MỞ ĐẦU
Thuật ngữ phi chính phủ (NGO) được Liên hiệp Quốc sử dụng chính thức
vào năm 1945 và được hiểu là mơ hình hoạt động các tổ chức xã hội mang tính
tự nguyện, phi lợi nhuận do các nhóm cơng dân thành lập và có vai trị độc lập
với các chính phủ. Hoạt động rộng khắp trên các lĩnh vực kinh tế, khoa học,
công nghệ, giáo dục, y tế, văn hóa, xã hội, mơi trường, nhân đạo, từ thiện…
ngày nay các NGO ngày càng thể hiện được vai trị, tính linh hoạt và sự đa dạng
hóa về tổ chức và hoạt động, trở thành phương thức quan trọng để các nhóm xã
hội có thể bày tỏ quan điểm, ý kiến, hành động chung, tạo sự hiểu biết, hiệp
thương và đồng thuận, hướng tới sự ổn định và phát triển xã hội. Ở Việt Nam
hiện nay các NGO được chia làm 2 loại hình: các tổ chức phi chính phủ quốc tế
(INGO) và các tổ chức phi chính phủ Việt Nam (VNGO). Trong bối cảnh phát
triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, các tổ chức phi chính
phủ ngày càng tăng nhanh về số lượng, phong phú về loại hình tổ chức, đa dạng
về phương thức hoạt động theo các tơn chỉ, mục đích, điều lệ hoạt động của
mình. Vai trị của các tổ chức ngày càng trở nên quan trọng đặc biệt là sự năng
động trong quá trình tham gia giải quyết các vấn đề xã hội mà nhà nước “khơng
với tới”, góp phần làm giảm các tác động tiêu cực của kinh tế thị trường đối với
cộng đồng và xã hội. Để hiểu hơn về vai trị của tổ chức phi chính phủ em xin
chọn đề tài “Vai trị của tổ chức phi chính phủ trong đời sống xã hội”.
NỘI DUNG
1. Khái quát về tổ chức phi chính phủ
1.1 Khái nhiệm tổ chức phi chính phủ
Theo Liên Hiệp quốc: “Tổ chức phi chính phủ” là thuật ngữ dùng để chỉ
một tổ chức, hiệp hội, ủy văn hóa xã hội, ủy hội từ thiện, tập đồn phi lợi nhuận
hoặc các pháp nhân khác mà theo pháp luật không thuộc khu vực Nhà nước và
không hoạt động vì lợi nhuận. Nghĩa là khoản lợi nhuận nếu có, không thể phân


chia theo kiểu chia lợi nhuận. Tổ chức này không bao gồm các nghiệp đồn,
đảng phái chính trị, hợp tác xã phân chia lợi nhuận, hay nhà thờ hoặc chùa.

Tổng thể các Tổ chức phi chính phủ hình thành khu vực phi chính phủ,
tồn tại cùng với khu vực Nhà nước, khu vực tư nhân và khu vực tập thể. Hoạt
động đa dạng trong các lĩnh vực dịch vụ, văn hóa, khoa học kỹ thuật, nhân
đạo… Gọi chung là các hoạt động phục vụ lợi ích cơng cộng phát triển lành
mạnh cơng bằng, bình đẳng, tiến bộ xã hội.
Quan niệm về Tổ chức phi chính phủ ở nước ta được hiểu như sau:
Tổ chức phi chính phủ là tổ chức tự nguyện của nhân dân, có tư cách
pháp nhân: Tập hợp những cá nhân có cùng đặc trưng, cùng ngành nghề, giới,
sở thích, nhu cầu v.v… Hoạt động một cách thường xun để thực hiện mục
tiêu chung là khơng vì mục tiêu lợi nhuận. Hoạt động trong khuôn khổ của pháp
luật.
Theo quan niệm trên thì “đồn thể nhân dân” bao gồm hầu hết các tập
hợp tổ chức nhân dân như: Câu lạc bộ, Hội, Hiệp hội, Liên hiệp hội. Tổ chức
phi chính phủ mang tính quốc gia (National Non Governmental Organization.
Gọi là NNGO tổ chức các thành viên đều mang một quốc tịch).
Tổ chức phi chính phủ mang tính quốc tế. Tổ chức quốc tế xuất hiện trên
thế giới vào năm 1970, có phạm vi hoạt động rộng khắp thế giới. Các Tổ chức
phi chính phủ mang tính quốc tế phải tuân theo luật pháp của nước nhận sự hợp
tác. Nhóm các Tổ chức phi chính phủ mang tính chất Liên hiệp hội được thành
lập trong phạm vi quốc gia, quốc tế, hay khu vực giúp những người trong nhóm
cùng hồn cảnh, nguyện vọng, sở thích trong các hoạt động giao lưu văn hóa, xã
hội. Đặc biệt trong q trình hội nhập.
Có thể thấy Tổ chức phi chính phủ (NGO) là một tổ chức không phải là
một bộ phận của chính phủ cũng khơng phải là một doanh nghiệp vì lợi nhuận
thông thường. Ngày này, sự tồn tại của các tổ chức phi chính phủ đang được


