
chính cương vắn tắt , sách lược vắn tắt , chương trình tóm tắt , điều lệ tóm tắt
của Đảng và điều lệ của các hội quần chúng do Hồ Chí Minh soạn thảo.
Nội dung cơ bản trong Cương lĩnh đã xác định rõ về đường lối, nhiệm vụ, lực
lượng và mối quan hệ của cách mạng Việt Nam trong bối cảnh sau khi thành lập
Đảng. Cụ thể, về đường lối chiến lược là làm tư sản dân quyền cách mạng và thổ
địa cách mạng để đi tới xã hội cộng sản. Cương lĩnh xác định ba nhiệm vụ trước
mắt của cách mạng Việt Nam, bao gồm cả hai nội dung dân tộc và dân chủ,
chống đế quốc và chống phong kiến, song nổi lên hàng đầu là nhiệm vụ chống
đế quốc, giành độc lập dân tộc. Cụ thể: Về chính trị, đánh đổ đế quốc chủ nghĩa
Pháp và bọn phong kiến làm cho nước Việt Nam được hồn tồn độc lập, dựng
ra Chính phủ cơng-nơng-binh và tổ chức qn đội cơng nơng. Về kinh tế, tịch

thu tồn bộ sản nghiệp lớn của bọn đế quốc giao cho Chính phủ mới; tịch thu
ruộng đất của bọn đế quốc làm của công và chia cho dân cày nghèo, mở mang
15


công nghiệp và nông nghiệp, miễn thuế cho dân cày nghèo, thi hành luật ngày
làm tám giờ. Về văn hóa, dân chính được tự do tổ chức, nam nữ bình quyền, phổ
thơng giáo dục theo hướng cơng nơng hóa.
Cương lĩnh xác định lực lượng cách mạng là tập hợp đại bộ phận giai cấp
công nhân, nông dân và phải dựa vào hạng dân cày nghèo; lãnh đạo nông dân
làm cách mạng ruộng đất; lơi kéo tiểu tư sản, trí thức, trung nông… đi vào phe
vô sản giai cấp; đối với phú nông, trung tiểu địa chủ và tư bản Việt Nam mà
chưa rõ mặt phản cách mạng thì phải lợi dụng, ít nhất cũng làm cho họ đứng
trung lập, bộ phận nào đã ra mặt phản cách mạng thì phải đánh đổ.
Giai cấp lãnh đạo cách mạng là giai cấp công nhân, thông qua Đảng Cộng
sản. Đảng là đội tiên phong của giai cấp vô sản, phải thu phục cho được đại bộ
phận của giai cấp mình, phải làm cho giai cấp mình lãnh đạo được dân chúng.
Về mối quan hệ quốc tế, Luận cương xác định cách mạng Việt Nam là một bộ
phận của cách mạng thế giới; phải liên kết với những dân tộc bị áp bức và quần
chúng vô sản trên thế giới, nhất là với quần chúng vơ sản Pháp.
Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng là một cương lĩnh đúng đắn và sáng
tạo theo con đường cách mạng Hồ Chí Minh, phù hợp với xu thế phát triển của
thời đại mới, đáp ứng yêu cầu khách quan của lịch sử, nhuần nhuyễn quan điểm
giai cấp và thấm nhuần tinh thần dân tộc. Tiến hành cách mạng tư sản dân quyền
và cách mạng ruộng đất để giành chính quyền về tay nhân dân đi tới xã hội cộng
sản, độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội là tư tưởng cốt lõi của Cương
lĩnh này.

