TIỂU LUẬN CUỐI KỲ
ĐỀ TÀI: PHIM ĐIỆN ẢNH HARRY POTTER
DƯỚI GĨC NHÌN VĂN HĨA ĐẠI CHÚNG
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU.........................................................................................................3
1. Lý do chọn đề tài.........................................................................................3
2. Mục đích nghiên cứu...................................................................................3
3. Đối tượng nghiên cứu..................................................................................3
4. Phương pháp nghiên cứu.............................................................................3
NỘI DUNG.....................................................................................................3
1. Khái quát về phim điện ảnh.........................................................................3
2.Giới thiệu nội dung loạt phim điện ảnh Harry Potter...................................8
3. Ý nghĩa phim Harry Potter........................................................................10
4. Những câu nói tâm đắc trong phim...........................................................15
5. Những địa điểm trong phim Harry Potter có thật ở Anh...........................17
KẾT LUẬN .................................................................................................19
TÀI LIỆU THAM KHẢO.............................................................................19
2
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Harry Potter của J.K.Rowling là một trong những tác phẩm phép thuật hấp
dẫn nhất mọi thời đại và gặt hái được thành c6ng vang dội từ bản truyện cho
đến phim chuyển thể. Cuộc hành trình của cậu bé phù thủy Harry Potter
cùng những người bạn từ Hogwarts chống lại thế lực hắc ám của Cháu tể
Voldemort đã trở thành tuổi thơ của hàng triệu khán giả tồn cầu, trong đó
có tơi. Bộ phim Harry Potter đã để lại trong tôi nhiều ý nghĩa, bài học nhân
văn sâu sắc và như một phần tuổi thơ khơng thể nào qn. Chính vì lẽ đó,
thơng qua đề tài này, tôi muốn giới thiệu bộ phim này như một sản phẩm của
văn hóa đại chúng rộng rãi tới tất cả mọi người, không phân biệt lứa tuổi.
2. Mục đích nghiên cứu
Tìm hiểu đặc điểm văn hóa đại chúng thông qua loạt phim điện ảnh ăn khách
“Harry Potter” và ảnh hưởng, ý nghĩa của phim tới đời sống xã hội.
3. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu chính của đề tài là chuỗi phim điện ảnh Harry Potter
với tư cách là một sản phẩm của văn hóa đại chúng.
4. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp phân tích tổng hợp: tìm hiểu, thu thập thông tin từ các tài liệu,
sách, báo, internet, youtube,... có liên quan đến đề tài. Từ đó tổng hợp, phân
tích trên cơ sở những tư liệu đã thu thập được kèm với các quan điểm cá
nhân phù hợp.
Phương pháp liên ngành: nghiên cứu bộ phim Harry Potter dưới góc nhìn
văn hóa đại chúng và các khía cạnh truyền thông, lịch sử, viễn tưởng,... để
làm rõ sức ảnh hưởng của bộ phim này đến với đông đảo công chúng.
NỘI DUNG
1. Khái quát chung về phim điện ảnh
1.1. Khái niệm về phim điện ảnh
Điện ảnh xuất phát từ tiếng Pháp, thường gọi là “cinema”. Điện ảnh là một
khái niệm lớn bao gồm các bộ phim tạo bởi những khung hình chuyển động;
3
kỹ thuật ghi lại hình ảnh, âm thanh và ánh sáng để tạo thành một bộ phim;
hình thức nghệ thuật liên quanđến việc tạo ra các bộ phim. Điện ảnh cịn
được hiểu là ngành cơng nghiệp và thương mại liên quan đến các cơng đoạn
làm phim, quảng bá hình ảnh và phân phối phim ảnh trên sóng truyền hình
đến với khán giả.
Phim điện ảnh hay cịn có tên gọi khác là phim lẻ, phim nhựa; nói một cách
dễ hiểu và thường gọi nhất thì nó chính là phim chiếu rạp. Như tên gọi của
nó thì các bộ phim này sản xuất ra sẽ được bán vé và chiếu tại các rạp chiếu
phim trước tiên, trên những màn ảnh khổng lồ nhằm phân biệt với các loại
phim khác như video sử dụng băng đĩa và phim truyền hình thường vó phí
tổn thấp và đơn giản hơn. Thường phim điện ảnh là phim truyện, có nội
dung nhất quán và cốt truyện rõ ràng, khác với phim tài liệu hay là phim
chiếu nhiều kỳ như phim bộ.
1.2. Lịch sử hình thành và phát triển của phim điện ảnh thế giới
Theo sách Kỷ lục Guinness thì cuốn phim ghi lại hình ảnh chuyển động đầu
tiên còn được biết tới ngày nay là đoạn phim Roundhay Garden Scene được
quay với tốc độ 12 khung hình trên giây tại Leeds, Anh năm 1888. Đây là
thử nghiệm của nhà phát minh người Pháp Louis Le Prince. Sau đó 5 năm,
năm 1893, tại Hội chợ thế giới tổ chức tại Chicago, Hoa Kỳ, Thomas
Edison đã giới thiệu với cơng chúng hai phát minh mang tính đột phá
là Kinetograph, một dạng máy ghi lại hình chuyển động, và Kinetoscope,
một thiết bị bao gồm các cuộn phim celluloid (phát minh của William
Kennedy Laurie Dickson, kỹ sư trưởng trong phịng thí nghiệm của Edison)
được quay bằng một động cơ, người xem khi ghé mắt vào một kính lúp sẽ
nhìn thấy các hình ảnh chuyển động nhờ sự chiếu sáng của một ngọn đèn
phía sau các cuộn phim. Tuy vậy Edison có lẽ chỉ coi phát minh quan trọng
này là một thiết bị giải trí đơn giản, ơng khơng tiếp tục phát triển nó và bỏ lỡ
cơ hội lịch sử trở thành cha đẻ của ngành điện ảnh.