chứng minh là một điều cần thiết trong sự phát triển xã hội của một nhà nước,
quốc gia hoặc cộng đồng trong các xã hội trên toàn thế giới hiện đại.
Tổ chức phi chính phủ đề cập đến các tổ chức tư nhân, phi lợi nhuận hoạt

động ngoài sự kiểm sốt của chính phủ. Hay nói cách khác là một tổ chức độc
lập, khơng thuộc về bất cứ chính phủ nào. Các tổ chức phi chính phủ (NGOs)
chủ yếu dựa vào tình nguyện viên, trong khi những tổ chức khác hỗ trợ đội ngũ
nhân viên được trả lương.
/>1.2. Bản chất của tổ chức phi chính phủ
Bản chất của tổ chức phi chính phủ là hoạt động vì lợi ích chung của
cộng đồng như y tế, văn hóa, giáo dục…, khơng hoạt động nhằm mục đích thu
lợi nhuận, xác định mục tiêu thương mại.
Định hướng của tổ chức phi chính phủ có nhiệm vụ thúc đẩy mọi người
vì lợi ích chung mang tính nhân đạo, khuyến khích mọi người thực hiện các
hoạt động từ thiện, tuyên truyền và phổ biến giáo dục.
Tổ chức phi chính phủ thành lập giúp phát triển các lĩnh vực cơng nghệ,
khoa học kỹ thuật, mang tính mạng lưới toàn cầu.
/>1.3. Đặc điểm của tổ chức phi chính phủ
Ngồi nắm rõ khái niệm về tổ chức phi chính phủ là gì, Luật Hồng Phi
xin cung cấp thêm thơng tin về đặc điểm tổ chức phi chính phủ như sau:
Đặc điểm nổi bật nhất của tổ chức phi chính là hệ thống kết nối mang tính
xuyên quốc gia.


Tổ chức phi chính phủ hoạt động vì lợi ích chung của xã hội như y tế,
môi trường, giáo dục, văn hóa…
Tổ chức phi chính phủ hầu như khơng xác định mục tiêu thương mại,
hoạt động phi lợi nhuận.
Cơ cấu hoạt động về nhân sự của tổ chức phi chính phủ chun nghiệp,
có tình nguyện viện hoạt động tự nguyện.
Các tổ chức phi chính phủ hoạt động nhiều dự án khác nhau, một số dự
án như: xóa đói giảm nghèo, giúp đỡ người khuyết tật, chất độc da cam, bảo vệ
động vật hoang dã…
/>1.4. Phân loại các tổ chức phi chính phủ nước ngồi

Dựa trên các cách tiếp cận khác nhau, có nhiều cách phân loại khác nhau
về các loại hình các tổ chức phi chính phủ nước ngồi, cụ thể:
theo phạm vi hoạt động. Các tổ chức phi chính phủ mang tính chất Chính
phủ (GONGO): Là các tổ chức do Chính phủ thành lập.
Các tổ chức phi chính phủ mang tính chất Quốc gia (NNGO): là tổ chức
mà các thành viên đều có chung một quốc tịch. Hội chữ thập đỏ là một ví dụ
điển hình của NNGO.
Các tổ chức phi chính phủ mang tính chất Quốc tế (INGO): là tổ chức
được sáng lập bởi các thành viên mang nhiều quốc tịch khác nhau. Có phạm vi
hoạt động rộng khắp trên thế giới. Các tổ chức phi chính phủ mang tính chất
quốc tế phải tuân theo luật pháp của nước nhận sự hợp tác. Một số các tổ chức
INGO kể đến như: Redd Barna, Save the Children organizations, OXFAM,
CARE, Rockefeller Foundations...