16



4.Ý nghĩa lịch sử - sự ra đời Đảng Cộng sản Việt Nam và Cương lĩnh chính
trị đầu tiên của Đảng
Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời là kết quả tất yếu của cuộc đấu tranh dân tộc
và đấu tranh giai cấp, là sự khẳng định vai trò lãnh đạo của giai cấp công nhân
Việt Nam và hệ tư tưởng Mác-Lênin đối với cách mạng Việt Nam. Sự kiện
Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời là sự kiện lịch sử cực kỳ trọng đại, một bước
ngoặt vô cùng quan trọng trong lịch sử cách mạng Việt Nam, đánh dấu một mốc
son chói lọi trên con đường phát triển của dân tộc ta.
Sự ra đời của Đảng là sản phẩm của sự kết hợp Chủ nghĩa Mác-Lênin với
phong trào công nhân và phong trào yêu nước của nhân dân Việt Nam. Chủ tịch
Hồ Chí Minh là hiện thân trọn vẹn nhất cho sự kết hợp đó, là tiêu biểu sáng ngời
cho sự kết hợp giai cấp và dân tộc, dân tộc và quốc tế, độc lập dân tộc với chủ
nghĩa xã hội.
Sự kiện thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam và việc ngay từ khi ra đời, Đảng
đã có Cương lĩnh chính trị xác định đúng đắn con đường cách mạng là giải
phóng dân tộc theo phương hướng cách mạng vơ sản, chính là cơ sở để Đảng
Cộng sản Việt Nam vừa ra đời đã nắm được ngọn cờ lãnh đạo phong trào cách
mạng Việt Nam; giải quyết được tình trạng khủng hoảng về đường lối cách
mạng, về giai cấp lãnh đạo cách mạng diễn ra đầu thế kỷ XX, mở ra con đường
và phương hướng phát triển mới cho đất nước Việt Nam. Chính đường lối này là
cơ sở đảm bảo cho sự tập hợp lực lượng và sự đoàn kết, thống nhất của toàn dân
tộc cùng chung tư tưởng và hành động để tiến hành cuộc cách mạng vĩ đại giành
những thắng lợi to lớn sau này.
Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời và việc Đảng chủ trương cách mạng Việt
Nam là một bộ phận của phong trào cách mạng thế giới, đã tranh thủ được sự
ủng hộ to lớn của cách mạng thế giới, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh
17



của thời đại làm nên những thắng lợi vẻ vang. Đồng thời cách mạng Việt Nam
cũng góp phần tích cực vào sự nghiệp đấu tranh chung của nhân dân thế giới vì
hịa bình, độc lập dân tộc và tiến bộ xã hội.
5.Vai trò của Nguyễn Ái Quốc đến sự thành lập Đảng Cộng Sản Việt Nam
Sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam là sản phẩm của sự kết hợp chủ
nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh với phong trào công nhân và phong
trào yêu nước của Nhân dân Việt Nam. Ngay từ khi ra đời, Đảng đã có Cương
lĩnh chính trị xác định đúng đắn con đường cách mạng là giải phóng dân tộc
theo phương hướng cách mạng vơ sản, chính là cơ sở để Đảng Cộng sản Việt
Nam vừa ra đời đã nắm được ngọn cờ lãnh đạo phong trào cách mạng Việt Nam,
mở ra con đường và phương hướng phát triển mới cho đất nước Việt Nam suốt
90 năm qua. Công lao to lớn của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc trong quá trình chuẩn
bị thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam, đó là:
Một là, Người đã tìm ra con đường cứu nước đúng đắn cho dân tộc Việt
Nam - Con đường Cách mạng Vô sản. Những chuyến đi, những cuộc khảo
nghiệm, dấu chân Người từng in trên 3 đại dương, 4 châu lục và khoảng 30 quốc
gia trong 10 năm (1911 - 1920). Quá trình thâm nhập thực tiễn rộng lớn đó đã
giúp người thanh niên yêu nước nhận thức rõ hơn, khái quát hơn những vấn đề
mang tính chất bước ngoặt quan trọng, đó là nhận ra diện mạo, bản chất của chủ
nghĩa đế quốc, chủ nghĩa thực dân: ở đâu bọn đế quốc, thực dân cũng tàn bạo,
độc ác; ở đâu những người lao động cũng bị bóc lột, áp bức nặng nề và “dù màu
da có khác nhau, trên đời này chỉ có hai giống người: giống người bóc lột và
giống người bị bóc lột”.
Hai là, Người đã tích cực truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin, chuẩn bị về tư
tưởng, chính trị, tổ chức cho sự ra đời của Đảng. Khi xác định con đường cách
mạng Việt Nam là con đường cách mạng vô sản theo cách mạng Tháng Mười
18