Năm 1895 tại Lyon, Pháp, anh em Auguste và Louis Lumière đã phát minh
ra máy chiếu phim, một thiết bị ba trong một bao gồm máy quay, bộ phận in
tráng và máy phóng hình. Khán giả tham dự buổi chiếu được xem một chuỗi
chừng 10 đoạn phim ngắn quay cảnh sinh hoạt thường ngày. Trong số này
có bộ phim mà về sau trở nên nổi tiếng La Sortie de l'usine Lumière à
Lyon (Buổi tan ca của nhà máy Lumière ở Lyon, ghi lại cảnh các công nhân
rời khỏi nhà máy của nhà Lumière ở Lyon. Buổi chiếu này được coi là ngày
4
khai sinh của điện ảnh cả với tư cách một môn nghệ thuật - nghệ thuật thứ
bảy, cả với tư cách một ngành công nghiệp - công nghiệp điện ảnh. Một thời
gian ngắn sau đó, các phương tiện chiếu hình chuyển động khác cũng liên
tục được phát minh. Điện ảnh nhanh chóng trở thành một thứ giải trí mới lạ
và quầy chiếu phim trở thành một gian hàng không thể thiếu tại các hội chợ
lớn.
Kỷ nguyên phim câm
Ngay từ thời kì đầu, các nhà phát minh và các nhà điện ảnh đã cố gắng đồng
bộ hóa hình ảnh và âm thanh nhưng cho đến cuối thập niên 1920, không giải
pháp kỹ thuật nào thực sự có hiệu quả trong việc thu để sau đó phát đồng
thời cả hình ảnh và âm thanh. Vì vậy trong suốt 30 năm, các bộ phim ra đời
khơng hề có tiếng động và chúng thường được gọi là phim câm. Để minh
họa cho các bộ phim này, người ta phải sử dụng các dàn nhạc hoặc các nghệ
sĩ tạo tiếng động trực tiếp tại nơi chiếu. Một cách khác là sử dụng
các intertitle (bảng dẫn chuyện hoặc ghi thoại) chèn vào giữa các cảnh phim.
Phim có tiếng
Năm 1926, hãng phim Warner Bros. của Mỹ giới thiệu hệ
thống Vitaphone cho phép gắn kèm âm thanh vào một số đoạn phim ngắn.
Cuối năm 1927, hãng này cho ra đời bộ phim The Jazz Singer (Ca sĩ nhạc
Jazz), bộ phim điện ảnh đầu tiên có những đoạn thoại (gồm cả hát) được
đồng bộ hóa với hình ảnh. Đây được coi là bộ phim "có tiếng" đầu tiên của
lịch sử điện ảnh.
Cho đến cuối thập niên 1920, hầu như tất cả các bộ phim của Hollywood
đều đã có tiếng. Âm thanh nhanh chóng giúp các bộ phim trở nên hấp dẫn và
lôi cuốn khán giả hơn, đồng thời cũng đưa các hãng phim nhỏ tới chỗ phải
đóng cửa vì khơng đủ vốn chi phí cho hệ thống thu âm cho các bộ phim. Âm
thanh đã khiến quá trình sản xuất phim phải thay đổi về cơ bản, phần thoại
trong các kịch bản phim được trau chuốt hơn, các diễn viên cũng phải làm
quen với việc vừa diễn xuất hình thể vừa đọc thoại, dẫn đến nhiều ngôi sao
của thời kì phim câm phải chấm dứt sự nghiệp vì khơng thể thay đổi kịp với
xu thế này.
Phim màu ra đời
Để đưa màu sắc lên màn ảnh một cách chân thực nhất, con người đã phải trải
qua một quá trình dài, thử nghiệm nhiều kỹ thuật khác nhau trong lúc ghi
5
hình. Trong đó, nổi tiếng nhất là Technicolor ba dải màu – quá trình in phim
màu được phát minh vào năm 1916.
Kỹ thuật này liên quan tới việc chụp các màu sắc rực rỡ, sắt nét rồi kết hợp
chúng trong phim âm bản. Bộ phim đầu tiên sử dụng công nghệ này là
Becky Sharp – ra mắt vào năm 1935.
Bộ phim hoạt hình dài đầu tiên
Walt Disney đã trở nên nổi tiếng tồn Hollywood sau khi ơng sáng tạo và
cho ra mắt loạt phim ngắn về chú chuột Mickey. Nhưng vào năm 1937, Walt
Disney đã “đánh cược” một canh bạc lớn với việc phát hành tác phẩm hoạt
hình đầu tiên trên màn ảnh rộng với tựa đề Snow White and the Seven
Dwarfs.
Cảnh phim 3D đầu tiên
Năm 1953, bộ phim kinh dị House of Wax ra mắt và trở thành tác phẩm đầu
tiên trong làn sóng phim có định dạng 3D. Tuy nhiên, kĩ thuật 3D trong
phim vẫn còn rất hạn chế và chủ yếu được “thổi phồng” quá mức bởi các
chiến dịch quảng cáo.