Thứ hai, theo tính chất hoạt động. Các tổ chức phi chính phủ mang tính
chất trợ giúp nhóm yếu thế: Đúng như tên gọi, các NGO này thực hiện các hoạt
động tổ chức các hoạt động, vận động, quyên góp nhằm mục đích trợ giúp
nhóm yếu thế. Thơng thường các tổ chức này sẽ hoạt động trong phạm vi quốc
gia, tuy nhiên nếu lực lượng lớn mạnh, họ có thể mở rộng phạm vi hoạt động
của mình ra quốc tế.
Các tổ chức mang tính chất tơn giáo: Mục đích của các tổ chức phi chính
phủ mang tính chất tơn giáo là thực hiện tâm nguyện của giáo hội, truyền bá các
tư tưởng tơn giáo và phát triển tín đồ.
Các tổ chức phi chính phủ mang tính chất hiệp hội nghề nghiệp: Thực
hiện các hoạt động trợ giúp những người trong nhóm cùng hồn cảnh trên các
hoạt động đời sống xã hội đặc biệt là hội nhập. Loại NGO này có thể được
thành lập trong phạm vi quốc gia, khu vực hoặc quốc tế.
Thứ ba, theo cơ sở pháp lý. Nghị định 12/2012/NĐ-CP, các tổ chức phi chính
phủ được chia thành hai loại đó là: Các tổ chức hoạt động vì mục đích nhân đạo,

phi lợi nhuận và các tổ chức hoạt động hỗ trợ phát triển.
1.5 Hoạt động của các tổ chức phi chính phủ nước ngồi ở Việt Nam
Hiện nay, có hơn 900 tổ chức phi chính phủ nước ngồi có quan hệ với
Việt Nam, trong đó khoảng 600 tổ chức có hoạt động thường xuyên. Cụ thể:
Các tổ chức đến từ khu vực Bắc Mỹ chiếm 40%
Các tổ chức đến từ châu Âu chiếm 42%
Các tổ chức từ châu Á - Thái Bình Dương và các khu vực khác chiếm
18%
NGOs hoạt động tại Việt Nam có tơn chỉ, mục đích, quy mơ giải ngân,
phạm vi, phương thức và lĩnh vực hoạt động rất đa dạng. Dưới đây là sự đóng
góp cụ thể của các tổ chức phi chính phủ tại Việt Nam:


Về chính trị đối ngoại
Có thể nói, NGOs đã và đang trở thành một trong những kênh hợp tác có
ý nghĩa quan trọng giữa Việt Nam với thế giới bên ngồi. Nhờ có NGOs, Đảng
và Nhà nước ta có cơ hội tạo dư luận quốc tế ủng hộ ta trong việc triển khai
đường lối đối ngoại, góp phần vào cơng cuộc đấu tranh bảo vệ chủ quyền và
toàn vẹn lãnh thổ và giữ gìn mơi trường khu vực, quốc tế hịa bình.
Về hội nhập kinh tế quốc tế
Một số tổ chức phi chính phủ nước ngồi cịn hỗ trợ Việt Nam rất nhiều
trong hội nhập kinh tế quốc tế cũng như bảo vệ quyền lợi chính đáng của ta đối
với các vấn đề thương mại với Liên minh châu Âu và châu Mỹ.
Về các vấn đề xã hội - phát triển
Viện trợ của các tổ chức phi chính phủ nước ngồi tại Việt Nam đã góp
phần quan trọng trong việc giảm bớt các khó khăn ở nhiều khu vực, đặc biệt là
các vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào thiểu số.
Các chương trình, dự án thực hiện bởi NGOs tập trung vào các lĩnh vực
ưu tiên của Chính phủ Việt Nam như: phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, y
tế, giáo dục, giải quyết các vấn đề xã hội, hỗ trợ cải cách kinh tế, bảo vệ môi

trường, phát triển bền vững, khắc phục hậu quả chiến tranh, hỗ trợ cải cách kinh
tế, giải quyết các vấn đề xã hội, chăm sóc trẻ em, phụ nữ, phịng chống ma túy,
buôn bán phụ nữ, trẻ em, viện trợ khẩn cấp...
2. Vai trị của tổ chức phi chính phủ trong đời sống xã hội
Các tổ chức phi chính phủ có ba vai trị chính trong việc thúc đẩy xã hội
hiện đại:
Thứ nhất, các tổ chức phi chính phủ có thể tạo điều kiện thuận lợi cho
thông tin liên lạc từ người dân đến chính phủ và từ chính phủ đến người dân.
Truyền thông hướng lên bao gồm việc thông báo cho chính phủ về những gì