Nga, theo Quốc tế Cộng sản thì Nguyễn Ái Quốc bằng hoạt động thực tiễn tích

cực của mình ở nước ngoài đã tiến hành truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin về
Việt Nam, quá trình truyền bá đi từ thức tỉnh đến giác ngộ, từ lựa chọn con
đường đến hành động cách mạng theo con đường cách mạng vô sản.
Ba là, Người đã triệu tập và chủ trì Hội nghị thành lập Đảng. Cuối năm 1929,
phong trào cách mạng phát triển mạnh mẽ dẫn tới sự ra đời của ba tổ chức cộng
sản: Đông Dương Cộng sản Đảng, An Nam Cộng sản Đảng, Đơng Dương Cộng
sản Liên đồn. Sự ra đời của các tổ chức cộng sản đã khẳng định bước phát triển
quan trọng của phong trào cách mạng Việt Nam. Tuy nhiên, sự ra đời ba tổ
chức cộng sản ở ba miền đều tuyên bố ủng hộ Quốc tế Cộng sản, kêu gọi Quốc
tế Cộng sản thừa nhận tổ chức của mình và đều nhận là đảng cách mạng chân
chính, do đó khơng tránh khỏi phân tán về lực lượng và thiếu thống nhất về tổ
chức.Trước nhu cầu cấp bách của phong trào cách mạng trong nước, với tư cách
là phái viên của Quốc tế Cộng sản, Nguyễn Ái Quốc đến Hương Cảng (Trung
Quốc) triệu tập Hội nghị hợp nhất các tổ chức cộng sản .
Bốn là, Người đã soạn thảo và thơng qua Cương lĩnh chính trị đầu tiên của
Đảng. Cương lĩnh đã xác định đường lối chiến lược của cách mạng Việt Nam
với nhiều nội dung rất quan trọng: mục tiêu của cách mạng, nhiệm vụ cách
mạng, lực lượng cách mạng, phương pháp tiến hành cách mạng, quan hệ quốc
tế, vai trò lãnh đạo của Đảng. Những nội dung ấy dẫu rằng “vắn tắt” nhưng đã
phản ánh những vấn đề cơ bản trước mắt và lâu dài cho cách mạng Việt Nam,
đưa cách mạng Việt Nam sang một bước ngoặt lịch sử vĩ đại. Cương lĩnh chính
trị đầu tiên là một cương lĩnh cách mạng giải phóng dân tộc đúng đắn và sáng
tạo, nhuần nhuyễn về quan điểm giai cấp, thấm đượm tính dân tộc và tính nhân
văn sâu sắc. Và là kim chỉ nam cho mọi hành động của Đảng ta trong mọi thời
kì cách mạng.
19


Phần III: Kết luận
Hội nghị hợp nhất các tổ chức cộng sản Việt Nam mang tầm vóc của lịch sử.

Kết quả là sự ra đời của Đảng cộng sản Việt Nam là một bước ngoặt trọng đại
trong lịch sử cách mạng Việt Nam. Nó chấm dứt thời kỳ cách mạng nước ta ở
trong tình trạng bế tắc, khủng hoảng sâu sắc về đường lối cứu nước. Chứng tỏ
giai cấp vô sản đã trưởng thành đủ sức lãnh đạo cách mạng. Đảng ra đời là một
tất yếu lịch sử, là kết quả của quá trình đấu tranh dân tộc và đấu tranh trong thời
đại mới và còn là kết quả của q trình chuản bị một cách cơng phu chu đáo,
tích cực của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc trên cả ba mặt chính trị, tư tưởng và tổ
chức.
Sự ra đời của Đảng Cộng Sản Việt Nam gắn liền với tên tuổi của lãnh tụ
Nguyễn Ái Quốc, người đã có sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện Đảng.

Danh Mục Tài Liệu Tham Khảo
1. Giáo trình lịch sử Đảng cộng sản Việt Nam – NXB Giáo dục.
2. Hồ Chí Minh tồn tập – NXB chính trị quốc gia.
3. Tài liệu học tập chính trị - NXB chính trị quốc gia.
4. Hướng dẫn ơn tập môn lịch sử Đảng – NXB Giáo dục.
5. Đồng chí Hồ Chí Minh – tác giả Evgeny Kobelev – NXB Công an nhân
dân.

20