Live-action kết hợp với phim hoạt hình
Có rất nhiều bộ phim hòa trộn hai thể loại phim do người đóng với các nhân
vật hoạt hình 2D vẽ tay. Nhưng khơng bộ phim nào có thể làm được điều
này một cách hoàn hảo như bộ phim Mary Poppins năm 1964.
Trong phiên bản remake năm 2018, những thước phim kinh điển này cũng
sẽ được tái hiện lại. Nhưng với trình độ kỹ thuật và cơng nghệ hạn chế của
thời kì đó, những gì được các bậc tiền nhân làm ra vẫn thật sự đáng ngưỡng
mộ.
Định nghĩa “Blockuster” ra đời
Tác phẩm đầu tiên, giới thiệu cho công chúng khái niệm “phim bom tấn”
cũng như khai sinh ra “mùa phim hè” khơng ai khác chính là Jaws (1975)
của đạo diễn Steven Spielberg. Ở tuổi 29, Spielberg đã quy tụ dàn diễn viên
tên tuổi, cùng với một con cá mập máy hù dọa khán giả sợ chết khiếp và bắt
đầu cho một cuộc cách mạng mới ở Hollywood.
Khám phá thế giới bên trong máy vi tính
6
Năm 1982, Disney đã cho ra mắt bộ phim Tron nói về những con người bị
mắc kẹt và phải tìm cách sinh tồn trong thế giới ảo. Phim gặp thất bại trong
doanh thu phòng vé nhưng lại trở thành biểu tượng điện ảnh nhờ phong cách
hình ảnh đáng kinh ngạc. Tron cũng là phim tiên phong trong việc sử dụng
CGI – cơng nghệ cực kỳ quan trọng trong q trình phát triển của phim ảnh
sau này.
Pixar làm thay đổi thế giới hoạt hình
Chuyện xảy ra vào năm 1995, Pixar kết hợp với Disney cho ra mắt Toy
Story – phim hoạt hình 3D đầu tiên. Vài năm sau đó, phim hoạt hình 3D
được thực hiện bởi máy tính (gần như) đã thay thế hoạt hình vẽ tay để trở
thành tiêu chuẩn phổ biến trong dịng phim hoạt hình tại Mỹ lẫn thế giới.
Sự ra mắt của công nghệ Motion-Capture
Final Fantasy: The Spirits Within (2001) là phim hoạt hình đầu tiên sử dụng
công nghệ motion-capture (kỹ thuật bắt chuyển động của diễn viên và tái
hiện lại thành các nhân vật giả tưởng bằng máy tính). Cơng nghệ này sau đó
đã trở thành một phần quan trọng trong việc sản xuất các phim bom tấn
đương đại.
Kỹ thuật số hóa phim ảnh
Star Wars: Episode II - Attack of the Clones là một bộ phim thảm hại trong
mắt nhiều khán giả. Vậy nên nhiều người cũng quên mất sự thật, đây là tác
phẩm điện ảnh đầu tiên được ghi hình tồn bộ bởi máy quay kỹ thuật số.
Khơng những thế, Iron Man cịn là khởi đầu cho làn sóng phim siêu anh
hùng đang cực kỳ ăn khách trong hơn 10 năm qua.
1.3. Phân biệt kịch bản phim điện ảnh và kịch bản phim truyền hình
1.3.1. Điểm giống nhau
Kịch bản phim truyền hình hay điện ảnh đều có những đặc trưng riêng
nhưng chúng đều mang chung một loại ngôn ngữ, cùng một loại tư duy điện
ảnh. Dù khác nhau ở thời lượng và địa điểm công chiếu, kịch bản phim
truyền hình và điện ảnh đều dùng chung một loại ngôn ngữ: ngôn ngữ điện
ảnh. Khác hẳn với ngôn ngữ văn học, ngôn ngữ điện ảnh khá ngắn gọn, hình
ảnh và hành động cần được thể hiện trọn vẹn trong từng kịch bản phim.
7
1.3.2. Điểm khác nhau
Hình ảnh điện ảnh trên phim nhựa (sau khi q trình xử lý kỹ thuật hố chất)
là những hình ảnh mang tính quang học thuần t và sự truyền đạt chất
lượng cao độ trung thực và sắc nét gần giống như cuộc sống.
Hình ảnh truyền hình chỉ là những hình ảnh được xử lý, tái tạo thơng qua các
tài liệu điện tử mà khả năng truyền đạt về độ sắc nét, trung thực về màu sắc
còn kém so với điện ảnh.
Chính vì lý do đó nên hình ảnh truyền hình kém rõ ràng trong những cảnh
quay xa, những vật nhỏ khó nhận ra hoặc khơng tìm thấy được, nhất là
những hình ảnh truyền hình lại được xem trong phạm vi “màn ảnh nhỏ gia
đình”. Ngồi ra độ đậm nhạt, tương phản của truyền hình cũng cịn kém xa
so với điện ảnh. Muốn khắc phục điểm yếu đó truyền hình khơng cịn cách
khác phải sử dụng phương pháp phóng to lên như là một nghệ thuật quan
trọng hướng người xem tới những điểm chủ yếu, hiểu được sự việc đang
diễn ra. Bởi vậy, người ta quan niệm truyền hình là nghệ thuật cận cảnh.
Khái niệm cận cảnh trong truyền hình nên được hiểu một cách linh hoạt theo
kiểu “những hình ảnh phóng to” chứ khơng nhất qn là cận cảnh điện ảnh,
những hình ảnh ở dưới vai người trở lên.