người dân địa phương đang nghĩ, đang làm và những gì họ cảm nhận trong khi
truyền thơng hướng xuống bao gồm việc thông báo cho người dân địa phương
về những gì chính phủ đang lập kế hoạch và đang tiến hành thực hiện.
Thứ hai, các tổ chức phi chính phủ tạo cơ hội cho sự tự tổ chức của xã
hội. Các tổ chức phi chính phủ tạo điều kiện cho các công dân làm việc cùng
nhau một cách tự nguyện để thúc đẩy các giá trị xã hội và mục tiêu công dân,
những điều quan trọng đối với họ. Họ thúc đẩy sáng kiến địa phương và giải
quyết vấn đề. Thông qua hoạt động của họ trong nhiều lĩnh vực - mơi trường, y
tế, xóa đói giảm nghèo, văn hóa & nghệ thuật, giáo dục... NGOs phản ánh sự đa
dạng của chính xã hội. Họ cũng giúp đỡ xã hội bằng cách trao quyền cho người
dân và thúc đẩy sự thay đổi ở “gốc rễ” bằng cách phổ biến giáo dục cho người
dân nói chung và làm cho họ nhận thức được các quyền của mình. Đáp ứng nhu
cầu lợi ích chính đáng và phát huy tính năng động, tích cực xã hội của các thành
viên. Tổ chức phi chính phủ là tổ chức tự nguyện của nhân dân, tập hợp những
người có cùng chung mét đặc trưng nào đó về ngành, giới, sở thích vị trí xã
hội... cùng đóng góp cơng sức kiến thức, tiền của... để đáp ứng nhu cầu lợi ích
chính đáng của những người tham gia tổ chức cũng như bản thân tổ chức phi
chính phủ đó trong q trình xây dựng và phát triển xã hội.
Muốn phát triển xã hội cần phải tìm mọi biện pháp, cách thức để có thể

huy động mọi nguồn lực trong nhân dân. Đây là nhu cầu tất yếu khách quan,
phổ biến của bất cứ quốc gia nào kể cả những quốc gia giàu có. Trong hồn
cảnh nền kinh tế chưa phát triển nhà nước chưa đủ điều kiện về mọi mặt nhất là
về tài chính để thực hiện phát triển xã hội theo quan điểm trên, thì vai trị của
các tổ chức phi chính phủ là vơ cùng to lớn góp phần quan trọng vào việc thực
hiện những tiêu chí phát triển xã hội: bình đẳng, tiến bộ, và ổn định xã hội.
Nhờ các nguồn lực này, nhiều người được hưởng lợi từ các chương trình
xố đói giảm nghè, các chính sách ưu đãi những người có cơng với cách mạng,
các chương trình an sinh xã hội. .. nhất là việc đứng ra tổ chức huy động nguồn


lực trong dân để thực hiện cứu trợ đột xuất do thiên tai gây ra trong những năm
gần đây.
Thứ ba, trong một số trường hợp, các tổ chức phi chính phủ trở thành
người phát ngôn cho người nghèo và cố gắng thay mặt họ tác động đến các
chính sách và chương trình của chính phủ. Điều này có thể được thực hiện
thông qua nhiều phương tiện khác nhau, từ vận động và các dự án thí điểm đến
tham gia vào các diễn đàn cơng cộng và xây dựng chính sách và kế hoạch của
chính phủ. Do đó, các tổ chức phi chính phủ đóng vai trị từ những người ủng
hộ người nghèo đến những người thực hiện các chương trình của chính phủ; từ
những người kích động và phê bình đến các đối tác và cố vấn; từ các nhà tài trợ
của các dự án thí điểm đến các hịa giải viên.
/>Thứ tư, mở ra quan hệ và tham gia hội nhập khu vực và thế giới.
Các tổ chức phi chính phủ do đặc điểm, tính chất và mục tiêu hoạt động,
đã tạo ra sù hợp tác đa phương và song phương đã giúp các nước có điều kiện
mở rộng giao lưu, hợp tác quốc tế trên nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội.
Hàng năm Liên Hiệp Quốc cùng với các tổ chức phi chính phủ đã tổ chức
thành công nhiều hội thảo, hội nghị trong nước và quốc tế. Những hoạt động
này giúp cho các cán bộ khoa học có điều kiện để trưng bày sản phẩm của mình
và chia sẻ kinh nghiệm với các đồng nghiệp.

Thứ năm, tăng cường vai trò quản lý nhà nước.
Các tổ chức phi chính phủ là mét trong những phương thức để Nhà nước
tập hợp sức mạnh, huy động cả cộng đồng góp phần thực hiện mục tiêu phát
triển kinh tế xã hội. Vai trò được thể hiện trên các phương diện:


Phản ánh trung thành những nhu cầu, nguyện vọng tâm tư của hội viên
với nhà nước để nhà nước có những chủ trương đường lối đúng phù hợp với
thực tiễn đời sống.
Tổ chức phi chính phủ căn cứ từ đường lối chính sách nhà nước, hướng
dẫn hội viên thực hiện tốt nhiệm vụ của mình, theo mục tiêu mà nhà nước đề ra.
Tổ chức hoạt động trong khuôn khổ luật pháp nhà nước, là nơi tiếp nhận
đồng thời phổ biến luật pháp phản ánh với nhà nước trong quá trình thực hiện
pháp luật thuộc lĩnh vực phi chính phủ hoạt động.
Thứ sáu, giáo dục, rèn luyện ý thức và năng lực thực hành dân chủ cho
công dân đặc biệt là đối với các thành viên.
Tổ chức phi chính phủ có vai trị lớn lao trong việc phát huy tính tích cực
xã hội của quần chúng. Tính tích cực xã hội là những biểu hiện của sự hoạt
động có ích về mặt xã hội con người trong tất cả các lĩnh vực sinh hoạt của xã
hội như: Kinh tế, chính trị, xã hội và tinh thần. Tương ứng với từng lĩnh vực đó
có vai trị to lớn trong việc phát triển tính tích cực xã hội của từng cơng dân. Tổ
chức phi chính phủ là mơi trường xã hội rèn luyện ý thức dân chủ, năng lực thực
hành dân chủ cho các cơng dân.
Các tổ chức phi chính phủ ngày càng đóng vai trị quan trọng trong đời
sống kinh tế tơn giáo, mơi trường... trên thế giới.
Thứ bảy, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế thị trường.
Những hoạt động của các tổ chức phi chính phủ, đặc biệt là các hoạt động
của tổ chức thương mại, tổ chức liên minh HTX và các hội, hiệp nghề nghiệp đã
gián tiếp thúc đẩy sự thành công lớn mạnh của nền kinh tế thị trường.
Thứ tám, góp phần ổn định xã hội trên cơ sở pháp luật

Trong mỗi xã hội, mọi thành viên đều có những khác biệt và nguồn gốc
dân tộc, văn hố tín ngưỡng, giới tính nhu cầu cuộc sống sự khác biệt đó nếu


không được đáp ứng thoả đáng sẽ gây ra những bất ổn trong xã hội. Hoạtđộng
của các tổ chức phi chính phủ đảm bảo sự đáp ứng những nhu cầu đó.
Phải khẳng định rằng hoạt động của các tổ chức phi chính phủ ngày càng
có ảnh hưởng tích cực. Các tổ chức phi chính phủ ngày càng ý thức vai trị của
mình trước các vấn đề xã hội, tham gia ngày càng tích cực vào quản lý xã hội.
/>Vai trị của các tổ chức phi chính phủ nước ngồi đối với sự phát triển ở
Việt Nam, thể hiện rõ trên những khía cạnh sau:
Các tổ chức phi chính phủ nước ngồi đóng vai trị hỗ trợ tài chính, hỗ trợ
kỹ thuật và hỗ trợ phương pháp. Khoảng 76,1% tổ chức phi chính phủ nước
ngồi hoạt động ở nước ta đóng vai trị hỗ trợ tài chính; hơn 58,2% có vai trò hỗ
trợ kỹ thuật và gần 52,2 % hỗ trợ phương pháp. Song song với hỗ trợ tài chính
thì các hỗ trợ về kỹ thuật và hỗ trợ phương pháp sẽ đảm bảo các dự án của các
tổ chức phi chính phủ nước ngồi được triển khai bảo đảm chất lượng. Ngồi ra,
nhiều tổ chức phi chính phủ nước ngồi giữ vai trò là người triển khai hoặc
đồng triển khai dự án với các đối tác địa phương. Phương pháp triển khai dự án,
kinh nghiệm quản lý và kiến thức, kỹ thuật trong quá trình triển khai dự án là
những đóng góp quan trọng của các tổ chức phi chính phủ nước ngoài đối với
sự phát triển ở Việt Nam.
Hỗ trợ giải quyết các vấn đề ở cộng đồng. Các tổ chức phi chính phủ
nước ngồi là một trong những kênh hỗ trợ người nghèo về vốn, kinh nghiệm,
kiến thức xóa đói, giảm nghèo – nhóm đối tượng khá đơng ở nước ta mà các
chương trình, dự án hỗ trợ của Nhà nước, do nguồn lực còn hạn chế, chưa bao
quát hết được. Ở nhiều địa phương, các tổ chức phi chính phủ nước ngồi cịn
thể hiện vai trị cứu trợ nhân đạo trong những tình huống thiên tai, bão lũ, cung
cấp tín dụng, hoặc đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế – xã hội ở nông