Một tác phẩm điện ảnh là một bộ phim kể bằng hình ảnh. Các cảnh, các
trường đoạn khơng những phải được kết hợp logic, bám sát kịch bản phân
cảnh mà cịn phải thể hiện được tính nghệ thuật tới mức cao nhất bằng việc
sử dụng các cách quay chủ quan, khách quan kết hợp với các xảo thuật trong
điện ảnh. Những bộ phim điện ảnh thì ln được các nhà sản xuất đầu tư với
mức chi phí khủng nên kỹ xảo cũng sẽ lung linh, đẹp mắt hơn trong từng
thước phim.
2. Giới thiệu nội dung loạt phim điện ảnh Harry Potter
2.1. Giới thiệu về phim Harry Potter
Bộ phim Harry Potter là loạt phim điện ảnh hợp tác giữa Anh và Hoa Kỳ,
dựa trên bộ truyện tiểu thuyết Harry Potter của nữ nhà văn người Anh
J.K.Rowling. Loạt phim giả tưởng được sản xuất bởi hang Warner Bros.
Pictures, bao gồm 8 phần (tập truyện cuối được chia làm 2 phần), bắt đầu
cơng chiếu phần 1 Harry Potter và Hịn đá phù thủy vào năm 2001 và kết
thúc với Harry Potter và Bảo bối tử thần – phần 2 vào năm 2011. Với kinh
phí đầu tư khủng lên đến $1,155,000,000, sau khi công chiếu 8 phần, bộ
8
phim thu về được $7,706,147,978 và trở thành loạt phim có doanh thu cao
nhất mọi thời đại.
Trong Harry Potter, J.K.Rowling miêu tả về quyền năng của những cây đũa
thần trong thế giới phép thuật. Trong cuộc sống, bà quan niệm “cây đũa
phép” nằm trong tay mỗi người, ai cũng có khả năng tạo ra phép màu nếu
biết khai thác sức mạnh nội tại của chính mình.
2.2. Khái qt nội dung phim Harry Potter
Harry Potter là một cậu bé bất hạnh, thiếu tình yêu thương gia đình từ nhỏ,
và phải sống dưới sự ghẻ lạnh và cay nghiệt của dì dượng Dursley - những
người rất ghét phép thuật và những chuyện kỳ bí. Khi trịn 11 tuổi, Harry
được một người lai khổng lồ tên là Rubeus Hagrid thông báo cậu được nhập
học tại trường Hogwarts - một ngôi trường danh tiếng chuyên đào tạo phù
thủy và pháp sư. Lúc này, Harry mới biết cậu là một phù thủy. Qua lời kể
của Hagrid, cậu biết được một phần sự thật về cái chết của cha mẹ cậu - họ
bị Chúa tể hắc ám Voldemort giết chết chứ không phải bị chết bởi tai nạn xe
hơi như câu chuyện bịa đặt của dì dượng Dursley. Ngoài ra, cậu cũng đã
hiểu được nguyên nhân sự xuất hiện cái vết thẹo hình tia chớp trên trán cậu mà theo lời Hagrid, đó là dấu vết cịn lại sau khi Voldemort dùng lời nguyền
Giết chóc để sát hại Harry nhưng bất thành, cịn hắn thì bỗng dưng biến mất,
và không ai biết hắn đã thực sự chết hay chưa.
Trên chuyến tàu tốc hành Hogwarts, Harry làm quen với một cậu bé phù
thủy có dịng máu phù thủy thuần chủng, mặt đầy tàn nhang nhưng rất thân
thiện - Ronald Weasley và một cơ bé có xuất thân từ Muggle, rất thông minh
nhưng đầy kiêu hãnh - Hermione Granger. Sau buổi phân loại với Chiếc nón
phân loại kì bí, cả ba đều được xếp vào nhà Gryffindor. Và họ đã trở thành
bạn bè thân thiết sau khi cùng nhau vượt qua con Qủy khổng lồ trong lễ hội
Ma.
Suốt những năm học sau đó, Ron và Hermione đã ln sát cánh với Harry
trong những cuộc phiêu lưu vô cùng mạo hiểm nhưng cũng rất kỳ thú, nhờ
đó bộ ba đã khám phá ra nhiều bí mật trong thế giới phù thủy. Cùng với đó,
cuộc chiến chống lại chúa tể hắc ám Voldemort và tay chân của hắn ngày
càng ảm đạm, u ám và ác liệt hơn...
Bộ phim gồm 7 phần:
9
• Harry Potter và Hòn đá phù thủy (Harry Potter and the Philosopher's
Stone).
• Harry Potter và Phịng chứa bí mật (Harry Potter and the Chamber of
Secrets).
• Harry Potter và Tên tù nhân ngục Azkaban (Harry Potter and the
Prisoner of Azkaban).
• Harry Potter và Chiếc cốc lửa (Harry Potter and the Goblet of Fire).
• Harry Potter và Mật lệnh phượng hồng (Harry Potter and the Order
of the Phoenix).
• Harry Potter và Hồng tử lai (Harry Potter and the Half-Blood
Prince).
• Harry Potter và Bảo bối tử thần (Harry Potter and the Deathly
Hallows).