thôn… Đây là những hoạt động quan trọng nhất cũng như được đầu tư nhiều
nhất của hầu hết các các tổ chức phi chính phủ nước ngồi hoạt động ở Việt
Nam.
Ngồi việc đóng góp trực tiếp làm thay đổi cuộc sống của người dân ở
các vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn, các tổ chức phi chính phủ nước ngồi
cịn có vai trị chia sẻ kinh nghiệm, phương pháp làm cũng như cách thức xây
dựng các chương trình, dự án quốc gia, chính sách và khung pháp lý cho những
vấn đề liên quan. Nhiều chương trình phát triển kinh tế, xã hội do Chính phủ
ban hành có tham khảo kinh nghiệm, tư vấn của các tổ chức phi chính phủ nước
ngồi, đặc biệt là các chương trình, dự án về an sinh xã hội, xóa đói, giảm
nghèo, phát triển vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, ví dụ như
Chương trình phát triển kinh tế – xã hội các xã đặc biệt khó khăn (Chương trình
135), chính sách trợ cấp xã hội, phòng chống HIV, chiến lược phịng chống
thiên tai và biến đổi khí hậu quốc gia,…
Ngồi ra, các tổ chức phi chính phủ nước ngồi cịn góp phần thúc đẩy
ngoại giao nhân dân, đóng vai trị cầu nối thông tin giữa Việt Nam và các nước
trên thế giới, là kênh thu hút vốn đầu tư và mở rộng quan hệ đối ngoại, từ đó
nâng cao hình ảnh của Việt Nam với thế giới, giới thiệu về môi trường đầu tư
cởi mở, thân thiện, minh bạch của Việt Nam.
Ngày càng có nhiều có tổ chức phi chính phủ nước ngoài đăng ký hoạt
động tại Việt Nam. Số lượng các tổ chức phi chính phủ nước ngồi có quan hệ
với Việt Nam tăng liên tục, từ 400 tổ chức năm 1996 lên hơn 1.100 tổ chức năm
2017. Trong những năm gần đây, do khủng hoảng tài chính – kinh tế thế giới và
thực tế Việt Nam đã trở thành nước có thu nhập trung bình, một số tổ chức phi
chính phủ nước ngồi chuyển hướng ưu tiên, giảm hoạt động tại Việt Nam. Tuy
nhiên, hằng năm vẫn có hàng chục tổ chức đăng ký mới tại Việt Nam.


Cùng với sự gia tăng về số lượng tổ chức, giá trị viện trợ của các tổ chức

phi chính phủ nước ngoài cho Việt Nam tăng đáng kể qua các năm. Theo thống
kê của Cơ quan thường trực Ủy ban, giá trị viện trợ phi chính phủ nước ngồi
giải ngân cho Việt Nam tăng từ 79 triệu USD năm 1996 lên 304,7 triệu USD
năm 2011 (năm có giá trị giải ngân cao nhất) và 279,5 triệu USD năm 2017.
Tổng giá trị viện trợ của các tổ chức phi chính phủ nước ngoài giải ngân cho
Việt Nam trong giai đoạn 1996 – 2017 đạt hơn 4,1 tỷ USD. Hoạt động viện trợ
của các tổ chức phi chính phủ nước ngồi được triển khai tại 63 tỉnh, thành phố,
trong nhiều lĩnh vực khác nhau, trong đó tập trung vào các lĩnh vực mà Việt
Nam cịn gặp nhiều khó khăn và có nhu cầu, như y tế, giáo dục, giải quyết các
vấn đề xã hội…
Theo báo cáo của Ủy ban, tính đến tháng 7-2018, Việt Nam có quan hệ
với hơn 1.000 tổ chức phi chính phủ nước ngồi, trong đó, khoảng 500 tổ chức
phi chính phủ nước ngồi hoạt động thường xun tại Việt Nam, hằng năm hỗ
trợ khoảng 3.000 chương trình, dự án và cấp các khoản viện trợ. Hoạt động của
các tổ chức phi chính phủ nước ngồi được triển khai trong nhiều lĩnh vực mà
Việt Nam có nhu cầu hợp tác, như y tế, giáo dục, phát triển kinh tế, giải quyết
các vấn đề xã hội, bảo vệ tài nguyên và mơi trường…, góp phần nâng cao năng
lực cho đội ngũ cán bộ và người dân vùng hưởng lợi dự án, hỗ trợ các mơ hình
chuyển giao kỹ thuật tiên tiến, thúc đẩy hiểu biết và quan hệ giữa nhân dân Việt
Nam với bạn bè quốc tế.
Việt Nam đã hoàn thành trước thời hạn Mục tiêu Thiên niên kỷ của Liên
hợp quốc về xóa đói, giảm nghèo, trong đó, có phần đóng góp rất lớn của các tổ
chức phi chính phủ nước ngồi.
/>3. Phát huy vai trị của tổ chức phi chính phủ


Mặc dù công tác quản lý nhà nước đối với các tổ chức phi chính phủ có
nhiều tiến bộ, từ việc tham mưu, đề xuất các chủ trương, chính sách, từng bước
hình thành, hồn thiện khung pháp lý, nâng cao hiệu quả quản lý và vận động
viện trợ phi chính phủ. Tuy nhiên, nhận thức về công tác này chưa đồng đều,

một số nơi còn sự thiên lệch khi quá coi trọng khía cạnh kinh tế hoặc quá lo
lắng về vấn đề an ninh. Các văn bản pháp quy liên quan cịn thiếu quy định về
quản lý tài chính của các tổ chức phi chính phủ, thiếu chế tài xử lý vi phạm.
Cơng tác quản lý cịn nặng tính hành chính.
Trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng và cần có nhiều nguồn lực cho
phát triển, cần khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động của các tổ
chức phi chính phủ, góp phần phát triển đất nước, thúc đẩy quan hệ ngoại giao
hữu nghị hợp tác giữa nhân dân ta và nhân dân các nước. Theo tinh thần đó, cần
tập trung thực hiện các giải pháp sau:
Một là, các bộ, ngành, địa phương cần xác định công tác về tổ chức phi
chính phủ là nhiệm vụ đối ngoại quan trọng, không chỉ của riêng Ủy ban mà của
tất cả các cấp chính quyền. Trong mọi chương trình, kế hoạch, dự án hợp tác với
các tổ chức phi chính phủ, các bộ, ngành, địa phương phải ln chú trọng xem
xét xử lý hài hịa trên cả 3 khía cạnh về kinh tế, an ninh, đối ngoại. Xây dựng cơ
chế liên ngành đủ mạnh để phối hợp quản lý, phát huy vai trò, trách nhiệm của
từng ủy viên Ủy ban và cơ quan giúp việc, tạo sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ,
thống nhất, kịp thời trong công việc thường xuyên và các vấn đề đột xuất, phức
tạp, nhạy cảm.
Hai là, tiếp tục điều chỉnh, bổ sung quy chế làm việc của Ủy ban và các
bộ phận giúp việc. Chủ động nghiên cứu, đánh giá, dự báo tình hình về hoạt
động của các tổ chức phi chính phủ trên thế giới nói chung và Việt Nam nói
riêng để tham mưu tích cực, có hiệu quả hơn nữa trong chỉ đạo, trong đó, cần
chú ý các hoạt động lợi dụng để chống phá, gây mất ổn định.


Ba là, tiếp tục đổi mới công tác quản lý, kiểm tra, giám sát theo quy định
các hoạt động của tổ chức phi chính phủ với tinh thần, một mặt, cắt giảm thủ tục
hành chính, mặt khác, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, bảo đảm khoa
học, chặt chẽ hơn; khơng để tình trạng bị động, bất ngờ, nhất là ở những địa bàn
nhạy cảm.

Bốn là, tiếp tục tăng cường công tác vận động hợp tác với các tổ chức phi
chính phủ phục vụ phát triển kinh tế-xã hội đất nước; chủ động đề xuất đổi mới
phương pháp và hình thức hợp tác với các tổ chức phi chính phủ, xây dựng
chương trình quốc gia về hợp tác với các tổ chức phi chính phủ.
Năm là, định kỳ biểu dương, tơn vinh các tổ chức phi chính phủ có đóng
góp thiết thực cho sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói giảm nghèo của
Việt Nam; chấn chỉnh các tổ chức phi chính phủ hoạt động khơng đúng tơn chỉ,
mục đích theo đăng ký cũng như lợi dụng các hoạt động hỗ trợ từ thiện, nhân
đạo để tuyên truyền, kích động, chống phá Nhà nước Việt Nam.
/>Thứ tư, Nhà nước sớm hoàn thiện hệ thống pháp lý, ban hành Luật tổ
chức Phi chính phủ hoặc trước hết là các văn bản dưới luật rõ ràng, chặt chẽ,
khoa học, phù hợp thực tế, quy định các chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, trách
nhiệm và nghĩa vụ của các tổ chức, phát huy được thế mạnh, vai trò của các
VNGO và khắc phục những mặt yếu kém, hạn chế và những nguy cơ, rủi ro và
các NGO mang lại. Trước mắt ngắn hạn, Nhà nước cần điều chỉnh một số các
quy định, chính sách hỗ trợ các VNGO dễ dàng tiếp cận với các nguồn lực nước
ngoài. Bên cạnh đó tạo mơi trường cạnh tranh lành mạnh và bình đẳng giữa các
VNGO và các tổ chức công lập trong việc tiếp cận các chương trình/dự án có
nguồn ngân sách Nhà nước. Nhà nước tiếp tục xã hội hóa dịch vụ công một