3. Ý nghĩa phim Harry Potter
3.1. Tính giải trí
Phim mang lại cho người xem một cảm giác ấm áp về tình thân, gia đình,
việc yêu thương, quan tâm nhau ở cách biểu lộ khác; xen lẫn vào đó là các
tình tiết chiến đấu gay cấn với các thế lực hắc ám; từ đó rút ra được nhiều
bài học đắt giá như cái thiện sẽ chiến thắng cái ác, khơng có gì quý hơn gia
đình,... Tất cả đã tạo nên một chuỗi phim ăn khách nổi tiếng, gây tiếng vang
đến tận 20 năm sau, trở thành một trong những lựa chọn tối ưu của những
phút giây giải trí quây quần cùng gia đình, bạn bè.
3.2. Tính đại chúng
Khơng chỉ là tác phẩm văn học xuất sắc, Harry Potter có ảnh hưởng tích cực
đến văn hóa đọc và lối sống của giới trẻ khắp nơi trên thế giới. Khảo sát của
Renaissance Learning (Mỹ) cho thấy Harry Potter là cuốn sách được trẻ em
10
ở Anh tìm đọc nhiều nhất. Nhiều cơ cậu bé tin rằng chúng sẽ lớn lên lương
thiện, mạnh mẽ... như các nhân vật trong truyện. Việc người hâm mộ thế
giới buồn bã trước cái chết của một người tốt hay thể hiện sự chán ghét với
cái ác cũng mang lại những hiệu quả tốt về mặt nhận thức của mỗi cá nhân.
Theo Business Insider, giáo sư tâm lý học đầu ngành Adam Grant cho rằng
Harry Potter đã giúp hàng triệu độc giả nhỏ học được những kỹ năng xã hội
và cách điều khiển cảm xúc. Câu chuyện về cậu bé phù thủy cũng gửi gắm
nhiều bài học về thái độ đối với những người nhập cư, tị nạn hoặc đồng
tính... Grant nhấn mạnh thêm Rowling là hình mẫu có khả năng truyền cảm
hứng và có sức ảnh hưởng lớn trên thế giới.
Khi Harry Potter được hãng Warner Bros đưa lên màn ảnh rộng, thế giới phù
thủy của J.K. Rowling trở nên sống động, kỳ vĩ hơn bao giờ hết. Series phim
chuyển thể từ truyện đã thu về khoảng 8,2 tỷ USD. Trong đó, Harry Potter
và bảo bối tử thần 2 đạt doanh thu hơn 1,3 tỷ USD.
Dan Fellman - giám đốc phân phối tại Mỹ của Warner Bros - chia sẻ trong
hơn một thập kỷ sản xuất phim, điều êkíp đặt lên hàng đầu là sự hài lòng của
khán giả và những nhà phê bình, đặc biệt là các fan trung thành của Harry
Potter. Bà Veronika Kwan-Rubinek, giám đốc phân phối toàn cầu của hãng
này, nhận định: "Harry Potter thực sự đã trở thành một trào lưu văn hóa mới
có sức lan tỏa mạnh mẽ trên khắp thế giới. Dù là người Đức, Pháp, Nhật,
Nga hay bất cứ đất nước nào, khán giả đều yêu mến và cổ vũ Harry Potter
suốt nhiều năm qua". Phim còn chắp cánh cho nhiều tài năng điện ảnh.
Ngồi bộ ba nhân vật chính Daniel Radcliffe (Harry Potter), Rupert Grint
(Ron Weasley), Emma Watson (Hermione Granger), các diễn viên khác như
Maggie Smith (Minerva McGonagall), Tom Felton (Draco Malfoy), Robbie
Coltrane (bác Hagrid), Alan Rickman (Severus Snape), Michael Gambon
(hiệu trưởng Albus Dumbledore)... cũng để lại nhiều ấn tượng.
Bên cạnh đó, nhiều thuật ngữ trong "Harry Potter" được đưa vào từ điển
Oxford
• "Muggle" được dùng trong bộ truyện để chỉ người khơng có khả năng
sử dụng pháp thuật và không được sinh ra trong thế giới phù thủy.
Năm 2002, từ này được đưa vào từ điển tiếng Anh Oxford với nghĩa
"người khiếm khuyết hoặc thiếu một khả năng nào đó".
• Tháng 4/2017, từ "Quidditch" cũng được đưa vào từ điển với nghĩa
gốc là môn thể thao của thế giới phù thủy trong Harry Potter.
11
• Một số từ như "Potterhead" (người hâm mộ Harry Potter), "Wrock" viết tắt của "Wizard rock" (những ban nhạc được lập ra với tên gọi,
hình ảnh và lời bài hát liên quan đến thế giới của Harry Potter) hay từ
"Horcrux" (trường sinh linh giá) đang được Oxford cân nhắc đưa vào
từ điển.
3.3. Tính kinh doanh, thương mại.
Đồng thời, Harry Potter còn trở thành cơn sốt, nguồn cảm hứng cho các
phong cách bày trí ma mị, phép thuật, các chủ đề lễ hội, kỷ yếu, hóa trang
cho tất cả người dân yêu mến bộ phim này. Bạn có thể dễ dàng tìm mua bộ
trang phục hóa trang thành phù thủy trong phim ở bất cứ đâu với mọi loại
giá cả, đầy đủ từ mũ, áo choàng, đũa phép,...
3.4. Ý nghĩa phản ánh đời sống
Bộ phim để lại những bài học nhân văn sâu sắc và sẽ còn đọng lại mãi trong
tâm trí người hâm mộ.