cách cơng khai, minh bạch và bình đẳng tạo cơ hội cho các tổ chức khoa học
cơng nghệ phi chính phủ có thể tiếp cận.
Thứ năm, đối với các tổ chức phi chính phủ Cần xây dựng lộ trình phát
triển tổ chức hướng tới mục tiêu và tầm nhìn dài hạn, khắc phục những điểm
yếu hạn chế trong mơ hình tổ chức, đặc biệt là các vấn đề về 150 nhân sự,
chun mơn, cơng tác tổ chức hành chính. Đối với các tổ chức tuy dựa trên mơ
hình quản lý “mềm” nhưng cần xây dựng các nguyên tắc quản lý mang tính
khoa học để duy trì sự ổn định của tổ chức. Tiếp tục đào tạo, hỗ trợ đào tạo nâng
cao năng lực và trình độ chun mơn của đội ngũ nhân sự của tổ chức. Phát huy

tốt nội lực thì mới có thể thu hút được các nhà đầu tư, các nguồn tài trợ. Trong
các hoạt động chuyên môn, cần nhanh chóng tổng kết các bài học kinh nghiệm
thực tiễn từ các mơ hình dự án chuyển giao cho các cơ quan quản lý để nghiên
cứu, áp dụng các mơ hình hiệu quả trên quy mơ và diện rộng hơn. Cần tiếp tục
tăng cường quá trình vận động tài trợ, huy động các nguồn lực xã hội, trong đó
có các doanh nghiệp địa phương để thực hiện các ý tưởng khoa học, cải tạo thực
tiễn, đa dạng hóa các hoạt động và sản phẩm dự án hướng đến công tác bảo vệ
môi trường. Cần tăng cường công tác thông tin, truyền thông, xuất bản phẩm,
phổ biến kiến thức khoa học và công nghệ để nâng cao kiến thức, kỹ năng cho
các nhóm xã hội và vận động chính sách hướng tích cực hướng tới mục tiêu
phát triển cộng đồng trong những năm tới.
/>%ADn%20%C3%A1n%20%C4%90%E1%BB%97%20Th%E1%BB%8B
%20Kim%20Anh.pdf
KẾT LUẬN
Qua kết quả nghiên cứu của đề tài thì hiện nay, các tổ chức phi chính phủ
ngày càng khẳng định vai trò và sự tham gia với tư cách là nguồn vốn xã hội,
phát huy tác dụng trong các hoạt động tại các vùng miền khác nhau trên lãnh


thổ Việt Nam với nhiều lĩnh vực khác nhau: bảo vệ mơi trường, ứng phó với
biến đổi khí hậu, giáo dục, đào tạo, thông tin, truyền thông, phát triển kinh tế,
xóa đói giảm nghèo, văn hóa – xã hội, y tế, chăm sóc sức khỏe, phát triển nơng
nghiệp – nơng thôn,... Việt Nam tiến hành công cuộc đổi mới, xây dựng và phát
triển từ một nền kinh tế trình độ phát triển thấp, lạc hậu, lại phải giải quyết
những hậu quả to lớn của cuộc chiến tranh kéo dài và khốc liệt. Bên cạnh đó,
Việt Nam cịn phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức như ứng phó với
thiên tai, biến đổi khí hậu, xóa đói, giảm nghèo... Vì vậy, những đóng góp của
các tổ chức phi chính phủ nước ngoài cả về cách tiếp cận, kinh nghiệm, phương
pháp và nguồn lực có vai trị quan trọng, góp phần hỗ trợ Việt Nam trong quá
trình bảo đảm an sinh xã hội, xóa đói, giảm nghèo, xây dựng và thực thi các

chiến lược phát triển kinh tế - xã hội. Chính phủ Việt Nam tiếp tục xây dựng và
hồn thiện các văn bản pháp quy, tạo môi truờng pháp lý thuận lợi cho hoạt
động của các tổ chức phi chính phủ tại Việt Nam. Những tổ chức phi chính phủ
nước ngồi hay cá nhân có đóng góp tích cực, hiệu quả cho các chương trình
phát triển và nhân đạo tại Việt Nam được nhân dân và Nhà nước Việt Nam hoan
nghênh và ghi nhận.