Gia đình quan trọng hơn bạn nghĩ
Trong truyện, Harry Potter mồ cơi phải một mình chống chọi trước “sự đàn
áp” của gia đình dì Petunia; Ron Weasley bị lu mờ bởi những người anh trai
tài giỏi cịn bố mẹ thì ln làm cậu cảm thấy thiếu tự tin; Neville Longbotton
trở nên nhút nhát và mặc cảm vì cha mẹ bị điên. Đối với cả ba cậu bé, “gia
đình” dường như là một khái niệm xa lạ. Thế nhưng, dì Petunia thực chất là
một “bùa chú huyết thống” bí mật, tạo nên sức mạnh bảo vệ Harry trước sự
truy lùng của Voldemort cho đến khi cậu trưởng thành. Gia đình Ron đã gia
nhập Hội Phượng hồng một phần cũng vì lo lắng và muốn sát cánh cùng
cậu con trai út bé bỏng. Neville Longbottom hồn tồn có quyền tự hào về
những đấng sinh thành “bị điên” của mình vì cha mẹ cậu là hai thần sáng
12
xuất chúng, từng tham gia Hội phượng hồng. Đơi khi chúng ta cảm thấy xa
cách với những người thân của mình nhưng họ vẫn ln ở bên và giúp đỡ
chúng ta, theo cách mà ta không hề biết được.
Đừng đánh giá người khác qua quá khứ của họ
Ngoại trừ cụ Dumbledore, không ai tin rằng Severus Snape - người từng
đam mê nghệ thuật hắc ám và là một tử thần thực tử khét tiếng trong q
khứ lại có thể “hồn lương”, đặc biệt khi chính Snape đã giết cụ
Dumbledore. Nhưng Snape đã thay đổi thật sự kể từ sau cái chết của Lily
Potter - người con gái ơng u. Ơng chấp nhận bị hiểu nhầm, bị căm ghét
trong một thời gian dài vì mục tiêu lâu dài, lớn lao hơn. Bản chất thật sự của
Snape chỉ được giải đáp ở phần cuối bộ phim. Đừng bao giờ đánh giá người
khác qua quá khứ của họ bởi tất cả chúng ta đều có quá khứ. Quá khứ có thể
tạo ra con người chúng ta hôm nay nhưng không phải là yếu tố quyết định
con người chúng ta trong tương lai.
Mọi kiến thức đều quý báu
Ở trường Hogwarts, Luna Lovegood nổi tiếng với phong cách lập dị. Cô bé
nạp vào đầu đủ mọi kiến thức kì qi từ tạp chí Quibbler do cha mình làm
chủ biên. Mặc dù phần lớn những kiến thức ở Quibbler là hư cấu nhưng đôi
khi những thông tin “nhảm nhí” mà Luna ngẫu nhiên mang lại cho Harry lại
vơ cùng hữu ích. Nên, hãy ln cố gắng học hỏi từ những điều tưởng như
nhỏ nhặt, vô nghĩa nhất bởi biết đâu trong một khoảnh khắc đặc biệt nào đó,
bạn lại cần đến chúng.
Khơng bao giờ được đánh giá thấp người khác
Harry Potter là người được chọn để tiêu diệt Voldemort. Như một định
mệnh, đã phép của cả hai cùng được làm từ lông một con chim. Nhưng
Voldemort không tin rằng một sinh linh nhỏ bé, yếu ớt sẽ đánh bại được
mình nên ln coi thường sự hto6ng minh và sức mạnh của Harry. Chính vì
sự chủ quan ấy, cuối cùng hắn đã phải chịu một kết cục thảm hại. Bởi vậy
đừng bao giờ đánh giá thấp người khác bởi bên trong mỗi người đều ẩn chứa
những tiềm năng vô hạn mà bạn không thể ngờ tới.
Dũng cảm đương đầu với cái chết
Cái chết là điều mà Voldemort sợ nhất. Sự thèm khát bất tử chi phối mọi
hành động của hắn, từ tìm kiếm hịn đá phù thủy cho đến ăn cắp máu của
13
Harry để làm thuốc hồi sinh. Nhưng cuối cùng Chúa tể Hắc ám quyền năng
vẫn khơng thốt khỏi quy luật sinh tử của tự nhiên. Trong thế giới phù thủy
của Harry Potter, những nhân vật cố gắng thoát khỏi cái chết đều biến thành
quái vật, hoặc nhẹ nhàng hơn, trở thành những hồn ma nực cười như ông
Nick suýt mất đầu hay Giáo sư Binns. Ngược lại, những người luôn sẵn sàng
hy sinh vì người khác như Harry, bố mẹ của cậu, Ron hay cụ Dumbledore
...- lại có thể bảo vệ được bản thân và bạn bè của mình. Như cụ Dumbledore
từng nói: Cái chết khơng phải là điều đáng để chúng ta sợ hãi hay lẩn tránh
bằng mọi giá. Nó chỉ là “một cuộc hành trình vĩ đại khác”.
Bởi vì tình u có sức mạnh hơn cả cái chết
Những cái chết trong truyện của Harry Potter như cái chết của Cedric, của
cha mẹ Harry, của chú Sirius hay cụ Dumbledore đều khiến trái tim người ở
lại tan nát. Nhưng chết khơng có nghĩa là hết và mọi sự ra đi đều có ý nghĩa
của riêng nó. Những người thân yêu dù không thể hiện ra bằng xương bằng
thịt bên cạnh Harry nhưng tình yêu của họ mãi mãi soi sáng và bảo vệ cậu
trong cuộc chiến cuối cùng với Voldemort.
3.5. Ý nghĩa hình thành phong cách sống
Trân trọng người trước mắt
“Harry Potter” nói cho chúng ta biết rằng cần phải trân trọng người trước
mắt. Hãy dành thời gian cho những người ta yêu thương. Quan tâm đến cha
mẹ nhiều hơn, hiếu thảo với họ. Giống như cậu bé Harry Potter khát khao
được quan tâm cha mẹ nhưng từ lâu họ đã khơng cịn. Cũng vì thế mà cậu
hiểu được phải trận trọng bạn bè thân thuộc ở bên cạnh.
Cuộc đời này đôi khi rất tàn nhẫn, cướp mất những người ta u thương. Nó
khơng cho ta cơ hội lựa chọn ta có muốn hay khơng. Cuộc người khơng thể
điều khiển vận mệnh được nhưng có thể làm chủ chính mình. Hãy trân trọng
họ khi cịn có thể. Đừng để đến khi mất đi mới biết hối hận, tiếc nuối cả đời.
Đời người ngắn ngủi, vô thường làm sao ta biết được ngày mai thế nào. Biết
đâu sẽ có biến cố lớn, biết đâu khơng cịn gặp lại họ được nữa.
Cho nhau một cơ hội
Trong cuộc sống khơng ít khi gặp phải những sai lầm. Cuốn sách “Harry
Potter” luôn khuyên ta hãy biết tha thứ và trao cho người khác cơ hội. Trao
cho họ cơ hội sửa sai và làm lại từ đầu để họ có thể làm một người có ích
14
cho xã hội. Đừng quá cực đoan với người khác. Vì khi bạn khơng cho họ cơ
hội quay lại thì đã gián tiếp hại họ. Đẩy họ vào con đường không thể quay
đầu lại nữa.
Quá khứ không thể quay lại
Hiện tại rồi sẽ trở thành quá khứ. Thời gian luôn trôi đi rất nhanh và không
đợi chờ ai. Quá khứ mãi mãi không thể nào quay lại. Cho dù bạn có tiếc nuối
đến đâu đi nữa thì cũng khơng thể làm cho quá khứ vì bạn mà thay đổi được.
Dù là cuốn sách nói về phép thuật nhưng nó ln để lại nhiều day dứt bởi ám
ảnh quá khứ. Cha mẹ của Harry đã ra đi và mãi mãi không sống lại được. Dù
sau này Harry là một trong những người có phép thuật tối cao nhất cũng
khơng thể phục sinh cha mẹ.
Không phân biệt đối xử
Một từ được nhắc đến khá thường xuyên trong cuốn sách “Harry Potter” là
máu bùn. Từ này ám chỉ sự bẩn thỉu của những phù thủy không thuần chủng.
Cô bé Herminone thường bị sỉ vả như vậy trong trường học phép thuật.
Hành động bảo vệ bạn của Harry và Ron thể hiện sự cương quyết chống lại
sự phân biệt nguồn gốc. Qua đó nói cho chúng ta biết rằng mọi người đều
bình đẳng như nhau, đều có quyền được đối xử bình đẳng là quyền bất khả
xâm phạm của một công dân.
Biết sống thật đồn kết
Đồn kết chính là sức mạnh to lớn, vững bền để vượt qua mọi khó khăn,
nguy hiểm. Nhờ có sự đoàn kết mà ba người bạn là Harry, Ron và
Herminone đã bảo vệ thành cơng hịn đá phù thủy. Họ đã đồn kết một lịng
qua biết bao sóng gió. Hay đội bóng phù thủy nhà Gryffindor cùng nhau
chung sức giành cúp vơ địch. Một hội Phượng hồng đồng lịng chống lại
Chúa tể Bóng tối. Thành cơng và niềm vui đến với họ là điều tất yếu, đúng
với quy luật của cuộc sống. Sự đồn kết đem đến thành cơng và kết nối moi
người lại gần nhau hơn.
4. Những câu nói tâm đắc trong phim
“It is our choices, Harry, that show what we truly are, far more than our
abilities.” - Đó là lựa chọn của chúng ta, Harry, điều đó thể hiện chúng ta
thực sự là ai, nhiều hơn cả những khả năng của chúng ta.
15
“It matters not what someone is born, but what they grow to be.” - Vấn đề
không nằm ở việc đứa trẻ nào được sinh ra, mà là chúng sẽ trở thành ai khi
lớn lên.
“The consequences of our actions are always so complicated, so diverse,
that predicting the future is a very difficult business indeed.” - Hậu quả từ
hành động của chúng ta luôn luôn rất phức tạp, rất đa dạng, và dự đốn về
tương lai thì lại là bài tốn khó khăn.
“It does not do to dwell on dreams and forget to live.” - Đừng bám lấy
những giấc mơ mà quên mất cuộc sống hiện tại.
“Fear of a name increases fear of the thing itself.” - Gọi tên nỗi sợ hãi càng
làm tăng thêm sự sợ hãi một việc nào đó.
“There are all kinds of courage, it takes a great deal of bravery to stand up
to our enemies, but just as much to stand up to our friends.” - Có rất nhiều
loại can đảm, phải rất dũng cảm mới có thể đứng lên chống lại kẻ thù, nhưng
cũng phải thật sự dũng cảm mới có thể đứng lên vì bạn bè của mình.
“People find it far easier to forgive others for being wrong than being
right.” - Con người ta thường dễ dàng tha thứ cho người khác khi họ sai hơn
là họ đúng.
“We are only as strong as we are united, as weak as we are divided.” Chúng ta chỉ mạnh khi chúng ta là một, chúng ta sẽ yếu đi khi bị chia rẽ.
“Differences of habit and language are nothing at all if our aims are
identical and our hearts are open.” - Sự khác biệt giữa thói quen và ngơn
ngữ chẳng là gì cả khi chúng ta có cùng mục tiêu và trái tim mở rộng.
“We cannot choose our fate, but we can choose others. Be careful in
knowing that.” - Chúng ta khơng thể lựa chọn số phận của mình, nhưng
chúng ta có thể chọn những điều khác. Hãy thận trọng khi lựa chọn.
“The truth, it is a beautiful and terrible thing, and should therefore be
treated with great caution.” - Sự thật, điều đó thật đẹp và cũng thật đáng sợ,
và cần được xử lý một cách thận trọng nhất.
“Curiosity is not a sin…but we should exercise caution with our curiosity.”
- Tị mị khơng phải là tội lỗi, nhưng chúng ta nên thận trọng với sự tị mị
của mình.
16
“Understanding is the first step to acceptance, and only with acceptance can
there be recovery.” - Thấu hiểu là bước đầu tiên để chấp nhận, và khi đã
chấp nhận, mọi thứ có thể được phục hồi.
“Youth cannot know how age thinks and feels, but old men are guilty if they
forget what it was to be young.” - Người trẻ thường không hiểu người già
nghĩ gì và cảm thấy như thế nào, nhưng những người già sẽ có tội nếu họ
quên mất mình đã như thế nào khi cịn trẻ dại.
“Do not pity the dead, Harry, pity the living, and above all those who live
without love.” - Đừng thương hại người chết, Harry, hãy thương những
người còn sống, đặc biệt là những người khơng có tình u.
"Happiness can be found, even in the darkest of times, if only one
remembers to turn on the light." - Hạnh phúc có thể được tìm thấy, ngay cả
trong những giờ phút tăm tối nhất, đơn giản, bạn chỉ cần bật đèn lên.
5. Những địa điểm trong phim Harry Potter có thật ở nước Anh
Lâu đài Alnwick giống như một pháo đài
xây dựng vào thế kỷ 12, là lâu đài lớn thứ
2 ở Anh, trước kia từng là chỗ ở của các
cơng tước vùng Northumberland. Những
hình ảnh bên trong và bên ngoài lâu đài
xuất hiện nhiều trong loạt phim Harry
Potter, đặc biệt cảnh Harry lần đầu tập
cưỡi chiếc chổi thần.
Cầu cạn Glenfinnan là cây cầu sắt nằm trên
cao nguyên Scotland từng xuất hiện trong
tập phim The Goblet of Fire của Harry
Potter. Đây là một cây cầu đường ray có
khung cảnh yên tĩnh, có chuyến tàu hơi
nước cổ chạy qua.
17
Nhà thờ Durham có niên đại từ thế kỷ
11 đã được Unesco cơng nhận là di sản
thế giới. Bên ngồi và bên trong nhà thờ
là trường Hogwarts trong 2 tập phim:
Harry Potter và Hòn đá phù thủy: Harry
Potter và Căn phịng bí mật.
Thư viện Bodelian là thư viện nghiên
cứu chính của Đại học Oxford và là một
trong những thư viện lâu đời nhất ở
châu Âu, xây dựng năm 1602, xuất hiện
trong phim Potter khơng dưới 3 tập.
Chợ Leadenhall có các mái che trang
trí, sơn nhiều màu sắc như xanh lá
cây, màu hạt dẻ và con đường sỏi
màu kem từng xuất hiện trong tập
phim Harry Potter và Hòn đá phù
thủy.
Ngã ba phố Hagrid, nơi có các cửa
hàng sách cũ, từng xuất hiện trong tập
Harry Potter và Hòn đá phù thủy.
18
KẾT LUẬN
Đến nay, Harry Potter không đơn thuần là một tác phẩm văn học mả tạo nên
cơn sốt từ truyện đến phim, mang lại những ảnh hưởng tích cực về văn hóa
đại chúng tồn cầu. Xun suốt bộ phim là tình mẫu tử cảm động mẹ Harry
dành cho con trai, tình bạn bền chặt giữa bộ ba Harry – R on – Hermione,
tình an hem của cặp đơi Fred – Geogre và tình u vơ điều kiện thầy Snape
dành cho người bạn học quá cố. Phim cũng là bài học về sự kiên trì, đức tính
ham học hỏi và lịng dũng cảm. Mặc dù tính đến nay, bộ phim đã kết thúc
được hai thập kỉ nhưng dư âm vẫn còn vang mãi, để lại một dấu ấn không
thể nào phai trong lòng người hâm mộ điện ảnh.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. ‘Harry Potter’ – Hiện tượng văn hóa đại chúng suốt hai thập kỷ, Hà Thu,
VNExpress.
/>2. Những bài học từ Harry Potter.
/>3. Những câu nói hay trong Harry Potter sẽ tiếp thêm sức mạnh cho bạn
/>4. Harry Potter, Wikipedia.
/>5. Kinh ngạc những địa điểm trong phim Harry Potter có thật ở nước Anh.
/>6. Điểm lại 19 dấu mốc gây kinh ngac trong lịch sử điện ảnh.
/>
19
20